Antwoorden toetsen vwo
Zuidoost-Azië
5
1 De ASEAN
1 Communistische landen (als Vietnam) mochten geen lid worden. De Amerikanen wilden een bolwerk tegen het communisme.
2 Er zijn niet veel gemeenschappelijke kenmerken. De kaarten over talen en godsdiensten geven grote verschillen aan. In demografisch opzicht zijn er overeenkomsten.
3 a ▪ China heeft te veel inwoners. Het land zou binnen de ASEAN een overheersende positie krijgen. ▪ China wordt tot een ander cultuurgebied gerekend.
b Australië hoort tot een ander cultuurgebied en het heeft een veel grotere welvaart dan de ASEAN-landen.
4 a De landen die lid zijn van de ASEAN liggen allemaal bij elkaar in de buurt. Daarom komt er waarschijnlijk veel handel voor tussen deze landen.
b Van alle export blijft 23% binnen de ASEAN, van de import komt 22% uit een ander ASEAN-land.
c ▪ Interne oorzaak: de landen lijken erg op elkaar. Ze leveren vaak dezelfde producten, bijvoorbeeld tropische landbouwproducten en ze hebben bijna allemaal lage lonen.
▪ Externe oorzaak: veel hoogwaardige producten worden niet in de regio geproduceerd en moeten geïmporteerd worden. Veel producten die in de ASEAN-landen gemaakt worden zijn goedkoop. In de rijke landen is veel vraag naar deze producten.
2 Palmolieproductie
5 Op mondiaal niveau is de grootste productie van palmolie in Zuidoost-Azië. Op nationaal niveau zijn Maleisië en Indonesië de grootste producenten. Op regionaal niveau heeft Sumatra de grootste productie.
Op nog lager (ook regionaal) niveau zijn het de provincies Noord-Sumatra en Riau die de grootste productie hebben. 6 a ▪ Bewoners van een dorp op Sumatra.
Het is heel goed dat er plantages in dit gebied komen. Dat levert werk op, zodat de welvaart zal stijgen. Een nadeel kan zijn dat de traditionele landbouw verdwijnt en dat er mensen van andere etnische groepen naar het gebied komen.
▪ De Indonesische overheid.
Uitbreiding van de oliepalmplantages is nodig, want dat levert geld en werk op. Voor de economie van Indonesië is dat goed. Het is jammer dat buitenlandse banken zoveel invloed hebben op deze nieuwe plantages.
7 Als het bos toch moet wijken voor plantages, dan is het beter om nog te redden wat er te redden valt. Dat kan door binnen de plantage stukken oerwoud te laten bestaan.
8 De opbrengst van de plantages is 700 tot 1000 dollar per ha per jaar. Als het Wereld Natuurfonds het oerwoud wil behouden, moet het in ieder geval dit bedrag jaarlijks overmaken.
9 Persoonlijke mening.
Voor uitbreiding van de plantages: ▪ werk in Indonesië
▪ hogere welvaart voor de bevolking Tegen uitbreiding van de plantages:
▪ het oerwoud verdwijnt (met veelwaardevolle planten en dieren) ▪ oliepalmplantages zijn heel slecht voor het milieu
3 Tropische neerslag
10 Op mondiaal niveau hoort Indonesië tot de landen met de meeste neerslag.
Op nationaal niveau zijn er grote verschillen in neerslag, zowel de totale hoeveelheid als de verdeling van de neerslag over het jaar.
11 Passaatwinden waaien het hele jaar door uit dezelfde richting.
Een moessonwind waait een half jaar en daarna een half jaar uit tegenovergestelde richting
12 a Een Af-klimaat, een tropisch regenklimaat.
b In juli waait de wind uit zuidelijke richting (zuidoost). In augustus uit noordelijke richting (noordoost).
c Boven Azië ligt een lagedrukgebied. Boven Australië ligt een hogedrukgebied. Dit zorgt voor een zuidelijke wind. Op het zuidelijk halfrond krijgt deze wind een afwijking naar links. Dat levert een zuidoosten wind op. In augustus is de
luchtdrukverdeling omgekeerd. Door de afwijking op het noordelijk halfrond ontstaat dan een noord(oostelijke) wind. 13 Een Aw-klimaat. Dat is een savanneklimaat. Ook komt de naam moessonklimaat voor.
14 a Uit het noordoosten. b Uit het zuidoosten.
c De stad ligt achter de bergen, zodat de zuidoostenwind hier weinig neerslag brengt.
4 Metaalertsen
15 Door convergerende platen komt diep in de aardkorst een hoge temperatuur en een hoge druk voor.
16 De meeste ertsen smelten later dan steen. Het vloeibare erts wordt onder hoge druk in kieren en spleten van het gesteente geperst. Daar koelt het af, zodat het in langgerekte aders stolt.
17a De hoeveelheden die geproduceerd worden schommelen sterk per jaar. Op lange termijn bezien is er sprake van een duidelijke toename van de productie. b Als de prijzen laag zijn, zal de productie afnemen.
c De regering moet besluiten nemen over toekomstige delfstoffenwinning (vergunningen afgeven, enzovoort). Ook moet er vaak infrastructuur aangelegd worden. Al deze maatregelen duren jaren.
18a Er komt meer werkgelegenheid in Indonesië en het land ontvangt inkomsten voor de ertsen. b Er zouden meer ertsen in Indonesië verwerkt kunnen worden.
19a Verschillende groepen: politici (op verschillend niveau), natuurbescherming, bewoners van het oerwoud, buitenlandse mijnbouwbedrijven.
b ▪ De landelijke politici moeten afwegingen maken tussen het winnen van delfstoffen, de inkomsten die dat oplevert, de natuur die beschermd moet worden.
▪ Lokale politici zijn meestal voorstander van winning (zowel kleinschalig als grootschalig), omdat er werkgelegenheid ontstaat.
▪ Bewoners van het oerwoud hebben verschillende meningen. Er zijn groepen die geen of weinig invloed van buiten willen, andere groepen willen graag hun eigen welvaartsniveau verhogen.
▪ De natuurbescherming zal bijna altijd tegen de mijnbouw zijn. Mijnbouw gaat vaak ten koste van de natuur.
