Onderzoek over chemische loofdoding bij peen en kroot

Rapport 5 2 , j u n i 1971 O N D E R Z O E K O V E R C H E M I S C H E L O O P D O D I N G B I J P E E N E N K R O O T Experiments on d e s i c c a t i o n f o r f o l i a g e k i l l i n g i n c a r r o t s and r e d b e e t s projectnummers; 12-3-1 3-3-1

Door J.E. Karsten en Dr. W.Â. Wiebosch

PROEFSTATION VOOR DE GROENTETEELT IN DE VOLLEGROND IN NEDERLAND ALKMAAR - HOEVERWEG 106 - POSTBUS 266 - TEL. 02200 - 11944

I N H O U D

1 INLEIDING 5

2 PROBLEEMSTELLING EN DOEL 6

3 UITGEVOERDE PROEVEN BIJ PEEN 7

4 WAARNEMINGEN 11 5 RESULTATEN 12 5.1 AAsiccant 12 5.2 Offshoot.-O 19 5«3 Penar 19 5.4 Reglone 19 5«4«1 Nevenverschijnselen 22 5.4.2 Residu 25 5.5 Tri-PwE. 27 5.6 Reglone/Tri-P.E. 31

6 SAMENVATTING PER MIDDEL 35

7 LOOPDODING BIJ KROOT 38

8 SAMENVATTING 39

SUMMARY 39

GERAADPLEEGDE LITERATUUR 41

-3-1 I N L E I D I N G

B i j h e t machinaal o o g s t e n van waspeen, z o a l s d a t i n Nederland p l a a t s v i n d t , moet h e t l o o f v o o r a f worden v e r w i j d e r d . Het mechanisch v e r w i j -d e r e n g e b e u r t met een c i r k e l m a a i e r of met -de m a a i b a l k . H i e r a a n z i j n e n i g e "bezwaren v e r b o n d e n . Het l o o f moet zo k o r t m o g e l i j k worden a f g e -sneden, doch zonder de koppen van de peen t e beschadigen.) Verwonding van de koppen b e v o r d e r t h e t b a r s t e n van de w o r t e l s en l e i d t t o t o n g e -wenste kurkvorming (4)» A f h a n k e l i j k van de u i t v o e r i n g van h e t werk en van de s t a n d van h e t gewas, b l i j v e n op een k l e i n e r of g r o t e r p e r c e n t a -ge w o r t e l s stompjes van de b l a d s t e l e n s t a a n .

B i j h e t p r o d u k t voor v e r s e consumptie worden d i e b l a d r e s t e n v e r w i j d e r d b i j h e t wassen. Voor de i n d u s t r i ë l e v e r w e r k i n g worden de w o r t e l s i n de f a b r i e k gekopt met de hand of met een s p e c i a l e ontkopmachine. B i j d i t machinaal koppen vormen de o n g e l i j k e b l a d s t e e l s t o m p j e s een bezwaar, om-dat ze de o o r z a a k z i j n d a t h e t mes deze stompjes n i e t voldoende a f s n i j d t . Als m o g e l i j k a l t e r n a t i e f voor het mechanisch v e r w i j d e r e n van h e t l o o f komen i n aanmerking h e t zogenaamde l o o f b r a n d e n (4) e n / o f de chemische

l o o f d o d i n g .

I n 1969 z i j n w i j een onderzoek begonnen met e n k e l e middelen n a a r de a s -p e c t e n d a a rva n voor de chemische l o o f d o d i n g b i j -peen en k r o o t .

H o e w e l n o g g e e n v a n d e m i d d e l e n i s t o e -g e l a t e n v o o r d i t s o o r t v a n t o e p a s s i n -g , z i j n d e r e s u l t a t e n e n d e e r v a r i n g e n d i e w i j m e t d i t o n d e r z o e k h e b b e n , o p g e d a a n v a n d i e n a a r d , d a t z e i n d e z e v o r m w o r d e n g e p u b l i c e e r d . T o e l a t i n g v o o r t o e p a s s i n g i n d e p r a k t i j k v a n m i d d e l e n d i e i n p r o e f n e m i n g e n h e b b e n v o l d a a n a l s l o o f -d o -d i n g s m i -d -d e l z a l a f h a n g e n v a n -d e e i s e n d i e d a a r a a n d o o r d e C o m m i s s i e v o o r F y t o -f a r m a c i e z u l l e n w o r d e n g e s t e l d .

P R O B L E E M S T E L L I N G E N D O E L

Resultaten van onderzoek naar de mogelijkheid van (praktisch) volledige loofdoding bij peen zijn in de literatuur nog niet aangetroffen, omdat elders daaraan geen behoefte bestaat» Wel is met dimexan (New-Tri-P.E.) een gedeeltelijke doding verkregen, waardoor de groei van de wortels wordt afgeremd. Als het peengewas een gewenste (optimale) sorteringstoestand heeft bereikt, kan op die wijze zo'n toestand tijdelijk worden

gefix-eerd of in elk geval de verandering daarvan enige tijd sterk worden vertraagd (2, 5» 8 ) . Dit middel is niet giftig en heeft alleen contactwerking (10). Bij biet zijn enkele middelen met succes beproefd op het zaadgewas

(1, 3 7)t maar nog zonder praktisch resultaat bij het vegetatieve gewas (11). Bij het oogsten van zilveruien werd dimexan toegepast in combinatie met loofbranden (6).

Het aanwezige loof moet praktisch volledig worden gedood zonder beschadi-ging van de wortel of de knol.

Wanneer een goede doding is verkregen, moet het verdorde loof gemakkelijk mechanisch kunnen vjorden verwijderd. Er mogen geen hinderlijke bladresten aan het produkt blijven zitten. Dit geldt vooral voor peen die bestemd is voor industri'êle verwerking,omdat aanwezige bladresten moeilijkheden op-leveren bij het machinaal koppen van de peen in de fabriek.

De behandeling mag geen nadelige gevolgen hebben voor de consumptie, zoals smaakbederf of het voorkomen van ongewenst residu op of in het pro-dukt.

Om een zo uniform mogelijk produkt over de gehele oogstperiode te verkrij-gen, is de mogelijkheid van een zekere fixatie van een optimale sorterings-toestand van belang. Daarom is bij het onderzoek ook aan dit aspect aan-dacht besteed. Een vrijwel volledige loofdoding fixeert of vertraagt ui-teraard de verandering van de sorteringstoestand zeker zo sterk als ge-deeltelijke doding. Na de behandeling mag echter geen versterkte groei optreden, waardoor de wortels "harig" worden of gaan scheuren.

-6-3 U I T G E V O E R D E P R O E V E N B I J P Î S Ë -6-3

In de herfst van 1969 en in de zomer van 1970 zijn op de tuin van het

Proefstation te Alkmaar proeven in enkelvoud met chemische loofdodings-middelen genomen op Amsterdamse Bak. In 19^9 werd daarvoor de selectie "Minicor" (Royal Sluis) en in 1970 een selectie van Pannevis gebruikt. De objecten hadden een netto oppervlakte van 2,25 m (1,50 x 1,50)» In

1969 werd gezaaid op 28 mei en in 1970 op 3 tijdstippen, namelijk 10 april, 1 mei en 2 juni. De in deze proeven gebruikte middelen waren; AAsiccant (Na-monochlooracetaat)

Offshoot-0 (vetzure esters C6-C12) Penar (dimethyldodecylamine) Reglone (diquat-bromide) Tri-P.E. (dimexan)

Reglone is een systemisch middel, dat onder bepaalde omstandigheden vrij-wel alleen contactwerking vertoont. De overige middelen zijn echte con-tactmiddelen.

De bespuitingen vonden plaats in verschillende stadia van gewasontwikke-ling om na te gaan of de leeftijd van het gewas (rijpheid) van invloed

is op de loofdodende werking van een middel»

In de herfst van 1969 is een sterk verouderd gewas:behandeld, dat reeds

veel afgestorven loof had. In 1970 zijn \n de zomer een jong, een nor-maal en een verouderd gewas behandeld. Bij het jonge gewas waren de wortels nog niet helemaal voJgffoei&. Het loof was fris groen en er kwam geen afgestorven blad in voor. Wanneer twee weken later werd behandeld, wordt in dit rapport gesproken van een normaal gewas« De wortels waren meer uitgegroeid (meer afgeronde wortelpunten) en een deel van het oudste blad was afgestorven. Het loof had een wat lichtere groene kleur dan het

jonge gewas. Werd nog twee weken later bespoten, dan wordt gesproken van een verouderd gewas. De wortels waren nog meer uitgegroeid en al het oud-ste blad was afgestorven. Daardoor was het loofbestand korter dan bij de jongere stadia.

In tabel 1 zijn de zaai- en bespuitingsdata vermeld, de gebruikte hoeveel-heden van de middelen en de toestand van het gewas op het tijdstip van de behandeling. Tabel 1 geeft een overzicht van de objecten.

Tabel 1* Overzicht van de objecten Zaaidatum 28 mei 1969 10 april 1970 1 mei 197O 2 juli 197O Behandelingsdatum 19 september 1969 24 september 22 juli 197O 22 juli 4 augustus 18 augustus 18 augustus 24 augustus 2 september i 1

Sowing date ' Date of application

Middel ' Penar Reglone Tri~P.E. AAsicoant AAsiccant Reglone Tri-F.E. AAsiccant Reglone Tri-P.E. AAsiccant Offshoot-0 Reglone Tri-P.E. AAsiccant Reglone Tri-P.E. AAsiccant Reglone Tri-P.E. Reglone Tri-P.E. Means Hoeveelheden/ha 2,5?3;3,5 en 4 1 4| 5 e n 6 1 2O5 30 en 40 1 20; 25 en 30 kg 3O5 40 en 50 kg 3s4j 5 en 6 1 2O5 30 en 40 1 3O5 40 en 50 kg 3541 5 e n 6 1 2O5 30 en 40 1 30^ 40 en 50 kg 15;30;45en60 1 3|4| 5 en 6 1 2O53O en 40 1 40 en 50 kg 3s4?5 en 6 1 40 1 40 en 50 kg 3|4s5 en 6 1 40 1 3 en 4 1 20 en 30 1 Quantities/ha Toestand v/h gewas sterk verouderd (strongly ageing) normaal (normal) jong (young) normaal (normal) verouderd (ageing) jong (young) jong gedeeltelijk gedood door Reglone

(young crop partly killed by Reglone) Condition of the crop 1) Table 1» Survey of treatments

1) Young crop s The roots are not completely full grown. The foliage is fresh green and no leaves are moribund.

-8-Normal crop; Condition about two weeks later« The roots are more full grown and a part of -the older leaves has died offo The foliage is lighter green than of the "young" crop.

Ageing crops Again two weeks later, indicated as "ageing" crop. The roots are full grown and still more foliage has heen died. off. ...

In 1969 is alleen hij de AAsiccant-bespuitingen van 24 september een uit-vloeier gebruikt, namelijk Citowe-fet, in hoeveelheden van 0,025 en 0,1%. In I97O is aan alle beproefde middelen Agral als uitvloeier toegevoegd, in hoeveelheden van 0,025 "t0"t 0,2%. Alleen bij de zaai van 2 juni is op

een jong gewas AAsiccant ook toegediend met Spread Sticker als uitvloeier (0,03 en 0,1%), De hoeveelheden vloeistof werden met een propaanspuit ver-spoten met een druk van 1,5 atmosfeer.

De bespuitingen hadden plaats naar een hoeveelheid van 1000 1 spuitvloei-stof per ha. uitgezonderd enkele behandelingen met Tri-P.E. In 19^9 werd hiervoor gebruikt 25O en 500 1 vloeistof per ha en in 1970 werden enkele

objecten behandeld met Tri-P.E., opgelost in hoeveelheden van 750, 1000 , 15OO en 2000 1 per ha.

De bespuitingen zijn uitgevoerd bij droog en meestal zonnig weer, omdat alle middelen als contactmiddel moeten werken» In tabel 2 zijn de gege-vens over de weersomstandigheden tijdens het spuiten op de verschillende spuitdata vermeld.

Tabel 2. De weersgesteldheid op de verschillende tijdstippen van behandeling Data van behandeling 19 september 1969 24 september 1969 14 oktober 1969 22 juli 1970 4 augustus 18 augustus 24 augustus 2 september Dates of application 1 . „. . -Weersomstandigheden ti. temperatuur in 6C 15 17,5 17,5

H

20 17 19 17,5 temperature in °C Weather relatieve vochtigheid 50 65 70 56-62 8O-85 55 67 90 relative humidity conditions dur]

jdens het spuiten bewolking zonnig (sunny) :. zonnig bewolkt (cloudy) zonnig zonnig

zonnig, licht bewolkt (slight cloudy) zonnig

zonnig, licht bewolkt clouds .ng the spraying windsnelheid in m/sec 2-3

2

1

2-3 1-3 3,5-4,5 2 ' 3,5 windspeed in m/sec

Table 2. The,weather condition at the various dates of application

-10-W A A R N E M I N G E N

Na de versohillende bespuitingen is voor de gebruikte middelen de snel-heid van dodende werking nagegaan» Tijdens het afstervingsproóes is en-kele malen de mate van loofdoding weergegeven door een standcijfer» Te-vens is nagegaan wanneer de middelen hun optimale effect hadden bereikt« Dit is uitgedrukt in het aantal dagen na de bespuiting.

Bij alle proeven is na de doding van het loof een klauw (hark) door de restanten gehaald, dwars op de richting van de regels» Op die wijze is nagegaan in welke mate het geheel of gedeeltelijk afgestorven loof zich laat verwijderen»

Na de behandelingen zijn sorteringsanalyses uitgevoerd om na te gaan in welke mate de bespuitingen een fixerend effect hebben gehad op de sorteringstoestand, zoals die op het moment van bespuiting was» Door de biochemische afdeling van Plant Protection Ltd. (ICI) te Jealott's Hill in Engeland zijn residubepalingen verricht bij peen-monsters van de met Reglone behandelde objecten»

5 R E S U L T A T E N

De loofdodende werking van de beproefde middelen was nogal verschillend. Daarom is het zinvoller om per middel (in alfabetische volgorde) de

verkregen resultaten te behandelen.

Voor alle middelen is de mate van loofdoding uitgedrukt in standcijfers 0 => onbehandeld, 5 = helft van het gewas gedood en 9 = totale doding

van het loof.

5 »1 A A s i c c a n t (Na-monochlooracetaat)

Dit contactmiddel was reeds eerder bij suikerbieten onderzocht om het blad van het zaadgewas en de .rozetten van de bieten dood te spuiten vóör de oogst.

Het middel werkt op peen vrij snel. Als eerste symptoom treedt een brons-zwartverkleuring op aan een klein of groter deel van het samengestelde blad. Deze verkleuring gaat daarna over in fiecrose, afsterving van de deelblaadjes en beschadiging van de bladstelen, voornamelijk van het oudere blad. Het jongste blad vertoonde weinig tot geen symptomen van doding. Ongeveer een week na de behandeling werd bij AAsiccant het op-timale stadium van loofdoding bereikt.

Het loof zakt aanvankelijk snel in elkaar, vooral bij een normaal tot ouder stadium, maar daarna sterven de spelen niet voldoende af» Na het optimale stadium zakt het afgestorven loof tussen de rijen en krijgt het jonge loof de gelegenheid door te groeien. Alleen de loofdelen die door de spuitvloeistof worden geraakt, worden gedood.

Hierbij ontstaan dan vaak zogenaamde "vlaggetjes" als gevolg van het wel afsterven van het samengestelde blad, doch niet of slechts gedeel-telijk afsterven van de bladstelen. Bij geen van de behandelingen met AAsiccant werd beschadiging aan de wortels gevonden. Tabellen 3i 4 en 5

vermeidet! de resultaten van AAsiooant.

-12-Tabel 3» Mate van loofdoding doo Dosering AAsiccant kg/ha 20 20 25 25 30 30 30 40 50 AAsiccant kg/ha

Q

Vloeistof l/ha 500 1000 500 1000 1000 1000 1000 1000 1000 Liquid l/ha Gitowott uitvloeier in$ -0,025 0,1 0,025 0,025 Gitowwtt spreader in % , uantities r AAsiccant in standcijfers Gezaaid 28-5-1969 Sterk verouderd gewas bespoten 24-9-1969 na 12 dagen 1 à 2

2

bespoten 14-10-1969 na 7 dagen

-2

2 ! 2 à 3 5 -after 12 days sprayed 24-9-1969

6

6 à 7 7 à 8

8

na 14 dagen

-5

6

6 à 7

8

8

aftör 7 days after 14 days sprayed 14-10-1969 Strongly ageing crop

Sown 28-5-1969

' o t— 1 1 • H CÖ tsi O . ! O 03 t — CÖ - s _{1 o} CO tic 1 "* d cö Ö cö O b -F fn

° 2

_{ft Ö} W o t — 1 E—- 03 1 S C\J S C\J o a , o m •P Ö O O ft - n 03 CD , 0 O O t— t— - - 03 1 1 CÖ * d - t - 5 1 1 o o « t t •r- CM 1-4 -n Ö te • H <D tö CÖ -F« E CÖ O U 8 ft O O (0 S o <y , o o

SP

-ö QO CÔ S Ö

SP

T.' VO CÖ 0) CÖ t l 0 0 CÖ tf « o 00 CÖ LT\ CÖ ff

§

£>0 cö t l oo CÖ £ ff CD tlO CÖ t J i r » cö s . . „ _ bù C • H Sn CO ca o O 1 !_ O o r-t > +» _ • H ^ . ? _ fi r H - H CÖ S) o <c| - P § CÖ ü Ä o - ^ . • H t»Ü 03 , *

3

VO VO «tf /CÖ r o r-O LP\ /CÖ V f •^J-/cö r n V -o o r O t— *<d l e— 1 t — v o v o /Cö ! v o f v o LP. VO I A I A (10 1 1 LP. • > * r o _ ">!• «Ö 1 1 r o VO VO C— 1 *<Ö *(Ö 1 LP\ LP, i n *tf- "si-/cö 1 "si-/cö "si-/cö 1 •^f r o r o LP, <~0 CM T*-Cd O T - T - CM O O O O O O O O O O «"O ^ ) - - ^ ^ t - ^J-c— t— c o /CÖ C— t— VO L P » /CÖ LP, ^ ^ t oo t— /cö /cö C— vo LPv "vt" LP, CVI O 1 -o O o o _{m LP«} l I VO /CÖ LP\ ^ 1 1 CVJ O O LP, m >s

•3

c o u CD « U J

1

VO U CD CÖ

e

-3

CO CH ü

£

^ to erf LT\ (H <D « CÖ

1

T 3 OO In CD - P ^ 03 > ï

5?

-ö i n f4 ftO O t— u -O 1 c o •H 1 cö *d-e H rO g o Ö c^ U P 03 O c— 1 ftt— o 1 U CVJ O CVJ t<û'd

S °

o erf >> f-i P 03 o c— 1 ß O CQ O C— - O ft 1 t— O t— -fn 1 1 O CM <3-CM 1 r - l O CÖ Ti T -Ç' o o ca 3 a u o <Df ft Ü2 • P i 03 « H l cOi h Q t » cö O fn ft 0 3 ^ r H ff CÖ -H fe «=! -P § cö O Ä 0 " \ •H tû ca w

3

L ^ 03 CD • H - P • H +> - ß cö

a

ca CD - P CD r - l O o II O N O u -p Ö o o 03 X u cö B o o ö o •H - p cö o o • H 03 O O <D CÖ

«

O r-i 1 4

-Tabel 5» Mate van loofdoding door AAsiccant in standcijfers Do Msiccant kg/ha 40 40 40 40 50 50 50 Msiccant kg/ha sering uitvloeier in/o 0,03 Agral 0,03 Spread Sticker 0,1 Agral 0,1 Spread Sticker 0,03 Spread Sticker 0,1 Spread Sticker spreader in Quantities Gezaaid 1 Bespoten 18 Verouderd na 2 dagen

2

1 à 2 1 à 2

2

2

1 à 2 2 à 3 after 2 days Ageing crop Sprayed 18-8-Sown 1-5-'7 -5-»70 -8-'70 gewas na 7 dagen 5 à 6 5 à 6 5 à 6

6

5' 5 à 6

6

after 7 days '70 0 Gezaaid 2-6-»70 Bespoten 18-8-'70 Jong gewas na 2 dagen

1

1

1

1

1 à 2

2

1

after 2 days na 7 dagen 3 à 4 3 à 4

4

3

4

4 à 5 3 à 4 after 7 days Young crop Sprayed 18-8-'70 Sown 2-6-'70

Table 5» Rate of desiccation by Msiccam; in marks

Hoeveelheden van 40 à 50 kg Aasiccant per ha, toegediend op een normaal ge-was in de zomer van 1970» gaven een behoorlijke loofdoding. Bij een jong of verouderd gewas was deze minder, zoals blijkt uit de tabellen 4 en 5-Alleen bij een sterk verouderd gewas in oktober 19^9 werd een zeer behoor-lijke doding verkregen door een bespuiting met 40 en 50 kg per ha (zie tabel 3)» De werking van 30 kg per ha was zowel in 19^9 als in 1970 minder tot aanmerkelijk minder, vooral als geen uitvloeier was toegediend« Van zo'n bespuiting in 1969» die drie weken eerder was uitgevoerd, was de

do-ding zelfs totaal onvoldoende, evenals van nog geringere hoeveelheden AAsio-cant.

uit-vloeier was toegevoegd. Dat effect was bij grotere hoeveelheden AAsic-cant veel geringer tot vrijwel afwezig.

Over het geheel genomen was de werking van dit middel op een normaal gewas heter dan op een jong of op een verouderd gewas, met uitzondering van het sterk verouderde gewas in herfst 1969. De loofdodende werking van de beproefde hoeveelheden AAsiccant neemt dus toe, wanneer meer middel wordt toegediend en/of wanneer een uitvloeier wordt toegevoegd.

De uitkomsten vin de sorteringsanalyses zijn vermeld in de tabellen 6 en 7» waarin per bespuitingsserie de gemiddelde waarden per middel zijn weergegeven. In deze tabellen zijn ter vergelijking met AAsiccant tevens de gegevens van Tri-P.E. en Roglone opgenomen.Van die series is ook

de sorteringstoestand van het gewas op het tijdstip van de bespuiting vermeld.

Als gevolg van te kleine monsters waren de uitkomsten van de afzonder-lijke objecten per serie te variabel om betrouwbaar te kunnen vaststel-len, welke hoeveelheid middel het beste fixerend heeft gewerkt. Daarom is per middel volstaan met de vermelding van de gemiddelde waarden per be-spui tings serie.

Zowel uit het totaalgewicht als uit de sorteringspercentages blijkt, dat de behandeling met AAsiccant de groei meer of minder sterk heeft afge-remd. Het ligt voor de hand dat het effect bij een jong of bij een nor-maal gewas groter is dan bij een verouderd gewas, omdat in deze volgorde de mate waarin verandering in de sortering optreedt, afneemt. Dit ver-schil in effect komt in tabel 7 duidelijk tot uiting.

IIa het afharken van het loof, waarbij het afgestorven en een deel van het groene loof werd verwijderd, bleven er nog tamelijk veel loofresten staan. Deze zaten tamelijk vast aan de peen. Van een eventueel "harig" worden (hergroei) van de wortels na de bespuitingen is in deze proefneming, ongeveer een week na de behandeling, weinig of niets gebleken.

-16-Tabel 6« Analyse van de sorteringen > 10 mm in percentages van het totaal-gewicht Middel Onbehandeld Onbehandeld AAsiccant Reglone Tri-P.E. Means Zaai-datum 10-4 it t» tt «» Date of sowing Be spui- tings-datum - . -22-7 22-7 22-7 Date of spray-ing Bemon- ste-rings— datum 22-7 18-8 18-8 18-8 18-8 Date of sam-pling Totaal-gewicht 1 ) 3950 509O 3547 4138 3883 Total weight 1) Sorteringen 10-14mm 17,2 12,0 17,9 16,9 16,9 10-14mm 14—17mm 32,9 14,3 20,0 20,6 18,2 14-17mm 17-21mm 34,9 33,4 40,7 39,7 41,5 17-21mm >21nn 13,7 38,7 17,4 20,2 20,1 >21mm Gradings Ge-barsten Deen -0,4 1,3 0,6 1,3 Crackec roots

Table 6. Analyses of the gradings > 10 mm in percentages of total weight

1) Gemiddeld totaalgewicht in grammen van 3 rijen van 1 m lengte (Average total weight in grams of 3 rows of 1 • lenght)

S o o Pi Ö CD - P t a H cd & CD . O g T-> ' rvi « / V . . . . . _ *.— CM 1 t — e e D—

7

•=3-1 — « s t

7

0 *— ^p • P r - l r S CÖ ü CÖ ' H -P S Ü © B* Ui

'ë

-p ° rt 0 ) ... . G • H - P • H e 2 2 0 . - p t o CÖ CÖ rt ^ 1 Ë • H P CÖ - P 1 - 1 CU T i t i • H UOl 0 c— «=3-' « s t : CM r o CM O O CM C—• «-o ( M O M D MD MD 1 CM CM 1 m 1 T J r H Q) t l Ö CÖ Ä O r = > O *-CM M D rO • r O C O t ~ -r O O i n *ï— LOv O *ï O m O N O N c o 1 c o *— 1 Ti r-H CD T J a CÖ si Q> . O

£

r o O O O CM O V — « s t CM O CM O t— • s t t — t— c o 1 C O *.— c— 1 CM CM - P Cu 0 ü • H ca

3

r O O O O CM O O « s t m v -CM MD MD 1 — *.— T— r O t— C O 1 C O r— t — 1 CM CM O Ö 0 i H tß CD K M D O t > -C O « c . — m 0 « s t O N 0 CM 'alt -ers CM i n c— c o 1 C O r— r— 1 CM CM 0 H _O P-, 1 •rH u i n CM ^—. t — C O CM o-\ t— CM m « s t CM 0 0 t — M D C O 1 i n 1 i n t— T i i - l CD T J fi _CÖ . 3 CD ,£> S O O N K— i n r o MD t — r o O r O r— O T— r O M D CM O N C O 1 C O T — c o 1 « s t - p co 0 0 • r l CO «3 • s i -•1 C O O N CM 1 - 0 O «st-r o M D v— r O t— 1— O CM MD O O C O 1 c o « ï — C O 1 « s t 0 ) a 0 r-H bù 0 v— CM C O «st-r o CM t — r o M D i n T— r O O N 0 « s t •ï— o \ CO 1 c o v— c o 1 « s t • w • CL. 1 • H U EH *-O r o c— « s t 0 «st-r o CM O <;— r— c— 0 r o MD *— *— O N 1 O N 1 i n r— T i r - l O T i e Cu J 3 (D r Q

cS

T_ r o « s f MD " s t CM «st-r o r O O N t— M D O M D O N O N •; C O 1 C O ^— • p cB c3 0 • H m

3

0 0 ,-CM r— « s t r o «st-r o i n O N O N M D « s t C O O N O " S C O 1 C O r— 0 H O fV 1 • H « s t « s t O N « s t T — C O T -« s t CM C O T— M D O N T — O O i n i n O N 1 O N 1 MD CM T i r H 0 T i CD Xi 0 P O O « s t r O C— O O O O r o CM r o CM r O m CM O N i n t — « s t t 0 0 1 C O •ï— - p

§

0 0 • H 03 -* r O CM O N MD O N C O r O M D i n CM r O i n CM fe m r O i n "; • *; 0 H • P H 1 • H

é\

5 co • p 0 0 iM T l G) M 0 CÖ U O

g

- r— • CM / \ a ^ CM 1 1—

7

c— t — 1 « s t •ï— ! « s t «r-1 0 ^-^ r— r-t - P CÖ Xi - P fcD O - H E H O a « H S O - H r H 0J Qt -p e CÖ CÖ fi co « H Ö O - H 0) S? •P u cö p , Q CQ C H O bû Ö CÖ O CO £ i CO S' 1 + 3 .

•a

• H O CÖ +^ O • p CH O co o tiO cö - p Ö O o u co p, Ö ta a • H T i CÖ CD - P C H O CQ O CQ > S CÖ C «=! I—I

•s

E-t CD - p R > •1-3 • H M MD S CD a §

s

• H -P O • H S 0) t H CÖ ce o CD T i T J • H a o o -p

'S

0) CH O CO o H MD « H O CO H ö • H -P

-a

• H CD cô •p o - p CD bß cö H O >

1 8

-5.2 O f f s h o o t - Û ( v o t z u r e e s t e r s C6-C12)

Dit middel wordt gebruikt voor het chemisch toppen van azalea's. Oplos-singen in sterkten van 3-5$ actieve stof geven topverbranding.

Op een normaal oogstbaar gewas van de zaai van 1 mei 1970 werd Offshoct-0 verspoten in hoeveelheden van 15l 30, 45 e*1 60 liter in 1000 vloeistof

per ha» Geen van deze behandelingen heeft enige loofdodende werking ge-geven« Zelfs was er geen enkele kleurreactie van het loof op de behande-ling met Offshoot-0 te zien.

5 « 3 P e n a r (dimethyldodecylamine)

Dit contactmiddel doodt voornamelijk jong weefsel. Het wordt

in tabakcultures aangewend om okselknoppen te doden, waardoor de vorming van "dieven" wordt tegengegaan.

Dit middel is in de herfst van 1969 GP een sterk verouderd gewa.s beproefd

in hoeveelheden van 2,55 35 3>5 en 4 liter per ha. Er was in het geheel geen sprake van loofdodende werking op peen. Daar de objecten intact wa-ren gebleven,zijn ze enkele weken later gebruikt voor een proef met

AAsiccant. Aangezien de werking van AAsiccant zoveel beter was dan bij.de bespuiting die 3 weken eerder was uitgevoerd, zonder dat vooraf Penar was toegediend, vermoeden wij dat Penar wel een werking heeft gehad, maar dat deze niet visueel waarneembaar is geweest o

5»4» R e g 1 o n e (diquat-bromide)

Dit systemisch middel vertoont onder gunstige omstandigheden voor loof-doding (droog, scherp weer) praktisch alleen contactwerking. Onder minder gunstige omstandigheden, zoals bij donker, niet drogend weer, gedraagt het zich ook systemisch. Dit vergroot de kans op residu in het prcdukt. Om een O-tolerantie te bereiken moet heb middel bij <3e toediening niet of zo min mogelijk met het produkt in aanraking komen. Daarom dient het bij drogend, zonnig weer te werden verspoten.

Van alle beproefde middelen heeft Reglone in beide jaren de beste loof-dcding gegeven. In enige gevallen werd een bijna volledige doding van

het aanwezige loof verkregen» Eén dag na de "bespuiting krijgt het loof een donkere, bronsgroene kleur als gevolg van wateruitstoting door de deelblaadjes» Daarna gaat dit over in een dof- bruine verkleuring, waar-bij het loof spoedig begint te verdrogen« Reeds twee dagen na de bespuiting stort het toploof ineen» Bij alle behandelingen werd het oudere lcof geheel gedood met het overgrote deel van de bijbehorende bladstelen» Meestal werd alleen het jongste blaadje niet gedood» Na de afsterving van het overige loof begon dit blaadje weer te groeien» Tabel 8 ver-meldt de resultaten»

Tabel 8» Mate van locfdoding door Reglone in standcijfers Dosering ' Reglone l/ha

4

4

5

5

6

Reglone l/ha • " Vloeistof l/ha 1000 500 500 1000 1000 Liquid l/ha Quantities Sterkte van de oplossing in ^ 0,4 0,8 1,0 0,5 0,6 > Concentration of solution in % Gezaaid 28 -5-»69 Bespoten 19-9-'69 Sterbe verouderd gewas na 3-5 dagen 6 à 7 6 à 7

7

7 à 8

8

after 3-5 days na 16 dagen

6

7

7

7

8

after 16 days Strongly ageing crop Sprayed 19-9-»69

Sown 28-5-'69

Table 8. Rate of desiccation by Reglone in marks

Bij de objecten met de kleinere hoeveelheid spuitvloeistof (tabel 8) werd een minder goede verdeling daarvan over het veldje verkregen, waardoor niet al het loof voldoende werd geraakt» Voor zover dat bij 5 1 Raglone in 5OO 1 vloeistof wel het geval was, was de doding gelijk aan 6 1 Reglone in 1000 1 vloeistof. Bij de objecten met 4 1 domineerde nog sterk de

aanwezigheid van groene bladstelen» De afsterving daarvan verliep gelei-delijk van boven naar beneden. Dat was het eerst het geval bij de objecten waarvan het samengestelde blad geheel was gedood» zoals bij 5 en 6 1 Re-glone.

-20-Gezaaid op 28 mei 1969. Links: onbehandeld. Rechts: op 19 september bespoten met 4 liter Reglone in 1000 liter water per ha. Foto 29-9-1969. Het loof was gro-tendeels gedood. (Sown on 28 May 1969. Left: untreated. Right: sprayed on 19 September with 4 I. Reglone in 1000 liter water per ha. Photo 29-9-1969.The foliage was killed for the greater part).

Gezaaid op 28 mei 1969. Links: bespoten met 4 I. Reglone in 1000 liter water per ha op 19 September 1969. Rechts: bespoten met 30 kg AAsiccant in 1000 liter water per ha op 24 september. Foto 29-9-1969. Verschil in doden-de werking door doden-deze middoden-delen. (Sown on 28 May 1969. Left: sprayed with 4 I. Reglone in 1000 liter water per ha on 19 September 1969. Right: sprayed with 30 kg AAsiccant in 1000 liter water per ha on 24 September. Photo 29-9-1969. Difference in the degree of killing by these chemicals).

Gezaaid op I mei 1970. Bespoten op 4 augustus. Verwij-deren met een klauw van het afgestorven loof van de Reglone-objecten op 14 augustus. (Sown on 1 May 1970. Sprayed on 4 August. Removal with a rake of the killed foliage from the Reglone-treatments on 14 August).

m M G) C M •1-3 • H Ü • d tu - p to fi ' H (D fi 0 l - t to O « H O O - Ö to S • H -Ö O -d Cw O O r-H > G> - p • O N r-H 0) . Q CÖ E H

2.°

t 7 ^ -•• 1 m 1 c o tö ^? JL ^ _{1 CO 0} CM T - to • t i ' ö to • H O fi tô - p 0 CO Ü T-S S ft ,ïï M O G) - Q O c-l l ,— -d • H «3 tö N 0) O 0 c— m - tö 1 S r n m 1 tiO CO f - -xi _ M fi 0) G) TD* - P Pi O O, ft M CQ O G> > r Q O t — CQ - (Ö 1 S C O Q> 1 to <3-C tö CP (Ö • p e O M a 0 tß fi (D r Q C3 " c— "1 t — 1 M CM tö CM S O fi to 0) - P to 0 G a 0 CQ - i - J O r Q O O C— C - - - CQ ". ' S! 1 C~- S <=t 1 © 1 CM bL O CM T - r-H . fi tö •tf o tö • H - p S tö O H tö p , 0 N CQ fi O 0) tö •d t— <â • 3 # CM ^ fi to ' D t — ta d .SP • d CM ' _tö •fi to •d ao a to <rî MD CÖ -C-, .SP T l CO tö fi to -d i n tö fi to •d 0 0 tö fi to -d L A tö 0 , 0 fi " "À • 1 - f-c. V c p M 0 ) • H CD O

.-m

> _ , +•* S C - H - H • ! G) fi tö O ^ i - H \ toiH 0) « C— <cö MD r— /tö MD CO /CÖ c— CO »tö c— C O C O «CÖ c^ *-•_ /tö MD MD t— ' *"*" C ^ • * — *• 0 rn 1 1 1 1 co /tö t— r— Ki MD t— /tö MD MD C— r— CM •* O r o t— t— /cö C— c— t— <tö MD MD C— fr t -C— -C— «fÖ /tö /tö MD MD ^ O CO CO CO «tö / t ö CO «CÖ CO c— c— t— CO /tö C— CO CO CO c— CT\ U \ CT\ 00 /tö co /tö na CO CO CO 0 0 0 0 C— CO /tö /CÖ CO t— t— CO MD r— t— /tö t— c— VO MD MD O - MD CO CO CO t ^ - CO /CÖ t— CO CO CO t ^ CO /tö r~ CM <M O >r- O • - 1 - 1 0 0 0 ^ f " ^ LO, LP\ MD j 1 ra 1 fH fe _{CD (tif} •p -d C M tö c— ra CD tö •P TS C H (Ö CM CQ ( H >l 0 tö - P T J C'_J tö t~-CQ H >-. <D t ö - P TD* C M CÖ C M CQ M >. 0 tö - p " d CM tö 0 0 CQ !H h 0) (Ö • P TJ CM CÖ MD ' CQ M >: 0) tö +• Ti C M tö CO CQ M > î 0 tö - p t j CM tö i r > CQ H > : Q tö += T3 CM CÖCO CQ ( H > : 0 CÖ - P TD* C M CÖ L O M 0) -d t ö * ^ . tu M Ö ft-H CQ 0) Ö tö O , 3 r-i' ÖOrH O « O •- 0 I c -ftOO «• 0 1 1 M 0 0 MD O t - 1 CM TL) T j 0 CO 0 > 5 M M ft CO 0 c- ft-^ 1 M O O O 1 OO ba x~ ö • H TD* G) © M fe tö S M ft to 0 ft-0 1 M 0 0 0 1 r H tö -d S 0 M > -0 (Ö Ö M Q ta O c-"l ft i > -0 1 H CM O CM t o - d 3 t>: 0 (Ö !>s M tû 0 t— • 1 1 s — c l 3 O CQ O O - O • • O ft 1 -O t > - 1 M 1 « * O CM 1 CM O r-i t-tö hi e 0 a 0 ,tö 0 Ö M CQ ft CQ CQ G) • H - P • H - P

5

CQ M H tö -S Ö • H CO Ö O r H t ö 0) « fi O • H l a o o • H CQ CD -d CM o 0 -p tö « ON G)

•3

E H 2 1

-Twee weken na de bespuitingen met 6 1 kwamen praktisch geen groene "blad-stelen meer voor, bij 5 1 nog tamelijk veel en de meeste bij 4 liter. Bij 4 1 in 5OO 1 vloeistof kwam bovendien nog iets groen loof voor door

ontsnapping» Alle met Reglone behandelde veldjes vertoonden lichtgroene tot vergeelde blaadjes, meer naarmate een betere (snellere) doding was verkregen. Dit wijst erop, dat het middel ook systemisch heeft gewerkt. De mate van loofdoding wordt in tabel 9 weergegeven.

In 197O nam van de beproefde hoeveelheden van 3 "tot 6 liter Reglone per ha de werking iets toe, als een grotere hoeveelheid middel dan 3 1 was toege-diend (zie tabel 9)« De onderlinge verschillen waren meestal vrij klein. Toevoeging van extra uitvloeier gaf voornamelijk in een jong tot normaal ocgststadium enige verbetering van de loofdodende werking.

Het optimale stadium van lcofdoding door Reglone werdt in de zomer onge-veer een week na de bespuiting bereikt. Door de hergroei, die het jongste blad nadat tijdstip- begint "te-vertonen, wprdt het verwijderen van het afge-storven loof naderhar... I moeilijker.

Uit de tabellen 6 en 7 blijkt, dat de behandeling met Reglone een duide-lijk effect had op de sorteringstoestand van de wortels. Door de snelle doding van het loof wordt de groei sterk geremd.

Vrijwel al het afgestorven loof kon met een klauw gemakkelijk van de veldjes worden geharkt. Het nog jonge groene loof bleef staan. Naarmate de doding beter was, kon er meer loof worden afgeharkt, waardoor minder loofresten achterbleven. Op de veldjes met een geringere lcofdoding ble-ven meer bladstelen staan. De indruk is verkregen, dat bij het afhar-ken van een droge afgestorven loofniassa meer resten blijven staan dan in een iets vochtiger toestand ('s morgens). Het droge afgestorven loof breekt namelijk gemakkelijker af.

5»4»1 Nevenverschijnselen

Bijna alle behandelde objecten vertoonden jonge blaadjes, die tijdelijk min of meer geolachtig waren gekleurd. Dit kwam meer voor, naarmate de doding van het loof vollediger was. In de zomer kwam het bij een jong gewas minder voor dan bij een verouderd gewas. Met de hergroei verdween

deze geelverkleuring geleidelijk weer, vlugger naarmate de afsterving geringer was» Dit verschijnsel houdt ongetwijfeld verband met de syste-mische werking van dit middel, daar het bij Msiccant en Tri-P.E. niet werd aangetroffen«

Door behandeling metReglone kan beschadiging aan de koppen van de peen voorkomen, die zichtbaar wordt door rottingsverschijnselen. Bij de

ana-lyse van het geoogsis produkt is het percentage wortels bepaald, waaraan beschadiging voorkwam. De resultaten zijn vermeld in de tabellen 10 en 16. Van in totaal 45 objecten lag bij ruim 70 procent het percentage wortels met rotaantasting tussen 0 en 3» Van 29 procent der objecten was het 0,5$ of minder« Slechts 9 procent had meer dan 4»5% aangetaste wortels, waarbij het maximum 7»4 bedroeg. Uit de tabellen 10 en 16 blijkt, dat bij lagere concentraües minder schade voorkwam dan bij hogere« Het was

eóbterBüert zo, dab alleen de laagste concentraties weinig of geen schade ver-oorzaakten. Hoewel bij hogere concentraties meer schade voorkwam,was dat niet persé gecorreleerd. Ook bij betrekkelijk hoge concentraties kan weinig tot geen schade voorkomen.

De omstandigheden van toediening oefenen invloed uit op de mate waarin rct optreedt. Er zijn aanwijzingen, dat naarmate de omstandigheden gunsti-ger zijn voor de snelheid en de mate van loofdoding, de aantasting

ge-ringer is«

Op 18 augustus 197O werd een jong en een verouderd gewas bespoten« De doding verliep snel, maar was na 2 dagen bij het verouderde gewas dui-delijk sterker dan bij het jonge« Bij de laatste kwam meer rot voor dan bij de eerste, waarvan het percentage zeer gering was (tabel 10). Op 22 juli was een jong en een normaaT gewas bespoten. De mate van do-ding was bij het jonge gewas beslist minder dan bij het oudere (tabel 9)« Niettemin was er weinig verschil in aantasting tussen beide series

(tabel 10). De gegevens over de mate van doding twee dagen na de be-spuiting ontbreken« Hoewel dat ook voor de bebe-spuiting op 4 augustus het geval is, doen de standcijfers voor de mate van doding vermoeden, dat toen de doding sneller plaats had dan bij de bespuiting op 22 juli

(tabel 9)« Na de bespuiting op 4 augustus kwam bij het gewas.in de nor-male oogsttoestand weinig tot geen schade aan de wortels voor (tabel 10).

-23-© s o r-l to 0 « O O -ci Ti to • r i - d Ö fi o m 0 fi co r-\ 0 % V S 0 to CÖ - p fi <D Ü h CD P H • O *— 1-H 0 'S _tö EH

_. ^ « °

•tj o 0 c— w • H c~- - P - , çd cô » O 1 to 5 cd 1 ftoo fi o N « ) ffl 1 O to 0 1 0 CO >-3 Ci CM fi -r \ o O c— 1 1 T} • H CÖ CÖ N 0 O t— m cd 1 S 00 o 1 to uu T- T) r i Ö 0 0 T j - P ~< O o ft ÎH CO 0 0 • > . Q O CQ t— cd 1 0 CO t)Ü 1 «3" i-H cd fi cd 0 6 - p U o o ft fi CQ 0 fi O t— 1 f -1 CQ CM cd CM g 0 a to 0 • p to o S ft o CQ T - 3 0 r O O S O T J t— o> t— t—i co • H - - p » cd cd cd 1 c 1 cd S cö ^ ! - a . t— e © N 1 CQ 1 U to © O 0 CM O O r - C p C M ^ Ki o\ fi o u T 3 <aO O V O 0) CO • H • - P - T i cô cô 1 o 1 ï * S «S i r \ ftCT\ o 0 N 1 CO 1 S-, to S C O 0 ) O \ o O w cq i - t >

" u

to fi • H 0 CQ O fi 0 • H 0 O l - t > -p ^ • H 3 0 Ö _ o cd i-H , f i to-»^ 0 i-H ftt O N ». o CM O <r\ •» o ON * b o o • h CM 1 r— • • o ("O 1 1 1 1 1 1 i r \ - 1 1 O ON - 1 1 o •vT «• 1 1 r O O T 1 ' CM i -CM - 1 1 O •ï=c

8

m ^ Kt IT\ s j -- 1 m r~ r o 1 o o o o t o \ •so-- ~ 1 CM CM O CO - • 1 < - r O CM 1 1 CM LTN CM O T -• -• 1 O o "rH* O <=t «vj- LT\ MD 1 CM CM O » O m - o o C M C M • b • * O CM i r \ o o *• •* C M C M m - 1 <3-ITN CM O 1 O u~\ m ———' co •» ^ J -o .—._— o T— •* CM O «• rn ^t •» c^ 1 MD o •xi c— o 0 - c— g p , córoo e i 3 O ^ 1 S MD O r t ftCO O 1 ! « O CQ i - CO CM o t— ftn o c o M 1 o o o Y— to fi t J .^t o to «? cd h ft CQ O ft-O 1 r l O O ü 1 "^3-i H cd - ö S 0 ?H > , o cd fi fn ft CQ O c— "\ t~-ft 1 O CM U CM ü -Ö fi3^ 3 c? !>s ft .ca o t— " l LfN 1 T—

§

O CQ O O Ti f— c— r\ 0 -cd t>j 1 1 e ft cö t— fi ^ t U O fn 1 5 1 O fn ft CM o O Ö O CQ CM CQ T -!>» O N ON r H T i VO- MD toto 0 -fi -fi >, i i O - H ft CO O fi 1TN fi O O U 1 s 1 - P to fn ft ON O 0 0 CQ CÖ O CQ. T - CQ CM r . 0 •n CÖ 0 fn ft1^. CQ O § CÖ l-f r d tor-v^ 0 i-H c •H -P •H -P fi CÖ

3

0 a o to © © to CÖ a cd xi CQ - p o u u CÖ ü CU o o to CÖ -p fi 0 o 0 PL.

'S

Een jong gewas heeft "blijkbaar meer kans cp beschadiging aan de peen, dan een normaal of een verouderd gewas« Bij een jong gewas is door de grotere loofmassa de mate van doding en daarmaa de snelheid van'doding geringer» In hoeverre bij een normaal of verouderd gewas schade optreedt, hangt af van de mate, waarin de weersomstandigheden gunstig zijn voor: een snelle doding« Hoe gunstiger deze omstandigheden zijn, des te ge-ringer is de kans op rot.

Bij een verouderd gewas is in de herfst de kans cp schade uiteraard groter dan midden in de zomer. Ondanks het betrekkelijk gunstige herfstweer in 1969 kwamen de percentages meer overeen met de gevallen van zomer 1970» waarbij de omstandigheden niet "ideaal" waren voor snelle doding. Het optreden van rot houdt blijkbaar geen direct verband met de doding van de grceitop« Van de bespuiting op 18 augustus met Reglone op een verouderd gewas kwam na f dagen bij enkele objecten een deel wortels voor, waarvan het hartje was gedood. Niettemin was bij deze objecten het percentage wortels met aantasting praktisch nihil.

5.4.2 Residu_

Van de proeven in 19^9 en 1970 zijn in enkele peenmonsters van de Reglc-ne-cbjecten residubepalingen verricht door de biochemische afdeling van Plant Protection Ltd« (ICI) te Jealott's Hill (Brackwell), Engeland (zie tabel 11).

In 1969 is 3i" week na de bespuitingen van 19 september een monster van 1 kg produkt genomen van de objecten die met 4 en" 5 1 Reglone in 500 '1 per ha waren bespoten en van 6 1 in 1000 1 vloeistof per ha (respectie-velijk 0,85 1,0 en Of&fo oplossingen).

In 1970 zijn van een jong en van een verouderd gewas, die op 18 augustus waren bespoten met 5 1 Reglone in 1000 1 water per ha, monsters van 1: kg produkt genomen na 5» 8 en 10 dagen. Bij de laatste bemonstering is van

het jonge gewas ook een monster genomen, waarvan de wortels zijn geschrapt. Het schrapverlies bedroeg 2,8%. Nadat de monsters waren klaargemaakt,' zijn ze hetzij enkele dagen bij -15 C à -20 C bewaard of direct ingevro-ren in koolzuursneeuw (-48 C ) , waarin ze tot het onderzoek bewaard zijn gebleven.

-25-B ft xi ö • H 3 ' T ) • H CQ (U CÜ Ö 1 CD Ö CQ O CQ S p i 0 - P r Û a « 0 <D to CÖ Ö • d CD • p t w r - j - H S CÖ Pi - H - p ft r l G CO CD CÖ CD - P •=3 , Q CO p t? CÖ • d - p co to o o § to > « • H ftrH • r l CD - P ' M co Ö t J CÖ • > - 3 Ä • H 0 ) E H . Q

i

- P CÖ • ö • r l CÖ 'CÖ tS5 • d cö* o> - P r Q CQ co cö eu fi S O CÖ © En > to to _R • H r H CO 'S _Ö CÖ Ä CD C— MD o o •» •* o o i n cc o o t ~ - t — ^ *> _{1 l} 0 0 C O 1 1 rn MD CM CM O t — ^ ₁ C O = 1 C O ,— o c— m-i M D = 1 CM UJ ca C to cö 3 Ö 3 O o O h • O t»Q-—-r H O o o ^— Ö = • r l ^ I T N CM O *. O o s — o c— ^ ₁ C O 1 c o CM = S ft o U o t • — ^ ^— O o *— o c— » ₁ 0 O 1 C O CM ~ t £ O 1 o [ — » • 1 C O 1 C O CM 1 O t — *• 1 M D 1 CM Ti • H CD Ti ö CÖ Xi o r0 o CM O V k o — I A o c--» • 1 o o 1 no CM O t >

-*i

0 0 i C O T — o t — •• 1 i r > 1 1 3 o u CD rn m o o ^ *. o o co o r— o o t — f — •- «• _{1 1} oo o o 1 1 M D C O CM CM S ^ £ t ^^ to ö • r l " Ö CO u to 0 ) CÖ > Ti-~' i-H O

8

*— Ö • H t-M i n Z £ • d - d © r H - p cö o cö o ft-p CD O nQ - Ö • p - p CD O • H Ö C j O 1 O N MD •• ₁ O *— ₁ r O *— 1 O N MD •> 1 i n i oo CM - d r H Q> - d ö 03 Ä CD ,£> c§ o "3-CM O N MD • • 1 O

7

r o T— O MD M . 1 O N 1 O N t— O N MD «. 1 ITN 1 c o CM Ti 2 o i-H o o. LfN. S • H r H ^ i -CM O •* O O "3- ^ t CM CM Z. s ^ £ ~ ^ co .-—-. cö ft S - d o CD r H r l Qj O O ^^— r H O o o o o I f N T -a ö • H - H r H r H L T \ MD e p. ft a • r i 0 •S • H CQ CD 1 CD C r Q O • H CQ - P S1 u ta -d - H a r H - H t u ft r H O ft ft CÖ a r l CÖ CÖ Ö CQ , Q CD S U t ) S -P ro t<0 A • H <+H + = O CO 0 ) CD > -P u CÖ CÖ P -cl s o • H - P t u CÖ O O © r H - P ft cö ft P I c? <D • P CÖ • d t)0 C' • H . S o co fl o d CD • d - p ft ö o o <u U o o ü • p S o 6 • p cö 0 )

a 1

e ft a o • H • P O CD - P CD - d « H o - p • H e • H J * CD Ö O rH ttO ca « « H o co o r l

3>

• r l CH CD ?l - d • H CQ CD e« • T — •!— (D r-H

•s

EH CO CD • H r H r . CD ' > ft CÖ r . Ä O CQ * •* CM s*—' - P

ü

_cö S O to _R o Ä Ä o ra CQ r H CD - p u o s ,-^ «r-CD • P m cö 3 • ^ c » CM T i 0 ) ö cö CD r H o CQ • P O 1-1 u cö o

Het resultaat van de residubepalingen, waarbij de bepalingsgrens 0,01 dpm diquat bedroeg, is weergegeven in tabel 11» Daaruit blijkt dat 5 dagen na de bespuiting van een jong gewas in de peen aanzienlijk meer residu

voorkwam àan bij een verouderd gewas. In de eerstvolgende 5 dagen verander-de het gehalte bij het verouverander-derverander-de praktisch niet, terwijl het bij het jonge gewas daalde tot vrijwel hetzelfde niveau,als bij het verouderde« In het geschrapte monster van het jonge gewas werd na 10 dagen geen residu meer aangetroffen.

In 1969 kwam alleen in het monster van het object 5 1 Reglone in 500 1 water per ha (1% oplossing) een residu voor van dezelfde grootte-orde als in de monsters van 1970 na 10 dagen. In de monsters van de lagere con-centraties werd toen dus geen residu meer aangetroffen, hetgeen volgens het analyserapport overeenstemde met de ervaring die reeds in Engeland was opgedaan.

Onze resultaten wijzen uit, dat het residu in het buitenste laagje van de wortels voorkomt, hetgeen sterk doet vermoeden, dat de afbraak van residu in en door het loof plaats heeft onder invloed van het zonliaht. De hoe-veelheid residu was bij het jonge gewas aanvankelijk aanzienlijk hoger, omdat de loofdoding niet snel genoeg verliep, maar daalde ook snel, omdat er nogal wat groene delen overbleven. Bij het verouderde gewas was de hoe-veelheid residu veel lager, daar het loof snel en bijna volledig werd ge-dood. Daardoor was er aanvankelijk geen bladmassa meer om het residu af te breken. Bovendien verloopt de hergroei trager naarmate de doding snel-ler en vollediger is geweest (voor zover het groeipunt niet wordt gedood). Het resterendehartbiaad'je kleurt aanvankelijk min of meer geel, maar deze verkleuring verdwijnt bij de hergroei van dat blad, wat op afbraak van het residu wijst.

Hieruit zou volgen, dat een volledige doding van het groeipunt niet ge-wenst is, omdat de aanwezigheid van een hartblaadje de afbraak van even-tueel aanwezig residu bespoedigt. De resultaten van 19^9 en 1970 stemmen geheel overeen met het boven beschreven gedrago

5.5 T r i - P . E . (dimexan)

Dit contactmiddel werkt bijzonder snel, maar heeft geen dieptewerking.

-27-Bij zonnig, drogend weer geeft het loof reeds enkele uren na bespuiting een lichtbruine verkleuring te zien. Tri-P.E. doodt voornamelijk het bovenste (oudere) loof, maar niet het kortere, zich nog ontwikkelende blad. De werking berust cp de doding van het chlorophyl. Bij de verschil-lende bespuitingen met dit middel is opgevallen, dat nogal vaak een ongelijke verdeling van de dodende werking over de veldjes voorkwam. Met de andere middelen was die verdeling veel gelijkmatiger. Dit heeft het vermoeden ge-wekt dat bij deze kleine veldjes de bespuitingstechniek voor Tri-P.E. een grotere rol speelde. De ongelijkmatigheid kwam voer bij de meeste objecten waar met een hogere druk (3 atm.) was gespoten, maar ook op verschillen-de veldjes, die met 1,5 atm* waren behanverschillen-deld. De verschillenverschillen-de hoeveelhe-den spuitvloeistof bij dit middel geven ook geen verklaring voor de grote ongelijkmatigheid in loofdodende werking. De indruk is, dat de verdeling van de vloeistof moeilijker was, naarmate de loofmassa groter was» Als zodanig was de verdeling op een verouderd gewas beter dan op een nog jong gewas.

In alle proeven hebben de gebezigde hoeveelheden van Tri-P.E. zowel in de zomer als in herfst een beslist onvoldoende loofdoding gegeven (zie tabel-len 12, 13 en 14)» Haast de geringe loofdodende werking stinkt dit middel erg, waardoor kans op ongunstige smaakbeïnvloeding kan bestaan. Tabel 12. Mate van loofdoding door Tri-P.E. in

Dosering Tri-P.E. l/ha 20 20 30 30 40 Tri-p.E. l/ha vloeistof l/ha 250 500 250 500 500 liquid l/ha Quantities % toploof beschadigd na 3 dagen 15 25 75 50-60 T0

% top foliage damaged after 3 days

standcijfers

Gezaaid 28-5-»69 Bespoten 19-9-»69 Sterk verouderd gewas na 3-5 dagen 1 2 • '1 1 à 2 2 à 3 after 3-5 days na 16 dagen 0 à 1 1 1 2 3 after 16 days Strongly ageing crop Sprayed 1Ç

Sown c

?-9-'69 >8-5-'69

o *• 1 LP 1 ,. •n • H CÖ N CD O O c— * i co CO cö 1 % <T CD ttf) ö 0) r H - P CÖ O CO M < a CO H o o -a ö o t — •* 1 1 C M CQ C M CÖ _ 5 £ 0) CD M - p o w ft S CQ O CD -1-3 X> o O t > -C— - CQ - I id 1 t - s 1 CM bû O CM v - r-i Ö cd • ö ® n! • H - P B cö o H cd ft o N CQ ^ CD l ü ö ü ö • H H O m

£

• Ö o

SP

-ö » cö Ö Ö G)

3P

- ö O r? C Ö 0) fcû CÔ - d X» cd ö ö CD bû cd - ö i n CÖ ä Ö 0) ttf) cd Ti x> cd Ö Ö CD tû cd r d i n cd ö H CD • H CD O • H " ^ > - P • H Pi CM O - P CQ • H cd Q) ,£} i-H r-i > * a . cd l JS • H \ , EH ^.L LP» /cd <* m /cd CM r<l CM CM ^— p> O o _LP» C— O CM > LP, m m «ô m •vi-vo •vi-vo m Ad i n /cd i n i n <-o CM CM CM r O r O r O r O i n r n /Cd r O • v t <=t • v j - f " ) r O /Cd /CÖ r O r O CM i n CM CM O 1 1 -• » • » • » »V o o o o o o o' o i n i n i n o t— t~- c— o o o o o CM c o r O r O i n m /cd /<ö "vj- " v t VO /cö m i n • v t CM «3- rn i n v o v j - i n i n i n CM CM o o _{•. •»} o o o o o i n O C— o o " 3 -

-vl-— J

CQ CD Cff - P t i CM cd 0 0 CQ & & - O TH <M cö vo * CQ Ö & - P T i « M cd 0 0 CQ

s fr

+> nd CM cö i n CQ M >5 CD c ? - P t 3 CM cd 0 0 CQ H t>j CÜ cd - p T i <M cö i n H o •is cö < D ^ M ft CQ -Ö • H Cö

g<

• H r H r H 9 • cö eu xi 1 \ • H >H H E-f O t -ft-, o 1 _{M CO} o 1 "vi" cö t i S ü) * & ß h a CQ o c—

"ï

t— ft 1 O CM H CM O T j M CD S >i B S O H t>s a CQ o 1 — «. 1 i n i *— c j i3 O CO O C - O - c— 1 -ftt— 1 ü 1 «=t U CM 1 O CM O ^— r H TS CÖ CD G M ra O O M 02 |25 ft 03 CQ CD • H - P • H - P

3

m cd B Ö •rt •H H E H S O •H -P cd Ü Ü • H CQ CD -d CH o CD • P cd r O cd E H

2 9

-m u Q> Cw •1-3 • H Ü T S

S

-P CQ S • H ^ • H S H E H M O O T i ta S • H T J o TS « H o o cô > - P 0)

•s

E H O o c— t~-» •t~-» M3 0 0 1 1 CM O O <— T i • H Ö cd o CO - p N O 0) O , o ta o o o c— t— 1 1 t r > c o • i i i •<- 0 O . ^— • d •H ö CÖ CD CO - P N O o p , O CQ O W t a ö • H 0 ) CQ O co CÖ 3 0) M ö o H. CQ cö 5 co hfl T i h 0) T i pi o H •Q ï> • • G) ttf CÖ T i C— cö Ö Ö 0) t a cö T i C M CÖ a CD ttf) cö T i c— cö Ö o ttf) cö T i CM cö Ö •3 T i • • P S • H - H Pi CÖ a co < H O - P cö CO Ä • H ~ \ CU i H o r - l > * • Pu cö 1 ^ • H ~ \ h r-H EH r o /tó CM CM ITS «* i n •» T— O O o o _{v l} -rO /CÖ CM r O /CÖ (M LTS /CÖ ** ^ f m •» ^— O O o o <3- «3-/CÖ r o *d-M3 /CÖ i n i n m O O O o «vl-r n r o /cö CVJ M3 KÖ i n i n /CÖ ^ 1 -rO O O O O «* :«* /cö r O r O VO /CÖ i n i n /CÖ ^ i n »• T — o o _{i n} o • > * ^ /CÖ m C O /cö CM i n /CÖ <=t ^ 1 -«3 rO i n • b T -o o o C M o «* •^t /cö r o f - > i n /CÖ 3^ l -/CÖ r o r O O o o C M O •=3-C— U CQ 10 b> - P CO <+H T i CÖ CM O CQ C M CÖ cö xi t— u o m CH CÖ cö T i CM M CQ CU > j • P CÖ C H T i CÖ • E

15

bo o c b •H Pi > 5 CQ a m A M .«0 ft T i • H CÖ

ë<

' H i-t i-H • w _{• cö} O, Ä 1 \ . • H i H O fc-*"l O ftco r O 1 -u OO 1 O r - V£) 1 tû T J CM g o p J>5 Ü O CÖ § >n fn O t tM O t— • O 1 t— P H C O -r^ 1 1 "J 1 I h c o m o •<- i r— tûii S O C • H >5 S 0) cö o tüD u xn < Q , 8 0 *' CQ CO • H - P • H +=

S

a

CQ u cö e • p., i • H I H E-< ^ Ö O • H +» CÖ O o • H CQ 0) T i 0) - P cö «*

'S

En 3 0

-Evenals bij de andere middelen was de werking van Tri-P.E. op een nor-maal oogstbaar gewas of in een ouder stadium beter dan in een jonger sta-dium (tabellen 10 en 14)» Van de gebruikte hoeveelheden van 20 tot 40 1 per ha nam de loofdodende werking toe, naarmate de hoeveelheid middel groter was (tabellen 12 en 13)»

Bij elke hoeveelheid middel was de dodende werking beter, naarmate meer spuitvloeistof was gebruikt tot een maximum van 1000 à 1500 1 per ha» Verhoging van de druk van 1,5 tot 3 atmosfeer, waarmee 40 1 in 1000 1 vloeistof werd verspoten, gaf zowel bij een jong als een verouderd ge-was een iets betere loofdoding (tabel 14)»

Bij het afharken met een klauw liet het loof vrij gemakkelijk los. On-danks de zeer matige tot beslist onvoldoende dodende werking van dit middel kon een groot gedeelte van het lcof worden verwijderd»

Het nut van Tri-P.E. voor fixatie van een bepaalde sorteringstoestand blijkt uit de tabellen 6 en 7» Door de gedeeltelijke loofdoding werd de groei van de peen vrijwel in dezelfde mate afgeremd als door AAsiccant en hoogstens in iets mindere mate dan door Reglone. Voor de mate waarin de bespuiting effect heeft op de sortering geldt hetzelfde als cp blz 16 voor AAsiccant is opgemerkt over de invloed van de leeftijd van het gewas.

5»6 R e g l o n e / T r i - P . E .

Vanwege de kans op beschadiging en residu door Reglone is in 1970 een combinatie beproefd van een bespuiting met weinig Reglone, gevolgd door een bespuiting met Tri-P.E» Beide keren zijn de middelen naar 1000 1 oplossing per ha verspoten» Door het toedienen van 3 of 4 1 Reglone per ha op een jong gewas, werd het samengestelde loof voor het overgrote deel gedood. Na ruim een week is de bespuiting met 20 of 30 1 Tri-P.E. per ha uitgevoerd, waarbij de oplossingen met verschillende druk zijn verspoten»

Op het moment dat Tri-P.E. werd toegediend, was de mate van loofdoding door 3 sn 4 1 Reglone uitgedrukt in standcijfers respectievelijk 6 en 7 à 8. Tri-P.E. gaf een snelle doding van het jonge loof en de reste-rende bladstelen, die nu beter bereikbaar waren, doordat het oudste

-31-loof dat reeds door de Reglone was gedood, er tussen was gezakt» Uit tabel 15 blijkt, dat de doding door 4 1 Reglone beter was dan van 3 liter per ha« Het nog intact zijnde loof werd door 30 1 Tri-P.E» per ha beter gedood dan door 20 1, De combinatie van 4 1 Reglone, gevolgd door 30 1 Tri-P.E» heeft een volledige doding van het aanwezige loof gegeven. Het effect van de spuitdruk is in dit proefje niet tot uiting gekomen.

Het afgestorven loof was zeer gemakkelijk te verwijderen, deels door de goede doding en anderzijds door de vochtige weersomstandigheden, waardoor het loof beter losliet.

Uit de gegevens in tabel 16 blijkt, dat ook bij de combinatie van Re-glone gevolgd door Tri-P.E. beschadiging van de wortels is opgetreden, door 4 1 Reglone per ha meer dan door 3 1»

CO ?H o CU •<~ï • H O TS cd CO « a. i • H E H O S O rH tiû O P H f-. o o to s • H •ö o -ri ' M o cd > CD -HI s! L T \ CO CO ct! l i l to uo ö o ! - 3 o O P£) G • O P H r H 1 O t f l - H t > - O f-i - « En 1 VO o o 1 c— o C M • -1 -1 Ti co O N • H 1 1 cd < • CM cd CM N <D Ö O G) - P O ft co o m tiO ö •H CD CO O P I ^"^ o t— "l ON 1 CM ^—^^ Ö CJ M cd t 3 ON T— cd Ö -^~^ O t— •-1 ON 1 K;-Ö CD cö CM cd Ö pi ' O • S -H W -et ,-a » • P P H • H • 1 pf a H ft-p h to cd E-t o -p co ce • H Ä Q \ O r H >H > 0 Oj Pu. Ä • H r H U E H CD Ö cd O , 0 r - ï " \ t u r H O Cri t ~ -O N /cd 0 0 LfN •* ^— , s s— o o o o CM CO CO Ad c— ON /cd 0 0 m o o o o CM r o 0 0 /CÖ e— ON /CÖ 0 0 i n »• T — O o o o r o m oo «d t— ON /cd oo r o O O O O r < l c"> 0 0 ON «Ö CO. LfN •• -;— O o o o CM *:J-CO ON /cd co rn o o o o CM <* ON /cd o o 0 0 O N ON L/N w* r— r O O O O O O O O O r O r O •=Hr "=Hr • H f>s c? U ft co o P—

"i

ON 1 CM N CO >s t? T i ON ^— ?H O - p CU cd s \ O r— "l ON 1 • ^ ; -"— co C? Ti CM U CD - P CH cd CD - P • Pi g • CO P-, CO • 1 O E - H rH - P ?H PH Cd EH T J • H cd & < • H r H 1—1 e • cd PU Ä 1 ^ ., • H r H ^ E -CD Ö O cd r H . 3 t Ü ~ - \ CD r - l PC; ' • " " • * " — " ' ft o u o Ü3 3 o >H 0 P-q • o PU 0 1 o • r l i-H !U to E H CD Cri O O O C — O -1 •- MD • ON 1 1 1 0 0 CM CM 1 CM S Ti O CD C/2 > S cd u ft C/O • co o • H - p • H • P Ö (3

a

co M ( H cd e Ö • H o 1=1 O PU • H r4 E H O Ö O r H fifl CD P H > S r O Ö O •rH - P cd o o • H CO CD Ti C u o 0 - p cd P H O LPy ^_-0) r H r Q cd E H ï-sfl Ö • H - P • H Pi ft CO CD r O CD AJ r H <D •1-5 • H r Q y N T y ^ f : Ö • H >> ert FH PH CO £1 O cd <D Xi - P • H S

-33-Ta"bel 16. Percentage wortels, beschadigd docr Reglone/Tri-P.E. Reglone l/ha

3

3

3

3

4

4

4

4

Reglone l/ha Tri-P.E. l/ha 20 20 30 30 20 20 30 30 Tri-P.E. l/ha Spuitdruk atnu bij Tri-P.E. 1,5

3

1,5

3

1,5

3

1,5

3

Spraying pressure atm. with Tri-P.E. Gezaaid 2-6-'70

Bespoten 24-8-'70 Reglone jong gewas 2-9-«70 Tri-P.E. 1,0

3,5

2,0 1,3

5,7

4,2 6,9 4,0 Sprayed.2~.9-'70 Tri-P.E.

Sprayed 24-8-*70 Reglone young crop Sown 2-6-'70

6 S A M E N V A T T I N G P E R M I D D E L B I J P E E N

In 1969 en 1970 zijn proeven genomen met enkele middelen, die op hun

loofdodende werking op peen zijn beproefd« Verschillende hoeveelheden van die middelen zijn verspoten op diverse tijdstippen in de zomer en

in de herfst op gewas van uiteenlopende ontwikkelingstoestand« Van de verschillen in de mate van loofdoding ten gevolge van middel en leef-tijd van het gewas geeft tabel 17 een totaal overzicht« In deze tabel zijn per proefserie de standcijfers voor loofdoding na één week

gerang-schikt naar oplopende standoijfers«

Het beeld van de dodende werking van deze middelen was zeer verschil-lend. Bij met AAsiccant behandelde gewas blijven de bladstelen staan, waardoor de regels duidelijk zichtbaar waren« Bij Tri^P.E. blijft er meer loof staan, maar dat vertoont geen bepaalde regelstructuur« Door Reglone wordt de loofmassa bijna geheel gedood en het afgestorven loof ligt geheel vlak« Het resterende jongste blaadje markeert de regels tus-sen de verdorde massa«

AAsiccant werkt vrij snel, maar in hoeveelheden van 20-30 kg per ha be-slist onvoldoende« Zelfs hoeveelheden tot 50 kg per ha van dit middel gaven gsen afdoend resultaat voor praktische toepassing« Het samengestelde blad

wordt goed gedood, maar do bladstelen blijven voor het overgrote deel intact, evenals het jongste blad« Ondanks de doding van het samengestel-de blad sterven samengestel-de resten van samengestel-de bladstelen niet voldoensamengestel-de af« Op een normaal oogstbaar gewas in de zomer en op een sterk verouderd gewas in de herfst was de werking van AAsiccant beter dan op een jong of op een verouderd gewas in de zomer« Door toevoeging van uitvloeier nam bij de

lagere concentraties de doding toe, wanneer de concentratie aan uit-vloeier hoger was«

Offshoot-0 en Penar hebben geen loofdodende werking gehad«

Reglone heeft in beide jaren de beste resultaten gegeven« Hoewel in een jong stadium de werking iete aixdor vas dan in de latere stadia, was de doding over het algemeen bevredigend tot goed« Hoeveelheden van dit middel die een bevredigende tot goede doding geven, doen dcor de systemische werking