Roel Merckx
• Inleiding
• Focus op Sub-Sahara Afrika
• Waarom geen groene revolutie in
Sub-Sahara Afrika?
• Laag meststoffenverbruik: een kwestie
van prijs?
• De controverse tussen organische en
anorganische meststoffen
• Onaangepaste bemestingsadviezen
• Naar oplossingen
• Conclusies
Geen groene revolutie voor Afrika
• Landbouwrevolutie 1960 - 1980; Azië en Latijns-Amerika
• Verdrievoudiging van de opbrengsten door:
Nieuwe variëteiten Kunstmest
Pesticiden
Nieuwe irrigatietechnieken Landbouwkredieten
• Norman Borlaug, Nobelprijs vrede 1970
SSA (Sub-Sahara Afrika)
– 615*106 mensen
– 70% werkloos
– 2/3 leeft op kleinschalige, weinig productieve landbouwbedrijfjes
– Landbouw goed voor
• 60-70% van de exportinkomsten en tewerkstelling
• 33% van BNP
– Bevolkingsgroei 3% - Stijging voedselproductie 0.7%
– Graanproductie gedaald van 150 tot 130 kg per capita in de laatste
35 jaar (vgl. Azië of Latijns Amerika: van 200 naar 250 kg)
• In het beste geval genoeg te eten...
• Geen geld voor school...
• Verdere bodemuitputting en verlies aan
biodiversiteit...
• Honger: acuut, chronisch of verborgen: een schande… en oorzaak en gevolg van
MDG #1: Eradicate extreme hunger and poverty
• 10 miljard in 2050?
• chronisch/acuut: +/- 1 miljard mensen, de
meeste in Azië, maar de 204 miljoen in SSA stijgen ?
• +/- 3,7 miljard mensen verborgen honger
• Door? Te lage opbrengsten, onevenwichtige
bemesting…
Geen groene revolutie voor Afrika
arbeid en land?
• Waarom is een negatieve nutriënten
balans zo wijd verspreid in SSA?
– (Vergelijk Vlaanderen!)
• Vanwaar dat laag meststoffen
gebruik in SSA? < 10 kg NPK/ha
– (Vergelijk +/- 200 kg/ha Europa)
• + Onkruiden, insecten en andere
Agro-ecologische
knelpunten
Gevolgen
Beperkte natuurlijke rijkdom
Overbevolking bij lage dichtheid
Klimaat/Bodem/Water Lage efficiëntie van agro-inputs
Niet competitieve landbouw
Weinig alternatief voor landbouwontwikkeling Geen groene revolutie voor Afrika
• Bodems zijn “oud”
– Weinig verweerbare mineralen en dus arm
aan plantenvoedingsstoffen
– Zuur en dus vaak toxisch (Al) – Laag organisch stofgehalte... – Slechte waterhuishouding
• Klimaat is ongunstig
– Ongelijk verdeelde neerslag – Hoge temperaturen
Geen groene revolutie voor Afrika
Geen groene revolutie voor Afrika
Geen groene revolutie voor Afrika
Socio-economische
knelpunten
Gevolgen
Beperkte economische controleGebrek aan “incentive”
Ongelijke toegang tot
hulpbronnen en inputs en kennis
Uitputting van de natuurlijke rijkdom
Toenemende kennis kloof Weinig alternatief voor landbouwontwikkeling
Geen groene revolutie voor Afrika
in een oorlogseconomie die de
globalisering diende – en in die zin een vooraankondiging van wat een
overbevolkte planeet nog te wachten staat.
Congo loopt niet achter op de
geschiedenis, maar vóór.’
Geen groene revolutie voor Afrika
Geen landbouwkundig onderzoek voor Afrika
Geen groene revolutie voor Afrika
Per capita publieke uitgaven Ag R4D (2000 Int. $)
Geen groene revolutie voor Afrika
• De landen die het meest afhankelijk zijn
van landbouw investeren het minst in AgR4D
Hoge returns naar landbouwproductie Hoge returns naar armoedebestrijding
• Publieke uitgaven Ag R4D laagst in SSA
• Stagnerend sinds 90’
• % van BNP afnemend
• Het laagste per capita
Europa: 18109Gbps
Afrika: 157Gbps
N. Amerika 7854Gbps Azië-Oceanië: 3732Gbps
Geen groene revolutie voor Afrika
Donor steun aan AGR4D door USAID
Cijfers???
them are elitists. They've never
experienced the physical sensation of hunger. They do their lobbying from comfortable office suites in Washington or Brussels...If they lived just one
month amid the misery of the
developing world, as I have for fifty years, they'd be crying out for tractors and fertilizer and irrigation canals and be outraged that fashionable elitists back home were trying to deny them
• $ 1.080,- /ton ureum in W. Kenia,
$ 1.400,-/ton ureum in Bas Congo (DRC)
• $ 398,- /ton ureum in Europa
(FMB International 16/12/2010)
Laag gebruik van meststoffen: een kwestie
van prijs?
Geen groene revolutie voor Afrika
- corruptie
- groot aantal tussenpersonen - vervalsingen
Geen groene revolutie voor Afrika
Of ?
De controverse tussen organische
en anorganische meststoffen
Geen groene revolutie voor Afrika
Onaangepaste bemestingsadviezen
Zuid-Benin Noord-Nigeria
West-Kenia Nationaal bemestingsadvies
N 60 kg.ha-1 120 kg.ha-1 AEZ sp
P2O5 40 kg.ha-1 60 kg.ha-1 AEZ sp
K2O 0 kg.ha-1 60 kg.ha-1 AEZ sp
Huidig gemiddeld gebruik
N 2,3 kg.ha-1 1,5 kg.ha-1 > 4,9 kg.ha-1
P2O5 1,1 kg.ha-1 0,4 kg.ha-1 > 4,0 kg.ha-1
K2O 1,3 kg.ha-1 0,4 kg.ha-1 > 0,5 kg.ha-1
Geen groene revolutie voor Afrika
Jaarlijks verschil in kg/ha
N P K
Kenia -112 -3 -70
West-Afrika -20 -3 -15
Europa/VS +62 +23 +37
Overzichtskaart van de
fosfaatverzadigingsgraad (FVG)
in de Kempen, gemiddeld over 3 onderzoeksjaren 6,6% overschrijdt norm van 40% Totale oppervlakte: ±±±± 2200km2 FVG 0 - 30% : 55.4 % 30 - 40% : 38% 40 - 50% : 6% > 50% : 0.6% Gevolg….
Geen groene revolutie voor Afrika
- Geen geld voor school - Loonarbeid de rest
van het jaar
-Hoge maïs opbrengsten, soyaboon voor cash
-Extra geld voor school -Stijgende
Geen groene revolutie voor Afrika
Naar oplossingen? Nyanza versus Noord-Nigeria
Bodemvruchtbaarheid is cruciaal en organische stof is de sleutel
A. E. Zon es
Hum id Fo r est (6 9.9 m ha) De r ived savan na (66m h a)
Sou th er n Gu in ea Savan na (44.4 m ha) Nor t her n Gui nea Sava nna (40.6 m h a) Mi d alt it ud e Sa vann a (14 .3 m h a) Afr i c a
Propo sed benc hm ark area s H
H H
Huu muum iiiidmmdd FdFFoFo roorrreee sestttt ass aanann dndd MdMoMMooo iiiisssstttt SS aSSavaavvvaaaa nnnn nnnnaaaa zzozzo noonneneee ss sssss hshhohooo ww iiiinwwn gnnggg EEE PEPPPHHH THTTTAA pAAprpprrroooo ppoppoososs eseeedd bddbebbeee nnnn cchcchhh mmmmaa raarrrkkkk aaaa rrerreeeaaa sasss....
Lange termijn proef in Nigeria...
500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 5000 M a iz e g ra in y ie ld ( k g h a -1 )
Stability analysis
Senna + fertilizer y = 0.75x + 1485 (R2 = 0.80) control - fertilizer y = 1.03x - 1083 (R2 = 0.83) Leucaena - fertilizer y = 0.75x + 124 (R2 = 0.71) Control + fertilizer y = 1.54x - 864 (R2 = 0.82) Leucaena + fertilizer y = 1.14x + 44 (R2 = 0.79) Senna - fertilizer y = 0.79x + 293 (R2 = 0.76) 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500Year-mean grain yield (kg/ha)
T re a tm e n t-m e a n g ra in y ie ld ( k g /h a )
control - fertilizer control + fertilizer
Leucaena - fertilizer Leucaena + fertilizer
Senna - fertilizer Senna + fertilizer
• Oogstindex • Multi-purpose
Tot slot
Plattelandsarmoede in SSA blijft de norm - oplossingen mogelijk Meer onderzoek op alle vlakken van het AgR4D
Scepsis in Westen is nefast
Een Groene Revolutie in SSA is mogelijk
Met dank aan… E. Smolders E. Vandamme G. Nziguheba I. Vandeplas J. Deckers J. Diels K. Cassaert K. Van Keer K. Giller M. Maertens N. Sanginga P. Pypers R. Swennen R. Thompson
Examenvragen
• Geef in enkele zinnen weer wat de Groene Revolutie karakteriseert en waarom ze in de Westerse wereld zo is bekritiseerd.
• De Groene Revolutie is aan Afrika voorbij gegaan. Geef drie oorzaken.
• Kunstmest is duur in Sub-Sahara Afrika. Nochtans zijn de
grondstoffen om ze te maken (aardolie, fosfaatertsen,..) er ruim beschikbaar. Geef enkele van de redenen die het klassieke discours aanhaalt om dit te verklaren en de alternatieve reden die de kern van deze les uitmaakte.
• Waarom is er in het Westen een scepsis ten aanzien van alle landbouwkundig onderzoek en wat zijn er de gevolgen van?
• GGO’s zijn een noodzaak voor Sub-Sahara Afrika. Leg uit.