Het wijkwerkbedrijf Dukdalf organiseert werk voor zijn klanten in de buurt. Deze klanten hebben een uiteenlopende achtergrond: WwbB, WIJ, Wsw, Wajong, Werken naar Vermogen, of zelfs de doelgroep voor dagbesteding. Deze mensen moeten geactiveerd worden en – als het kan – begeleid worden naar de reguliere
arbeidsmarkt. In dit scenario verricht Dukdalf werkzaamheden als groenonderhoud, onderhoud van woningen, schoonmaakwerk, huishoudelijke zorg, persoonlijke dienstverlening, et cetera. De klanten van Dukdalf doen dat werk in opdracht van de gemeente, woningcorporaties, zorginstellingen, lokale ondernemers en bij
particulieren. Dukdalf gaat op zoek naar werk en organiseert het zó, dat werken in het wijkwerkbedrijf een opstap kan zijn naar regulier werk.
Dukdalf blijft in dit scenario een combinatie van wat het nu is: Leerwerkbedrijf en Dukdalf Talent, maar dan op wijkniveau georganiseerd. De afnemende omzet van re-integratieopdrachten en Wsw-plekken compenseert Dukdalf met het aannemen van werk in de wijk.
De uitvoering van dat werk gebeurt door wijkbewoners. Met de opbrengsten uit dat werk dekt Dukdalf de kosten. Daarnaast ontvangt Dukdalf geld voor geleverde re-integratiediensten. Dukdalf kan een voorkeurspositie krijgen als leverancier van Wmo-diensten door inzet van vouchers die gekoppeld zijn aan besteding bij Dukdalf.
Toetsing scenario
Onderstaand schema bevat, aan de hand van het geformuleerde toetsingskader, een uitwerking van het toekomstscenario ‘Dukdalf als Wijkwerkbedrijf’.
Scenario 3: Wijkwerkbedrijf
1 Koers De ontwikkeling van Dukdalf tot een wijkwerkbedrijf kan een bijdrage leveren aan realisatie van de geformuleerde koers.
Door Dukdalf sterker te positioneren in de wijken van Maassluis, wordt een bijdrage geleverd aan het
zelforganiserend vermogen van de Maassluise samenleving.
Immers, door diensten als schoonmaak, tuinonderhoud en klussen dicht bij de bewoners te organiseren, zal naar verwachting minder snel een beroep worden gedaan op duurdere, geïndiceerde zorg. Dit kan substantiële besparingen opleveren, maar nog belangrijker: Dukdalf kan als
wijkwerkbedrijf bijdragen aan het welbevinden van bewoners, het versterken van de sociale infrastructuur in wijken en buurten en het functioneren van lokale ondernemers.
Dukdalf ziet kansen om op wijkniveau behoeftes en budgetten te verbinden tot nieuwe producten en diensten.
2 Doelgroepen Het wijkwerkbedrijf werkt met een brede doelgroep: alle mensen die een afstand hebben tot de reguliere arbeidsmarkt en een uitkering (en/of Wsw-indicatie) hebben, kunnen in het wijkwerkbedrijf worden ingezet. Omdat het wijkwerkbedrijf voor een belangrijk deel een dienstverlenend bedrijf is, met klanten als bewoners, bedrijven en de woningcorporatie, zal er wel druk ontstaan om de ‘goede mensen’ vast te houden in het bedrijf. Dat kan de uitstroom van uitkeringsgerechtigden naar regulier werk belemmeren. Tegelijkertijd is een deel van de doelgroep, bijvoorbeeld mensen met ernstige psychische of gedragsproblemen, minder geschikt om één-op-één met klanten te werken. Voor hen zal Dukdalf of intensieve begeleiding moeten organiseren, of elders een beschutte werkplek moeten aanbieden.
3 Effecten Dukdalf als wijkwerkbedrijf draagt bij aan het zo lang mogelijk zelfstandig laten functioneren van de bewoners van Maassluis.
Met diensten als schoonmaak, tuinonderhoud en
boodschappenservice, kan het voor de sterk vergrijzende bevolking van Maassluis gemakkelijker worden gemaakt om zelfstandig te wonen.
Ook betekent de wijkgerichte inzet van de doelgroep dat deze mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt geïntegreerd worden en blijven in de Maassluise samenleving. Met
begeleiding en ‘training on the job’ kan naar verwachting een groot deel van de doelgroep worden ondersteund bij de stap
gezet kan worden, participeren zij actief in de wijk.
Dat draagt bij aan hun eigen functioneren, maar ook aan de sociale samenhang en leefbaarheid van Maassluis.
4 Verbinding Met de inzet van Dukdalf in de wijken van Maassluis, kunnen met de doelgroep van het wijkwerkbedrijf ook andere
maatschappelijke opgaven worden gerealiseerd. Hierboven is reeds genoemd dat door het versterken van het aanbod op het terrein van de persoonlijke dienstverlening, een bijdrage wordt geleverd aan het langer zelfstandig wonen en functioneren van de ouder wordende bevolking.
Het wijkwerkbedrijf levert ook diensten die bijdragen aan de verbetering van de leefbaarheid: beheer van de publieke ruimte (groen en grijs) en toezicht.
Daarbij kan Dukdalf, in dit ontwikkelscenario, diensten
verlenen in de woonservicezones welke op dit moment worden ontwikkeld in Maassluis. Denk daarbij aan: schoonmaak, catering, klein onderhoud, toezicht, persoonlijke
dienstverlening.
Het wijkwerkbedrijf kan werkcomponent organiseren binnen bijvoorbeeld jongerenwerk. Bijvoorbeeld door overlastgevende jongeren in te zetten bij graffiti-verwijdering.
Het wijkwerkbedrijf vertaalt de opdrachten van verschillende opdrachtgevers tot levensvatbare diensten en producten.
5 Andere partijen Als opdrachtgevers van het wijkwerkbedrijf: de gemeente Maassluis zelf (toezicht, onderhoud, openbaar groen), de corporatie Maasdelta (klussen, onderhoud), ondernemers (klussen, schoonmaak, catering, bezorgservices) en individuele wijkbewoners (huishoudelijke hulp, klussen,
persoonlijke dienstverlening). Als het wijkwerkbedrijf erin slaagt zich goed te positioneren, kan in enkele jaren een robuuste klantenkring worden opgebouwd. De gemeente kan dit ondersteunen door de inzet van vouchers, bijvoorbeeld bij indicatie voor enkele individuele voorzieningen vanuit de Wmo.
Het Wijkwerkbedrijf kan gezien worden als concurrent van StOED (diensten in de wijk), Careyn (huishoudelijke hulp), de gemeentelijke werf (onderhoud buitenruimte). Maar ook van particuliere ondernemers in bijvoorbeeld de bouw en
schoonmaak.
Een deel van de doelgroep brengt ook risico’s met zich mee de wijk in. Beheersing van die risico’s vraagt om samenwerking met onder meer politie en jongerenwerkers in de wijken.
6 Financiën De belangrijkste inkomsten vanuit het sociale domein zijn de Wsw-bijdragen, re-integratiebudgetten en de vanuit de AWBZ gedecentraliseerde dagbestedingsmiddelen. Daarnaast zal een relevant deel van de inkomsten van het wijkwerkbedrijf komen van de afnemers van de diensten van Dukdalf: naast de gemeentelijke diensten zijn dat onder andere bewoners, bedrijven en de woningcorporatie.
Zoals hiervoor is aangegeven, kan het overeind houden van de bedrijfsvoering van Dukdalf in dit scenario gaan botsen met de doelstelling van het realiseren van uitstroom vanuit de uitkering naar de reguliere arbeidsmarkt.
7 Organisatie De werkzaamheden en competenties van de huidige Dukdalf-staf blijven ook in het wijkwerkbedrijf nodig. Het gaat immers ook in het wijkwerkbedrijf om een mix van werk organiseren en uitstroom realiseren. Het gaat dan onder meer om
arbeidsdeskundigen die moeten kunnen inschatten of een bepaalde cliënt geschikt is voor het wijkwerkbedrijf. En zo ja: in wat voor soort werkzaamheden. Daarnaast zal in het
wijkwerkbedrijf behoefte zijn aan trainers, coaches en werkbegeleiders, die in de wijk ingezet zullen worden. De bezetting op deze functies is hoger dan in de huidige opzet, omdat de medewerkers verspreid werkzaam zijn.
Voor het verwerven van opdrachten bij bewoners, bedrijven en instellingen moet het netwerk in de wijk worden onderhouden door ‘wijkaccountmanager’. Het organiseren van werk op wijkniveau vraagt ook specifieke inzet van menskracht. Dit vraagt om een ombuiging in de marketing- en
De klassieke sociale werkvoorziening in de vorm van ‘beschut werk binnen’, past niet in dit ontwikkelscenario. Dat betekent dat het deel van de doelgroep dat enkel voor beschut werk binnen in aanmerking komt, door een ander SW-bedrijf bediend zal moeten worden. Dit levert voor Dukdalf een desinvestering op in locaties en bedrijfsmiddelen.
8 Verwachtingen De doorontwikkeling tot een wijkwerkbedrijf betekent dat het huidige Dukdalf een flinke stap moet zetten van ‘eenvoudig productiewerk in fabrieksmatige omgeving’ naar
‘dienstverlening voor gemeenschap, burgers en bedrijven’.
Voor de staf van Dukdalf betekent dit een beweging ‘van binnen naar buiten’: Dukdalf moet, bijvoorbeeld in de woonservicezones, een centrale speler worden.
De beweging naar wijkwerkbedrijf betekent tevens dat Dukdalf afscheid moet nemen van een aantal activiteiten waar men nu goed in is, waaronder het beschutte (productie)werk.
Scenario 4: Wijkwelzijnsbedrijf