m
m
e
is
rat die
·erower
tg
"-an
tTE r die mfnn-1(' van olge n-1 3) teen die ·bddcrs-itatisnre .nr gcen ecs het 22 weer let, het •lk gese ~n Airi-lie Afri-aan on -het nie se soos '\'lando's te Osse-)en het, En Piet es rond-Vandag tatjie in ::>ssewa-'.
.
ocl val' -n hie r- 1asiona-dom en ~rker in aamt
e
>lik as 1gesluit e kapi--
-
-tDE
anne
rn1tnno ~ebelm ; op~; e-llno~ b e-1ku nac 1: o nder-d~~o(' CD,_K
.
-ttr ic.o r-sludc n-lnvlocd -·kltlnt;s. u :>IOU' nne. -korrc.• -•1:, Pre· 1deosf~ ... HJ:.I
.J
J
J
"
(
l
'I
I
I
1
"
Gereg:sl!·..:cr aan d;.e H.P.K. as 11 Xt:u:;biac
~D.!
1C~f~*~"
:
7t,
~
if •'f
0
.ide Jrg. Kaapstad \\'oensdag, 20 Fcbrua1·ie 1946 . No. 13.
IF®~fiDailk:Ik~l!U:~ n«:~rrtl
·
W®M
~
e
~§ltlr~~k§
(G}~sttum:ur
W
c~rall
Bel'ig-tl· "at tlcm· die Iiornitc•1· \'i1· :-.iooulcniging- in Europa •mtvaog is \'an dif· .. Socict)· of J•'rieuds". wys op die dringcnde
nood~aald.ildll'id ,·an vocdsel stuur vir ldndcrs. 'fcnsclfdortyd is aan die liomit1.·C meegedccl tlat dit nou mtwutlilc is om pospal•kctl<• na DuHsland en Oo~t~nr;yl• te ~tuur. In vcrband hit•rmee rnol't die volgcnde rdils gcvolg word:
tl) Die g('\1 ig mag nie meer a.s 11 pd. bcdra nie.
(2) Die inhoud: allcs waarvan die uitvoer nic verbied is nie . (Suiker en tee mag nie gestuur word nie.)
(3) Die adrcs: (N.B.)
(a) Vir pakkettc wat in Duitsland llltgedeel moet word 'sonder opga.af ,·an plek ot
lnnd):
Officer in Charge,
H.Q. Friends Ambulance Unit, H.Q. B.A.O.R.
(b) Vir pakkcttt• wat in Oos -tcmyk uitgedeel moet word: Joh11 \\'hiteman Esq.. F.A.U ..
B.R.C. Civilian Relief,
c/o Displaced pc1·sons Branch M.G. (British).
Vienna. Austria, C.l\LF. Paklccttc wat soos bo aaugc-gco gcadn:ssccr word, sal as militerc palclt<'llc bchandel word I'D sal 3d. pl'r lb. lw:;; in-tHen po~kantorc \\E'en:. onwe-tenclht:id hieromt rent mocilil<-heid \'()rnorsa:tl<. kan hullc daarop gewy!> wunl dat
paldtet-te reed~ op <lie manier uit
Pre-t0ria l'n Joh:llllll.'!,burg gcstuur is. Let voJ·al dnu•·op, uat
pal.:-kctte nic aan pl'ivate pcn;one gerig mag \\'OI'cl nic. en dat <lie uih·oering \'an genoemdt• reeb noochnaklik b.
HOSSOOR1.'E
Om die korrcl<tc samestelling van !)ald;ettc tc vergemaklik, sluit die komitee die volgendo lys in. Dit lc spesiaal nadt-ul< op \'OCdsel en klerasie \"ir kin -ders:
Nutrine. melltpoeier, l<akao. milo. sjokoladc, ovaltine. gr·ond-boontjie-botter, jellie-pocier, ge-droogde vrugle en rosyntjies, pas trine. lwn tyt, maizena, lck
-l<en;, boerebeskuit, biltong, ha-wermout. marmitc of vitamine. eicrpoeicr, malt-ckstrak, en g lu-l<o.sc. asooli: woll{omberse, ge-breide l<leni, flennelet-en Inter-loclt-kinderklerasic, seep, salf, medil<amente, en andcr kinder-ldcrasie.
Dcur hicrdic nuwe moontlik-heid om pospakkettc weg te
stuur. kan elJ{c mens pcrsoonlik en op die gouste manicr iets bydra tot die vcrligting- van die groot nood in Duitsland en Oos-tenryk.
Om die hcrlwm~ ,·an pakkettc aan to dui, stel ons voor dat 'n
inhoudsopgawc (in Engels) mot <lie naam van die afscnder of di<l D.A.H.A. en die volgende lcuso: ,.intended for tho relief
of German civilians only", in
elite pakkct ingc.sluil word.
Die ltontiteP versocl• ook dat hy in kcnnh; gcstcl moct word van <lie aantal W('g-gcstuurd<' paldtette. sodat hy \'nigsins 'n l<ontrole lmn uitocfcn.
\\'at H.na(lland h<'ln'f, moet dif' pald<ettt• gt·~tlma· word na
mcv. B. St.cytle1·, Albe•·twcg 20, Tamboersldoof, Iiaapsl ad. •
Die adre,., van Transnlal M'
lcornitl'f' i,.,: Vmu('-~ ooillcni
-gingsfond.... :\l!c'zr.unine-\·Joe•·, ::'ia nlam-gcbnu. .l' n· t ul'ia.
VRYHEIDSI>AG Op 27 F\'bruarit· word V•·y-hcidsdag- \'anjaat· \1 t•cr soos in llh• ,·crkd!c' op pl('!';'t i~<' ,,·ysl'
gc-IIN•Ic
Aandag ,·an offbierc \\ ord bc•p:tal by punt ·~ 'an dil'
vie-ringsprof:'ram. Dit' boo<blrnp
'an dit• li.G-. lwt in D i <' 0. B. van !) .Januaric vcrsl;:yu. Dit
~.>!1.1 del"ltal\\·e nh• \\'1'('1' gcpubli-"'l'<'r word nie.
K
omm\ll
n
n
st
e
He
ft
S~ioelffiklrll!Thg
Kn
AMeri&&~
Getu if'n is oor
·
n o
p-.
..;praaktn
'
l.:kend
<
• spio
e
-nasie
-
lwm
plot,
u·at di<'
.,-lekkasie
t'mlgelzeime
t>n
vertrouliJ.a•
inligting
uit
Kan<ula''
beu·erkstel-li!!
h
e
t.
is
So11da7 dl'w·
die E<
·~;teJlin
i
ster
nm
1\.
an ad a
,
Jlarkenzi
e
1\.ing
,
L
'
erstn•/,·
b('rig
S-ap a
.
Daar is 22 Knnndcsc in vcr-baJtd met die komplot in hcg te-nis gcnccm.
'n Lid ,.an di<' lianaae.<,c l;:a-binet. hct reguit gese uat die
\'l'ecmdf' mooudhl.'id wat by <lie !'piof'nasiel•omplnt bt>tr·ol<l<c is, Sowjc·t-Ruslantl L'>.
•n Bekende Amerikaanse joer
-nalis het vandag gcsc dnt die RusRe in Kru1a(la en cUe Ver-enigde state 1700 spiocnc het, van wic hulle die plannc Yir die ntoombom g-el<ry hct.
.John Ranldu, demoJ;ralics<' lid 'an die Amcrikann'>c Kon-gr<'"· t'n liil \'an <lit' I\ungres se lwmil<'c \·an onderst-<'1< na on-Arnl.•ril•a.a,nsc' bc<11·ywig-hcdc, hct
\'CI'Itlaar dat 'n ,.J;:ommunistiesc !.J>iiH'nring" in Iiana<ln nan die lig- gekom hct.
.. nit strcl< deur die~ hcle Ver-cnlgde State en \\'Ct'lt tlcur
vcr-~ltcic Kommunistiese Front-or-ganisasics", het hy gcsc.
..
HONGJEIR lRJEJDRIEllCG
Ji
1HIJE
.IL
1E
W
E
Ontstcl~ende
feite
n
nr die
we11e
ld
s
e
voedselkrisis
i
s
aan diP
li~·;gebring dt•nr die
Ameril\aan:-o~·
d.epart
cmcnt
Yan landb~11. b~r;g
{"nited
Pre
:-;..;
uit
W
:
t
-.hing
1o
n
.
'n
Alg-cme
!'lc
,umg·<>r
sn
oo
d
he-dr
,
?ig· alit
"
Iande
\:ttldie
w~r<'ld.\'olgcn:; die verklaring sal
<lie \'Ocdsclposisie g.·durende 1 !ll7 nie \'eel beter wee:> nic. Die o<•Stl· mag grotrr wecs. maar die produksie Yan lewendc hawt• sal WC'ens die tekort aan gmansoorte nog mcer daal. Slegs <lie V.S.A. ht>t ,·n.njaar gC'nopgsam<· \'Oedst'l, tc·n\ yl
Duit<.land. aam: <·n ,Japan die t.'l'/;'l>tC hon~t'l'snood \'an aile tye in die oi' staar. In Oust<'Jll",\ I;,
~panje <·n dek van .Pule, llou-gar.p·. Suill-~lawie t•n Uoenwnit' sal di .. vo<•dsc·lw~rbruik
\\:lar-~;J;ynlil< '11 derdc la1•r Wlc'lc'l> a,.,
\'OOI' dil' uu1'log.
Die \'Ol'dseltekort in die Oostc wo:·d bcskou as l'( 'l ,.an dJt·
wercld sc grootsh• prvh!Cil!l'. hoofsaaltlilt omdat die b('s)til ;-bare rys slegs
2
:>
persent '.'an die nonnalc \'erbruil< uitmaalc Benewt.'ns die hulp deur Un1Tn ,·crsl<af. sal China onge\'ecr 1.350,000 ton vot•dsel mo<'t in-,·oerDie produKsk nL'l . t;m c!-,·oedsclsoorte hct dwarsdcur dit: wercld gedaal. Die koring--op-bren!)'s het met agt persent g<' -daal. die rog--produl;sie met 15 persent. die rysprodul<sic met J 6 pc1·sent en die suikcrprodul< -sie mel 18 persent in \'erge ly-kL-:g n;Ct die \'Ocroorlog-se op-brengs. Vir die cerste kccr
se-IEJLD
det·t die Eerstl· \\'creldoorlog is die vraag na ltoring groter as die aanbod. .Oaar miljoen gen:!"r bN·ste I!HO. i:-. vanda.g sOt\·at 27 mindcr sl•ar)(' en on-1 ~ rniljoen minder in di<' wi·n·)(J a;; in
Yolgens bt·r('l,ening sal Eu· mpa tot l.'indc Junle 17 milj. ton l<oring nollig hi', ten' .)'I
daar nil' 11\1'1'1" as 12 mHjocn t M: bc,.,ldl<baar sal wccs nie.
In 'n toespraak ,·oor die
al-~emene \'erg-adering van die Vcrenigdc Vl;lkc-organisasie heL 1-}rnest Devin gese dat die
toe-' tand moontlik nog baie kan versleg. ,.Ek oordryf nic as ek
so! dat die toestand werldik ve r-or::.rustend is nic". het Bevin , ;!CS\!.
-
1r<IDtiDiml!Deen~
W<allffi
lETIDlr<IDJP)te§~
®mlttwJrngttnlTil~
Dis 'n tonccl in die hoofstraat van \Varschnu. <lie Poolse hoofstad. Pordcrytuie van al-l<•l·lci aard word tan.., opgcdii'JI en gr<'tig' gcbmilc as vervocrmiddcls op die groot straat \\:utr ecn, voor die oorlog, motors en trolliebussc gewemcl hot.
UN IE
SE GROOT BEHOEFTE AAN
K
ORING
-
REGER~NG
SKAT MIS
H
o
c kri
t
iek die Unic sc
'ocd..;el
t
o
... ·:-;t
an<l is,
•
blyk
uit
·n h
e r
ig
\\a~uit l.o
nc
.cn
af-koms
t
i
<J;
is.
Daar:
:
1
wurd
Vt•rm
e
ld
d.at
die
l'nie voor
.J
unie
:22:>,000
ton lwri
ng-moct
he.
Hicrdie gegewens is vcrst1·ck deur die Britse ministC!' van voedsel in die Laerhuis toe hy aangekondig het dat 'n sldp vol koring na die Unic gestuur word in gcvolge \'CI'Soel<e dCU!' die Unic se spesialc voeds cl-afvaardig-ing.
Hy het gese dat die Unh: ge -durendc die jaar 323,000 ton !wring nodig sal he. Aam·ank-lilc is dil' bchoeftt· van die Unie op 50,000 ton gcsl<at en <1-1,000
ton b aan <lie 'Cnle in \\':tshing-ton toCgl!SC. Die gcweldigo vcr-sldl wn,t daar in die Unio so .,aanvanltlit;:c" benmung was co die bchocfte van die volgcnde
paar maande, toon duidelil< d::.t die 1·cgcl'ing op sl;andclil<c wyse gesit en slaap het, onboW\Is van wat a::\llgaan in sy eie land.
VOER NOG UIT Dit is dan ool< geen wonder nie dat die Cape ~..!nes \':t'l H FebruariL' 'n portret plans v:m die B1·itse vlic&rtuigdract· For-midabl(' wat besig is om voed-sel af te laai wat hy nm die Unie a.C saamgcneem het slogs \'('CI'ticn da.o voordat min. Vt'al<.•rson sy haa.stige \'lug na Lond<'n ondcrncc·m het om voecl-St'l te gaan vra!
En ond<'rw;y-1 nun. \\'atc·n.on in Lund<'n brsig was om Yit· di<' Uoic voedsl'l te vra, het di<'
Brit~e stag!>ltip King Gcor·ge in
Haap~tad 30 ton voed~cl opge -laai vir Britt anjc as bl~·l< ntn danltbaarh<'id vir sy uorlog-s-poging.
l'IET RETIEF NOG L'\' GEBIED E
;-.Ia aanlciding van 'n berig wat onlang-s \'erskyn hct insakc die inskal<L•li ng \'an 'n ;;edeellc van Piet Hrticf by Gcbied D. 1.-:
ons \·ersocl< om die aandag va~! offisiere daarop te \'Cstig dat die dorp Piet Retief nog onder Gebicd E rcssorteer.
A
r bei
d
ersblad
Ver
w
ag
Samesme81tong
,_.Die algcmene indruk wat daar hecrs oor die toespral<c dcur dr. Malan en genl. J. C. Smuts oor cersgcnoemde se wantroue-mosic, 1s dat albei die weg probcer voorberei vir 'n nuwc koalisic met die doer om die vooruitgang van die Arbeidersparty aan bande te le," sl<ryf die spesiale berig-gewer van .,Die Weel<blad" in 'n artikel.
,.In die wandclgange," skryf hy, ,is die oortuiging uitge-spreel< dat die vcrskil tussen die twcc partye uiteindelil< op-gelos sal word. Die drie pru·-tye-tocstand laat die volk g e-durig l\\'yfel. Vir alle prak-tiese doeleindcs het die Domi-nion Party reeds van die to-necl verdv.--yn," bcsluit die bl~cL
r
GEES VAN
P
ARJLEMlENT
HS
DII!E
A
BEDORWIE, S£ IL.Vo
.,
Beroep Op
Om
te
Christene
Help
Die wcnk
dat
Ch
ris
te
like
huisgcs
inn
e in Kaapstad
pal1cmcntslcde
in 'hcskerm
ing
moet neem
tydens die
!
11sitting
van die
p:u'le•~<<'nt, is gedoen dcur m•'•.
Hen-·!,
·
rung Klopper, L.V., by geleenthcid. van 'n vc•·g:tdcring
'
van di,e
Oa
lvini
st
i(•
.;e Bo
nd
van Kaapstad
vcrlede
Vry-J
'
l:lagaand, waar
hy a,-;
spreli.er opgotree hc::t.,
'Mnr. Klopper het gepraat oor met sy part:.·wese dit
onmoont-dle plig van die Christen in die lik maak \'ir 'n Christen om die staat en beklemtoon dat ons
b't!idige staatslewe ver afgewyk
'bet van wnt dlt behoort te wees.
Dit' s-eld ''ir sowel dre
wetge-wcnd~ as die administratiewe
vcrtakJ,ings. Spr. het voorbt•t'l-do genoem \'an hoe daar
\'l'r-1>nregting plaasvind in die
staats~cns waar dit dilm cis
gcbcu~dat 'n man se bevordo· ring afhanldil< Is vnn die huo-voolhoi<l sopios wa.t hy sy meer-dere aanbied. Die toestand kan
lllderdaad as I<Orrup besluyf
word. het mnr. IUopper gesc.
\!Vat die
voll,sverteenwoordi-glng-
in, die parlcment bet1·er.hot sp1·. gese dat dit die plig van
regte manne aan die hoof te kry, want jy moet jou
party-l,andidaat ondersteun en die beste partykandidaat Is dikwels die man met die rekbaarstc ge-wete. Die sprel;;er het aange· toon hoe 'n Christclilu~ :\Iini!.tcr
'n kJouc;ulc in die onderwyswet
moes verdeuig en handhaaf wat belet dat 'n hocr
onderwyslnrig-ting navraag mag doen na •n leerl;;rag 1>C godsdienstige
oor-tuiging by sy aanstelling, ''ant
hy moet let op die mengclmocs kiescrs.
1\inr. Klopper het
gennt-woord dat hy ook baie graag
e~e Christen is om tc sorg dat '2.:~;~~'rdJC!ffi!@ffi!IiQ@mJ5llii!iC!@t!!ifdr~r.;
hV
"
~~c ~egte Christelil<e manneo
\'ryheitlsdag vra. op 27 Fe·as l<an.ilidatc onuersteun. Aileen bruarie van u •n offer. Dle
op die wysa l<an dan.r invloed in die wet~~w~nde g-csag
uitgeoc-!~l wot•di ~op die oomblilt i~
die g1\0S
~ ~ie
parlcmcnt baieIwmmando'~ '·an die OsSl'\\
a-brand wag gaan op daardic dag dil' stryd om 'n nuwc toelwm, aanbind.
bedorwe.
<Weje
munne word van ~~~J~'3!:~1S'R~'C!m.~~'EJ~ die plnttcln.nd a£ gc~t uur na diE' ,parlement. Aam·anldilt gaan
h~Dt-nog lterl;: too, maar ~elei
drnk lu>el hullo nf I'll malt vcr-lote ''P votlteerue W('c. Spr. sil
ofe a~r wol'd haic gcdrink in
die
pnrlement" nie, maar daariS
balo min \"rnt nle drinl< ni('c. Daar is St'lfS pro<liltantc wnt in~e pad('.ment dronldappe
ge-wprtl bet. D~t. Is nie reg om
h~e llcl. te · wll stenig nie.
Hjerdie tocstand. kan baie ver-hEhp word lndien Ch.ristelike
ge-sinne in I<aapstad tydens die
sitting In voeling bly met
par-lepentslede en huUe ten goode Minvloed,
-11/E&J~EERQE>IS'l'ELSEL
•t 1:1 ),.t: tc11 ·tA ) b (1
Tydens die bcspreking Is <leur
·n lid van die g-choor anngcvocr dat die hui<.li c olitiekc stelsel
,.
.
J· bo
i
dl19b\9<h
-g
0 \.\" '19
\f
~~u:i\9m
~
9mKlG
J/l'.'J.
;ln!HU'lrt'>I~'J'g
[
ll
'1)(!, '.nf:,q,. ...
.
J ·!b 'l(JCJ ;:.,."l')~;· "! • 0 t f!! J~ :1lJ 1t.C!nTJ: '"!h .,,. I ) " :.tP-1'1') "I""!() .. Jit~·n beter stelsel vir sy vaderlantl
verlang. maar tog meen hy dat daar ook binne die huidige stel-!:E'l baic meer ,·erl<ry kan word as clke Christen sy oordeel reg gebruik.
'n Ander lid hct die opmer· kmg gemaak dat dit vir hom lyl< of die bekering nie in die
parlement moet begin nie, maar
ten opsigte van die parlement.
Die voll;: moet gclc(ll· word dat dio parlement self verl<cerd is en dat h.ierdie instclling dit.
on-moonllil< maak om 'n
Chrisll'-lil<l' gesag to Iaat geld. Die vergadering is gehou on-der voorsitterskap van ds. J. D.
Vorstcr.
Teken in op Die O.B.
'J'ydt>ns die Offi..,il'rslaertrel; in Bloemfontein ltet die Offisicro op indml<wel<l<endo wyse Imide
g!'hring aan die '!7,000 'Houo en kinders \\at gostcrf hot vir die vryhold van hul voll<. Die
fnto tuon dil' vroue in hul nctjicse \\'it rol<lco besig om dlo trappies tc best)1:'. ten\')·I hon·
dl'nlt• nndc1· reeds hinne in gelid opgestel is.
Gissings
v
{81}1]
oor
I oekq)ms
IFadye
BARLOW SIEN VERDWYNING
.,'n BelangJ·il<o politielm ont1\il<lteUng het gedurende die wantt·ouc-debat planc;gc,ind," sl>ryf Arthur Barlow's \Veeldy in sy uitg'awe van 9 deser. .,Dit is 'n algchele ommelccer in dr. :\Ialan &e bl'leid wat nou 'n olyftalc tot die EngelsNprelcende
Afrilmners rig. Dr. 1\lalan se aanbou aan die Engclsspreltendo Afriltanl'r& hct die ondorsteuning van 75 persent van die
Xasionalt• lwulnrs geni<'t.."
,.Die belangril<ste Hn.ngstuk wat uit die dcbat voortgespruit
hct. Is wat mens kan noem die
gcmgmakende aankondiging van dr. 1\lalnn, waarin hy defi-nitief op sy ou voetspore
tcrug-gaan en openlik en ronduit ver-l<iaar het. dat sy party onder-steuning en samewerking met
die Engelssprekcndes in
Suid-11. frika op 'n 50 --50 basis ::~a!
vetweii<Om.
,,Die houcling van die Nattes
gcdurende die oorlog is
welbe-kl'ncl. Toe dit gelyk het of ons
die oorlog gaan verloor, het
hulle toenadenng met Duitsland
gesoek en hulle vyandigheid teen enlgiets wat Brits was
-selfs teen Suid-Afrilcaners van.
Britse afl<Oms - was kcnmer-kend", skryf die blad.
,.Die oorlog is nou oor. Daar
het nou iets in die Malnn·l<amp gebeur. Mens kon dit sien I<Om aan die cinde van vcrlede
llit-ting. Die hoofswcep van die Nasionale Party in die parle-ment, mnr. Tom Naud6, L.V. vir Pietersburg, het vanaf die
voorste bank in die parlemcnt
'n toespraak in die gun::~ van nouer samewerking tusscn En· gelssprel<ende en ll.frll<aans-sprekende groepe gelewer.
Hier-die toespraak van mnr. Naude het aanJeiding gegee tot 'n bit·
ter aanval op hom deur mnr. Eric Louw, die L.V. vir Beau-fort-Wcs, een van die bekwn.nm-ste leiers van. die ekstremistlese groep in die :--iasionale Party in
die parlement. Vanjaar (slcgs
·n paar dae gelc<le), het mnr.
Tom Naude dicsclfdc toespraak in byna dieselfdc woorde her-haal en Louw wat in die parle-ment teenwoordig was het nie hierop geantwoord nie. Danr 1!1
blyltbaar 'n goeic rcde hlor·
voor .. "
SAL VI!:RJ)\VYN
,Malan se tocspraak was vir my van besondere belang. Ma-lan het eindelil< besef dat hy sonder die ondersteuning van die Engelssprcltcndcs in Suid-Afrika nie sal l<nn regeer nle en nooit Eerste Minister kan
word nie."
,Fcit is dat !\Ialan se beleltl ten opsigte van clio Engclse
Suid-Afril;;aners nlc 'n jota
vcr-sltil 'rut die Vercnlgtle Party
niea"
OPPOSIS!E
f.N
OORLOG
Op die beskuldiging van min. A. M. Conroy tydens die wantroue-debat dat die
Oppost-slc die oorlogspoging sou ge-dwarsboom het, het kapteln G. H. F. Strydom, volgens Han· sard, as ,·olg geantwoord:
,.Op 'n punt van orde, ck \\il graa1('. aangesien die
i\11-nister ons alma! insluit waar
hy
se
dat QllS alles gc!IOCDhct om die oorlogspoging te
ondermyn, dit beslis ontl,en.
Elc weet nlo ,.an een hier wat
dit gedoen het n.ie.. D~rdie
nantyging i'l onwaar en 'n leu en."
Parlementere
Taal
Die gees waarln die bespre
-l<lngs In die parlement plaas· vlnd, blyk duidelik ult die volgende:
Mnr. SERFO!'<"TElN: En jy was lid daarvan. Jy is nou be· sig om jou eie nes te bevuil.
Mnr. HEYNS: Ek erken dnt elt daar was ... \Vanneer gaan daardie agbare vriend weer hu!l by die grafte In Brand· fort? Miskien sal hy dan er-ken dat hy ook 'n fout gemaak het.
Mnr. SERFONTErN: Waar het ek gchuil?
Mnr. HET.'<S: By die graftc
va.'l Brand.fort.
Mnr. SERFO~EIN: Maar
jy licg mos.
(Hierdie woordewlsseling kos die belastingbetaler £1-10..{)).
In September verlede jaar het dio rogerlng die eerste fonda-mente gelu van sy 6,000 ,. na.sio-nale huiso". Nu. vyf mu.ande is
die OE'r~to .,nasionale huls"
af-gclower deur 'n kontrnkteur in
Pretoria wat in Januarie hler·
die jaar begin bou en die huis blnne 24 liM voltooi het. Op tlio ander hulso wag die dalt~
Jose burgm·H nog.
\Vat !Siteel claar met die rcge-ring sc behulslngsprogram as
een man sy wcrk binne 24 dae !<au aflewcr en die andor lmn
na 150 dae nog nil-s !ewer nle?
O.B.-mnnne-offislcre marsjeer ru\ die !\lonwnent by gelcenthl' ld \'nn die lcran~ll'gging.
.. \.ir my betelcen dlt die
be-gin ,·an die opbrl'l<ing 'ao
so-wei die Nasionalc as die Vcr-c•nigde Party cn die venleling \'an Suid-Afrilca op 'n duidelil;e
l'ltOnomiesc grondslag. eers <leur
grol'pe en later deur groot par-lye." • ¥
r
.
{ On plom Time me to spkii ticsc Die hctd eindc land om 1 en sa deur besig die ' van c eise \'an siesc mcn'l 0111 ( gcsi• tie~c e.;luitc hill g \'Illig Eng(' sabot Vri die 1 Rusl~ Wei· It moet ploma hy let hY lwudi Icc 11 Rusl~w
Die pese groot bcsig joene einde sal b· nie ~ veri<'• dertit hong· clat vcrbt 1\tc hiE'r<.l as 2 persc kalor 3,000 sond Ame1 buite Reut( DaDu
Die on be' tin I se b• die t Edeh be rig Berl) Vo' die o in di> Edel\ blom bilk oor ' In •n aa gerei gcvinN'Ir
"
•"'-'r1 ~;...
·
·,·J
I,l
!J
••
•·. :"~.
·.;:
~
-
:.:~
J
. ;.:
j
.
.
.~~:1 -~:
~:
;
~
I
•• )!¥ ·•tl
mltlol
Diehon
-E.
N
l
...
van,
J
ens die :)pposl-ou ge -tein G. l Han-·d: rdo, elc die i.\11-t waar gedoen ;-lng te mtl<en. er wnt >~nile en 'n-·
e
1 espre-plans· :t die En jy .ou be-·vull. en dat ~gaan weer Brand- ' an er-~maak Waar graftc MaarJ
g l<os -{)). ar hetJ
ronda- nnsio-nde IsJ
>" af-}Ur in hJcr-l buisJ
Op dale .. rege-m asJ
-l dao r lmn · nlo~'
I
- Vcr-!cling Jclilce
.
'f
'dour . par-J '"1::~ ~·:
DIE O.B., WOE::'-<SDAG, 20 FEBRUARIE 1946. BI...ADSY DRIE
Uitt die Kolomme
die Engelse
Pew~
IRS,
llJ~~lliE§lE
IHI®
liJIDJ
iW
({ii
~JEW
&&IRsJLHOC
Onder die opsltrlf .,Ruwe
Di-plomasie" spreek die ,Cape
Times" hom uit oor die Russiese
metodes, soos o.a. ool<
weer-spiel'!! word in die
l<ommunis-tiese agitasies in ander Iande:
Die diepe ge\'oel van
dankbnar-heid wat die Engelse aan die
einde van die OOl'log vir
Rus-Iand gekoester het, en die wens
om die vriendsl<apsverhouding
en samewerking te behou wat
deur mnr. Churchill begin ls, is
besig om weg te krimp onder
die \·oortdurende beklemming
van die aanhoudende kritiek en eise en slegte trou afkomstig
van die streng beheerde
Rus-siese radio en pers. Oplettendc mense het nie in gebrel<c gebly
om daarop to let, soos Bevin
gese het, dat die Iiommuni
s-tiese Party en sy pers oral,
in-sluitende die van hierdie land,
hul gedragsl,yn van l\Iosltou on t-,·ang en te lcenne wil gee dat
Engeland die wereldvrcdo wil
sabotecr.
Vriendskap word nie op
hier-die manier opgebou nie. As
Rusland in harmonic wil
saam-werk met die ander moondhede,
moet hy 'n nuwe tegniek en di-plomasie aanleer. Dit is tyd dat
hy leer dat as hy \'Oortgaan met
sy ingeslane on\'CI·soenbare
houding, hy die Verenigde Vo
l-ke uit mel.:aar sal sl.:eur. As Rusland voortgaan om sy eie
wog in to slaan, en nle deur die
Veillgheitlsraad vcrhinder word
nic, sui die liggaam in 'n klug
vorander.
.,EnJgeen met 'n bietjie insig
weet dat Rusland strategiese
oogmerke in die Midde-Ooste en in die oostelike Middellandse See het, en dat hy die Griekse
probleem as 'n diplomatieke spel opwerp oor die luitiek op
SY. Perslese beleid. As hierdie
soort van ding voortgaan het
die Verenigde Volke bale min kans om voort te bestaan", be
-stuit die blad.
•
0 0Glad N
i
e So
Bekend
Hoewel hy dit ,.ekstremisties"
\;nd van die Afrikaanse pers
om voorblad-nuus van die
Bower-dokument, met sy
ver-doemende onthullings oor
Chamberlain en Rhodes te
maak. beskou die Illustrated
Bulletin dlt belaglik van die Engelse pers in ons land om die
dokument dood te swyg met die
vemkoning dat dJt niks nuuts
bevat nie.
,.As die gesaghebbende feite
wat deur sir Graham Bower
op-geteken is, dat Cecil Rhodes so
-Wil
~
lH!ongersnood I ot
Duibland
!Beperk
Die grypldoue van die Euro·
pese winter. vererger deur die
groat gebrelt aan voedsel, is
besig om toe te slaan op
mil-joene ongelukltiges wnt die
einde van hierdie winter nie
sal beleef as uitredding en huln
nie sonder versuim aan hulle
verleen word nie. Honderd-en·
dertig miljoen staan vandag
hongersnood en inwag sonder
dat hulle hul eie posisie kan
verbeter.
?\'leer as 125 milj. mense moet hierdie winter !ewe op minder as 2 000 ltaloriee en 28,000.000 persone op minder as 1,500 kaloriee. terwyl mens ongeveer
3,000 eenhede nodig het om
ge-sond te bly, het Dean Acheson,
Ameriltaanse onderminister van
buitelandse sake, gese, volgend
Reuter uit Washington berig.
Daar is 'n geweldige tekort
Dui'i:se Weerstand
Die polisie ontvang o.l meer
onbevestigde berigte dat Mar-tin Bornmann, een van Hitle'l" se belangrikste luitenante aan
die hoof van die ondergrondse
Edelweiss-organisasie s t a an,
berig Sapa-United Press uit
Berlyn.
Volgens die bc-rigte stuur hy
die organisasie uit 'n skuilpleK
in die suide van Duitsland. Die
Edelweiss was die gunsteling·
blom van Hitler. Op die
oom-blik tree die organisasie op
oor die hele Duitsland.
In die Neurenbergse hof is
'n aanklag teen Bornmann
uit-gereik, maar hy is nog nie
gevind nie.
ann koring en indien die hoe-veelhede nie aangevul word nie,
sal Europa op 'n ramp afstuur. Aileen 'n wondenverk sal die lewens van hicrdie mense kan
red. Hy het verklaar dat daar besluit sal word of die voedsel
so verdeel moet word dat
hon-gersnood slegs tot Duitslan:1
beperl{ of tot oor die hele
Euro-pa versprei word.
Duitsers Nog
Vies Vir
Kommunisme
In die onlangse Munisipale
verkiesings in Duitsland het di"l
Kommuniste 'n volslae neerlaa.;
gelei. Die skriltbewind van die
Roo! troepe in Duitsland het
die ltommunisme vir 'n tyd
al-tans, die nekslag toegedien.
Daar was geen buitengewonP.
belangstelling in die verkie·
sings nie. Meer as 825.000
Duitsers is die stembus verbied
omdat hulle Nazi-gesind sou
wees.
Die Onafhanklike Party en
nie-partygesindes het 34.616
setels uit die totaal van 70.52~
verower. Die Christelike Sosiale
Unie het 23.559 setels verower,
die Sosiale Demokrate 10.651,
die Liberaliste 1.042. terwyl d1e
Kommuniste maar net •n karige
600 sctels gewen het.
In sy oorsig van wereldtoe
-stande beldemtoon die Britse
joernalis Kenneth de Courcy
egter dat hierdie terugslag van
die l<ommunisme net tydelik sal
wees.
van.
wei as sir Joseph Chamberlain
ten volle ingelig was omtrent
die voornemens van dr. Starr Jameson, nie eez·stcg-randse
ge-skiedkundige onthullings is nie,
dan het ek my tyd \'erkwis deuz
a! die beskikbare feite in ve r-band met hierdie dec! van ons
geskicdenis te bestudeer·•,
ver-klaar die skrywer en voeg daar
-aa.n toe:
,As die dingo wat sir Graham Bower ons nou rneedecl, wC'l
bo-lcend was, wattcr mount lilce
Yer·-slwning lwn daar r,-ewccs het
om Jameson voot· 'n Ih·itse hof te sleep sondcr Chamberlain en Rhodes·?"
Paari
Monumqn
tale-
W
erke
(EIE~.) IWK.
Posbus 220 - Brcclnstraat
PAARL (H..P.)
Q
SKRVWE DffiEK Ol\f ONS
NUUTSTE H.ATALOGUS () Direkteure: L. A. B. Bohlman - M. BohlmarJ Gevestig 1898
SCHOEMANELLO
DRANK
Vlr Kwalltelt en Tovr e<leo-held die GoedJ(oopNte
_
,
..~KOOP
0<1:j
5S
.,.,
DIREK TEEN
d Q.!. co~ ~~ .,.oGHOOT-
0.E::
01"..
IIANOELS-
IQg ~~ ~'t
te
~PHYSE
..
""'
""
.. d :~.~ Q.> WTh"E: Fookelwyn 11· Le"'-~enf'"''YD • • • • . • 3/9 Vermouth .. . . 3/· Banokraat - Cocktail .. './· ~OET \VYN"E: Llkeurwyn en On Port . . 2/U 11/-0u Wit Port en Sl\ulernc 2/6 Porl, Roo! Soet Mu.skadel. Wit Soet ~!uel<ndel . . . . i/8 8/-Jerlplgo, Roo! en Wit . . 1/l) 8/6 Wooester Bock co Pontak 1/7 7/6
$.JilrtRIES:
Amn:>tolll\do (Oroe). Kimberley Klub (Oroe) Ou Bruin (Soe·
terl~;). Ou Oloro.9o (Soot) 2/9 Gone (Soel) . . . . . . • . 2/G 10/· Spoalale (Boeterla) . . . . 1/6 7/3 Sjerrle (SO\'Itrl~) . . 1/5 6!9
onoe
WVNE: Bur(;Uody ...
.
1/9 Cloo-et eu Wit Dr<>G..
1/6 flRANDE\VVNE: Super de Luxe ...,
.
.
~
~
:
Do Luxe ....
..
39/-Ek•tra SpC>Siaal ..
..
7/· '117/ -F. C. ....
..
..
.
.
616 SO/· Buchu ...
.
..
..
..
T/0 J 1';]'\l':WER .•..
..
..
..
1/6 UKt:tJRS: Creme de Coeno . . . . 7/0 Gouc Mandertn. CurRcno.Rummel. P!esaor;. Persko, Appelkoos
..
.
. .
.
..
7 /-NneltJie..
.. .. .. 6/6Kersie. Anys, Gemmer.
!.<!moen. Vnn der Hum,
Peperment
.. ..
..
..
6/03i/-lliNF.WF.R·I.flt F.{TRS:
Lcmoe.n en SuurlemCHln 7/0
~% ot 1/· p~r f nfRin.r wnnn('el' Kftn·
tnnt met DrAh•lllng Jtt.'1\tuur word.
VOPff by 5/· Yfr lrl~-~~ M bniiPI8. ~n
I 3/ • \'lr vnn tJto wn t Vf"rt:tu:•d AU I \Vnrtt
by trrnc::Ht"ndlnr::. \\'flrd '\'f'rhnu1~ In 12· tJoottf'l-kh~Kit'll nf G-ttPIIhiQ" .. vnutJirn nf ~l'oter. U ldl':tdf'R vnn 1:! bntt~>f 1cn.r•
n')•n. Rrnndf'vo.·~-n. ,J•ln•lwt•r, T.Jiceur.
\'rrmooth ••n llnnf'hmnt t•ovnt.
-TPmle: K.~t.R. (JIUf4 fr••ln&;'f"ld nn 1!1)'·
lyne. R.fi.A. "'"" l.rclnknmmlnHle.
v.o.s. ouo·r:-~uoons.
Beste! van
JURGENS SOIOEl\tAN.
POSBUS 142, OVDTSIIOOR::'IIOns Gee Nog Steeds Leiding!
S.A.
GHAFSTEEN- EN
l\10Nlll\1ENTWERKE
CEJENS.) BPK.
Voortrekkerweg, MAITLAND
WAARDE
VIR
GELD
lEJE~§1rE ~lUIU§lrlYll»SOC~llJF
liN
AIF~lilKA&W§
V~rr§lky~ ~eelk:Hnks
v~Jffimlf
1
Ap~rna
WAPENSKOU
'N 031\'AT'l'E!'.'DE EN INSIGGEWE!I.'DE OORSIG
VAN' BL'fl\"ELANDSE EN BUITELAJ.'fDSE
GE-BEURE AANTREKLIK OPGESTEL DEUR
VOOR-AANSTAANDE DESiiUNDlGES en JOERNALJSTE
Intcl<cngeld (voorultbetaalbaar):
12/G per janr.
£2-10-0 vir 5 jaar.
£4-10-0 vir 10 jaar.
£10 Lewenslanlc.
Stuur nou onderstaande intel<envorm aan:
W A P E N S J{ 0 U (EDl\IS.) BPK. Posbus 28 STELLENBOSCU Naam: Adres: Intekengeld:
INGEVOE.RDE. D.D. T .
.
l1lOUTOMATIESE SPREIER
Aetos;off ... fBom D
rnsektern
iddeff
DIE
KOPERSBOND
'
BEPERK
,
kan met genoe!! aankondig dat 'n verskeplng van
bo-vermelde D.D.T. binnekort besldkbaar sal wees.
H1erdie nuwe proses is die ENIGSTE DOELTREFFENDE metode vir huishoudelike gebruilt en was dcur die
V.S.A.-Weermag gebruik in die Ooste gcdurende die oorlog. 0
Geen huisuron
lwn
sond
e
r hi
e
rdie
1von·
derlike insektedoder
hlaarlwm
ni
e
.
(!)
AEROSOL-D.D.T. word onder hoe druk met Freon-aerosolgas gemeng in 'n staalhouer. Die houer is voor-sien van 'n klep wat verstelbaar is ooreenlwmstig die grootte van die kamer. Wanneer die klep oopgemaa,J<
word, ontsnap net genoeg vloeistof in die vorm van mis
-tigheid om die mure ens. van die l<amer heeltemal te
bedek. Geen vermorsing vind plaas met hierdie metode nie.
e>
Pla
as
u
.
bestellings
NOV om
teleurstelling te vom
·
!
:
om
.
@
Ons is ALLEEN-AGE~TE vir: Sui<leUJce Afrilta,
in-slultende Kenia, Rhodesie, 1\Iozambique en Belgiese Kongo.
DIE
KOPERSBOND
BE
PERK
Posbus 8363 Posbus 2120 Posbus 468 JOHA.~~ESBURG. KAAPSTAD. WL.'IDHOEK (S.W.A.) ~- ..,
.
rrDIE O.B., WOENSDAG, 20 FEBRUARIE 1946.
Voor en tydens die oorlog is daa.r vee! gespot met die
be-perkings wat daar in Duitsland gele was op wat die liberalistiese
demol;:rate onder vryheid verstaan. Die Duitse burger is
be-jammer omdat hy belet was om sy buskaartjie in die straat weg
te gooi of sy tafelafval sander mecr op die ashoop te werp, dog <lit ter besldkking van die anti-verkwistingsorganisasie moes stel. Dat sogenaamde .,anti-waste"-organisasies ook later in ons
land opgeduilc het, het die gespot nog nie laat bedaar nie - dit
was op vrywillige, d.w.s. demokratiese grondslag. Dat die Suid -Afrilcaanse burger tydens die o01·Iog dem· middel van regulasies verbied was om met sy lwerant, wat hy "ir 2d. gekoop het, 'n
vuurtjie aan te steek of <lit solfs maar as 'n behangsel in die epensral< te gebruilc, was oorgesien as 'n noodmaatrccl.
Dat daa.r in Duitsland scdert sy verminlting in 1919 'n voOl' t-durende noodtocstand geheers het onder steeds-wisselende pa•·ty
-politici, is van demolcratiese Jcant nie raakgesien nie. Inteemleel,
die noodmaatreels wat die Hitlet·-benind a.angewend het om sy volk uit die chaos te red, is tot 'n oorsaak van oorlog gcmaalc.
Die Duitse volk moes verlos wo1·d van 'n diktatuur en weerecns begiftig word met die weldade van die parlement~re <lernokrasie.
DIE PRYS
Suid-Afrika bet 9,000 lewens en £500 miljoen bestee om die Duitse volk te verlos van die juk van .,verboten" en ons eie volh: van so'n moontlikheid te vrywaar. Maar vandag is dit .,verboten" vir 'n boer om 'n trossie druiwe aan sy vriend te verkoop; dit is ,verboten" om 'n hamel sander verlof na die mark te stuut·; <lit is ,verboten" om meer as 300 myl per motor in 'n maand te
'ry; dit is ,verboten" om wit brood te eet; dit is ,,verboten" om
Woensdae vleis op taiel te he; dit is .,verboten" om meer as 'n
maand se voorraad suiker in die spens te he, en dit is ,.verboten" om meer hotter te koop as wat in 'n week verorber kan word.
Ja seker, maar dis mos die gevolge van die o01·log
wat gevoet· is om Duitsland en Suid-Afrika te verlos van die julc van ,verboten" en moet dus as 'n blye las gedra. word! Ons ,verboten" is tog immers die las van opoffering om 'n ander volk daarvru1 te bevt·y!
Die vcrskil tussen Duitsland se ,verboten" onder die Hitle
r-bewin<l en <lie Unie s'n onder die Smuts-bewind, le egter hierin:
Die Duitse rcgering het dit gcdoen ten einde sy eie vollc se lewenspeil met 20 pcrscnt te verhoog - soos kort gelede uit Am
o-rika erkcn is. Die Unie-regering daareuteen doen dit om die lewenspeil van die Britse, dit wil se 'n vrccmde ''olk, te vcrhoog.
Afrikaner K
ry
Plek In
·
Handel
,Die Afl·il\aner het sy
iden-titeit in die handelswcreld laat geld. Dit is moontlik gemaak
deur die posi tiewe bcleid van <lie Afrikaanse Handelsinstituut waardcur die status van die Afrikaansc sal<eondcrneming so verhoog is, dat dit vandag sy regmatige pick in die handel s-wereld innccm. Dcur buiten
-gewone vordcring het ons
van-dag die finale stadium bereik," het mnr. J. C. van der :1\Terwe,
voorsittcr van die Afrikaanse
Han<.lelsinstituut, in sy
toe-spraak voor die Kaapstadse
A frikaanse Sal<cl,amer \·erlcdc
weelc verk!aar.
,.l\ret die oortuiging dat hier
-die positiewe beleid die regte is.
het ons ons teenstande1·s getoon
waan·oor ons staan en wat ons
\\'il."
Dit' :\ft·il;aan"(' Handt>bin~ti
tuut h<'t versltiUendc ontwik l•<'-lingstadiums deurgemaak en
dit bcsldl' vandag oo1· sal;e
-l;amcrs in a! die groot ste<le van
ons laJHl en ook op 'n aantal
ldeiner plelddcs. Vandag kan die Handelsinstituut reeds aan die Afrikaanse sakcman wat tot die handel toctree, beskerming en voorligting verskaf.
Verwyscnde na ·n
ckopo-miese lradisic wat gcskep moet word, het sp1·. gese dat eerlil<heid die basis daarvan moet vorm. ,.Dit is nood
-saaklik vi1· die regtc atmos-feer.''
Die Gefedereer<le' Kame1·s van Koophandel het so pas tot 'n
verstandhouding met die Han-delsinstituut gekom, \\'aarby
erken is dat albei liggame nodig
is vir die \·oortbestaan \'an die
handel. In 'n gees \·an
heelhar-tigheid is besluit dat 'n
inter-komitee bestaande uit vyf lede
aru1 albei kante sal optree waar
dit gemeenskaplike sake raak.
Ook met die Landbou-unie is
'n ooreenkoms bereik wat sal
\'Crseker dat die handel en landbou saamwerk en mekaar aanvul.
Nltefl~fg)lliDIDJ
Vaiktfl
@
fl~
IK\
o
~~!ro
@~oEoWo]o
W~~~~@~~W~~
BEAUFORT-WES . . . . . . . . . . Vrydag 8 Maart, om 8.15 n.m. WILLOWl.1:0RE . . . . . . . . . . Saterdag, 9 Maart, 10.30 v.m. OUDTSHOOR~ . . . . . . Saterdag, 9 Maart, 8.15 n.m., Stadsaal
CALITZDORP-GAMKA . . . . . . . . lviaandag, 11 Maart, 8.15 n.m. GROOT-BRAKRIVIER . . . . . . . . Dinsdag, 12 :.\1aart, 8.15 n.m. WITTEDRIFT . . . . . . . . . . . . Woensdag, 13 Maart. 2.30 n.m.
KNYSNA . . . . . . . . .. Woensdag, 13 Maart, 8 n.m.
:.\rJDDELRUG . . . .. . . Donderdag, H Maart, 2.30 n.m.
GEORGE . . . . . . . . . . . . . . . . Donderdag, H Maart, 8 n.m. HEIDELBERG (K.P.) . . .. .. Vrydag, 15 Maart, 8 n.m., Stadsaal
CALEDO)l . . . . . . . . Saterdag, 16 Maart, 8 n.m., Blomskuur ALLE BELA..~GSTELLE..l'liDES HARTLIK \l'ELKOM.
·(Die plek van byeenkoms sal plaaslik aangekondig word)
&~tt~lrciD«»~ ~r.m
W
cautitt1tr®1!R<e
1
1fWJ§§~!ID @Iii~ !ID©£m@~~fi1HIDltce
w
:a!ml
~ii~l1~rr:
'l't'I'\\',YI tlie \\ et·eldgcbcure van <lie jongste tyd in die tcltell , an ·n aaldig-e vocdscllnbis. van hongcrsnood t>n hoHgertloml slaan, wnnl di!' m!'nslleid so sta.digaan gewoon aan die Jn·oni<'SE'
\H\ntrou!' en ag·tcrdog tussen die Russe aan die ecn lmnt en
clic Angci-Sali,..crs aan die ander lmnt. Hi!'rdie gcvanrlii\C cn
:-.dH'rt' voo•·tcl<tn van 'n toelwmstige oorlog hct •·N•ds in die
Rol..;j!'wisties!' •·ewolu~ic tydens die ccrstc \Vcrl'ldoor·log "Y
mo-llP•·ne oon;prong gehad. 'n Tweede \Vcreldoorlog was t•gl<'r
nodig, t!'n spytf' van 'n gemeenskaplilw bondgcnootslutp h'en
'n gt>rnN•nsl;:aplilw vyand, om die gevare van 'n dcrdP \\1ol·el
d-oot·log t ussen die ,.bondgcnote" van g·ister en tlie ., \'!'rcnigdt· ,·olJH•" van vandag ,.teeds th'eigender te maak.
intriges, vergif-komplotte en
spioenasie-ringe. Aldus joerna-lis White in sy .. Report on the Russians".
Sedert hierdie werl< gcsk:·yi
is, het die Bolsjewistiese Ru~;;
land seer seker n!e 'n beter
\Ticnd \'an die huitewereld gc
-word nic. Ten spyte van 'n ge-meensl<aplike oorwinning, 'n
legio intcmasionale lwnferen
-sies en die ontbinding van die Komintern. is dit nog met diep
-gaandc agterdog en wantrouc
dat Rusland nie alleen die bui
te-wl:reld as sodanig, maar veral
sy bondgenote van gister betrag.
As joernalis White vandag Rus
-land as 'n kron!ese kranksi
nni-ge beskr;\'f. dan moet dit nie vcrgeet word nie dat veral die
Angel-Saksers gehelp het om
hierdie Trojaanse perd, hierdie
moderne Frankenstein binne die
mure \'an die Westerse
beska-wing te sleep. Die groot toets
\'ir die .. Vet·enigde Volke·• moet nog kom wanneer daar om die konferensietafel oor toekomsti
-ge Jandsgrense en im·loedsfere beslis sal moet word.
:-iUB'i'IEI~E
ANGEL-:o;A({:-;;!F::o;E l'ROPAGANUA
Vir dicgenc. soos ons in Suid
-A frika, wat binnc die Angei
-Saksiese invlocdsfeer leef. is dit
a! 'n uitgcmaakte' saak dat die
Rusland van vandag die alle
-nige oor·saak van aile interna
-sionale wrywing is. Die propa
-ganda \·an die Angt>l-Saksers is 1
op aile moontlike maniere besig
om die wereldmening teen Mos
-l<ou te belnvloed. As ·n
inter-nasionale konfercnsie misluk,
dan l\r~· die Russiese afge\·aar
-cligdes die skuld; as daar in Pole, Iran of Griekeland binne
-landse onluste uitbreeli:. dan
word da<U' in VVashington en
Londen op subtiele wyse gesug
-gercer· of ge'insinueer dat die
Russe 'n hand daal'in het; as
die Bolsjcwislc aanspraak
maak op irwloedsCer·e huite hul
cie grense, dan bcstempel die
Angel-Sal<sicse pl'Opaganda dit
as ongeregverdigde Russicse
impcrialisme. Dit is nie onwaa
r-skynlik nie dat selfs hinneland
-se nywerheidskrisisse in Ang
el-Saksiese Iande cersdaags aan Moskouse aanhitsing en knoeie
-ry tocgesk-ryf gaan word. Dit is in elk geval duidelik dat Rusland in die Angel-Saksiese propaganda hoe Ianger hoe
meer die pick \'an Hitler se
Duitsland inneem. Soos Berlyn
sedert 1933 die \·oonverp van
Ameril<aans-Britse agterdog en wantroue was, so is Mosl<ou
vandag die sondebok wat in Washington en Londen vir 'n
groot gcdeelte van die wereld
sc na-oorlogse sorge verant -woorclelik gehou word.
'N Al\IERII\:AANSE l\IE:II;ING
OOit IWSSIESE AGTERDOG EN WANTROUE
Hicrdic steeds grater worden
-de wolk van Angel-Saksiese agterdog en wantroue ten
op-sigte \'an die bondgenoot van
gistcr, vind bevcstiging in die
opspraakwel<l~ende werk van \V. L. White. Tn sy .,Report on the Russians" gee hierdie Ame
-ril<aanse joemalis. wat die land
van Stalin in 19H besoek het
juis toe die Angel-Saksers aan
die Kormandicse kus land. ·n
baie lesenswaardige
beskry-v:ing van Ruslancl en sy m.cnse. White maak aan die ecn lcant
met l<wistige hancl gebruil' van die heuningkwas - miskicn docn hy dit om aan sy werk
clie sl<yn van onpartydigheid te gee maar aan die ander· kant
wcmcl dit van kritiek teen die Russicse komrnunistiese stelsel
in a! sy versl<illende aspekte.
In sy l<ritick hct die Amcr
i-kaanse joernalis dit vera! teen
<lie Russiese gewoonte om vreemdc besoekcrs, selfs al is hullc bondgcnote, noukcmig te bewaak. om hulle te \·erhinder
om die gevegsfronte te gaan
besoel< of om met die Russiese
\'Olk as sodanig in aanral<ing te kom. Volgens \Vllite word die
vrecmdc besoeker as ·t ware
geblinddoek as hy in Rusland
1\0m en word hy aileen toege
-laat om te s:.en en te weet wat die Russicse owerheid gewillig
is om hom te !aat s!en en weet, en dit is vir die weetgierige
joernalis nie veel nie.
Volgcns White word \'reem
-·.
de diplomate in ::\{o:;l<ou net so
sorgvuldig gekerker (closely imprisoned) as vreem<le
l<orres-pondente. Die Britse gesant in :Moskou lwn bx. n!e van die
Russicse owerhci<l \·erlof k1·y
om buite die hoofstad te rcis
nie. 'n Ander diplomaat in
J\!os-Jwu. nogal die \·ertccnwoot·diget·
\·an ·n linksgesinde bondgenoot,
beweer teenoor \Vhite dat die
Russe hom met feesmale en
ont-halc oorweldig-, maar hom nit>
toelaat om iets te sien nie. Vol-gens die Amer·ikaanse joernalis
word \Teemde besoeker~; in Rus-land gewconlik as spioene
be-handel en informasic oor en ·n besoek aan oorlogsfabricl'e
wo1·d dcur Sowjet-amptenarc
selfs aan Russ:ese bondg-enotc
botweg geweier.
Volgens White sotl die Russe
vandag aan 'n l\roniese
geeste-like Juankheid, hekend as ,pa-ranoia", ly. Die Rus sou in sy
onderbewussyn ·n dicp gcvoel
van haat tecnoor die lmitcwc-reld koester. Hy sou glo dat
die buitewereld teenoor alles
wat Russies is. vyandig staan,
dat hy omsingel is deur nare
Maat· het die Russe dan nie
rede om agterdogtig en wan
-trouig teenoor hu! hondgenotc van gister te wees nie? Is die Bolsjewistiese Rusland in die
\'Crledc nie as ·n verstoteling, as 'n melaatse deur die
Angel-Sal<sers behandel nie? Word dieselfde agterdog en wantroue
wat in die Russiese kamp ge
-soek en gevind word, ook nie by
die Angel-Saksers aangetref
nie?
Die vo!gende kecr meer oor die Russie!'e standpt::: ~
-V~YHlfiDSDAGVIE.RING
(AM
1\JtTRA
-
DAG)
0 Die
Ski<'n·iland~e Gcnf·raal~kapw·
vier
Y
i~Y
t-1 E
I
D S 0 A G
op\Vfu·n~dug,
27
F('
hn
uu
·
i
c
,
01118 n
.m
.
in die
.EBEN.EZEH
-
SAAL
-
MAITLAND
.BevPl\'(>erende nffisit•r: 11/Gcnl. lh. F. U. nU T. \'AK ZVL.
PROGRAM: ·
O
p
NJering
1'011die f\.ant
ate en
0.8
.-Blaosorlies
Versl
ag
vm1 die
l/niale Laertrek
:-:al
gedo~nu
;orll
DlT IS BEVF;L DAT ALLE OJ.<'J!'JSIERE EN BRA~J)WAGTE
TEE~WOOROIG l\TOET WEES.
BEL.-L"iGSTELLENDES EN VRlEl'iDE WORD IL>\RTUI< lJlTGENOOI.
twrd
fe(•stelilt
gevier op
1Frr~
t1<IDtriial
SATl~H?DAG,2
MA.ART 1946
vmwf
.2
11
.
m
.
QSPREKER
:
DR. HANS
VAN
RENSBURG
0
Donk
er dae
is
verby
maar nog
donk
e1·
d
e
r
.d
o
c
W t·oor.
Die drei
-gende gevam·
, Kommun
isrne, klop
aan
udeu
r
.
Kom
dra u
d
eel
by
en
sterk
die
hande van u
Volks
-beweg
in
g
.
..
Bt'lr ~o.oaali ~ 'lwp;t<·n J!HZ t·: (;('\:1111 19~~. [ 12 OJ;t d(·r pl: .. El> help t'l .tlie sh ·vrcemcl tnif'."·:-:.-.:-.-.;~:.~
w.
~! ... ~;;g
t~:
~·....
·~
··-·+'!·~·~,.! :te en joerna-on the ~\.'S}{l'j'f c Jlus-1 beter cld ge -'n ge-ng, 'n nferen-.-an die ~t diep-lntroue c buite-1' vera! be trag. 1g Ru:;- lltsinni-lit nie •raJ die 1et om luerdic nne die beska-t tocts ·" moet om clic komsti-edsfere laP. rue 1 wan -jgenote Is diil in die oteling, AngeJ-Word IDtroue 'TIP ge-. nie by ngNre.:: ~er oorIG
, ZYL.ron/
iAGTF>..
l
•
l
il
See
lKan
Da~k
DIE O.B., \\'OENSDAG, 20 l''BBRCARIE 1946. BLADSY VxF
Daar
Opdr(())(j))g
Adverteer
/Let
op
Wie
-
Onders~eun
in
Hierdie
HULLE.
!Biad
Gi$Sings
oor
Uitwerkirug
van
A-tClJ(l)mbom
ROELOU BARRY
A.V.B.O.B
\Vat gaan
wccs Ya•1die
proefncming:s
bomnM! i·~dil'
g'('VOlg'C
A IL<.•rilm
::
mse
met
atoom-di::
Stil!c
o~eann"! !):!.., \~.~·. \.is
voorncme"s
(:m \·a-.
:'1ci
-maand
l:L ts
:
>
t>roe
fne-mings
tc
b:•g!n
.
Dr
i
c
b
t
.m-me
~al ~·elo~;word -
ecn
in
die lug,
c,·:!l
bo clic
water
en
ec
n
diep
in
die
see
.
Daar word np groot skanl
gespekuh!er o. ll' wat die
uitwcr-king en gcvolg-c van die atoom-bom op die sl,.:pe en water sal
w~e~. So;llntl~l' meen dat die
see op daardie p!ek sal opdroog
en dat die slte(:~C sal smelt as
gc,·olg van d.<' geweldige hitte
"vat deut· dw l)on·,me ontwiltkel
word. Ander mcen dat die
ra-<lio-akticwc wntt'r wat in die
Jug sal op~•l' in;.:. die doocl \'an
Net £1,000,000
In die tm:spraak \'an dieAdjunk-I"'.G., genl. J. A.
Smith, voo•· <.he Offisierslaer
in Bloemfont<'in het 'n druk
-fout ver~kyn wat 'n skewe
indruk Jaat omtrent die Afri-kaanse pers. Gcnl. Smith het
gese dat die gesamentlike
ka-pitaal van die Afrikaanse pers wat wenoor die O.B.
.staan, £1,000,000 is, en nie .£15,000,000, soos <lit daar vcrkeerdelil< sta~tn.
<hliscnde personc sal \'ilroorsaak
cts dit op di<· aardc necrltom.
Ondersoel< \":111 dil' "a ter-; by
Hirosjima en Xngu-.nld na tlit'
bombard<'ring 11('1 t'g"tt·•· n.an die lig- gcbring clat dil• wat<·rs geen <·hemicsc \'Cranderlbg
ondcr-ga:tn het nie. Ool< is skepe wat
m die hawe na aan ::-; agasalti was. nie vee! <leur dlc bom
ge-affckteer nie maar di" 'a~ge
.,fd dat t!it· hom '' ann<'t'r dit
Politi eke
Slagoffers
van 'n
Partybewind
.-\ . . J. SCIH'TTE.
Bet roJd,,· in olit· Ht"·~' enaad-•aak ~aa!r. 1111'1 .) I :.!nder. In hegtenis g"l'l~c·!'J:l ~'B .;:mnarie
I!) 12 en ill <Ec· Pn·tnria-SI'ntralc>
Ucvangcni;.. opgc".lnil lot :\la.at·t l!l~3. Daarna gt'!ntt·rllet•r en op
I''! Ol•tober I !ll:; lo"t~daat. On-clt·r pla:1~ar~<"• lot \pril 1 !l4-J.. .,El• ;,:1] m;~ nu'tll"-.;. fril;aner
lwlp en be..;Jwrn .. hvm nooit in
·IIi<' stryd \"l'rl::tat nf aan tlil'
vn:emdeling of ,·yaml 11itlewer
.tnic.··
ontplof. '111 hit It· \':Ill o't'n biljO<'ll
g-•·ade Fahrenht>it al'g-c•e. :::itaal :-.me!t reed.., h~· :~ooo _::Tadc·
Fahn·s.ndt.
T'vintigdut$~nd :11: ... : .. s tans
b.:sig om die H)or •t·n.:itiing;;
-we:·ri: te llo<"n v.s· d!,• versinldng
\";Jll se\·:c-cn-n•·gt•n tig skcpe.
Vic eerste bom word in XIei
af-gcgooi dcur 'n lood:;; Wltt in die
g-eheim opgclci won!. Dit sal
so be,,·erk wot·d dat dit 'n paar
honderd \'Oet bo dil' \\';Lteropper
-\'lakte ontplof. In Julie sal die
tweede born tussen die skepe
gegooi word, sodat dit net bo -l<ant die oppcnluktc ,·an die water ontplof. Ver·wag· word <lat <lit al die skcpc snl lttrtt
nmltan-tcl en sink.
Die volgende bom snl tcwgc -laal word om ondt'r cliP water
le ontplof
flit sal die hoogt''Jltl!lt \';111
Ill p•·oef~<cming \\'l'es. Oit -.al
br:Lntlt·r-. \an hondo·nlt· '•wl••
hoo.t; \ ,., . .,.,, .... aali:. \\'
('(;·chl;ap-lil,,•s Jcl'l tlit' mening uit;::-t·:-.prPt·k
<I at a~> g-c·,·oJg van tlit· gt'\\ l'ldigt·
hilt;• 'n g•·nnt tlccl vnn <lit· \\lllt'r
:-.:11 vt•rtlan•p <•n iu ga-.-.t· \l'l':l
ll-ch'r. Uit• -.Jwl• deur dit> ont
plnf-fin;::- \ t·roclt'-.aal;. "ial tlui-.c•nliP
Ill,\ IP tlaun andaan gcHod J,an "n1·tl. I> it' •t'>l·aan -.a] g;·-.l<utl
'' unl hu dit· perlw nut nu·n:-.li Jc~,
d('nl<<'. Dc•ur sommige word 'n
''loedg-olf ge\'l·ees wn.t op die nnburig-c land l<an aanstorm t>n
groot :-<l<aclc ''croor~aak.
(ED!\IS.) BPIC
o
-GAIL\GES EN HA~DELAARS 1 1 -Vir Dtcns te: Robertson .-\o;hton :'lion ta:;u Bunnicnlle Koehcrg\\ ~'~:'· Brooklyn I\aapstad - Laingsburg.
\l
WE
I
OLJ\.SPELE-fl
..
f
.Yf)/,BIVI
w;
'L'\\I't'th· ;tmptt'llt"" utt..;:n\t \' Ul ,Ja:
HD!:
Opgt':itd ,ft•ur m.•v. C. dt> gJIJd~·~~ t•n
J.:O-.!t1h'4.'kt1UI' fi~-'UI' di·~ Cn!ah• Hua•l \'lr
Vulk~.p\'ll' ·~n ·San..:. B~.-·\' t :!:! pr:~;.:tit:~ tl'JW\' fJ~t·l~· met. \H~ Jrl;t• •'0 U11J~;t-k Lykbesorgen, OrafeteetlJll.Qkern BegrafniR\'Crlickeraara Bloemfontein - Pretoria 130 Takke
1.\.l
\81\.ALE.\"DERS
Versit'r
111\.(mtoor
en
/
of
Studf'(>r/wml'l"
met
dil'
UDB
-
1\
u11
s
kalender
,.;,. 1946
N@m>iU!ht.mlliPJf®tmafl§
~~
JF~~~transii~
Wcallnl
fiDil~
®ol'IDo
(_;c>dtU~ (•p }l:ac;tl-.:,t• kUH:-J•:aJU•'I 1'11
lJ~·\·oat Jip·-~t,and- •·n ~t()(~ ·m~!aJ.;:.
Hit-rd;·· hitndt,~hHnh. w:Jt dk,• lh•,·f
,.f'l ··:1-!' .. :w rlJ·••}t hJ· kan h· ·..a \\•.Jnl
VIlli~
DIE UOR
-DIE
.
\.'>;Il(
'
NO
(EUJ\IS.) UPK
0 Agt.:rblatl klcurvol en 'n getuiomi:; van goeie smaalc. 0 ::\faandblnaie rylclik
geillus-trecrd met. passende oor-spronl<lil;c• spreuke.
0 'n \\'are hondgenoot vir
,·oor·spocd 111 die nuwe jaar Rc!.t\'1 \'an:
DIE
ROB-DIE.\'SBl.
/
RO
( EDMS.) BPK.
Ongcn•c•· vii·•· jaar gclede to1· diC' ,·er·,·ulging- vnn .·\fl'il m-nt'r, op :;y ergJ>;tC wa:-., hct tJil' J{.G. opdl':ll;' gq..;t·t' om clio·
Suocl-hulpfonds te stig, lu•t g-;•nl. G. ('ronje gl!so\ in sy \'l•r·-.Jag uor
:\'oudhulp aa11 dit• OffbiCI"slact· Bluc•mfontt·in. Ui•· :-..tt.F. ht't
gt•durl'ndc die t;~·dpt't'lc H!5.000 bo>-.l<ilcbaar ;.;-<·,tl'l \ir diP , e
t·-' olgtll·-; en hul afhanldil-.'-.. Oit \\ ord n•n\ ag dat tlio· lll'r3allldt> nitgawe aan Xoodhulp in I !l 15 -.aJ daal tot £.300 Jll'l' maand.
ln <lit> Sentrnle (;t·,angPni,.. i,.. nng- :11 .\fril<anl'r-. ''" in die
Fm·t c·l'n.
Po:;bus 77H Johannc~hurg
P1·ys (i/ll JWI' l'list'mplaar· po.;\'f·y Posbus PRY:-;: 7714 I /6 Johannesburg Posny.
PRESIDENT
MOTORS
JlEPEHK
Die NoodhulpfondJ>; hcl 915
huisgl·~inne en eenlopendc
pcr-:;;onc gehelp. Altesaam hct
4,7!i0 persone hulp onl\·ang. Die
geld is bcstec aru1
wcrlt\"erltr:v-ging vir· gesinshoofdc.
onder-houcl vi•· huisgesinne waarvan
die broodwinner in die kamp of
tronk was, bcskcr·ming van
cientlom en huisraad, opbetaling
\'a.Jl ,·ersekeringspolisse. mediese
hulp\·erskaffin~ 1 chc X .H.F.
sm·g \"i.r die o..! .:n t:mde van
£;e,·angenes), kostc aan \'etToer
\·an mcubcls. reislwstc \·an
vroue en moeclcrs van en na die
!'amp en tronk, en uan
bystand-hulp vir Josgelatcncs tot
herop-namc in die gcmcenskapslewe.
O.B. SE PREST.-\~IE Hoewel <he impenalistie::;e
\'en·oJI;ingsaanslug hoof::;aak lik
brandwagte gctr·cf 11Ct, het die
::"l'.H.F. 11!e net hulp aan O.B. -Icde verleen nic. muar aan al
-maJ wat die slagoffl!t'S geword
hct ,·an Yen·olging. Tog moes
die O.B. die XoodhulpfoJ:ds ai
-ken dra. Ten -,pytc• \an bt·roepe i.., 'an geen ('Ul<C'It• organbasie
hulp ,·erl.:ry nie. J>it· :\.H.F. i~
<lit· O.B. se prc•,.ta,..it·. l!:n hier-ttit• prestasie is vt•J•I;)('iut·t·r. die ;.; oodhnlp-pogiug:. ht•:-l<iutlo•r ('ll ~ed\\ arsboom dt'liJ' llll'll'il' van
\\it' n·nn!g l<an wort! dat hnlle
:-.nn h<·lp. Die J,nc·•·antt• 'an tli('
Jlt·rt•nigde Party IH·t -.t'lf-.
be-taalde ad\·et·tt>n-.it·-. 'an t1 ie
'\oodhulpfond., gC\\t'iPr:
Ten spytc van sltinci
C'r-praatjies en slwnpc !tan die
'\oodhulpfonds reltt'nsl,ap gee van die insanwling en
l>e-;;tctling \'an ell<c pC'nmt>. D i c T r a n s \'a I e r hct met die
st•t;n van die H.X P. 'n
Hulp-fonds stig. l>aar ~t:·g-cc Yir GeintC'rneertles gc -H,300 is ingcsnmel. is nog nic l'!'kensl<ap \'an hierdie geld me.
<WGETEKEX \'!1(
mt:
:\.-\GE~LAG
Uio· :\ootlhulpfomb ~:.tan ten
:-.lot It• uol; :-.org dat dit> J,rdi11g, oputfpJ·ings t'll vct•volging ,.all
<liiS llll'll:-.t' g"Cdtll'(•!ld(• die
Onl·-in~"jart' nie \'l'rgeet \\ ord nip.
Da'lr :-.al 'n boel< :-.aamgc::.td \lord \\a.arin dit• hcld('moed van di<· 'rou <·n tlil' ldntl opgetcl<('n
-.al word. Insgdyl<:-. •,al daar 'n
boel; oor li:offi('fontcin
saamgc-stel wonl wu.t die trou Yan die
man in •'wigl· hcr·'.nnet·ing sal
I'OCp.
Adverteer
In
Ons
Kolomme
Ons
wil
dit
onde
r
ons
le-SPrs
:-;e
aandag
brin~·dat u
van on~
g
·
etdassifisPerde
adn•rt
ensielwlomm(•
ge
-bruil, l\an
nual\ om u
he-J,cndmaldng~
t
c d<
•.:.-
n
of
enige
ware te
adn·rteer
.
Die
advertensie''
a a rd<
'
van
ons
blad
is ho
ogstaanc
.t
•
t.•n
,
a:
·
:<'
.
' wat u
publiscl'l', lwm
onder
di.~ aanda~\'an
<lui-send<•
l
('se1·:-; oor
dh• kngtt•
en
hreed•e
\'<tnSuid-Af'rilm
.
vra:
OCii~s
V
211mtdlmg
~
!
Of .Hoontlike Kapitaal-Apprcsiasie deur Go\\ u11c· Aandclc
t){ Go'wnarborgde 5 pst. Dh' idcnd deur Prefcl'C'ntl· :\andclc
Q
::oo.ooo
Gewone Aandcle, 5/- elk ..2f>,000 A ltkumulaticwc Prefcrente, £I ellc
Htticlig-c Geoutorisccr"<le I<npitaal ..
R<'c'ds Uitgegce ·16.000 Gcwone ..
<Geen
I\O~TIWLE ! ! ! SJ>r;Sl.\LE :'iTE:\lREGTE £75,000 25,000 100,000 11.500.\gt·nt(' \ir General ;\lot~~r-, - CHEVROLET. BlilCI\.
en:-.., h· Rloemhof en Sch\\ cizct·-Renc·l<e. Ander· doJ11c
\"Oig hinnclwrt. - 01':-.pt•sialiset••·dl' '1\I'P('(It'lu\ndso
Handd in Johauncsburg.
Dirdi:-it·: Dr·. I>hil J. Botma. 13<:,-;t. Di1·.; Ht>n . . J. l'it'naar. Vuor ... : R~·J; :\'agel en .-\11\·. D. F. du Toit.
Doen aansoek by:
DJI:: Sr:IO\ET.illiS - nu, i63H - .JOHAXX.ESBliUG .
Die
geleen.lhe
i
d
u
:
aarop
u
l:mcag
het
~~(Q)IK\@
IB3JE~JE ~
RJ~LEGGlN(;SMAATSKAPPY
BETBOKKE
BY
DIE \'LEIS- EN
PRODUKTE
..
-
HANDEL EN
DIE \'EE-NYWEBHEII)
Dirr kit urc · Prof. L. J du Ple.<:sis, 1\f.A .. ::\LEcon. LL.C. C C. Kriel. A. Bickel, A. C. Lombard,
Gerard Bekker. L.\'., Gordon Tomlinson. Sy edele N. C. Havenga, S. P. Beltl<er,
P. J. c!u Pless•s. Jnr., J. J. Ackermann. C. ::\fil<'S Warren, L.V
HooflH'Siuurdcr: P. J. Kruger-.
i\..\PIT \.\L
:
~1,000
Gewo
ne
1:2
.
)
-
aandclc
1.)0,000
Gcwone
\:1
-
aandelc
\:100,000
\.:150,000
\:2:>0,000
Die ·1.000 ::-cwor.c aandelt' \'an £25 ell< 1s rccdt; ten \"011.: dt.'ur die produscntc- en
verbruikers-puhliel< opgeneem.
)'
..
.
I
:iO
.
OOO
CE~Y0'\1E AAND3
•
:LE V
1
\N
£]
ELK \\'OBI>
~Or\
\i\(;EBIED
.
19-13
19-1-119-l..f.
Di\\·idcnd
·
I
'
r191.) Diwidend 6
'
r(Om~ct van filiale vir clie :tfgelope jaar oortrl'f £1,000,000)
nn~ .1!.4A1'.SH.tl PPY SE AANDEJ,J:J WORD NJE OP fl/8 HEURS GEJOV07'EER NJE.
AS0I<OR bied veilig<' belcggingsmoonllil<hcd'e aan, omclat <l1c maalskappy hom slegs met di£' handel in IC\\'t•ns-noodsaaldil<hcdc bcrnoei. en wei op 'n non-spekulaticwc basis
1'1 rl.'nJ die pro.spcktu.\ 01 (OHler ml!(flmy by: