Deze fdm is beschikbaar gesteld door het KITLV, uitsluitend op voorwaarde dat noch het geheel noch delen worden gereproduceerd zonder toestemming van het KITLV. Dit behoudt zich het recht voor een vergoeding te berekenen voor reproductie.
Indien op het originele materiaal auteursrecht rust, dient men voor reproductiedoeleinden eveneens toestemming te vragen aan de houders van dit auteursrecht.
Toestemming voor reproductie dient men schriftelijk aan te vragen.
This film is supplied by the KITLV only on condition that neither it nor part of it is further reproduced without first obtaining the permission of the KITL V which reserves the right to make a charge for such reproduction. IJ the material ftlmed is itself in copyright, the permission of the owners of that copyright wilI also be requiredfor such reproduction.
Application for permission to reproduce should be made in writing, giving details of the proposed reproduction.
SIGNATUUR
MICROVORM:
SHELF NUMBER MICROFORM:
MMETA 0754
BIBLIOTHEEK KITLV
1I111111111111111111111111111111111111111~1111111111111I11
01951100~ -
•
•
DO R
J.
IV
A H.R Y V A N B RUG Gt N.
G O E N O N G - D J A T T I (Een Indische roman)
Na den eten - het wns tllm lijk lant gew nlrn dipn avond - gingen vader Hall. en 'hal'!ntto toch nog ern rijtoertje maken, Nelly hnd el' <Yeen lust in: ze was te Il1i Pl'klmmlc ze. Ze Imd, al altijd, overvl edig 6edineel'c\ ml't
'11 stevig <rIns wlill, Z' vo 'Ide er niets VI Ol', 110 ho cr' hu''''y te beldnnt 'I' n, waarill je niet een. lekkeI' makkeliik lel1l1plI kon ell 7.0 wilde (1 klIiet v or 7.ich all 11 11· lalldallrr lMl'1I iu ·pannen. Eli thw, ze kende Go nOllg-1 jatti" cn ? 11
om trekelI al zoo lang; voO!' 'hariotte wa. allIlog nieuw, ell die had nu ook, voud clly, zoo een echt po··tische nlltnul', daal'hij at ze weinig, dl' nk he I I{ n wijn, - wat je toch altijtl vtrllitte min of meer - en hcclemnal, ze WilS C 11 jOlw, vlug ding en daarmee was nlle: ge7- <Y(1. C', Nell)' 1lI0c..t Ol' DlIIRr niets vnD hebhen. Ze zou, 7.oodm vIHIt'1' Halls 011 Chnrlotte weg wal'en, zich door de oude Dalima laten helpen haar japon nit- ell een makkelijke peiO'noil' 111111-
tI''Hell en, dl'eigde ze schertsend, al.. 7.C 11 ',bI lnnt. werl'- kwamen, vonllen ze haal' missch ien alIHuw heil. Mnltl' Z \
Iwn óók, l,cdacht ze dan, met Amelie VfI, t 't phm gllalJ makelI voor de tafelversiering cn de scllikkillg cler O'fl teil
"001' 't diner van Donderdllg,
,1 an ben je niet te IMü" lacht, t'oC(li.'· vfLdel' HIlIl., ,,'t is Maandag vandnl\g",
IJ. 15
242 GOENONO-DJATTI.
•
GOENONG-DJATTI. 243 Hij tond, toer en wijdbeen vlak bij hel borde en wachtte,cl n ruimen, dui teren tuin inkijk nd, tot de buggy zou komen voorrijden ollJer de peudoppo. Chariotte, LlootshoofJ , een licht (YrUs mallto!tje losj' over haar witte japonnetje heen, zat rl1'ti<T de wit<re' 'ho ide voeten over elkallr gekruist, in een laag riet ~'armstoellje. Recht voor baar uit lag de lange imijlmlD, brced tu ch n de beide rijën vall niet bijzonder forsche, maar zéél' edele en uitgezochte koning palmen, van gelijke grootte allemaal. Twee olielautaarn - aan weerszijden één - duidden de plek, waar de laftll tüln'ondde in den grooten laudw g.
De lLV nd was stil en koel ell Charlotte verlangde naar een ritje. \Vant't diner was, hoewel ze maar met z'n vieren hnd<1en aangezeten, vel'moeiend geweest. e11y was altijd even druk en Amelie - , jà van die kon ze geen hoogte krijgen.
Al el' nu heelemaal <Teen mannelijke <Ta ten waren, dan fljl,ttc ze nog Illet vader Han; ze e1'gerde en alllU eerde 'har1otte t",. l\jk rtijl1. 'Ook was er weer zoo een ovorvloe(l van "erechten U'ewee t. Die el, een type, klul.lo'rde, dat ze dik werd en kon 't uieL over zich verkrijgen,o ~en lekkel'en
ti'hotel te lalen l,a' 'eerelI.
u pufto ze in haal' z\jdeu japonnetje, nakte er naar, om zi h te "'aall verld 'eden. ~leer dan hanl' "'ezel' h:1p en dat van Amelie trok 'harlotte nu een ritje anll eu '11 gemoedel\jk IJl'lIntje met vadel' Han. ,Vl.Hlel' Hall ' het Wt de naam, waarmee ze hem allemaal uoemtleu, het wa' eeu g etle naam voor m. Hij wa' zoo leuk-rustig, altijJ vel'slaudig, tegelijk g di<T, tegeu Nelly'. vele dwazigbeden in - en ze kon wl.l.,~
verzinnen, net e n hind, al liep ze naar de veertig, - daar!uJ na. n vel'bl\jf van vijftien jaren in de tl'open, niet al te zeer
<rebOl'neerd met eeu ruimen, Cri. chen l,ijk op vele dingen,
I:l ,
. tevi<r en fictief in het beleid van z'n uitgestrekt complex tauak -I)laDtlwe waarVîLn hij wa, de gevree de en hen!jde
o , I"
ho fJ._ndmiuistrateul', waarin h\j schatten verdiende jaarl,Jk',
\IIaal' waal'uit h\j, VOOl' de lIollallllsche aandeelhouder tiendnblJel gl'ootere s'~IlI11eu putte.
•
harlotte, zoonIs ze daar zat, keek hem juist op den rug.
tevig stond hem de tamelijk-kleine, egall.l gemillimeterde kop tn ehen stoere, vierkante ehouders, op clen korten, breeden nek. En ze bedacht, hoe ze zeiën van hem, dat hij was hard, te streng, een hond soms voor z'n Europeesche employees, Hij had er zoovelen, ook ouderen dan hij, - die hij was voorbijgeloopen en die hem wrokkend benijdden.
Wat moe t je ervan gelooven? Zo~als zij hem zag in 't dagelijk ehe leven was hij goedig en flink, nltijd kalm, nooit driftig of ruw, wèl hoog-bevelend tegenover de huisbediellden.
Maar bevelen wa zijn aard en bevelen was zijn gewoonte, onde\' hem werkten duizenden van gedweëe Javanen en botte, alleen door tra/fen wil -dwang te \'egeol'en Chineezen, behalve de eenige tientallen Europeesche employees. Uitteraard was hij zich - niemand, dan z'n directie in Holland rekenschap verschuldigd - heer en koning gaan voelen over al die rijke Innderljen, uren en uren ver rond "Goenong Djatti" heen.
"Ik dunk" kwnm Nelly, langzaa.m en gewichtig-, na een lang <Tepein "ik denk, dat 'k nu eens alles iu wit neem.
\Vat dunkt jou, vader Han ?"
"Zou je kunnen doen".
"De lJl'vetten in figuren, dat doen ze tegenwoordig weer niet, in Holland" praatte ze verder, bedachtzaam "dat hoor 'k juist van
!\1eVl'OllW De lundt, die pa terug i van verlof••• je weet wel".
Loom lag ze achterover in baar kleine leun toel, de oogen knippend in 't wat verhitte gezicht met de bol-glimmende koouen, tie handen ineengevouwen op haar in den strak ken japon rok zacht op en neer deinenden buik. En ze was al mei 'Je toch zoo knap en slank geweest, had Chn.dotte haren man dikwijls hooren beweren, die haar, al was hij 'n jnar of acbt jonger, nog wel had gekend in Holland. elly waR nu acht- en-dertig, nn een lang engagement op haar deltigste jaar pas met den handschoen getrouwd en nal\l' Indië gekomen- Hans De Klerk toen juist tot aJministL'ateur uevOl'derd - ell ze was er binnen een paar jaar dik en traag geworden. Maar
15-
244 GOENONG DJA1.'TI. GOENONG-DJATTI. 245
laat draveIl hehbtlll we el' niet aan".
Is elan over, keek even toe - hij of zt' ze goed in tie band Dam
Charlotte hield "Wies" in. De teugels losjes vasthoudend in den schoot, keek ze terzij naar 't lage, groote huitl, dat daar een heel eind den tuin inlag. De voorgalerij was ver- licht en heel flauw ook de eene ziignlerij, die Mn den wegkant, maar achter lag alles donker, logeerpaviljoen en bijgebouwen WIlreIl nauweliik te onderR heiden tusflchen de duistere, dichte boomenmassll's van 't, ruime achtererf, dat zich uitstrekte tot de rivier toe. In /len zwakken schijn der ziigalerij vertoonde zich evrm de gestalte vall den nachtwaker, die met gelllden O"eweer rondwaArde door den voortuin. ZUn k3merllud bewaakte den duisteren, ruig-begroeiden rivier-oever, dat mensch noch beest het. slapende huis zou kunnen belagen in den nacht.
"Goenong-Djatti" lag tamelUk verwijdel'd van de stad, 'n drie kwartier snel rijden wel, 't lag gan ch afgezonderd en, zonder telefoon-verbinding nog, op eigen bescherming en verdediging aangewezen.
,Wat een heerlijk hui is "Goenong-Djatti" toch, kwam harlotte "en zoo een verrukkeI ijke tuin. Voel je je hier nipt gelukkig, zeg?"
, JA, zeker" zei De Klerk, met overtuicrinO" "zeker ben ik gel ukkig. Waarom ook 11iet? Ik hoef me werkelijk n iet te beklag-en. Ik heL Nelly en m'n kleine Wies, ell m'n werk cn alle. En m'n doel, m'n leven doel feitelijk, dat heb ik bereikt. "
"Hoofdndministratcur worden, nietwaar? vroeer Uharlotte
"clàt wa 't, je levensdoel?"
,Van 't begill af.•.. "
,Het i' wel een moeilijk ding óók, zie je •••. " O'lIlg hij voort, omdat Cbarlotte zw eg, "lat i lIle hc I nllll\l niet mp >gcvaliclI. Je heht zooveel g-ehaspel, eu O'ezllnik, lIlet dit rekcuiuO' te houden tm met dILt.... iedereen in z'n kleine rrevoclitrhoidjes tc ontzien. Dro t, van "Djobor", die moet ik sparen, omdat-ie oud i, al administrateur was, toen ik aankwam.. •• wat 'u verdien t, hè?... VaH Lent voelt zich ook al door mijn benoeming, gepas eerel en die werkt
-.
..
haal' kindel'1ijk-vroolijker:, wat erg naïeven aard had ze er behouden en hun huwelijk was gelukkig. Ze hadden één kiud, Wie je, eeu dikkert van zeven jaar, die, als 't stort- regende, noer naakt rondsprong door den tuin.
Uit 't dui. ter ZR,r nu bar'lotte twee worm-geel-roode bollen te voor chijn ...·loeien, dat waren de lantnRru van de buggy, uie op smalle en hooge gummi-wieletje langzaam en gerni chloos naderde.
Vader Hans keerde zich om.
"Gaan we, harlie?"
Vlug "proug ze op, kwam naar 't breede, lage bordes, waar nu de bugO'y al stilst.oud. Ze wuifde nog even een kort haudtrcbaar naar NeJly, met een "tot traks", wipte de breede houten uordestreden af en beklauterde vlug 't lichte, hooge wagentje. Vader Han , alln de tludere zijde, was el' op met een wip, greep losje de teugels.
"Jij men nen?"
"Gl'lIag."
HU gaf haar de leid hnd 't haar pas geleerd en "vu ruit dan maltr".
,Ikoet toeau?" vro'rr, lIanr de bug"y opkijkelHl, de koet ier, iu z'u trak kakhi-livreitje met witte bRuden en gladd knoolJen van Llan k metaal.
De Klerk bCllu(,ht zich even.
" ee, 1.11ijfjij maar hier".
,,'t 'VOI·dt. anders wat zwaar voor ,,\\ ie ," verklaarde hij harlotte, ouder 't wegrijden, "ze is er vanmorgen ook al op uit gewee t".
Het paard, 'n glimmende, zwarte Au traliër was nlliLr z'n dochtertje genoemd. l\:itlig drao.fde bet, voor het huppc1cudc karretje op z'n hooge, malle wielen, de oprijlaan uit, cu dan, met 'n zwenk, dOIl dui ·teren lalldweg op.
.L:lIl'"zaam-aun HUilt"" vorllluunde De Klerk, ,lLIs je 'm zou
246 GOENONG-DJA1Tl. GOENONG·DJATT1, 247
Dat moet je niet zeO'gen, Charlie. 'n bet V. T, S. kan altijd na tien, na vijftien
jaar een gegoed man zijn, •.. als ie t nmin te O'e n stomme dingen doet, peculeeren en zoo ••. , hU knu naar Hollaud gann, en rcuten ieren, als-ie daal' l'leiziel' in hecft. B\i on' bereikt iedereen wat, ook de n i 'tenten, die nooit admini trateur won]en, al is het. niet veel, wat die bereiken."
I,augs den vel'!l1ten landwett reed lan<rzal1lll en li 'htje het wagentje verder. 't Wn, heel -til, eenzaam klonk II luide hoefslag van 't kallll-dl'llvendo paard. 'lus chen de dichte bamb e aan de weglwnten n'limmerde oms een lichtje, lIlur- melden ,tilIe st mmen op: een ntap-hutje van Javan 'n of
'hineezen was daar dan in 't groei el verscholen,
,'k Heb weer een brief van "'il gehad, vundaa" vertelde Charlotte, . .• ,h\i dacht in 'n week of ze teru" to kun Ren zijn. Ze war n nu flink o}Jge chotell."
"H
U
is er voor 't gouvemement op uit, nietwulIr? 'tI een aardiO'e opdl'acht. Wil i n 0' zoo con jonn'c kerel.",,0 ja, dat wèl" glimlachte ze ,maM' Wil i z 0hap.
UU
doet dllur nu een ollde1'7.oek naar allerlei weu'rn on brll,meu en materiaal en dan moet-ie, als hU terug i., wnar 'hUnl\ik hier 0 k de weO'en·nanleg leiden. Dun hen k ook weer he Ie tijden alleen,"
Ja, jij kan niet III e, I)let zo 'n heel kl in kindje, cn zoo 'n zwak kindje nog weL •.. "
"Och, ze lerkt wcl aan, •.. maill' t eh.... Jee, \Vil moet daar dan ok maal' weel' nlleen heen ..•• "
"Je komt ma.al' hier' tro stte (Ie KI rk, "je weet, bij Nel is 't tocll, hoo meel' zieItj ,', hoc meel' VrCllgd'"
, 'Vat zal el' dan Donderdag een vrellcyd zijn, wuut de hemel weet, wie ze al niet van lllan i, t· VrH"en .
,Ja, zrg " 'hllrlie, wie komen er? JU zal 'tnllichtwctell.
1\1unr Ik wou ook voo1'l1f w I " wat hooren."
,,'V"l, Kolff.. , orh Vadel'·lInns, dat had ik j> nu allnnO' willen Vl'ltg n: zeer Nel toeh cri, dat ze die flirtation VUlt hem en Amelie, lIi,t zoo Ilanmoediert. HU houdt haar gewo n voor don mal eu daal' is ze toch te go d voor •••. " .
[ ..
me tegell In stilte, overal en met alles en waar hij kan ••••
Van der Hoogh - die jonge kerel, van ,,'fanrljong-Plludjallg"- die durft me brutaliseeren, omdat z'n vader Raad-vu,n-Iullie was, in z'n werk i -ie een prul, mAar als ik 'Ol eruit gooi, dan ben ik toch do kwaje hond. Maar wie is d'r ten slotte verantwoordelijk vo I' de directie •• ,. ik toch alleen. Eu ik kan 't toch niet helpen, dat ze mij benoem<l hebben, verleden jaar, toen Wel ma uaar Hollan<l ging, en <lat Drost ou
Van Lent nou onder me moeten werken .•••• "
harlotte zweeg nog.
"Nee, zeg dan," <lrong hij, "is dat mijn schuld?"
"Oeh" kwam 'harIotte, peinzend, "weet je, wat 't is, vr.der Hans, die dingen,.... 't is eigenlijk alJenmaal kwe tic van tact."
"Charlie .... hoor 's .... je kunt me gelooven .... ' ik hèb tact. . •• ik hinder niemand.... en ik ~paar, waarachtig, ik spaar zooveel ik kan, mAlll' ze moeten toch d'r werk uoen, •••
ik heb ook altijd m'n werk gedaan en gl)ed ge<laan ••••
Ja, ik heb 't IlUwelllllemaal, dat mooie hoofdadministro.teurs- huis en de tuin.... zeker, de tuin van "Goenong-Djatti"
is de grootste en de mooiste van het heele gewest..••.
maar je moet niet vergeten, wat ik daarvóor heb moeten doormaken. ..• al die jaren, dat ik in de rimboe heb gezeteu. • •• dat 'k niemand had om eris mee te praten. " ••
dat 'k 'n paar maal in de muand naar de stad kwam en dat nog alleen de latere jaren •..• en me daar, nou ja, laat 'k zeggen amuseerde op plantersmanier . • .• al hield ik toch altijd lu'n fat oen nog. En dat was alles. Heb 'k dan niet verdiend, wat 'k heb ...• m'n hui, m'n tuin, m'n vrouw .••.
Meer dan zes jaar zijn we verloofd geweest."
"De anderen" zei Charlotte, "de anderen badden 't niet beter, Dro t n van Lent, en die hebbell lIiets bereikt,"
"Niets bereikt!
Administrateur van
249
GOENONG-DJATTI,
"ZooRls je wil, hoor, "Wies" kRn nog wel, maar 't wordt een klim. Je weet, hiel' tijgt de weg, naar de berg n toe.
"Nu, laten we dan maar omkeeren."
De Klerk, harlotte de leidsels ontnemende, liet behoed- zaam het pnard omdrRllien en dat, na die enkele vourr.i htige ronde-passen draafde, kop op, den weg weer af naar hui toe.
Tu schen de diehte bom Loe-begroeiïug lU~U weer r.ijden lag de we'y glln eh en 0.1 dui, ter, de lont te lichtje nu ok gedoofu, 't arbeidel' 'volk, <1nt er hui de in atap-hlltten te midden der hooge bamboe, was teu l'U te <regaau. Enkel ill de kleine Chineescbe tempel, 'n eindje vnn de rivier verwijderd, urundue een stille lll.mp aan 'n dof-kopel'cu kettirw. Flauw verlichtte die de enge voorhal, deed koperen offerblIkjes zwak rrlallzen, bosje 1'IIode wierook tokje~ vaag zichtbaar zijn op hun doukere tafeltje.
Chal'lotte, wat bevnllgcn door de diepe tilte l'OnUOlUIU , Lelui 'terde hnlf~bewl1 t 't eenzaam geluid del' pmmlenhueveu.
De Klerk mellde, ru tig ging het hui, Wllllrts. Totdnt, Îneeu 11, dool' eeu plotselillgen schrik Ilevllllgeu, het Lee t bleef ,til- taan, tok tijf op 7,'n siddereude )looten, en in hevige bewugenheid bIijl\baa1', de kop wendde, link co recht.. Een hinnikgelllid, rau\' in de tilte, stootte het uit. 'hadotte velde zich rillend verbl ekeu, ze greep De Klel,k arm.
"Laat me even los, 'harlie ..•• '
Hij gl'eep de zweep eu tri mde het dier ceu felien slag over deo glodden rug heen, 't Beest l,cefde uog hevirr I',
lIlaaI' verro 'rdc uiet z'n ll.I' ·t ijf-O'ckramptc po ten, Bu no rr hcvitycr loeg De JO;:ICl'k het wreede z\\'cepl\Ool'd over' ti'11 .
weer! ozeu Tl!", dat 't ho rumtl' Iwedde! te, maar I' kwal1l geen Lewt:giug in, Alleen cen hinnik, rauwel' en angstigor nog dan tic eerste IUaal, stootte het uit. Tot el' uit 't duisttll' een klein Jicht te vo I''chijl] ulonk eu gel'Utel vnn plompe wielen, eer,t gCllelIll't, dan luider, wreede)', de 'tilte uoor- chemen kwam. Een leege 0'sekar kwam h ItleLohler'clld uit t dui ter naar voren, Als bezeten draafden de beide
I
- I - GOENONG-DJATTI.
248
"Och", lachte hij. ,,'t Zal ham geen kwaad doen ook. Ze flirt immer met iedereen."
"Jawèl, jawèl," lachte ze nu ook, "dat weet 'k wel. Ze flirt zelf met jou,"
, Zèlfs is goed," deed hij verontwaardigd.
"Nou ja, maal' ze i ik, geloof, toch wel een goed kind, au fono. En ze zou 't zich, wie weet, wat erg aantrekkeu. Nee,
el moest 't heusch niet ooen:
"Maar cl doet 't niet VOOI' een grapje, die meent het, waar- achtig, hadie, die meent het. Ze verwacht werkelijk, dat KolfT Amelie vragen zal."
"Och .•. nèe •.. nJl1ar ziet ... el dan niet?"
"Nel ziet niet. Je wef't niet half hoe 'n kind ze is. Och, we heuben met die dierbare Amelie al zoovcel beleefd .•.•
Verleden jaar wou ze in de kali pringen om Dykerhoff."
" ou zie je, .• "
,Jawel, maur ze zou 't niet gedllilll heuben, Laat 'r maar loopen. 't Is een e hte nonnl1, wat dat betreft, Dat lijkt cell-en-al hart tocht en au fond zijn ze koud, koud al ij',"
,Jij chijnt 't te weten" plao.gde ze.
,Toch niet uit eigen ervaring, Charlio •••• ik ...
"Wat jammer, dat we aleh niet meegencmen hebuell"
riap harlotte ineen en.
,,·Waarom •.• wat is er?"
"Niet'. • •• maRl' nu kunnen we niet cven uitstappen cn over de brugleuning hangen en 'n Le tje praten,"
Ze wuren de rivier genaderd, Diep uit 't 'teile, wo ot- beerr cide ravijn murmelde in de nacht- tilte 't water'gerucht naar Loveu, DJuiuuellijk vool'bij 't smalle steenen bruggetje lag de landweer oven aun weel' zij, gansch ontgonnen en lJlootgelegd tusscheu de taLmkslanden door. Ureil vel' 'tt'ektell die zich naar ulle kuuten uit. chaarsche lichtjes pinkelden, verre weg.
"ZullelI we nog dool'rijden?" vroeg De Klerk.
Wat vind-jij?"
250 GOENONG-DJATTT. GOENÛNG-DJA'I'TI. 251 O'rfluwe, lmltige trekdieren, plompen kop VOOfllit gerekt op
d.n IWl'tcu nek, oOo"ell WOl' t-geRpen\. En ill het voorbijgaan gildo de IIlml.:te, ZWlll'te kUl'l'ovoerder, z'n zwe p zwaaiend in de pezige, fT'h 'ven arm, Z n monrl wijd open, naar 't stil- tm mlc 1Ioo"e I\Rl'l'ctje op ••• "I'imllll .•• rimRll" Dan ineonen, met '011 0P"PI' lig, die de illzitt orlon hda t 't evenwicht deed verliezen, b gon ,,"Vie" nu woel' te loopen, zoo wo st-sdel, unt ] e KI'1'1.: 't uee t IlIanI' met uiter te in pnnlling vnn krn ht en wil in bcdwflllcr hield. Nnar den nndel'en, den rivicl'knnt toe verwijderde zich de plomp-ratelende 0'sekul' met de beide geell'l'auwc, bezeten beesten 'I'voor en noor gildu dc Klingalec 'che voemJaIJ zijn nlJO'st uit, de duistere nacht ,tilte iu rimml ..• , rimRlL."
De Klerk hield de teutT('ls strok in z'n sterke handen, de oogelI :mll1loudolld op 't dl'flvende beo ,t. Hij voelue llat zijn wil dien van het paurd ovcl'\vinncn fTiug cnlil. Ilij, evcn Inter, belllel'l.:!', dat "Wic:' bedaarde '11 bekwam, liet hij 'n iet
Je
de leid'l <dippen,
,B n je erg "C chrol.:ken, harlie?"
" gnl." Ze crlimlachte lIerv'us, hoar handen, die zc
"gc'vouwen hUlI gehouden in rle 'choot, waren ijskoud.
,Zou dio tiju'er IJLI dichtbij geweest zijn?"
, Dut Ul et wel. 'I'rouweu, ik meende 'm al te horen.
Jij Hiet hè? Nee, j zou anders 't "'eluid Ilieteen' herkend hebben. l\'lrlfll' Wie" rook 'm en die 0 en ook. Wat gilde dir. Klirl"'al 'es. . .. rimHu ... , rinHn'I,... De vent WlIS als de dood, nutulll'lijk."
100 van de ollg~t en 't toomel 0 gedranf stapte ,," ies"
HU kalm voort. In cl vcrte 110nkeu al de beide lontaarns flan we r, ;,,\iden van den 011l'ijlnall. Raa ,t waren ze thuis.
"Zeg maal' niets teg't'n N,1" verzocht De Klork, "ze maakt zich lIJaar nervcn .,.. En el' i, n.b.oluut 0' en g<'Vlllll',"
,Ik zal niet z "gen, 1lI1U1r Wilt denk j nu te doen?"
" 1<)1'0' 11, of O\'cl'morgell, toO'en chemel' cl' op uitgaan, met een vall de maIltloei' , die 't be I. chiet, En dal1 voor alle
. f ..
gerustheid, de wachters maar 's wourschuw n. Noodig is 't niet, hoor! Mam' JlIet 1:00veel V1'ouwen in huis, ••. "
Ze redcn, tus chen do lantaarlls door, de opr\jlu'1n binn'1'1, tOllden een oog nblik later onder de pendoppo stil. De Ideil1e koetsier, die terz!i vall het hili had zilteu wacht u, kWllm dad 'lijk nnder, hlj zllg 't bezwel'te, lIog zWllkje- sidderclJde pnard tl11 vermoedde wel, wat. Cl' wns gebemd.
1\10301' hij zei 11iet , keek alleen vragenu nlllll' dell toean op.
Die hielp Charlotte uit tijgen.
H.
,PI'·ttig getoC\'u?" rwp Nelly uit de voorornlel'ij. Amelie zat bij haar. Ze hadden, om de warmte en om de in e 'teil de meo te olielampen laten c100ven en een eukele brlllldde or ua", op de piauo neergezet. Zóó groot was de vool"yalel'[j, dat 't andere eind IIU hnast in volkomen dui tel' lag, De ruimle wa dan ook <1001' breede, roou-flnwcel D O'ol'llijncn, nu torzij-O'e cboveu op hUil zwnre koperen r eden, in drie'u te verdeelen en ook in drieën O'emeuLeld, 't 1\liddcndecl, met een diepen insprong, tot de eetkaJII I' top, had door z n afmetin<rell, door den loozell choor t.eelllll!1l1tel in Ilen achter- wand, wel iets van 'n Hullond 'ch salon, De Leide zii"edec1ten hndden meer het Illui che-g-alerii-karaktel' behouden. De lo"eer- knmers gl' nsden email, die ook uitkwamen op cl' smallt>re zijgal·rijen. ]!Jn JIIet wnt el' aan \[I uhels n gordijnen ell mattcll zich in die voorgaler!j b>voncl, aan vazen ell pullen prijkte v ral, op tafel en knaapje, aan et en en pr Ilteu en nui-terijcn de wanch~1I vel' ierde, zou gemakkelijk 'u Bolland ch woonl1l\i van b hoorl\jke "l'Ootte z\jn in te richten gewee 1., De ho k, waar ze IIU ell mee tal ZItten, 11:111 den rivierkant, dat wa de piallohoek, de overli<rcrende hoek heette biljar lhoek en 't middelldeel diendc voor 't ontvangen van gastelI, lIiet intiem geuoeO' of te deftig v Ol' de l)cndoppo.
Daar, in die pendol'po, beneden 'I. borde , brandde nog a!ln
'n IRnge koperen . chakelketting een ze kante hineesche lantaarn met zacht-gekleurde glazen wRnden en kralenfranje.
WRzig beo champt lDet rood en oranje en groen waren de gladd gele vloer 'teentjes.
Nelly en Amelie hadden druk werk gehad. Vóór hen op 't tafeltje lu'" 'n blad papier, waarop een lanO'werpig vierkant wa gete kend; de tafel. Tn de rondom lYe chreven namen wa al heel \\'111 gekrabbeld en geknoeid en zeker wllI'en ze n 0' niet tot e n bevredicrende oplos iug gekomen, want olweduldig riep Nel tegen hurlotte, die even wegging onl nallr haar kindje te zien, dat ze vooral gauw terug moest komen en nog even helpen met haar rand.
Z' wa IIU crekle('d in een luchtiO' wit-moll selienen peignoir, met 0llCf wedde rose moe.jes en chuimige valencienne-kantjes vel' ierd, clie banl' hals blootliet en waarin ze zich blijkbaar heel wnt b haaglU keI' voelde dan in 't hlauwe zijdje van trak.
Amelie droeg cn wit japonnetje met weidsche lichtroode strikken, Ze dl'ocO' zoo veel \Ilogelijk lichtrood, zich, ver- beeIdl'lId, dat die klem hallr jOllO'er en blanker deed schijnen, Z, Wil een Indisch nichtje van Jelly en door haar - niet heclel1ll1al naar den zin van vader HallS - in huis genomen vour 't ouderri 'ht 'n tic verzorr.ing vu I' 'Vie Je. Ze was in Holland op en kw('ekschool gewee t en had er haar ondcrwU -akte gehaall. Eu ze had, 'n aardig, jong nonnantjc toen - w~1 met de ruwvelli(l'o, dikke lippen van hnar
lnlllud~ he lYrootlllocder, maar ook lUet prach titre, glanzend- zwtll'te 00"011 'u 'n weelde vnn donker, niet geheel sluik hallr, fijuer cu zacht 'I' dlln Javllall chen 't heub n - altljd g hopt ill 1I0lhLUd te trouwen 1I1tJt. 'n Iutli 'ch amltenaar of '11 officie!', die huar weer Wl\ ltJeellemuu nnllr de tropen tenw - in dat kOlHle Holland blüveu, lIóóit - maar 't was haar niet gelukt. u ho pte ze lIog op dien man, die lIi t. komen wou en ontlel' lln!!r opp 'rvlllkkig-HoJland ,lw opvoeding 'n echt knmp I",kind geulev 'n, zondel' verfijning, zClllller 'n hoogtll' gcv d van welvoeglijkheid, WilS ze nu tegenover de jongelui,
die "Goenong-Djatti" bezochten, overdreven, opdringerig lief, beeldde zi 'h dan gauw in, dat, ze verliefd op hMu' war~n n maakte srènetjt' , als ze haar, voor 'n allder, of uit v'n'elin cr, na 'n korte flirtation lifltell chieteIl, Wat dali weel' tengevolge had, dat de meesten, bang voor aVl\lJce en ontrouw-be chul- digingen van de zijde tIer nonua, voor korter of lan" l' tUd en zoover 't de dienstverhouding tot hun chef to liet, , Goenong- Djatti" vermeden. Ze was nu zeven-en-twintiO' en NeJly bleef mllar vertrouwen, haar no(l' wel aar. llen man te zullen brengen, bleef hllar aanmoedigenJ wist, al. Am lie weel' 'n oogje had op iemand, li tig '11 voorwendsel te vinden voor 'n dineetje of 'n avondfee tje, wflUr 't ,Inch toffer (lan werd naast Amelie (l'ezet, met den llJoederlijken raad aau 't. nonnaatj , nu maal' 's goed te "flirten,"
MfI,lll' Amelie kon niet fiil,ten. Ze gichelde w I 7.omvat al 'n 'choolkind en dee naïef met kleine kil'laehje. IwhlPl' h:1:1I' waaier en zei onbeuullirrhei<ljes met. een terk Jndi. ch ac(' 'ntjC', dat. ze in Holland niot WH kwijtgrrllakt.
Kolfl', lle rijke aclmiui tJ'l\teul' van "Djllnlboe' - "Tootste en l'llchtbaarste onclern 'ming HW de ,1, '1'., lIahurig plantages-complex - WH nu de zecr-bcn'epl'lijke cn w('lIi Ilt niet onbereikbare IJartij.
HU
hlld, k rt gel den, ol' 'n avond- part.ij, opvallend veel zich mct . melie !lelII cid; salllen hadd'11 ze, nfg dWflald van de :Incllll'en, in den acht rluin O'cw:llltleJd.En 'I. nonnaatje, lIuïef en nuchtel', had dun volgend'n (Ia(~
alle' UflJl elly ovel'verteld, zondel' terughondin", zouder lJlllleul':
wat hU had gezegtl, hoe hij haar had aangekeken, hoc ze 0]1
't 'malle bruO'O'etje ovel' de vijvtlr vlak te"'en· Iknnr I.latld('n moeten loopen, omdat hij nna t haar W u blijven .. ,. Ze wn, w'l 't type van de nonna, 7.ooals vader Huns ze ZIW:
ijdel en zinnelijk - die zinnelükheid zoudel' tcrke gec t IUke voorkenr uit"flandelIam'iederen eenig zin -aaunemelijken man- doch diep-in koud ell arm :1I1n (l'evoel. NeJly e tel' had voor t Indische nichtje e'I) scnlÎmente I familie-zwak en ze waii daurenbovell dol op intl'iguetj'8. Ze zou th rlijk gevolHlen 253
GOENONO-DJA'J"l'[.
GOENONG-DJATTI.
252
hebben, Amelie te koppelen aan een van vader Hans' employee en z 0 ze niet zeker was gewce t van zijn weiO'ering en b vree d VOOI' zUn ongenoegen, dan zuu ze zelfs hanr man geVJ'aacrd hebben, in die richting wat voO\' Amelie te doen. Want ze vond, dat ging toch be t voor eon lIichtje en dan óók, de man, die Amelie kree tr, die WHS
hen 'h 7.00 kwaad nog niet af. Ze wa, toch meer uan 'n gewone kampongnonna, had nog wat geld en ZI1" er 1l1U'llig uit. Wat mocht cen man meel' verlangen? Al zoo een planter 1lI0est wachten met t1'ouwen tot z'n Holland cllen ver]oftUd en sehal'l'elen al die j::l.I'en met huishondstCl's, 't was toch 661. "een ideaal, vond Nelly,
Vader Hans, die zonlier iets te ile"gen, even den wachter
Wil gaan waarschuwon, dlll1.rn:l. in z n kam I' 't tijve witte ja.je had verwis Id voor een kabaaj van inlnrl(l eh maak -el, wijd CII InchtilT, en die z'n korten, gehl'llillLlen nek blootliet,
WilS weci' in de voûrlTlLlerij terug<rekomcn, 'ha,r\otte zat el'al.
Diep- til lag de wijde luin aJrond het eell7:ame huis, alleen t gemurl1Jel van de duistere rivier erilchter kwam L[j poozen flatlwtje tl:l hu ren on 'n enkeloll lIlaal ook chopte de bloote voet Viln den gewapenden bewaker, die z'n rondl:l deed door den vool'tnin en lang 't bui, wat gladde kieze:tjes over de vloer teentjes van de pendoppo,
De chikking del' feesttafd wa na veel gewurm gereed gekomen, Nelly zag cr vermoeid van, haal' gezicht hoogr ad, maal' t non naatje uekeek, \'ergenoegd neuriënd, nog eens 't
\llaadje lllet de namen: zij zat tussclJen Kolff en Van Houwellingen, Vall Honwtmingen was wel niet, als Kolff, een volbloed-Hollander, en ook bij lange 111\ niet zoo eon begeerl ijke partii, llIaar daal'om nog geenszins te versmaden.
Hij was, ueginnend rechterlijk ambtenaar, pa gepromoveerd uit Holland aangekomen - z'n voor-opleiding had hij iu Indië gehad - en Ilangesteld tot vice-president VIlII den Landraad. HU was van goede Indische familie, had veel relaties eu zou wel promotie makeu.
"En mag 'k nou ook 's weten wie er alleman I komen?" infor- meerde vader Hans lachend, z'n whisky- oda vun 't biaadje nemend, dat hem een hui jongen voorhield "DI'inkenjlllliu niet ?"
eeo van drieën had er dorst en de bediende verwijderde zich op z'n tiJle, bloote voeten.
Nelly ging opsommen. "Niet zoo heel veel, hoorI ' leid Ie ze in ,Kolft'••.• "
, atuurlijk", plaagde hij en daarop need Amelie el'O' verlegen, kirde een vogelg-eluidje ...• vader-Hans moet àltijd plagen •..
maal' vond 't toch wel aardig. Ze lachte een TIltlIl' hem op met haal' witte taudeu, maal' hij Jette al niet meer 0[/ haal'.
Ze was tóch blij, dat ze weer goed waron, Een poosje lang' had ze geboudeerd. Want ze wa kort na banI' kom t oIJ
"Goenang Djatti", ballr verleidingsknIl tjPs - uit !jdelheid en gewoonte - 6ók 's gallu probeereu op De Klm'k, die haal' met z'n stevige en vierl,ante choucler wél aantl'ok, l\Iaar hij wa er heelemual niet op ing 'gaan, bad lluidel[ik luteu blijken, dat hij haar do rzag, eo 'I' O'ul-wef ' uitO'eiac!Jeu. Ze had 't 'm, uu wat lUokkeu, ,,[tuw gen ef ' v !"'eveu: hij kon háár meel' chuden Jan zij hew, te hopen had ze ui -t , hU was eeomaal getrouwd, 'n J"iai on met, '11 getrouwd JIlan gaf lnat\\' oe ti en narigheid. Verliefd was ze niet, enml1lill L-Iu:st nllar avontuurtje, wat ze ten slotte verlantrde wa eenvoudig weg, den echtgenoot, den wettiO'en man, die haal- "llIeVI'OUw" zou maken, haal' een lekker lui leventje geven en meenemen op rei. HUI. moc t
hU
zijn en lief -t ook wel 'n mooie jOI)<rcn.Kolff wàs knap - had wel iet - van Vader-Hans - maal' als Van Houweningen, de sinjo, gefortuneerd WIL geweest, had ze voor hem evenveel moeite gedaa~.
"En De Waal met z'n vrouwen hun logeetJe •••. "
"Logeetje?" informeerde Vader Hans... "wie is dat? ken je ze ••• ."
"Henny DOllker heet ze •..• 'n Haag eh nichtje van den re ident. • •• nee, van mevrouweigenlUk ..•. Maill' kennen, nee, ik ken ze niet ••••
255
GOENONG-DJATTJ, OOENONQ-DJA'rTI.
254
256 GOENONG-DJA'rTf. GOENONG-DJATl'l. 257
Cl' twee naast eiknni' en voor 't w I '8 goed, (lat "ij \liet ,Maal' kun je dan wel .••• ?"
"Ja, vin-je llOU óók niet, vader Ran ?" viel Amelie onmid- dellijk bij.... ,kan Nelly zoo'n mei, je non maar dadelijk intiem vragen ?"
"Maar m'n God, wnt willen jullie dan? 'k Kan ze toch niet thni laten bij de bahoe. Of moet 'k Roms den resident en z'n vrouw óók niet VI';'l"'en ..• Mevrouw De W~Hl.l, nog 'n oUile vriellciin van Mama •..• Zeg jij non 's, lharlie?"
" Jee, dat i~ zoo, thui laten kUil je haar niet .... "
De Klel'k stemde toe met 'n handgeblll1l·.
"En verder?"
,Non, de (loktcr, en de administ.rateurs, mllnr hoor 's even, i k heb voor allemanI geen dam's.... (l'I' InlJet. n cr dan manr twee nlu1st elka:w"., hiel', kijk, de Ol111 llIevronw Van HOllweningen nanst jon, Vilder Ha,ns, 'n111 'VI'f)UW De Waal
Oflll den allllcrcn IUlIIt. •• , ell Dr. De .Jolwh naast hliîlr.", n dan Dro t, Mn z 11 linker, - ik, zie j " !lan den kOl'tt'il kant, 111'11 freWOlle plaat .. , da'lI' 7.it ik lekker l'lIim - en
r:, \\
nal nllJl 111'11 "l'chterkllllt, 'hadofte l1111lost hem - vin- je go d, 'hnrlie?". hij ',' wat O'czelliO', IIp. oud, I't',ident, en hij heeft v cl gelezen, n'ot wat voor jon ...• ",,0 , lacht Chartott "ben ik we (' de Llauwkoll. VHn de fUlIlili'?"
,,\\ el nee, kiucl., •• je 7.111 zien, je zit hest.... u ....
dan KolfT' '11 Amelie en Care! vall 110uwenin~clI•..• en lI'llny Donk I ' , . . n Van Nooten, van "THliah- 1'rah".
Ze had er dat all s ill óuoell adem uitgeflapt en keek Illet
'11 7.ucht op, en haal' man ann, om r.ijn oorlle I.
Vader Hans hetlllmle 't volgl:'1(1'iehellle Illandje.
"Réél handi,," l)J'ee. hij, lungzan.m hoo~lknikkell,l, "mam' je hebt zo niet allemnal opgenoemd, Van Leut en Vlln der
Hoogh naast lkaal', l;:i"n dat?"
,,'t l\1oet wel ...• d'" looesten die verwaande Van der Hoogh i zoo heel be t zit."
. .
. .
.. -
"Jawèl. • •• jl1wèl" zei De Klerk, "maar je weet, hoe die dingen worden uit<>'elegd .•• juist, omdat Van der Hoogh, .•
den laat~ten tijd ••• ze moeteu niet denken, dat 'k met zulke kleingee tigheden •••• "
"Maar hoe wil je dàn?" vroeg Nel, de oogen weer neer op 't blaadje en 't gezicht zoo ver!llugen, dat De Klerk lachte en zei, met 'n afwerend handgeuaar:
"Laat 't dan nou \l)aar zoo •.•. ze moeten dan Illaar denken wat ze willen. Gehu pel is er toch, JA 't niet hierover, komt er wel weer wat nuders". Hij geeuwde. "Hoe den ken jullie over naar bed gaan? 'k Heh morg-en inspectie op Taonh Memh. 'k Wil er tijdig heen, dan is 't vroeg dag VOOI' mij".
"En voor ons óók" zei Nelly. "Amelie eu ik wilden nalU' de stad 'n paar be tellingen doen voor Duudel'{hlog,"
"Eo allerlei dingen koopen, die jelui niet noodig hebuen".
't Nonnaatje kirde hanr bijval, of De Klerk iets Mél gestigs had ge7.egd •.•• die vader HallS pll\l\O't áltijd .•• "
"Vin-jij 't niet vervelend, 'hadie, dat we uitgaan?"
"Heeh'mnal niet •.•. 'k Heu alledei uilwen te dOtln •••.
schrijven aan WiL.. k ben uezig lIlet ecu avondmanteltje voor Jootje.... 'k moet nog een boek uitlezen. De urell vliegen om •..• "
,.We gaan vroeg', legde Nelly nog uit, "om acht uur al op weg en dan zijn we om n uur of elf wetlr thuis. Jij ook, vader?"
"Om elf uur? Laat 's kijken... Zal wel gaan. Dan gn.
'k nou ook meteen mllar slapen".
In.
Charlotte voelde zich moe. Hanr kindje wa zwak en eischte veel zorg. Geen nacht ging onge to rd VOOl'uO en ook dtl siësta-uren, al iedereen in huis I'ust nHm, verbrncht ze vHak in su semi heen-en-weer· dragen van 't, vl'l'wellll', sllkkelenlle uauytje. Dieu dag was 't ook zoo gewcellt en dllnl'om hoopte
IL 10
258 GOENONO- DU'fTl. OOE ·ONG-DJATTJ. 259 ze nu, dat Amelie niet als zoo dikwijls 'savond , nog 'n
b ctje zou k men nnpraten. Maar 't was alweer mis. Ze had jui t ua zich nel te hebben ontkleed, haar nnchtlicht aallge ,token, al ze Amelie uit hnar Immer, naa t haar eigene, hoorde komen.
Even lofje. -lTcklikldak op de mat van de zijgalerij, dau, zacht aan de deur. "Ben je al in bed, Charlotte?"
Even da ht hnrlotte eraan, zich stil te houden te doen of ze al sliep, maal' ze bezon zich 'gauw. Ze wilde nu toch doelI, wat vadeI' Han. niet cheen noodzakeiijk te neMen:
Amelie waarschuwen tegl:ln Kolft', haar uoen weten, dat er vall zijn kant geen sprake was van iets ernstigs en haar zien te overtuigclI, dat ze betel' deed die flirtation niet door te zetten. Het nonnaatje moc t wcl erg naïef zijn of i[webeeld, dat ze 't. zelf lIiet zog, maal' uu dit eenlDaal zoo wa., vond 'harlotte 't WlUl.I' clll\well haal' plicht, al wns 't geen prettige bood chop, "ou Amelie daarua beleedigcl zijn, boudeerelI ••.
dat wa háár zaak.
Ben je al te bed, 'harl ie?"
,0, n e, k m er maar in". 'hal'1otte repte zich naar de dent', 'n los-inO'c chul'I1ierdc ingap re-ueur van Iamaak-baf ik over latwerk en cic dopall. 't NOllllnatje wipte binncn.
"Ik kom n 0' een momelltje pralen, al -je go d vindt.
lanpt je kindje?'
Zacht op haal' Lloote voeten - de slofje had ze bU de deur Illten taan - loop ze naar t ledikautje, tunrde in 't halfdonker door do mazen van cle Idal1lboe heen naar binnen.
Ze keerde zich half om naar harlotte, die achter ho,ar WHS komen stHlln en ?ei met een lieven lach:
"Wat is je l\Încl toch 'Il dot." De liefde voor kinderen
Wil' iet heel moois en echts in haar, Zoo, als ze; voor 't bcdje erebogen, dunr IIU slond, iu arong en kabnnj, 't zware zwarte haar lol' ov'r den rug en met dien zachten lach, vond OhllrioUe 11I1;\l' haa:t sYlIlpathiek en ze wist nu zckel', dut ze
..
spreken zou. Amelie wns, dacht ze, teu 'Iotte toch te goed om van Kolff's lichtzinnige ijdelheid de clupe te we:t,en.
De locreerkamel', Charlotte's tijdelijk verblijf, wn met licht- gele rottan toeltje en tafeltjes op glndcle, in eeu eenvoudig patroontje gewerkte matten van grijsgroene kleur frisch en ober gemeubeld. 'n Klein Dachtlicht bmoJdc Cl' op de djatti toilettafel, wierp een groote Hauw-vervloeiende lichtvlek op de witte klamboe van 't tegenover tnande ledikant.; de re t del' ruime en zeer hooge kam Cl' bleef iu 'chemer. Amelie, bij 't binneukomen, had tIe deur openl rc1nt 'nj koel en geurig woei ue zoet.e wind uit tIen in uui ter bloeienden tuin,
"Luten we buiten ganu zitten, p de l)'n,lerlj, dan knnnen we ru tiO'Cl' praten," stelde Ohnrlotte \'001', onder maken we
1.00 licht Jootje wakker.
Ze nUlIlen ieder haar stoeltje, droegen 't bui ten tegen 't hek uer zijcralerij aan, schoven el' 'n klein tafeltjd tu schen io.
"Heb je Wilt ammonia? Je verO'[H1t hicr vfln Je lI11d,ieten.
Chal'lott wipte eveu weel' de kalUer binnen l1<111l 't He'chje van de tl)ilettafel. Amelie wreef er hMr bloote voeten, haal' hal en vuorhoofd mee in, dat ue doordl'in"'code geur beiden prikkelend drong in den neu .
harlotte, ft hterover in huar stoeltje, voelde zich weibehaalTlijk.
Ecn beetje laperig nog wel, maar toch zouder de b paalde behoefte dadelijk achter de klamboe te k!'uipen. Tu.schen de spijltjes van het houten galerlitje door, zw' ze hlllO'zaam, de malle figuur van den .Javaanschen wachtcr ziel. hewegen, g weel' op chonder, en dat gaf haar een prettig gevoel vall veiligheid.
Flauwtjlls murmelde de rivier. In ccten zoemden. Er el' WilS ook even gedempt. stemmenO'erucht; de wachtel' on tmoette z'n kameraad, ze wi elden eeu paal' woorden en verwijderden zieh dan weer, ieder in z'n eigene richting. Achter de hoog-e haag wist Charlotte den nu onzi htblll'en we" li'r<rcn, Ilooer... 0 on 0 en dni ter rees het bamboe-groeisel d:l.lll'llchter'.
,,'n Hede druli:t.e nog, h\ v or Dondel'da lT ?" I idcle Amelie in.
"Jullie gaan er morgenochtend op uit?"
GOENONG-DJATTI.
zijn er. Daar had ze nou ze maar gedurfd had."
261
GOENONU-DJAT'I'I.
Zelf tamelijk gesloten, waar 't gevoelsdingen betrof, had har10tte dat mallootige uitflappen van Amelie al1er-antipa thiekst gevoudeu, was er boos om gewee t, had zich beet- genomen gevoeld en zich voorgenomen zieh niet meer met 't non naatJe te bemoeien.
Doch zoetje nan was dat weer bijgeluwd : een zieltje WliS
Amelie toch óók wel. Eo eigenlijk aan 'prakelijk stel1eu voor wat ze door geurek aan onderscheidingsvermogen eu all.li uatuurlijke pudeur mi deed, kon je ze teu slotte niet.
"Nou wa~ had je dan?" potte ze zoo'n beetje. En ze moest el' toch ook even achter zeggen: "dat je geheimen nièt uewaard wOI'den, daar zorg je zelf wel voor, dnt hoef' ik niet te doeu."
"Kolff zal me vrageu •.•• I underung-avond na 't diner ••• "
Even zat (hurlolte geulllft. Amelie beweerde Ulet zoo ecu zekerheid ••. zou nou waarachtig tó,h •••. ? Maar ach·wel- nee. De kerel hield 'I' voor <.Ien mal met open oogen j stom, die '1, niet ZIL"',
"Hoe weet je .•..?"
"Kijk hier ••.. "
it haar Imbuuj froUlmelde Amelie 'n brief te voor 'chijn, legde dio voor 'harlotte op tafel. Ge ]Jannell uekeken de glauszwl:ule 0 gen 'I, l(alllle, nmluleeke gezicht van de ander, die tien brief' 1IUd opgeno\TIen en la '.
"Volgens belofte zend ik je hierbij l1I'U portl'et..,."
"Had-je 'm z n portret gevl'aagd?"
Amelie knikte. ,,'k Had 'm eer t 't mijne (Te ,tuUl'd, dat nieuwe, jfl weet wel, in m'n Imltoilet •..• we spraken er over de laatste maal.... en' het speet hUIJI zo , dat hij mij el'1100'
, <>
Ulet mee gezien had .••. "
"Maar m'n God, je lijkt wel. .•• " UCO'OII Uharlolte zwee"<> ' 0 dan, trok de llchondel' op en la verder. Hij hoo[Jte, schreef hij, dat elly ze weel' naa tellmur zou zetten aan tafel en dat 't even genoeglijk zou zijn al dell vorigen keer, waarvan hij nog de aangenaam 'te berinncrillgeu had. En hij telJkellde Beruert K.·'
'.• r. "...>
Haar zwarte oogen peinsden ineenen boog ze zich over 'I, meuu óók al."
atuurlijk, 't menu, uat was relly 's hebben 't
Charlotte gl imlllchte.
grootste zorg.
"En wat krijgen we?" informeerde ze, zonder veel belanO'-<>
stelling.
"Kreeft •• ,. duivenpastei •.•• ach, je zal wel zien. Hoe vin-je de schikking aan tafel?'
"Juist" dacht Charlotte, "we eigenlijk mee willen beginnen, al
"Och, wel goed, hè .••• "
"Ik nna t Kolff' , dronO' 't nonnnatje aan.
"Och," kwam ue andere weer klllmpjes~ "of dut goed is, zal he lernaal van jou afhangen. Je moest je, iu elk geval, maal' wat rustig houden •••• "
Amelie bad niet gehoord, recht voor zich heen. Dan tafeltje nllar 'hnrlotte' toe,
"Ze(T, (harlie, ..• kan 'k je vertrouw n, zul je zwij"'en?, NII krijg 'u we de cunfidentie ,dacht 'lmrloUe. Ze kende dat. Den avoud van den duO' du.t Z', nu 'n we k of drie geleden, op OenOIIlT- Djatti wa, aangekomen, wa Amelie ook zoo, vóór 't Illp n O'Rnn, hallr karn l'ko~en lJiuncnwippen, en lmd haar' Vfln all el'l ei 'oude en nieuwe liefde-avonturen zitten vert>lIclI, na heel n ukkeliu'k belofte vraO'en van teO'eno 0
niemand en nóóit i t laten blijken. Het had hnar toen wel bevreemd, dat pontane, wat èrg spoediO'e vertrouwen, maar ze had ook O'euncht, dat Am lie no'"<> •W8 al 'n kind -
chooo drie jam' ouder dan zij-7.elve .:- en dat ile zi~h dns beter en liever uitsprak tegen iemand vlln haar eigene jul' n,
<.Ian tegen de zooveloudere Nelly. Later echter had ze gemerkt, dat Nelly ook in alle geheimen was ingewijd, dllt Amelie el' iedereen mee lu tiO' viel: een zoo O'oed als vreemde< > . ,
l'en bejnarde dame, die op 'n doorreis voor en puar daO'en gRst was geweest te "Goenong Djatti," wa ze den eer teu a\'oud al fllet haar hart geheimen Ran boord gekomen.
262 GOf;NONG-DJATTJ. GOENONG-DJA'lTJ. 263 ,En nn deuk je, dat-ie je vragen zal?"
,Ik ben er z kcr van. Ik wéét '1. HU, Herbert, is dol op me."
"Wel zoo, dat' prettig' kwnm har10ttc lachend, ondank zichzelf geaIDu cOI'd. Hot wa te (lwna, daar tegen in te praten.
,En jij?"
"Ik ..•. ? Non, ik natuudijk ook, hè. Ja zéker, ik ben ook d'I op hèm.
"Eo verleden jaar wa je dol op Dykerhoff" klemtoonde Charlotte plagel'ig t nonunatje ua,
"Dykerhoff? 0, mltar Dykerhoff, dàt was heclcmnal 11iet ècht. Diè ••.. " IlHtl1kte ze zich boo, "wat een vent. Ro d llaar, titel je voor, en lIiet-eens adrninistrl1telll·. Zooal hij kon ik wel honderd Inijgen.... 'k Heb 'm een blau wtje laten loopen .•.. ja, gewoon hoor •••• "
,0, had-ie je gevrangd?" vroeg hal'1otte ernstig. Ze wist van De Klerk 't t gendeel. En bovendien, el' wa' geen sprake vau, dut Amelie niet den eer te den Leste, die om haar kwam, zou heIJben Mngeuomen.
"Ja zeker" zei Amelie, in volle gem theid •••• "en je ziet 't, harlie, nou i -ie IJ'g altij(l niet getrouwd, Ik zou je danken.... 'n lDan met rood haal'! Maar Herbert .... "
De zwade oogen lief.koo «cu het portret, dat ze uit den brief Imd genomen en in de hand hield.
"Laat mU óók een •.. ."
Het was KoJff in jl1chttenue, ten voeten uit. tevig - een knappe kerel wa hU w\l, alleen wat al te gezet voor z'u vijf-en-derti .. jUl' n - en par'mantig, 't hoofd met den zwal'ell donk ren, nor ell'tkleine gepluimde ho dje, zelfbewust geheven,
"Knappe jongen h'?" pree 't nonnl1lltje, met 'n sen ueel kir-lachje.
harlotte ke k op 't portret.
"En als-ie je nou niet naagt?"
,,1I1aar hij vraagt me.... Ik ben el' zeker van.... Ach jij ook a1t.Ud met je ,111."
Ol
Ze zwegen. Onder-langs 't gl\lerij-hckje, waarbij ze zaten, liep langzaam do u::Lchtwaker voorbij. Charlotte I'iep bem aan.
"Poekoel-brapa, oppas'?"
De wachter bleef taan, kwam vlak tegeu 't hekje, hield z'n horloge dicht onder de oogen.
"Ampil' poekoel sabla', njl1." antwoortl<le dan z'n troge, 'diepe stem, eenzaam iu Je stilte. Onver'chillig zei hij het uur, dat voor hem geen beteekeui had; de heele nacht van waken en ommegang lag uog voor bem, 't mOl'genuUl' was de tUd, dien hij beidde. Charlotte proll" op,
,Elf Ulil' ltna't" herhaalde zo. "Ik ga slapen, hoor .•.• "
l\1rtIll' do wa hter spra.k uog, ongevraagd nu. Uit 't donkere klonk zUn tem uaar hen op. Het huiM was zoovel' Loven den beganen grond opgebüuwcl, dat 't hoofü van den wachter juist reikte evell boven den ondermIld van 't gulerU- hekje
uit, HU spl'ak tegen Amelie.
De nonna moet vannacht uiet alle 'u ill dell tuin komen, ada rimau."
,,"VAt zeO't-ie?"
'hllrlotte vo lde zich kil worden. En Amelie, op etaan, over 't hekje he n leunend, begon cl u man te ondervragen.
"Heb je dan den tU"EH' gezien, oppa .?'
,Lihat djoecra... wï g zien" verzekerde de ppa met klem.... ,hU luipt OVCI' dell landweg .. ,. hU ruikt de stal. ..• "
,Maar ga je dun wel, in den nacht, alleen naar buiten, Amelie?"
" oms Ja, als ik uiet slapen kan .... " kwam de ander' schuw.
'hal'lotte bel'innerde zich. Veertien dagen geleden, 'hilleesch nieuwjaar was 't toen, Kolft' logeerde op "GoenotlO' Djatti,"
had ze twee nachten achterep.n gem ht in Amelie's kamer geboord en 't zachte scbal'llier l\ van de 'iugapore-deur.
Zou Amelie toen ..•. ? Zou ze erlllHlI' vnl"en? Ach, nee, on tkennen zou 't \Ion uaatje toch en bewUzcn kon ze niets •.••
264 GOENONG-DJAl'Tr. GOENONG-DJATl'r. 265 en dun ook •••. wat had ze voor recht. .•. ? 'Nelly waarschuwen
of vader Han? En wat dan? Bewijzeu moest je kunnen zulke verdachtmakingen ..••
Ze zei 'u kortuf lYoeden-nRcht, verdween in haar kamer.
Op de zijgalerij bleef Ämelie, als wel meer avonden, nog prnten met den 0ppll. Ze hoorde beurtelings hunne ver- schillende temmen, het donkere, diepe geluid van den Javllun en Ämel ie's hooge tem dan da~r, even weer tu chen ill.
Waut bij prllk mee t, - door vragen bracht zij hem tot vertellen - van geheimzinnigo ontmoetingen, die hij oms bad, bij 1'.'11 nachtelijke rondgangen door den tuin, aan deu rivieroever vooral. No" 'n paar uacbten geleden, vertelde hij, had hij vlak hij z'n vo ten een lang hooren si sen.
Snel wa hij terugge prongen en de slang bad zicb wegge- haa t in 't hoogc riet. 1\1aal' géén lYewone slan'" w~s dat geweest. Z'n oogen hadden geblonken al lampen .•• matjam- Imnpoe, nonua, betoet Hd moe -t een hantoe ZUil rrcwcest •..
Jn, oppas-malam zijn wn' ni·t alles. HU zou IIU maar weer rondgaan, ja. Z'n nachtgr et, slumut-tidor, nou na, klonk al verwijderd. Maar Amelie riep g en "slaap-wel" meer 'barlotte's kamer binnen, cho n ze el' uog bewegen hoorde.
tilletjes ging ze naar bed.
IV.
Het wa nog h el vroeg in den morgen, toen vader Hans zich gereed maakte om uit tc rijden. Z'n oude Jllvaan che jonlYen - uie hem al diende van dat hij, jong-I!' i'tent, WltS
:lanrrekomen - had hem -til gewekt en 'm daarna z'n chooue pak, verscll gowitte flc!lOenen en den diksten kurken planters- hoed gebracht. Want
hU
Wldt 't al, zonder dat hem iets wa gezegdj de toean giug op "pek ie.t i De toean had alleen ge lapen in z'n eigen kamer, om mevrouw niet te storen al hij, half ze al, gewekt wilde zijn.Fri eh crebaad, fri ch-wit gekleed, zich lekker voelend na.
'n nacht van diepen on ononderbroken slaap, met 'n koude llouche daarna, kwam De Klerk de voorgalet'ij binnen. 't Eerste licht van de korte schemering grauwde over den tuiu, die naarmate de Imil'jongen vorderde met 't omhoog trekken der knarsende krees, bij gl'oote langwerpige vakken kwam, te zien. Koel en rein, Wllut ollbezwangerd nog vlln broei-hitte ell vcr tikkend stof, kWHm de udem van den jongen tlag de wijdc glllerij binnellstroomen. Op een .klein hoel.tafeltje hac!
idin gedt:kt en terwijl De Klerk z'n koffie dronk, daarna z'n pi IIng ontdeed van de dikke, wollige . hil en 't bord louw-warme boeboel' leeglepelde - in 'tlldmini.. trateurs- hnili op .,Tunl1h l\1ernh" zou hU wel wat steviger te ontbijten vinden - zag hij IllllgzallUl Han het huis CII den tuin uit hUllne Dacbtl'llst opleven. Van 't achtererf af - wllar ze in de ruime en zilldelijke bijgebouwen allenlt1lll hUD woon budden - kwal1leu vijf, zes tuinjoogens den tuin in, en twee huisbe- dieudcn waren in de voorgalerij al bcgollllen met 't (!lwelijk uh afstoffen vun meubelen ell vazen. Voorzichtig hantuel'l1cn ze, zOllder iets te doen vallen of te breken en met gelijkelijken eerbiceI, die broze en breekbare ding n, tuk-voor- tuk in hun oog ko tLaarheden, al WllS in werkelijkheid het mee -tc dnur bazarg ed, Illaar 'Ii enkel voorwerp vun echte waMde uoor echte schoonheitl. En de Leille Jnvunen Lewogc~ zich wuardig cn til, spral\Cn niet met elkaar, uit natuurliJ ke zwijgzaam- hpiel, mimI' ook uit eerbied, om de tegenwoordirrheicl van dell tocwan. Voor heil wa. de machtige hooflladministratcl1l' van het V. T.• ,' heel' n mee ter ovor duizenden, cigcllaar van zoo een hui, en eell tuin als 'n park en paarden en rijtuigen, een lUan nlti een koning, dien ze vo 'Iden machtig<'r nog en nwer te vreezcll dan de hCl.'rscllN - vall' het gouvcrnemellt IDtlt bun goud- en zilver· gegnlouecnle petten. ,\ Hut was 't niet meer dali een ge chied dat wie, voor 'n mi drijf, dool' dell toean zijner ondtlrueming was opgezoudt'll nARr de tad ter bestrllffilig, ook wà ge traft geworden door den controleur en zonder verder onderzoek, op het briefje alleen, dat hij
266 GOENONG-DJATTI. GOENONG-DJATTI. 267 mee- !tau van zij n heer? Ook de huisbedienden wi ten dat
cu uiet ecu onder beu wa er, die niet de overtuiging in zich (lI'oc'·, dat den hoofdlldmini trateur van het V. T. . maeht wa geO'even iu hot gewest boven deo re 'iden t zelf:!.
De Klerk, klaar Illet z'n ontbijt, stond op eo liep naar IlCt Lorde '. UIr was 't hé'~ tiloverul romlolUwe; maar iu d 'n tuilI, waar 't 'Iwl aaulichtLe, WHaI' 't grijze 'chemerwaa' at za 'ilt door'·uld was vall de eerste glimpen del' komende
Wil, olltwaaktell nu toch lle vroegste vogel' en op den land- weg kllar teu ImITewic!l'II, 'u IWl'lllta- ewah reed daar stadwl1flrls.
'1'11,' dll'U de kOllingspalll1ell van de oprijll1Un, IJlet bunne gave, JOIl"e ShlllJUlell ultderde, zacht.-scholllmeleTlll tusschen z'u sOIalle, 1100"0gUUJllliwiel 'u, de bug"·y. 't Kleine koetsiertje iu )I 11 khuki-livreitje staple b daal'd uaast 't glanzeude,
zorgvuldi~ getuigd' cn op"epuetste paard. Nll lag d tuin oud'I' 'r doorgelll'oJwn zonnelicht in kleuren te gloeien, wurlll- rood, bl:ILIIV, ge" vld,ten do perkelI lUet Lloeluen, voor 't meercuded o'ek weckte Eur0l'ee cht: 'oOl'ten, tu" heu 't stugge, cgaal- .•e,'chorcn "I'a'; diep-panrs kleurden de l'riëelcll vlln rijk-ull/cicude bI lwainvill', klaar groen .dau'd~n de ierpalmcn cu het lank-~milJle "'eulaJerte van do aal'll-or hidee in potten
'Il t nu'n. 'u Tuilljlllweu lieplall"zaatu, in lJlIuda"ht gebogen, z'u "'iel!'I' iu de hand, Juu"s et:n plall!wn .'tellnge, die op z'u dl'ie vl'I'dil'pill"'l'1l dl' eg wel een ze tig poLt n met kweek- planten ilJ vcdtiutigcu uloei. \ erderop, ond r-t.egen de wel-ullllerhoud'U, viel'llubhel-oel'ijde haag vun plui lUige 101'- bawullC "tolltlcn Telly's cltevelure ,giud was 't rchideeën-
hui~jl', haar trol, vun roode ell witte bruid -tranen ovûrtrost, cn de leunin"cu \'all het l'U·tid{() bl'lllYget je over den vüvcr gingeu schuil onder de uvel'lveeld I'ige begr eïillg van klokken on kamperfoelie. Het wo.', bedacht De I(Jerk, met 'u gli.rulach even, Nelly' vreugde, die tuin en hare voortdurende bezi"hcid. Icdcrp,1J mOI'gen liep ze el' rond te chnrrelen, maakte lIlet behulp vau den hoofd-tuinman - die iu alles h,lur factotum wa - hcelo aanleg-plannen, liet zaden komen
.,
..
van Java en nit Hol IlIDII , en was kinderlük-tovreden, [\Is MiL!' Luin 't rijk 'te bloeide, hruîl' boomen 't mee te vrncht- droegen aan gave mangga' en chocolade- makende savoe- manilla's, en })ompelmoezen eu zoete djeroek, - die ze daarJHL mildelijk en hij manden vol lVe" chonk rondom.
De UllgO'y stond allang vóór. De Klerk wilde 't bordes afstijgen. Dan horde hÜ, achter zich, roepen.
"Vadertje •.•• vader Hans ...• "
Zn d c!ttertje, in 'n wit hansopje, holde van de zligalerij af te voor"chijn en Il\et 'n paar groote sprongen van de
veerhac!tt.i~o blooto vodjes WHS ze bU h:mr va lel'. Die had )lic!t, op 'I. geroep, omgekeerd, pakte, zich lachend bukl\eud,
'I. aanspringellde kind ouder de urmen, tilde 't CVCII hoog Loven zich uit ell zette 't, lUet '11 vaartje, weer neer op de mat.
" .•.. 'k Wi t, dut je uit zou gaall. Ben 'k niet rg vfoeg!. . • . En 'k heb al gebaad ook.... 'I. lYa stfak !Det moeder cu taut(\ Anwlic mce, naar de stal1 to •... "
Oude haboe Dalil1la, wat \'(~rlegcn g'l'inllekelld, kwam 'chueh- tertjes te voor 'chijll, uiet wetend of ze het kind moc 't mee- nemen of nog Juten m eh!. Eu De Klel'k I-..ikte haar zoo vri IIl1eIUk z'n ,,(au~ boe" toe, dat 't ouuo m 'u,chje verrukt glilulachte om de miuzaaUlheid vuu dieu heol 110ogen heer.
,,'Vic.je. • .. valer uu niet ll\uger va ,thoud n, huor, vadel' moet heu 'ch weO'." Hij ku te even 't kind, dat nu stilletje' zitteu fyin lY op 't boven. te bonle-trapje, de blote armen om de opgcLrokkeu knieën heengcslllgt:n. Het wegrij len van de buggy begd ·idc1e ze met aanmocdigemlo "hup-hup"" cu tongO'cklik on Dil Klerk wuifde, vo l' 't wagentje w g~wenkte,
uog even met de zweep achterom.
"Daàg •... dang ..•. " gilde Wie.
De oude baboe was even weggegaan, uaderde nu met 'n badhauddoek 't kind, dat nog zat op 't burdes, de armen
OUl de knie"n en zoetje -lleuriënd deu tuin iu taarde.
Aaar lenig prang Wie je op en eeu heel eind weg.
De baboe meekte van verre.
ouuie moest nu niet zoo nakal zijn.... Ze heeft zich heelemaal niet goed afgedroogd.... wil nonnie dan ziek wordeu, •• ? Kijk, haar tjelaull. kleeft haar om de beentjes .••
laat norll1ie nu zoet zijn .••• cn met baboe meegaun en zich laten helpcn eu 'n llroge tjehtlla aantrekken ••.•
"e (' nadurde dc baboe, 'u trek van ctlrbiedige sllleekiug op 't rimpel-gezicht, den arm met den handdoek vooruitgtl·
stoken, muar 't lachende kind zat al lIlet ceu 8pl'Ong op 't biljard, dnt de ivoreIl Lullen zllchljC$ tegeneen klikten.
De tWtlC hui.jongclls ha(hJeu cvcu een grijnll.
"Wil nOIlTlic balloo dan vcrdriet dOCII, sakit-hltti lJIuken?"
soeklUe t oude Illeuschje "ja, als baboe ziek wordt, moet nOllllic mandiën met l'llima .••. wil uonu:e dat dan?"
Maur bct Illankie hc 'Ielllaul geen indruk.
,Tida hoor!" verzcktl\'(]c het kiwI, op 'n erg besli·t toontje u met 'u euercriek-afwercud hllndgclJllar ,'k doo 't Hiet. .••
'k ga Jekker nuar de kamer vau tante barlotte, zien of Jootje al wak keI' i .'
l\lmu jui·t kwam bariotte hinnen, haar killdje p den arm en \\ ieil, UIet. voor '11 Iuditich kind bijzondere beweeglijk- heid, spron.· vlug vau '1. biljard af n met 'u vaartje togen 'har!otle op, Ze trok 113ar, wippend op ti teenell, 't teutrere Zl1i., 'lilJlTetje haast uit de arl1lell, vroe", dell tiutc1blik harer klare lIlauwe oogen vcl'1ungend naar 'harlotte op:
"lUatr 'k ze evelltjcs, heel voorzichtig va thouden ..•• ?"
"Een.;t je Illtell a,fdrotren •••• dat dacht je niet, h'?"
,Eli t1àn lIlag ik?"
"Dan mag j', vool'llit nu mallr, boor!"
PruilenJ volgde 'I. killd de zegevierende baboe.
'1IlIl'Iotte ging nu ill '11 diep stoeltje zitten en lei lauguit 't kindje op haM' schoot. 'I. WlIS eeu klein mei Je Illet dunue krulletje lichtbruin halll' - 'hur1otte's eigen haar had die kleur .- ijt gezaaid op 't ronde hoofdje. Even gloorde er, als 'harlotte zich kirrend naar 't kindje ovcrboog, 'u lacbje
op 'I. bleeke, smalle gezicbtje, maar dan keek 't, met de klare, schrandere oogen - grij -blauw waren ze, "illiams ooO'eno , vond 'bnrlotte - en 't slap-rose mondje, weer héél ernstig.
Terwijl ze, met langzame teugjes, 't kopje chocola dronk, dat Oemoer, '1. kleine kereltje, dat tot hui bediende wcrd opgeleid - 'n vtlntje van tien jaar, ew trotsch op z'n livreitje met witte banden en gladde knoopen - haal' had
<rebracht kwam Wies weer binDen, in luid-lachend krakeel
o ,
met een jonge baboe, die ze 't bordje pap voor Ohnrlotte'.
kindje aanhoudend dreigde uit de hnmlen te zullen slaan.
"Hè Wies, wat ben je weer onaardig met Pnilllll."
Wies hoorde niet, ze ontdekte juist Oernoer, die ze met 'n duw haast tegen 't tafeltje deed wankelen. Hoog springend op de teenen, schaterde ze 'I., uit. En den jongen, die vroeger wel met haar had mogen spelen, tintelde even stoeilust in de zwarte uogen, maar dadelijk voelde hij, met z'n onderdanighcicl, de wanrdigheid vn.n het khllki.livl'l'itje en hij stond daM, 't nikkelrn blaadje in cic ne rhantrentl· hallc1, de voetjes tegeneen, oplettend en hcscheiden, nis 11 goed- gedre eerd kelnertje.
Tot Jhal'1otte, . nel uitclrinkend, 't kopj op 't gl'hevell lJlandje teruO'zette en de jon oen zich met z'n kleillt', net- aftrem eten pa. je verwijderen kon.
Paima wa intu chen met de ba.by n ergehurkt op de mat en Wies gin"', in prettige aandacht, naa t hu,ar zitten kijken, hoe ze 't kindje voeren zon. Oplettend volgd n hna\' oogen 't doen van de kleine baboe, die handig n zorgzîlllrn (Ie warme rijst-met-bouillon bij kl ine beetjes in 't onbeholpen- llappende babymondjc lepelde. De 10 e blonde krullen vielen in 'I. oO'ebo"'en toekiïken Wie ann weerszij van de ooren en
0 u
langf; de wangen naar beneden, dat bloot kwam het for che, zon-O'ebruinde nekI'e. 't llugO'etje danruell den, zichtbaar in
o '
den heel wijden han op, was hlank 11 bl:ww-dooradel'll, scherp was de greIIs tu ~chcu 'I. bruin en blank, waar de
GOENONG- DJ ATTI, 269
GOEN<1NG-DJATTI.
268
eenvoudige jurken reikten, die ze gewoonlUk droeg. Uit de mouw-Iooze al'tll"uten, de korte wijde pijpen staken beenen en armeu, Lruin en for ch, dieht van glanzende haartje Ilezet.
"Is Tante l\1elie nog niet op?" vroeg ze, haar gezichtje opwelldend naar harlotte.
" og niet',
"Moeder ook nog niet?" Tegen de ua boe herhaalde ze hanr VI'Il(L'''',
" oeua.' verzekerde die.
Juist kwam Nclly te voorschijn, 'n Wies riep haal' 'n !ldng moeder" toe, 111 Uil I' ze sprong haal' niet teg moet. Prettig g Ilurkt Lleef ze zitten kijken lIau!' 't eten van kleine .Tootje,
"Goed geslapen, Chal'1ie?"
el straalde nlweE:r. Dtlhalvc dat ze veel te dik werd nfU\r Iwar zin, beviel en bekwam 't Indische klimaat en 't lndi che le\'en haar wel. Zll WilS no h bepaald Iui, noch <Teheel zUlu.1er gee t lijke behoeften - al mei",je in Holland had ze wel uit puur Illuzier haar eigen japonnetjes gemaakt, had ze wnt nan muziek gedaan, zelf:; ovel' wat studie gedacht, - mam' ze had sterke neigingen [Jaar gemak en vooral nAar weelde.
't Leven p" oeuong Djatti" - zij daar hoofdadmilli tra- teur vrouw - vond ze heerlijk. Ze wi t zich een del' eerstelI, zoo niet de cel'ste geacht, en te gOtldhartig om hoovaardig te zijn, voelde ze zich toch ge treeld. 'n root huis te heLben
lil t veel bedienden, een bekwamelI hoofdjolwen, gedre eerd
n~g door den ouden heer Wel UIa, De Klel'ks voorganger, die, hoewel ongetrouwd, Judi ch-mondnin had O'eleefc1, - zoo een geroutineerde jongen, die alles regelde, 'n Chineeschen kok, die voortreffelijk kookte, 'n Laboe V001' haar-zelf, een voor 'Viesje en 'n pilar voor de gasten, '11 mooien landlluer op gummi-wielcn, en - als 't jaar goed zou zijn en alles ueloof/le dat - een auto in 't vooruitzicht - ver'der rrirl"en haar
, I:> '"
leven Idealen niet, De weelde over 'telpte haar geenszins - als , 't een parven u doet, zoo, dat die niet ons ze O"oed0 gemetcn kan; - ze httd 't ook in Holland ''''oed rrehad, (Iit leven \Vns alleen nóg roya.ler, nog breeder, nog zor'geloozer.
GOENONG-DJA1"J'I. 271
Ze hield - goedhartig en licht-bewogen, maar ni·t diep- gevoelig, aanhalig, doch zonder eiO"cnlijken hart locht - heel veel van haar man, di 'n ze bewonderde om z'n I vigheid, z'n precie -weten-wat-hij-wilde, z'n klaar practisch iuzi ht, dat haar de hoog te vorm van intellicrentie scheen. Ze hield van Wie,je, al vermoeide en ven'eeld 't drukke kim] haar soms en - haar aard geneigd tot makkelijke en oppervlak- kiO'e O'enecrenheillJ'es - ze hielû vall Amelie 'ók wel, met 'n
I:> I:> I:>
sentimenteel familie-zwak, 7.e wus op haar IImnier g 'hecht aall oude baboe Dalima en verwenûe (Iie met baadje en aftrele"deo b O831'011'''' vnn han.r-zelf en rommel vau Wie:;, voor haar kleinkindertjes in de kampong, ze vel'\vende óók 't kleine kereltje Oel11oer, trok zich 'n bochel-kindje van een del' koet iers aan, charre1de ioderen dlJg haast in de uljge- bouwen, zi h interesseerend voor alle kleine perkara's - ziel\te, 'n minnarijtje, 'n onverwacht erfeni 'je - del' In],ll)d~che
bedienden, niet uit plichtsgevoel, maar onJllat ze el' plezier in had, en verzorgde met 't factotum Tabri IlIIar tuin, als er tenminste geen ga ten werden O"ewacht n ze voor flJfel en menu had t zorgen," ant .1Iln was de lln rr crcVltld dOOl' larJlYe conferenties met Kim-Lo, di inderdaad 'n v ol'tr ffc1tike kok wa , in twintig minuten 'n cholel Idnal'maakte en ·ierlijk opdtlcd, wanr een Javaan andcl'11fllf uur - n dan noghoe- aan prut te, n oit z'n hoofd verloor, al kwamen er ook men- cllen onverwa ht, cu, volgen Jelly, kOIl pro 'ven ho> iets in elkaar zat. Meer dan een had ze 't verhmtl gad:mD: dn.t ze eens bijzonder lekkere pa teitje' bad me gebracht van den EUl'opeeschen banketbakker uit do tad, dat ze el' Kim-Lo een had laten eten en dat de 'hil1ees - na lang en inten proeven, z'n gezicht iu strnkke aanrlacht - ze toen precies zoo had na-gebakken. Eu toch wa Kim-·Lo de oenige der bedienden, die wel eens la t gegeven had. Hij hield el' "tinlm's"
op M, Instiac gl'illetjc, Eens - en
hU
was toen al eenige jar n in dien t op "Go nong Djatti' WilS hij op 'u clog, zonder eenige aanl iding "Icpn," komen vrageu. Was hij ontevreden?•
GOENONO· DJAT'l'l.
270
