Scholen en samenwerkingsverbanden zijn verantwoordelijk voor een passend aanbod voor alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, dus ook voor hoogbegaafde leerlingen. Dit zal veelal mogelijk zijn binnen de basisondersteuning van de reguliere school. De basisscholen van stichting Wolderwijs zijn in staat om (hoog)begaafde leerlingen binnen de eigen onderwijssituatie:
• Te signaleren;
• Te diagnosticeren m.b.t. leerprocessen, werkhouding en sociaal-emotionele ontwikkeling;
• Passend te begeleiden;
• Te voorzien van een passend onderwijsaanbod.
Binnen de scholen van Wolderwijs:
• Is voor leerlingen de mogelijkheid tot compacten, verrijking, verbreding, verdieping en eventueel versnellen. Leerkrachten dienen hierin bekwaam te zijn.
• Zijn materialen aanwezig, die ingezet worden voor de diverse activiteiten;
• Werken alle scholen met SiDi-3 (= signaleren en diagnosticeren 3);
• Is een coördinator Meer- en Hoogbegaafdheid (=MHB), die specifiek belast is met deze problematiek. Per onderwijsteam is één coördinator MHB aangesteld;
• Worden onderpresteerders tijdig gesignaleerd en wordt een passend aanbod aangereikt;
• Is het eigen beleid omtrent (hoog)begaafde leerlingen vastgelegd in een schooldocument, dat eens in de 4 jaren wordt geactualiseerd.
Uitgangspunt is dat bij alle leerkrachten het besef aanwezig is, dat kinderen van elkaar verschillen in leren, denken en handelen en dat dit consequenties heeft voor o.a. het aanbod, de aan te bieden leerstijl, instructie, strategie, feedback, tijd om te verwerken etc.
Alle scholen hebben hiertoe beleid ontwikkeld om deze leerlingen passend te kunnen begeleiden.
Leerlingen die als (hoog)begaafd zijn aangemerkt krijgen eerst in de eigen groep een gedifferentieerd aanbod via o.a. (ver)korte instructie, aanpassingen in de leerstof en verwerking, compacten en verrijken.
Voor hen wordt o.a. de methode Levelwerk ingezet en er is een mogelijkheid tot doorstromen naar de Wolderwijs Plusklas. Alle scholen houden de inzet van Levelwerk (methoden) actueel. (zie ook schoolbeleidsplan)
Scholen nemen bij signaleren van (hoog)begaafdheid passende maatregelen, die staan omschreven in het schoolondersteuningsplan, dat op iedere school aanwezig is. De leerkracht is de eerstverantwoordelijke, die het onderwijs aan deze leerlingen coördineert en evalueert.
Ouders worden altijd nauw bij beslissingen betrokken.
Signalering en diagnostisering
Binnen Wolderwijs is voor alle onderwijsteams een aantal leerkrachten opgeleid tot meer- en hoogbegaafdheid-coördinator, die structureel met elkaar ervaringen uitwisselen over het thema (hoog)begaafdheid. Hun kennis wordt zoveel mogelijk binnen de teams verspreid, zodat alle leerkrachten attent zijn en over voldoende bagage beschikken om signalen hiervan op te merken en invulling te geven.
Op alle scholen wordt het SiDi-3 protocol gehanteerd om mogelijke hoogbegaafdheid objectief in beeld te brengen.
De leerkrachten zijn op de hoogte van de kenmerken en specifieke leereigenschappen van de meer- en (hoog)begaafde leerlingen, ook van het feit dat deze categorie niet altijd duidelijk is te herkennen.
Wanneer er signalen van (hoog)begaafdheid zijn opgemerkt, worden er door de intern begeleider/ de coördinator MHB (=Meer en hoogbegaafdheid) meer gegevens verzameld om dit mogelijke signaal in kaart te brengen.
De intern begeleider is verantwoordelijk voor het volgen van het proces en de coördinator MHB voor de inhoud bij de uitvoering van het Sidi-3 protocol.
In overleg met de ouders kan, indien daartoe aanleiding is, worden besloten tot het inschakelen van een extern deskundige.
Aan de hand van het SiDi 3-protocol wordt nagegaan of er een sterke indicatie is van hoge begaafdheid.
Na de indicatie wordt vastgesteld op welke wijze en met welke oefenstof de leerling verder begeleid dient te worden. Daarbij wordt vanzelfsprekend rekening gehouden met het welbevinden van de leerling.
Figuur 2
Contacten met voorschoolse instellingen en voortgezet onderwijs
Per 1-8-2015 heeft Wolderwijs in de hoofdkernen Ruinen, De Wijk, Ruinerwold en Zuidwolde Integrale Kind centra (IKC’s) gevormd, om een meer logisch aansluiting tussen de voorschoolse en basisschool -periode te realiseren. De komende jaren wordt dit traject verder geïntensiveerd.
Scholen die nog niet tot een IKC zijn omgevormd, onderhouden nauw contact met de bijbehorende peuterspeelzaal en/of kinderopvang.
Alle basisscholen binnen Wolderwijs streven daarnaast een zo optimaal mogelijke samenwerking met het voortgezet onderwijs na:
• Optimaliseren van de onderlinge uitwisseling en overdracht;
• Effectieve overdracht naar het voortgezet onderwijs;
• Van het voortgezet onderwijs wordt een actieve terugkoppeling verwacht voor wat betreft voortgangsresultaten.
Wolderwijs wil waarborgen, dat het voortgezet onderwijs zo effectief mogelijk omgaat met het talent, dat leerlingen op de basisscholen hebben aangetoond.
Als geen gegevens over de eerste 3 schooljaren worden verstrekt, dan worden de voortgangsresultaten van de oud-leerlingen bij het voortgezet onderwijs opgevraagd.
Deze worden gedurende 3 schooljaren bijgehouden.
Taken / inzet MHB-coördinator
• De MHB-er is op de hoogte van de visie m.b.t. excellente en (hoog)begaafde leerlingen op onze school.
• De MHB-er kent de specifieke leereigenschappen van (hoog)begaafde leerlingen en de specifieke leereigenschappen van (hoog)begaafde onderpresteerders.
• De MHB-er is op de hoogte van het feit dat bepaalde groepen (hoog)begaafde leerlingen moeilijk te herkennen zijn: onderpresteerders, meisjes, leerlingen met een handicap, leer- of
gedragsproblemen, leerlingen met een culturele achtergrond.
• De MHB-er kent de procedure van het SIDI protocol. Ze kent de stappen binnen het SIDI-protocol en voert deze conform de afspraken uit.
• De MHB-er of IB-er coördineert deze stappen voor de collega's:
o de wijze van aanmelding o volgen van de toetskalender o de wijze van diagnose
o vaststellen van de relevante de toetsgegevens o het gesprek met de leerling
o hoe om te gaan met specifieke zaken: onderpresteren/versnellen/externe hulp vragen o contact met ouders
o de aanmelding naar een plusklas
• De MHB-er biedt hulp aan de leerkrachten m.b.t. het opstellen van de specifieke onderwijsbehoeften, didactisch groepsoverzicht en groepsplan.
• De MHB-er ondersteunt de collega’s:
o in de leerlingbespreking
o de overdracht van leerlingen naar de volgende groep o in gesprekken met ouders
o over de toelating tot een plusklas o over de overgang naar VO
o bij het inschakelen van een extern deskundige
• De MHB-er kan in gesprekken met leerlingen specifieke hulp bieden:
o in leerstrategieën
o in omgaan met faalgevoel
o in sociaal/emotionele vaardigheden o in mentale weerbaarheid