Ontwikkelingen groen gas markt: de komende decennia

(1)

Ontwikkelingen Groen Gas Markt

Partnerplatform Groen Gas Nederland 28-09-16 Jan Peter Nap

(2)

2 Partnerplatform Groen Gas NL 28-sept-16 Leeuwarden

(3)

(4)

(5)

(6)

(7)

(8)

Model ‘all electric’ voor een woning

(9)

(10)

Hybride warmtepompje?

lokale

gasopslag

(11)

Virtuele pijplijn

lokale

gasopslag

(12)

(13)

Transport, distributie en opslag

10 hoogspanningsmasten

~

1 gas pijplijn

Power – Britned

Gas – BBL

260 km & € 600 miljoen

230 km & € 500 miljoen

capaciteit: 1 GW

capaciteit 20 GW

€ 230 per kW/100 km

€ 11 per kW/100 km

Distributiekosten > 10 x (per kW)

Opslagkosten > ~500 x (per Kwh)

(14)

De waterstof waardeketen

zon wind elektrolyse

H

₂

ander opslag biogas biomassa mobiliteit

brandstofcel _warmteelektriteit

industrie CV ketel P2G (Power-to-Gas) P2M (Power-to-methane)

gasnet

woning

(15)

Issues met waterstof

hobbels naar een waterstofeconomie

• klein molecuul, lastig te controleren (diffusie!)

• verbrossend

• explosief

• kleurloos en geurloos

• lichter dan lucht

(16)

Microbiële Sabatier reactie

duurzamer groen gas uit CO

₂

en H

₂

CO

₂

+ 4 H

₂

→ CH

₄

+ 2 H

₂

O + energie (warmte)

• hydrogenotrofe methanogene archaea

– Methanothermobacter spp.

– gemengde cultures

– anaëroob, omgevingstemperatuur

– atmosferische druk

– CO

₂

consumptie

– small(er) scale (?)

• andere organismen?

– Ralstonia spp.

(17)

Integratie in groen gas keten

(18)

(19)

De toekomst: Power-to-X

van elektriciteit naar bruikbare componenten

X =

• waterstof (H

₂

)

• methaan (CH

₄

)

• mierenzuur (HCOOH)

• methanol (CH

₂

OH)

• ammonia (NH

₃

)

• chloor (Cl)

• hydriden (NaHB

₄

)

• chemicaliën (P2C)

• brandstof (P2F)

• warmte

• etc, etc.

(Groen) gas

(20)

Hybride energiesystemen

Hybride op verschillende niveaus

-‐ fossiel en hernieuwbaar (duurzaam)

-‐ conversie en uitwisseling (integratie)

-‐ bottom up (kleinschalig) en top down (grootschalig)

(groen)

gas

(21)

Energietransitie

Komende decennia: groen gas als overgang van

fossiele bronnen naar hernieuwbare bronnen

(22)

Thema’s:

Ø

Ontwerp en beheer van hybride energiesystemen

Ø

Alternatieve gassen en hybride brandstoffen

Ø

Energie innovaties:

gedrag (adoptie), draagvlak, bewustwording en communicatie

Ø

De nieuwe energiesector:

arbeidsmarkt, economie, wet- en regelgeving

Ø

Lokale initiatieven en duurzame energie gemeenschappen

Onderzoeksthema’s Hanze

(23)

Entrance: samenwerking in ontwikkeling

(24)

Snel groeiend netwerk

(25)

Ontwikkelingen groen gas markt: de komende decennia

Ontwikkelingen Groen Gas Markt

Partnerplatform Groen Gas Nederland 28-­09-­16 Jan Peter Nap

Model ‘all electric’ voor een woning

Hybride warmtepompje?

lokale

gasopslag

Virtuele pijplijn

lokale

gasopslag

Transport, distributie en opslag

10 hoogspanningsmasten

~

1 gas pijplijn

Power – Britned

Gas – BBL

260 km & € 600 miljoen

230 km & € 500 miljoen

capaciteit: 1 GW

capaciteit 20 GW

€ 230 per kW/100 km

€ 11 per kW/100 km

Distributiekosten > 10 x (per kW)

Opslagkosten > ~500 x (per Kwh)

De waterstof waardeketen

H

2

gasnet

woning

Issues met waterstof

hobbels naar een waterstofeconomie

•

klein molecuul, lastig te controleren (diffusie!)

•

verbrossend

•

explosief

•

kleurloos en geurloos

•

lichter dan lucht

Microbiële Sabatier reactie

duurzamer groen gas uit CO

en H

CO

+ 4 H

→ CH

+ 2 H

O + energie (warmte)

•

hydrogenotrofe methanogene archaea

– Methanothermobacter spp.

– gemengde cultures

– anaëroob, omgevingstemperatuur

– atmosferische druk

– CO

consumptie

– small(er) scale (?)

•

andere organismen?

– Ralstonia spp.

Integratie in groen gas keten

De toekomst: Power-­to-­X

van elektriciteit naar bruikbare componenten

X =

•

waterstof (H

)

•

methaan (CH

)

•

mierenzuur (HCOOH)

•

methanol (CH

OH)

•

ammonia (NH

)

•

Partnerplatform Groen Gas Nederland 28-09-16 Jan Peter Nap

₂

De toekomst: Power-to-X

-‐ fossiel en hernieuwbaar (duurzaam)

-‐ conversie en uitwisseling (integratie)

-‐ bottom up (kleinschalig) en top down (grootschalig)

arbeidsmarkt, economie, wet- en regelgeving