Leren van je fouten: je schaakpartijen online laten analyseren door Lichess
(schaakengine Stockfish)
Schaakpartijen spelen is leuk en fouten maken hoort daar onvermijdelijk bij, zeker onder tijdsdruk .
Wat je misschien nog niet wist, is dat Lichess.org over een krachtige functie beschikt om je partijen te analyseren. De supersterke schaakengine Stockfish analyseert je partij, je krijgt een grafiek te zien waarop je je prestaties kan volgen en een overzicht hoeveel “imperfecties”, “fouten” en “blunders” je gemaakt hebt. Als je wil, gaat de computer met jou door je fouten, stopt bij elke fout/blunder en geeft je de kans om een betere zet te vinden. Als je dat wenst, kan je ook de zetten van je tegenstander op die manier analyseren!
Je fouten analyseren en ervan leren, is heel belangrijk als je je schaakprestaties wil verbeteren.
Hoe doe je dit praktisch:
Log in op Lichess en klik 1x op je “nickname”
Klik in het uitklapmenu op “Profiel”
Klik op het volgende scherm op het tabblad met je partijen (het toont hoeveel partijen je al gespeeld hebt op Lichess, hier dus 54). Als er nog partijen aan de gang zijn (b.v. correspondentieschaak), wordt het aantal partijen in een oranje kadertje getoond (hier dus 1).
Bovenaan kan je kiezen welke partijen je wil analyseren:
Linksboven staan al je gespeelde partijen, maar je kan ook kiezen voor gewonnen/verloren/remise partijen en je kan zelfs partijen
importeren! We kiezen hier b.v. voor verloren partijen:
Nu worden enkel de verloren partijen opgelijst. Je kan van boven naar beneden door het scherm scrollen via de balk aan de rechterzijde van je scherm. Klik op het schaakbord van de partij die je wil analyseren
Op het volgende scherm, klik je op het woord “analyse” (er komt een groene balk over te staan als je het woord selecteert):
Je krijgt nu een nieuw scherm waarin je de zetten ziet. Scrol nu verder naar beneden via de uiterst rechtse balk …
Tot je de knop “verzoek om een computeranalyse” ziet en klik op die knop:
De analyse wordt gestart, je moet wel even geduld oefenen tot het cirkeltje naast “Stockfisch” dat op je scherm verschijnt, stopt met draaien.
Je ziet nu links een grafiek (ga maar eens met je muis over de rode lijn) met het verloop van de partij en rechts een vak met de namen van de spelers en de “imperfecties”, “fouten” (leerrijk) en “blunders”
(absoluut te vermijden). Daartussen staat een blauw kadertje “Leren van je fouten”. Klik op het kadertje:
De computer gaat nu naar je eerste fout/blunder en geeft je de kans om op het bord een betere zet te doen. Kijk naar de instructies rechts op je scherm:
Bekijk het bord en doe de volgens jou beste zet. De computer evalueert je zet:
Als je de juiste zet vindt, krijg je een melding dat hij goed is.
Bij een foute zet krijg je de melding “Je kunt het beter doen, zoek een andere zet”.
Als je de juiste zet niet vindt, klik dan op “bekijk de oplossing”
Je krijgt nu de oplossing:
Klik op de knop volgende om verder te gaan:
Als de computer je alle fouten getoond heeft, krijg je het volgende scherm:
Klik op “Probeer het opnieuw” om je fouten nog eens te herhalen en/of klik op “Bekijk fouten van zwart” (of wit als jij zwart speelde) om de fouten van je tegenstander te bekijken.
Scrol na afloop zeker ook eens op de zijbalk omhoog tot aan het begin van de partij:
De waarde na elke zet geeft aan hoeveel “pionnen” (waarde van een pion = 1) je op dat moment voor- of achter staat. Als je voor staat, verschijnt er een “+” voor die waarde, als je achterstaat een “-“. Zo kan je zelf zien hoe goed/slecht je zet was. Als je de waarde achter je zet plots naar beneden ziet gaan, dan heb je een blunder begaan, zie vb zet 13 en 14 van wit in dit voorbeeld (-3 = gelijk aan een loper achter, -8 is al 8 pionnen, dus bijna de waarde van een dame achter!):
Je ziet ook de vraagtekens achter de zetten, wit is hier serieus aan het blunderen!
De computer geeft ook mogelijke varianten en suggesties voor betere zetten. Commentaar is helaas enkel in het Engels. Als de analyse klaar is, wordt ze bij je partij bewaard.
Tot slot:
Analyseren is zeer leerrijk, je kunt aan de hand van de analyse en de grafiek zeker je sterktes en zwaktes aflezen. Zie je bij voorbeeld dat je in je eindspel vaak achterop raakt, dan is het misschien een goed moment om eens wat eindspelen te bestuderen/leren. Dat komt trouwens je volledig spel ten goede omdat je in het eindspel vaak maar enkele stukken meer op het bord hebt en daardoor de sterktes/zwaktes van elk stuk leert kennen.
Er zit ook een mooie leerfunctie op Lichess, weliswaar in het Engels, maar laat dat je niet tegenhouden om ze eens te verkennen.
Tot slot: analyseer ook je gewonnen partijen eens … en geef tijdens het spel niet te snel op want je tegenstander is ook maar een mens. En … de winnaar van het spel is degene die de voorlaatste fout maakte …
Ik wens jullie nog veel schaakplezier!
Bib Hamme - Schaakcoach Ina
