UVW-WZ moeten actief op zoek gaan naar werk. In bepaalde gevallen leidt dat tot tewerkstellingen van korte duur, die niet zorgen voor een uitstroom uit de werkloosheid (voltijdse arbeid, gelegenheidswerk).
Daarnaast kunnen werklozen tijdens hun uitkerings-gerechtigde periode een aantal activiteiten uitvoe-ren, waarmee ze ervaring kunnen opdoen om hun positie op de arbeidsmarkt te versterken (nevenacti-viteiten, activiteit in het kader van de maatregel
‘Springplank naar zelfstandige’, activiteiten als scheppend of vertolkend artiest, activiteiten in een PWA, of vrijwilligerswerk).17
Volgens grafiek 49 verricht in 202018 iets minder dan 20% van de UVW-WZ een bijkomende activi-teit. Het gaat hierbij vooral om voltijdse arbeid, ge-legenheidswerk of activiteiten verricht in een PWA (10,6%). Werklozen met nevenactiviteiten (inclu-sief de maatregel “Springplank naar zelfstandige”) vertegenwoordigen 2,7%, en 3,5% van de werklo-zen springt af en toe in als vrijwilliger. Iets meer dan 2% van de werklozen geven artistieke activiteiten aan.
Grafiek 49
Verdeling van de UVW-WZ volgens eventuele bijko-mende activiteit
17 Meer informatie hierover vindt u terug in de Spotlight
“Werkzoekende werklozen met bijkomende activiteiten in 2017”, die in juni 2019 gepubliceerd werd op onze website.
80,8%
10,6%
2,7% 3,5% 2,3%
Geen bijkomende activiteit Voltijdse arbeid, gelegenheidswerk of PWA
Nevenactiviteit en springplank Vrijwilligerswerk
Artiesten
3.4.6 Sancties
Tabel 45 bevat een overzicht van de sancties voor werklozen, die werden geregistreerd bij de RVA. In het kader van de Zesde Staatshervorming werd de beslissingsbevoegdheid inzake sommige sancties geregionaliseerd, bv. de sancties die verband hou-den met het geheel aan procedures voor de opvol-ging van het actieve zoekgedrag bij de werklozen (de actieve beschikbaarheid)19. Daarnaast werden ook de sancties die betrekking hebben op de passieve be-schikbaarheid (werkweigering e.d.) overgeheveld naar de gewesten. De gewesten dienen de RVA op de hoogte te brengen van hun beslissingen zodat de RVA de informatie kan verwerken in de dossiers. Dat gebeurt via elektronische fluxen. De gegevens met betrekking tot de geregionaliseerde sancties betref-fen dus sancties die door de RVA werden behandeld op het vlak van de gevolgen ervan op de betaling van de werkloosheidsuitkeringen. De sancties in verband met werkverlating en ontslag om billijke redenen (vrijwillige werkloosheid) en de administratieve sanc-ties (bv. zwartwerk, gezinssituatie) bleven op het fe-derale niveau behouden.
Op federaal niveau stellen we op jaarbasis een da-ling met 6,7% vast van het aantal sancties wegens vrijwillige werkloosheid. De daling is groter bij de verwittigingen ( 7,8%) dan bij de andere ( 6,6%). Het aantal sancties en verwittigingen voor administra-tieve inbreuken is gedaald ( 21,8%). Indien we de verwittigingen buiten beschouwing laten, is het aan-tal administratieve sancties gedaald met 23,5%.
Bij de geregionaliseerde sancties zien we een sterke daling van het aantal sancties met betrekking tot de passieve beschikbaarheid ( 45,9%), die toe te schrij-ven is aan een afname van de sancties ( 41,1%) en van de verwittigingen ( 65,2%). Het aantal uitsluitin-gen tot herinschrijving ligt 65,1% lager dan in 2019.
Bij de sancties met betrekking tot de actieve be-schikbaarheid zien we een zeer sterke daling ten op-zichte van vorig jaar ( 69,8%).
Deze afname is zowel toe te schrijven aan de daling van het aantal verwittigingen ( 70,4%) als de daling
van het aantal sanctie ( 68,1%). Het aantal nega-tieve evaluaties voor jongeren in beroepsinscha-kelingstijd is gedaald met 26,2%. Voor 2020 moet vooral rekening worden gehouden met de gezondheidscrisis in verband met COVID-19, waardoor de eisen inzake het zoeken naar werk moesten worden aangepast aan de moeilijke context van de arbeidsmarkt. We moeten ook voorzichtig zijn bij de interpretatie van deze ge-gevens en rekening houden met meerdere fac-toren zoals de evolutie van het aantal werklozen, de tijd die nodig is voor het ten laste nemen van die nieuwe materies door de gewestelijke dien-sten, het feit dat het federale normatieve kader betreffende de controle van de actieve beschik-baarheid geen sancties voorziet maar wel ver-wittigingen bij de eerste negatieve evaluaties, en vooral de autonomie die gegeven wordt aan de gewesten door dat nieuwe federale normatieve kader. Dat federaal kader legt de algemene prin-cipes vast van de controle. De gewesten mogen evenwel de modaliteiten ervan bepalen, wat kan leiden tot een verschillende aanpak en andere procedures in de gewesten, wat zich weerspie-gelt in de cijfers. De betrokkenheid bij de con-trole van de consulenten belast met de begelei-ding van de werklozen kan groter of minder groot zijn. Sommige verschillen kunnen ook wor-den verklaard door het feit dat de voorafgaande verwittigingen die worden gegeven in het kader van het begeleidingsproces of in een eerdere fase van het controleproces niet als verwittigin-gen geteld worden aangezien ze niet voorzien zijn in het federaal kader en niet dezelfde juridi-sche gevolgen hebben. Ze worden in ieder geval in tabel 46 opgenomen als voorafgaande verwit-tigingen met de bedoeling een volledig beeld te geven van de beslissingen van de gewestinstel-lingen. Gedetailleerdere informatie behoort toe aan de gewestelijke diensten voor arbeidsbe-middeling.
19 Die bevoegdheid werd in 2017 operationeel overgedragen naar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In 2016 voerde de RVA die activiteit binnen de entiteit Brussel nog uit voor re-kening van Actiris.
Uitkeringsgerechtigde volledig werklozen
3
Tabel 45
Bij de RVA geregistreerde sancties voor werklozen in 2019 en 2020
2019 2020 Evol . 2019 - 2020
F edera l e bevoeg dhei d
V ri j wi l l i g e werkl oos hei d: s a ncti es 17 865 16 694 - 6,6%
Afdanking om billijke redenen 4 121 3 398 -17,5%
Werkverlating 13 090 13 030 -0,5%
Zich niet aanmelden op het werkloosheidskantoor 654 266 -59,3%
V ri j wi l l i g e werkl oos hei d: verwi tti g i ng en 1 835 1 691 - 7,8%
V ri j wi l l i g e werkl oos hei d: s a ncti es + verwi tti g i ng en 19 700 18 385 - 6,7%
A dm i ni s tra ti eve i nbreuken: s a ncti es 11 008 8 426 - 23,5%
Onjuiste, onvolledige of laattijdige verklaring 5 439 4 108 -24,5%
Onrechtmatige stempel, misbruik controlekaart 5 527 4 275 -22,7%
Opmaken van onjuiste stukken, vals stempelmerk 42 43 +2,4%
A dm i ni s tra ti eve i nbreuken: verwi tti g i ng en 11 937 9 509 - 20,3%
A dm i ni s tra ti eve i nbreuken: s a ncti es + verwi tti g i ng en 22 945 17 935 - 21,8%
Pa s s i eve bes chi kba a rhei d: s a ncti es 13 687 8 065 - 41,1%
Werkweigering 195 171 -12,3%
Afdanking, stopzetting of weigering van een beroepsopleiding 589 419 -28,9%
Zich niet aanmelden bij een werkgever 707 364 -48,5%
Zich niet aanmelden bij het plaatsingsdienst, of dienst beroepsopleiding 11 604 6 703 -42,2%
Weigering deelname aan, stopzetting of mislukking van een inschakelingsparcours 578 372 -35,6%
Weigering outplacement of weigering inschrijving in een tewerkstellingscel 14 36 +157,1%
Pa s s i eve bes chi kba a rhei d: verwi tti g i ng en 3 386 1 180 - 65,2%
Pa s s i eve bes chi kba a rhei d: s a ncti es + verwi tti g i ng en 17 073 9 245 - 45,9%
U i ts l ui ti ng ( tot heri ns chri j vi ng ) 3 703 1 294 - 65,1%
Uitsluiting door de gewesten ingeval van onbeschikbaarheid of schrapping als werkzoekende 3 669 1 231 -66,4%
Uitsluiting door de RVA ingeval van onbeschikbaarheid of niet ingeschreven als werzoekende 34 63 +85,3%
Pa s s i eve bes chi kba a rhei d + ui ts l ui ti ng 20 776 10 539 - 49,3%
A cti eve bes chi kba a rhei d: s a ncti es 5 918 1 886 - 68,1%
Ti j del i j ke s chors i ng va n de ui tkeri ng en 1 758 607 - 65,5%
Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (4-10 weken) 46 42 -8,7%
Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (13 weken) 1 712 565 -67,0%
V erm i nderde ui tkeri ng 2 489 765 - 69,3%
Verminderde uitkering (4-10 weken) 67 24 -64,2%
Verminderde uitkering (13 weken) 2 422 741 -69,4%
V erm i nderde ui tkeri ng , g evol g d door ui ts l ui ti ng 1 076 361 - 66,4%
U i ts l ui ti ng 595 153 - 74,3%
A cti eve bes chi kba a rhei d: verwi tti g i ng en 17 136 5 080 - 70,4%
A cti eve bes chi kba a rhei d: s a ncti es + verwi tti g i ng en 23 054 6 966 - 69,8%
Voorafgaande verwittigingen 19 611 13 607 -30,6%
Bes chi kba a rhei d va n j ong eren i n beroeps i ns cha kel i ng s ti j d ( DISPO J )
Negatieve eerste evaluatie 8 208 5 890 -28,2%
Negatieve tweede evaluatie 6 109 4 323 -29,2%
Negatieve evaluatie na eerdere negatieve evaluatie 3 603 3 014 -16,3%
DISPO J : tota a l neg a ti eve eva l ua ti es 17 920 13 227 - 26,2%
Voorafgaande verwittigingen 4 942 2 785 -43,6%
Reg i ona l e bevoeg dhei d s edert 2016 ( 2017 i n het Brus s el s Hoof ds tedel i j k G ewes t)
Ingevolge de Zesde Staatshervorming werd de beslissingsbe-voegdheid betreffende sancties voor passieve en actieve on-beschikbaarheid overgedragen naar de gewesten (regionale sancties). Vanaf 2017 worden de beslissingen genomen door alle gewestelijke diensten. De regionale sancties worden door de gewestelijke diensten gecommuniceerd via elektronische fluxen aan de RVA, die ze uitvoert. De cijfers betreffende de beslissingen van de gewestelijke diensten worden opgemaakt door de RVA op basis van de elektronische fluxen van de ge-westelijke diensten. Kleine verschillen met de door de gewes-telijke diensten voor arbeidsbemiddeling gepubliceerde cij-fers zijn mogelijk, rekening houdend met enerzijds een lichte vertraging te wijten aan de verzending van de gegevens en de wijze waarop wijzigingen en annuleringen worden geregi-streerd, en anderzijds met de toepassing van andere statisti-sche tellingsregels.
Uitsluiting (tot herinschrijving): de niet-toekenning van uitke-ringen omwille van onbeschikbaarheid voor de arbeidsmarkt tot herinschrijving als werkzoekende.
Actieve beschikbaarheid - sancties: het federale kader legt de algemene principes vast van de controle. De gewesten mo-gen evenwel de modaliteiten ervan bepalen, wat kan leiden tot een verschillende aanpak en andere procedures in de ge-westen. Sommige verschillen kunnen ook worden verklaard door het feit dat de verwittigingen die gegeven worden in het kader van het begeleidingsproces niet als zodanig worden ge-teld. Gedetailleerdere informatie behoort toe aan de gewes-telijke diensten voor arbeidsbemiddeling.
Actieve beschikbaarheid– verwittigingen: de voorafgaande verwittigingen die worden gegeven in het kader van het be-geleidingsproces of in een eerdere fase van het controlepro-ces (enkel in het Vlaams en het Brussels Hoofdstedelijk Ge-west) worden niet als verwittigingen geteld, omdat zij niet voorzien worden in het federaal kader en omdat zij niet de-zelfde juridische gevolgen hebben.
Dispo J : controle op de actieve beschikbaarheid van jongeren in beroepsinschakelingstijd. De cijfers werden opgemaakt door de RVA op basis van de elektronische fluxen van de ge-westelijke diensten. De gelijkgestelde negatieve evaluaties ten gevolge afwezigheid worden opgenomen bij de negatieve evaluaties.
Uitkeringsgerechtigde volledig werklozen
3
Tabel 46
Bij de RVA geregistreerde sancties voor werklozen in 2020- resultaten per gewest
V l a a m s G ewes t
W a a l s G ewes t
Dui ts ta l i g e G em .
Brus s el s
Hf ds t. G ew. La nd
F edera l e bevoeg dhei d
V ri j wi l l i g e werkl oos hei d: s a ncti es 10 216 4 571 137 1 770 16 694
Afdanking om billijke redenen 2 151 987 19 241 3 398
Werkverlating 7 936 3 470 115 1 509 13 030
Zich niet aanmelden op het werkloosheidskantoor 129 114 3 20 266
V ri j wi l l i g e werkl oos hei d: verwi tti g i ng en 1 127 524 3 37 1 691
V ri j wi l l i g e werkl oos hei d: s a ncti es + verwi tti g i ng en 11 343 5 095 140 1 807 18 385
A dm i ni s tra ti eve i nbreuken: s a ncti es 3 806 3 414 33 1 173 8 426
Onjuiste, onvolledige of laattijdige verklaring 1 744 1 816 21 527 4 108
Onrechtmatige stempel, misbruik controlekaart 2 043 1 575 12 645 4 275
Opmaken van onjuiste stukken, vals stempelmerk 19 23 0 1 43
A dm i ni s tra ti eve i nbreuken: verwi tti g i ng en 4 234 4 002 62 1 211 9 509
A dm i ni s tra ti eve i nbreuken: s a ncti es + verwi tti g i ng en 8 040 7 416 95 2 384 17 935
Pa s s i eve bes chi kba a rhei d: s a ncti es 7 220 608 28 209 8 065
Werkweigering 167 3 1 0 171
Afdanking, stopzetting of weigering van een beroepsopleiding 364 53 2 0 419
Zich niet aanmelden bij een werkgever 348 16 0 0 364
Zich niet aanmelden bij het plaatsingsdienst, of dienst beroepsopleiding 5 941 529 25 208 6 703
Weigering deelname aan, stopzetting of mislukking van een inschakelingsparcours 364 7 0 1 372
Weigering outplacement of weigering inschrijving in een tewerkstellingscel 36 0 0 0 36
Pa s s i eve bes chi kba a rhei d: verwi tti g i ng en 111 760 15 294 1 180
Pa s s i eve bes chi kba a rhei d: s a ncti es + verwi tti g i ng en 7 331 1 368 43 503 9 245
U i ts l ui ti ng ( tot heri ns chri j vi ng ) 45 1 203 32 14 1 294
Uitsluiting door de gewesten ingeval van onbeschikbaarheid of schrapping als werkzoekende 12 1 187 32 0 1 231 Uitsluiting door de RVA ingeval van onbeschikbaarheid of niet ingeschreven als werzoekende 33 16 0 14 63
Pa s s i eve bes chi kba a rhei d + ui ts l ui ti ng 7 376 2 571 75 517 10 539
A cti eve bes chi kba a rhei d: s a ncti es 175 1 627 36 48 1 886
Ti j del i j ke s chors i ng va n de ui tkeri ng en 89 491 11 16 607
Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (4-10 weken) 42 0 0 0 42
Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (13 weken) 47 491 11 16 565
V erm i nderde ui tkeri ng 57 669 13 26 765
Verminderde uitkering (4-10 weken) 24 0 0 0 24
Verminderde uitkering (13 weken) 33 669 13 26 741
V erm i nderde ui tkeri ng , g evol g d door ui ts l ui ti ng 17 332 8 4 361
U i ts l ui ti ng 12 135 4 2 153
A cti eve bes chi kba a rhei d: verwi tti g i ng en 1 045 3 554 78 403 5 080
A cti eve bes chi kba a rhei d: s a ncti es + verwi tti g i ng en 1 220 5 181 114 451 6 966
Voorafgaande verwittigingen 12 481 1 126 13 607
Bes chi kba a rhei d va n j ong eren i n beroeps i ns cha kel i ng s ti j d ( DISPO J )
Negatieve eerste evaluatie 648 5 056 60 126 5 890
Negatieve tweede evaluatie 753 3 350 15 205 4 323
Negatieve evaluatie na eerdere negatieve evaluatie 667 2 336 2 9 3 014
DISPO J : tota a l neg a ti eve eva l ua ti es 2 068 10 742 77 340 13 227
Voorafgaande verwittigingen 2 508 277 2 785
Reg i ona l e bevoeg dhei d s edert 2016 ( 2017 i n het Brus s el s Hoof ds tedel i j k G ewes t)