Die O.B. Jaargang 1, no.27

Geregistreer 8<":::1 die H.P.K.. a& 'n Nuusblad.

In

eli<>

Parlement

tron!

GEPRAAT

~A.\

EER

S

T

E

JAAHGA:.JG.

Vie

\VOE

NS

DA

G

, 1

3

::.\

IE

I 19

42

.

Agtduisend Protesteer Teen

se Beleid

Regering

1

wee

0.

B. -Leiers

i

n Pretoria

Kragtigc protes teen di-e bewapening van naturellc, die skending van ons soewcreiniteit

deur die moontlike aankoms van Amerittaanse troepc in Suid-Afrika en di-e moontlikheicl dat ons land daardeur die slagveld sal word waar die oorlog tussen Amcrika en Japan bes!is sa-l word, is Saterdagaand deur 'n skaar van nagenoeg agtduiscnd persone op Louis l"richardt -plein, Pretoria, aangeteken op 'n vergaderinG wat deur die Kommandant-generaal, dr. J. F. J. van Rensburg, en genl. J. A. Smith, Assistent-1\ommancJant-gencraal, toegespreek is, en 'n eis is gest·el dat onmiddellik om vrede gevra word.

Tn ~y !Oe-.praak hc:t genl. Sulith ook all Icier Yan antlt•r organisasic,, politiek of amlcrsins. uitgc-nooi om -.aam op dic~elfdc verhoog t •en die YOOr~cnome hewapc-ning \":111 nic-hlankes en die ;,knnding \'!lll di,.. soewcrcmitcit van S nid-Afrika <leur die toelnting \":Ill ncemde trocpC' Op OJIS ~l'O!HigPhi<•d SO\\(•] as die inLCl'll<'l'illgs-be!eid \·an diC' Ht'p;Pring, ic protestee1·.

\'ootdat dr. Yan Hensburg nan die woord gc-kom hC'l, is hy b~·n;1 drio minute nanecn loegp-jnig waarna hy \'C'rldnar hoL dat die-groob skaar

ll'C'nwoordig en die- hcersende gcesdrif gC'noeg ant\\·oonl is vir di6 waL die sLOric rond vcrlcl dat die 0.13. allec:n 'n geraamtc is. 1ly hC't. lwec oprocpc voorgckN; -een uit die Pretoriase tronk, waarin verklaar word dat wat ook ar

buite aangaan, die Afrikaners in die tronk een

is en by die O.B. en sy Ieiding staan.

l~n die ander ·n oprocp tOt. die insamcling ,·an fondse socl:lt op S Augusws 'n groot. l<,ondsdag; gehou kan wore! waardeur allc ,·crpliglingc ,·an die 0.13. nagckom knn woHl en ook om te ~org '·ir die afhanldikes v:m gclnterncerdcs.

1-ly lwt vcrklaar dat dn die afgelope tyd gc-woonLo gcworcl hel onder Afrikaners om ~kcl­ pnrlyo lo hon wanneer hullc op 'n vergadering byC'C'nkom. Dit i~ die work n1r1 domokrnle en

.,skinderate", maar nie van die OJ3. nie. Die

O.B. wil gccn broode·rt wi · voor nie, maar wil die

handc vry he om leon dio Tiegoring en die l~tn­

pirc op

t

o

lreo.

Die 1-\ommandant-gencraal hct ,·erwys na diC' nU\\'C' metodo van die RC'gering om mensc op hul t'ie plasc ic inlcrncer. Hnlle mag geen ho-•ot·kers ontYang en 'n draadloos aanhou nie. Ifu!IC' 110rd toegclaa~ -om !<legs ecnmaol per

wcPk inkopi(·>< U.' gaan do<.'n. Die meusc word op lml C'iC' C'nkoste gei'ntcrneer. 11\ het dit ook gelaak cbt min. f:lwyn spcunlers sttwr om die pC'rsoon l'll ldcro van dames te dcursoek. .,Ons hcskc>u dit as uit"rs l:l:1kbaar rLn 'n .Afrikaan~e )d i ni,.,tcr so meL Afrika:msc \TOue laaL lt:mclcl en dit 11·aar hy gon·n is orn die nie i.e cloen nir. Dan is h~· \·crba~s d:1L daar gewold gcplecg word. I feb hy dan nio 'n mocder, of \TOll en

doglers of su~!C'rS nic ?" hei. hy onder Loejuiging

uilgcroep, As die :\I inislcr nio wil

h

o

dac daar mocilikhcid kom nio, moe~> hy anders oplrce,

C:cnl. Smith hcL verldaar daL die 0.

n

.

in Kaapland net soos in 'l'rnns,·aal nog Lerk is

nielecnstaande waL dour kocran~rcdaktours YCr-lcl mag word.

Rprekcr hco 'n pamflcL ,·an die

Kommunis-ti<'~C' P:nt~ in hamlc gekry \\·aarin aangc<lt-ing word da t passe ,·an naturclle weggenecm en 'n g<.-wC'et· aan hullc gegcc moe~; word. ., \'an ons is ons gt'were wcggC'neem en non wil hullC' aan ons pass(• gC'e,'' het hy onder uitrocpc van vc r-ont 11 aanliging verklaar. DiC' O.B. wil niL clio

Hrits-dPmokrasir te!'llg na die WJrm van !lie on l'l'JlllhliPkC' :JnngC'pas hy huidige omslandighcdP. \\'annu•r v:111dag gepraaL word Yan ::\:tsionaal -sosi:llismc word dil voorgeslcl as 'n gogga ol· spook waan·oor cbar gevlng moe~ word, maar

dil is niks antlers as clio boleid Yan en Yir :tlmnl en alma! Yir l'cn wal daar in die t\l'co republiPk<' g< h<·C'rs hct ni0.

'n S:1ak \l:l~ S)Hekcr cliC'p ·kok is die kt•nnis clal ~ui<l-1\ frilm sc soe\\·erciniLci& op die punL staan om venrap te ,,·ord onder die Yoclc \':lll

huiwlanclso solcl:ue wat dreig om van Fiuicl

-A rrika die slag,·cld te maak ttl. son Amcrika en Japan.

BASAA

H L

EWEH

£53

OP

Oncl:u1ks die hoc cisc wn reeds aan die Afri

-kanNgcmccnskap geslcl word in hiordic !,I'd

van rolksnood, he& die 0.13.-kommanclo van

l•'raw,t'hhock op Salerdag, 2 .:'liei. by wyso ,·an

'n hasaar clio mooi bodrag Yan £5:3 ingesrtmel.

(\'en·olg van kol. 3)

.. l)ip 'ladium van onLwikkcling van diP hlanke hC'sk:lwing met sy ingcl\·ikkclde ekono -mi<.-sc I'll man lskaplike beslaanslewo. vC'rc!:; ":llldag n hl'!'skepping ,·an die grondsla<' en instcllings vnn s~· staalkundigo Pn maai-skaplikl' hcsta:ms- en bcclryfsiC'wc, op die basis van 'n Christelik·nasiona:e republi·

keinse gesagstaat, gC'Ici c·n gc,·oer oorecnkom-stig die hC'ginseb en hcleid \·au 'n Suid-Afr i-t<aans-nasionale sosiale aard, wal hom aanpas h.Y dil' lewnswyse, morele opvattings en gods·

dienstige bcskouings van die AfrikanervoH1 C'n wat strecf nn diC' hoogsLe en mel's algC'm<.-on uil· gobrC'ide !lHllc van volksgeluk en lJOikswelvaart, sowc·l gcestcli!c :1s stofli!c.

,,l)ie stnal moct, 1\'aarlik republittcins vry C'll

Christeli!c-nasionaal ,,·ecs, gcgrondves op cliC'

ewigc regsbeginscls van Gods Woord, nw~ 'n crkt>nninp: v:m clie duidc-likc ontwikkcl ingsrig-Ling \'an ons volltsgesldedcnis en die noocl~aak­

likheicl om clil by moderne vcreistes van ons tyd

a an tc pas."

In die

OsseH·

a·

b

rmulu·a

g

n·ord

CEVE(.,

FIR

vrylteid

.

~0.

27

.

LYK DlT N

A

AFGEW\'1(

'

?

1\

0EHAl

\

T

S

E

F

LOUE E

J{S

R

UUS

Y

IR

VEH

B

H

OK

K

ELI:KG

SB

E

L

EI

D

Die 13nrgcr van :\lei plcit ,·ir 'n t('rugkocr

tot die fond~monL \\'at. deur die linialc Kongrcs op 131ocmfontcin aanvnar is, d.\\'.S. die grand-slag ntn die l~cnheidskomitec, as die enigsl c

lliOOntlikhcid Lot. horst,ol \·an ecnheid-·n sLanrl-punt wn L ons nog a 1 tyd verkond ig. II y rckcn Pgter daL dit onmoomlik ts omtl:u: , UiC'

11..'\.P. hou hom golron daaraan; clic 0.13 .-leiding en rlie Pirow-grocp, nielcenMaando ook Ill die in mocmfontein daaraan mccgowerk hct) hl'l daarvan afgewyk en le hulle daarop to(• cu11 die volk nm diC' ccnparig gcko~c kocr~ at te l1ry." DiC' Burger vcrklaar uitclmklik: ,.Da ar-di<' aall\·a:ndc gl'()ncblag i:; aau alma! lwkC'nd

die van 'n Chirstciik·nasionale republiek ooreen

-t<Omstig o:1s eie Suid-AfrH«lanse modal en ge·

wysig na die cis van veranderde omstamtig

-!1cde."

\'an hicnliC' gromhlag sou die O.H. non ar-g<'w~·k lwi, aldns die bla<l, en da:nom is l'l n-h<;id nic moontlik nio.

t\s anlwoord op hi01·dic bcsknldiging hoef 011S

niP na :ll die vensC'kcrings \'an die O.H. claL hy op Christelik-nasionale grondslag slaan, tC; \'l'l'-'1 .vs ni(•; ons pia as hicrondcr net 'n korL ~anw­

\':ltting van die Orootraad se jongslc hcl cids-n'rkl:ning soos in ons blad Yan :,UJ April gcpu -hlisC'C'l'. Die 1·olk kan dan self oorded of ons :l fgc \\'yk hC't \'an die aann1arde gron<hlag:

TWEE

'N

VOOHBRAND

PHODUK

UN 3

VERPAKI<INGS:

GEIEL

LIGTE MENGSEL

BLOU

MIDDELMATIGE STERKTE

GROEN

DONKERPYP

'l'oet

s

U l:landelaar

Vra

PATRIOT

;:---

- -

- - - -

- - - ·

-0

NS

is

dwarscle

ur

die

Un

ie,

so

wel

as

buite

sy grense,

bek

e

nd

vir goe

ie

drukw

e

rk

tee

n konlmr

e

rende

pryse

.

ESTE

is om

ons te

raadp

leeg

i

n ver

b

an

d

met

u

b

e

nodig-hede.

P

r

ysnoterings word

gratis

verska

f

.

Enige

soo

rt

drukwerk

van visitekaarte

t

ot

ge

l

eerde

Dissertasies

w

or

d

onderneem

.

HOU

KOERS

NA

l?ro

lE~desna ~

IDn11kkerry

₉

Druklrers

,

Uitgewers

en Bookb

in

ders.

Die

!Laan~

f

·-;u:-v~i¥E·;~~

0

A

l

ge

men

e Ha

n

de

l

aars

i

e

van

Teekamer en Garage

CAPITOL

P

AlRK

(Fo<m 2-GGU)

~

Is My

Ha

ndelsplek

SASBANK

V

errig V'Oll{sdien

s

I

Le

n

ings vir gesa

la

r

i

ee

r

de

persone

v

erkryg

baar

.

Tenne ui

t

ers billilc

.

IR.aadpleeg

§A§

BANK

PAARL:

-

P

os

bu

s

WORCESTER:

-

Posbus

266.

57.

KAAPSTAD

:

-

Posbus

2387.

GEBORf. UIT

DIE VOLK

-

VIR DIIE

VOLK.

DIE BESTE

BETR

EKK

I

NGS

staa

n

vir u oop

indien u

die nodige

k

wa

li

fikasies daarvoor besit. Suid

-Afr

ika

het behoefte

aan lei

ers

op

elke g-ebied

.

N eem

u

pl

ek in op

die

voorpunt

.

DYE

JH!Eu:~.MEKAAR

KOLlLEGJE

s

al

ook

u

he

l

p

soos h

y

16,000

andere

r

eeds

gehelp het.

OOH DIE 200 KUUSU§§JE

Die Beste

Le

s:in

gs

!

D

ie

Bill

i

k

s

t

e

Le

sgelde!

Di

e

M

aldi

kste Terme!

N

ee

m u

eer

,

ste stap op die pad

van sul\ses en

PO§

DIE

KOEJPO

N

V

ANDAG

Die Besturende Direkteur,

Helpmekaar Korrespondensle Kollege,

Posbus 3512, Voortrekkergebou,

JOHANNESBURG.

Stuur my assebUef besondcrhede omtrent n

korrespondensie Kursusse.

El< stel belang ln ...•.. Nae.m: .......... .

Adres ... , ....•... (O.B. 29 April)

Besturende Direkteur: Dr. H. G. Luttlg, M.A.

(S.·A.), D.Lilt. et Phil. (Leiden).

ldede·Direl<leure: J. H. Greijbe (voors.). s. N. van Vuuren, P. Joubert, P. J. v. z. Hattingh, A. C. v. W. Stroh.

Iii

®!pm~kfBliBlrf

KORRESP

ONDENSIE KOLLEGE

Voortrekkergebou 310, Hockstraat 18,

JOHANNESBURG.

Posbus

3512.

Foon 22

-

3512.

l

~~~~~~~--m~accccma~mQDOC9

AFRIKAAN§E DAN§JP

ARTYE

Gereeld

el

ke

V

rydagaa

nd

O in

ADDERLEYSTRAAT

22

(Regoor Garllcl<s)

Musiek deur

(Vroe~r van HENDRIK SUSAN) EN SY ORKES.

Toegang:

dub bel

5/

-

,

enkel 3

/

-.

KaartjiBs verkrygbaar by PIENAAR se ~

HAA.RSNY SALON.- Foon 3-1047.

j

Aanddrag verldesllli maar nte noodwendlg.

~~~

ONDER§TEUN ON§

ADVERTEERDER§

DIE O

.

B., WOENSDAG,

1

3

lVIEI

1

942.

Be

£

a

l

irng geskied

mnmidde!iWk,

'i'eeklilill~

maandelika

oj

&O@tJ

veiTlwng.

/t1f!NNAJ.AR

&

VAN

§CJHJOOR.

Telefoon 2-0212.

·

----

---

---

- - - - -

-PORTERVHLLE

ROLLER

MEULE

Eienaar: J. A. du To it.

Va

r

s

en

§uiwer

Keringmeel

AJtyd

op JH!ande.

Gem

aa

l

van d

i

e

Beste K

oring

in

die

W

est-elike

P

ro

v

insi

e.

Pryse

:

2

0

0

pond

vir 32

/

6

100

"

"

16

/

9

5

0 "

"

8

/

6

Eerlike Behandeling Gewaarbo~g.

PORTERVILLE.

VOLKSKAS

~S

U

EIE

BANKi

!Fondse oorskry

£1,800,000

.

Hoofkantoor:

I

Volkskas-gebon

, Sent

raals

tra

at

,

II

PRETORIA

V

([}lkska§

(

Koopera\t

lief)

lEpkc

<Opgertg kragten• die Ko-operatlewe Wet>

I

!

~---

---EGTE BO§§IEVELD

DROE

FYN

KAJllOO-KRAALMI§

1 ton en meer .. 20 ton en meer . . . . . . 40 ton en meer . . . . In klantc se sakke . . . . 29/· 28/· 27/• 18/·

Bostaande pryse algar per ton van twaalf

goeie sakke gelewer Unie-stasics aan bona fide boere deur my. Die mis is droog

hamermeul-gemaald, spesiaal voorberei vir

kunsmistoesLelle. Ek !ewer aileen die b()sLe, afkomstig van egte Karoo-bossie

-veld. Geen onkruid. Monsters op aan•

vraag. Onmiddellike aflewering. K.m.b. of k.b.a.

B.

J

.

ROODE

DIE O

.

B

.

, WOE

N

SDAG

,

13 lVIE

I

19

42

.

D

R

IE

POL~T~

E

K ~N

D

E

MOKR

A lELAN

D

PART

Y SOE

K

K

A

N

DIDAT

E

(Eic Bcriggewing.)

A lies is in rep en rocr in Dcmokratclaml,

wanL die grooL algcmene ,·erkicsing is op hando.

C:: islcr hct die hoofbcsiuur 1·an die Domokr

a-ticse Party \"Crgadcr om to besltliL oor die ka

n-didant. vir die kicsafdcling LekkcrLwis. Die

kiescrs dwing a] om vir Sors Eerlikhcid ie nom

i-ncor, maar sommigo van die boofbest.uursledo

hcL bc~waar dam·lcen gemnak. Onder algemeno byntl betuiging hci Lewies Alm:-tn~vricnd

claar-op gewys dat ou , 'ors oudcrling is en daarby

&o ccrlik soos 'n skccrmes. Aangcsicn die parLy

l> -:;,;., kan bekostig om 'n onkolo . tem ie vorloor

11io, en daar minsiens der skolms in die kics-afdeling is waL nie vir Sors sal tern nio, sal die

party 'n flater begann om so 'n ecrlike k andi-daa L Le benoem.

D::wnLjie DankroL hoL hom mot die besw:-tar

l'nrcensolwig en byge1·oeg dat ou , 'ors nie a llccn ic ccrlik is nie, maar ook to arm. ·1 [y het nio genoeg geld om 'n ,·crkiesings,·cldtog Lc voer

nic, on in 'n dcmokrniicse land gaan geld voor

:tiles.

,Ja vrinno," hcL Pie!. Vergesig bygc1·oeg. ,in

'n domokraticsc lnncl i eerlikhcicl nie allecn 'n

nndocl met die oog op siemmc1·angcry nie, maar diL sluit ook grooL ge1·are in vir ons party. As

ou Sors 1·erkies word - mel of . onder bchulp ,-an die 1·ier skclm - ~al hy sitting he in on p:u·tykoukus, 011 • a! hy dan met allcs

saam-gaan? Dan kry ons net sk&l ring in ons party l

Dan wil ek ook nog wys op 'n antler geyaar.

Ou Sors bet 'n gocie verstand en "n harde kop. Die ou sal met :tllerhnnde Jmwe planne kom, en ncinou is hy Icier en wat word cbn 1·an ons?

Ons kan nooit ioclaat dat claar 'H sterk man.

''il· ons 'n bedrciging gaan word in ons eic parLy

nie. Dit is nie in belang van ons pari;y nie." (Hoor, hoor !)

Die vergaclering hcL hicrop ccnparig besluit daL on Sors se kandidaiuur nio in bclang van die party sal wees nic.

Die ancler aspiranlkancliclaaL is Loc bcsprcck. DiL·is Gert BoLterkop. H:v hcL onl:tngs £20,000 gecrf van sy lnntc waL met ou l{apilaal P

ennic-wit:o: getroud w:ts, en sy kancliuaLuur kan dus

stork aanbnvcel word. 'n Lid hot cgter daarop

gowys dat, hocwcl ou Gm·t hondcrd peTscnt bc-anLwoord aan die vereistcs Yan die Demokrn· i.icso ParLy, hy nio in staat sal woes om 'n

toc-spraak to hou nio- hy is net. "n rapsic te dorn vir 'n gocie kandidaat.

,DiL hoe[ gcen sLruikclblok to woes nic," hot

die ywerige sekroia.ris uitgeroop. ,Daar is ons

gelicfde dr. I-Ieuningkwas en genl. Groot Lawaai

wnt die toesprako ln\n hou. Dis mos ons party

wo! die slryd voer en nie ou GerL nie. Hy is

maar net on· kandidoat en die kicsors stem vir

die party, nie vir die kandiCiaaL nie. Ons is

Log immers nog 'n dcmokt·asio !" (Groot toejui -ging.)

GNL Dotierkop so kandichtuur "·as feidik klaar goedgekeur Loc icmand danrop wys daL

on Gert nie sy naam kan tekon nie en die lycl 1·oor die nominasiodag is nog to kort om hom

diL to leer.

Daar het 1·ir die hoofbcsiuur niks andors oor -gebly nio as om 'n kandidaat van buite nf in to ,-ocr. Dit was cgter die moeiliksLe besluiL van alma!, want claar is so\·eel vriendo wat op 'n sotel geregLig is on om nou gconcen aanstoot io goo nie!

Ou Hans Siywcbcmrs het anclerdag £100 op

'n kollcktelys in belang Yan die p:1rty gegee, on

hy bchoort clarem in aanmerking io kom; maar

o;t Hans so font is ook cla,t hy to vee! vir hom -self dink. So iomand is glad nie 'n goeio p

art;y-man nie en kan maklik skeuring in die parLy voroorsaak. linlle sal hom ma11r 'n soLei in clio aanstaando skoolraaclsvcrkicsing belowe.

~a heeh•at wik en wceg is oindclik ooreon

gc-kom clat ou Piet Oorloper die soLei moet lny. Pict was voorsitter van 'n tak van dio

Empire-party in Versio Hock en het onlangs 'n uang brief in die koomnt gepublisoer waarin hy sy

bcdanking uit die party aangekondig en be

-klcmtoon hot dat die lcicrs von clam·dic party

nio meer op die pad van Dcmokrateland is nic. Hy t~·ou loo ccrs by die ]~cnheitlspany aanslnit,

maar gerugLc wou daL die Dcmokraiicso Pn rLy

die oorwinning in die algcmene verkiesing gaan bchaal. Hy hcL gcn·olglik aangckonclig dnL by by die DemokraLiesc ParLy aansluiL en voorLaan rol \·as slaan agLcr die bcproofdc DemokraLiese

leier. So 'n brief in die koemnle bchoort groat

invloocl uiL to oofcn op die vorkiesing en as die mense dan nog wooL dai clio skrywer 'n kandi -daat is, mank clit, sy invlocd sovcol grotor.

On GerL Oorlopcr van VcrsLc IIock is

gevolg-lik deur clio hoofbcsLuur aaugowys as kandidaaL vir clie sclol Lokkertwis. J)aar sal so gon as

moontlik 'n 1·orgadering bolo wol'Cl om diu kan

-didaat aan sy kicscrs voor lo sLol. (Word vervolg.)

-

NUWE LYSTE VER

KH

Y

G

BAA

U

Kommando's in l<aapstad wat hul kollektc

-lyste vir die Noocthulpfonds ingestuur het, kan aansoek doen om nuwc lyste vir vcrdefe

insamcling van fondse. Die lydcnsweg van die

Afrikanervolk het nog maar net begin, en p

er-sane wat daartoe in staat is, 11an gereeld tot die fonds bydra. t:=~~-A---::

B

ELIE U

GElLD

w

a

a

r

di

t v

an

3

~%

tot

5%

r

e

nt

e

kan v

erd

i

e

n

.

Raadpl

ee

g d

ade

l

i

k

u

EIE VOLKSBANK

SPOORBONDK

A

S

BEP

lEIR

K

P

os

bu

s

82

8

9.

J

o

han

n

esb

urg.

:-.

==

'I~,

a

-

k

_k_

e

o

c

r d

i

e h

e

l

e

Un

i

e

.

~]

Bll

ianc

e

DIE AF

R

IKANER

S

E TUIS

TB

a

il

e

mod

e

r

n

e

g

e

ri

ewe

Bm

i

lk

ce

T

cermce

Eien

a

r

es: M

ev.

P. J. RE

T

IEF,

F

oon 2

-

SSSS

On" On~moe~

a

il

e T

r

e

in

e

.

K

a

nps

t

a

d

.

S

c

b

o

emanneUo-Dran

k

i

s

D

IE S

U

J

W

ERSTE E

N

B

E

ST

E

BESTEL DIT ONMIDDELLIK VAN

JURGENS SCH

O

EMAN

P

O

SBUS 142

,

OUDTSHOORN

.

'

e

n

ONDERSTEUN 'N 100·PERSENT

AFRIKAANSE FIRMA WYNE: Fonkelwyl Lewenswyn Vermouth Hanekraai (Cocktail) Likeurwyn Jeropiko (Rooi) (Wit) Soet Mu~kadel .. Port Worctstcr Hock Pontak Spesiale Sjerrie Sjerrie BRANDEWYNE: choemannello Brandewyn Ekstra Spes. F.C. JENEWER LIKEURS: Kersie-Brandewyn Anys-Brandewyn Gemmer -Branclewyn Lemoen -Brandewyn Peperment-Likeur Van der Hum u, g~ ~ ~

.

e.DQ.!!

=

:

~

e

:>:

Z

"

"

l:l"O

""'

r<

5

/

-3/6 2/6 3/6

2

/

-l/2 1/2

1

/

-1/1

1

/

-11 -10d. 9d.

5

/

9

5/6

5

/

-6

1

-5

1

-5

/

-5

/

-5

/

-5

1-5

1

-J EN EW ER·LIKEURS: ,j [4 ₈ S"' ₀ ,..c "_Q~d 8C 8~0~g>_s

as~

₀

:

_-

:

~~~

crl 0 ~.o~~~;.o ~.s~.?lgs~

5

/

-316

Z

l

6

3

/

-118 1/ -11 -lld. lld. lOd. 10d. 9d. Sd.

5

/

-4

1

9

4/3

5

/

-4

/

3

4/3

4

/

3

4/

3

4

/

3

4

1

3

Lemoen-Jenewer 6/- 5

/-Suurlemoen-Jenewer 6/- 5/

-d

...

_"

"'

z

,_. H

"'a

..l ;:: c ... 0 1'1 c; ..

"

""

"'

I); tb5

fl:

_.... c

5

/

6

5

/

6

5/

-5

/

-4/6

4

1

6

4

1

-3

/

6

~

26/6

2

5

1

-23/· 23/ -231 -23/ -23/ -231 -23/

-word verkoop In 12-botlel-k!ss!es of :S-gell!ngva.ntj!es of groter. u k!ss!c van 12 bottels kan en!ge geta! Wyn, Brandewyn, Jenever, Lfkcur1 Vermouth en Bane

-kraal bevat. Vocg 4/- by vir k!ss!e en bottcls, en 1 0/-vir vaatjie (indien n!c anders ooreengekom met bestuur) wat vorgocd sa•l word by tcrugscnding. Terme: K~.B.,

plus treingeld na sylync ot K.B.A., plus trelnkomm!ssle.

V.O.S., OUDTSHOORN.

SC

H

OE

M

A

NN

IELLO

=

DRA

N

K

VI

R

K

W ALITEIT EN TE

V

REDEN-HEID DIE GOED

K

OO

P

ST

E

I

105 Takko

I

40,000 1 Lode

AVBO

B

Hoofkantoor: Resor<~e­ fonds £90,000

I

S

t

. John

s

traat 65, BLOEMFONTEI

N

BEGRAFNISSE. KISTE. KRANSE. GRAFSTENE

-

-SLUIT NOU AAN

B

Y DIE V

.

M

.

K

.

DIE AFUn(ANEU SE l::IE )lO"l"Oll\'EHJ-;:•!lGl::\G.

V.M.K. Klubbedlcnlng Sluit die Volgende in: Gratis slcCIHlleus.

(;octlh:opc--r motot·vcrl'lel.:cring, ,:_..,·ntis re~sat1vics.

v.~l.R. uaubovolc g:1.r:LgCR, hotcllc, lostcshuiso wn. kafcc~:~ waar gfuvrybeld en

hil111te i\ frika.nCI'IJedicniu~ u Jnwag. sm~llc aflrwcriug-sc'11ens.

J•ad,·crsl:lc, J•ad· en roetck~ln.rtc.

'n Unie.ke motocl;;:enteJ;:en.

Volle Bcsondcrhedo

van:-DJE TAKBES1'Ut;fiOER,

J1us 1093, Johannctlburg.

DlE '1'<\tmESTUUmHm,

.VIER

DIE O.B., WOENSDAG, 13 i\JEI 1942.

N~e vh~ d~e

Sr~t5e

Ryk

~

,Ek is bcrcid om alios op die spel to sit en om a! die magLc van Suid-Afrika in Le span met tlie doc·! om daardie bedreiging af i.e weer," hct. veldm. Smuts voorverledo week by geleont -heicl \·an 'n oorl9gskermis in ProLoria gcso met

vcrwysing na. die gevaar wat die Britse Ryk

11it die Ooste beclrcig.

Hicrdic woorde met hul onheilspellcnde Yol

-heid \\'orcl gcbesig dour 'n man waL namcns 'n party, b<Jstaandc \·ir die oorgrote mcerderheicl nit mcnsc wat vir alle praktiese doolcindes as

uitlanders bcstcmpel kan word, oor die loLge -vallo van Suid-Afrika on sy inhoucl beskik.

Sedert die stigting van dic Unie is die mili -tere stryd tussen die Boorevolk en Engoland wa. in 1902 afgeslnit is, op politiekc gcbiod voort -gosit. Sedertdion was daar 'n worsteling a an dic gang tussen politie!le partye om die beheer oor Suid-Afrika. Die Bocrcvolk het gcmeen om

sy docl to bereik met lJehnlp \·an 'n party wat clan namens die Boercvolk sou rcgecr. Soiots

was egter onmoontlik omdat dit op die brosse

grondslag van gelykc regtc berns het. Hierdic

grondslag het diC' liboralisticse sLandpunt aan -vaar dat ons volk nie 'n eenhcid volgcns taal, afkoms en knltuur is nic, maar 'n vcclheid waa.rvan die Bocre\·olk maar 'n ,sei\Sie van clio

bcvolking" is. Die herstel van enigo gcskonclc

reg van die Boerevolk denr 'n party is cladclik

as ongrondwetlik bcstempel, as 'n bevoorregLing

van 'n seksie van die bovolking. Die besk

uldi-ging dat 'n part.y ,seksionelc belangc" behar -iig, was clan daarop gemik om so 'n party by die mengclmocs-volk in onguns tc bring en dit as wapen te gebruik om da:trdic partyrcgering tot 'n val te bring. Daarom kon geen nasionale r.egering die vraagstukke van ons volk van uit

'n Boere-standpunt tot oplossing bring nie,

want die blote feit dat hy 'n Boere-standpunt

inneem, was genoeg om hom by die bevolking -van wie se stemme hy afhan!dik is -as ,sek -sioneel" in onguns te laat verval. Op hi01·die

manicr hct 'n nitlanclsc pers en 'n uilland ·c

be\'olkingsgrocp die hef in handc gchon en belqh

dat die Bqcrovolk in sy eic Yadcrland tot y

reg koUJ.

VYFDE KOLONNE

Die stcmrcg was vir alma! en elke uiLlanuer het die reg gchacl om vir hom 'n politickc party

tc kom stig waarmee hy die bewind oor die Janel kon vcJ·ower on in naam van sy party 1'ogecr. Op hierdie wvse het Engeland 'n ltanstitusionete

vyfde !~olonne in die vorm van 'n politielle party in Suid-Afrit\a opgebou. Om clio party

vir die mecrdcrhcid vun die mcngelmocs\·olk

aunncemlik to maak, is Afrikaanse loiers ge•

bruik wat onder beskcrming van hul Afrikaansc naam 'n uitlanclsc groep tot oonvinning gcloi het.. Volgens die beginscls van die parLysLelscl

was hierclie Yor·owering van Suid-Afrika deur 'n uitlandse groop hcclLcmal in orde on sommige Afrikaansc politici glo clan ook sclfs tbt, hoc"'cl ons as \'Olk loon die oorlog gokaut is, ons land i.og nou \\'e-tLiglik oorlog voer en derhah,·c nie

in sy oorlogspogiug bclemmcr mod word nie!

DiL is egLer niks anclers as skynreg nic en gc -,·olglik 'n sLuk politieke oiivcrblindcry.

Dit is met sy ,·ocLc op hierdic skyn van reg

en met die bcslisle wetc cla t die volk van Su

id-Afrika- dit is die nasaLc van daardio manne

en \'!'Otle wat Suid-Afrika bcwoonbaar gcmaak

en vir sy bohoud teen die BriLse B.yk govog het - hart on sicl teen die o01·log gekant is, dat

hierdic Dritse Yeldmaarskalk dreig om , ulles

op clio spel to sit" ten eindo die ondergang van

daardic Ryk- 'n harLcwcns Yan miljoenc s ug-lcndcs- tc voorkom.

Ons wcet nic of die Veldmaarskalk met hie

r-die '"oorclc bcdoel om ons land en \·olksbcsLaan

-wat naLuurlik saam met ,alios" op die spel gesit sal word- te lattt o.ndergaan soos 'n v us-gekcerde skeepskaptcin sy cic skip na die kelder

DIE O

.

B.,

WOENS

D

AG, 13 MEI

1942

.

?

rn

Darukdag

vir

0.8."

Voors

i

tster van V

.A.R

.

Steun Oproep

van

K

.

G.

stuur nie, maar as dit sy plan is, moet hy ge·

waarsku wees dat die Boerevolk Suid-Airika nis as 'n dryfvlot van die !Empire beskou nie, maar

as sy enigste vader!and-'n vade'riand wat hY

in die verled·e nog steeds teen el~te aanstag met sy tewe verder:lig het.

As veldn!. Smuts met 'n nitlunderparty in die

naam Yan Suid-Afrika wil oorlogvoer omdat die

de.mokratioso partystclsol soiets wcttig, is dit

ul Yor gcnoeg dat ons lnnd sy ekonomicso

be-lange daarvoor moot inboet en reeds vcels te

ver dat ons volk sy scuns moct offer; as hy

Suid-Afrika cu sy volk op die spel wil sit, sal

die bekcr gevul woes.

D i·e Boerevolk is gcwoon 0111 al!es op die spel

te sit vir homsclf en sy vaderlancl,, en as Suid

-Afri!t<J met sy volk moet ondergaan, sai dit bcslis nie in die gesl1iedenis aangeteken staan dat 11UIIe ten behoewe van tl!e Britse Ryk onder· gcgaan het nie.

_

___

..,.,_~--

--Van

A

f

r

eken~ng

Praat

..

.

Tn 'n tocspraak Ycrlecle Dinsdag in KaapsLacl

het lt.-kol. K P. ll:nLshorn hom biLsig uiLge

-laat teen die sogcnaamde slculclmanne wat

agLcr hul betreldcings of in clcclLydso ecnhcde

skuil. Jly hcL so vcr gcgaan om wraakncrning

to bclowc ann die cindc van die oorlog wannecr

die solclatc Yan die front torugkcer. Hy het

na,tuurlik namens die vrywilligc n-ywilligers gc

-pruat wat uit oorLuiging ·teen die Duii:sers en

Italiano in die Noordc Yeg. Mcrcndccl van die

troepc daar vcg cgler nic uit oort.uiging nie,

maar omdat hullc deur ,sleutclmannol' by wysc

van broodontncming ,vrygestcl" is Yir oorlogs

-cliens.

Wat in daardic manne se harLc omgaan, 1Jc

-lJOort manne soos lt.-kol. Hartshorn te besef

wannecr hy, as vrywillige vrywilliger, Yerbit

-terd vocl tccnoor cliegene wat hy vool hom in die

sleek laat. Vir clio Afrilm.ncr is clit nie 'n

kwcssie van ,in die stock laai'' nie -wat 'n

blolc pligsvcrsuim veronclerstol- maar dit is 'n

ge\\'elcldaad wat skrceu teen die hoogsLe

opvat-Ling van gcregLighcitl. 'n Mens lmn jou kwaJik

ieis onmonslikor \'OOrstcl as dat 'n volk dcur

kapitalisiiese foltering gedwing word om teen

sy aangebore oortuigiug te gaan veg vir die be

-houd ,·an sy veroweraar, terwyl dam·dic ver

-owcraar se geesgonote op die voilige vaderlands

-b~clcm van daardic ,-olk sit en die agLo

rblywen-de volksgenote teister met hoon en vcrvolging.

As diegene wat hu!le maar net in die steek gelaat voel, praat van wraak na die orlog, sal die oorlogshitsers en uitskoppers wat Afril1aners teen hul sielsoortuiging in di·2 Britse oorlog. stoot,, beset dat 'n tydige. waarskuwing del<r 'n

Afrikaar.se organisasie soos die Ossewabrandwag

teen hierdie misdaact wei nie 'n ydete woor

dge-ldap is ni·e'? En sal dit hulle nie tot nadenke stem voordat hulle 'n slagoffer ,vrystel" om in H U L plek te gaan veg vir iets \/Jat hy nie aileen geen liefde voo·r het nie, maar inteendeei die

grondigsto rede het om met vyandskap te be· jciin'l

AAN

:B:NTJEK1E

NARIE

Dit blyk uit die groot aantal ldagtes uit aile

dele ontvang dat in baie gevalle intekenar~ wie

so name en adresse behoorlik aangete!{en is deur

ons arlministrasie, tog nie hul uitgawes van

,Di·e O.B." ge;·eeld 1\rlf nie. Ons versoek

sodanige inte!<enare dringend om ons hande te

sterk in vertoe wat ons a an die H oofpos!1antoor

rig, deur gereelc.l hul klagtes by ons in te <iien

totdat bevredigend·e diens gelewer w~rd.

Die volgendo boodskap in verband met die

vicring van ·Fondsdag op 8 .Augustus ingcvolge

die oprocp van die Kommandant-gencraal, word

aan die O.B.-vroue gerig deur mev. J. H.

Conradie, voorsiLsier >"an die Vroue-Acljunk·

raad:

TJaat 8 Augustus vir elko O.B.-lid 'n dankclag

woes vir clio besioling vun die ossewatrek wat op claardie dag die reis begin hot, on sy spore

so tliep in die hart van clio Afrikaner geg!'aYeer

hot.

:LaaL 8 Auguslus ook 'n Offorclag wees; 'n dag waarop die O.B.-lid sy offer sal bring en

opnuuL sy gcloof sal toon in die beweging wat

claarna strcef om die vryheidsvlarn uan clio

brand te hou in die siel vm1 die Afrikaner.

]ilk wil 'n dringendc borocp doen op elke lid

vun Vroue-kommanclo's dwarscleur ons land om

op 8 Augustus met die eland ic toon wat die

0.13. vir haar botekcn, die bewcging waar 'n

goes van Kameraadslmp geskep word, en

wuar-binne claa1· \'ir ollcc vrou die gcleentheid is om

haar vadcrland te clicn.

GELOOFSDA

A

D

VA

N Q.B.-VR

O

U

Mev. Ferguson-Louw, be!Hmde Afrikaanse

skilderes en 'n kommandante van die Osse·

wabrandwag op B·sllvillc, het ingevotge die

oproep deur die Kommandant-gene·raat tot

die hou van 'n Fonclsdag op 8 Augustus,

elf van haar pragtige sldlderye aan genl.

mev. J. S. du Toit, wat in opdrag van die

:<.G.

aan die hoof staan van die landswye

onderneming, geskenk vir opveiling ten

ilate van die O.B.-fonds. Sy het voorgestel

dat mev. Du Toit een sldldery aan elite

hoofgene1·aalskap in Kaapstad skenk en 0011

aan elke Provinsie.

Ten einde die a·rmer fede van die O. B.

ook 'n geleentheid t.n gee moet dit sjielings

-gewys opgeveil word. 'n Gelukkige

bieder-kan dan 'n pragtige A f'rH{aanse !wnsstuk

vir 'n sjieling bskom.

Mev. Ferguson het reeds ses skilderye

ten behoewe va':l die 0. B. vei'koop wat 25

ghienies ingebring het.

Ons hoop dat hierdie mooi voorbeerd van

'n Afrikanervrou oo11 navolging onder die

manli!1e geslag sal we!<.

DA

G

BREEK

\fir die

AFRIKANERS

§'fABILlf§

Die Nuwe Suiwer Afrikaanse M:aatskappy

bied sy dienste aau in verband met

~ Koop en verk.oop van al u eiendomme

() Geldbe/egging - Besigheidsadvies

0 Advertensies en Drukwerk I'

~ Versekering (Lew ens, Brand,

1'il otor, Ongevalle, ens.)

§TAllULJr§~AGENTSKAPPlE

lEN

JRELEGGliNG§-MAAT§KAPPY

Ons is Agente uir:

HEL

P

MEK

AA

R

KOLLEGE

JOHANNESBURG.

Ook vir Bou-maatskappye en die·

veJ·naamste Assuransiemaa.tskappye I

Ons ondorueem P..fslaerswerk van

Vasto Eiendomme en alle Losse

Goedere, s6os Huisraad, ens. I

IFoon 3076ll---Kamer 801/2-Groote Kerrt•

senou, t..ddar!eystraat, ~AAPS!/HJ.

DIIE

GOJERIE

HOOP

(K05P.) HANDELSHUIS, BPK.

Voortre~. !<erweg, Belhlilla. Foon 97814.

v

I R tloo1t':~eg,

o

u rtmmt ill e. Foon 60. KRUIDENIERSWARE- LAAGS'l'E PRYSE.

- MANS- EN DA111ESKLERASIE.

DIE BESTE - Dill GOEDKQOPSTE.

I

-DI

E

O

.

B., WOENSDAG

,

13 MEI

1

942.

Wie

Kan

Hluisvesting

V

e

rska

f

Ui

t

g

es

kopte Afrikan

ers

?

A

an

Os

sewab

ra

nd

wa

g

W

il

!Be

sl<

e

r

m

i

ng

V

e

rle

en

Ver

o

nre

g

t

e

Bro

o

dw

i

n

ne

r

s

A

an

1\adat.. die Rcgering nou feit.lik daarioe oor

-gegaan hct. om besigbeiJsbase aan tc slel ns

rekrntHingsbeampLes ingevolgc s_,. jongst.c de -krccL waL ,·an alle \l"erkge\\"er~ 'n opga11·c insake

hul pcr~oncel se gesindhciJ jecns die o01·log opvorder, heL diL 1·ir die Os~cwabrand11·ag nodig

geword om slagoffers 1·an hierdie afpersing s-pro ·cs in sy beskerming ie necm. Die Osscw a-, r~ brandwag her. reeds ge11·aarsku da( hy 1":111 hicr -""' die meiodc om n y11·illiger$ vir die J3ritsc oorlog

tc kr.r, det>glik kenni. necm, en dat meL die kapitali~me Lor gelegenerLyd nfgereken sal word.

Ons docn tans 'n beroep op aile boere en wel -gestelde Afrikaners om behulpsaam te wees in

'n poging om te verhoed dat Afril\arHws onder

die skyn van vrywilligheid na die Britse

slag-verde gestuur word. I ndien aile persone wa t

huisvesting op hur prase aan ontslane

brood-winners kan verskaf, hul name na die O.B.

-hoofkwa·rtier stuur, kan ons sull\e uitgesl\opte Afrikaners vir ons volk behoue laat bly. Ons kan hierdie slagoffers van die Empire dan

tyde-lik versorg tot tyd en wyl die uur van redding

-en vryheid aangebreel\ het.

Plaaslike ge,·alle in kommando's kau dour die

bctrokke effisiere self behandcl 11·ord waar hulp nangcbied word; so nie moet die nnme na. die

boofkwartier gestuur "·ord.

Terselfdertyd nooi ons sulke uiLgcskop!e

Afri-kaners uit om hul name en adrcsse, sowel as die

van die werkgewers v>at hulle Yir oorlogsdiens

vrygestel het, aan ons te stnur. Indien hullc

ge"·illig sal "·ees om tydelik op 'n phns be

hulp-saam Le wees en vir hul kos :ubeicl te vcrrig,

kan ons hulle by "·el11·illendc Afrikaners 'n

ondcrdak ,·ir die duUl· Yan die o01·Iog Yerskaf.

Werkgewers wat Afrikaners teen hul oortu

i-ging in die Britse oorlog stoot, moet gewaarsku

wees dat so 'n optrede 'n brutale Sl\ending van

die beginsels van geregtigheicl is en 'n daad

van geweld teenoor die Boerevolk. As sodanig

sal dit beskou en behandel word wanneer die

A frillaner die _seggenskap in Sll vader land her

-ower het.

N

OU EEH

§

'

N

W

O

LFAI

UUE

K

Partyre~erin~s

nie in

S

ta

a

t ll

r

i

tse

U

it

h

ui

tin

g te

B

e

l

et

Die is met, Ln1giese blydskap do~ die volk ,·an

Suid-.Afrika tans kennis ncem Yan die bcwcging om 'n wolfabriek vir die Unic op lc rig. Ons se tragies, want niks geiuig so stork teen die

slawediens 1·an Suid-Afrika aan die Bmpirc as die fcit dat 'n wolproduscrende land soos ons

na a! die jarc nog nie cens 'n fabriek he(, "·a~ sy cic grondsiowwo kan ,·crwcrk nie. .AusLralio

wat met skanpbocrdery eers ni'L ons begin het,

heL nmdag reeds 35 eie wol fabrieke.

Suid-Afrika het clan ook nog gccn selfsiandigc

roeping ooit kon ,·ervul in die ,-olkcrcwercid

nie, want lty was ten ,-olle bcsig om 'n divideud

uit tc "·erk op die ,·ero\\"oringskapitaal Yan Groot-Brihanje. !\[eer as 200 tniljoen pond is deu r gngeland bestce om net clio 'l'rans,·aal en VrysLaat in die drie jaar ,·an 1 99 loL 1902 1•ir

sy ,-oordecl in te palm. Ilicrdio reuso-bcclrag

tesamo moL al die miljoenc waL oor 'n Lydperk van 'n eeu in die J3ri lse \'01'0\\'Cri ngsond

er-11eming bclo is, kon nic ,·ir J<:ngcland dooic

kapi-caal wecs nio. Dit mocs gedck \\"Ord en nog

boon-op groot renle oplcwcr. Gevolgllk is ons

grondstowwe aan Engeland aangebied teen pryse

wat laer is as die produl\sielwstc van die boer.

Die verlies vir die boer is deur ons slaafse Rege

-ring aangevul by wyse van subsidie wat hy uit

die sakke van die boere self getrek het in die

vorm van belastings. Sy eie wol het die boer

later in die vo·rm van kiere teruggekoop van Engeland nadat dosyne mense hul profyte uit

die hantering gemaak het. Hicrclie ·Brilsc mid

-clclmannc het al hoc rykcr gcwonl en ons cic bocrc al hoc armor. Op die w_,·sc hct claar in

die afgclopc Lyd jaarliks 'n derLig miljocn pond

aan ongunsLigc handelsbalans uiL ons land nn

Engel and gcgnan, wat on. op sy beu rt die ,cer" aangccloen heL om ons sy be~Lc klan(, in die

wcrcld le noem.

H ierdie wantoestand wat deur die 1\apitalis

-tiese lmperialisme in ons land geskep is, kon

deur geen partyregering in ons land wegg-eruim

word nie ondani\S die feit dat die nasionale cleel

van die volk etlike kere hul kcle hees gejuig

het oor sogenaamde eleksie-oorwinnings by die

stembus. Die redo dnanoor is dat Engcland

ons die demokraiiesc pn rl.Yslclscl opgcdring bet \nll." aan clkc man, n·ou on naLurel vollc seg

-gcn~kap in die regering gee- die hooggeprese

slcmrcg.

Op die wyse kan uitlanders op die rug van 'n party die regering van ons land verower of

met hul stemme beheer. Op dieselfde wyse is

Suid-Afrika deur 'n politieke party vor uitl an-ders in die Britse oo·rlog gesleep.

Gee ons 'n republick gegrond op eenheid in

plnas 1·an parLypoliiick, en diL sal nie nodig

wecs om in die derdc oeu ntn 'n ''olk se bestaan

nog LC juig oot· die cerste fabriek wat opgcrig

sL:trtn Lc word nie.

Jn ons Boerc-l'cpublick sal ons land se

op-brengs in clio eerste plaas vir die Boere,·olk

gcproduseer en Yerwcrk word. \VaL oorbly kan

uilge,·oer word.

VYANDELIKE

UOK N

AD

ER

A§

JEIE

HE

M

P?

V andat Die Burger be.taalde adverten -sies van mede-Afril\aners weier, is hy blylt·

baar genoodsaal~ om adv-vrtensies in belang

van die oorlog te plaas. Daar versl\yn tans

in hierdie Afrihaanse blau (b.v. 8 Mei)

groot dubbel!wlom-advertensies met die cp

-skrif , Moenie oor Skepe Praat nie". Dit

word geplaas deur die Regering se I nlig·

tingsburo in samewerldng met die V

loot-owerhede.

'n Advertensie van die ossewabrandwag

ten behoewe van geinterneerdes hon die

blad nie plaas nie omdat die O.B. 'n vyan

-dige organisasie sou wees. En die

Rege-ring se I nligtingsburo'? En die Britse

v

lootowerhede'? Staan hulle nacler aan die H.N.P. as die republikeinse ossewabra

nd-wag'?

(\ren·olgc yan ,·olgende kolom ) eg1 er ioLw:1 L vcrskillcnd. DesLyds was daar gecn

moonclhcid om die mag van BriLtanje in die

(nclicsc OseMtn en in Asio tc bciwis nic. Mau -ritius was dus, voor die BriLsc vorowcJ"ing

dam·-van, slegs 'n onLbrckcndc skakcl in 'n keLLing

van sLcunpunte wat die mocdorland met die

Ycl'l'C Oo. lc verbind hcL. Yandag, ogLer,

bc-sLann char 'n moontlikhcid daL :.\Iad<1gaskar niks

mccr a. 'n 'los skakcl mag word sondcr om in

gc-skakcl te wces in 'n kcLLing van stcnnpnnte.

'n HriLsc besetting van l\ladagaskar sal bv. weinig banL tcnsy BriUa,njo in Asio self sterk

gonocg is om aan die Japanncrs dam· die hoof

ic bicd. As die Japansc oorwinnings van eli<'>

afgclopc vier maandc son voorLduur, sal ook

~lacbgaskar maar slegs bcpcrkte stra.Legicse

waanlc bcsit-. Hierdio l!'ranse ciland is ov cri-gcns to onontwikkeld en ook Lc vor afgclco om

ns BriL~c afspringplck tc dien 1·ir 'n aanval OP..

die .Japanso mag in Asio. As Britsc voorpos ,·ir die be. kcrrning van suiclcliko Afrika teen

·n moonLiikc Japansc inval, mag 1\fadagaskar

wcl waardc bcsit, maar dit is rnoonLlik dat ook hicrdie wanrdc oorsk:~t knn word. J.A.W. 5 l\iei 19'12.

VYF

DI

E O

ORL

O

G.

Birma.

Getlurcnde die afgclopc veerLicn clac is dit

I

wccrccns in die Vcrre Oosle en vera! aan clio Birmaansc fronL \\'aar die grooLsLC bewccglikhcid

.

I

plansgevincl hct. .Aan hicrdie front hct die

I

oorlog vir die Brit..Lc en hut Chinese bondgcnoLe

- dit is opmerldik claL 'n men. nooir ,·an Bi r-mnansc soldatc hoor ni e - 'n uiters kriLickc sLadi11111 bereik. Op vcrra sendc wysc hot die

Japanners dam·in gcslaag om 'n flnnkbeweging uit- to YOer, die l3irma.-pad noord-oosLelik ,·an

)landalay af tc sny en die bclnngrikc spoorwcg,·

lcrminus Lasjio, n1nwaar die J3irma-pad nrt China begin, tc besot. ]nLusscn het ook ).l an-clahty, die straLcgies-bclangrikc sLad wat n:i die

vorlics van Hangoen die scLel van die rcgcring

geword hcL, in Japanse hande geyaJ. Japan e

t.roepe hot Teeds langs die Birma-pad die

Chi-nese grens oorskry.

llim·dic vcrrassend-snclle on groot Jap:ntse

sukscssc in Bi rmrt kan vcrrcikcnde govolgc ho.

Nie aHeen staan die Britsc en Chinese troepc

vandag voor die groot ge1•aar om omsingcl en vernicLig to word nic, maar die allerbela.ngrikstc

Birma-pad is reeds rtfgesny. Hoowel hicrdie

pad Yir 'l'sjoe-nking-China, reeds ,·eel van sy

\\':tarde vcrloor het met die Jaranse besetting

van Hangoen, kon 1'sjoenking-soldate nog altyd

langs him·die 11·eg na Birm~t inge1·oer word om

le help in die stryd teen die Japanners.

Chinese mense-maLeriaal ll'as juis wat die

BriLte nodig gehad het.

Die jongste .Japansc suksesse het dus 'n wig

ingedryf tussen Birma en 'l'~jocnking-China en

laasgcnoemcle, ll'at nic Ianger noodsaaklikc

BriLse en Amerikannso oorlogstuig oor die

Birma-pad kon lny nic, staan op die oomblik

fcit.lik gclsoleerd ,·an clio buitewereld. Die

rnoonLlikc immobilisasie van miljocne Chinese

. oldatc w;tt op 'n dcrgclikc isolcring mag volg,

sal sonder t"·yfel 1·ir die Brits-Ame-rikaaosc

bondgcnoLe in die o01·log Leon Japan 'n baic gc,·ooligc vcrlics wees.

Die groot Japansc sukscs e in Birma sal wa

ar-sl;ynlik nic sondcr uiLwcrking op Indio wces nie.

Britse nedcrlae hot nic nllccn die Japanncrs LoL aan die-lndiese grcns gobring nic maar BriL c militere nansicn is bcpaald ook nio in Indio vcrhoog nic. ln plans dat die J apanse sukscs -,·olle I'OOrLmars die lncliors vrccsbevange maak en oncl~r die vlcrke von BriLLanje injaag, ver

-necm ons clat die r\ l-Indieso Kong res nie alleen p;cct~ bcrou hot claL Cripps onvcrrigt-cr sake huis-roc gcstuur is nie, maa1· jnis op hierdic lcri -licke t.ydstip algehcle af. keiding -vrtn die Em-paaiet· propagccr.

.:\iks is so sukscsvol as snkses nic en dit, geld Yeral vir die vrugbarc vcrbcclclingskrag van die

OosLcrling.

M adagaskar.

'l'0rwyl die oorlog in die Ven e OosLe hom al

mecr en mecr Lot die Inclie c Oseaan uiLbrci,

het BriLsc strydmagtc nou skiclik in 'n ander

dec! ''an hicrdic oscaan op die Franse eiland

1\ladagaskar geland. IIocwol clit nog nie duide

-lik is hoc die Fmnse rcgcring op him·die BriLsc inval sal reageer nie, is dit onwaarskynlik dat

l1icrclic Franse kolonic onder huicligo omsLa

n-dighedc sukscsvollc wccrsLand sal kan biecl. Die oorlog. potcn iaal van J\Iadagasknr, met 'n bc -,·olking van 3!; miljoen waan·an slegs 20,000 guropeanc, is claan·oor ,·eels tc gering.

Die Britse landing op hicrclic ciland, wat dig

aan ons eie kus le, staa.n in regstrcckse vorband meL die Japanse voortmars 111 die Indieso

Oscaan. Die landing hot goskiccl, so word ous

v'crsekcr, om 'n .Japansc bcscti,ing to voorkom.

Floo diL ook a! sy, die geograficse Jigging van

him·dic ciland maak l\fadagaskar straLcgi

cs-bclangrik. Dit kan onder omsLanclighedc die

seovcrke:;r om die Kaap na Indio en andcr ge

-bicde wat deur die lndiesc Oscaan be pool word, bchcer. Die nabygcleo ciland l\[auritius het as

Fransc hcsitting gedmcnclc die .:\apoleonLieso.

oorloo bcwys gelewer hoe gcvaarlik dit 1·ir die BriLse soevcrkeer in .die lnclicse Oseaan. kan wccs. Dit is clan ook om hicrdic gevaar uiL tc skakel clat Brittrtnje desLycls )lauritius op die

}'ransc vcrowcr hct Vandng is die posisie

SES

DIE O

.

B.

,

WOEKS

D

AG

. 1

3 )lEI 19

4

2.

A

a

n die P

e

nkop

p

e

G

e

h

l

assi

fi

se

e

rd

e A

d

v

er

te

n

s

i

e

s

Pl

wm

e

om

C

e

ld te M

a(l

k

IN M

E

M

O

RIAM

J.lt>l rliC' oog op cliC' groot Ji'oncbdag "·at on~

T\ommand:tn(-o-C'ncraal uilgcroC'p hct '·ir R

Augustus, di; dag wnarop die

Os~(·waC'ntjiC's

Eaapstad tydC'ns die Yoortrckkt rcC'ufees in 193S

,·crlaat hd, ga:ul ons Yir julie hil'l"clic kecr weer \"Crlel hoe nnder rcn],oppc in Kanpst:Hl gdd

ingc~amt•l hct dt•\lt' mC't pennies tc wol'kcr.

die vcrlede hcL hullc gcwys dat lmlle niC' clio

voll<~p:~d ken nic. hoe kon hull<' dan die ,·olk" -lcicrs II'Ord ~ \'era! as eli~· taokom;; so donker

lvk, wil Xehcmia ~ckct· wecs dat hy kan st:l:"ll~

t~

1

nak op ~y Ieier-.. 1 {ulle moet dit• weg: na die

Yolk sc ointlbestcmming ken en hC'\\':tnclcl, en,

1rat. net ~o nooclsaaklik i~. hullc mOCL wC'rklik

aan die ,-olk hehoort. Anders ~wC'er hnlle

not-1l0ll trou nan L\\'Ct' lando 1egclyk. Dan waai

claar netnou l 11·ec vlae nan ecn stok oor

Pale-~tin:t en prohecr hullc om tii'CO volkslicd<•ro tc sing in een ascnt, < n t11·cc lamht:1lc ewp good

tc praat. llieruit. word to(! manr net 'n soort

t wccsJagtighcitl a a ng:ekwcck en d1c "~c~

oopgc-ma<lk vir \"Ndcr yerbasLcring, ,.c,-rhrokkcling en

veJYal. )laar daarin word oolc die 1\"CL yan

Gocl ~eskcncl. \\'ant tlic Here hct 1·ir ell,c nasio

sy cio weg hepaal, sy cic roeping dna.rgcRt<>l, on

alllcn langs ~y pic wcg kan hy ook nan die

mcnshcid s~· hoogste dicns bowys.

L

ORE);ZQN. - .Mocdcrlicf laas op u vcrjaa"dag-, 7

Met, kon ons ~;elukki~ en blr saam wccs en nou ..

net 'n luG.nsic op u graf en •n vcrlangcndc hart, want

re£ds i~ u 3t. maande --~1 van ons ar na u bemcl.~e

Vader. 0! nfemand sf en die tranc wat on~ \vccn, "·lr

ons mocder wat ons nooit genae~-: waardccr hct nte. Nou dat u wcg is kan ons eer~ bes\!t wat u vir

ons v.-n~. ,..,·aot :

-Genl. me,•. Dn 'l'oit lwt ann die pcnkoppo Yan

h aap~t:Hl elkct•n · n pt•tmic en a an sommii!O 3 pennies gcgec met die hevel dat ln:llc tlaanncv

moet gaan \\'Ocker told;1t. hulle lll('('J" geld h('(.

w:tt dan in die O.B. se kas gcstort moet wo··d.

Willie 1\arsten \':1n Bt•llville skryf in sy hriefio

dat hy mel sy pennic druiwo ga:H1 koop en dit

11·ecr ,·crkoop hct. f'o hct hy an ngchou totd:lt

hv 2 sjielinas kon Lernghring.

.. Johm1r1 ::l:cyn. ook Yan 13clh·illc. hct. nic mi

n-der ni<' as 1] sjieling~ tcruggcbring 1·ir sy pen

-nic! Jly hct 'n bossic blommo claarmeo ga:tn

koop en dit vir Gel. vcrkoop. Daarna hct h~·

van sy mammio ko~k Yir die 6d. gckoop en so aangehou tot hy die 11 . bymckaar gehad hot. Alotha van dcr By!, van Laugstraat, Kaap

-stad, het dric pennies ontl·ang "·aarmec sy n

swkkio maLcTiaal in die winkol gaan !wop bet

waarvan y sakdockics gemaak her. Elke kcer

hot sy maar weer matoriaal gaan koop cu so a:tngchou wtdai sy altosamo .'Js. 4d. vir haar

sakdockies gokry bet. Sy is nog maar iwaalf

ja:n oud.

Andries van dcr By!, 'n jongcr broerl.jie van

die \"Origc penkoppio, hcc mot sy pcnnio 'n b ot-tel pynappelbicr Yan sy mammic gckoop. Ek dink sy mammio trol> hom voor; hy is sekcr

die jong:~LO. In elk gcval. hy hct die bier too in glase Yerkoop teen Zd. pet~ glas en met die

geld nog mcer bier laaL ma,1lc bO hct hy <1-<l!l

-gchou en 5s. I d. wruggcbring.

'n Penkoppio w:<L h:1ar naam teken as ·llilcla.

en in Yilla Marco, )faitln.nd, woon, hot meL

ha:~r dric pennies drio poppies gekoop en dit

tc('n 'n trippens elk vorkoop. Sy koop toe ·n

grolcr pop wat ~~· ,·ir Is. 6d. ,·crkoop. 8y skryf

dat s_,. cgter nie verniet. kookkuns in haar skool

gcleer hcL nic. ~n \\":tt sy toe docn. is om clmiwo

en suikcr Lo ]mop waarv:tn sy 'n bottel heorlikc

konfyt. kook. Dit. is darem eerlik ,·an haar tlat

~

Y

clit nio self opgect hct nic! Yir dio- bolwl

konfyL hot sy -ls. ontv:tng.

Hoe l.vk dit l'enkoppe, ga:-tn julio nio olkecn Yir P:t of )Ja 'n pcnnio na en gaan wockor om

op 8 Augustus 'n groot klomp geld in die bussio io gooi 11ie

__

? _{__,...,.,.,_.,.}

_

_ _

N

E

JH

E

I

V

H

A

B

E

G

I

N

MET

'N VO

L

K§UEGI

S

T

E

H

(Dcur .Ds. '1'. S. Hanekom.) ::\<'h. 7- . tn hicrdie twee hoofstukko word vir ons bcskrywo die vcrdoro wcrksaamhcdc Yan ::'\chcmi:t as volksvormcr en tli!. is baic i.reffend

om tc sien cla!. hy bcg;in met 'n ,·otksrcgistor, 'u sLamlys dus! J-ly wou n:ttuurlik sien hoc

slcrk hy is of hoo- swak. )Jaar die vernaamsto

doe! van hierdic stamlys was tog daarin gclee om sy ,·olk suiwer to hou van die begin af.

Aileen clio wat suiwer bloetl in hullo are h<'t,

was op daardio lys gcplaas. Dit was 'n ore-rol ,-i··· clio wat die ccr wor6. wa~ om as gronr1lc

g-gers Yit· clio Lookoms in aanmerking to kom.

AI mal mot bastorblocd, , w·at nio l.IUl familio

en hul afkoms kon aanwys, of ludic uit lsracl

:tfkomstig was nio" (v. 61) is afgesondcr a" 'n :tparto groep. Die sonde van bulle v:tdcrs hct vir lntllo sum· to staan gokom! ln die co n,Lo-plck hot hullo goon burgerrcg in U.aarclic land

gchad nio. liullo is geskrap op die stomlys.

)faar ook is !ll!llc uiigcsluit by clio aanstclling

van ampten:trc vir die si.:tat <'n clio kork. \Vat

"n grool. tragcdio Yir him·dic monse lc nie op go-slote in die korLo aanlckouing n1n Nchcmia nio:

,Hullc hct onder die wac in die register op

ge-neem is, hullc slamboom gcsook maar dit was

11ie ic vindo nie; daarom is huile onbevoeg ver

-ldaar vir die pri-2sterskap" (1·. 64). IIullo was

nie tocgclaac om die volk te dien nic on ook

J1io om clio ,-olk i.e lei nic. .En dit is goed! In

\Vannccr ons hicrdio godagtcs l os, bescf ons

clat. hullc op geon anclcr volk hctcr Yan locpa s-sin(! is, as op die .\frikancrYolk. lliordio gc -dagtcs is die "·cgwysers 1•ir ons, ook in hiorclio

t.yd. Ons hct dicsclfdo mocilikhcdo on clicselfdc

go,·;uc. Da:trom na die hele \"Olk vanclag na, cl iescl fdo soort Ieier, na 'n Kehcm ia, wa(, meL 'n prof eeL ~c oog die problomo ,·an ons tyd sai

raaksien, en die weg sal nnnwys om hullo op lO

los! l!:cn ding sLaau vas, hy sal moot opLree

as bewakc•· ,·an dio- blocd-cer ,·an ons Doe

re-nastC. ll_y moot ons ,·olkspoorto sluic Yir die

,-olksYreemdc inclt·ingor. Ons~ hot baie groot be

-hoc ftc aan "n volk~regi~lcr, 'n stnmlys, 'n erc -rol Yir YOlksdiens en ,·olkslcior~k:1p !- (uit, Die

)laLic.)

V

ER

WY'f

O

.B

. N

O

U

DAT

H

Y

N

I

E

AAN PAR

T

YPOLI

T

IEK DEE

L

NEEIVI

.,:'\io allN•n het b.v. die 0.13., op con Lyd die

Mcrkste :\ ft·ik:tller-orga nisasie in ons gcskiedc -nis. tot ,·andag 1 OP geon ~u1p hocgcna:1md ter

bcsl ryding \'an die 8111\!l sbeleid godOC'Il nie,

tn<l'lr so wei die 0. B. :t die Pirowielo Loon deur

hul optre<le daL hullc nio cen · in die &tt·~·d wat

Y:l!Hlag ic·en die· ~nntts-bell"ind g<;,·ocr mo<'l

110nl, gci"nirrcssecrd is Jlie."

11 icrdic Yer"·y[, word die Osscwabrandll"ug

deur Die J$urg;c;· ,·nn 21 April toegc,·oeg. maar

die hlad \"('!"gcet dn ~, dio ,sterkste Afrikaner· organisasie" dan juis gesl~eur moes word omdat

hy be::;in belang stel het in die stryd teen die

Smuts·bewind deur die verkondiging van 'n rep1blie:l~ as alternatief vir d!c Empire-bewind!

'l'uc is hom cli0 ullimatum clcur die Partyleiding

ge:.lel: ,\" erw:-·der jou onmidclellik \":tit die po

li-tiekc tcrrcin of jy stcrf!'" Son ,·orwyt. Die

Unrger ons omd::tt ons nio in die party-politick gelntores~<'c>rd is nic!

Moet ons aanneem dat in hierdie verwyt 'n erkenning opgesfuit le ctat die Ossewabranctwag deur die Party·leier onskuldig ter dood veroo

l-deel was?

.

~===================

:

::::

:;

:::::

:

::

: :

:

===:==~ fl VIR ENIG lETS SMAAKVOL EN DEFTIG IN

I

DAMES- IROK ~E besoek PAROW SE

NUWE MODERNE SAAK.

~

==

=

= :

:

= : :

:

:: : : : : : : : : :

Voortrekkeratrellt,

1'<1IDDELBUilG, Tv!.

Horefordstraat,

GROBLERSDAL, Tv!.

Eionaar: D. D. DE KOCK

Agente vir Pontiac en G.MI. Vragmotows

Moet nie dat u motor vir u moeddooo maak nie - Laat ons dit v1r u nplinternuut rnaak. V.M.K. AANBIEVEEL.

J

U

K§K.E

I

E

§PEELJUKSKElE: Bottelvorm 3/- paar. paar. Kontan·t met bestclling. Paul

fantshoek, P. K. Hoekw!t, Geoq;e.

Platte 4/·

Bot11a,

011-Gccn nag- was te drmlter gecn ofier tc vecl, Vil'tLI in onH leed hct. u grdc~l,

".\tocder u is \VCf!' nou en veilh.;. gclu1{l<.lf!' en bly, v·an ko:nm<:r I::din:; '-::1 sm~:::-le bcvry,

Dog- hler in. ons han. is die "':ondc no"" so rot.~ Om· ous mol.·der sc hccng:a.an, ons moedcr so trou

U \'Crlaugende ktnacrs,

FriJ<kic en Babs ,~.:andrnb e ..

l{lcindogtcr r·~nentjit.•.

HUW

EL

IK

f{OSSOvW - VA." 1\JT.:KERK Ons, >!avis van ,.;,e-$)..1 kerk van Uniondale en Hclgard Rossouw van Rlct-fontein, 1-Iumansdorp, maak hiermee aan Brandwagte bekcnd da~ ons ('I:'·. V.) gaan trou in die X. G. Kc:-k. te Uniondale, op Diusdat;. 19 ~lcl 19·12. Gecn kaartjfes.

Geen rescpsic.

BEDANK~NG

L.-\-N'CS bierdic \\'Cg wil ons graas al ons O.B. en ander

vriende bcdanl< vir hulle vricndelil<c belangstclling; en slmpatie mel die fnternering van on~ eggcnoot en

vader. Dle \Vorcester sc polisie vir huHe teg:emoet

-komende houding in die vervulllng van hulle pllg. As

vrou en l<indcr~ sal ons dit altyd onthou.

Bessie, Robert en Coenraad Mohr.

B

.E

N

O

DIG

B LA!'\ !{ CJ meisie vir gewonc huiswerk. Goeie .salarfs. Doen aansock by Mev. Dr. Coertse, Uoivcrsitcits -Oord. Stcl!cnbosch.

BLANKE meisie om tc kook 1n 'n Afrikaansc huis te Rondebosch, omstrccks 1 Junic. Twee dicnsmei -sics in diens. Begin sa!aris !·i. Gctuigskrifte oor gedrag- en bcJ\\vaamhcld noodsaaJ\lik. ~fcld oudcrdom.

Docn aansocl< by .,Die 0. B .. " Posbus 11J 1, Kaa.pslad.

BO_EKHOUER en Assistcnt Bcstuurder vir •n \'inni&

-grociende motonverke en algemene handclsaak op die platt.cland. Cocie vooruitsigtc .. ·ir dfc regtc man.

Skryf hesondcrhcdc van ondcrvinding, salaris verlang, ens., aan ,.Gara~e." p/a. ,.Die O.B.," Groote Kerk~

gebou 9 t6, Adderleystraa-t, Kaapstad.

BETREKK

.D:NG

GE

V

H

A

J

O:":'C. 0. B. oUisier .... ·.;ms betrckking- tc vra "an cni;;e nard. Gcwtlllt; eni~c icts tc docn vir 'n tewc. Beroep:-Loodglctc!'. Sl<ryf aun:- G. Slrydom. Brnn d-slr:tal 25, Kroonslad. O.V.S.

PLAAS

VO

OU

l\IAN

}i'LU KSE en bctroubarc man vir wingcrdplaas. Ongc -troud of gctroud met klein huisg-esin. Docn aansoek by: A. Botha, .,De Eike," Rawsonvillc.

VJERBAND GEVR

A

o·

B. -ltd YTa dringend eerste \'('rband \'~n £1.300 op 'n plaas, gelel! in \\*orccstcr distrik. Vcrband is op

-gcs~. Doen aansoek by: "\'J·~HBAXt>. namcr 91.5,

Grooto lierlcgebnn, Atlc.Jcrle:•stra.at. Kaapstnc.!.

GEVRA

WORD 'o Jtd van die Sonop J(orresponden~icklub en · ontmoet. nU\YC vriendc. Stuur 'n gcfrankecrde koe -vert aan Posbus 1612, Kaapstad vir besondcrhcdc .

TE

K

OOP

E

El\ ,\Jiis Cl\ll.mbers lland Trr-l<l<er mel 3·skaal" ~rollnr Tr<·ld.::cr· l'loch; albcl In goclc werkcnde ordc. Pr:rso biHik. Skrywc aan 1\emr•. Bas 16, li.lHI\:\\'000.

T"''EE opreggeteelde Jersey bullct)les - goed~=:r-keur deur inspektcur en hoog- dcur hom aanbevcel. Gro

ot-vatll'r: Lou«· Crrt~ Silvrrldn~. 11,000 pd. melk en 570 pd. bottervct In 300 d:t·c - dcur myself gebruil<. en

verskeie eerste pr:;sc en kampfoen pq.·s. Yader:

-Uitk3mp 1\Ietador, oor G~ bottervct. Sy vader groot kampioen op noscbank 1937. Getecl van ultstckende

meers - oudcrdomme 14. maandc. Prys .(12-10-0

J(. )!. B. g:clewer Emma·us Sylyn. ~!C\'. G. 0. van der ).lerwc, \Ya.veren, Emmaus Sylyn.

APPEL§

.\I'PELS: Rome Br-auty. Pcarmain, Ohcnimurl, 10/G per l<issic. t<.'!\t.B. of K.B.A. Lee inhoucr tcrug-.

liuol\:nppel.; ti/G per l<issic. V.O.S. U . . J. :)'J'A..NUER,

Prlvant Po~~:.d<. \\'c!)twoot.l, l>bt. George.

HERHOLDT SE BOOMKWEKERYE

Posbus 660, JOHANNESBURG. Geoiel die nug van u arbeid: plant <llc br-stc s~halte

home.

.JUlllLEU.\£ l.,ersl<e - ons gevicrde ,Kersfees-Blberta,'' enormc dl'aer wannec1· ande1· soortc mfsluk. 3/6 elk:

!7-10-0 per 100.

l>.ERHOJ.DT'S X.R. Die nuw.;, Januarlc-inmaak ·gcel-persl<e. £8·10·0 per 100.

E:a·ly Dawn, .\famle !loss. Pr-regrine. Elberta. Apl)el· kosc, Pruimc, :'\'~'cktarienc, vanaf 1/- elk. Perc, Kcrsies,

~1ocrbei, Tamaliepruimc, hccl'like Tafcldru1we. Prag

-vel'sn.mclings ROSE, Palms, Sicrstruiko Besprcck bestellings nou. Gcillustreerde Kat.alogus en

Plantgids ~·ra:.is.

t"i(J.:t'.t:"Cf' c.h·ur Yuors1a!:' , (l~dm~.) Hcprrl.:, l\:amer 91G, Groutr 1\:crli't:'C'IJnu, A<Jd()rJcy:ootr:lnt, J(n.apstat1. en ~edruk