44. Je kunt (uitgaande van het klimaatsysteem van Köppen) de verdeling van klimaten over de aarde beschrijven en verklaren.
45. Je kunt toelichten dat veranderingen in geofactoren kunnen leiden tot veranderingen in landschapszones.
46. Je kunt een beschrijving geven van de verschillende landschapszones (tropische, subtropische, gematigde, boreale, polaire en aride zone), waarbij je ingaat op het aanwezige klimaat, typerende bodems en vegetatie.
De landschapsfactoren
Zie opdr. 26 pag. 102 Zie opdr. 26 pag. 102
Tropische zone
Tropische regenwoud
Hele jaar warm en vochtig Altijd groene plantengroei
Tropische zone
(Rode) Latosol bodems onvruchtbaar
• ondoorlatende zure inspoelingslaag
• dunne humuslaag / uitspoelingslaag
• snelle afbraak organisch materiaal
Tropische zone
Savanne
Hete natte zomers en droge warme winters
Subtropische zone
Ligging
– tussen tropen en gematigde zone – wat minder heet
– meestal droog seizoen Drie groepen plantensoorten: Loofbomen die in droge
periode geen blad verliezen Bladverliezende
voorjaarsbloeiende struiken Maquis
Gematigde zone
Loofbomengordel alleen op NH
Klimaat in vele variaties – koeler
– voldoende neerslag – verspreid over jaar Bodems van goed tot
weinig vruchtbaar – humuslaag dikker – minder afbraak
Boreale zone
Lange, koude winters Korte, koele zomers
Podzolbodems kenmerkend – zure bodems
– sterke uitspoeling
Polaire zone
Gemiddelde jaarlijkse temperatuur <10° C Neerslag en verdamping laag Geen boomgroei – struikjes, mossen Toendragebied overgangsgebied boreale bossen en ijsvlakten Permafrost
Aride zone
Woestijn of steppe
Jaarlijkse neerslag
gering
– vaak als stortbui
– verdamping
varieert
Vooral rotswoestijn
– klein deel is
Aride zone
Hete en koude
woestijnen
– koude vaak in
regenschaduw van
gebergten
Grensgebied zijn de
langgrassteppen
– vruchtbaar
– vaak omgezet in
landbouwgrond
Klimaatgrafiek steppe
Verschillende bodems
Verschillende bodems
De naam is van Russische oorsprong: pod betekent "onder" en zola betekent "as". De naam is afgeleid van de grijze (en dus askleurige) uitspoelingslaag die in veel podzolgronden goed zichtbaar is.
Verschillende bodems
Zwarte aarde bodem (Chernozem)
Verschillende bodems
Ook wel: chernozem