Nog is 'er dan geen end van 't schriklijk woeden; En Engeland van gruwlen nimmer sat, Alwaer d' Ellend bezit soo dieren schat; En binnelantsche Zee van eedlen bloede:
So hoog gerekend in het oog des Heeren, Die alles met standvaastig oordeel weegt, En t' zijner tijd geregte wraeke pleegt,
En 't bloed wel op des Moarders kop doet keeren.
Met wat voor wijsheyt gaf Natuyr haer paler, Die haer, met voordagt, snee van 't Vaste land: Op dat de Moord (de groey van Engeland) In Engeland, en wyders niet, zou dwalen.
Maer 't helpt net: spijt des Afgronds dreygementen Steekt by van Land; en 't geen Natuyr belet, Dat weyd 'er weer met Stoutheyt door geset, Selfs met bekommering der Elementen,
Soo komt hy af, als rasend' en onzinnig, En speeld den Meester, stout op zip Geluk: Dat menig bragt door hoovaerdy in druk: Het Scheepsvolk vloekt en scheld vast even vinnig.
Wy lijden het onlijdelijke stoffen:
Wy smeeken God; en roepen hem gelijk Tot Wreeker van 't gewapent Ongelijk; Hoewel van zijne hand nog versch getroffen.
In zijn Naem gaen wy t'zeyl; en, door zijn bystand, Raekt onze Vloot gelukkelijk in Zee;
Die Cours zet; en maer in een dag of twee Te stooten komt op den Gemeenen Vyand.
Die juygt, en lastert vast, die zingt, en schuymbekt; En nood ons volk al sportende te gast:
De vertekijkkers zilten in de Mast,
Terwijl het Graeuw de rest van 't heele Ruym dekt,
Daer balky het swaer Gechut; dit grof, dat grover; Gemengeld met het ketsen van 't Musquet. Zy vallen in: geen, die door angst verset, Het Roer aen d' een, of d'ander zy, leyd over:
Hart tegen hart, en voorhooft tegen voorhooft; Tot dat 'er een van beyden buygt of barst; Of 's Vyands Vloot tot wyken zy gepast; En d'een Vloot, met kragt, den and'ren doorklooft,
Hier zag men, hoe zy op haer tanden knarsten; Hier zag men haer Geschut vol kruyt gelaen; Haer krop, van hovaerdy, geswollen staen: Die zijn daer van gesprongen, dees gebarsten.
't Vuyreet, en 't Water drinkt de stoutste Schepen: De Lugt wert selfs verstikt door lugts gebrek: Het Aerdrijk beeft: d' een ziet men met een lek, Den and'ren Roer of Masteloos na slepen:
Elk brand; en nog wert elk door 't slaen veel heeter: Men maekt een vreesselijk bancquet gereed, Uyt's Aerdrijks ingewanden zaem gesmeed, Van Swavel, Pek en stooke brand Salpeter.
Men mikt op 't leven niet van die, of genen; Men hardeld 'er by menschen in het gros; Men drukt 'er t' evens heele Lagen los; En hondarden die varen t' samen henen.
Het Leven, dat de Mensch en God soo duyr schat, Staet open voor soo meengerley gevaer,
Elk vegt om 't zeerst; daer is geen nood te swaer; Als of de Ziel het Lichaem maer in huyr had.
Hier geld het hoofden, beenen; ginder armen; Het Buskruyt barst van blijdschap uyt zijn vel, En stookt een vuyr voor 't Schuymzel van de Hel: Daer Wraek, en Baetzugt zig by zit te warmem.
Hier valt een oegst van alderhande lijken;
d' Een scheurd het Water; d' ander breekt de Lugt; En elk neemt voor, door eerlijke zugt,
Veel liever soo te sterven, als beswyken,
De Wereld oordeel', en de rijpe Oudheyt; Of oyt een Vloot, in zulk getal, de Zee Soo wel getoomt, den rug en nek door ree Met soo veel schut, en man, en nog meer stoutheyt.
Dagvaerd de Son om tuygenis der waerheyt, Dagvaerd de Maen, en't heldere Gestarnt, En wat'er, buytens tijds, nog meerber barnt, Met een onseker ligt, en meerder klaerheyt.
Vraegt, of zy diergelijks ter Wereld zagen? Of 't Scheepsvolk van den dappren Nicias, Of Xerces Magt hier by wel komt te pas; Gewapent ona heel Griekenland te plagen;
Die d' Hellespond met Kielen als bevloerde. Teld vry de Spiegels van den Carthagees: Of 't bevig vegten, dat voor Tyrus rees: Of daer Oquend' soo breed de vlagge voerde
Hier zier men duyzenden van Helden neer slaen: De Christen Princen zijn vol hoop, en vrees. De wind begunstigt eeus dan die, dan dees' En 's Weerelds Interest draeyt als een weerhaen.
Hier twist men, in 't gezigt van bey de Kusten, Om het Gebied van d' heele Noorder Zee: Hier dingt men sterk, in welk Land van de Twee De goude Sleutel daer van zal basten.
Dan had de een, dan weer de andere voordeel: Dit schriklijk Slaen scheen voor, die't hoord' en zag, Te zijn niet anders, als de Jongstendag;
En 't was voor England soo: want God strekt 't oordeel,
En heeft gevonnist, voor zijn Volk, ten leste! Soo dat doe dit ondankbre Carel zag, Hoe 't Meesterschap der Zee by hem niet lag, Maer wel by God, die alles schikt ten beste.
Zijn wil geschied' in Hemel, als op Aerde: Maer wel ter deeg geschied zy ook in Zee; Die, nu een jaer, u gaf den Segen mee, En weer ontneemt, op dien dag als 't verjaerde,
Doe zag men 's Konings kroon van rook beswalken, Doe de Royale Prins nier spoog als rook; En Ascu voor ons' Ammiralen Book; Na 't brander van zijn kostelijke balken.
Wat lagre de Fortuyn, dit Schouwspel ziende; Die dus, en soo het Rad draeyd als zy wil; Wiens winst, hoe dat het afloopt, noyt staet stil; Die eerst van ons, en nu van haer neemt Thiende.
Zy komt de Ruyter heil en voorspoed wenschen: Maer als zy daer die groote Wijsheyt vind. Soo zeyt zy; Moeder blijft gy hier, uw Kind Gaet weer in Holland woonen in zijn Grenssen.
Daer elk vast roept; waer mag, waer mag hy leggen? Waer blijft, waer blijst die onvertzaegde Held? Hy rust nog, als Verwinner, in het Veld; Misschien of Monk hem nog war hadd' te zeggen.
Die Hercules, die Monsters heeft gedwongen, Vertoefd te lang, terwijl ons herte lagt
En springt van vreugd'; ey! kom dog, of en wagt Niet langer; of wy zijn dan schor gezongen.
't Is 't eerste niet, dat Scepters voor u beven: Dit is de Tweede Carel, die gy straft: En soo 'er nog een derde tegen blaft, Uw hand is mans genoeg hem loon te geven.
De Faem rijst schoonder op uyt so veel Rooken, En blaest 't Clarijn van Tromp zijn Heldendaen; Die 's Vaders dood, so heerelijk, heeft aen Den Engelsman met fiere moet gewrooken.
Die zevenmael zig vond op 't hardst benepen; Hy klom en wierp zig over, dat soo ras, Niet anders, of hy zelf een kogel was, Die zevenmael veranderde van Schepen:
En in he heerst in 't minste niet verflouwde, Daer hem de Dood, hy haer in d' oogen zag; Soo dat men twijffelde in deze Slag, Of by de Dood, of dat zy hem meer schouwde:
Die's Konings Schatten heeft aen brand gesteken; Benauwt, verjaegd, of op het droog gezet De Schepen; die nog van Elesabeth, En Jakobs tyden zouden konnen spreken.
Wiens Dogters Zoon, niet sluymerend' nog slapend', Versch af quarn; maer hy keerde haest de rug. Zijn Schip wierd niet alleenig vlot, maer vlug; Schoon hy met vijfentwintig was gewapend.
Wat woelde elck om sijn Party to stercken! Sweers hadd' altoos de Sabel in de vuyst; Hy hield niet op, hoewel bemorst, begruyst; Als of de Vrees was lang gebragt ter Kerke,
Hoe dier was, dat Cornelis Eversz haelde Sijn Eerekroon, bevestigd met sijn dood! Wanneer van 't sinkend Schip de leste schoot Hem trof: dat Barklay met sijn hals betäelde.
Wat werd het lijk van vander Hulst bekreten! Die sich soo vaek by 't doodelijk metael Gevonden had; als of hy was van stael; En altoos meer als mannelijk had gequeten.
Maer laet de Zeeuw het Rouwkleed weer ontgorden; En Amsterdam sett' weêr op't hoofd de Kroon, Die 't eertijds droeg, wijl het door dese doôn, Nu op een nieuw, weer Scheeprijk is geworden.
Soo Didoos droevig hert sich nog verheugde, Soo seer niet, dat sy sach haer schoone Stad, Maer meest, dat sy haer Man gewroken had, En stelde dit in 't uyterst' van haer vreugde:
Wat schoonder dag bescheen oyt onse Kusten, Als dees'! in welk men na veel suklen sag 't Gebeent van Wassenaer, door dese Slag, En van de Seehelt Tromp veel sachter rusten.
Doeg Carel over jaer sijn Lauwren enkelt;
God Lof die 's op Ons hooft doer dubbele staen; Hoewel met Hulst vermengt, dewijl haer blaen Van 't edel bloed der Helden zijn besprenkelt.
Hoe zullen ons Benijders nu verder staen! En die een andren Uitslag had verwagt, Sal nu, zijn tot een zoeter toon gebragt; En all' zijn quae gedagten doen na bed gaen:
Nu hoogmoed viel voor een gerigte Saeke; En God, op der gevangenen gebet,
Sijn Swaert greep in de hant, op't scharpst gewet, Om 's Vyands hart te meuken door zijn Wraeke,
Sijn Swaert, dat 's Konings vleugelen soo soon snee, Dat zig zijn volk nier meer bestendig von; Soo afgemartelt, dat daer van de Son Besweek, als hy aen 't Hemelsheyr rapport deê:
Soo dat de Maen het woord ten halven opnam, En zey; darmen vier dagen agter een, Als ook vier nagten, heftig had gesrêen, Eer d'Eerekrans ten vollen op ons kop quam.
Wie za1 den Lof van onze Ammiralen d'Inwoonders van de Wereld doen verstaen! De Son? ô neen; die kan soo wijt niet gaen, Die heeft in't Zuyd, en Noord te naeuwe palen:
Beveeld het aen de See, 't zelver aenzag;
Die 't Aerdrijk, door Gods wijsheyt, heeft omarmt, Die zal het brengen, daer de Moor hem warmt, En verder als de loop van Ganges gaen mag.
Of soo haer Eer alreed in 't Oost bekent is, Sy breng't na Chil, of verder zuydwaerts an; Of, door het Ys, nae d' engte van Anjan, Of zelfs daer Boreas zijn aêm ten end is.
Soo verr', de Neven van de Noordsche baeren Sig zetten voort, na Streeken van't Compas; Van Oost tot West, van Noord tot Suyder As, Of daer zy zig voor oud Carthage paeren.
De Faem die zal, wel voor de Landsteen zorgen, Op dat elk een, met ons, de blijdschap deel, En yder Bondgenoot, met hart en keel, De dankbaerheyt aen God niet lang en borge:
Die eeuwiglijk van ons moet zijn geprezen; Die uyt gena, ons in den meesten druk, Soo grooten Segen gaf, dat ons Geluk Selfs boven al ons wenschen is gerezen!
Die niet en past op Magten t' Saem geswooren; Of lang gedreygt Geweld: en, die zoo wet, Droog voets door See geleyd heeft Israël, Als Pharô in de zelfde kolk doer smooren:
Doe die verstokte Koning van Egypten 't Geplaegde volk zoo hard op d' hielen zat, Bleef by zoo plots in het gehoorzaem nat, Dat Ros nog man des Heeren hand ontslipte:
En Sisera, gevloôn in Jahels kamer,
Die meenig Krijgsman hadd' in't veld verheert, En Jacob overviel met man en peerd,
Stierf, zonder glorie, van een Vrouwenhamer.
Gods Engel, die in 't moedig volk van Asser, Hondert en vijf en tagtig duyzent sloeg Op een nagt, daer de Schrik de rest verjoeg, En zouw die zelfde, niet nog meêr en rasser,
Wanneer hem maer de Opperste dien last gaf, Vernielen konnen? alles viel hem ligt;
Die met gees swaerd maer slegts met een Gezigt Souw kerven anker, kabel, touw en mast af.
Maer soo by andre middlen heeft beslooten, Hy stuyrt Achitophel een raed in 't hert; Die weer door Husai gebrooken wert, En maekt van een sterk' twee onsterke Vlooten.
Wie kan de diepte van zijn Wijsheyt peylen! En wie begrijpt dien grondeloozen Schat, Waer in by noyt Raedgever heeft gehat, Daer in de Wijste, als de Dwaze, feylen!
Die alle ding, in alles, gaet to boven! Wy zien zijn werken, als van agtren nae, Ons Leven is zijn loutere genâe;
Dies staet het ook aen ons hem steeds te loven:
Die beyde, Vree en Oorlog, in zijn hand heeft, En aller Princen hart in zijn geweld: En, na dat God, die snaeren heeft gesteld, Is't datm' in rust, of onrust in zijn Land leeft.
Door wien 't Hooft wijsheyt krijgt, het Lichaern voedzel, Den Arm zijn sterkt', en 't Hart een heldenmoed. Die't Quaet vervolgt: en volgt met loon het Goed: Die Vroomen eert, en straft het snoo gebroedzel.
Loof hem dan al, die na zijne name luysterd; Soo rijk, als arm; soo slegt, als edel bloed; Soo jong, als oud; man, vrou, en quaed en goed; Die vry gaet, of in banden zit gekluysterd.
Looft hem soo Lugt; als Land; en Waterdieren; Laet hem de Boomen loven, en al 't Kruyt; Dat zelfs het Aerdrijk zijnen mond ontsluyt; Looft hem soo Seên, als Meeren, en Rivieren:
Die alles wat'er leefd zijn goedheyt meedeeld. En heeft hy ons to Land gesteld in rust; Hy kan wel waken, dat, wanneer 't hem lust; Dees' sware Slag voor ons een lieve Vreê teeld.
EYNDE.