Vrouw aan het hoofd

Ik begin met een duidelijk beeld van hoe een female-headed household eruit ziet, waar het huishouden uit bestaat, waar ze wonen en hoe ze aan hun inkomen komen.

Gezinsleden

De female-headed households van mijn respondenten bestaan ten eerste uit de vrouw, variërend in de leeftijd tussen 30 en 53 jaar die allen moeder zijn van één of meerdere kinderen. De grootste groep respondenten, namelijk zeven vrouwen, woont alleen met hun

31 kind of kinderen. De kinderen zijn soms van verschillende vaders. Ook is er soms sprake van kleinkinderen, vaak kinderen van de dochters die met hun kind en zonder de vader bij hun moeder blijven inwonen. Tijdens een bezoek aan Sharisma liep er een jonge man binnen, die ze vriendelijk gedag zei en die vervolgens doorliep naar één van de slaapkamers naar haar dochter van zeventien. Ik was benieuwd wie dit was en ik vroeg haar ernaar. ‘Dat is de vader

van de baby’, antwoordde Sharisma. ‘Komt hij vaak langs?’ ‘Ja, ja. Hij komt wel langs.’

Sharisma en Marilyn wonen naast hun kinderen ook met een ouder, of andere familieleden in huis. Sharisma zorgt voor haar zieke moeder en Marilyn woont door gebrek aan eigen woonruimte en inkomen bij haar ouders in waar, naast haar eigen kinderen, ook haar broer inwoont. Ten slotte woont één respondent samen met een man, haar vriend, terwijl de tien andere vrouwen zonder man wonen. De aanwezigheid van een man in het gezin betekent niet dat de vrouw niet meer aan het hoofd staat van het gezin, wat naar voren zal komen in dit hoofdstuk.

Woning

Op Marilyn na, wonen mijn respondenten in een eigen huis, dat zij hebben geërfd, huren van een particulier, of toegewezen hebben gekregen via de FKP14. Shunely, Sonia, Alessia en Noraida wonen in een huis dat van henzelf is, waar zij geen maandelijkse huur aan kwijt zijn en hierdoor lagere vaste lasten hebben. Ze hebben dit huis bijvoorbeeld verkregen door het te erven van hun ouders. Cindy en Sayenne huren van een particulier, Corinne, Sharisma en Davinia huren van de FKP. Cindy geeft aan dat ook zij graag een huis via de FKP huurt, maar door de lange wachtlijst, die meer dan tien tot vijftien jaar kan duren, heeft zij deze nog niet gekregen. Het huren van een huis bij de FKP heeft enerzijds voordelen en anderzijds nadelen. Zo is het huren van een huis via de FKP, voor mensen die geen baan, en dus geen vast

inkomen hebben, relatief goedkoop. Zo vertelt Sharisma dat zij per maand Naf 45,-, omgerekend ongeveer 20 Euro, huurkosten betaald aan de FKP. Wanneer we naar het maandelijks inkomen kijken van deze vrouwen, wordt duidelijk dat ondanks de relatief lage huur, ook dit een hoog maandelijks bedrag is voor hen. Wanneer iemand werkt en daarmee een vast maandelijks inkomen heeft, wordt deze huur vaak meer dan vertiendubbeld. Dit betekent voor Corinne dat zij momenteel Naf 450,- per maand betaald waarbij er al Naf 200,- huursubsidie is afgetrokken. Deze huur moet ze betalen van een inkomen die onder de

armoedegrens ligt. Bij alle huurtarieven zijn de kosten voor gas, water en elektriciteit nog niet

14

FKP staat voor Fundashon Kas Popular. Het is een stichting opgericht om de volkshuisvesting op Curaçao te verbeteren.

32 opgenomen, wat voor veel gezinnen op Curaçao de grootste maandelijkse uitgaven zijn.

Inkomen

Alle vrouwen zijn kostwinner van het gezin en zorgen op uiteenlopende manieren voor een inkomen. Corinne, Nella, Noraida, Sayenne en Davinia hebben alle vijf een baan, in

uiteenlopende branches, en daarmee iedere maand een inkomen. Dit betekent niet altijd zekerheid. Corinne werkt in februari zes maanden bij een fastfood keten, waar zij maandelijks ongeveer Naf 1200,-, omgerekend 500 euro, verdiend. Het hebben van een baan betekend niet direct zekerheid, zo laat Corinne weten. Nadat zij voor langere periode op Bonaire had

gewoond, waar ze werkte als bejaardenverzorgster, ging ze met haar kinderen terug naar Curaçao waar het een stuk lastiger was voor haar om een baan te vinden:

Toen ik weer op Curaçao terug ben komen wonen, was gewoon zoals ze zeggen hard

time, (ze lacht), want je moet altijd hier [onderaan] beginnen en je krijgt een paar jobs

voor zes weken, zes maanden, dan ben je thuis. Dan weer zes weken en ben je thuis. Nooit vast! Altijd zes maanden, zes maanden, zes maanden. Altijd vraag je: “Wanneer ben ik vast dan?

Vanwege de onzekerheid spaart Corinne iedere maand een vast bedrag, wat ze direct opzij zet en waar ze niet aankomt als ze bijvoorbeeld aan het einde van de maand te kort komt. Dit doet ze voor de moeilijkere tijden, tijden waarin ze geen baan en dus geen vast inkomen heeft. Ze is tevreden met haar baan, omdat ze aan het eind van de maand geld krijgt waar ze dingen mee kan doen, maar het inkomen is niet altijd genoeg om van rond te komen.

Corinne: Als ik 200 van water en elektra eraf haal, kom ik op 450 gulden wat ik

moet betalen, per maand voor het huis. Als ik water en elektra erbij doe heb ik zo’n 600 gulden over.

Lucie: En wat doe je van dat geld dat overblijft? Corinne: Eten, kleding en school voor de kinderen. Lucie: Is dat te doen?

Corinne: Moeilijk, heel moeilijk.

Een terugkomende reden waarom het moeilijk is om rond te komen, zijn de hoge kosten voor Aqualectra15. Het feit dat ze sinds kort samenwoont met haar vriend zorgt ervoor dat de zware

33 lasten iets lichter geworden zijn. ‘Pas nu ik een vriend heb, gaat het een beetje goed. Hij heeft

werk, ik heb werk. We gaan het in elkaar zetten om het gelijk te krijgen. Maar het is niet makkelijk hoor. Niet makkelijk’. Ook Davinia laat weten dat het moeilijk is om rond te kunnen

komen van het inkomen wat zij verdient als kok bij een Curaçaos restaurant. Ik vraag aan haar of ze genoeg verdient op haar werk. ‘Nééhee’, antwoordt ze. Ik vraag haar hoe dit komt en ze zegt: ‘Ik ben alleen, alléén.’ Hier geeft Davinia aan dat alleenstaande zijn ervoor zorgt dat ze moeilijkheden ervaart in het financieel rondkomen.

Sayenne en Marilyn zijn de enige twee vrouwen die momenteel een opleiding volgen. Sayenne werkt naast haar studie als administrateur en is bezig een dagopvang voor kinderen op te zetten. Marilyn zou graag willen werken, maar heeft moeite met het vinden van een baan vanwege haar avondschool, waardoor werkgevers stellen dat zij niet fulltime

beschikbaar is. Ze komt rond van een uitkering van de overheid en wordt daarnaast

ondersteund door haar moeder en vader. ‘Mijn kinderen hebben niet alles, alles, alles wat ze

willen hebben. Maar ze hebben een dak, ze eten, ze hebben kleren, ze kunnen naar school’,

vertelt ze.