• No results found

Idealist

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Idealist"

Copied!
85
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Afstudeerproject

Koen Speelman

500600529

Versie 0.9

30 Juni 2013

(2)

Index

Voorwoord

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 3

Inleiding

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 3

Hoofdvraag

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 4

Onderzoeksopzet

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 5

H 1 - Doelgroep !

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 7

1.1 Mensen met een idee ! ! ! ! ! ! ! !

Blz. 8

1.2 Bedrijven / uitvoerende partij! ! ! ! ! ! !

Blz. 16

1.3 Pitch presentatie! ! ! ! ! ! ! ! !

Blz. 23

H2 - De Markt!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 24

2.1 Crowdsourcing

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 25

2.2 Sociale media

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 26

2.3 Concurrentie

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 31

H3 - Ontwerp !

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 38

3.1 Usability ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

Blz. 39

3.2 Visueel onderzoek! ! ! ! ! ! ! ! !

Blz. 56

H4 - Aanbevelingen!!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 68

4.1 Aanbevelingen! ! ! ! ! ! ! ! !

Blz. 69

4.2 Conclusie! ! ! ! ! ! ! ! ! !

Blz. 70

4.3 Bronnen! ! ! ! ! ! ! ! ! !

Blz. 71

Bijlagen !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 73

1 Demografische gegevens! ! ! ! ! ! ! !

Blz. 74

2 Contactverloop Interviews! ! ! ! ! ! ! !

Blz. 75

3 De suikerpot van Alex ---

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 76

4 Quantcast analyse

! !

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 77

5 Wireframe V1

!!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 81

6 Wireframe V2

!!

!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 81

7 Feedback Wireframe

!!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 81

8 Paper prototyping test

!!

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 82

9 Paper prototyping aantekeningen

!

!

!

!

!

!

!

Blz. 84

(3)

Voorwoord

Tijdens het proces van het vormgeven van mijn idee, kwam ik vaak in gesprek met andere mensen over mijn onderwerp. Ik wilde namelijk dat het makkelijker werd als je een goed idee niet zelf kan uitwerken, om naar een bedrijf toe te stappen en een serieuze kans te krijgen voor een realisatie van jouw idee. De positieve feedback die ik van anderen kreeg, motiveerden mij door het project heen. De drempel die mij tegenhoud om een idee uit te werken, zoals geen idee hebben waar je moet beginnen of niet kunnen programmeren, was voor andere ook erg herkenbaar. Door met mensen in gesprek te komen over mijn onderwerp, kwamen er verhalen los van mensen die dit probleem herkennen en kwamen de meest geweldige ideeën naar boven. Één van die ideeën is een suikerput van vroeger met een knop om de hoeveelheid van een suikerklontje uit te schuiven. Het idee van de suikerpot is ook geprobeerd om in een modern jasje via de HEMA op de markt te brengen, maar is helaas niet gelukt. De bedenker van het idee heeft mij zijn idee geschonken, om als voorbeeld idee te gebruiken tijdens mijn project. In de bijlage is de suikerpot terug te vinden.

Inleiding

Tijdens mijn zoektocht naar het bedenken van een goede afstudeeropdracht liep ik vaak tijdens de

uitwerking tegen problemen aan. Het idee op papier zetten was niet het probleem, maar meer de realisatie van het idee. Hiervoor was vaak de samenwerking van een bedrijf nodig om het idee uit te voeren. Om bijvoorbeeld het systeem van Pathé bioscopen te verbeteren is een samenwerking met Pathé voor informatie, wel belangrijk. Om het systeem te maken is technische kennis nodig, van zowel hardware als software. De kennis van wat kan en wat niet kan, is niet het probleem. De kennis die nodig is om het daadwerkelijk te maken, vormt vaak wel een probleem.

Tijdens de studie leerden we wel om een interactieve demo te maken, maar een interactieve demo is geen echt product. Vaak werden hier slimme truukjes gebruikt om iets te laten lijken alsof het werkt, denk hierbij aan een kassasysteem of het opvragen van complexe data uit verschillende datasystemen. Om een idee uit te werken tot een echt product is meestal een team nodig van goede programmeurs, een designer,

interaction designer, testpersonen en een projectmanager die het overzicht houdt. Naast mankracht is geld ook belangrijk. Dit zijn twee ingrediënten waar een bedrijf meer van heeft dan ik.

Je kan met je idee naar een bedrijf toestappen, maar dat is nog een hele opgave. Telefonisch of schriftelijk contact leggen om een afspraak te maken en je idee te presenteren, eindigt meestal in een afwijzing of een doorverwijzing naar een onbereikbare afdeling. Het hebben van een goede connectie in een bedrijf maakt de stap om binnen te komen wel makkelijker, maar de vraag is dan nog steeds of er wel serieus gekeken wordt naar je idee.

De kloof tussen bedrijf en mens is dus erg groot, te groot waardoor vele goede ideeën nooit het daglicht zullen zien. Voor mijn afstudeerproject wil ik kijken hoe ik met een interactief platform, mensen met goede ideeën en bedrijven die geïnteresseerd zijn in goede ideeën, samen kan brengen zodat deze ideeën daadwerkelijk uitgewerkt worden.

(4)

Hoofdvraag

Zo als in de inleiding ook al beschreven is de kloof tussen bedrijf en mens erg groot, te groot waardoor vele goede ideeën nooit het daglicht zullen zien. Voor mijn afstudeerproject wil ik kijken hoe ik met een interactief platform, mensen met goede ideeën en bedrijven die geïnteresseerd zijn in goede ideeën, samen kan brengen zodat deze ideeën daadwerkelijk uitgewerkt worden.

“Hoe kan een interactief platform, tussen mensen met goede ideeën en bedrijven die geïnteresseerd zijn in

goede ideeën, samenbrengen zodat deze ideeën daadwerkelijk uitgewerkt worden? ”

Op deze vraag wordt doormiddel van verschillende onderzoekstechnieken gaandeweg in dit verslag antwoord gegeven. De hoofdvraag is vervolgens onderverdeeld in een aantal deelvragen. In het verslag wordt gesproken over twee groepen gebruikers, het gaat immers om vraag en aanbod. Gebruiker 1 zijn de mensen met ideeën, gebruiker 2 zijn de bedrijven of de uitvoerende partij.

Deelvraag 1: Hoe ontstaan het proces van ideegeneratie bij de gebruikers (1)? Deelvraag 2: Wat vind gebruikers (2) belangrijk om te investeren in een idee? Deelvraag 3: Welke punten zijn belangrijk voor het presenteren van een nieuw idee? Deelvraag 4: Hoe motiveer je mensen voor crowdsourcing?

Deelvraag 5: Welke sociale media kan je het beste gebruiken om een afzonderlijk idee te verspreiden? Deelvraag 6: Wat maakt de concurrentie, websites zoals Kickstarter en Battle of Concepts, succesvol?

Doormiddel van deskresearch wordt antwoord gegeven op de vraag “hoe goede ideeën ontstaan?”. Met deze kennis is er beter inzicht in de doelgroep voor het houden van een interview. Na het verzamelen van statistieken over ideeën en uitvinders, kan een persona worden opgezet die de doelgroep vertegenwoordigt. Door middel van interviews met bedrijven wordt gezocht naar een antwoord op de vraag wat de doelgroep “bedrijven” belangrijk vinden om te investeren in een idee. Met deze resultaten wordt vervolgens een persona opgezet die de doelgroep vertegenwoordigt.

Aan de hand van deskresearch op de vraag welke punten belangrijk zijn voor het presenteren van een nieuw idee wordt een advieslijst gemaakt voor mijn doelgroep om zo hun idee beter te presenteren.

(5)

Onderzoeksopzet

Om deze ideeën op een interactief platform te krijgen moet je weten wat mensen motiveert voor

crowdsourcing. ¹ Bij crowdsourcing gebruiken organisaties (overheid, bedrijven, instituten) of personen, een grote groep niet vooraf gespecificeerde individuen (professionals, vrijwilligers, geïnteresseerden) voor consultancy, innovatie, beleidsvorming en onderzoek. Deze gegevens kunnen toepast worden om zo het platform te vullen.

Crowdsourcing is door verschillende organisaties al succesvol toegepast, denk hierbij aan Google, Amazon, E-bay en Facebook. Hierdoor is er genoeg informatie over te vinden en zijn er ook verschillende boeken en artikelen over geschreven. Door deze informatie bij elkaar te verzamelen en de bruikbare artikelen voor mijn onderzoek er uit te halen, ben ik deskresearch aan het toepassen om antwoord te vinden om mijn vraag. Belangrijke punten waar ik naar opzoek moet gaan zijn factoren die mensen motiveren voor crowdsourcing, maar ook om ze gemotiveerd te houden. Deze factoren moeten wel toepasbaar zijn in mijn project, anders heb heb ik er niet zo veel aan.

Om jouw idee bij veel mensen onder de aandacht te bereiken, moet je weten welke sociale media je het beste kunt gebruiken om je idee te verspreiden. Reclame bureauʼs zijn hier constant mee bezig, om de juiste media in te zetten voor het verspreiden van hun reclame. Door in gesprek te gaan en advies te vragen aan een reclame bureau, kan er informatie verkregen worden van uit de praktijk.

Via mijn stage ben ik in contact gekomen met Noise, een media / marketing-bureau met ervaring op het gebied van sociale media. Bij dit bedrijf is het voor mij mogelijk om met iemand aan tafel te gaan zitten en te kijken naar deze onderzoeksvraag.

Voor dat ik naar Noise toe ga, is het verstandig om mij eerst te verdiepen in het onderwerp. Over sociale media zijn op het internet voldoende gegevens te vinden om mij in het onderwerp te verdiepen. Doormiddel van deskresearch wil ik mij verdiepen in het onderwerp en goed voorbereiden op het gesprek bij Noise. Een belangrijk punt voor het gesprek bij Noise is het vinden van de juiste media om in te zetten voor mijn project, deze media moet wel bij de doelgroep passen en te implementeren zijn in het project.

Door te kijken en te vergelijken met een concurrentieanalyse kom je te weten komen wat de concurrentie succesvol maakt. Bij een concurrentieanalyse kijk je goed naar wat de concurrentie doet, hierdoor kan je je beter afscheiden van de rest.

Belangrijke elementen in een concurrentieanalyse zijn: weten op welke doelgroep de concurrentie zich richt, het aanbod van producten, wat zijn de prijzen, hoe maken ze reclame voor zich zelf, waar zijn ze gevestigd. ² Dit zijn voorbeelden die de Kamer van Koophandel geeft op haar website. Als we deze elementen vertalen naar concurrentie op mijn project, zullen dit de elemente worden die verwerkt zullen worden in de

concurrentieanalyse: Wat is de doelgroep(en), vraag en aanbod in relatie tot de doelgroep(en), gebruik gratis of niet, gebruik sociale media, internationaal of lokaal.

(6)

Met behulp van de gegevens die verzameld zijn kan een begin worden gemaakt aan een ontwerp, hierbij wordt rekening gehouden met wat de doelgroep wil om zo een goed en doeltreffend ontwerp neer te zetten. Dit wordt gedaan doormiddel van een User-requirements list, hierin zijn belangrijke elementen verzameld die verwerkt moeten worden in het design.

Het ontwerp wat gemaakt is op de verzamelde gegevens moet vervolgens getest worden bij de doelgroep. Door te testen kom je te weten of alle elementen goed in het ontwerp verwerkt zijn en of het ontwerp ook bij de doelgroep werkt.

Om het ontwerp te testen wordt gebruik gemaakt van paper prototyping. De bedoeling van de test is om inzicht krijgen in de verwachtingspatronen van mijn doelgroep, staan knoppen waar zij verwachten waar ze moeten staan, is het duidelijk hoe de navigatie werkt? ³

Hierbij word gebruik gemaakt van de techniek beschreven in het boek van ⁴ Raymond Klompsma en Stefan Wobben, “Zo kan het ook”. Zo staat in het boek onder andere beschreven dat het belangrijk is om tijdens de test te vragen aan de testpersonen om hardop hun gedachten en handelingen te vertellen. Aan de

testpersonen wordt al gelijk gevraagd om dit aan het begin bij het oplezen van de vragen al te doen. Opvallende punten tijdens het testen worden genoteerd, zoals: struikelpunten, verwachtingspatronen, zoekgedrag, opmerkingen, etc.

Testpersonen krijgen hierbij de website in wireframe-formaat op papier getoond en krijgen vervolgens een opdracht die zij dienen te voltooien. De testpersonen bij dit onderzoek zullen variëren van mensen uit doelgroep 1, mensen met een idee, en mensen uit doelgroep 2, de bedrijven. Met de resultaten zal ik vervolgens verbeteringen uitbrengen op mijn ontwerp.

Met behulp van de gegevens die verzameld zijn tijdens de paper prototyping kan een visuele stijl ontworpen worden op de wireframes, hierbij wordt dus rekening gehouden met de doelgroep om zo een goed en doeltreffend design neer te zetten.

Als laatste wordt het design in een klickable prototype gezet en op een zelfde manier als de paper prototype getest. Omdat het prototype digitaal is kan er gebruik gemaakt worden van een opnamen van het scherm, hierdoor zijn achteraf de muisbewegingen nog goed te analyseren en hoeft er ook niet direct genotuleerd te worden.

Belangrijke tijdens de test is om te zien of het design de beleving van de website positief ondersteund. Ondersteund het design de functionaliteit van de website, ziet een knop er ook uit als een knop en valt hij voldoende op. Past de uitstraling van het design ook bij het idee van de website.

¹ Wikipedia. “Crowdsourcing”

Web. <http://nl.wikipedia.org/wiki/Crowdsourcing>

² Kamer van Koophandel. “Een concurentieanalyse maken”.

Web. <http://www.kvk.nl/ondernemen/marketing/marktonderzoek/een-concurrentieanalyse-maken/>

³ Krug, Steve. “Rocket surgery made easy, verder met usability”. Uitgeverij Thema, 2011

⁴ Klompsma, Raymond en Wobben, Stefan. “Zo kan het ook, websites ontwerp je voor mensen”. Concept 7. 2010

(7)

! ! ! ! !

H1 De doelgroep

! ! ! ! ! 1.1 Mensen met een idee

! ! ! ! ! 1.2 Bedrijven / uitvoerende partij

(8)

1.1 Mensen met een idee________________________________________

Om een beeld te krijgen van de doelgroep “mensen met een goed idee”, moet eerst meer inzicht worden verkregen over hoe ideeën ontstaan. Daarna volgt een interview met iemand uit het vakgebied en tenslotte kijken we naar een aantal cijfers over uitvinders in Nederland. Met al deze gegevens bij elkaar, wordt een persona opgezet die de doelgroep vertegenwoordigt voor dit project.

In ¹ Steven Johnsonʼs boek “Where good ideas come from” beschrijft hij zeven patronen die goede ideeën bevorderen. Deze patronen worden als volgt beschreven:

Nieuwe ideeën komen voort uit bestaande ideeën. Bepaalde ideeën of toepassingen kunnen anderen inspireren en helpen met het bedenken van nieuwe ideeën.

Om ideeën uit te werken, is de input van andere ideeën erg belangrijk, om het creatieve proces te bevorderen.

Sommige ideeën beginnen klein en hebben tijd nodig om te ontwikkelen. Ze beginnen vanuit bepaalde gedachten en hebben tijd nodig om zich uit te werken tot idee.

Toevallige gebeurtenissen kunnen ook voor ideeën zorgen, deze zijn niet te plannen maar overkomen je gewoon.

Door het maken van fouten raken we meer gefocust en kijken we verder dan onze aannames.

Samenkomen en delen van ideeën kan lijden tot het creëren van nieuwe ideeën. Acceptatie en het lenen van ideeën aan andere mensen in een sociale omgeving, is hierbij erg belangrijk.

Een platform/omgeving die open staat voor innovatie biedt mogelijkheden voor nieuwe ideeën.

¹ Johnson, Steven - “Where good ideas come from”. Penguin USA 2010. Print.

(9)

Interview

Guus Welling Uitvinder

Oprichter Invented 4 Kids Tel: 020 6627919

Guus Welling is al 15 jaar uitvinder. Hij geeft lezingen en help en adviseert mensen met uitvindingen. Een van zijn eerste uitvindingen is de plassticker, daarna heeft het zo als hij verteld, heel lang geduurd voor dat je weer met een nieuw goed idee komt.

! In voorbereiding op het interview

! had ik Guus een uitleg van mijn project gestuurd

! en aangegeven waar ik het met hem

! over wilde hebben.

Aan het begin van het interview vertelde Guus Welling dat hij het erg leuk vond dat ik met dit idee als

afstudeerproject kwam. Hij vertelde dat hij niet al te lang geleden ook een poging gedaan heeft om zo iets op te zetten en daarom erg enthousiast is over het onderwerp. Hij vond het erg goed dat ik dit als onderwerp gekozen had als afstudeer project om te onderzoeken, maar dat ik het beter niet echt op de markt moet gaan zetten. Hij gaf hiervoor drie redenen waar hij dus zelf ook tegen aan liep.

Reden 1: Je moet heel erg veel ideeën verzamelen, omdat maar een klein gedeelte echt bruikbaar is. De meeste mensen denken dat ze een uitvinding hebben, maar eigenlijk hebben ze alleen een probleem gevonden zonder directe oplossing. (Dit komt neer op Sturgeonʼs Law, waar ik bij het onderdeel crowdsourcing op terug kom)

Reden 2: Uitvinders zijn maar een raar volkje. Ze houden hun uitvindingen liever voor hun zelf, ze zien het meer als hun kinderen. Hierdoor zijn de meeste dus ook totaal niet commercieel of marketing gericht ingesteld.

Reden 3: Daarnaast is het moeilijk om ideeën te beschermen. Het beschermen van ideeën en uitvindingen is een enorm grijs gebied. Als je kijkt naar “Het beste idee van Nederland” kan je eigenlijk alle ideeën die je daar op tv ziet jatten. Als je toch een beschermt idee hebt en deze wordt door een bedrijf uitgewerkt, dan kan je dit bedrijf aanklagen, maar de juridische kosten maken dat dan weer erg onaantrekkelijk, waardoor het dus eigenlijk ook niet waart is.

Ik vroeg hem wat hij denkt dat belangrijker is bij mensen met een goed idee, is dat geld of de uitwerking? Hij vertelde dat hij het een interessante vraag vind en dat de uitwerking belangrijker is voor de meeste uitvinders. De meeste uitvinders werken het liever zelf uit en zijn helemaal niet marketing gericht. Hij gaf een voorbeeld van een uitvinder die al zo veel geld kwijt was aan patentkosten om zijn idee zelf te houden dat het zelf uitwerken niet meer winstgevend kon zijn. Hij vind het belangrijker om zijn idee zelf te houden en zelf uit te werken, kosten vond hij niet zo belangrijk.

(10)

Op de vraag: “Of er angst is bij mensen met een idee of het gestolen wordt?”, vertelde hij dat het een lastig onderwerp is. Het hele patenten gebeuren is een erg grijs gebied. Jouw idee moet helemaal nieuw zijn en dat komt bijna nooit voor. Je kan ook beter niet je idee patenteren maar je oplossing. Een aantal fouten die de meeste mensen maken is dat ze te vroeg een patent aanvragen, binnen twee jaar moet je namelijk aangeven of je internationaal wil gaan of niet. Als je de patent aanvraag uitstelt tot het laatste moment, krijg je genoeg tijd om de hele uitwerking en productie rond te krijgen om te kijken of je wel internationaal wil gaan, voordat je onnodig geld verbrast. De angst die er vaak is, is voor concurrentie. Concurrentie is juist een positief en onvermijdelijk iets. Concurrentie kan je juist helpen op de markt. Belangrijk is dat je de eerste, snelste en de beste bent op de markt. Als je de eerste op de markt bent heb je juist een voorsprong op de rest en sta jij bekent als een A merk.

Ik vertelde hem dat ik gehoord heb dat je je idee ook kan indienen bij de belasting als bescherming. Hij vertelde mij dat dat inderdaad kan, hiermee toon je namelijk aan dat jij dit idee bedacht hebt op de datum van indiening. Nu kan je aantonen dat jouw idee echt jouw idee is, maar als je een bedrijf wil aanklagen dat jouw idee gestolen is, zit je ook weer met hoge juridische kosten.

Voor jouw site kan je dit systeem inbouwen, adviseerde hij mij, maar dan moet je ook een

geheimhoudingsplicht invoeren voor bezoekers. Ik vertelde hem dat dat juist gebruikers van de website afschrikt, als ze voor gebruik van alles moeten ondertekenen. Guus reageerde hierop, dat bedrijven dat ook bijna nooit doen. Hij vertelde dat toon hij bij Nutricia werkte, er regelmatig mensen belden die beweerden dat ze een heel erg goed idee hadden. Een van deze ideeën was witte chocolademelk. De man van het idee dacht dat geen enkele werknemer in het bedrijf ooit op deze gedachten was gekomen. Omdat het merendeel van deze ideeën ook door de werknemers bedacht zijn, ondertekenen bedrijven geen geheimhoudingsplicht. Ze kunnen ook altijd zeggen dat ze het zelf ook al bedacht hebben.

Ik vroeg hem als laatste wat hij vindt van bedrijven die zelf websites opzetten, zoals de Hema en Philips, waar klanten hun ideeën kwijt kunnen? Hij vertelde dat hij deze websites kent en dat hij ze niet vertrouwt. Het Kruitvat heeft ook zʼn website, zij zijn niet te vertrouwen. Ze zeggen heel snel dat ze zelf ook al zo iets bedacht hebben en kunnen er dan met jouw idee vandoor gaan. Philips is ook een bedrijf die overal ideeën vandaan kan pikken.

(11)

Statistieken uitvinders in Nederland

¹ In het onderzoek “Uitvinders in Nederland” geschreven door Jeroen de Jong, in opdracht van het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap, worden er drie soorten uitvinders onderscheiden. De drie soorten uitvinders die in de praktijk te onderscheiden zijn, kunnen als volgt omschreven worden als:

! De ondernemer-uitvinder

! Hij heeft een eigen bedrijf (tot 10 werknemers) dat uitvindingen ontwikkelt en op de markt brengt, dan

! wel verkoopt of in licentie geeft.

! De particuliere uitvinder

! Ook wel hobby-uitvinder of uitvinder-als-nevenactiviteit genoemd. Hij doet uitvindingen vanuit huis en

! primair in de vrije tijd.

! De uitvinder in loondienst

! Hij ontwikkelt uitvindingen in de tijd en opdracht van een werkgever.

In bovenstaande grafiek is goed te zien dat de particuliere uitvinder meer vertegenwoordigt is dan de andere. Het meten hiervan is alleen erg lastig, zo wordt ook in het onderzoek “Uitvinder in Nederland” beschreven:

“Van particuliere uitvinders staat vast dat zij momenteel in geen enkele innovatie- en R&D-statistiek worden teruggevonden. Consumenten worden geacht te consumeren, en niet om te innoveren. Ook de activiteiten van ondernemer-uitvinders, met name zelfstandigen, komen sporadisch terug in bestaande statistieken.”

Naast deze groepen zijn er ook de aspirant-uitvinders. Zij hebben wel een idee, maar hebben nog geen verdere stappen ondernomen, hierdoor worden zij niet als uitvinder gezien. Het aantal aspirant-uitvinders in Nederland is circa honderdduizend, volgens ² Canadees onderzoek en ervaringsdeskundigen bij het NOVU.

(12)

Er zijn verschillende motieven om een uitvinding te ontwikkelen. Deze motieven zijn in het onderzoek “Uitvinders in Nederland” in een tabel gezet, die hieronder getoond is.

In het onderzoek word ook gesproken over gebruikersinnovatie. Bij gebruikersinnovatie is er een individuele gebruiker die een probleem ondervindt en door een gebrek aan commercieel aanbod zelf een oplossing ontwikkelt. De gebruiker hier kan een consument zijn met een probleem of een bedrijf of instelling. Als vervolgens blijkt dat ook andere gebruikers dit probleem hebben, dan blijkt voor de ontwikkelde oplossing een markt te ontstaan. Bij een gedeeld probleem blijkt dat vaak meerdere gebruikers aan soortgelijke oplossingen werken, wat de kans op het ontstaan van een markt die interessant is voor commerciële aanbiedingen vergroot. Bedrijven zoeken naar producten voor een markt, uitvinders doen dit niet perse.

¹ Jong, Jeroen de. “Uitvinders in Nederland”.

In opdracht van het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap.

² Astebro, T. (2003), The return to independent invention: evidence of unrealistic optimism, risk seeking or skewness loving?, Economic Journal 113, 226-239.

(13)

Bij kleine en middelgrote bedrijven is bekend dat ze samenwerken met andere partijen om te innoveren. Door een tekort aan specialistische kennis en eigen middelen, zoeken bedrijven samenwerking met

leveranciers, klanten, concurrenten en andere partijen. Met deze samenwerking proberen ze de ontbrekende kennis, financiën en mankracht te verbeteren. Voor uitvinders is het ook belangrijk om samen te werken. De NOVU adviseert aspirant-uitvinders vaak om zo snel mogelijk hulp of samenwerking met andere partijen te zoeken, om hun slaagkans te vergroten. In het onderzoek werd gevraagd aan uitvinders over de relevantie van andere partijen voor hulp, informatie of advies bij het realiseren van hun idee.

Opvallend hier is dat uitvinders de beoogde klanten of gebruikers van hun product, technologie, proces of methode het vaakst als relevant kenmerken (57%). Bij de ondernemer-uitvinders is dit nog vaker het geval dan bij particulieren. “Kennelijk zijn zij door ervaring wijs geworden: adoptie is essentieel om een vinding te doen slagen.” Staat in het onderzoek “Uitvinder in Nederland”.

Uit Engelse onderzoek, MIT Sloan School of Management Working Paper, maakt duidelijk dat slechts weinig consumenten zich druk maken om intellectueel eigendom en het commercialiseren van hun ideeën. Vaak geven zij de details over hun idee kosteloos aan anderen.

Een aantal statistieken op rij:

Uit het onderzoeksdocument blijkt dat 6,2% van de consumenten zich bezighoud met innovatieve activiteiten. Uitgaande van 13.060.000 Nederlanders in de leeftijd 18 jaar en ouder, betekent dat dit ruim 800.000 consumenten in de afgelopen drie jaar zijn.

(14)

Persona

Naam: ! ! Peter Anders

Leeftijd: ! 40

Woonplaats: ! Amsterdam

Beroep: ! Ingenieur

Werkzaam: ! 5 dagen per week

Inkomen: ! € 45.000, bruto per jaar

Status: !! Getrouwd

Kinderen: ! 3, thuiswonend

Hobby's:! Zweefvliegen,

! ! klussen binnenshuis

Technisch profiel:

Kan goed met techniek omgaan. Gebruikt een snelle HP laptop met Windows 7. Heeft een Samsung Galaxy S 3 met Android er op. Heeft een alles-in-één internet, telefonie en televisie pakket, met van 60 mb.

Internet gebruik:

Zowel voor werk als thuis. Heeft een gemiddeld gebruik. Voornamelijk gebruik: mail, nieuws, informatie, lezen van blog-websites.

Reden bezoek Idealist:

Heeft een aantal idee-prototypes in zijn schuur liggen waar hij niets mee doet. Hij wil kijken of hij anderen misschien met zijn ideeën kan helpen.

Needs:

! ! Heeft behoefte om met soortgenoten in contact te komen.

! ! Hobby clubs of verengingen zijn hier een voorbeeld van.

Wants:

! ! Wil graag een maatwerkoplossing.

! ! Deze is vaak niet te koop en het laten maken door een specialist kost te veel.

Goals:

! ! Wil graag nieuwe vaardigheden eigen maken.

! ! Vind het leuk om nieuwe dingen te leren door te proberen.

Behaviours:

! ! Helpt vrienden en familie met klusjes.

! ! Dit kunnen bijvoorbeeld aanpassingen zijn op bestaande toepassingen.

Samengesteld door Mulholland, Charlie. “Doelgroepen en Gebruikers: Marketing voor Interactive Media”. The Strategy Plane. Print.

(15)

Conclusie

Ideeën moet vrij zijn om te bloeien. Een idee voor jezelf houden is alleen handig als je het daadwerkelijk zelf gaat uitwerken. Het merendeel van de bevolking zal zelf nooit hun idee uitwerken of hier een bedrijf van oprichten. Deze ideeën kunnen wellicht wel door anderen uitgewerkt worden of het idee kan net de juiste prikkel zijn voor een ander om op een nieuwe idee te komen.

Het merendeel van de bevolking is gelukkig ook bereid om zijn idee te delen met anderen. Deze groep mensen is over het algemeen hoger opgeleid en hebben een technische achtergrond. In mijn persona komen deze gegevens terug. Deze statistieken van de innoverende consument uit het onderzoek, zijn bij elkaar genomen, waar vervolgens naar een mooi gemiddelde is gezocht van elk gegeven. Deze

(16)

1.2 Bedrijven / uitvoerende partij__________________________________

Door middel van interviews met bedrijven wordt gezocht naar een antwoord op de vraag wat de doelgroep “bedrijven” belangrijk vindt om te investeren in een idee. Met deze resultaten wordt vervolgens een persona opgezet die de doelgroep vertegenwoordigt.

Voor de interviews is contact gelegd met twee Nederlands bedrijven die de mogelijkheid hebben om idee van andere uit te werken. Het ene bedrijf is Hema en het ander bedrijf is Philips. Daarnaast is ook contact opgenomen met Dell, Heineken en de gemeente Amsterdam.

HEMA is een Nederlands warenhuis. Zij kenmerken zich door het aanbod van producten voor dagelijks gebruik en een assortiment dat vrijwel geheel speciaal voor de HEMA geproduceerd is. De HEMA

organiseert jaarlijks een eigen ontwerp-wedstrijd waar zij ontwerpers de kans geven om een product in hun assortiment op te nemen.

Philips is een Nederlands elektronicaconcern. Zij produceren onderanderen consumentenelektronica, lampen, communicatie- en medische apparatuur. Philips biedt klanten de mogelijkheid om via een eigen website ook ideeën in te sturen.

Dell is een Amerikaanse computerfabrikant. Zij zijn een van de grootste personal computer producenten ter wereld en produceren ook monitoren, printers, workstations, hardware voor netwerken, software en servers. Dell is ook oprichter van Ideastorm, waar mensen ideeën kunnen plaatsen voor nieuwe producten of toepassingen voor Dell.

Er is ook contact opgenomen met de gemeente Amsterdam over open innovatie en met Heineken. Van beide wordt nog gewacht op antwoord en zijn daarom ook nog niet in het verslag verwerkt.

Het proces van de interviews is ook verwerkt in de interviews omdat dit deel uitmaakt van de

probleemstelling. Hieruit kan namelijk opgemaakt worden hoe lastig het is om direct contact te leggen met een bedrijf.

(17)

Interview Philips

Gerjan van de Walle,

New Business Development Manager, bij Philips Innovation Services

Tel: 040 2747714

Tijdens een telefonisch interview met meneer van de Walle, legde ik uit waarvoor ik hem belde en vroeg ik hem wat zijn functie is bij Philips. Hij vertelde mij dat hij manager is bij Philips Innovation Services op het gebied van New Business Development. Hier worden veel nieuwe technieken ontwikkeld, waar het ook voor andere bedrijven mogelijk is om met deze technieken te kunnen werken. Ze proberen op deze manier samen de technieken en producten verder te ontwikkelen.

Ik vroeg hem of nieuwe ideeën vooral intern gezocht worden of dat er ook ideeën van externe welkom zijn. Wij zijn altijd opzoek naar nieuwe ideeën, zowel intern als extern, vertelde hij. We hebben zelfs scouts die actief opzoek zijn naar nieuwe ideeën. Ook hebben wij een eigen website waar mensen hun ideeën kunnen

plaatsen (www.simplyinnovate.philips.com).

Op deze website bieden we mensen de mogelijkheid om hun idee op te sturen en krijgen ze op korte termijn antwoord terug.

De website die ik voor het gesprek ook al gevonden had, heeft wel wat haken en ogen. Ten eerste is de website niet erg makkelijk te vinden en ten tweede moeten mensen door een proces heen lopen waar zij gevraagd worden om hun idee in een bepaalde categorie in te vullen. Deze categorieën bieden weinig ruimte voor nieuwe ideeën, maar meer voor verbetering op bestaande producten van Philips.

Tijdens het gesprek ging ik in op het benoemen van de website als het aanbieden van een mogelijkheid om je idee bij Philips kwijt te kunnen. Zo zei ik tegen meneer van de Walle dat de website weinig ruimte biedt voor nieuwe producten vanwege de categorisering in het indieningsproces. Hierop reageerde hij dat Philips natuurlijk niets heeft aan een idee voor een energie zuinige brandstofmotor voor autoʼs.

U vertelde dat er ook scouts zijn die actief zoeken naar nieuwe ideeën, hoe gaan deze scouts precies te werk? Van de Walle vertelde dat deze scouts actief verschillende websites afgaan opzoek naar nieuwe ideeën, denk hierbij aan websites als ninesigma.com, yet2.com en natuurlijk onze eigen website. Via sociale media zoeken zij ook contact voor nieuwe ideeën of laten ze mensen meedenken naar oplossingen.

Ik vroeg hem of zij ook geïnteresseerd zouden zijn in een website waar mensen hun ideeën kunnen plaatsen en of zij dan ook actief op deze website zouden scouten? Hij vertelde mij dat het natuurlijk wel binnen de scoop van Philips moet passen en dat de website wel voldoende draagvlak moet hebben.

Als mijn website voldoende draagvlak heeft en binnen de scoop van Philips past, zou ik scouts van Philips op mijn website krijgen.

Met deze conclusie moest en kon ik ook gelukkig tevreden het gesprek afronden, om dat meneer van de Walle weer verder moest.

(18)

Interview HEMA

Tel: 020 3114370

Het was moeilijk om direct contact te leggen met de juiste persoon bij HEMA. Ik heb geprobeerd om via twee mensen die op een verschillende manier in contact staan bij HEMA om de juiste persoon te vinden. Beide personen zijn het niet gelukt om intern de juiste persoon te pakken te krijgen, dit komt mede door een grote reorganisatie binnen in het bedrijf. Als het intern al lastig is om de juiste persoon te spreken, zal dat extern ook niet meevallen. Uiteindelijk is het toch gelukt om iemand te spreken die een aantal vragen voor mij kon beantwoorden.

De vrouw die ik aan de lijn kreeg, waarvan ik haar naam niet heb doorgekregen, kon mij wellicht helpen met een aantal vragen. HEMA organiseert jaarlijks een ontwerp-wedstrijd, waar deze mevrouw alles vanaf weet. In eerste instantie probeerde ze mij ook af te wimpelen, maar uiteindelijk kon ik toch mijn vragen stellen.

De mevrouw aan de andere kant van de lijn vertelde mij dat de Hema-ontwerp-wedstrijd is opgezet na dat scholen vroegen om studenten beter voor te bereiden op de beroepspraktijk. De HEMA is toen in

samenwerking met verschillende studies een ontwerp-wedstrijd gestart, wat nu elk jaar herhaalt wordt. De wedstrijd is zeker niet bedoeld om de input van ideeën te kanaliseren, we krijgen regelmatig ook gewoon ideeën opgestuurd buiten de wedstrijd om. De ontwerp-actie is meer bedoelt voor scholen en studenten. Een vakjury kijkt wel of de producten echt de HEMA gedachte hebben.

Geven jullie ook gehoor als een meerderheid van de klanten achter een idee staat?

! Zeker, naast de prijzen die de vakjury uitdeelt

! hebben we ook een publieksprijs.

! Vorig jaar was de publieksprijs de bh-portemonnee,

! dit product is zeer goed verkocht en is daarom

! nog steeds in productie. De HEMA heeft ook haar

! eigen testpanel, waar wij klanten producten laten testen

! en vragen naar hun mening.

Is het dan voor jullie dan ook belangrijk om van te voren te weten of ergens een markt voor is?

Uiteraard. De HEMA maakt ook gebruik van sociale media, waaronder Facebook, waar wij klanten vragen om hun mening of om bijvoorbeeld te kiezen bij een bepaalt product, zo kunnen wij ook zien of er een markt voor is.

Op de vraag of de HEMA dan ook geïnteresseerd zou zijn in het gebruik van mijn afstudeer project, wilde de vrouw geen antwoord geven. Ik vroeg haar waarom ze niet kon antwoorden. Ze vertelde dat de producten onder de HEMA gedachten moeten vallen en zelf geproduceerd kunnen worden.

Met deze vraag werd het gesprek ook eigenlijk beëindigd, elke vraag die ik haar vervolgens stelde met betrekking tot mijn project, vertelde ze dat ze daar niet op kon antwoorden. Hiermee maakte ze ook duidelijk dat ze het gesprek wilde beëindigen, omdat ik doorhad dat ik toch geen antwoorden meer zou krijgen, stemde ik hiermee in.

(19)

Interview Dell

Simone Versteeg,

PR & Corporate Communications Manager Dell EMEA, bij Dell

Tel: 020 6744272

Zoekent op het internet, naar informatie met betrekking tot mijn onderwerp, kwam ik op de website

ideastrom.com terecht. Na wat rond kijken op de website kwam ik er achter dat dit eigelijk wel het zelfde is als mijn idee. Het verschil met deze website is alleen dat het hier om maar één bedrijf als doelgroep gaat, namelijk Dell. De website is opgezet door het Amerikaanse computerbedrijf Dell en richt zich ook

voornamelijk op de producten van Dell.

Dell vormt met Idea Storm

een interessante partij om te interviewen.

Na enige tijd in de wacht te hebben gestaan, meerdere keren te zijn doorverbonden

en vaak niemand te pakken hebben gekregen, heb ik na een paar dagen eindelijk de juiste persoon te pakken gekregen voor mijn interview.

Simone Versteeg is PR & Corporate Communications Manager voor Dell Nederland, zij kon mij meer vertellen over Dell en Idea Storm. Ik vroeg haar waarom Dell Idea Storm heeft opgezet. Ze vertelde dat Idea Storm is opgezet om feedback van klanten te krijgen. We geven toe dat we niet alle kennis zelf in huis hebben, daarom is input van buitenaf erg belangrijk voor ons.

Waarom maken jullie gebruik van een rating systeem op Idea Storm?

We willen onze producten verbeteren en geloven we ook in crowdsourcing, hierbij is een rating systeem erg belangrijk om te zien of een idee ook handig is voor meerdere gebruikers.

Is een rating systeem voor een bedrijf ook een belangrijk punt?

Een rating systeem is voor ons als bedrijf een essentieel punt, omdat het ons juist inzicht geeft in de markt. Zo weten we gelijk of het verstandig is om een product aan te bieden.

Maken jullie naast Ideastorm ook gebruik van sociale media voor ideeën?

Ook op sociale media wordt druk gekeken, in Texas staat een grote vestiging die zich hier mee bezigheid, om te zien wat klanten vinden van onze producten en ook of daar goede ideeën ontstaan.

Is Ideastorm bedoelt als kanalisering op de input van ideeën van buitenaf?

We zien Ideastorm meer als iets wat wij aanbieding als Dell en niet als kanalisering van ideeën input. Vaak krijgen we ook gewoon ideeën binnen over de mail en dan verwijzen we ze toch door, omdat het wel makkelijker is en voor ons ook overzichtelijker maakt.

(20)

Ideastorm is meer bedoelt voor de fans van Dell om te laten zien dat we naar ze luisteren, zij zijn ook voornamelijk de doelgroep. Via Ideastorm valt ook niets te winnen en is dus echt bedoelt voor de fans die het leuk vinden. We maken ook gebruik van sociale media, naast Ideastorm.

Hebben jullie dit opgezet van uit eigen behoefte?

Ideastorm bestaat nu ongeveer 6 a 7 jaar en is vanuit Dell opgezet omdat hier behoefte aan was en er nog niets op de makt was.

Zouden jullie gebruik maken van nieuwe partijen in deze markt?

Dell had een vergelijkbare eigen youtube omgeving, maar met de opkomst van YouTube en de stijgende populariteit zijn we overgestapt op YouTube. We maken dan ook zeker gebruik van derden, als deze beter zijn.

Op de vraag of Dell wel bereid is om externe ideeën te belonen kan Simone geen antwoord geven. Dell Nederland is natuurlijk maar een klein onderdeel van Dell en beslissingen hierover worden echt gemaakt in het hoofdkantoor in de US.

Informatie over het contactverloop met de gemeente Amsterdam en Heineken zijn in de bijlagen opgenomen, omdat er helaas geen interview met deze partijen heeft plaats kunnen vinden.

(21)

Persona

Naam: ! ! Marten Fase

Leeftijd: ! 46

Woonplaats: ! Amsterdam

Beroep: ! Directeur

Werkzaam: ! 5 dagen per week

Inkomen: ! € 50.000, bruto per jaar

Status: !! Samenwonend

Kinderen: ! Geen kinderen

Hobby's:! Uit eten gaan,

! ! hardlopen

Technisch profiel:

Kan redelijk met techniek omgaan. Gebruikt een Dell desktop computer met Windows 7. Heeft een iPhone 4s met de laatste iOS 6 update er op. Heeft een iPad 3 zonder 3G mogelijkheden met iOS 6.

Internet gebruik:

Zowel voor werk als thuis. Heeft een hoog internet gebruik. Gebruik zijn telefoon met 3G veel onderweg. Voornamelijk gebruik: mailen, informatie opzoeken, bestanden versturen en ophalen, bestellen van producten.

Reden bezoek Idealist:

Is voor zijn bedrijf opzoek naar nieuwe input. Hij is altijd opzoek naar verbeteringen of uitbreid mogelijkheden voor zijn bedrijf, wellicht kan hij iets op de website vinden.

Needs:

! ! Heeft behoefte aan zekerheid en harde cijfers.

! ! Maakt geen onverwachtse beslissingen, moet zeker zijn van zijn zaak en is dan ook

! ! voorzichtig.

Wants:

! ! Wil graag direct vinden wat hij zoek.

! ! Wil graag het liefst een lijst zien met wat hij zoekt, zonder overbodige informatie.

Goals:

! ! Wil graag groeien in de markt.

! ! Wil graag een mooi en gezond bedrijf.

Behaviours:

! ! Gaat naar beurzen en meetings.

! ! Is erg op de hoogte van de markt en weet waar hij overpraat.

Samengesteld door Mulholland, Charlie. “Doelgroepen en Gebruikers: Marketing voor Interactive Media”. The Strategy Plane. Print.

(22)

Conclusie

Bedrijven zijn altijd opzoek naar nieuwe ideeën om te groeien in de markt. Deze ideeën komen meestal van interne afdelingen, maar bedrijven zijn zich er ook van bewust dat ideeën ook van buiten het bedrijf af kunnen komen. Om actief nieuwe ideeën binnen te krijgen van buitenaf zetten sommige bedrijven een eigen actie of platform op. Bedrijven maken vaak geen gebruik van bestaande platformen om ideeën binnen te krijgen omdat er volgens hen nog geen goed aanbod op de markt is om de juiste ideeën te verzamelen. Door zelf een actie of platform op te zetten geven bedrijven een eigen adres voor input van ideeën van buiten af. Deze ideeën belanden anders op het zelfde adres als de rest van de post. Bedrijven kunnen niet al deze ideeën even veel aandacht geven als ze tussen alle andere post binnen komen.

Bedrijven maken ook gebruik van sociale media om consumenten te vragen naar hun mening of voor het oplossen van problemen. Zo kan er doormiddel van een korte pool de mening van de consument worden bepaald.

Bedrijven geven ook aan dat ze het belangrijk vinden om een product op de markt te zetten als er voldoende vraag naar is. Bedrijven kunnen deze informatie verkrijgen doormiddel van een actie waarbij er een

publiekswinnaar is of door een rating-systeem te integreren in een eigen platform van het bederijf. In beide gevallen kiezen de consumenten zelf wat zij het beste vinden.

In de persona zijn de mening en gedachten gebaseerd op uitspraken en doelstellingen van de geïnterviewde personen. De conclusies die uit de interviews genomen kunnen worden, zijn ook verwerkt in de persona.

(23)

1.3 Pitch presentatie____________________________________________

Aan de hand van deskresearch op de vraag welke punten belangrijk zijn voor het presenteren van een nieuw idee wordt een advieslijst gemaakt voor mijn doelgroep om zo hun idee beter te

presenteren.

¹ Scott Berkun beschrijft op zijn website een aantal stappen die belangrijk zijn voor het presenteren van een idee. Zo is het belangrijk om je idee niet gelijk in al je enthousiasme aan de hele wereld te verkopen, maar om eerst je idee te verfijnen en een aantal kritische vragen aan je zelf te stellen. Probeer voor jezelf een aantal hoe en waarom vragen te beantwoorden, om zo je idee verder uit te werken. Weet voor wie of aan wie je de presentatie maakt, dit bepaalt namelijk de toon van je presentatie. De toon kan dan meer zakelijk of technisch zijn bijvoorbeeld. Verfijn je idee zodat je het in een paar regels kan verwoorden. Van uit deze basis moet het ook makkelijker zijn om er een langer verhaal van te maken. ² Robert Kosberg zegt op website dat het ook belangrijk is dat je het voor je kan zien, mensen moeten er een beeld bij kunnen krijgen. Oefen je presentatie bij vrienden en familie, vraag om feedback en probeer alle vragen te beantwoorden. Door op deze manier te oefenen maak je het voor je zelf ook makkelijker om de presentatie straks in het echt te doen. Als jouw idee echt goed is uitgewerkt, dan zal het zichzelf verkopen en zijn hier geen speciale marketingtrucs voor nodig.

Presentatie Tips

!

Kijk kritisch naar je idee.

Door de enthousiasme van het bedenken van je idee, kan een idee

! beter lijken dan het eigenlijk is. Probeer daarom met een kritische blik op nieuwe naar jouw idee te

! kijken en stel de vraag of jouw idee wel echt zo goed is.

!

Geeft jouw idee antwoord op de vragen: Wie, wat, waar, waneer, waarom en hoe?

!

Om jouw idee sterk over te laten komen moet je er voor zorgen dat er geen vragen onbeantwoord

! blijven. Door jouw idee zo te formulieren dat de vragen: wie, wat, waar, waneer, waarom en hoe,

! worden beantwoord, laat je zien dat jouw idee ook echt een goed en een doordacht idee is

.

!

Weet wie je publiek is en zet hiervoor de juiste toon.

Jongere mensen benader je anders

! als oudere mensen. Bij een gespecialiseerd publiek kan je meer in vaktermen praten, maar een

! algemeen publiek zal deze termen niet allemaal begrijpen. Het is dus belangrijk om te weten voor

! wie je wilt bereiken om zo de juiste toon te zetten in je presentatie.

!

Beschrijf je idee in een paar regels.

Door je idee in een paar regels te formuleren is het

! makkelijk over te dragen aan anderen. Een kort verhaal is makkelijk om te onthouden en door te

! geven. Mensen pakken een kort verhaal sneller op dan een uitgebreide uitleg.

!

Zorg dat mensen een beeld bij je verhaal kunnen krijgen.

Mensen moeten het voor zich

! kunnen zien om te begrijpen wat je bedoelt. Door het gebruik van beeldspraak of het geven van

! voorbeelden, kan je een beeld schetsen bij je publiek.

!

Presenteer je idee aan vrienden en collegaʼs.

Door je idee te presenteren bij een bekende

! groep mensen oefen je het presenteren vast voor je zelf. Het is makkelijker om kritiek op je idee te

! krijgen van bekende dan van onbekende. Vrienden en collegaʼs kunnen je eventueel nog helpen om

! je idee te verfijnen.

!

Als je na het doorlopen van deze stappen er klaar voor bent,

!

presenteer je jouw idee.

¹ Berkunʼs, Scott. “How to pitch an idea”. Feb 2005. Web. <

http://scottberkun.com/essays/38-how-to-pitch-an-idea/>

(24)

! ! ! ! !

H2 - De Markt

! ! ! ! ! 2.1 Crowdsourcing

! ! ! ! ! 2.2 Sociale media

(25)

2.1 Crowdsourcing_____________________________________________

Om deze ideeën op een interactief platform te krijgen moet je weten wat mensen motiveert voor crowdsourcing. Deze gegevens kunnen toepast worden om zo het platform te vullen. Door middel van deskresearch wordt antwoord gegeven op deze vraag.

¹ Paul Sloane beschrijft in zijn boek “A Guide to Open Innovation and Crowdsourcing” een aantal belangrijke punten voor crowdsourcing. Zo is het belangrijk om te weten wie voor jouw het beste publiek is en hoe je met deze gebruikers vervolgens om moet gaan. Hieronder staan een aantal punten beschreven uit het boek en hoe ik deze vervolgens zelf wil toepassen in mijn platform.

Zoek het juiste publiek.

-Wie is mijn publiek, dat zijn mensen met een goed idee en natuurlijk de bedrijven die dit kunnen uitwerken. Zorg dat er een beloning is.

-Ideeën kunnen uitgewerkt worden door een bedrijf, dat is een beloning en de kans moet de gebruikers op het platform aantrekken.

-Bedrijven kunnen hier makkelijker een goed idee vinden, waarvan ze gelijk kunnen zien hoe andere er over denken.

Geef je gebruikers iets te doen, zorg voor een doel.

-Gebruikers kunnen op elkaars ideeën reageren en elkaar ideeën beoordelen. Sturgeonʼs Law

Sturgeonʼs Law houd in dat 90% procent van de input slecht is en 10% is dat niet.

-Door dat de gebruikers elkaars ideeën kunnen beoordelen en de ideeën via sociale media ook beoordeeld worden, worden de goede ideeën van de minder goede ideeën gescheiden.

De gebruikers hebben altijd gelijk

-Luister altijd naar de gebruikers, zonder gebruikers is er namelijk geen crowdsourcing mogelijk.

Crouwdsourcing Tips

!

Zoek het juiste publiek.

Niet elke groep is geschikt voor crouwdsourcing. Zoek een groep die

! bereid is om actief deel te nemen en ook iets kan toevoegen.

!

Zorg dat er een beloning is.

Geld kan een belangrijke beloning zijn om mensen te motiveren,

! maar is niet de enige beloning. Herkenning van anderen kan ook een beloning zijn.

!

Geef je gebruikers iets te doen, zorg voor een doel.

Om gebruikers in de gemeenschap te

! focussen is het belangrijk om ze een doel te geven. Dit kan bijvoorbeeld het beoordelen van content

! zijn. Zo geef je de gebruikers ook het gevoel van hun belang en nut in de gemeenschap.

!

Sturgeonʼs Law.

90% procent van de content is waardeloos, 10% is dat niet. Om nuttige content

! te krijgen moet je dus ook veel content krijgen. Zorg er voor dat deze 10% ook gevonden wordt, hier

! kan de gemeenschap ook bij helpen.

!

De gebruikers hebben altijd gelijk.

Luister goed naar de gemeenschap en respecteer de

! mening van de gemeenschap. Zonder crouwd is er ook geen crouwdsourcing.

¹ Sloane, Paul. A guide to open innovation and crowdsourcing: advice from leading experts. London Kogan Page 2011. Print.

Alphenaar, Jan Willem. “10 tips for successful crowdsourcing”. 26 December 2012.

(26)

2.2 Sociale media______________________________________________

Om jouw idee bij veel mensen onder de aandacht te bereiken, moet je weten welke sociale media je het beste kunt gebruiken om je idee te verspreiden. Door het houden van een interview bij Noise, een media / marketing-bureau, en deskresearch wordt deze vraag beantwoord.

Om een idee bij zo veel mogelijk mensen onder de ogen te brengen kan je media inzetten. Er zijn meerdere soorten media die hiervoor gebruikt kunnen worden. Sociale media is hierbij het makkelijkst. Sociale media zijn namelijk goedkoop, het is meetbaar, relatief makkelijk en voor bijna iedereen beschikbaar.

Er zijn verschillende sociale media die gebruikt kunnen worden om een idee te verspreiden, er komen ook steeds meer sociale mediaplatformen bij. De sociale mediaplatformen die de meeste gebruikers hebben, hebben ook het meeste bereik. Sommige platforms zijn minder geschikt voor het verspreiden van ideeën dan andere, denk hierbij aan Flickr, Last.fm of Foursquare. Dit zijn ook sociale media, maar werken minder goed/makkelijk voor het verspreiden van een idee. De volgende platforms zijn veel beter geschikt voor het verspreiden van een bericht, zo als een idee, ook omdat zij een groot aantal geregistreerde gebruikers hebben.

Sociale media Geregistreerde

gebruikers Referentie

Facebook

1,000,000,000 Whittaker, Zack (4 October 2012). milestone". CNET. Retrieved 20 December 2012."Facebook hits 1 billion activeuser

Twitter

500,000,000 "bbc.co.uk". BBC. 28 Maart 2011. Retrieved 28 Maart 2011.

Google+

400,000,000 “Gundotra 17 Sep. 2012https://plus.google.com/+VicGundotra/posts/2YWhK1K3FA5”. Vic

Linkedin

200,000,000 LinkedIn 6 April 2013

YouTube

x Niet goed te bepalen, omdat gebruikers hoeven niet geregistreerd te zijn.

“85% of Internet users have Facebook accounts;

49% are on Twitter. ¹”

¹ HubSpot

(27)

Youtube is een van de grootste en meest bekende videowebsites. YouTube kan perfect gebruikt worden om je idee in een filmpje te presenteren en deze vervolgens te uploaden op de website. Op de website is goed te zien hoeveel mensen naar jouw filmpje gekeken hebben, deze gegevens zijn direct zichtbaar bij de video. Het is ook mogelijk om een filmpje te beoordelen, door aan te geven of je het leuk vind of niet, deze

gegevens zijn ook zichtbaar bij de video.

¹ Om YouTube optimaal te gebruiken en er dus voor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen jouw filmpje zien, zijn de volgende stappen erg belangrijk:

! -Voor dat je jouw video upload, zorg er voor dat het videobestand de juiste naam heeft. Zet

! bijvoorbeeld de naam van jouw idee in de bestandsnaam, “draadlozestroom.mov”.

! -Zog dat jouw filmpje een duidelijke en pakkende titel heeft.

! -Zet in de beschrijving van je filmpje een korte uitleg van jouw idee.

! -Maak gebruik van tags. Gebruik worden die bij jouw idee passen of het idee omschrijven. Gebruik

! minimaal 5 tags, maar streef naar 10 tags.

! -Verspreid je video via verschillende kanalen, zoals Facebook, Twitter en bepaalde bogsites.

! -Sta het delen van je video door andere toe.

! -Beantwoord vragen en reacties van anderen op jouw video.

“500 years of YouTube video are watched every day

on Facebook, and over 700 YouTube videos

are shared on Twitter each minute ²”

¹ Fergusson, Asher. “How to get more views on YouTube in 9 simple, quick and free steps”. 16 Sep. 2010.

Web. <http:// www.galaxyninja.com/2010/09/how-to-get-more-views-on-youtube-

in-9-simple-quick-and-free-steps/>.

² YouTube “Statistics”.

(28)

Facebook heeft de meeste gebruikers op social-media gebied. Facebook geeft ook de mogelijkheden om makkelijk filmpjes en content te delen met anderen. Het uploaden van een filmpje via YouTube en

vervolgens delen via Facebook is erg gemakkelijk. Het voordeel hiervan is, is dat je het bereik vergoot, nu kunnen niet alleen mensen via YouTube jouw idee bekijken, maar ook via Facebook. Hoe meer mensen het filmpje op Facebook delen, hoe groter je bereik is. Door jouw filmpje ook te plaatsen op Facebook-paginaʼs van grote bedrijven, vergroot je de kans op uitwerking. Als een bedrijf een eigen Facebook-pagina heeft, wordt deze ook onderhouden. Hoe meer aandacht jouw filmpje krijgt, hoe groter de kans is dat een bedrijf ook aandacht aan jouw filmpje schenkt. Het ʻLikeʼ systeem van Facebook laat ook duidelijk zien hoeveel mensen jouw idee leuk vinden.

“The number of businesses that say Facebook

is critical or important to their business

has increased by 75% from 2009 ¹”

Twitter heeft ook de mogelijkheid om YouTube filmpje te delen, in de vorm van een link naar jouw filmpje. Twitter en Facebook kunnen makkelijk gekoppeld worden. Je Twitter berichten kunnen dan direct op je Facebook pagina getoond worden. Facebook vormt zo een mooi verzamelplatform.

Het voordeel van deze sociale media is dat ze door verschillende apparaten ondersteund worden, waardoor je bereik dus groter is en niet alleen aankomt waneer iemand achter zijn pc zit.

¹ Eridon, Corey. “12 Revealing Marketing Stats About Facebook for Business” 11 Sep. 2012. Hubspot.

Web. <

http://blog.hubspot.com/blog/tabid/6307/bid/33571/12-Revealing-Marketing-Stats-About-Facebook-for-Business.aspx>

Null, Christopher. “How to Get Big Companies to Listen to Your Complaint”. Wired. 29 Nov. 2011.

Web. <http://www.wired.com/magazine/2011/11/st_howtohelpline/>

Patel, Neil. “10 Ways to Get More Traffic, Attention and Higher Rankings Through Social Sharing”. 13 Feb.

2012. Web. <

http://www.quicksprout.com/2012/02/13/10-ways-to-get-more-traffic-attention-and-higher-rankings-through-social-sharing/>

Fisher, Lauren. “101 Essential Social Media Marketing Stats To Guide You Into 2013”. 5 Dec. 2012.

Simply Zesty. Web. <

(29)

Bespreking NOISE

Om een idee bij veel mensen onder de aandacht te bereiken, moet je weten welke sociale media je het beste kunt gebruiken om je idee te verspreiden. Reclame bureauʼs zijn hier constant mee bezig, om de juiste media in te zetten voor het verspreiden van hun reclame. Door in gesprek te gaan en advies te vragen aan een reclame bureau, kan er informatie verkregen worden van uit de praktijk.

Via mijn stage ben ik in contact gekomen met Noise, een media / marketing-bureau met ervaring op het gebied van sociale media. Bij dit bedrijf is het voor mij mogelijk om met iemand aan tafel te gaan zitten en te kijken naar deze onderzoeksvraag.

Uit de bespreking met Noise, een media marketing bureau in Amsterdam, kwamen een aantal punten naar voren die belangrijk zijn voor het bereiken van mijn doel.

De algemene media flow die de gebruikers doorlopen is hieronder weergegeven. Doelgroep 1, mensen met een idee, uploaden hun idee op YouTube en plaatsen hem op de website. Vervolgens delen ze hem via Twitter of Facebook, Twitter berichten kunnen ook weer gedeeld worden op Facebook. Door de berichten vaak te delen met elkaar, zorg je voor een groot bereik en breng je het dus bij meerdere mensen onder de aandacht. Een idee met een groot bereik zal ook eerder onder de aandacht komen van een bedrijf of uitvoerende partner.

(30)

Naast Twitter, Facebook en YouTube, is Google+ ook een partij die je niet links kan laten liggen.

Volgens Noise is het een partij die wel in de groei is, maar of deze groei van gebruikers ook echt is, is lastig te zeggen. Gmail gebruikers met een Google-account kunnen namelijk ook tot deze groep gerekend worden door Google. Hoe het ook zit met de Google+ gebruikers, het is zeker een groep die voor meer exposure kan gaan zorgen en misschien in de toekomst voor nog wel meer.

Bij Twitter is het belangrijk om #-tags te gebruiken die als onderwerp de websitenaam hebben. Gebruik @-tags om te linken naar de Twitteraccount van de website.

Instagram heeft zins kort ook de mogelijkheid om te filmen, als deze functie net zo populair gaat worden als de fotofunctie, is dat zeker iets om in de gaten te houden. Het aanbieden van een idee via Instagrame videofunctie is dan zeker een belangrijke functie om aan te bieden.

Vine is op het moment erg populair, hierbij kan je 8 seconden videoʼs opnemen en delen over het internet. Het na deel is dat het maar 8 seconden, dit is echt te weinig om je idee te presenteren. Als in de toekomst het tijdlimiet word opgeheven, dan is het verstandig om het ook mogelijk te maken om je idee via Vine te kunnen uploaden.

Waneer de website gelanceerd wordt is het belangrijk om persberichten er uit te sturen. Via deze persberichten probeer je naamsbekendheid te creëren en laat je mensen weten dat je er bent. Vroeger noemde je dit pluggen, wat betekende dat je belangrijke contactpersonen ging bellen. Voor deze website is het belangrijk om persberichten te sturen naar grote en bekende internationale nieuwes/blog websites, deze websites zijn onderanderen: Wired, Mashable, Frankwatching, Guardian, enz.

Na de lancering moet je niet gelijk stil vallen. Bij het behalen van elke millestone, zo als het 5000e idee, is het belangrijk om er weer een aantal persberichten uit te sturen.

Het is belangrijk om ook de aandacht aan succesverhalen te schenken, om zo de “Whats in it for me?” vraag te beantwoorden.

Bron

Noise, reclamebureau voor effectieve communicatie‎ Postjesweg 1, 1057 DT Amsterdam

Mail: info@makesomenoise.nl

(31)

2.3 Concurrentie_______________________________________________

Door te kijken en te vergelijken met een concurrentieanalyse kan je te weten komen wat de

concurrentie succesvol maakt. Deze gegevens worden toegepast in het ontwerp.

Tijdens het onderzoek zijn verschillende vormen van concurrentie in beeld gekomen, sommige in de vorm van tv programmaʼs zoals “Het beste idee van Nederland” en “Kassa Help zelf de kosten van de zorg te drukken”, andere in boek vorm zoals “Rijk door 1 zin” van Paul Ruven. De meest vergelijkbare vorm van concurrentie zit hem wel in die van webplatforms, hierbij is het gebruik namelijk interactief.

De volgende websites zijn verder onderzocht.

materialconnexion.com

Een organisatie waar onderzoek en toepassing van materialen samen komen. De organisatie heeft een enorme collectieve kennis en databank van

materialen, die de leden met elkaar delen en aanvullen.

Minpunten

Om echt gebruik te maken van de organisatie moet je lid zijn en kan je langs de materiaal vestigingen en gebruik maken van de online materiaal databank. De focus van de website is meer zakelijk gericht en biedt voor niet leden helemaal niets, behalve info en nieuwsitems. Geen gebruik van sociale media. Pluspunten

De organisatie biedt hun leden een ontzettend nuttige databank om ze te helpen om nieuwe en betere producten te maken. Leden kunnen veel van elkaars materiaalonderzoek leren en waar het voor het ene bedrijf geen nuttige toepassing heeft kan het voor een andere dat misschien wel hebben. Het delen van kennis zorgt voor het succes.

kickstarter.com

Een website waar gebruiker hun ideeën en concepten kunnen posten en donaties kunnen krijgen van andere om zo hun idee uit te werken.

Minpunten

Je moet er zelf voor zorgen dat je project wordt uitgewerkt. Het filtersysteem werkt met categorieën die niet gezamenlijk gebruikt kunnen worden, zo kan je niet tegelijk op een categorie en een tag zoeken. Pluspunten

Erg bekent en ook erg succesvol. Genoeg geplaatste project krijgen daadwerkelijk de kans om uitgewerkt te worden. Het design van de website is ook erg

(32)

battleofconcepts.nl

Op deze website kunnen gebruikers mee doen aan een wedstrijd waarbij een bedrijf een oplossing zoekt en de deelnemers hun idee kunnen insturen. Het beste idee maakt kans op een prijs.

Minpunten

Je kan alleen met een idee voor een specifiek probleem terecht. Deelnamen is gebonden aan de periode dat de wedstrijd loopt. Geen gebruik van sociale media.

Pluspunten

Opdrachten komen vanuit bedrijven, waardoor je zeker weet dat er serieus naar gekeken wordt. Het beste idee wordt altijd beloont met een prijs, ideeën worden dus niet zomaar gestolen.

ideastorm.com

Dell heeft een eigen website waar mensen nieuwe ideeën of verbeteringen op producten kunnen plaatsen.

Minpunten

Geen gebruik van sociale media. Pluspunten

Het bedrijf geeft klanten de mogelijkheid om een idee op te sturen. Gebruikers kunnen op elkaars idee stemmen. Gerealiseerde ideeën worden bekent gemaakt.

simplyinnovate.philips.com

Philips heeft een eigen website waar mensen nieuwe ideeën of verbeteringen op producten kunnen insturen.

Minpunten

Tijdens het indienen van jouw idee, moet je een keuze maken waar jouw idee onder valt. De keuze

mogelijkheden zijn hier redelijk vaag en beperkt. Philips geeft alleen aan dat je binnen vier weken antwoord terug kan verwachten en eventueel persoonlijk contact, er wordt niet over een eventuele uitwerking of vergoeding gesproken. Geen gebruik van sociale media.

Pluspunten

(33)

hemaontwerpwedstrijd.nl

Hema organiseert jaarlijks een ontwerp-wedstrijd waar iedereen aan mee kan doen. Via de site is informatie te vinden over deze actie.

Minpunten

De wedstrijd is maar één keer per jaar, deelnamen is gebonden aan de actie periode. Geen gebruik van sociale media.

Pluspunten

Het bedrijf geeft klanten de mogelijkheid om een idee op te sturen. Hema geeft aan dat winnaars beloont worden met een uitwerking van hun idee.

ninesigma.com

Een open innovatie service wat het voor bedrijven makkelijk maakt om hun innovatieplannen te verbeteren.

Minpunten

Zakelijk gericht voor bedrijven. Niet bedoelt om ideeën in te sturen. Heel erg vaag in de uitleg over wie zij zijn en wat zij precies doen. Geen gebruik van sociale media.

Pluspunten

Er zijn geen duidelijke pluspunten te ontdekken.

yet2.com

Een service waar bedrijven makkelijker nieuwe technieken en markten kunnen vinden.

Minpunten

Zakelijk gericht voor bedrijven. Niet bedoelt om ideeën in te sturen. Heel erg vaag in de uitleg over wie zij zijn en wat zij precies doen. Geen gebruik van sociale media.

Pluspunten

(34)

innocentive.com

Op deze website kunnen gebruikers mee doen aan een wedstrijd waarbij een bedrijf een oplossing zoekt en de deelnemers hun idee kunnen insturen. Het beste idee maakt kans op een prijs.

Minpunten

Je kan alleen met een idee voor een specifiek probleem terecht. Deelnamen is gebonden aan de periode dat de wedstrijd loopt.

Pluspunten

Opdrachten komen vanuit bedrijven, waardoor je zeker weet dat er serieus naar gekeken wordt. Het beste idee wordt altijd beloont met een prijs, ideeën worden dus niet zomaar gestolen.

ideaconnection.com

Op deze website kunnen gebruikers meedenken aan een oplossing voor een bedrijf en bedrijven kunnen hun problemen plaatsen. Gebruikers krijgen betaald voor het vinden van oplossingen.

Minpunten

Erg zakelijk gericht en erg onoverzichtelijk. Niet bedoelt om ideeën in te sturen. Vaag in de uitleg over wat de website is en wat je er kan doen.

Pluspunten

Creatieve kunnen direct geld verdienen met het vinden van oplossingen.

Demografische kenmerken

De demografische gegevens van de websites zijn verkregen met behulp van Quantcast, dit is een web-analyse tool die demografische gegevens vind van websites.

Niet alle websites konden door Quantcast gemeten worden, maar de websites die wel gemeten konden worden gaven een redelijk beeld van de doelgroep. Ik weet niet hoe betrouwbaar de test is, maar de meeste gegevens komen wel overeen met mijn persona.

Voor de uitgebreide Quantcast analyse van elke individuele website, zie bijlage.

Demografische kenmerken Meerderheid gebruikers

Geslacht Man

Leeftijd Volwassen 30 - 50

Kinderen in het gezin Geen kinderen

Inkomen Redelijk gelijk verdeeld

Opleiding Hoger opgeleid

Afkomst Westerse gebruikers zijn het sterks vertegenwoordigd op het internet,

maar de Aziatische gebruikers zijn hier meer dan gemiddeld vertegenwoordigd.

(35)

Analyse overzicht W e b s ite s Alexa Rank G o o g le C u rr e n t Pa g e R a n k Ve rtr o u w e n Facebook T w itte r Doelgroep So c ia le Me d ia to e p a s s in g e n R e a c ti e s p la a ts e n Openbaar Land Vi s u e le u its tr a li n g Gebruikersgemak A c tu e e l R a ti n g m a te ri a lc o n n e x io n .c o m k ic k s ta rte r. c o m b a ttl e o fc o n c e p ts .n l id e a s to rm .c o m s im p ly in n o v a te .p h il ip s .c o m h e m a o n tw e rp w e d s tr ij d .n l ninesigma.com ye t2 .c o m in n o c e n ti v e .c o m id e a c o n n e c ti o n .c o m 1331407 5 -0 0 2 ! ! L id ma a tsch a p In te rn a ti o n a a l Z a ke lij k, t e ch n isch + + ★ 798 7 94 158294 18 1 " " Ja In te rn a ti o n a a l N e tj e s, f ri s +++ +++ ★★★★ 882083 6 60 -9 1 - 2 " " Ja N e d e rl a n d R o mme lig , o u d + ++ ★★ 402810 6 96 231 413 1 " " Ja In te rn a ti o n a a l Z a ke lij k, t e ch n isch ++ +++ ★★★ 4574 5 89 -38 1 -! Ja N e d e rl a n d Z a ke lij k, f ri s +++ + ★★ 5049379 4 -846 19 1 " " Ja N e d e rl a n d N e tj e s, f ri s +++ ++ ★★★ 844289 6 59 57 23 2 -! L id ma a tsch a p In te rn a ti o n a a l Z a ke lij k, f ri s ++ + ★ 781970 6 71 32 242 2 -! L id ma a tsch a p In te rn a ti o n a a l Z a ke lij k, t e ch n isch + + ★ 118958 8 92 2014 619 1 - 2 " ! Ja In te rn a ti o n a a l Z a ke lij k, ro mme lig + ++ ★★ 72315 5 74 158 115 1 - 2 -! F re e a cco u n t In te rn a ti o n a a l Z a ke lij k, ro mme lig + + ★★

(36)

Legenda Analyse overzicht

Websites

Alexa Rank

Google Current PageRank

Vertrouwen

Facebook

Twitter

Doelgroep

Sociale Media toepassingen

Reacties plaatsen Openbaar Land Visuele uitstraling Gebruikersgemak Actueel Rating

Naam website Bron: directe bron

Alexa rank is berekend door het gebruik van een combinatie van gemiddelde dagelijkse gebruikers en pageviews op de site, van de afgelopen 3 maanden.

Bron: check-domains.com/website-analysis/website-analyzer

alexa.com/ PageRank is een link analyse algoritme dat

een numerieke weging toe geeft aan elk element van een hyper-gelinkte set van documenten, zoals die van het Wold Wide Web, met de bedoeling om zijn relatieve belang in de set te meten.

Bron: check-domains.com/website-analysis/website-analyzer

prchecker.info/

Het vertrouwen dat mensen hebben in de site.

Bron: check-domains.com/website-analysis/website-analyzer

mywot.com De som van het aantal Facebook likes,

shares en comments voor de website. Dit is wat de Facebook “Like” button weergeeft.

Bron: check-domains.com/website-analysis/website-analyzer

Het totaal aantal Twitter meldingen over de website.

Bron: check-domains.com/website-analysis/website-analyzer

1 = Mensen met ideeën. 2 = De bedrijven / uitvoerende.

Bron: directe bron

Zijn er opties om te delen of like op sociale media.

Bron: directe bron

Is het mogelijk om een reactie op een bericht te plaatsen.

Bron: directe bron

Is de website voor iedereen toegankelijk, of is er een abonnement voor nodig.

Bron: directe bron

Is de website alleen voor lokaal gebruik bedoelt of voor internationaal gebruik.

Bron: directe bron

Hoe ziet de website er visueel uit, hoe komt de website over,

Bron: directe bron

Is de website makkelijk te gebruiken en kan je snel vinden wat je zoekt.

Bron: directe bron

Wordt de website vaak geüpdatet, worden er nieuwe berichten geplaatst.

Bron: directe bron

Gebaseerd op bovenstaande gegevens, volgt er een beoordeling van 0 tot 5 punten.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Nadat de studenten de taalstimulerende kracht van het ‘doe-liedje’ ervaren hebben in het tweede deel van het filmpje, kunnen ze de taalstimulerende kracht van ande- re

U laat de begin – midden - eind strook zien en gaat vervolgens naar de volgende slide om naar het verhaal te luisteren.. We gaan luisteren naar

Een extra woonlaag op Dijkstate biedt kansen om extra woonruimte te realiseren in de buurt van de essentiële voorzieningen zoals scholen, kinderopvang, winkels en

De leerlingen gaan zelf lekkernijen maken van brooddeeg Zij maken een vorm waar zij voorwerpen in kunnen steken of afdrukken in kunnen maken. - Heeft jouw lekkernij een

Dit betekent dat je in het raster een lijn tekent diagonaal links naar boven... Deze tip komt van Danielle - Consulent,

Zeker, men kan nooit genoeg de beoordelaars van hun plicht in deze doordringen (zie voor deze materie onder meer het artikel van de Hoofddirecteur Perso- neel in De Militaire

Ga terug naar de oudercontactmodule en kies voor ‘Een reeds gemaakte afspraak raadplegen of verwijderen’.. Indien je tijdig hebt ingeschreven, krijg je de avond voordien

De doop is een teken van wat God aan jou belooft: dat Hij voor je wil zorgen, al je zonden wil vergeven en je leven helemaal nieuw wil maken.. VOOR