havo toets h2 cor

Havo-examen

Globalisering

2

Gebruik waar nodig de atlas.

1 Nigeria

Het BNP (Bruto Nationaal Product) is een maat om een beeld te krijgen van de welvaart in een land. Hoe hoger het BNP, hoe groter de welvaart. Toch zegt het BNP niet alles over de welvaart in een land.

1 Noem hiervoor drie redenen.

2 Zijn de werkelijke inkomsten per persoon in Nigeria hoger, lager of gelijk aan het BNP per persoon zoals dat in de atlas staat? Verklaar je antwoord.

3 Veel landen hebben een dualistische economie.

Is Nigeria een voorbeeld van een land met een dualistische economie? Leg dit uit. Gebruik in je antwoord zeker twee kaarten van Afrika. Noteer ook welke kaarten je gebruikt hebt.

In bron 1 staat de bevolkingsopbouw van Nigeria in het jaar 2000.

4 Welke twee kenmerken maken deze leeftijdsopbouw typisch voor een ontwikkelingsland?

5a In verschillende landen is bij de bevolking sprake van een groene druk. Beschrijf dit verschijnsel voor Nigeria met behulp van bron 1.

b De groene druk is in Nigeria in de praktijk minder groot dan de theorie doet vermoeden. Leg dat uit.

2 De Britse industrie

6 In bron 2 zie je dat de werkgelegenheid in de industrie in de Verenigd Koninkrijk de afgelopen jaren flink is gedaald. Geef hiervoor twee verschillende redenen.

Binnen de EU zijn de binnengrenzen afgeschaft. Dit betekent dat er vrij verkeer van mensen en goederen mogelijk is. Uit verschillende EU-landen in Midden- en Oost-Europa komen arbeiders naar het Verenigd Koninkrijk om daar te werken. Over de komst van deze mensen verschillen de meningen.

7 Wat is de mening over deze arbeidskrachten van: - het gemeentebestuur van Bradford

- de Britse regering

- een bouwbedrijf in Southampton Geef bij elke mening ook een toelichting.

Bron 3 De staalindustrie

Ooit waren er in het Verenigd Koninkrijk verschillende hoogoven- en staalbedrijven. Na 1960 ging een deel hiervan failliet, de rest fuseerde tot het bedrijf British Steel. Later ging British Steel een fusie aan met de Nederlandse Hoogovens. Deze combinatie kreeg de naam Corus. In 2007 werd Corus overgenomen door Tata Steel uit India.

8 Met welk begrip kun je de ontwikkeling die beschreven is in bron 3 aanduiden? 9 Leg uit waarom de ontwikkelingen die in bron 3 beschreven zijn noodzakelijk waren.

In de jaren na 1990 heeft de EU quota ingesteld voor het aantal auto’s dat geïmporteerd mocht worden uit Japan en enkele andere landen. Verschillende Japanse bedrijven bouwden daarom autofabrieken in Europa, waaronder in Engeland.

10 Waarom had de EU wel bezwaar tegen de invoer van Japanse auto’s en niet tegen de productie van deze auto’s in een land van de EU?

11 Hoewel deze ontwikkeling niet gunstig was voor de werkgelegenheid, stemden de Britse vakbonden toch in met de komst van deze bedrijven.

a Noem twee afwegingen die de vakbonden hierbij moesten maken b Waarom gingen ze uiteindelijk toch akkoord met deze situatie?

Bron 4

12 In de top-5 van Britse autofabrieken staan drie Japanse merken. Waar worden de Japanse auto’s die in het Verenigd Koninkrijk worden geproduceerd vooral verkocht?

Welke verklaring is er voor deze afzetmarkt?

3 Wereldhandel

Bron 5 De wereldhandel in 2001

13 Bron 5 geeft schematisch het verloop van de wereldhandel aan. Hoe worden de drie grootste productiegebieden samen genoemd?

14 Stel dat naast dit schema ook een schema getekend zou worden voor het jaar 2030. Wat is dan (waarschijnlijk) de grootste verandering met betrekking tot West-Europa?

15 De positie van Oost-Europa zal in 2030 waarschijnlijk belangrijker zijn dan in 2001. Met welk begrip worden deze landen in Oost-Europa wel aangeduid?

Bron 6

16 In bron 6 zie je veranderingen in het transport van ruwe olie.

Welke twee verklaringen zijn er voor de verandering in het transport van ruwe olie? 17 Welke vorm van transport wordt vooral bedoeld met de groep ‘overige’?

18 Zowel bron 5 als bron 6 laten een enorme toename zien van het handelsverkeer in de wereld. a Geef een politieke verklaring voor deze toename.

b Geef een technologische verklaring voor deze toename. c Geef een economische verklaring voor deze toename.

4 Het Verenigd Koninkrijk en India

19 India is lange tijd een kolonie geweest van het Verenigd Koninkrijk.

a Noem twee kenmerken uit deze koloniale tijd die nog steeds in India aanwezig zijn. b Noteer ook welke atlaskaarten je hierbij hebt gebruikt.

20 Rond 1900 was India erg belangrijk voor de Britse industrie. Op welke twee manieren bleek dat?

21 Noem twee industriegebieden in het Verenigd Koninkrijk die rond 1900 sterk geprofiteerd hebben van deze situatie. Leg ook uit waarom je deze gebieden kiest.

Bron 7

In januari 2007 vond er in Londen een unieke veiling plaats. Inzet was het Brits-Nederlandse staalbedrijf Corus. Al geruime tijd probeerde het Indiase Tata-Steel en een Braziliaans bedrijf de aandelen van Corus over te nemen. Omdat deze pogingen op niets uitliepen, werd besloten een veiling te houden. Uiteindelijk bood het Indiase bedrijf het hoogste overnamebedrag. De Britse staalindustrie is nu in Indiase handen.

22 Leg uit dat het voor de toekomst van de Britse staalindustrie goed kan zijn dat het bedrijf in Indiase handen is.

23 De overname van het Britse bedrijf door een Indiaas bedrijf was in 2007 wel mogelijk, maar zou rond 1960 absoluut onmogelijk zijn geweest. Geef twee verschillende ontwikkelingen die zich aan het eind van de 19e eeuw voordeden waardoor deze overname mogelijk werd. Geef bij elk antwoord een korte toelichting.

5Van het Verenigd Koninkrijk naar India (en terug)

24 Veel textielfabrieken die rond 1900 in het Verenigd Koninkrijk bestonden, zijn er nu niet meer. De meeste textielproducten die nu in de Britse winkels liggen, komen uit India en andere landen.

Is hier sprake van outsourcing? Licht je antwoord toe.

25 De Indiase auto-industrie produceerde eerst alleen voor de eigen markt. Om internationaal mee te kunnen tellen, wordt nu samenwerking gezocht met autofabrieken in andere landen, onder andere met Fiat. Is hier sprake van importsubstitutie? Licht je antwoord toe.

26 Britse bedrijven die hun omzet halen uit telefonische verkoop laten deze verkoop vaak verrichten vanuit India. In hun opleiding hebben deze Indiase telefonisten zelfs verschillende Engelse dialecten geleerd, zodat iemand in het Verenigd Koninkrijk denkt dat iemand uit de buurt belt.

Is hier sprake van global sourcing? Licht je antwoord toe.

27 De Britse minister van handel ontmoet regelmatig zijn collega uit India. Daarbij wordt onder andere gesproken over oneerlijke concurrentie.

a Welk voorbeeld haalt de Britse minister aan als hij het heeft over oneerlijke concurrentie uit India?

b Welk voorbeeld haalt de Indiase minister aan als hij het heeft over oneerlijke concurrentie uit het Verenigd Koninkrijk?