• No results found

Gender in de televisiejournalistiek. De arbeidspositie van vrouwen bij RTL Nieuws

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Gender in de televisiejournalistiek. De arbeidspositie van vrouwen bij RTL Nieuws"

Copied!
29
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/edit 1/9

Survey Journalistiek & Media, Universiteit van

Amsterdam

Voor een masterscriptie onder begeleiding van Mark Deuze *Vereist

Persoonlijke gegevens

Deze survey is volledig anoniem. Voor het analyseren van de resultaten wordt een aantal vragen  gesteld over uw demografische gegevens. 1. 1. Ik ben een ... * Markeer slechts één ovaal.  Man  Vrouw 2. 2. Wat is uw leeftijd? * 3. 3. Wat is uw hoogst genoten opleiding? * Markeer slechts één ovaal.  Lagere school  Middelbare school  Middelbaar beroepsonderwijs (mbo)  Hoger beroepsonderwijs (hbo)  Universitair onderwijs (wo)  Anders:  4. 4. Wat is uw huidige burgerlijke staat? * Markeer slechts één ovaal.  Alleenstaand  Samenwonend  Vaste partner, niet samenwonend  Getrouwd  Gescheiden  Weduwe  Anders:  5. 5. Heeft u kinderen? * Markeer slechts één ovaal.  Ja  Nee (ga naar vraag 9)

(2)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/edit 2/9 6. 6. Hoeveel thuiswonende kinderen heeft u? 7. 7. Is of was de verzorging en opvang van uw kinderen goed te combineren met uw werk bij RTL Nieuws? Markeer slechts één ovaal.  Ja  Nee 8. 8. Geef eventueel een toelichting bij uw antwoord:           9. 9. Hoe lang werkt u bij RTL Nieuws? * 10. 10. Wat is uw huidige functie? * Meerdere antwoorden mogelijk Vink alle toepasselijke opties aan.  Lid hoofdredactie  Redactiechef  Eindredacteur  Redacteur  Verslaggever  Correspondent  Trainee  Stagiair  Anders:  11. 11. Wat voor dienstverband heeft u? * Markeer slechts één ovaal.  Vast  Tijdelijk  (Vaste) freelancer  Uitzendbureau  Stage  Anders: 

(3)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/edit 3/9 12. 12. Werkt u voltijd? * Markeer slechts één ovaal.  Ja (ga naar vraag 13)  Nee (ga naar vraag 14) 13. 13. Zou u liever deeltijd willen werken? Markeer slechts één ovaal.  Ja (ga naar vraag 15)  Nee (ga naar vraag 15) 14. 14. Zou u liever voltijd willen werken? Markeer slechts één ovaal.  Ja  Nee

Wat zou de werkomgeving bij RTL Nieuws voor u kunnen

verbeteren?

Geef voor elke bewering aan in hoeverre u het ermee eens bent:  1 = helemaal niet mee eens  2 = niet mee eens  3 = neutraal  4 = mee eens  5 = helemaal mee eens 15. 15. Een andere chef / leidinggevende * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 16. 16. Meer diversiteit qua man­vrouwverhouding * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 17. 17. Flexibelere uren * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 18. 18. Meer mogelijkheden tot thuis werken * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens

(4)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/edit 4/9 19. 19. Meer sociale evenementen georganiseerd door deel­ of hoofdredactie * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 20. 20. (Betere) kinderopvangregeling * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 21. 21. Meer diversiteit qua religie of geloofsovertuiging * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 22. 22. Meer feedback en/of functioneringsgesprekken * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 23. 23. Minder tijdsdruk * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 24. 24. Hogere bezetting * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 25. 25. Meer cursussen/trainingen t.b.v. persoonlijke ontwikkeling * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens

(5)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/edit 5/9 26. 26. Meer etnische diversiteit * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 5 Helemaal niet mee eens Helemaal mee eens 27. 27. Overige Geef nadere toelichting:

Stellingen

Geef voor elke stelling aan in hoeverre u dat zo ervaart:  1 = nooit  2 = soms  3 = met regelmaat  4 = vaak 28. 28. De hoofdredactie is betrokken bij het programma en haar medewerkers * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 29. 29. Ik krijg voldoende waardering voor mijn werk * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 30. 30. Mijn naam staat bij de items die ik maak * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 31. 31. Ik ben trots op wat ik doe bij RTL Nieuws * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 32. 32. Ik ervaar de werkdruk op de redactie als hoog * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak

(6)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/edit 6/9 33. 33. Ik voel stress door mijn werk bij RTL Nieuws * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 34. 34. Ik ervaar mijn collega's als concurrenten * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 35. 35. Ik twijfel of ik moet onderhandelen over mijn salaris * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 36. 36. Het maakt uit of ik man of vrouw ben bij de onderwerpen die ik toebedeeld krijg * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 37. 37. Ik ervaar de redactiecultuur als mannelijk * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 38. 38. Er is sprake van seksisme bij RTL Nieuws * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak 39. 39. Vrouwen moeten zich 'macho' gedragen om vooruit te komen in de journalistiek * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak

(7)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/edit 7/9 40. 40. Er is sprake van seksisme binnen het journalistieke beroepsveld * Markeer slechts één ovaal. 1 2 3 4 Nooit Vaak

Toekomstbeeld

41. 41. Wilt u over vijf jaar nog bij RTL Nieuws werken? * Markeer slechts één ovaal.  Ja (ga naar vraag 48)  Nee (ga naar vraag 42)  Misschien (ga naar vraag 42) 42. 42. Wilt u in de journalistiek werkzaam blijven? Markeer slechts één ovaal.  Ja (ga naar vraag 45)  Nee (ga naar vraag 43)  Misschien (ga naar vraag 43) 43. 43. Waarom wilt u (eventueel) de journalistiek verlaten? Meerdere antwoorden mogelijk Vink alle toepasselijke opties aan.  Andere ambities/interesses  Productietempo te hoog  Geen uitdaging meer  Doorgroeimogelijkheden te beperkt  Wil/kan me niet aanpassen aan de vernieuwingen in de journalistiek  Werkdruk is te hoog  Moeilijk te combineren met zorgtaken (kinderen, ouders, etc.)  Salaris te laag  Anders:  44. 44. In welk veld zou u dan (eventueel) willen werken? Meerdere antwoorden mogelijk (ga door naar vraag 46) Vink alle toepasselijke opties aan.  Public relations  Marketing  Communicatie  Voorlichting  Schrijver  Uitgeverij  Onderwijs  Politiek  Anders: 

(8)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/edit 8/9 45. 45. Bij welk medium zou u dan (eventueel) willen werken? Meerdere antwoorden mogelijk Vink alle toepasselijke opties aan.  Een ander landelijk nieuws­ en actualiteitenprogramma  Een regionaal nieuws­ en actualiteitenprogramma  Publieke omroep  Radio  Een dagblad  Een weekblad  Voor mezelf, als freelancer  Anders:  46. 46. Heeft u dan promotie gemaakt? Markeer slechts één ovaal.  Ja (ga naar vraag 48)  Nee (ga naar vraag 47) 47. 47. Zou u dat wel willen? Markeer slechts één ovaal.  Ja  Nee 48. 48. Denkt u dat de mogelijkheden tot promotie voor mannelijke en vrouwelijke redacteuren even groot zijn bij RTL Nieuws? * Markeer slechts één ovaal.  Ja  Nee 49. 49. Geef eventueel een toelichting op uw antwoord: 50. 50. Wilt u zich beschikbaar stellen voor een vervolginterview op basis van deze enquête? Laat dan hier uw mailadres achter: 51. 51. Heeft u nog opmerkingen of suggesties?          

(9)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam

https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/edit 9/9

(10)
(11)
(12)
(13)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 4/20 Lid hoofdredactie 0 0% Redactiechef 0 0% Eindredacteur 5 11.4% Redacteur 27 61.4% Verslaggever 8 18.2% Correspondent 2 4.5% tien jaar vast en daarvoor drie jaar als freelancer 3 jaar freelance, 1,5 jaar in dienst 7 maanden 1,5 jr Zeg ik niet ruim 9 jaar sinds 2004 19 jaar 16 jaar 1,5 jaar (inmiddels voor de derde keer) 9 jaar 3 maanden 15 maanden Anderhalf jaar sinds 1 mei 2016 23 jaar 12 jaar 10 jaar 4 maanden 13 22 jaar

10. Wat is uw huidige functie?

0 5 10 15 20 25 Lid hoofdred… Redactiechef Eindredacteur Redacteur Verslaggever Correspondent Trainee Stagiair Overig

(14)
(15)
(16)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 7/20 Helemaal niet mee eens: 1 15 34.1% 2 12 27.3% 3 12 27.3% 4 3 6.8% Helemaal mee eens: 5 2 4.5% Helemaal niet mee eens: 1 9 20.5% 2 10 22.7% 3 11 25% 4 7 15.9% Helemaal mee eens: 5 7 15.9% Helemaal niet mee eens: 1 9 20.5% 2 3 6.8% 3 8 18.2% 4 18 40.9% Helemaal mee eens: 5 6 13.6%

17. Flexibelere uren

18. Meer mogelijkheden tot thuis werken

19. Meer sociale evenementen georganiseerd door deel­ of hoofdredactie

1 2 3 4 5 0,0 2,5 5,0 7,5 10,0 1 2 3 4 5 0 4 8 12 16

(17)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 8/20 Helemaal niet mee eens: 1 11 25% 2 9 20.5% 3 13 29.5% 4 9 20.5% Helemaal mee eens: 5 2 4.5% Helemaal niet mee eens: 1 11 25% 2 4 9.1% 3 24 54.5% 4 2 4.5% Helemaal mee eens: 5 3 6.8% Helemaal niet mee eens: 1 11 25%

20. (Betere) kinderopvangregeling

21. Meer diversiteit qua religie of geloofsovertuiging

1 2 3 4 5 0 3 6 9 12 1 2 3 4 5 0 5 10 15 20 1 2 3 4 5 0,0 2,5 5,0 7,5 10,0

(18)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 9/20 2 3 6.8% 3 11 25% 4 9 20.5% Helemaal mee eens: 5 10 22.7% Helemaal niet mee eens: 1 8 18.2% 2 9 20.5% 3 9 20.5% 4 12 27.3% Helemaal mee eens: 5 6 13.6% Helemaal niet mee eens: 1 6 13.6% 2 13 29.5% 3 12 27.3% 4 8 18.2% Helemaal mee eens: 5 5 11.4%

22. Meer feedback en/of functioneringsgesprekken

23. Minder tijdsdruk

24. Hogere bezetting

1 2 3 4 5 0,0 2,5 5,0 7,5 10,0 1 2 3 4 5 0 3 6 9 12

(19)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 10/20         2 5 11.4% 3 9 20.5% 4 15 34.1% Helemaal mee eens: 5 10 22.7% Helemaal niet mee eens: 1 6 13.6% 2 2 4.5% 3 9 20.5% 4 17 38.6% Helemaal mee eens: 5 10 22.7% Helemaal niet mee eens: 1 4 9.1% 2 2 4.5%

25. Meer cursussen/trainingen t.b.v. persoonlijke ontwikkeling

26. Meer etnische diversiteit

1 2 3 4 5 0,0 3,5 7,0 10,5 14,0 1 2 3 4 5 0 4 8 12 16 1 2 3 4 5 0,0 3,5 7,0 10,5 14,0

(20)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 11/20 3 15 34.1% 4 10 22.7% Helemaal mee eens: 5 13 29.5% Nooit: 1 0 0% 2 13 29.5% 3 16 36.4% Vaak: 4 15 34.1% Nooit: 1 0 0%

27. Overige

als correspondent werk ik in een andere zone op grote afstand: veel onderwerpen over uren, bedrijfscultuur etc zijn niet van toepassing op mijn dagelijks werk. die vragen heb ik met 3 (neutraal) beantwoord. Ik heb hier naast een eigen bedrijf, vandaar mijn antwoord, liever niet voltijds Ik heb eigenlijk niet zoveel te klagen hoor.

Stellingen

28. De hoofdredactie is betrokken bij het programma en haar medewerkers

29. Ik krijg voldoende waardering voor mijn werk

1 2 3 4 0 4 8 12 16 1 2 3 4 0 5 10 15 20

(21)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 12/20 2 15 34.1% 3 20 45.5% Vaak: 4 9 20.5% Nooit: 1 20 45.5% 2 10 22.7% 3 5 11.4% Vaak: 4 9 20.5% Nooit: 1 0 0% 2 1 2.3% 3 19 43.2% Vaak: 4 24 54.5%

30. Mijn naam staat bij de items die ik maak

31. Ik ben trots op wat ik doe bij RTL Nieuws

32. Ik ervaar de werkdruk op de redactie als hoog

1 2 3 4 0 5 10 15 20 1 2 3 4 0 5 10 15 20

(22)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 13/20     Nooit: 1 1 2.3% 2 21 47.7% 3 18 40.9% Vaak: 4 4 9.1% Nooit: 1 21 47.7% 2 19 43.2% 3 4 9.1% Vaak: 4 0 0%

33. Ik voel stress door mijn werk bij RTL Nieuws

34. Ik ervaar mijn collega's als concurrenten

35. Ik twijfel of ik moet onderhandelen over mijn salaris

1 2 3 4 0 4 8 12 16 1 2 3 4 0 5 10 15 20 1 2 3 4 0 5 10 15 20

(23)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 14/20 Nooit: 1 10 22.7% 2 13 29.5% 3 16 36.4% Vaak: 4 5 11.4% Nooit: 1 32 72.7% 2 8 18.2% 3 2 4.5% Vaak: 4 2 4.5%

36. Het maakt uit of ik man of vrouw ben bij de onderwerpen die ik toebedeeld

krijg

37. Ik ervaar de redactiecultuur als mannelijk

1 2 3 4 0 4 8 12 16 1 2 3 4 0 8 16 24 32 1 2 3 4 0 5 10 15 20 25

(24)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 15/20 Nooit: 1 25 56.8% 2 10 22.7% 3 8 18.2% Vaak: 4 1 2.3% Nooit: 1 20 45.5% 2 19 43.2% 3 5 11.4% Vaak: 4 0 0% Nooit: 1 21 47.7% 2 18 40.9% 3 4 9.1% Vaak: 4 1 2.3%

38. Er is sprake van seksisme bij RTL Nieuws

39. Vrouwen moeten zich 'macho' gedragen om vooruit te komen in de

journalistiek

40. Er is sprake van seksisme binnen het journalistieke beroepsveld

1 2 3 4 0 5 10 15 20 1 2 3 4 0 5 10 15 20

(25)
(26)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 17/20 Andere ambities/interesses 12 66.7% Productietempo te hoog 2 11.1% Geen uitdaging meer 3 16.7% Doorgroeimogelijkheden te beperkt 10 55.6% Wil/kan me niet aanpassen aan de vernieuwingen in de journalistiek 1 5.6% Werkdruk is te hoog 2 11.1% Moeilijk te combineren met zorgtaken (kinderen, ouders, etc.) 4 22.2% Salaris te laag 2 11.1% Overig 4 22.2% Public relations 6 35.3% Marketing 3 17.6% Communicatie 7 41.2% Voorlichting 8 47.1% Schrijver 7 41.2% Uitgeverij 5 29.4%

44. In welk veld zou u dan (eventueel) willen werken?

0,0 2,5 5,0 7,5 10,0 Andere ambit… Productietem… Geen uitdagi… Doorgroeimo… Wil/kan me n… Werkdruk is t… Moeilijk te co… Salaris te laag Overig 0 2 4 6 8 Public relations Marketing Communicatie Voorlichting Schrijver Uitgeverij Onderwijs Politiek Overig

(27)
(28)
(29)

2-2-2017 Survey Journalistiek & Media, Universiteit van Amsterdam - Google Formulieren https://docs.google.com/forms/d/1tJtQNJASxt_Vf6voc8C5jvEUMHduMg8zcXQCgVB6vaQ/viewanalytics 20/20

51. Heeft u nog opmerkingen of suggesties?

Ik vind dit 'issue' eigenlijk al 18 jaar geen issue meer. Sinds ik hier werk krijgen man en vrouw gelijke kansen. Er werken meer vrouwen dan mannen en iedereen behandelt elkaar als gelijke. succes! ik heb veel meer te vertellen! nvt Sommige vragen zijn te kort door de bocht geformuleerd. Wat bedoel je met seksime? Een platte grap of stelselmatige discriminatie van een bepaald geslacht? Of vragen zijn totaal niet van toepassing op mijn situatie (zoals wat ik vind van kinderopvang). Dan zou je toch geen mening moeten kunnen invullen? Bovendien mis ik in dit onderzoek heel sterk de mogelijkheid om door te blijven werken in de journalistiek. Stapeling van kortlopende contracten, bezuinigingen, veranderend medialandschap, minder mensen die TV kijken of kranten lezen. Dat lijkt mij uiterst belangrijk voor de arbeidsbeleving. Ik kan wél willen blijven werken bij RTL Nieuws, maar is dat ook mogelijk? En wat dan? Met deze vraag worstelen veel journalisten in mijn omgeving. Vragen zijn behoorlijk sturend! Succes!

Aantal dagelijkse reacties

0 5 10 15 20

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

van de Title: The role of quiescent and cycling stem cells in the development of skin cancer Issue

Afgelopen week hebben we met een groot aantal wetenschappers, experts en regionale, nationale en internationale organisaties een brandbrief verzonden 1 aan de SER met het verzoek

(kwaliteit speciaal en voortgezet speciaal onderwijs) Verordening voorzieningen Huisvesting Onderwijs Stichtse Vecht 2015 Wet ontwikkelingskansen door kwaliteit en educatie (Wet OKE)

Ook kwamen we in een brief van de Zwarte Pieten te weten dat Sinterklaas zijn mijter beu is.. Tijdens de les muzische vorming maakten we voor hem een

68 67888942 ghijkilminoijmlipqirosjliptiuojrvjwpxryiujz{|sjnwwxjvwjm}joijnitiuoijqwvoiurvnivjm}ji~umrxwxrij tiuorvn€urqxrnj‚rƒvjm}jvrixjlipkmoivj‚rƒvjkrƒjm}jypwqxiv€„

[r]

RSTTUVWXVYZVX[W\W]^VT_XV`ZVaZ]VbWZ]V\ZY]Vc[VYW]VUTb]cc\dVeZbV`ZVbWZ]

Een levend vakje met minder dan 2 of meer dan 3 buren (van de 8) gaat dood, met precies 2 of 3 levende buren overleeft het.. In een dood vakje met precies 3 levende buren