111090981401220000019
. . - -_- . ... - ~-- .. - -
deur
KINDERTEHUIS MET SPESIALE VERWYSING
NA DIE KIND IN "ONS KINDERHUIS",
BLOEMFONTEIN.
Jacobus Johannes la Grange, B.A., B.Ed.
'n Verhandeling voorgelê ter vervulling
van die vereistes vir die graad
M A GIS TER E DUe A T ION I S
in die Departement Opvoedkundige Sielkunde
van die Fakulteit van Opvoedkunde aan
die Universiteit van die
Oranje-Vrystaat,
Na voltooiing van hierdie verhandeling, is dit 'n behoefte van die hart om in alle opregtheid my dank en
waar-dering te betuig teenoor hulle, wat by wyse van daadwerklike
hulp en positiewe aanmoediging,hierdie studie moontlik
ge-maak het, by name:
I. My studieleier, prof. dr. J.L. Pretorius, wie se
posi-tiewe leiding, intense belangstelling en vriendelike
aanmoediging gedurende die studietydperk, vir my 'n
bron van onskatbare motivering was'.
II. Die DireKteur van Ons Kinderhuis, ds. M.M. van Rooyen
en sy personeel, vir die vriendelikheid,
hulpvaardig-heid en voortdurende aanmoediging wat my te alle tye
van elkeen se persoonlike belangstelling verseker het ..
III. Die biblioteekpersoneel van die U.OoV.S., wat deur
vriendelike en flinke diens die gang van hierdi~
studie bevorder het.
IV. Mev. B ..le Grange wat, benewens die puik tikwerk,
ook 'n bron van inspirasie was.
V.. My eggenone en dcgt.er-,wie se hulpvaardigheid,
aan-moediging en groot opoffering gedurende die tydperk
van studie vir my altyd 'n onontbeerlik~
liefdes-inspirasie was.
VI.. My ouers, wie se ~ebede en aanmoediging my altyd by
sal bly ..
In nederige erkentlikheid teenoor die Opperwese, wil
ek alle eer en dank aan Hom, die Gewer van alle genadegawes,
toebring. Sonder hierdie onuitspreeklike, ondeurgrondelike
liefde en leiding, sou hierdie studie nooit die lig kon sien
nie"
BLOEMFONTEIN. 4 Oktober 1972 ..
1,,4,,1 1,,4,,2 10403 1,,5 HOOFSTUK I 2 3 4 BLADSY INLEIDING 2-11 AFDELING A
DIE .AGTERGROND VAN DIE SORGBEHOEWENDE KIND
EN DIE BESTAANDE TEHUISVOORSIENING AS
PLAASVERVANGENDE SORG
HOOFSTUK II
DIE. AGTERGROND VAN DIE KIND IN DIE KINDERTEHUIS
Algemeen ct Q e ct 0 II e1!) e 0 e 0 IJ 0 II et 0 ., G • 0 e •• 0 e
Die term "sorgbehoewend" .."...".."... Juridiese omskrywing
Motivering vir die ondersoe~ "".."."....
Probleemstelling ""&"""0&"".""."0.""
Die doel van die ondersoek eQ Bee e Q e •
5 6 7 7 9 1,,8 Samevatting ...0 .."0&0" ••• " ... " ••••• 10 9 201 2..2 202 ..1 2 ..2 ..2 2 ..2,,3 20204 2.3
Die metode en terrein van die
onders oek ""e e G G e e () ... e e e e e ... e 0 e • e
Die algemene ondersoek "",,"""8"""" •• 5
Die besondere ondersoek .01l0e".oO •• e
13-39 13 13 14 17 18 19 20 Die inwinning van die gegewens
Die betroubaarheid van die
gegewens ct (I 0 • if) e 11 0e • e • e ct e 0e e e • " 0•• ct
Probleme met die ondersoek "" .
Die program van hierdie
ver-handeling eo.oOO •••••••• e •••••••••
Fisiese omskrywing "08"0",,".""" ••• 0
Psigiese omskrywing ...0000 " " ..
Opvoedkundige omskrywing oO G O ..
Die redes waarom kinders sorg-behoewend word "0,,..e80"""."""""0"
203010201 203010202 2.3 ..1,,203 203010204 203 e1.,205 2 ..301 ..2 ..6 2 ..3,,10209 2 ..3,,102,,10 2.301 ..2011 - ii-Gesinsverhoudinge o ~ e0 G ~ Q~ • ~• •• 0 •
Die Christelik-aanvaarbare
ge-sinsverhouding 000000000"00 •• ""
Gesinsfaktore en die
sorgbe-hoewende kind ooooeooo" ... "o .... o
Dood en/of siekte van die ouers ""
Egskeidings 000&.00G0000000 ••• "".
Stiefverhoudinge 00 ••• 00"".000".00
Werkende moeders 00000000 •• "•• ""
Die sedelike peil van die ouers .0
Die godsdienstige peil van die
ouers CJ eo. e Cl ~ 0 " ~ • Cl • e e eoe CJ ti " CJ 0 e
Die ekonomiese peil van die
ouers tie 0 e IJe IJ eG" e 0 0 0 0ct C!) e • 0 et CJ IJ
Die sosiale status van die
ouers o0 ~ "• " 0IJ 0 0 0 0e e " $ 0 •" IJ 0 0 Drankmisbruik Misdadigheid Mishandeling e • • e CJ • e " 0CJ • 0• •• •e " ••••• $0.01).(l80eO 2 ..30202 203,,203 2.4
Persoonsfaktore vir
sorgbe-hoewendheid <>00000"000 .. Onbeheerbaarheid 0000 ..00000000 Onsedelikheid ""<>0000""000".<>0 Ops onnnend Cl e " CJ IJ at • CJ e e (I 0 (I 0 • " • e • CJ Samevatting 000"00000000<>00000 HOOFSTUK III
DIE ORGANIESE. EN OMGEWINGSDETERMINANTE VAN
21 21 25 25 26 28 28 29 29 30 30 31 31 32 32 34 34 35 36 36
MENSLIKE GEDRAG AS FAKTOR BY DIE KINDERHUISKIND 42-77
3.1 3,,2
Inleiding oI) e "0& • " •ct • eCJ 0•eo. 0e CJ 0 42
44 44 45 46
Die organiese determinante van
gedrag 000000000000000000"000
Oorerwing 0000.000000000""<>0000"
Die belangrikheid van die
senu-weestelsel en die sintuie 00"0"
Behoeftes en instinktiewe
3020302 3020303 3020304 30204 30205,,1 302050101 3,,205,,102 3020502 302050201 3020502,,4 30206 303 3030201 3030202 3,,303 3030301 303,,302 30303 ..3 303,,304 304
Behoefte aan voedsel, drank
en 'vars lug e e e 0 BOO" o " e 0 0 0 0 _ • e
Behoefte aan oefening en rus 0000
Behoefte aan uitskeiding 0000000
Die seksdrang
Die invloed van die endokrine
stelsel 0000900000000000000.00
Liggaa~like en sintuiglike
, defekte 0 e 0 00 c e C) e e 0 <!I @ e C3 <!I II a e • I)e
Sintuiglike defekte
Gebrekkige gesigsvermoë oooo".ooe
Hardhorendheid
Liggaamlike defekte 000 0 ClG0 G 0 0 0 e
Mangel- en
adenoiede-ontsteking """0000"00"00000000
Slegte tande en
maagongesteld-he id .e 0 0 0 ·0 0 €I Cl0 e 0 @ <1> G I!) C) 0 e (iJ e e eCl f) e II
Velaandoening en ander
liggaam-like afwykings OOBOOOO •• "ooo
Wanvoeding
Opsommend o0 0 0 (!)0 00 a 0 000 e Cl000 0 0
Die omgewingsdeterminante van
gedrag, 0000.00000000"0000000
Die invloed van die omgewing
op verstandsontwikkelingooooo
Kinders wat uit pleeghuise
opgegroei het ,0• 0e e 0e 0e 0 0 0 0 0
Kinders wat opgroei in
agter-like gemeenskappe 0000000000
Die invloed van die omgewing
op die
persoonlikheidsont-wikke 1 ing. e 0il e I!) e 0 0 e Q Gee e e e 0 e
Die ouerhuis
Die ekonomiese toestande
Die invloed van die
leer-proses op gedrag 000000000"0
Die hui.s 0 e 0 0 ISeo" e E> e 0 0 0 0 ID0 e Cle 0
o 0(!) 0 0
Die kind se vriende 0" •• 000'00
Die gemeenskap 000""0"0000"000
Die tendens van nabootsing 0"00
Samevatting 47 48 49 50 53 56 56 56 58 58 59 59 60 61 62 64 65 65 67 69 70 72 73 73 74 75 75 76
4.1
4 ..2 4 ..3 ..2 4.3 ..201 4 ..3.2 ..2 4.3.2.3 4 ..302 ..4,,1 4.302 ..4 ..2 4.3.2 ..4 ..3 4.3.2 ..4 ..4 4 ..3.2 ..5 4 ..3.3 4.303 ..1 4 ..3.3,,2 4.3.3 ..34..
3.3 ..4
4.4
- iv -HOOFSTUK IVDIE ROL VAN DIE KINDERHUIS AS
PLAASVERVANGENDE SORG
Die agtergrond
79-97
Die juridiese aspek in verband
met die plasing van die
kin-ders 8 0 il e e e e <!) ct e IJe e C) • tt e 13 e ••• (!I fil " •
Die kinderhuis as
plaasver-vangende sorg o ~." .
Die ontstaan ·van die kinderhuis
op eie bodem QOoo ..
Die huidige situasie
Die aantal kinderhuise
~ e Cl e e e tt eo. ~ • • • • e • tt • • • • 79 81 82 82 86 86 86 87 88 88 88 88 89 89 90 91 92 94 95 96 Die tipe kinders tt e ~ e " g e fil • • • • " " • •
Die ouderdom van die kind as
norm vir plasing .
Die personeelgetal en
-same-s te 11ing 0 e eo. IJ ti e 8 0 () ., ClE) lt • e " fil e • al
Administratiewe poste ~ .
Huishoudelike/toesighoudende
poste Q~ ".
Professionele poste e 0 0e 0" .,~• • 0 ••
Die aantal poste
Die beheer van die
kinderte-huise deur organisasies Q"."".""
Die kinderhuis en die
Neder-duitse Gereformeerde Kerk "." ....
Begripsverheldering ...e •••••• "
Grondslae en implikasies van
die Skrifopdrag ...Q ••••••••• O ...
Uitvoering.van die Skrifopdrag 0 ••
Die professionele erekode en
die geïdealiseerde toekoms ...
5Ql 5 ..2 5.2 ..1 50202 5.2 ..3 5 ..2 ..4 50205 5 ..2..6 502.,7 5..3 5 ..301 503 ..2 5 ..3 ..3 5 ..3.,4 5.,3,,5 503 ..6 5,,3,,7 5,,3,,8 5.,3 ..9 5 ..3,,10 5.,3..11 5,,4 5.4 ..1 5 ..4 ..2 5 ..4,,2.,1 5.,402.2 5.,4..2,,3 5..4,,2.4 5.4 ..205 5 ..4.2 ..6 5 ..4 ..2,,7 HOOFSTUK V
ONS KINDERHUIS : STATUTE, REGLEMENTE EN
ALGEMENE ORGANISASIE EN BEHEER
Inleiding o0(It ~ ~ & ~ ~ e • •e e e ee • e ee • ft • •
101-143
Statute van Ons Kinderhuis Naam Doel 101 102 102 102 102 103 104 105 106 106 106 107 108 108 109 109 109 110 110 110 110 110 110 111 111 111 111 111 112 112 112 Die Bestuur
Fondse en eiendomme ....0••• & ...& ...
Algeme en 0 • G (It~ • ~ e e • (I(It 0 e o 0 IJ C!) e ft e IJ e GI •
Inwendige reëlings
Verandering e ~@•IJ GO. e • (I e 8 • • • • • e • e •
Die terrein en algemene
fasili-teite 008 " ••••••••••
Die administratiewe kompleks ""., ..
Woongeriewe van die kinders ..., ..
Ontspannings- en sportgeriewe .,,,,,ct ..
Die sentrale kombuis ..."".."9., ....
Die kliniek
Was- en naaldwerkkamers Stoorkamers
Kantore van die buitebestuurder "•.,
Alg.emene herstelwerkkamer Verfraaiing Die personeel Grondslag en bestuur Getal en verdeling Administratief Huishoofde Dogtershulp Aflospersoneel Kookmatrone 000 e 0 ~s 0 0 0 IJ ~ OOG e e • • e e e' Washuis- en naaldwerkrnatrone Die buitebestuurder Qt 0e e 8 000 •e8 • • •s • • • ~
5.402 ..8 5.4,,2..9 5e403 5.4 ..4 5.4,,4..1 5.4,,4.2 5.40403 5.4.4.3.1 5.4 ..4.3 ..2 5.4.4 ..3 ..3 5.4.5 5,,4.5.1 5.4.'5e2 5.4.5.3 5.4.6 5.5 5.5.1 5.5.1.1 505.1.2 5.5.1.3 5.5.104 5.5.1.5 505.1.6 505.1.7 5.5.1.8 5.5.1.9 5.5.1.10 5.5.1.11 5.5.1012 5.5.2 5.5.3 5.5.4 5.5.4.1 vi -Die voorraadbeampte Die verpleegsuster .G~G ••• 8 ••••• o • • e • • II • • • • • • 112 112 112 113 113 115 115 115 115 116 116 116 117 117 117 117 117 Diensvoorwaardes " 0G . Algemeen 118 120 120 120 120 121 122 123 124 125 125 126 129 130 131 131 Salarisskale . Verlof .8 ••••• 4) ••••••••••••••••• Jaarlikse verlof • • e • • • • • • • • • • • • Addisionele verlof Q •• • •• • •• •• • • Siekteverlof ~ • e • • • • • • • • • • • • • • • • Bykomende dienste •• "•••••••••••• Kleuterskool " "." . Sielkundige dienste . Maatskaplike dienste . Nie-blankes •••••• "•••••••••••••
Die kinders van die tehuis •••••
Die gesinsagtergrond "••••••••••
Die hoofredes vir
sorgbe-hoewendheid .
Die faktor van drankmisbruik "....
Ouersedelikheid ••••••••••••••••
Misdadigheid van die ouers •• "••0
Die mishandelingsfaktor .00 ..
Behuising en omgewing ." .
Finansiële staat van die ouers ..
Kerkverband van die huisgesinne •
Huistaalo .
Die fisiese gesteldheid van die
ouers 0 •••••••••••• 0 ••••••••••
Die psigiese gesteldheid van
die ouers ••••••••••••••••••••
Kwalifikasies van die ouers •••••
Kindergetal en verdeling 0 ••••••
Die faktor van differensiasie by
die plasing van die kinders ....
Die kinders en die organisasie
van die tehuis .
5,,6,,1 5,,602 5 ..602,,1 5 ..60204 5 ..603 5 ..604 5,,7 Die prefekstelsel ~ ~ ~ e • 8e e e 5ft • •
Eie siening en enkele
aanbeve-1ings e e e 0 • Ele 0 0 e0 e e (j) • e0 e e e e e e
Medeseggenskap in bestuursake ".
Die personeelkwessie """"s •• "" ..
Die skorsingsreg ""••"0000." •••
Die salariskwessie
Kwalifikasies van die
per-soneellede @""0.""eO""0.".G90
Werksure en verlof .""..."•••• ""
Die kindergetal per huis ""...
Geselskapkamers 0 ..""""" .... .,•• ".
Samevatting ""0"."."""80"" ••• ""
HOOFSTUK VI
WANAANGEPASTHEID AS !N BELANGRIKE FAKTOR
IN DIE LEWE VAN DIE KINDERHUISKIND 6..1 6.2 6.,303 6.,304 603.,5 6.3.6 60306 ..1 6.3.602 6 ..306.3 60306.4
Die begrippe "goed aangepas" en
"wanaangepastheid" ".."..0" .... "
Die begrip "wanaangepastheid'J.e e
Die begrip "goed aangepas" ••".
Die rol van die ouerhuis as
omgewingsinvloed 0" " •••••••
Ekonomiese toestande G .
Die ouer/kind-verhouding
ge-durende die kleutertydperk "It"
Tuguitoefening ""."."""" e
Wanaangepaste ouers QOOeG ..
Ouers wat hulle kinders verwerp.
Ongewenste
persoonlikheids-patrone by die ouers 000".".".
Die dominerende ouer """ "
Die onderdanige ouer
132
Die senuweeagtige ouer
Die pruttelrige ouer
133 133 134 135 135 137 139 139 140 141 145-160 145 146 146 147 148 149 150 150 152 152 154 154 154 155 155
6,,306,,5 603,,606 6030607 6,,3,,6,,8 6,,4 6,,6 -
viii-Die koppige ouer o"""""""oo@".,, ••
Die besitlike ouer
Die onversoenlike ouer
Die temperamentele ouer <>""""eee"
Kinders met spesiale
aanpassings-pro blerne Cle (!)Cl0 Clc e 0 e e0 e 0 (il e e 8 e e ()
Kinders met liggaamlike
probleme e 0 Cl 0 e e ® e e (J CJ 0 (!) Cj e 0 e I!) f} C9e
Die minder begaafde kind Die adolessente tydperk
Die sosiale ontwikkeling van
die adolessent "~""o"o"e"""o,,o
Verhouding teenoor die ouers Verhouding teenoor ander buite
d.ie gesin e C!I00 e 0e I!) 8 • IJ 0 .0 CJ e eCD 0 e
Samevatting "000.""08""000"""""0
AFD ELI NGB
ONS KINDERHUIS : OPVOEDINGSKRITERIUM EN
OPVOEDINGSPRAKTYK
HOOFSTUK VII
DIE.KRITERIUM.VIR DIE OPVOEDING VAN DIE KIND
IN DIE KINDERTEHUIS
7,,1 7,,2
7,,5
Algemeen 000 ~ 0
.@
0 Cl 0 ~ Cl 0 e0 (!) 0 G (!li e @ 000Die lewens- en wêreldbeskouing
as wn integrale deel van die
opvoedingspraktyk O""""""o""o@"
Die noodsaaklikheid van opvoedingo
Die noodsaaklikheid van
Christe-lik-nasionale opvoeding "e""oo""
Die mag en grense van die
op-voeding 0 0 0 e EI 0 I!) Cle 0 El 0 e 0 0 (30 C!I Ct e e Cl 0
Die kind se uiterste
jeugdig-heid CD0 0 e 0 0 (li0 0 e e0 @ 0 eeG 0 0 0 0 0Cl) 0 e (1)
155 155 156 156 156 1.56 157 157 1.59 1.59 159 159 163-1.89 163 1.63 165 1.66 1.67 167
7,,504 7,,5~5 7",5,,6 7~6 70601
Die bereiking van die
self-opvoedingsideaal 0"o~",e"''''0G8~''
Begrensing as gevolg van die
vry-heidsbeginsel "'o~oe",0""~e~e.e8
Die kind se aangebore aanleg o e e
168
Stremmende omgewingsinvloede """8
Die sondige natuur van die mens e
Die opvoedkundige doelstellinge 8
Persoonlikheidsopvoeding as
sub-doelstell:i,ng ",e~"~O"$~OE>""'~O""
Die reli.gieuse opvoeding as
sub-doelstelling e0000000e00$OGO~e
Die waaragtige geloof in God as
sub-doelstelling "~"0"000""'000
Die sedelike opvoeding as
sub-doelstelling ooooe0e"000"''''''00e
Die kweek van wn gewenste·
ge-sagsverhouding as
sub-doelstelling @0@""'''0''OO'''8eeee~
Estetiese opvoeding as
sub-doelstelling 0e"00"O~0"e0®"ao@
Die ekonomiese opvoeding as
sub-doelstelling 0000e0e~aoeee@e00
Sosiale opvoeding as
sub-doelstelling 0"00000000"<;>0<;>00e
Beheerste taalgebrui.k as
sub-doelstelling 0000.0000ooo"e0"0
Di.e kulturele opvoeding as
sub-doelstelling 0 o oCj e e 00 e e 0e 0," eoe
Die verstandelike opvoeding as
sub-doelstelling "oo"eeeoeoo"o
Gevoelsopvoeding as
sub-doelstelling "0"'.""'00"e"'0<;>"000
Opvoedin.g tot liggaamsbeheersing
as sub-doelstelLing <>00000"00"
Natuuropvoeding as
sub-doelstel-1ing e o 0 e o e e e o e e " e GO", e e e °e .. e e e
Opvoeding in nuttige
tydsbe-steding as sub-doelstelling "00 Opsommend o 0~ 0 0 ~0 00 00 0 0 0~ 0 000 000 168 169 169 169 170 170 171 172 173 174 174 175 176 178 180 181 182 184 186 187 188 189 Samevatting o 0 00 0 00 0 0 ~ 00 0 0e 00 e a a
8,,107 8,,108 8 ..2 8~202,,1 8~2,,2,,2 8"202,,,3 802",204 80203 8,,204 803 8,,301 8e3" 2 8e3,,3 8~3 04 804 8e401 - x -HOOFSTUK VIII
DIE OPVOEDINGSTAAK VAN DIE TEHUIS
Keuring van die huisouers/ opvoeders 0""e""~000"""00"0&0m0
Die kerkverband van die
huis-ouer/opvoeder 006@0000000000""
Die agtergrond van die
aan-soeker(s) e0" 00 0 0(!)"" 00 e (!)"" 0 0 "'''
Die kwalifikasies van die aan-soeker(s) 0"'00e0.~0"0""0""@ge0
Vorige ondervinding 0""00"00"~0"
Die ouderdom van die
aan-soeker (s) 00 0 0e e e 00 " e 0 e 0 00 e 0 e "
Die huwelikstaat van die aan-soeker(s) """'''''<>'''''''''0''.00'''''''''''
Die persoonlike onderhoud """.."..
Die proeftydperk <>00""00"0""""""
Die ekonomiese gesteldheid van die tehuis 000"<>000""""6000"0'"
Die noodsaaklikheid van wn
ge-sonde finansiële toestand ""'00'"
Trustgelde en die besteding
daar-van o 0 Cle 0 0 o 0 e CJ (Je e B 0 e 0 (I) e 0 (II (I)
Ontspannings- en onthaalfondse "" Lektuur- en projektorfondse "0000 Opvoedipgsfondse Algemene fondse 0eeB0~0e0000000 193-239 Algemene huishouding o (;)0 0 0' 00 0 0 0 e 193 193 194 195 195 195 196 197 197 197 197 198 199 199 199 200 200 201 201 OpSommend CJ 0 0 0 0e 0 0 0 0e0 e 0 El 0e 0 e e e e
Die opvoeder /kind-verhouding 0 e 0e
Die kweek van Wn gewenste
ge-s Lnge-sverhoudang o oe e 0o 0 0 e ee a 0 Ol0
Die sentiment van haat (;)0e (;)0e 0e 0
201 202 203 204 204 204
Die sentiment van liefde "00ea0"
Individuele aandag 000"~"00"0Ol""
Die tugstelsel van die tehuis" "'''
804 ..3 8.4,,4 8 ..4 ..5 8 ..4,,6 8..5 8.5 ..1 8 ..5",2 8,,5..5,,1 8,,5,,5~2 805 ..503 8,,5~'5.4 8050505 8'.6 8.6111 • 8.6~2 806~3 806.4.,1 8~6.4.2 Is 'n deeltreffende
tugstel-sel noodsaaklik? 0 ..00G .."ee ...e
Mag een mens die ander tugtig? ..""
Tugt~epassing by die tehuis """ ..".
Die oorsake van oortredinge ...e00
Ops ommend 0 0e • e 0 0e 0 00 e 0 0 (!I e (J Cl al • (!I e (!I
Voorligtingsdienste 000 0Ge 0$(!I e • e (!I
Die begrip "voorligting"
Die doel van die
voorligtings-proses 00.0""e." ...""".""0" ... "
Hoe verkry die
voorligter/op-voeder kennis aangaande die
individu? "e e°0e .... e0 0 0e e ... e Q 0e
Inligting verkry wanneer die kind
die tehuis betree oeoo" ... ".o •••
Inligting verkry uit-
gestan-daardiseerde toetse """"" ••••••
Inli-gtLng verkry van die kind '
self Cl II 0 e 0(!I • CJ e e II 00 e e e 00 ceel 00 0 e e
Inligting soos verkry uit ander
bronne e 0e e e • e 0 • ~ "e ..0 • 0 " 0 0e 0 0 ..
Die omvang van die voorligtings-program 0' " e 00 • e 0•• " 00e00e 0 ~e .. "
Die koëperatiewe aspek van die
voorligtingsproses 00".0." ••• 0"
Die Dire kt eur e e " 0 • c .... " co e 0 ... 0 e 0
Die kliniese sielkundige 0000.0"0
Skoolvoorligtingsdienste
Die per soneeL van die tehuis "0 • 0
Die kinders self 0 e e Q " Cl e " " Cl " " e • Cl e
Die geestelike versorging van
die kinders 0.0"" ••• "."".8 ••••• "n Leemte in die kinderlewe
Die godsdiens van die kind
Die behoefte aan positiewe
le iding e " ~ " e • " ~0 e .. " " .. " " e e " .... " e
Die doel met die geestelike
ver-sorging van die kfnder s ...e 0 ° • °
Die kennis van God die Skepper .0"
Die ganse menslike geslag het
deel aan die erfsonde ..""" ..."
205 206 207 207 208 209 209 211 213 213 213 21,4 214 215 215 215 217 219 219 220 221 221 222 223 224 224 224
8Q6,,5 80606 807 8,,701 808.1.3 808.10'4 xii
-Die verkryging van die
ge-nade van God .000000~"""0""G3.0
Die hulpmiddele tot
gemeen-skap met God 0000000000000 •• 000
Die opvoedkundige implikasies 0000
Opsonunend
Gesondheidsdienste Cl0 0 0 0 0 a Cl• 0 e e e •
Die noodsaaklikheid van
gesond-heidsdienste 000.00008.00000000
Die omvang van die
gesondheids-diens e Cl s Cl CD 0 Cl €I 0 0 e 0 0 e 0 0 0 e Cl • Cl 6 C) e 6
Die aard van die probleme "000 •• 0
Die algmene funksie van die
kliniek Cl 0 e ® Cl e Cle 00 00 0 e e e Cle <!I (!) e til €I
Opsonunend
Die buitemuurse bedrywi.ghede van
die kinders .00 •• 00".0 •••••• 0 ••
Die invloed van sport op die
deelnemer e 0 0 0 " 0" e 0 e 0 0 e e 0 0 e 00 e e
Die invloed van sportdeelname op
die gesondheid en
liggaams-ontwikkeling 000000008000000000
Die invloed op die sosiale
aan-pas5ing CD e 0 0 Cl) e e e e e 0 C) Cl c e ® G e (Jl e 0 e e
Die invloed op die emosionele lewe
Die invloed op akade~iese
presta-sie
Die motiveringswaarde van sport o.
Die omvang van sportdeelname by
die tehuis 0 0e 0e 0e 0 0 ••• c 0 0c o 0 ••
Die verenigingslewe en kulturele
bedrywighede van die kinders ~oo
Die omvang van die
bedrywig-hede 0 ct e 0 0 G 0 c Cl0 0 e 0 CDe 0 III0 0 e 0 Q e Cl e
Die opvoedkundige waarde 0e000000
Samevatting Cl 0 0 0 0 0 (!) • Cl(!) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Cl 225 226 226 228 228 228 229 229 231 232 232 232 232 233 233 234 234 235 235 235 236 237
HOOFSTUK IX
GEVOLGTREKKINGS EN AANBEVELINGS SPRUITENDE
UIT HIERDIE ONDERSOEK
9.1.201 9.10202 90102,,3 9.102.4 9.102.5 9.103 9.104 9.105 90105,,1 9010502 902.2 902.3 902.4 902,,5 9.206 9.3 904 241-254
Bevindings ten opsigte van positiewe 243
r-e sultata 000 00000 ë 0 00 •• 00 ~~ 0 00
Die terrein en algemene
fasili-teite e Cl €I 0 0 e e 0 $ 0 (110 8 Cl e e Clo Cl0 0 Cl(!I e 0
Gespesialiseerde dienste aan die
kinders 0 0 0 0 0 (j €I 0 0 e e(!I 0 (9 ID 0 0 0 0 e 0 0 e
Die kleuterskool .""".0000000000.
Die dagskole
Sielkundige dienste
Die gesondheidsdienste o 0 013 0 0 00 e 0
Die bestaande voorligtingsdiens e"
Die geestelike versorging van
die kinders """000000.0.000000"
Die kultuur- en verenigingslewe
van die kinders 000000.0000000"
Die ekonomiese gesteldheid
Die keurstelsel vir die
huis-ouers o 0 0Cl 0 0 0 0 0 (!I0 00 0 @000 000 0 0€I
Die saamgroepering van
gesins-lede 0 0 Cl0 e Yl0 e e 0 0 0 0 e 0 G 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Bevindings ten opsigte van
sekere leemtes 00000000000000.0
Die afwesigheid van !n eie vader
en moeder 00 0 00 00 00 00e 0e 0e 0 00e 0 0
Die wisselende personeel
Gekwalifiseerde huisouers 80001D00
Die sielkundige dienste 000000000
Die getal kinders per huis ".00".
Die gebrek aan geselskapkamers o 0
Enkele aanbevelings 0000000000".0 Slotopmerking 0"000®0000000000000 243 244 244 244 245 245 246 246 247 248 248 248 249 249 249 250 250 251 251 251 252 253
xiv
BIBLIOGRAFIE
Gepubliseerde Werke o 0® ~ 0 00 00 ® ~ G 000 0 0 ~0
Proefskrifte en Verhandelings o~~e00@oe
Diktate 0 0 0C!) e 00 0 e 0 0 0 Gl 00 0 0 0 0 eeG €I e0 f) Q e 0C!)
Ty ds krift e0 0 0 0 0 0 0 0 00 6) 0 0 0 e 0 €I (3 e 0 00 0 19 19 0 0• e 0 Kommissie-ondersoeke en -verslae e 0 0 0 0 Algemene Verslae Referate e 0 0 0 00 (!) 0 00 0 19 0(!) ~ 0 00 0~ 0 0 0@ 0 0 0 0 Ensiklopedieë o 0 0 0 0 00 0 00 0(!) 00 0 0 0C!) 0 00 0 (!) e 0 Wette o 0 00 00 0 el 00 0 0 00 0 0 00 00 0@ ® 0 (!) f) 000 0 (!)0 " Reglemente en Statute 000000000000~000 Agendas 00 0 0 0 00 0 0 0 00 0 Cl(!I0 0 0 00 0 00 0 0 00 0 0 Handleidings o 0 00 00 00 0 0 00 0 0 00 0 0 00 0019 255-264 255 261 261 261 262 262 263 263 263 263 263 264
TABEL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
OPGAWE VAN TABELLE
Ons Kinderhuis : Hoofredes
vir sorgbehoewendheid 0000.~0~00®
Behuising van die kinders
ge-durende die
pre-kinderhuis-stadium 00 00 00 000000000000 e0 0 0 0
Finansiële staat van die ouers
van die kinders van Ons
Kinder-huis 0 Cj) 0 0 0 0 e 0 <:I 0 0 0 0 G(3 0 (9 0 0 0 (li 0 Cle e 0 0 e
Kerkverband van die ouers van die
kinders van Ons KinderhuiS' 00~000
Kerkbesoek van die huisgesinne
Huistaal van die gesinne 000000000
Fisiese gesteldheid van die ouers 00
Psigiese gesteldheid van die ouers 0
Kwalifikasies waaroor die vaders
beskf.k 00 0000 c 0 0 0 0 00 0 e 0 0 000 00 0 0 e
Kwalifikasies waaroor die moeders
beskik 000000 e 0 €I e o 00 e e 0e 6 e e 0 0 00 0
Die kindergetal en verdeling by
Ons Kinderhuis 00000000000.00000
Gesondheidsprobleme van die kinders
gedurende die jaar 1971 00000000
Die omvang van sportdeelname by
Ons Kinderhuis 0 0 00 0 0 000e 00e 0 000
Die verenigingslewe en kulturele
bedrywighede van die kinders 000 0
BLADSY 118 121 122 123 124 124 125 125 127 127 129 230 235 236
INLEIDING
H 0 0 F S TUK I
101 Motivering vir die ondersoeko
102 Probleemstellingo
103 Die doel van die ondersoeko
104 Die metode en terrein van die ondersoek.
10401 Die algemene ondersoek9
104.2 Die besondere ondersoek.
10403 Die inwinning van die gegewens9
105 Die betroubaarheid van die gegewens.
106 Probleme met die ondersoeke
1 ..,7 Die program van hierdie verhandeling e
H 0 0 F S TUK I
INLEIDING
1"h MOTlVERI-NG VIR DIE ONDERSOEK:
Omdat die gesinslewe seker die mees
behou-dende element van die volkslewe. is, kan daar verklaar
word dat 'n gesonde gesinslewe baie kan bydra om die
toekoms van !n volk te. bepaal e
Daar is egter, soos op baie ander
lewenster-reine, ook faktore wat die gesinslewe van 'n volk
baie nadelig kan beinvloed.. Om hierdie rede maak
welsynsdienste dan ook 'n belangrike onderdeel van
enige volkshuishouding uit"
Een onderdeel van hierdie welsynsdienste,
behels die bestaan van 'n verskeidenheid
ki.nderte-huise in die land" So het die kinderhuis as
wel-synsdiens die motivering vir hierdie ondersoek
ver-skaf"
Daar word baie gepraat oor die "goeie" werk
wat in hierdie kindertehuise gedoen word" Fondse
word ingesamel om dit vir hierdie tehuise moontlik
te maak om die kinders goed te ver'sorg ,
Die woord "versorging" beteken vir baie
mense die verskaffing van die noodsaaklike
lewens-middele, nIe voedsel, kleding, asook 'n huis om in
te woon.. Is hierdie verskaffing van voedsel en
kleding dan al oogmerk van die tehuise? Die
ver-skaffing van die. tydelike lewensmiddele is beslis
~. oogmerk van die tehuise, maar dit is nie al
3
-Na deeglike oordenking kom die buitestaander
tot die besef dat die belangrikste oogmerk van die
kindertehuise beslis die opvoedigg van die kinders is,
en aangesien die implikasies daarvan miskien nog nie
tot elke toegewyde beoefenaar van die
barnihartigheids-diens deurgedring het nie, moet die saak in die reine
gebring word",
Die dryfveer agter hierdie studie was dus,
om die benaming "goeie werk" waarmee gewoonlik
vol-staan word indien die kindertehuise onder bespreking
is~ te ontleed om sodoende die werklike wa.arde van
die kindertehuis as welsynsinrigting bekend te stel",
I",2e PROBLEEMSTELLING:
Soos die titel aandui, handel hierdie
stu-die oor die opvoeding van die sosiaal-gestremde kind",
Die term "sosiaal-gestrem" sal dus afgebaken moet
word en die verband tussen die "sosiaal'-ge.stremde" en
die "kinderhuiskind" sal opgekl.aar moet word ..
Om hierdie probleem die hoof te bLed , sal
daar ondersoek ingestel moet word na die hele kwessie
van die funksionering van die kinderhuis", Die
soek-lig sal dus eerstens moet val op die Kinderwet en die
gevoilglike kwalifisering van wn "sorgbehoewende I<tnd"",
Wat is dan die aanleidende oorsake van
sorgbehoewend-heid? Is die sorgbelwewende kind en die
"sosiaal-tt...·
gestremde" kind "n korrelatiewe. begrip?
Die kern van die saak is egter: wat doen die
kindertehuis met betrekking tot die opvoeding van
hier-die kinders? Op hierdie stadium sou dit wenslik wees
om te meld dat die grondslag van hierdie studie
ge-bore is uit die fundamentele waarhede van die
Prote,-stants-Christelike lewensopvattinge.", Die
opvoedings-werk sal dus daarvolgens beoordeel word om die mate
Is daar dus wn wesenlike verskil tussen die
kind wat die tehuis betree en die kind wat die tehuis
verlaat? Het die kinders dus in die tehuis die
ge-leentheid gekry om tot sosiaal-aangepaste individue
te ontwikkel? Kan die kindertebuis dan as !n
belang-rike onderdeel in die opvoedingsproses van !n volk
be-skou word? Wat is die kindertehuis se bydrae ten
op-sigte van die inwonende kind se psLgLese , fisiese en'
religieuse besittings?
Aan die ander kant moet elke mens besef dat
geen menslike samestelling volmaak kan wees nie", Het
die tehuise dan ook probleme? Wat ts hierdie probleme?
Faal die tehuis dalk op sekere gebiede?
Op elkeen van hierdie vrae moet 'n antwoord
verskaf word sodat die bestaan van,sodanige tehuise
beter geëvalueer kan wordo
L3" DIE DOEL VAN DIE ONDERSOEK:
Die doel met hierdie studie is om, aan die
hand van gegewens ingewin oor die gesinslewe van
sorg-behoewende ki.nders, die opvoedingsleemte wat daar by
hulle bestaan~ te ontleed"
Weens die omstandighede wat die kinders in
die kindertehuis laat beland, is dit duidelik dat by
diesulkes wn dringende behoefte om positiewe leiding
aanwesig is" Die leiding wat van die kindertehuis
uitgaan, is dus ingestelop die opvoeding tot volwasse
Christelike persoonlikhede, sodat selfstandige optrede,
aangepastheid en harmonieuse sosiale aanvaarbaarheid
as eindresultaat uitkristal1iseere
Hierdie studie het dus ook ten doel die
aangewend, asook die probleme van die kindertehuis
om die kinders op te voed tot eer van God",
Die doel is dus nie slegs dat hierdie studie
vir kenn ï.sneme sal wees nie, nee ~ dit moet dien as
be-sieling om hierdie saak op die hart te dra, te
propa-geer en waar dit moontlik is, individueel daadwerklik
op te tree om sodoende te sorg dat die wyngaard van
die Meester voortdurend, na die beste van elkeen se
vermoë, bewerk sal word en bly"
1..4" DIE METODE EN TERREIN VAN DIE. ONDERSOEK:
Die metode van die ondersoek kan in twee
hoofkomponente verdeel word, n I , die ALGEMENE
ON-DERSOEK en die BESONDERE ONDERSOE~8
1"4,,le DIE ALGEMENE ONDERSOEK:
Die eerste deel van die ondersoek is
daar-op gemik om die agtergrondsfeite in verband met alle
sorgbehoewende kinders te ontleed", Om dit te kan
doen, moet die volle implikasies van die Kinderwet
van 1960 (Wet no" 33) ontleed word" Verder moet
die aanleidende oorsake vir sorgbehoewendheid
aan-dag geniet" Ook die redes vir die ontstaan van
kin-derhuise moet vasgestel word en die mees logiese
ma-nier om dit te verkry, is om ~n studie te maak van
die organiese en omgewingsdeterminante van menslike
gedrag.. Laasgenoemde studie is nodig om te probeer
vasstel watter nadelige uitwerking organiese defekte,
asook 'n korrupte omgewing waarin wn kind opgroei,
op sy normale ontwikkelingsgang uitoefen ..
Om dus slegs tot beswil van die kinders op
te t'ree, moet hulle uit die korrupte omgewing
verwy-der word en in wn ander omgewing geplaas word waar
kan geskied.. Die totstandkoming van kinderhuise
het dan ook gesorg vir die vestiging van hierdie
plaasvervangende omgewings ..
Om die opvoedingsaspek in die bestaande
kindertehuise te ontleed, het skrywer besluit om
slegs op dié inrigtings wat onder die direkte
be-heer van die N0Go Kerk is, te konsentreer" Omdat
die opvoedingsideaal dieselfde is by al hierdie
te-huise, het skrywer verder besluit om as voorbeeld,
slegs een van die tehuise, nIe Ons Kinderhuis, te
Victoriaweg 43, Bloemfontein, te behandel om
so-doende die terrein van hierdie studi.p te bepaal ..
L4" 2.. DIE BESONDERE ONDERSbEK:
Die ontleding van die
algemene_organisa-sie, beheer en opvoedingstaak van slegs een
kin-dertehuis, nlo Ons Kinderhu~s, kan dan as die
be-sondere ondersoek van hierdie studie bekend .at.aan..
Die gesinsagtergrond van hierdie kinders
moet dus in die besonder ontleed word en daar moet
veral gelet word op die hoofredes wat tot hulle
sorgbehoewendheid aanleiding gegee het ..
'"
Die belangrikste onderdeel in die
op-voedingsproses is beslis die huisouers omdat hulle
in werklikheid die rol van plaasvervangende ouer
moet vervul.. Dit sal dus noodsaaklik wees om ook
die aanstellingsprosedure en diensvoorwaardes van
die huisouers te ontleed om seker te maak of
hier-die persone gretig sal wees om hulle beste te lewer
en of daar nie dalk probleme is wat hulle
ongeluk-kig stem nie.. Die geluk en entoesiasme waarmee
hierdie mense hulle taak bejeën, sal grotendeels
7
-Hierdie studie sentreer in die geheel om die
faktor van sosiale gestremdheid~ terwyl laasgenoemde
ineengevleg is met die mate van aangepastheid
waar-oor elke kind beskik" So vorm die faktore van
aan-gepastheid en wanaangepastheid dail.ook wn integrale
deel van die studie om die mate van sosiale
gestremd-heid te bepaal ..
Ten slotte sal die opvoedingstaak van Ons
Kinderhuis ter sprake kom" Daar moet vasgestel word
of die tehuis weloor die moontlikhede beskik om die
kinders van ffn toestand van sosiale gestremdheid na
volkome aangepastheid te lei"
lo4" 3II DIE INWINNING VAN DIE ..GEGEWENS:
Ons Kinderhuis beskik oor lêers :inverband
met elke individu en hieruit kan die
gesinsagter-grond baie duidelik bepaal word~ Die feite berus
dus nie op die persoonlike kennis van die skrywer
nie en die verslae van die maatskaplike werksters,
sal volle erkenning geniete Verder sal die
hof-verslae in verband met die oorsake vir
sorgbehoe-wendheid laasgenoemde deel van hierdie studie
moont-lik maak"
Die gegewens in verband met die algemene
organisasie, beheer en die opvoedingswerk van die
tehuis, is verkry deur die voer van persoonlike
on-derhoude met d Le Direkteur, die Sekretaris vir die
Diens van Barmhartigheid, die kliniese sielkundige,
die verpleegsuster en die, verskillende huisouers e
I" 5" DIE BETROUBAARHEID VAN DIE _GEGRWENS :
Die gegewens :inverband met die ge s Lns
ag-tergrond van d:ie kinders is~ soos reeds gemeld,
persone maak dit onmoontlik om die betroubaarheid van die gegewens in twyfel te trek"
Daar is egter enkele te.kortkominge
betref-fende die gegewens wat vermelding genoodsaak" So is
daar sekere gegewens in verband met die
gesinsagter-grond wat op hoorsê-getuienis berus" Hier kom
ver-al die kerkbesoek van die ouers ter sprake en die
aangeduide syfers kan dus nie as wn absolute
maat-staf aanvaar word nie"
Wat die psigiese gesteldheid van die ouers betref, kon skrywer ook nie van die resultate van ge.standaardiseerde toetse gebruik maak nie, sodat
slegs 7 van die gemelde 30 probleemgevalle, werklik
as onstabiel gesertifiseer is" Die res, nIe 23, is
getabuleer, bloot as gevolg van die persoonlike
waar-neming van die maatskaplike werksters, en sodanige
oppervlakkige beoordeling kan nooit as absolute
maat-staf dien nieo
Verder is daar ook gevind dat die hofver-slae somtyds, as gevolg van die feit dat een of al-bei van die ouers tydens die verhoor afwesig was,
nie volledig is niee Die gegewens in ve.rband met
die kwalifikasies van die ouers is dus so
onvolle-dig dat dit moeilik was om gegronde gevolgtrekkings daaruit te maak",
Dit was nie die oogmerk om persoonlike
on-derhoude met die ouers van die kinders te voer nie"
Die onbetroubaarheid van sekere gegewens is dus te
wyte aan faktore buite skrywer se beheer" Nogtans
is hierdie mate van onbetroubaarheid geensins
ver-antwoordelik vir ondoeltreffendheid nie; daarom
9
-steeds die lig sou sien, al sou al die "onbetroubare"
gegewens geheel en al geëlimineer word"
I"6.. PROBLEME MET DIE ONDERSOEK:
Alhoewel daar tydens die ondersoek 285
kin-ders in die tehuis woonagtig was, kon die studie in
verband met die gesinsagtergrond slegs 260 kinders
betrek .. Hierdie toedrag van sake word toegeskryf
aan die feit dat sommige kinders die tehuis betree
alvorens die lêers in
grond beskikbaar isc
ping van die Plek van
verband met hulle
gesinsagter-Verder veroorsaak die
omskep-Veiligheid (Felix Brlimmerte,;,.,
huis) in "n inrigting vir dwelmverslaafde.s, dat
kin-ders op kort kennisgewing in Ons Kinderhuis beland,
sodat geen agtergrondsfeite van hierdie kinders
be-skikbaar is nie omdat die hof nog geen uitspraak
ge-lewer het nie"
1..7.. DIE PROGRAM VAN HIERDIE VERHANDELING:
In AFDELING A van hierdie verhandeLing
word aandag gegee aan die agtergrond van die.
sorg-behoewende kind en die bestaande tehuisvoorsiening
as plaasve·rvangende sor'g ,
In Hoofstuk II word die term
"sorgbehoe-wend" omskrywe, terwyl die gesins- en
persoonsfak-tore vir sorgbehoewendhe.id ook aandag genf.et ,
Hoofstuk III word deurgaans gewy aan 'n
ontleding van organiese afwykings, asook
omgewings-invloede wat die gedragsuitinge van die mens in 'n
groot mate bepaalc Motivering word dus gesoek vir
die bestaansreg van kindertehuiseo
HoofistrukIV is "n ontleding van die rol van
Kinder-tehuf.se in die algemeen en die i.nrigtings onder die
direkte beheer van die Nederduitse Gereformeerde Kerk
:indie besonder; word by die bespreking betrek"
Hoofstuk V is 'n uiteensetting van die
alge-mene organisasie en beheer van slegs een tehuis, nl"
Ons Kinderhuis, Bloemfontein ..
Hoofstuk VI handeloor die faktor van
wan-aangepastheid in die lewe van die kinderhuiskind"
AFDELING B handel uitsluitlik oor die
op-voedingsaspek betreffende Ons Kinderhuis"
Hoofstuk VII is 'n uiteensetting van die
Christelike opvoedkundige doelstellings en is
ge-volglik die kriterium vir alle opvoedingswerk van
watter aard ook al ..
In Hoofstuk VIII word al die verskillende
fasette van die opvoedingswerk te Ons Kinderhuis
be-spreek"
Hoofstuk IX handeloor die gevolgtrekkings
spruitende uit die verhandeling, terwyl enkele
aan-bevelings in verband met die opvoeding van die
kin-ders die studie afsluit"
1"8,, SAMEVATTING:
(a) Die motivering vir hierdie, studie is
ge-leë in die feit dat die jeug van vandag
die leiers van more sal wees" Indien
hierdie jeug dan probleme ondervind wat
hulle normale ontwikkelingsgang strem,
watter moontlikhede bestaan daar om hulle
weer op te hef en in staat te stelom die
leiers van more te kan wees?
(b) Die doel van hierdie studie is dan om
hierdie hele kwessie van opheffingswerk
wat daar deur die, kindertehuise en in
be-sonder, Ons Kinderhuis, gedoen word, om
11
-lewe te gee, te ondersoek~
(c) Die metode van ondersoek behels alle
aan-geleenthede betreffende die bestaande kindertehuise, maar om die terrein af te baken, is daar slegs op die tehuise wat
onder die beheer van die NoG" Kerk staan,
gekonsentreer", Vir die volledige
afba-kening van die terrein is die werksaam-hede,van slegs een tehuis, nl", Ons Kin-derhuis, te Bloemfontein~ontleed",
(d) Daar is sekere gegewens wat nie as baie
betroubaar bestempel kan word nie, maar die ontwikkeling van hierdie studie be-hoort nie daardeur benadeel te word nie.
(e) Enkele probleme het tydens die,
onder-soek opgeduik, maar eweneens is die studie nie so geraak dat daar van
DIE AGTERGROND VAN DIE SORGBEHOEWENDE KIND EN DIE BESTAANDE TEHUISVOORSIENING
AS PLAASVERVANGENDE SORG
H 0 0 F S TUK II
DIE AGTERGROND VAN DIE KIND IN DIE KINDERTEHUIS
Algemeen"
Die term "sorgbehoewend""
Juridiese omskrywtng ,
Fisiese omskrywing~
Ps igiese oms krywing e
Opvoedkundige omskrywing0
Die redes waarom kinders sorgbehoewend
word"
203"1 Gesinsverhoudinge .•
2,,2,,2 2,,1
2,,3
2,,3.,1,,1 Die Christelik-aanvaarbare
gesinsver-houding"
2,,3,,1,,2 Gesinsfaktore en die. sorgbehoewende
kind"
2,,3,,1,.2,,1Dood en/of siekte van die ouer-s ,
203,,1,,2,,2 Egskeidings"
2e3" 1E>203 StLe.fve'rhoudf.nge ,
203,,1,,204 Werkende moeders"
2,,3,,1,,2..5 Die sedelike peil van die ouers"
2,,3,,102,,6 Die godsdienstige peil van die ouers"
2,,3,,1,,207 Die ekonomiese peil van die ouers"
2,,3,,1,,2,,8Die sosiale status van die ouers"
2"301,,
2:
9 Dr'ankmï.sbr'uf.k,203,,1,,2010 Misdadigheid0 2,,3,,1,,2011Mishandeling"
2,,3,,102012 Opsommend"
283,,2 Persoonsfaktore vir sorgbehoewendheid"
203,,201 Onbeheerbaarheid0
2,,30202 Onsedelikheid.,
2,,3,,203 Opsommend"
13
-H 0 0 F S T Q K II
DIE AGTERGROND VAN DIE KIND IN DIE KINDERTEHUIS
201 e ALGEMEEN ~
Dit is nie die doelom in hierdie hoofstuk 'n
ondersoek in te stel na die werklike huislike toestan-de van die kintoestan-derhuiskind tytoestan-dens hulle pre-kintoestan-derhuis-
pre-kinderhuis-stadium nie .. Daar sal slegs probeer word om 'n
alge-mene begrip te vorm in verband met wat die
deursnee-oorsaak(e) van sorgbehoewendheid is~
202" DIE TERM "SORGBEHOEWEND" e
TER ORIëNTERING:
En elkeen wat een van sulke kinder-tjies in My naam ontvang, ontvang My; maar elkeen wat een van hierdie
klein-tjies wat in My glo, laat struikel,
dit is vir hom beter dat 'n meul-steen om sy nek gehang word en hy wegsink in die diepte van die see®
(Matthéus 18:5,6)
Sedert die vroegste tye was daar gevalle van kinders wat om een of ander rede nie deur hulle ouers
versorg is niee Vreemdes, of in baie gevalle
fami-lielede, het dus ingestaan en die versorging van die kinders waargeneemo
In die primitiewe gemeenskap was hierdie ver~
sorgingsproses 'n integrale deel van die hele
gemeen-skapsorganisasiee Die enigste bekende oorsaak vir
die sorgbehoewendheid van kinders was die oorlyde van die ouerso
Met die ontwikkeling van primiti.ef tot be-skaafd het die geskiedenis van die beskawing fenome-naal '\terander" Verstedeliking vind plaas,
vooruit-gang is aan die orde van die dag .. Die sosiale
patroon word beklemtoon en dus voel die individu
verplig om ten alle koste met die vooruitgang en
die algemene tendens tred te hou..
Bevolkings-getalle het drasties toegeneem en dus ook die
ge-talle van hulle wat die pas nie kon volhou nie en
dus sosiaal-onseker of sosiaal-gestrem geraak het"
So is daar vandag talle faktore wat
ver-antwoorda-lik is dat kinders so.rgbehoewend raak"
Vandag is hierdie maatskaplike probleem
nie 'n outomatiese deel van die
gemeenskapsorgani-sasie soos tydens die vroeë samelewings nie"
Van-dag vereis hierdie probleem organisasie op hoë
ge-meenskapsvlak om remediërend te werk te gaan"
2.2,,10 JURIDIESE.OMSKRYWING:
Volgens die Kinderwet (Wet no~ 33 van 1960),
word 'n sorgbehoewende kind beskrywe as 'n kind wat:
(a) verlaat of sonder waa'rneembare
be-staansmiddele is; of
(b) geen ouer of voog het nie, of wat
oue'rs of "n ouer of voog het wat
geen behoorlike beheer ooe die kind
uitoefe,n nie, of onbevoeg is om
so-danige beheer uit te oefen; of
(c) in die sorg van
"n
pe'rsoon is watskuld:1,gbevind is aan 'n misd'ryf
vermeld in die Ee'rste Bylae by
hie'r-die Wet, begaan ten opsigte van of
in verband met daardie kind; of
(d) nie deur sy ouers of voog of die
per-soon in wie se bewa'ring hy is, beheer
kan word nie; of
(e) hom dikwels aan skool.vez'sudm skuldig
~ 15
-(f) omgaan met !n onsedelike of slegte
persoon, of wat andersins onder
om-standighede leef wat waarskynlik die
verleiding, verslegting of
prostitu-sie van die kind sal veroorsaak of
in die hand sal werk; of
(g) (1) bedel; of
(2) minder as twaalf jaar oud is en
enige soort straathandel dryf
binne die regsgebied van wn
plaaslike bestuur tensy daardie
plaaslike bestuur deur middel
van verordenings LU gevolge
a·rt:i.kel t:wee-'en-twintig of "n
ander wet u.i.tgevaardig,
voor-geskryf het: dat so "n kind daar>
die soort: straathandel mag dryf
en tensy hy dit doen oo·reenkoms....
stig ver'cr'denfngs LngevoLge
arti-kel twee-en-twintig
uitgevaa'r-d:ig; of
(3) nie minder as twaalf jaar' nie
maar mfndex as sestien jaa'r oud
is en enige soo'rt st.·x:'aathandel
dryf binne. d:ie 'X:'egsgeb:iedvan, "n
plaaslike bestxnrr i.n stryd met
v'er'o'rde,nings wat daar die
plaas-like beatanrr ingevolge a'rtikel
twee-en-twin:tig 'uitgevaardig
het; of
(h) onderbou wo',r'dweg van sy ouer's of voog
af on.de'r huisl:i.ke. omsta'ndighede wat 'het
die belan.ge 'van. die kind in stryd is en
wie se ouer-s of voog nie opgespoor kan
word nie, of versuim het om behoorlike
be-waring 'van die kind te maak, alhoewel
hulle aangesê is om dit te doen; of
(i) in 'n toestand van fisiese of
geeste-like verwaarlosing verkeer ..1
Die misdrywe soos verwys in (c) hierbo is:
(1) ontvoering;
(2) kinderdiefstal;
(3) aanranding;
(4) enige geslagsmisdryf;
(5) enige mdsd'ryf waardeur "n kind
lig-gaamlik beseer word;
(6) enige misdryf ingevolge hoofstuk 3"
Hoofstuk 3 handeloor die verwaarlosing,
mis-handeling en uitbuiting van kinders, wat vir die doel
van hierdie studie volledig beskrywend iSe
Artikel twee-en-twintig, waarna in artikel
(g) hierbo verwys word, handeloor wettige en
onwet-tige straathandel van kinders.
Na die aanhoor van alle getuienis en oor-weging in verband met die betrokke geval, besluit die
Kommissaris of die kind(ers) beslis sorgbehoewend is"
As hy daarvan oortuig is dat dit wel die geval is, kan hy 'n lasbrief in terme van artikel 29(1) van die
Kinderwet uitreik waarin 'n polisiebeampte gemagtig
word om die kind op te spoor en hom na wn
veiligheids-plek te neem om daar aangehou te word totdat hy voor
'n Kinderhof gebring kan word" Die Ki.nde.rhofsal dan
vasstelof sodanige kinders wel sorgbehoewend is al
dan nie"
10 Wet no" 33 van 1960, artikel l(XXXV)"
2" Ibid", (eerste bylae)"
2
t
~ 17
-Daar is nou probeer om die term
"sorgbe-hoewende kind" juridies te omskryf" Hierdie
juri-diese begrip is, soos afgelei kan word, uiters
om-vattend" Baie seker word alle moontlike
definië-rings betreffende die sosiale, ekonomiese, psigiese,
fisiese en opvoedkundige faktore wat ~n kind
sorg-behoewend maak, by die juridiese ingesluit~
Daar kan dus verklaar word dat enige kind
wat volgens die moderne opvattinge sorgbehoewend is,
deur die Kinderwet beskerm word" In (a) hierbo
word gewaak teen ekonomiese probleme, terwyl (b)
die sosiale en fisiese probleme definieer" In (c)
hierbo word die kind teen psigiese, fisiese en
so-siale probleme beskerm, terwyl (d) psigiese probleme
en (e) die opvoedkundig.e sy betrek", By (f), (g) en
(h) is daar 'n samevatting van die psigiese, fisiese,
sosiale en ekonomi.ese omstandf.ghede,
Samevattend sou daar dus verklaar kan word
dat die juridiese definiëring van 'n sorgbehoewende
kind breed genoeg is om dié maatskaplike euwel aan
die man te bring"
Vir die doel van hierdie studie sal die
om-skrywing "sorgbehoewende kind" nie slegs juridies nie,
maar ook fisies, psigies en veralopvoedkundig betrag
moet word"
2"2,,2,,FISIESE OMSKRYWI.NG~
Ook bloot op fisiese tekortkominge kan !n
kind dus as gevolg van die juridiese bepaling as sorg-behoewend verklaar word"
Hierdie afdeling word na skrywer se mening
nog geensins ten volle ontplooi nie", Liggaamlike
gebreke tydens die kindfase kan in die meerderheid
probleemvry sal wees", Dit gebeur egter dikwels dat, weens die. agtelos igheid van ouers, kinders
permanen-te beenstruktuur-, ondervoedings-~ asook vele ander
probleme ondervind"
Laat die oplettende te enige tyd die talle
jongmense beskou en oordeel self of sommiges nie fisies beter daaraan toe sou gewees het as mediese
aandag vanaf kindsbeen ontvang is nie.. Die ergste
van dit alles is dat hierdie probleme wn baie groot
rol speel om die individu se persoonlikheid te
be-paal" In wn latere hoofstuk sal daar na hierdie
aangeleentheid teruggekeer word, maar daar kan nou
slegs hier gekonstateer word dat negatiewe fisiese
kenmerke besl~is aanleiding tot negatiewe
persoon-*
likheidstrekke kan gee.",
Ook di.ehonger kind kan as sorgbehoewend.
beskou .word.. Dit sou ook as "n fisiese gebrek, nl.,
ondervoeding kwalifiseer" Die Kinderwet maak
eg-ter deeglike voorsiening in hierdie verband en wel
betreffende (i) hierbo genoem"
**
202"3,, PSIGIESE OMSKRYWING:
Van Rooyen sê in hierdie verband~
Sodra daar nou invloede van. buite af op die kind :inwerk wat die
vormings-proses vari sy persoonlikheid n.a die
anti=sosiale sou laat neig~ is daar
van 'psigiese sorgbehoewendheid~
sprake", 1
Daar' kan beweer word dat persoonlikheid seker
een.van die grootste sosiale eienskappe is waaroor wn
mens kan beskik", ~Dit is dus onteenseglik waar dat
L, Van Rooyen, I"JeJ"" Die Sorgbehoewende Kind en §.Y.
'GesIn,
p , 28",Infra, pp& 44-64 (3"2),,,
SuP',~, p , 16 ( 2o2o1 ) (i) e
*
**
19
-die persoonlikheid waardebepalend vir elke individu
iso As daar nou van buite af, hetsy
doelbewuste-lik of onbewustedoelbewuste-lik~ faktore op die kind se
per-soonlikheid inwerk wat as sosiaal-onaanvaarbaar sou
kwalifiseer, sal daardie kind beslis as
psigies-sorgbehoewend beskou kan word~
As 'n kind dus in 'n huis van geweld,
on-sedelikheid, dronkenskap~ ensG, moet opgroei, is dit duidelik dat die gevaar bestaan dat sy
persoon-'~~
likheid afkeurenswaardig beinvloed kan worde
2e2o4 G OPVOEDKUNDIGE OMSKRYW,ING ~
Hierdie omskrywing is vir die doel van
hierdie studie besonder belangrik~ As daar nie
sprake was van 'n opvoedkundige kwalifisering van
wn sorgbehoewende kind nie, sou hierdie studie
sekerlik nie die lig gesien het nieG
Daagliks word die volk van die Republiek Suid-Afrika daarop attent gemaak dat die
arbeids-kragte beter benut moet worde Hierdie suggestie
is belangrik gesien in die lig van die huidige
in-ternasionale politieke Suid-Afrika is ~n land
waar wn handjieVQl regdenkendes die getalsoorwig
van agitators (blank sowel as nie-blank), die hoof
moet biedo Die.volk kan dus nie bekostig om wn
sekere persentasie van sy mannekrag te verloor
weens onproduktiwiteit of onderproduktiwiteit nie"
In "n Christelike. lig gesien is die
gely-kenis van die talente ~n rigsnoer langs hierdie wege
Maksimale ontwikkeling of anders gesteLe volkome
ontplooiing van die talente, moet ~n volkswagwoord
word aan die suidpunt van 'n oorwegend onsimpatieke Afrika-kontinent.
Nou is dit ook baie noodsaaklik om te weet
dat opvoeding nie slegs 'n onderdeel is van die
mens-like totaliteit nie" Opvoeding is 'n proses wat
in-werk op die totaliteit; dus word die hele mens
hier-by betreke
Opvoeding behels dus die proses wat van
bui-te op die individu inwerk om hom volgens sekere
be-ginsels te vorm of te hervorm tot !n ordelikheid,
koersvastheid, of kortweg gestel: tot 'n
sosiaal-aanvaarbare opgevoede mens"
As !n kind dus in sy lewenswandel nie
posi-tief bëlnvloed word in sy omgewingsteer nie, of hy
weier om positiewe beinvloeding te aanvaar en te
eer-biedig, kan hy as opvoedkundig-sorgbehoewend
gekwa-lifiseer worde
Hierdie bespreking in verband met die
om-skrywing van die begrip "sorgbehoewende kind" is
ge-doen om die "toelatingsvereistes" in die
kinderte-huis toe te lige Dit is dus hier, heel.aan die
be-gin, duidelik dat die toelatings tot die
kinderte-huis tot !n groot mate fisies, psigies, ekonomies,
opvoedkundig en dus sosiaal-gestrem iso
2e30 DIE REDES WAAROM K!!,:!OERS SQRGBEHOEWEND WORD:
Alvorens daar spesifiek na Ons Kinderhuis
teruggekeer wor'd, is d:it noodsaaklik om "n blik te
werp op die algemene redes waarom kinders
sorgbe-hoewend word. Indien al die gegewens bondig
uit-eengesit is ~ sal' "n tabel, van die r-edes waarom die
kinders van Ons. Kinderhuis sorgbehoewend ge.raak het,
<. "Ir:
baie vergelykend kan weese
21
-203o1~ GESINSVERHOUDINGE:
TER ORIëNTERING:
Die gesin is volgens Christelike
beskouing !n instelling van God
en kom uit die skepping self
voort", 1
z.a.r ,a ,
DIE CBRISTELIK-AANVAARBAREGESINSVER-HOUDING:
Die onfeilbare Woord van God leer dat God in
die begin die man geskape het", Hier is dus sprake
van beklemtoning van die individualiteitsbeginsel",
Vir God bly die man; dus die
indiviC1ualiteitsbegin-sel egter nie die primêre einddoel van die skepping
nie, want so sê ijy:
Dit is
alleen
hom !n
pas",
nie goed dat die mens
is nie~ Ek sal vir
hulp maak wat by hom
(Genesis ..2:1.8)0
Die skepping van die vrou onderskryf die
sosiale beginsele Sosialiteit bestaan dus en is
noodsaaklik by die Goddelike skeppinge Maar ook
die tweeledigheid is nie voldoende in die
skep-ping nie .. drag:
God gee aan die man en vrou die
op-Wees vrugbaar en vermeerder en
vul die aarde ",e"''''''
(Genes is 1 :.28)o
Daar kan dus met Van Loggerenberg en Jooste
saamgestem word dat die gesin beslis !n Goddelike
in-stelling iSe Met die opdrag in Genesis 1~28 begin
die gesin as Goddelike instelling funksioneer"
Te-reg beweer Anshen dan ook dat die gesin die oudste
van alle menslike sosiale instellings is en dat
hier-die instelling behoue sal bly vir solank die mensdom
1. Van Loggerenberg, NeTe, Jooste, A.J.Cq
ouer treffend aano Sou hierdie gelofte oorboord 1
bestaan"
Met die gee van kinders aan die mens,
ont-vang die mens ook die verpligte verantwoordelikheid
om vir die kinders te sorg en hulle op te voed~
Ouerskap moet dus ge.sien word as "n voorreg en geen
reg nie" So word 'n nuutgeborene aan die ouers
toe-vertrou en word daar heel vroeg wn belofte afgelê by
die ten doop bring van die suigeling", Hierdie
be-lofte, nIe om die kind te onderrig of te laat
onder-rig" dui die geweldige verantwoordelikheid van die
gegooi word, staar die lot van Eli die ouers in die
*
oë"
Vir al die geloofsgenote vind die gesin sy
wesenlike tipering in die wedersydse liefde tussen
ouers en hulle kinders ~ hierdie feit is
normbe-palend vir alle aktiwiteite binne die
gesinsver-band" So verklaar Turner dan ook:
Finally, love sentiments impel and
direct behavior in the manner
pre-scribed for family relationships"
Mate love helps make a man want to
work hard at his emp loyment; and
in-vest the proceeds
fn
a suitable homefor his family ""0",000 2
Hierdie waarheid geld vir sowel Christen as
nie-Christeno Die enigste verskil is egter: by die
Christen word die onderlinge liefde van gesinslid
teenoor mede-gesinslid verruim en geïntensiveer
deur die individuele liefde vir Christus" Die
kriterium vir die ware liefde lê dus in die
Mees-ter se lie.fde vir Sy kudde '"
10 Anshen, R"No, The Family: Its Function and destiny,
p , 180
Turner, R",Ho, Famil
E
Interaction, po 233"Vglo ~n hierdie verand die geSKiedenis van Samuel
en Eli, soos opgeteken in 1 Samuel 3:11-14"
2~
lig teenoor mekaar" Hierdie verhouding veronder 23 veronder
-Jammerlik dus die gevalle in gesinne waar
onderlinge liefde nie meer heers nie" In hierdie
gesinne is die onderlinge omgang koud en
onverskil-stel baie komponente, o@ae dat die taal wat
teen-oor mekaar gebesig word, geti.nt word met die
wan-klank van liefdeloosheide Verder is die
onder-linge vertroue, wat wn kenmerk van die gesin moet
wees, toegesluit in wn kerker van wantroue en afsku@
Billike optrede en aanvaarding van menslike swakhede
ontbreek en word vervang deur die selfverheffing en
bombasme van die eie ek@
Die gesin word saamgebind deur wn bloedband,
maar hierdie bloedband kryeers betekenis as daar
sprake is van die onderlinge liefdesgesindheid van
gesinslede teenoor mekaar@ As die liefde nie die
allesoorheersende norm van die gesinslewe tipeer
nie, kan wanpraktyke, soos hierbo genoem word,
voor-komo Indien die fondament van die gesinslewe dus
geskoei is op die normatiewe struktuurbeginsels van
die Christelike gesin, sal dit goed funksioneer@
Daar sal nou sprake wees van wn opvoedings=
klimaat tussen ouers en kinders)) asook wedersyds
tus-sen die kinders" So tree emosionele stabiliteit en
sosiale aanpassing na vore om uiteindelik die
Christe-lik-gelde.alise.erde einddoel in die lewe te bere Lk ,
Die band van liefde vir mekaar en die
afhank-likheid van mekaar is fundamentele kodes wat die
huis-gesin saamsnoer", Die onderlinge verpligtinge teenoor
mekaar en die verantwoordelikhede van die een teenoor
die ander onderling, is hier teenwoordig op so wn
unieke wyse dat dit nêr-ens anders so
In hierdie huisgesin leer die opgroeiende
kind die deugde van saamlewe en saamwerk,
onselfsug-tigheid, diens, gehoorsaamheid asook
hulpvaardig-heid soos op geen ander lewensterrein nie~ Hier
leer die kind die allerbelangrikste lewenswaarheid,
nlo die feit dat absolute onafhanklikheid en
selfgenoeg-saamheid nie eienskappe.van die mensheid is nie~
By vader en moeder word huwelikskuisheid en
sedelike fatsoenlikheid geleer en wel in so 'n mate
dat die stempel daarvan onmiskenbaar op die
waarde-leer van die opvoedeling afgedruk worde
Voorts kan die gesinsverband se
gesagstruk-tuur ook kortliks ontleed word~ Geskoei op die
Christelike lees van liefde, sal die
gesagshand-hawing ook Skriftuurlik slaag~ Net soos alle ander
samelewingsverbande, kan die taak van die gesin nie
verantwoordelik volvoer word sonder gesagshandhawing
nies Van gesinsopvoeding kan daar dus nooit sprake
wees as gesagshandhawing nie 'n fondamentsteen is nies
So bepaal die normatiewe aard van die
Christelik-aanvaarbare gasmsvar-houddng dat die
gesagshandha-wing ook vergestal'ti'ng in die war'e liefde sal vï.nd,
So word ges Inegeaag dan "n liefdesgesag wat altyd
beheers toegepas sal word dog nooit volkome afwesig
sal wees niem Ook daarom dat Turner beweer:
Most important, love greatly
enhances the repetoire of
devices for effecting
con9i-liation in caSe of conflicte 1
Opsommenderwys, kan, verklaar word dat
gees-tesgesondheid, wedersydse respek, 'n positiewe
so-siale gesindheid, onse Lf sugt Lghe Ld , opoffering,
self-dissipline, hardwerkendheid, verantwoordelikheidsin,
spaarsin, sosiale gevoel, goeie lewensgewoontes en
nog vele meer, ten beste in die gesinslewe aangeleer
en uitgebou word tot 'n Christelik-aanvaarbare
om enige tendens voor te stel nie" Daar sal slegs 25
-Die ouers moet hul taak in liefde en
gehoor-saamheid aan die doopbelofte vervul" Alleen onder
sulke omstandighede kan daar van "n ware bydrae tot
die opvoeding sprake weeso Gunter sê dat geen ouer
hierdie verantwoordelikheid ooit mag probeer ontduik
of moet probeer om dit aan iemand anders oor te dra 1
nie"
Teen die vorige agtergrond kan daar nou voortgegaan word om die werklike redes vir
sorgbe-hoewendheid, spruitende uit die gesinslewe, te
ont-leed"
2"3,,1,,2,,GESINSFAKTORE.EN DIE SORGBEHOEWENDE KIND:
Met die indeling hier is geensins probeer
probe~r word om die algemene faktore binne die
ge-sinslewe, wat sorgbehoewendheid in die hand werk,
van naderby te ondersoek"
2..3"1,,2,,1,,DOOD EN/OF SIEKTE VAN DIE.OUERS:
Hierdie faktor is wn baie ongelukkige
toe-drag van sake omdat dit op geen wanverhouding binne
die gesin dui nie" Hier is omstandighede, buite
menslike beheer, aan die orde van die dag" Hoe
hierdie faktor sorgbehoewendheid in die hand werk,
hoef sekerlik nie hier bespreking uit te lok nie,
aangesien dit vanselfsprekend is"
Van Rooyen vind, dat uit "n totaal van 2 001
sorgbehoewende kinders, daar 257 was waar die dood eu/of siekte van een of albei ouers die hoofoorsaak
vir sorgbehoewendheid was" Hierdie faktor
woordig dus 12,84% van die tot.al.e so'rgbehoewendheLd ,1 Dit moet slegs gemeld word dat dit nie
van-selfsprekend is dat die dood en/of siekte van een of
albei ouers die kinders as sorgbehoewend agterlaat
nie. Eers wanneer daar nie sprake is van wn
plaas-vervangende voogsorg nie, dan word die kinders
sorg-behoewend.
2e3,,1,,2..2e EGSKEIDINGS:
Wolff som die probleem van gebroke
hu.isge-sinne baie kortliks op as sy verklaar dat daar baie
getuienis is dat kinders wat uit gebroke huise kom,
baie meer gedragsprobleme openbaar as kinders uit
2
gelukkige huise. Sy word in haar' siening gesteun
deur Langner en Michael wat verklaar dat die manie'r
waarop "n kind se ouerhuis opgebreek woord, in
sino-niem te bring is met seke're gedragsafwykings wat :In
sy latere lewensloop te bespeur is.,3
Die Kommissie van Ondersoek aangaande die
Gesinslewe, vind dat verlating
(38:!J56%),newever-houding (10,63%), owerspel (3,11%), geslagtelike
onver-ent.gbaarheï.d(3,63%), onve'renLgbaar-he Ld in
die algemeen (2,58%), wrywing oor ekonomiese
aan-geleenthede (5,84%), drankmisbru:ik (8,87%),
aan-randing, vernielsug en belediging (7,60%),
rus:ie-:1.
20
3. Langner , T",Se, Michael, SG>T~,
dat daar wel !n liefdesband bestaan nie@ Kinders 27
-makeryen wegjaery (12,09%), liefdeloosheid (12,06%),
wrywing oor kinders (2,73%), inmenging (skoonouers ,
ense)(3,29%), geestelike versteurdheid en
sieklik-heid (1, 35%), uithuisigheid of periodieke
afwesig-heid (3,0%) en gevangenisstraf (verwysing) (0,86%)
die hoofoorsake vir egskeidings is ..1
Goode verklaar hieroor:
At every developmental phase of childhood, the child needs the father (who is usually the absent parent) as an object of love, se-curity, or identif:Lcation, or even as a figure against whom to rebel
safely" This is the case for
both boys and girlss It wou~d be
surprising if the absence of the father had no effect on the childo When the absence of the parent is caused by divorce and not ~eath,
psychodynamic structure is further
complicated by hostilities and
guilts for hostility by feelings of abandonment, and by guilts from
divided loyaltiese 2
In die ondersoek na die geval van Ons Kin-derhuis sal daar weer na hierdie aspek teruggekeer
word.. Daar kan egter nou verklaar word dat
eg-skeidings beslis deur liefdeloosheid voorafgegaan
word" Voeg hierby wat daar tevore in verband met
"lt,;
die liefdesbespreking opgemerk is, en daar word
on-middellik verstaan dat sorgbehoewendheid hier
in-tree .. Steinzor sê ook dat egskeiding ,~n getroue
erkenning is dat die "ouers nie in liefde kan
saam-lewe nie" Dit sou ook nie, help om voor te gee
2.
*
Cronje, G .., !n Verslag van die Kommissie van
Ondersoek insake die Gesinslewe, Deel III:
E~skeidin&, pp", 160-162 ..
Goo e, WeJ e , Mter Divorce, pc>309"
