Die O.B. Jaargang 2, no.15

(1)

Geregistreer aan die H.P.K. as 'n Nuusblad.

JJ

ie partypolitie

k

s

tel

bcfaizg

in

die

Ossewa-brmulu:ag

n

et

in

soz:

·er

Jr

y

lhwr

u

:eer

z·erdel'ld

-lt

e

id

han

beu:erltstellig.

Vie

Die

Osse-!Nlhrand-w

ag

stel

belong

in die p

ar

ty-poli.tiek

nel

in sover hy

cl(lar

· weer L

'c

nheid

kan

betl..'erh-stell

ig

.

7Vv"EE

DE

JAARGA~G. \\"CJE:\SI~AG,

3 ::'IIAA

ET 1943.

1\o. 15.

Dr.

Colin

!Paaffement

St

e

yn

Levife

r

Ee

rste

van

sy

eie

Lik

widasie

Britt

e

in

Engela

n

d egt

e

r V

ers

i

g

ti

ger

Uit Engelancf is verlede week b~rig dat d[;. Britsc ArbC:idcrsp::rt~· ·n

uenoek van die Kommunistiese Party om te affiflcet· van die hand gewys !let op grond daarvan ,.dat di·S Kommunisticse Party se TOTALE ONVERANT·

WOORDELIKHEIO in Engc.lse politick en sy algemene kyk op sake heelmal afwyk van die politieke begrippe en ooelwitlc van die Arbcld2rsparty."

Die: Engebt>. \\'at >.ekt·rlik b<·.u:r aRn->praak <lnarop kan m:tak dat <he Russe \-lr Rngeland se nyhd<l Yeg as wa.t dr. Colin Steyn dit ten opsigte \'an Suid -Afrik:t Jean doen, wei<'r om hnl dank -ba.arheid te betuig by wyse van nouer

~arnewerking tussen die twee partyc. In Engeland sal 'n kommunistiese

oor-wi nniug beteken dat blanke kornmunisr<'

oor b!anke nasionaliste rcgecr, "t~:>rwyl 'n kommunistiese oorwinning in Suid-Afrika beteken dat swart kommuniste

oor blaukcs sal reg<'cr. Vir Suid·Afri

-ka is die toestand dus nog bale

afgrys-likcr as vir Engeland, en tog gaan ons

Regering uit sy pad om die Kommu

nis-tics.e Party in beskerming te neem.

Dr. Colin Steyn bet rel'ds die k ommu-nisvo as 'n a~1ptelilw p}irty crken, en

by bet optrede van die Polisie t(!CIJ

hull,, v<'rbi<-o. Hv het ook oudern<:em om die Kommun'istiese Party te be

-skerm teen die aanvallo en propaganda

,-an sogenaamde ::'\nsi-gc·sinde Afrika· ners, wane dit is glo net bedoE-1 om dif

R.egcring to nmleel, nidus dr. Steyn

~e vorsekering onlangs nnn 'n

kommu-nistiese nf\'aardiging. OPHA.'.'\G

Ons wil bieneenoor net die uitlatin!!

pi:las ,·::ut een Yan die kommunistiese

leiers enige dae gclr,<le, sodat ons lesers

self knn oordeel waarorn die Arbeiders -part.y in Engeland praat ,·an die , to

-ta.le OnYerancwoon.lelikheid" en neem-do kyk op poli.ticke sal\O Yan ilie K om-munisLicsc Party. AdY. :S. Kahn v~n .Kaapstad bet in Johannesburg boo: as

\·olg uitgelaat in 'n toc,spraak: 11 Vir my is daar nii<s afskuwefilter as dat die

Ma!ans, die Pirows en die Van Rens -burgs toege!aat word om van plell tot

plel: in die land tc gaan en hul

fascis-tiese vullis te versprci nie. H ul plekltc is aan die galg, waar hulle so baie van ons werkers geplaas hct."

Jfy het; verder na die bondgenoot

-~lwp tu~sen R.usland. Engeland t-n Amerika veru·~s en ge,l: tl.tt die

ge-skie-denis imperialiste soos Churchill, Ro

o-sevelt en Smuts saam met Rusland in

die oorlog gedwing hct, ·en hoewel die llommuniste nie aarsel om saam met

hierdic imperialiste te veg nie, weet

&mile dat aileen die ve~·loop van' die

oor!og die luiperd sc kolle kan ve r-andet· EN VOEL DIE I<OMMUNISTE VANOAG SKAAM - EN BAlE SKAAM OOK - VIR OlE MAK·

~tERS MET WIE HULLE MOET

SAAMVEG.

Aan die einde van Jie vergadering

i:> 'n ecnparige mosie aa.ngeneern

waar-m Jio Regering versoek word om die

fas.ci~te in die Unie sonder versuim t~ iikwidcN·.

Nou kan clkeen verstaan waarom die

Arbeiden; in Engeland versigtig voel vir die kommunistiese bondgenoot, maar niemand sal kan verstaan waar

-om die Unic-regering sy beskennende hand oor hierdie opruiors hou nie wat openlik erken dat bulle met skaamle aan die sy van veldm. Smuts veg -vir die duur van die oorlog.

Vir die duur "tlan die oorlog eis hulle

,likwidering" "tlan die

11fasciste"-j

\EOET

\

"

EG

EN

BETA

.

U-\

'

IR KAPIT

A

L

fSTE

:\.-!

i

d<lel

klas-man

S

waarste

Gct1

· e

f

de

ur Begroting

~lin . .

r.

H. HufnJt>\'f' het vcrlcde

\\C•dt ' ' lJt-"rOtill"' vi1· h.ic>J·die ja·n in «t>-dit-n. 'Hy

~

oem"'

dit

~<·

lf

"n d·J·asti;,o

hegr('lt in,!, maar bechti•· dut uio: voJI; nie in hiudie tvd icts h<>lc-rs 'kan n

:r-W:'I~ niE>. 'VM;neer ou~ Engeland se

c.c:rlog moet Jwlp veg eu sodoende rente lrw<·r op Engdaud se k:tpitaal wa L hy

iu dJ<• Yl'rowuing YUII Stiid-.'\frika ;:;

e-ste<'k het, kan ons volk h!:sli..; uie iets n :~kli],,.r •:e1 Will; nic.

lJic oorlog word hoof~aaklik in be -lang '~·n die kapitalismo gc,·oer wat

:!"<.,ioik ht>L \·ir die opltoms \'3D die

tl\1\\'(' z·~~ionale gedaglc· waarvolgens 'n lnnd ~e n·kdommc aaugen·<'nd moet word 0111 dit: volk l'lltl da:trdio land

gelnkltig en ,·oorspocdig to maak.

Hierclie gedagte is iu n'g;streekse

bot-sing mt't clie k:1pitalist i<'"'-' be Iango waL

nyheid vir hui uitbuiting; vau oie

H•r-sk illcnde \'Oike veri aug. \Odat dio ryk-dommc, en opbreugs \'an die land na hul eie ~akke kan g::tan. Daarom moes

da:ll· norlog ge,·oer \lOrd sodat die

nasionale gedagto \'C>ruieti~ kan word en die' ,·oll<e aan Yerd<·r<:! kapitalisoies" slawerny ondc:rworpe koll bly.

Ons eic Jnnd word op die oombl'k clNtr 'n knJ,iialistiese groc·1> regeer, c:u hierdiE' feit -is duidelik lecsbaar in die jonf.{st<· begrotin~. Die grootste Ia<> word gedra deu1· die "'' wone man met bctr<'ldik l:te inkom~tt', terw\'1 di<'

ryiH:s mer groot inkomst.e baic. ligter

d:1:1rvan afkom. Dit: goudmyne hy

,·oorhN:Irl het groot. g(·nade !!;eYind in

die r,(' wtn tliE.' .\Iiubtl'r. Nie aileen, dttS, word die avm man en gewone

bur-ger opgeroep om die kapitalistiese be-lange met lml lewens te gaan bevei!ig nie, maar hul!e moet venter ook die ocrlog vir C:ie kapitaliste finansier.

Ond~r die kapitalislit's-demokratie::.E'

!';t.<·lsel word die swn:ll'~(O la;;le g<'dt·a. dc,ur ~lie arm ~;n ntiddt'llda.;-man. In

die· Volltstaat wat. die Ossewabrandwag

A:1an bring. ,a] dit jnis hierdie klas

van man wt-e:; aan wie die meeste

•·oor-n•brte· gegce sal word. Die la.sto wat

ous \'andag moet tlra, ::.a! ous daarom des te va:;beraden~r mr.ak om hierdie mag te be,·eg en to oorwin.

en dr. Steyn beloof om dit uit te voer

- maar aan die einde van die oorlog hoop hierdie geweldcnaars ont die ,.impllrialiste" met wie hulle nou uit dwang van omstandighCdc moet

saam-ves, tc !ikwideer!

Ons waarskuwing ,·erlc:de week aan die l\lioister van Ju;;Li~io clac nie ocn

van die huidig;l? kabinotslet.le swart g e-noc,f.!: is om in aa.nmerkiog to kom Vll

(ilt' lwmmunist.iese swart, republiek nie,

is dus nou nit die mond ,·au die

lwm-muu'!,tc ~elf bevestig.

Vrou

e

V

ergese

l

Speurders

om

op

Jeugfrorntk81mp

te

Spioerneetr

K. G

.

Volt

oo

i Ui

tgebre

id

e

Re

i

s

deur

0 .

V. S

:

Oor die

sao

gcc:sdriftiges iiet •n vergadering van ons K.G.,

or

.

J. F .. J. van Rcnsburg, Wocnsdag, 10 Feb. te Sainsvlei, ses my! buit~ Bloemfontcan, byg.ewoon. Hicrdie vergaclering was die vyftiende binne 8 dae op 'n tie

n-daagse toer wat die l<.G. deur Betsjoeanaland en die Vrystaat onderneem het. Tenspyte daarvan en die feit dat rlie K.G. dieselfde middag op Marquarrl opgetree het, en hom moes haas om Bloemfontein om 7.30 nm. te bereik, .

het hy met so 'n vurige oortuiging en v.•arme gecsdrif g.~praat dat hy cite .

ge11oor opnuut met hoopvolle geloof en vcrtroue vervul hct.

Die leidin~ "at 11it "Y "oonle

g;e-,tr·aal hH, hr-t menig(' hcswa~rde

ge-moE:cl \'Crlig eu meuigecn lqt t nog nit

t Pit ,·olle ontwaa k he! tcJt die gevartl

waL tans ons volkshc~LuaH bcdreig nie,

l:t:Ll. besef dat tlie. tyrl vir slaap verhy

is ('I! dat. tlaar JtiHt g11wcrlc, ~ewaak en

;!c.Jbid moet wonl.

Toe die K.C. nau ,lil' wooJ·d•kom. is

by Juugdnrig toegejuig dcur die gehoor on is hulde a~n hom gebriug.

H

y

hct lJegin detiJ· te \'('rwys na die onsm~:).k lil«• optrl'de nm Di.: \'olk:sblad in vE>t·

-baod met die b:ntkroof<>aak waa.r-in

hoofkomdt.. 'Frit:< Ant.lerson betrokke ":1s. Hoofkorndt.. Ander~on wa;; aa n-gekla vaft medepligtighoid, ma:tr is rleu r rlie V rystaa tsc hooggerogshof

on-&knldig bevin.J. ffy i:> e1!;ter heboet mc,t, £25 vir twco pistole souder lise

n-sic wat in sy be~iL

wa"

.

Die .. Friend", Empireblad wat ons nio goedgesind is

nie. het die K.G. \'Ct·klaa.r, het dio

onhmllikheid gehad om die saak to

J':lpporteer onder die opskrif in vet let-ters van .. Anderson not ~nilty of. ba.uk theft". Die Volksblau cgter, het te

-\'OOrskyn gekom mH dio misleidende

opskrif ,,Anderson m&L £25 beboet". Die K.G. het stork sy

veroot.waardi-ging vit· hierdie soort )oernalistiek be -wig en geso dat hy vau sulke koerauto

nil<s wil he nie. Hoowol hy Die Volk s-blatl se Yerteen woordiger wat t ccn-woonlig was versoek het om die ver

-~atlcring nie i.o 1·apportccr nie, het. <.l:1ar dio YOigende <lag 'n hyna nctso

on~maaklike en mislcidendo verslag in die blad ,·erskyn, wa11rin onder mcer gcmcld is dat daar 238 persone by die

vt>rgaderiug teenwoordig was, 'n getal war meer as die hclft.o minder as die

w1•rklike gehoor is. SPEUR.DERS

\" ooris het dio K .0. verwys na di~>

optrt·de ,.:tn dric spenrders, Visser,

Van den Berg Pn Kor·k, iu verbau<l

uwt rli<· s:1~k waarin 22 offisiere Yan

\'EH

GADEHINGS

VAN

A

.

K.G.

~N

O

.

V

.

S

.

EN

KAAPLA

ND

Genl. J. A. Smith, Assist.·

Komdt.-generaal, spreek

0.8.-ver-go:derings in die Vrystaat en

Kaapland op die volgende plekke toe:

VRYSTAAT:

Clocolan, 13 Manrt, 10.30 vm. Encelsior, 13 Maart, 8 nm. Ventersburg, 15 Maart, 10.30 vm. Brandfor-t, 15 Maart, 8 nm.

KAAPLAND:

Richmond, 16 Maart. Murraysburg, 17 Maart. Aberdeen, 18 Maart. Jansenvilfe, 19 IViaart. Steytlerville, 20 Maart. Oudlshoorn, 22 Maar·t.

Die tyd van die vergaderings sal

plaaslik bepaal word.

dio J(•ugfront b<-nokk<' \\as. Too hy

hooi was van die Ocpartcment ,·an J th~isie, bet ~pr·ek•'r taa111lik goed

be-kend geraak met om; polisie. Ons kan

trots en dank baa r wecs op ons polisio

t-U spcurdiens. Teen hullo wil die K.G.

niks ~e nil". Hy he.t egter te doen met die politieke vcrtakking van die speur· <liens wat hulle toelc daarop om diG noodregulasies gehandhaaf te sien.

Hierdie drie menero het die seuns bespicd vir drie dae lank. Terwyl CliO seuns oesig was met hulle hampaange-leenthede wat IJ.estaan he.t uit gods· diensoefening, lesings, swem, bOks en so mccr, \.\las die drie spioene ook aan die uitkamp - egter bygestaan deur

drie dames almal in baaikostuums. Spt·. het die hoop uitgespreck dat die

di~»iplino in hul kamp net so goed wa~

a,

dio in die Jeu~froutkamp.

Op die blote woord Yan mense soo-;

hierdie, word Yan ons mans gevang, hot spreker voorlgegaan, gei'nterncc1·,

in tronke gestop-, byna met hnlle Jewens beclreig. Snllw manne hot diL;

r<>~ om hniso te clNHSIIut'fel en die

Jlri-vaat.kaste van ous moetlers, vroue en

dogters deur te soek. In die verlede toe Of'\S gevra het of dames dan nie deur die speurders aangesc kan word

om dames se eiendomme te deursnuffe!

nie, was <Jie antwoord steeds dat daar

nie dames in die. speu1·diens werksaam

was nie. Na hicrdic openbaring in di~ (Ven·olg op hh. ~. koL 3)

(2)

T

WEE

r---

--

---

-

---

--

-

--

-

---

1

1 HE

T

U

AL 13

ESTEL?

!

f

!

I

ndien m

e

,

j

i

doen dit t

og dade

l

i

k

I :

MORE M

A

G TE LAA

T

WEES

I

l

I

GEN

ERAA

1 L

JJa Bo Mo H

E

RTZOG

deur

C. \Vl

wan

.

d

e

llt

H

EEVER

*

(

Versky

n

E

ersdaa

gs

D

i

e

b

oek

be.siann ong·evcCi

.

·

90 1)

bladsye

me't s

el

dsa

me

f

o-

tlos

o

p

k

un

s

p

apier.

U s

i

e

n

hom

a

s

se

u

, as st

u

dent

,

a

s

r

e

g-t

e

r,

as p

o

li

tikus,

as

ieier,

as Eers

t

e IV

Iinis

t

e"l:

,

as

me

ns

-

e

n

dan

us ban

n

eling·

in

s

y

e

i

e

land!

1HUER

H

S

'

N. !ROJEK W

A

I

EL

KJE

E

N

MOE

T BlES

I

T

lPrys

'

• f

~

,

~ ~

I

~ ~ I

•

• t

'

t

0

t

I

I ~

l

I

1

•

1 '

~ ~ Q ~ ~

i

· ~

EN POSGELD l/6

!

~

We

e

n

s

di-e

oo

.

dog,~omstandighede

kan

ALLEEN

kontant·

I

~

lbe

stellings

in aanmer!dng g'eneem

word

.

Gereed

teen

die

;

1 !tc!Ue van 194:3 r.'IAA!R

b

· est

e

l

au

m.J.

.

l

·1

mE

OPUAG

ns

BJEPJElK

I

\

l.

*

!I

~

AlFRllK

AA

N

SE

P

lE

lR

S lREPIEJRK

• I

Posbus 845.

J

o

l ..

u

nes

b

urg

.

l

~

F' ID

00--

-

- -

-

- - - -

· ---

-

- - -

--

1 ONDER

S

TEUN ONS AD

VE.RTEERDE

RS

D

I

E

O

.

B

.

, 'V

VOEN

S

DA

G

.

:3

~fA

..

~RT

1943.

· VHOU

E

VE

RGJESEL SPE

U

R

-DE

R

S

O

M T

E SP!OENEER

hof egter, het ons die reg om te weier

om toe tc laat dat mans die uroue se persoonlike besittings deur'S~k. want nou gaan vroue mos saam met die speurders op dicns!

BERF.TD Y1H TRO:-"KST.R.\1''

Die l\ .G. h"" Yerklaar dut hy op

hiNdie huidige toer oral in Bet!<jot:· :tnalnnd (•n in die Yrvstaat van di<!

'22 seuns raakgP!oop ·· het wat h ..

-bot't i::. mct £:?i"i of twe... m~anelf'

tr·onkstntf. Sonder uitsondering h.,c

die senns aam·;tar om tronk-t•:ie t•!

gnau. Die enigste onder hulle ~Nat

terneergedruk is, is die seun wie se bootc sondcr sy medcwete en teen sy

sin betaal is. Die seuns beskou hie r-dil> offer nie in die Jig Yan 'n heh)e

-tlnad nie. lTulle is mans en kau doen wnt 'n tt>re meisie vingerall.:-en ''t:•dol!n het: :sv het aileen gesman, ~IIE'en tronk-to'c geg<lan ; hulle is 2:Z

bymclmn r. In Bloemfontein is rEisabe Nel se lJOorbeerd 22 maal verveeh;ou· dig.

l>ie K.G. h~t ook die O.B. se hou· tling iu ,·crl>aud met die moontlike dek:.ic uiLecng~:sit .:-n daaroa 'n

ern:--tige \\a;lrSI'u"ing gcdoen oor die

kom-muui:.tiese ~e,·aar wat ous land be

-drei).!. Spn•ket· het ook s~· amptelike 'erklariog in n•rbctnd hiermee a an die gchoor ,·oorg{·lces.

Voorts bet die K.G. 'u woord ~·.w opwekking en hemoedigiug tot die g<'-hoor gerig wat 'n diepe indtuk op elk

-een gemaak bet. '!'en slotte het by

uamC'nS alma! teenwoordig afskeid

gt:-neCill vnn hooikomdt. Anderson W<Lt

ook op die vorgadering teenwoordig

wa:~, t<:nspyte van die feit dilt die ::speurders op ~." spoor wns om horn t·C arrostcer met. die oog op interneriug.

Die K.G. hot verkluar chu hoofkomdt.

Anderson na dicselfdc gooie geselskap gaan as dio wat hy nou ,-erlaat, naam

-lik O.B.-gesolskap en baie beter as die

ecs~lskap in die knbinet.

Hy

word

ge-int('rnccr Ollldat hy on:skulclig bevind is deur 'u J"Cgtcr en 'n jurie. Sy vrou

hct ons respekvolle simpatie. Hy het

ons agting.

Hy

verskyn a$ 'n mao en

offisier op die ,·erhoog-die speurder" kan horn daar kom hnnl. Daarna het die gchoor hulJc gebring aan h oof-komdt. Anderson. Die volgende oggend

b hy dan ook in begt.eois geueem en ran:. ,·ortoef h,· tc Koffiefontein. Die"

K.G. is vorweikom deur genl. A. F.

::icbmidt en aan die woord gestel deur

A.K.G. Japio \':ln der 1\Ierwe wat die

gehoor gevra het om \·ir ons K.G. te bid, want sy Ieiding is in hierdte dae

ltnil' nodig.

D:s. Piet lloshoff hot. die verrigtinge ~OOJl('ll met 'n kragtige gebed en ten "lotlo is die K.G. bedauk deur ho

of-kotndt. Nel. 'n Vyftib,rtal Jeugfronters

bet 'n crewav, gcvorm - dogters a.lmal

~oldl>t' in Voortrekkcrdrag on seuns in wit hc>mdc en grys broeke. Hoofkomdt.

D. F. \'UU Tonder het die vergadering

~clci.

Die volg•)nde dag is sy t·oer beeindig

met drio ,·ergadering,s op Rouxville,

Dewotsdorp en Edcnburg. Dus.l8 ver

-~nderings in tien dae met 'n Sondag

tusscnin. Oral was die geesdrif

op-mcrk!ik. Die opkoms op die

verskil-lcnd.e plekko is as Yolg:

Bultfontoin 300, Wesselsbron 400.

Koppies 500, I,indley 150, Bethlohem

J .000, :vrarqnard 150, Bloemfontein

500, Dowetsdorp 110, R~uxvil!e 400.

Edenbu~g 400.

Op Koppics is die K.G. o.a. verwel

-l<om dour ,·yftig jeugfrout~rs op fietse

met Vierkleurduggies en 'u per

de--kommando ,·an die><elfde groo

tt.e.-( \'rystaatsc Kor.)

K

.

G

.

S

E

V

ERGADElUNGS

I

N BOLAND

Die 1\:omma.nd:\nt-gencraal, dr. J. F.

,J. ,·an lteu::;bnrg, sal op 18 en 19 1\laart \·ergatlerings tot'spreek op Stel -I.,nooM·h

•

· H

iu KNapsktd ouderskeid

e-lik. N:ulcre< bcsonderhede daaromtrent

1->al lnt(lr bC"k<•nd gt>m:t..lk word,

WERKERS

I

N O

UDT

S

HO

O

RN

S

TEL VO

ORBEEL

D

n Groepic lJunde-arbeidcr~ iu Omitl>·

hoom ltl·t 'n kring gc;ti~ onder di.,

naam \'an die Veldskoen-kriurr vir ge-rL-.:-lcie hydra~ tOt die Xoodhulpfonds. .Hull<' Jra weekliks elkt'elt 'n sjieling of mt>er b\·, sod:ll eli~· ,·ecrriE'n \".lll

hulle die eerstc week r<>('ds on~e,·eer 1·5/- in die Fond, g;e,lort hct. Elk~ "·eek sal hierdie bedrag du!- ~<ln hull.:-ont,·:tng wo1·cl. Hulle her l'gter below"

om die luin~ <.tc('U~ uit to: hrei ~;o<la~ di.: hedrag mi~kicn beelw::n groter sal word.

H!errlie ldo!llpi,; "rbeide,·s ~t-el n '"Ol>rbeeld wnt ,·ir baie ll"t!lgesteld"

Afrikaners 1>rof tc>L nadenke is. 'n Ge-reelde bvdrac weeklik;.

or

lllllftlldelik:>

wvrd 11i~ sw~tar ge,·ocl nic. en to/.'{ i . .; dit hierdit> :nwhouderH.le :>lroom wat dit> fonds op v:1ste grondsln~ stel. 116 Takke 4-1,000 Lflrle Re serwe--fonds £113,000 Hoofkantoor:

St. Johnstraat 65,· BLOEMFONTEUi! Begrafnisse, Kiste, Kranse, Grafstene

§choema.n<efill(Q)-1

DLrsnrn

lk ., .,

.,

o 0

l

Vm KW ALITEIT EN TEVRE

-DENHEID DIE GOEDKOO

P

STE

WYNE~ Fonkelwyn Lewenswyn Vermouth Hanekraai -Cockcail Likeurwyn Jeripigo Rooi Jeripigo, Wit Soet Muskadel Port Worcester Hock Pontak

Spesiale Sjerrie

Sjcrrie BRANDEWY~E: Schoemanello Ekstra Spesiaal

F.C

.

JENEWER LlKEURS: 5/ -3/6 2/6 2/6 2/-i/3 1/3 1/2 1/2 1/1

1/.:.

lld. lOd. S/9

S/6

5/ -6/ -Kersie-Brandewyn

.5

/-Anys-Brandewyn

5

/- Gemmer-Brande\Vyn 5/ -Lemoen -Brandewyn 5 /-Peperment-Likeur 5

/-Van der Hum

5/-JENEWER LlQEURS:

5/-3/6 2/6 3/-1/8 1/1 1/1

1/-l/

-lid. lld. lOd. 9d.

8/6

6/-5/6 5/6 5/ - 5/-4/6 4/-5/- 26/() 4/9 25/-4/3

24/-5

/-4/3 24 /-4/3 24/ -4/3 24 /-4/3 24/ -4/3 24/-4/3 24/-Lemoen-Jenewer 6/- 5 /-Suurlemoen· Jenewer 6/-

5 /

-V oe~: l>y IS/- -At l<nsalo en bo!tel3, en J2/S

n.r ~"a,.tjle WBI .-er~;ood &BI word by terug

-SClldlng. Ons tuwer clranJ' tu ons l.n.bouorn

sotank ons voon-..ao van lnbouors bch en

.. ueenllk op voorwourdo d!\t dJo tnhoucra blnnu

scott~; 1130 """ ond teru~; bCIW<I: word. \Voons

bottel skafir•te han ons :>llcenllk tn onil eto

bottels, kbsles dronlc verpalc, w.uu suU<e drank 'n mlnJIUIUn peyu vBn fl-16-0 boloop.

l.ndJen goedlto(l(>r klilslea veriBog word moot

u n elo lnhouers nBn onij stuuz.

Word verkoop In l2-bottcl·ld8siCJJ of I H;cl-lln:;vru\tilea o! grotcr, U ld8oiC8 •·an 12 bot~

lets kan W>'U, lJrnndewyn, Jcnower, Ltkcur,

Vermouth eu .&mclc.rtlfll bc,·nt. 'l'crmo;

-K.~1 • .13, t>lll.S trelngold Ull Syi~'DO, J{,fi.A, r;>llll'l INlukou:nnt!JBie, V.O.S. OUD'.fSU:OOllN.

lB

e

stel van

JUUGJENS SCHOEMAN

(3)

DIE

O

.

B.,

W

OE

NS

DAG, 3

MAART 1943.

Vir 'n Suksesvo!le

Loopbaan

Studie met

beh

ulp

van

die be

-p

roe

f

de lesing.s

van die

Helpme

-kaar

K

orrespondensie Kolle

ge ·

is

die beste en

goedkoop

s

te

m

anie1~

om

u

s·ukses in die lewe te

ver

-seker.

MEER

AS

200 KURSVSSE

Die

Helpmekaar

is

die

enigste

.miw

er

opvoedlwndige Afn

lcaan

-se

h.onespundensie

K

oHege

m

Suid-Afrika.

W~eds meer as 16

,0

00 Studente

het met behulp van ons

le~ing::;

sukses

behaal.

Oolc

U

l~an

dit

do

en.

f'os

die

.Koepon nog vandag

v

ir

g

ra

tls

besonderhede

Die J3e~tur'=nOe Dtrckteur,

!:lclpoteKaar KocrespoOaens1e K0Uc~c. .Po:-:;bus J512, Voortrekkcrg~t>(•U.

JOHANNESBURG.

Stuur lUY 8.ssebl1C!f oesonderh~d~ owtrcul u

KQrrt:SP<,ndensic Kursus~~ -Ek stei belaog m

Naaru ....... . AU!'t'.S . ..

(O.B. 3 Maart 19·13)

Bcdturcodc Olrcktcur: Dr. l:l. G. Lulll~;. M. A

(8.-A:J, O.Lill. ct Pllll. (Leui<n).

Mede·Dircl<teure: J. H. Qreijt>e (vooro.). c:>.

N. vuo Vuurco, P. Joubert, P. J. v. %.

H11tt1ngl.!. A. C. v. W. Stroh.

H

elpme

l1J

k

,~

aarr

KOI1RESPONDENSIE KO!..LEGE

voortrekkergebou 310, Hcekstraat 18,

JO

H

ANNESBURG

Posbu

s

3!112

Foon 22-:l;)12

Foon

6

2 Posh

us

53 HElilLBRON

OM

tc weet dit is die piC!{ waar u kan

!wop na u smaak en sover u beurs dit toclaat

DIEiEKEN oneindig veel vir u, waar

D u met vriendelikheid bedien word

in u eie taai.

Die MODERNEWI

NKE

L

MEUBELS

KOOP NOV!

0::-IS HOU ALLEENLIK OOEIE KW ALITEIT

M£UBELS IN VOOHRAAD.

W'i

grr·~a

Melll!bdhalTh&

daan

(

eiendom~.)

I!S

eper

k.

Groote Kerkgebou, KAAPSTAD.

Posbus

no.

Foon 2--GSOG.

I

PRAAT

VAN

I

NKUifi'W

0. 8.-R

es

ultate

Ver

ge

l

yk

.M

et

Die

Van

Honers

Ons merk dnt sekere R.N.P.-blaaie

skimp op die getalle wat tans Osse

wa-brandwagvergaderings bywoon. Die

O:B.-kommando's sou dan in vergely·

kwg met voorheen ,inlo·imp". lJit is natuurlik 'n baie bt•drillglike maatstaf

om 'n organisasie bloot op die bywo

-nmg van vergadcrings i~ skat, hoewl':l groot get.allc sekerl1k 'n aanduiding

van die sterkte 'kan wees. Klein ge

-talle duarentE:en kan me ::<onder mcer

as swakbeid aanvaar word nie. In die

e~rste ~·Jaas kan baic min mens~ op

d1e platteland deesdae dit bekostig om

met 'n skrule pctrol-rantsoon groot af

-:;tandt na, vergadorings te reis. Dit

is dus slegs diegene in die onmiddcllike

nabyheid van die tcrrein wat in staaL

is tlm hul verskyning to maak.

In die tweeae plaas is tlaar vandag

nog maar 'n ba1e genngo gctal Afnka·

ners wat dtt kan waag om hul versky·

mng op 'n Ossewabrandwagve.·gadermg

te nl<l~k. Geen. persoon wat. enigsim

aan c!Jc staaLsdtens ve1 bor:de is ut<to

d aar wees m. e; g<:'en ouuo:;. ,·wy<wr' , a.., l

mag hy deelneem aan die partypol

i-t;ek, mag ~an die Ossewal;randwag

Wee! neem nte; geen werker in diens

b1

,'

n

Jo?d, Engelsman of o orlogge-~lllCIC Afnkaner kiln met veilighcid 'n

O.B.-vergadenng bywoon nic en tev.

slot to is di(, uiters gevaarlik 'vir

Afri-k~ners. wai by H.N.l:'.-werkgewers io

dlei_lS ~~ om op 'n 0.13.-vergadering

s:;eswn

ve

word. Die illasionale Per'!!

llan by voorbeo!d beskou word as die

j.\f,·,kaanso ondernemmg in enige stad

-en hoeweJ 'n groot deeJ van sy

perso~

neel met die Ossewabranclwag simpati·

sce1·, moes a an hierdie mensa ee.-voll•)

onts!ag van lidmaatskap gegeo word

soos m d.e ge·JaJ van staatsamptenar·O.

Dus, selfs worknemers by hierdie

nasio-nale onclerneming mag nie deeh· •o,m

aan die Ossewabrandw<•g se verrwtin..,.s

nie. En se!fs onufhan!dike boere"' wo~d

in sommige gevallc belet om met hul

motorbauuc n:. 'n O.ll.-vergadering te

gaan.

Die vraag kom dan op: wie bly oo1· om O.B.·ve~gaderings by te woon'? En t!an verbaas dit 'n mens dat •n dun·

bcvolkte p:ek soos Vryburg nog 700

manse kan oplewcr vir 'n vergadoring

van die Kommandant-generaal.

R

ESULT ATE

'n Beter maatstaf om die Ossewa

-branriwag se krag te meet is seker om te kyk na die resultate' waarm~" J1e Beweging se pogings bekroon

word in vergel.vking met diegeno wat

van , inkrimping" praat.

Vir die Noodhulpfonds Jret die Osse-wabrandwag in die afgelopo 13 maandc

die r-euse-bcdrag van £26,000 byeeno-s

-bring afgesicn van die £14,000 wat

~ir

sy cio fondsc op !l Augustus voriedc

jaar ingesamel is. Tesamc hOt hiertlio ,ingekrimpto" !wmmando's dus in eon

jaar d:c bedrag van £40,000 ingesamol,

en wei deur gesamentrike inspanning,

want di·e O.B. bcstaan nie uit kapita·

Jiste nie.

l\lin ,kopbene" is ~cker daartoe in

st.aat, vera! as in aaumcrkin,., gencem

word dat diegenc wat ons

v

a~

inkrim

-ping en l,opbeen beskuldig, drie

po-gJUgs .aangcwend bet op die voetspore

van d1e Ossewabrandwag, en bulle kan

GJen

dpyte

van omstandigh

e

de,

kr

y

u

nog

steeds 'n beso

ndere

deftig

e

versl\ei

d

e

nheid

by

PAROW

Dill :OlODERl'\E DiUIES

-:MODISTE

Vir

.

die

Je1lllgfro

n

ft

VERKLEUUMANNET

JIES

EN STERRlE

_Yandag wil ons weer 'n bictjie met

dw Jeugtronters gesels en wei oor die

mooi karaktcrtreK van standvasti

'"'-b~d. D

J ulle het seker a! alma! opgemerk

hoe daa•· in die veld :;ekere voels en

d1ere is wat moeilik van hul onwewin"

onderskei kan word. lJit is

~f

hul

kleur presies ooreenstem met die gras

of j!rond waarop hulJe bewee-g. 'n

.l:'atrys tussen dte bruinerige v wigras

IS brum gekleurd met sp!lckcltjies wat

soos d1e openinkics tussen d1c gras lyk. Jy kan hom noul1ks onderske1 van 'u graspol. Dan is daar die- spriugbok

wat. op 'n afstaud so saam met sy

om-gewwg smelt dat jy net 'n dun, brum

strep1e van hom t,:an sien. J uile sal

nog baie auder voorbeelde ook kan op

-UOlllll. in tlw skoot sal hulle vtr jutle

vertel dat 'n mens hH~·rdtc verskynsel

beskcrmende kleure noem.

.l..>1e l:;b:eppet· hot bwrdie diere van

'n wapen voorsieu waardeur hulle teeu

vernH~t1ging besKerm word, en daard1e

wapen lS hul kleur. Dtt is omuat hulle

~een ander wapen het nte, want Kyk,

n

bees ":at honugs het, steur hom nie daaraan noe sy kteur lyk uie; as daar

gcvaar kom, verd~d1g hy hom met sy

honngs. l\laar t11ertl1e klein dtertjies

wat llle op hul krag kan staat maak

me, mocL gebruik lllaak van wat in

oorlog genoc-m word , camouflage",

d. w.s. hude moet hul lywe wegstcek

deur. gebnuk te maak van ldeure. Die

dtertJIC wat htorvoor die bekendste is

!s du! verkteunnunnetjJC. .lb J:Jy o~

n gweu olaar Sit,, word hy groen · stt

hy op ·n brum li!Jp, wort! ny b;uin

en so vorauuer hy g~dung van kJ.eu;

na muLe :;y omg.,wmg v<:rander.

Dill ZllENS

In die geval van diere i~ dit

heelte-mal goed, want hulle het geen antler

wapeu me en hul en.gste b"!>Oulmerni.;;

( \' c•·vo1g Ill votgende ko!.)

gcen resultate toon nie. Vir die ge

-wtemeerdes tet hu!le 'n fonds met

gt·oot gebuar geopen ,omdat dto Osl;e

-wabrumlwag me meet· kun help nie"

so. he~ dt.t Ill een van hul blaaie gel~i.

h1erd1e msat_nelmg het tot J:::4,8UU ge

-vorder toe dtt dte laasto keer aan die

!Jg blootgestel is-ongevecr een-tionde

van dte. Ossewabranctwag so poging!

Daarna IS

:u

halfkroon-fonds (;;l

lwor-koeels) begm as 'n strydfonds ten

be-hoewo van die repubtiek. Na

maande-lange annponing is bierdie str

yd-fonds" met om en by die

£2,0

0

be-growo- ongeveer een-sewende van die

Us,sewabrandwal? so poging 1

n Derde pog1ng bet 'n paar dae gc

-lede dte. m1slukto voorgangers opge

-volg._ l·~l,erdJC keer. het 'n paar

,aan-Sienhkes d1e poglllg op vaart gcsit

:net bedrae soos tl,OUO, £500, £:250 en

n paar hondcrdponders, sodat die

fonds darem op die stcwige bene van

£4,000 gebore is. Dit vcrteenwoordl0

die bydrae tot verkryging van d1·e

repu~

bliek van ongeveer 'n 0 E RTI G eni<e· linge.

Ons meen dat hierdie syfers

voldoen-de antwoord is op die beskimping daL

dte Ossewabrandwag 'n geraamte of

kopbeen is wat nog steeds inkrimp.

A

BELE U GIE

LD

waar

dit

van

3~%

t

ot

5%

rente lean

verdien

.

Raadp

l

eeg dadelil\ u

• ..--...~::'"'--C"~~

i1811E VOLKSBANK

SPO

· ORJRONDK

A

S

ltll

f

T

p5

,

i}J

· fDJ

W

T

t7

1Q)

?

· ~

If:

Jf\1

JJ.~

~J

Pos

bu

s

8

2

8 9,

J

ohan

nesburg

.

Takke

oor

di~,

hele Unie.

DRIE

(Vervolg \'an voorgaande kol.) is om te bly !ewe. :.'llaar ,·ir 'n mens

is dit nie nodig om van k!eu1· ie

,

·c

.-ander of om die kleur van jou omge

-wing aau te neem nie, want die mens wil nie net !ewe nie, maar hy wil ook

lets tot s-cand bring. Ons se ell\!! mens

het •n r'Oep.ng tn d1e leirJe wat !ty moet

vervul. .o.s ons cendag op ons sterf

-bea te, moot ons met tevredenheid i\an

terugt.~.yk op d1e dmge wat ons tot

sranCI gebnng het- C11e dtens wat ons

verng het. 'n l\ieus wat geen diens

aan sy vod, sy volk en sy naaste ,·er

-rig nie, is 'n nul en beteken nie vee! meer as die patrys daar tussen die graspolle nie.

Die Bybel se vir Ol!:; ons ruoet wees soos 'n lig wat in die donker skyn.

En het julle al ooit gesien dat 'n Jig

d1e kleur van dw donker aanno<'ul (

i.

'>

ee

,

as dit gebeur, is die ilg UltgQduof. 1\.yk by vool'Oeeld na d10 sterre, huUo

is ugw wat lD tl•e donker skyn. liu!le staan daar oop en bJoot vir oJim oog, en dte sterrokuncl1ges wat 'n sLudte van hulle maak, sal vir jou presies

lmn se lloe laat elke stcr opkom en hoc

dat by loop. By pad kau honderde

jare voonut vasgesLel word. Di~ is

darem koersvasl Ja, so koersvas is

cite stone dat mense wat veruwaal, hul

pad met behulp van die. sterre weer

kan terugvind.

SOOS '.l\ SPY.IiliR

So moet clke Afrikaner ook woe:;.

Ons moet noott daaraan dink em die

k•eur van ons omgcwmg aan te 1~emn

1110. By vcorlJC.Cta, as ons omgew.ng

~.,gctsgesinc.J 1s, moet ons nie ool(

sn-ge,:; pnHH en Cite Enge1se mamcre be·

oeren n1e; nee, dan moot ons wys cat

c:ts Afrmaners Is! En as ons omge"

w:ng ongod~d1enstig is, moet ons nie

ook maar saamgaan ntc, maar rlloet ens teen dat •n goeie Atr'il{aner ook •n

goe1e ~llristen is.

i.\let sulke stand,·astige mellso;: kau

daar iets venig word. Hulle is soos

harde spykers waarmeo 'n ambag;;nun

'n mooi stuk meubel kan maak. i.\laar

die onst:muvastige mcnse is soos spy

-lwrs van lood ; as jy hom wil indryf,

klink hy om en word so plat soos die

plank self. AI wat d.ie ambagsmau

doen, is om hom weg te smyt. So

word mense ook weggesmyt deur hul

mcue-mense wanncer hulle nic st

and-vastrg is en 'n reguit koers bewandel

nio.

Maar 'n goeie Afrikaner is ,;oos 'n blink ster; hy sal die rigting aanwys

vir die afgedwaaldes en elkeen wat sy

ve-rlede bestudeer het, sal vir jou pr

e-sics kan voorspel waar hy oor tien

jaar of so sal staan, want hy vcrandor

nooit, ilY bly standvastig.

----

---~~·---GEREELDJE

BYDRA

E TOT

NOODHULJPF

ON

DS

Kommand.o

S

e

Voorbedd

Die Tiet"V!ei-kommando van komdt.

J. A. Strauss bet aan die begin van

die maand tot 'n stap oorgegaan wat

ons by aile kommando's wil aanbeveel.

At die mans in sy kommando sowel as

'n paar gcedgesindo vriende buite die beweging hot ondemeem om

maande-liks elkeen 'n halfkroon tot die

Nood-hulpfonds by te dra. Die ecrste b

e-drag vir Februarie is reeds nan die

hoofkwartier oorhandig.

Daar is 'n groot anntal gcsione wat

vandag in die uiterste nood vorkeer

tcnsy hulle deur die Afrikanervolk on

-derhou word. Hierdie menso bet hul

persoonlike geluk en besit.tings geoffer

in belang van die vryheid van hul volk.

Dit is maar 'n b1\ie skamele decltjio

van wat bulle op die altaar gewerp

bet, wat ons hulle kan terugbesorg.

Laat ons daardie deeltjie dus nie

weor-hou nie.

Indien elke goedgesinde Afrikaner

elke maancl 'n halfkroon bvdra

be--boort die middele da.Hvoor

g

e

vi~d

to word. Daar is vera! baie Afrikaners

buite die Ossewabranclwag wat ook

graag sal wil bydnt, hulle moet net genader word.

, Die eise wat aan ~ie 0.13.-Noo

dhulp-ronds gcstel word, IS geweldig en kan

slegs met die uiterste vo!bardio<r aau

(4)

VIER

Die O.B., Woensdag, 3 Maart 1943.

In ons uitgawc van verledo week het

daar 'u vcrl{laring van die Komman

-dant-gencraal verskyn waarin hy die

gerug ontkon as !lOU die Ossewabrand

-wag hom aan oen of nuder party go

-koppel het in vcrband mc;t 'n

moont-like algemcne verkiesing. Die Kom

-mandaut.-generaal hot uitdruklik \•er

-lilaar dM enige herhaliog selfs in ge -wysigd" \"Orm v:m so 'n gerug van ulle

grand ontbloot en in stryd met die

gees van d:e ossewabrandwag is.

\lir elkeen wat die ontwikkclin'"' van

c!ic Osscwabrandwng gevolg hot,

s~

l

dit

duidolik woes da~ ons hicr nie met 'n

willekcurige besluit te doen het nie,

maar met 'n boleid wat spruit uit die

wese en doe! van die Volksbeweging

self, en die Ossowabrandwag sal ontrou

teenoor homself wees indien hy anders

P.ou bcsluit. Die Ossewabrnndwag se

eor.ste doelstelling toe by in 1938

ty-dens die Ossewatrck tot stand gekom

l.ct, was samesnoering van al!e Afril{a

-ners op 'n va·yhcldsgrondslag. Di" Ecufec:s het die diep gespoelde slote

nm p:u·tyverdeeldheid bcdek met die

kleed van ons gcmeenskaplike Afrika

-nr.:n•or!C'de. Ons hot toe beset dat ons

nie Sm~::ltters en Nattc is nic, maar

ah;l:ll voH\sgenotc met een verlede en

cen toa!wms. Hierdie bese.f wou die

Ossewabrandwag handhaaf en uitbrei

sodat ons liOH< op aile terreine weer

een lwn 1:10rd.

Uit clio aa1·d van die saak is dit

duidelik dat dio \"ernaamsto voorwaar

-dc vir so 'n volkseenhcid die verdwy·

ning van die partypolitick mocs wees.

Die Partypolitiek was JUIS

vcrant-woonldik vir die verbittcring en vor

-ucelJheid en dit was slegs to.e die

partypolittelt vir 'n paar maando be·

grawo was en ons mekaar net as Afri

-llaners geken het, dat die eenlleidsge·

vee!

weer

gegroei llet totdat dit later

ook sell's op partypoliticlce terrcin ken

-baar geword hct, soos blyk uit die

pogings tot hercnigiug na <.lie uitbreck

vnn dio oorlog.

Wortel van die l<waad.

Dit was dus di~ eersto tnak van dio

Ossowu!.randwag om die Afrikancrclom

so grooLsto vyand, nl. die partypoh

-tiek, tc \"ornietig sodat diG ou vore van

vercteeld;JCici vir altyd toeg!)gooi Mn

1/JOI'd, Dio helc volk was ryp daurvoor,

en dit was eers 'n paar jaar later toe

die pat·typolitickbewuste \"OOrmanne in

die Vollcsbeweging 'n gcvaar vir hul

eic posisies gesion het, cb.t die O

ssowa.-bmndwag in sy ontwikkoling geclwars

-boom i~.

Yan clio , . .,ruaam:;t.o beswa.re te<'n die Ossc-wabrandwag was toe chtt by die

,.Afrikanerdom so Party" ondormyn

met sy propaganda teen die partypoli

-tiek as socbnig. Omdat cnige party

- en tlus o&k die ,Afrikanerdom so

Party" - 'n uitgroe.isel van die party

-politick i-.. wat sloie grawo tusscn Afri

-kaner en Afrikaner en jou volkseenheid

sodoc-nllr· versnippor, hot die leiers van

hierdic ~zu·ty beset dat vorwydcring

var. die !1anker van verdoo!d!1eid - d!e

~artypolit!el<-ook verwydering van

d!e uitgrceisel van daard!.o kankor, en

dus hu! cie party, vea·onderstel, In

plaas van dat allo Afrikaners

gdeide-lik opgep:m hot. in die nn"'e

orgnni-sa<;ievorm op eenhcidsgrondslag, wa::tr

-deur die partye 'n na.tuurlike dood sou

sterf, was sekcro voormunne bckom

-merd ou.r die oudergang van die party

waarop hu!lo iotsovcr in die politicke lowe gcry bet. llnlle wou toe die party

as 'n wakis voor op die wa \"an die volksbcwe::.-;:ng pbas w::uuop bulle kon

sit. Dit het betelt<lln dat die Osscwa·

brandw<l!': clle ••anl\er van verdeelclheid aan die voi1;s1Joescm moes l\oestcr,

war.t dan sou hy nie meer propaganda

kon maar'. teen die partypoiiti<llk wat

volks·erosie veroot'Saak nie, want docn

hy dil, word dit deur die sitters op die

.. wakis" b~::;kou as :>kotc van agter op

die wakis ge,·uur.

Grootstc Vyand.

Die ~rootstc vy::tnd van die Osscwa

-br::tndw::Jg was die volksvenlelcnde par

-1 ypolitic-k en juis vlr die ver·niotiging van hierdie euwel is die osscwabrand·

wag in die lew:! geroep. Om die par·

( Vervolg in \"Olgendc kol.)

DI~

O.B.,

WOENSDAG

,

3 MAART

1943.

Br

o

kki

es

Uit

Die

Buiteland

BRITSE Dl LEMMA In ons luaste artikel is duarop gewys

dat Brittanje geografies iot Europa bc -hoort. Aan hierdie welbckende fcit

kan niks ver:mder nie. Dit is die feit

wat Brit.t.anje so vcrhoudings tot die

Europese vasteland bepaal. :So was dit

in. die v.et:lcde en so is dit vandag nog. D1e hUldtge stryd tusscn die Sptl -moondhedc en die Bolsjewistiese llus

-laud is dan ook van ingrypcnde bc-iekcnis vir die toekomstige verho u-dings tusson Brittanjo eo dtc: Eut·Jpese

vasteland. Slaag die Bolsjewist.e duar-in om 'n bcslisscnue oonvinning to be-haul, sal nic aileen Jie geliefkoosde Britse beleid van magsewewig op die EuroJ:ese vastelaud fuudamenteel ve r-ydel woes uie maar <.lie llolsjewisticso

i<.lcologie sal in llrittanje self 'n om

-(Vervolg van voorgaandc kol.)

typolitick !.Ius in 'n wat~is saam met

hom tc dra en to IJeskcrm, sou verloe -ning van sy cia bastaan en roeping ge·

wecs het. Daarom !ton

u;e

Ossowa

-brandwag g.eea1 ander antwoord gee op die ultimatum van die ,wakis" as wat hy in Augustus 1941 gegee het nic.

Di·e Idem van vol!\SVcr'!:lceldhcicl, die

partypolitiek, han tog imme1·s nio gc· meng word met die g!lneesmid!.lel, die

volksbewesing, nic! Geen doltter sal intmers sy medisyne gaan meng met

die sielttebakterio wat hl/ wil bestry

nie!

Dit was dus nio uit kwan<.lwillighoid

teen sckorc persone dat dte Ossewa

-brandwag gowcior het om die uks

ie-tront van die Party te word nie, maar ciit was 'n houding wat hy k:·agtens sy hc!e wese en strewa moes inneem. Die

Ossewabr::w<.lwag <.liuk han die volk in

sy geheel, C'n nio net nan die splinlcrl' hinne die sak van con of ander

poli-tieko houtknpper nic. Dit was in hie r-dic gees van ware \•olkso..>cuheid dat dr. V nn Reus burg op Elsburg sy beroemde

vcrklaring geuoen het waarin hy ge -wcier bot om binnc die Osse wabrand-wag onderskoid to mnak tusscn Afrika-ner en Afrikane1· solank alma! hul vyand in die Britsc Empire sien. En hicrdic ecnbeids\"Cl"klaring was dlo voor-r,owcncle oorsaak vir clio aauslag op die

Ossewabrnnd wag on vir dio huicligc

kunsmatigc verdeeldhoid in die gclc

-dero van die republikeinsc

Afrikanor-dom.

Geen Ond:lrskeld.

Wanneer dr. Yan Rcnsburg dus van-dag opnuut verldaar dat cnige k

oppe-ling nan 'n partikulicre parly in stryd

is met die gees van die o~sewabrnnd

wag, en dat ons weier om die instru-ment te wees van een of ander

party-loicling teen mecle-rcpublikcinc, clocn

by dit in ooreonstemming; met sy ecrste gcsl<icdkundige verklaring op Elsburg waarmeo hy die gees van die Volksbc\\"cging vertolk bet.

Die Ossewabrandwag maak gcen

onderskeid tusscn republikeinse Afri-kaners nio, of hulle nou al in watter

party of ook in die leer is uie; vir hom is hulle alma! wap.mbrocrs. Hy be·

Y''Jc;· hom om die draa!l van partypoli·

tiel1, daardie erosie·monstcr wat ons voll•si·e.l varspoel, to vcrniotig. En in

hierdic gees is hy bcreid om elke

pa-ging tot ware volkseenbcid to steun.

Waar hy sy invloed kan gcbruik om clio republikeinse groepe nader aan mc-lmar te bring, da:ll' sal hy dit docu, en indicn 'n verkicsing die middel mag woes om so 'n volkshont to bewcrk

-stcllig, is die Osscwa.braudwag beroid om dit te baat to nccm ongeag wnt die kanse op 'n oorwinning mag wees.

Maar dan stel hy sy onvcrbidd~!il1e eis

in ooreenstemming met sy gees en roe

-ping: uitsluiting van aile selfsugtige

grocpbelangc deur die steiling van han·

ciidato wat die volk mo!lt dien en nic nat die eon of ander afsondcrlil1e party

nie. Sullte ltandidate hocf nie lid to

wces v<ln .dia Ossewabrandwag nic, so-lank hulle net nie in mede-renublikeine

hul vyalld siell nie. '

So min as witt, ons 'n jotn. afgowyk hot van die Elsburgse standpunt, so min sal ons afwyk van hicrdic v:mself·

sprekende eis, want nie ons stel dan r-ciie eis nie; die gees van dio Osscwa·

brandwag wat sock na \'Olkome volks

-cenheid en \·ernieliging van partyver -d<.:CJldbeid, cis dit.

wcnteling van die radikaalstc soort tot gevolg he. Vir hicrdie omwenteliog

sal die Kommunistic$e vyfdckolonne in Briltanje self, gestcrk deur l\loskou, sowel as dio na-oorlogse algemene

ont-wrig~ing en die agtcrltke llrit.so sosialc tocstancte sorg. ln die geval van 'n

Spil-oorwinning sal die liritse mags·

posisie op die Europese vasteland ook vcrnietig woes mnar 'n inwcndige om-wcnteling in Brittanje self sal dan waarskynlik mmder radikaal woes.

\Vat die oorlog in Europa blltref, su\an

Brit.tanje v::tnda~ voor 'n uiters moe i-liko clilemnHI.

GEV ARE

VIR DIE Ei\lPIRE Brittanje is egtcr nie aileen 'n ge

o-grnfiese brokkie van Europa en ond er-howig nan die lotgcvalle van Europa nie, maar hy is clio hart, die metrop

o-lis, van 'n wercldryk. Dit is hierdie

wercldryk wat aan. J3rittanje Sy

intCI'-oasionale bctekenis verlecn het. \Vat

·ie die huidige posisie van hiordie Bnt"e

wot·eldryk en wat is sy toekorns? \Vat die huidige posisie van dte Dri t-se wiireldryk betret, kan all<!cn 'n on-vorhctcrlikc optimis dit as rooskleuri3 beskou. Die feite is dat uiicrs waarcl

e-vollo dele van hierdic ryk deur die Asiatiese vyand verower is. Japan hct met verbluffende snelheid en gemak Hongkong, l::)ingapoer, Birma, ens. on Drittanje en die Oosnsiatiese besittingo

van Amerilm en Holland vcrower. Dit

is ook Japan wat vandag ludic e•t Australia bedreig.

Japan is cgtor nie die enigsto g,cvaar vir die Britsc woreldryk nie. Dit is

moontlik dat die Dritse bondgcnoot,

.Amerika, 'n grotcr ;;>;evaar v1r die

voortbr.:staan van dio Ryk lean wees.

Vooraanstaande Amerikancr~ hot reeds

mecrmale vcrklaar d::tt die Verenigde State nic vir die bchoud van die Britse

H.yk veg nie. · Andere hot so ver

ge-gaan om aan to dring op die inlywing

van belangril<e dele van die Ryk. Dit

kan miskion moontlik wecs om d ergc-likc Amerikaanso gobare as voortvn

-rende en onvcrantwoordelike g<'klets tc bcstempel. :'\iemand sal egtcr kan

ontken dat Amcrika vandag die

,senior partner" in die Angelsaksiesc

nmnootskap is nie. lliervan is nio allecn Amerika. maar sclfs Drittanje

bewus. Aile wee gt1an vanda« na Washington en nie mcer, soos v~oecr·. na Londen nie. Dit is vandng Ameri-kaanse soldate wat. in byna. aile del·' van die Ryk aangei.rcf word en dit is

dikwcls Arueriknanse genernals met,

r.iks of woinig oorlogservaring wat b

e-\ cl oor b.:!procfde Dritse gcncranls e:1 ~oldate die br:vel veer. Amerikaans2

h:.nd- en sccstryclmagto sit vandag op

bclangrike llritSe steunpunte. Daar mag aangevoer word dat dit alios maar

tydc!ike oorlogsmaatreiHs is. Dit mag so woes. Die gcsldedenis ogter lewar

voorbee!de soos !.lie Kaap dio Gooie

Hoop en Gibraltar wat aa:wanklik

tydeli~ beset is maa1• wat tate.r parma·

nontc besi<tings geword net.

Die grootste gcvaar wat Amerik::t

egtcr vir Brittanjc en die Ryk bied, is

sy ekonomicso inclringing in gebicde

wnar die Engelse fabrikant vroeiir

hoofseggenskap gevo<n· het. Voorts hot Am;!rikn onder die Huut-

Leen-Hulp in bcsit gekom van die

belang-rikste buiiclnndso bates van Brittnnje.

Hicrclie bates, sowel as die handels

-skecpvaart, was in die vorledc nltyd

clio vemanmstc bronnt' van die on

sig-baro inkomstcs van Drittnnjo. Van-dug is ook die handelskecpvaart besig om in Amcriknanse handc oor te gaan.

Denr veJ'donkcring, gebrek aan gron d-stowwe en lugbombardemcnte kan

Bdttanj~> vandag nie met die Ameri

-imause skecpsbou crnstig mecding nio. Die opclroog van hierdic bronne van

onsigbar(' inkomstes, 'n vorname o

or-saak van l3rittanje se wei vaart in die

verlede, sowcl as die verlies van waar

-devolle markte, kan vir dio ckonomieso samehoriglu·id en bestaan van die Ryk noodlottig woes. Die oorlog bet aan \"erskilleude Iande, ook Jande van die

Empire, gcleer hoe noodsaakhk dit is om eie inheemse nywerhedo to

ontwik-kel. Wat die Dritsc fabrikant dus nie aan Amerikn verloor nie sui hy aan

inhecmse nywerhedc moot prys gee.

(Vervolg in volgende l<ol.)

WEES

PRAKTIES

,Dit betekcn dat ons bymekao.r moot.

sinan. Lippo-eenheid help nie. Daar

moet dade wees: Ons het die knns om ons kragtc snnm te sneer on iets te doen. Ons moot prnkiies wces. Ons

is nan die minderheid, maar die

min-dcrhcid kan nan die bewind kom as ons nasionaalvoelendcs censgesind op-tree," hot adv. C. R. Swart, Vry~taa.t

se Ieier van dio B.N . .P. verlcde week in Knapstad gcso.

Dehnlwe dat ons uie die sprcker so optimisme in die laasie reel kan dee!

nie- want selfs al sou ons by 'n stem

-bus die oorwinning bchaal, betekCin dit

nog nie dat ons aan bowind kom n

ie--wil ons elkc woord onderstreep. Maar

dan wit ons aan die hand doen dat hierdlo partylciding werlt!ik ui ttccf wat

ilulle verltondig, Laat daar dade wees en laat hul!c prakties wecs. Die Ossa·

wabrandwag het met 'n aanbod tot

sameweriHng gek.om, en daarop is geon ant,..JOord van hul kant ontvang nie.

Die enigstc antwoord was 'n cts van die hootJeier van die Party dnt aspi-rant.kandidate 'n verklaring moot doeo dat hul!e d1e Ossewabrandwag nie

goedgesind is nic, andcr$ sal hulle nie

vir clio Party mag sluan nie. Dit is

onprallties en in sever dit 'n daad is, is diL 'n <tfbrekendc daad. Laat die Partyloiding hicrdie eis van hom ten1g·

trek en laat hy dit moontlik maak \"ir

'n sclfrcspcklerenJc man om vir hul

kandidaaat te stE;m, en daar sal nio mecr ,.lippe-tanl" ocr praktiese dado

en ecnhcid hoef te wces nie.

(Vervolg vnn vQorgaande kol.) Dao.rby kom nog die ontsaglike oo1~

logskulde.

Wat die uitslag van die huidige

cor-log dus ~ok al mag woes, alle!!n dio

wensdcnker snl kan bewcer dat die

toe-koms Ynn Drittanjc en die Empire as

sodanig roosklcurig is.

VOLI(

S!(AS

GBE: 4'7o R{;nl.o op Vasta Depo

-sito's vir t.wee jaar.

3~% Rente op Vaste

Depo-sito's vir 12 maande.

3 %

Rente op Belcgg ings-sertil iknt,o - opvo

r-derbaar mei 3 maande

kcnnisgc,wing.

,

2 %

Rente op Spnmreke-ninge.

V

olk

s

kas

(

Koop

.

)

Bpk

.

(Opgerlg lu-agtens die KOllperatlewe

Wet)

Hoofkantoor :

Vol!tsk.as-gebou, Scntraalstraat,

PREi'ORIA.

DJe Volk se nnnk.

iaoe

re

ncl

e

r&oertZ

AANDA«D

!

St

uur

u

VE~

en

PRODUKH

uar1

VOlK

S

K

OPElR

MARK

BE

PERK

N

ewtown,

Mo

remark,

JOHANNESBUR

G.

Foon 34-1442. Wolhuterstraat 62. Onmid de II il<e A fre lle nil> {I

Skryf om bcsonderhede. STERKTE!

(5)

DIE

O.B.,

WOENSDAG,

3 MAART 1

943. Ossewalbra

npfw

ag

Vyand

nie van

kan

sy

W

apens

Geswore

Voorsien

T

reffende

B

ewy

s

van

K

waadwiliigheid

'n Reeks openbare vergaderings is onlangs aan di·e Rand aangckondig

waarop vcrskillendc ondcrwcrpe in verband met die nuwe nasionale gedagte

behandel sou word. Die sprakers is bekende Afrikaners soos dr. P. J.

Meyer, tot onlangs se~retaris van die F.A.K. en die Reddingsdaadbond, en

'n paar professore. Die doe.f was om a:gemene voorligting in verband met d~e onderwcrpe te verskaf. Hoewel hierdie persone sterk ondersteuncrs

uan die ossewabrandwas is, is die vergaderings nie onder beskerming van

die Ossewabrandwag as sodanig gehou nie.

Xa aanloiding van 'u brief aan hom

g.-riJ!, skryf Die Tr:Lu::.valcr, il.::S.l'.

-moudstuk iu unardic Prol·insic. :oo. \"Oig iu \"erband met <lie \"E'l"gadcrings ( J:.l

"!:"eb.):

,Die verband 111ec die O.ll. word

~·~rswyg om 'n breeer publiek to trek

ns die organisa::;ie m1 by inecn stor-ting ( !) kan bcrcik. Dnite die soorL r.prekers en di~' onder" erp, openbanr

die verbnnd dit en dit moot dus aan-gE>sien word "" 'u pvging <Ot 'n soon •·eldtog om die aaudag af tc trek ,·an die stryd, o.a. met die ,·erkie

-oing, van die H.N.l'. w,•n die timms

-regoring. Daarom hot ook geen aspirant-kandidaat van die H.N.?.

die reg om sy gehore aan te moedig

om na sulkc vergadcrings te gaan

oic soos, ons t<C verstaan gegee is,

gebeur het. Hy sou 'n bedekte

O.B.-propaganda steun en hom .bloot

-stel aan ontheffing van kandidatuur

weens bewys van twyfeJagtige trou."

Die blad het dit got::d gcdink om sy

waarskuwinj! die ,·olgt·ud,· ch1~ re her· h:tal.

Ons ,vjl twe(' tlingt~ i !I \"Cd,wd 1ner

hierdie stttk aaust.ip. In Jio eer.sto

plnas opcnbaar dit, 'n crnstige vrccR ,; .. die Ossewabrandwag sc saak.

So

sterk is die O:;:;ewubrandwug o,e ::.tand -punt en so swnk clio l:i.N.l'. s'u

danr-tecnoor d:\t a:tnhangors Yau

lnasgc-uoemde met strnfbepali11g;; \"an die

vergaderings wcggeltou moo~ wore~.

Oit is 'n openlike e<·kcnning dat Afn·

!<an-ers aileen van dia ,ineengestorte"

/Jsscwabrandwag vervreemd kan word

solank hulle in volstrc!<te onkundc ge

-~ou word omtrcnt sy standpunt en

be--!ei!1.

In die tweede plMs is dit 'n open-baring van die H.N.P.-leicling so bit· tt-rE' vyandiggesindhcid tcouoor di(l

OssE>wabt·andwag op wic se steun hulle hul in 'n verkiesing .beroep. Die O

.;se-wabrandwag moot sy onvoorwnaractiko

steun aan hiCTdie party so kanclidate

··er!een. maar as ccfl van daardie !{an· didatc net sy gehoor se aandag bepaal op 'n vergadering wat deur 'n

Ossewa-brandwaggesinde spreker gehou word,

is dit genoeg "rede om hom van sy kan-didatuur te onthef! Daar bcsta:m

geen sodanige strafbepaling ten opsigtc

,·an die Empire-party nie en self:; nie die Kommunistiese party nie. Elke ff.X.P.-Iid i;; ny om na 'n Sap-ver ga-deriog t(' gnan, maar as hy Ill! 'u 0.

u

.

-\'Crgadet·ing gaan. mag hy uic mcer ao; kandidaat ,:ir die Parry stann nie.

Dr. )falao het reeds ·n verklariug uitgt>rcik waariu hy cis dat clkc aspi-rant-kandid:taL ,·an sy party 'o doku-mcnr moot ondertckeu wu<triu hy bt:· loof om aile verband met die

Ossewa-brandwag te verb reek. H y moct dus

•n gesworc vyand van die Ossewa·

brandwag wees. Volgeus Die Tr

ans-valer is a:l!lllloediging om 'n opcnbtLrt•

Ycrgadoring wat O.B.-agtig iti, by tc woon, gcuoegsamc bewys van , twyfel·

agt.ige trou" om 'o persoon van sy

kandidatuur te onthcf. Oit is du'>

duidelik dat hierdie partyleiers van plan is om met die aanstaande vcrki e-sing hoofsaaklik teen dis

ossewabrand-wag te veg. Dr. Malan wil hC dat sy

ondersteuners in die parlement hon·

derdpersent teen die Ossewabrandwag

gekant moet wces. Hoe hullc

gcsind-heid tcenoor die Empire-party is, maa~t

blyl<baar geen saak nic, want hulle

i

n

di

e goeie ou dae t

oe

die

!

ewe

no

g so

mak

li

k gegaan

C'l

e

t

,

soo

s

d

i

t no

u

v

i

r ons

lyl<

.

'

n Prent va

n

'n

gelul<

k

ige,

v

e

r

so

rgde huisgesin

!

Vandag

se port

ret

en mo

des

l

yk anders

.

Ook die

i

ewenswys

e

he

t

totaal

ver

a

nder. Maar

een

d

ing

bly

nog

diesel

f

de-d

ie

behoefte a

an

ve

r

sorging vir d

ia

gesin. lEn in vandag

se

haas

t

ige

,

=S

1\~~

.

~;::d~·

::w~~:;:~:;:;;,m;•••l

'"'

SI.HD-.AIFR3KA

£\NS

~

NAS

H

HJAl!E

UWHlS

AS

SURANS

i

fE Mi?V.,

IBI?K

.

- TAKt<E OWARSOEU~ OlE UN I€

-liOOF!<ANTOO?. WAALSTRAAT 28. KAAPSTAO

<======:s===<=:::r.::II:"C!_,.,.,===><=·~c::.~>::-========

llocf nie · n verklaring te ondertcken

dat hullc al~e betrelll{inge met die Em

-pire·party verbreek hot nie.

Wnar die H.!\.P.-leiding die Ossewa

-brandwng dus oproep om steuu te ver

-!ecn aan :;y kandidntc, roep hy die

Ossewabrandwag op om sy geswore

vyand tc bewapen. Dit kom op

die-,clfdc neer :o::. wnnncer Churchill die Duit!>o ,·olk sou oprocp om die Brir.;e

leers w!'lt teen Duitsland optrek. \·au

11 npe-ns en nmmunisie to ,·oorsien. !\ie

-mnuJ ·nl dit van clio Duitse ,·olk ,·er

-w:oj! uie, owar daar is Afrikanero wat

soiel~< v:1r1 die Ossewabrandwng

wr-wag!

Daar kan dus gecn spr:tkE' van sam~

\\"erkiog me~ die H.N.P. wees solanf.t

senocmde party dit as uer.eiste stel

dat sy kandidate die Ossewabrandwag vyandiggesind moet wees nie. Daar

kan nie van die Ossewabrandwag ve r-wag word da t hy sy eic galg moet O>ou

nie.

DANK U][T

KAiVllP'

Genl. C. L. do Jager, A.K.G. van dill

VrystanL wat gelotoroeer is, wil die

volgcndo persouc en kommaodo's wat lckkcrnye aan die gclntcrneerdes in

Kofllcfontcin gcstuur hct. hartlik dank

tlaarvoor: J. J. Immelruan. J. C. du Ploov (Liodlcy). H. Viljoen (Lindley).

Y rouc-kommando Harrisrniih, Y

roue-kommando Hoops tad, \" roue-kommau·

do l''ouric,burg.

GETA.LLE EN KRUISK

JES

Yir diQ blnaie wnl so graag skimp op dio :lantal mcnse wat Osscw:\brnnd

-w~g\"crgadcrings bywoon in ,·ergely -king met noci!r dae - hocwel hull·· :,teeds ,·erswyg om gctalle tc noem ,·an hul eie \"Crgadering s -is "n vcrgcly

-king ,·an syfcrs op byc(!uiwmsto oi(·

juis baie guostig nic. Dit is reeds b

c-keud hoo dr. Van Rcusburl! vcrlcd" jaar in September 10,000 op 'n verga

-dcriog in Pretoria tocgespret>k het

wuar dr. l\lnlao 'n week \"OOr dit slog,

:3.000 getrek he~ waarouder l, LOO kon

-gres-afge\"aardigdes.

i.\Taar ook op die plattelund kan dit• Ossowabrandwag dit waag om goffiJI,,

to monster. So het die Komrnandant

-p:eneraal onlnngs 300 moose op die poM

aangelegde dorpie, Groblcrsdnl, in die

Bosveld toegesprcck. 'n Pnnr dao la

-ter het die H.N.P.-k:lndidaat, mnr.

F

.

:\IcDonald, net twaalf meuso gchad oo•

daar toe te spreek. Op l\liddt•lburg bet

dieselfde persoou 'u vergo.dcring van

22 belangstellendes wysgemaak do.t eli,·

Tweede Yryheid:soorlog gcgaan hot oor

die trek van l,ruisies! Vroue en ki o-clers ltet hut le>wc in konscutrasiekano -pc gcgee tcrwille van kruisies, aldu.~

clio sproker. Dit bee die gengtc spre

-ker blykbaar ootgaan dnt dit die

Eo

-noelse was wat terwillo ,·an kruisie s-;;l:tak gesterf het, en nic die Doero nie.

want dit was die Uitl:lnde-rs wat granK wou stcm.- (L\leegt•dt•ei.)

) /a,

laai

STAB!ilS .4GEN

TSKAPPE

EN BEJLEGGINGSM.P"'t'.

U belp In verbaoa

met:-0 llOO.I" t:N Y.EIH{00l' ''an i'lase, Beslg!:tede, Vnste IEicncJomm<> In :SU\d en Oon•. e3 Ol::LI)IU:r.t:GGlNGS: Op ve<l>nnde. of in ,.~udclo iu die handel en nywcrbelcJ,

h:cn hooJ:~to ltoorsc.

0 Ll·:N"tiSOS: Op l'hmfl- en .':;tad~- or Dorps-elendonm•u: ('<Iva~ lcnlllf:A r.n~. teen

lu.a,c:tHQ rente. Ook Vcrban.dJeu.iugs.

() l:-.')(0US'J::t:6J::LAS1'1.NGSTNfE word O!>f;CStel <leur 'o de•L<tu>d~lll"o op (IIU dtt\f.

0 ALI.E l{Lc\SSt: \o'l'~RSEfi:F.JUNG wo'd ondcrnceru.

G <\S HAND£r,sADVISEURS !tan on11 u lnUg lnsako ~ti.!;<IJ>g, ooru:onoo ~n :mnltot>(t 'Inn l>c~te;:bede. voorruudproblcme ens.

fl') .\.l~':SI~A.l!:HS\\£UJ{: Oos ondecooon:t vert-coop vun -ya.:;to etNH.Iomme, buiHn\.nd en

<:creeclskap en~. per publleke •·cUing.

~ ONs l:S ~GEN'l'l:: vir dle :aetpmelmar KoUege. Doen u ln.~Luy\vln&'l! bier. U Eie Afrikanerbesigbeid!!-Ondersteun dit!!

l'OSUOS: 1~21. >.·'OON: 3·0704.

BURGS'f

RAAT :>:3

KAAP

S

TAD

VAN

ZYL9

R@~lWAN

!W

W

A\N lllflL

(l

D

MS.I

BP

IS

.

IK:.eirksaal

-Ge

bou

• -

.

Voorttn.·ekkewweg~

MAJfJLAND

Eindelik

dice oplossing

om

stabie!e

pryse

€"€~

kry:

~ Sll1UlTU!Jr

1lll

vee a.an

orrns

---

dliice

ifii

rrma wail:

allneerrn

JP><e.tr'

gra

ad

ell1l

gewig daeRnlks

lb>errna!flk:

Skryf oir beeonderhede em pcrmitta.

Posbuo 22. Foon 5-2370. Telegrammc : GEWIG.

,

.

l

I

r

VAN

ZY

LS

~

_f

1 I

HOOFSTRAAT

MANSUITRUST!ERS

EN KL1E.REMAKERS

!B

e

soek ons Snyersafdeling

V'ERSKEIDENHEID

BAAlBROEKE, S0~1:ER.PAKKE lli~

MANSUl1'RUS'riNO

GIROOT VIERSKIEDDENHIEID IRAKETTE ON VOORIRAAD

HEIRSNAIRING VAN RAKETTIE $1·12·6- IBIESTIE SNARE

SKRYb' A.A.N ONS VIR 'N I<A"l'A.LOGUS.

I'

II

_II

d

~