De historische kern van het landgoed, waar de prioriteit ligt op het behouden en versterken van het landgoedkarakter en de bijbehorende cultuurhistorische elementen en bosbouwgeschiedenis. Opstand: 03K
Deze opstand bestaat uit voor het merendeel uit zomereiken met langs het pad een strook Japanse lariksen. Soort: Japanse lariks en zomereik
Maatregelen: Voor deze opstand zijn geen maatregelen opgesteld, deze opstand valt onder zone 1. De huidige aanwezige Japanse lariksen in de boomlaag zullen behouden blijven als landgoed bomen. Het tot op heden gevoerde beheer blijft hier van toepassing. Verjonging van de Japanse lariks binnen deze opstand zal wel verwijderd worden. Wanneer deze werkzaamheden worden uitgevoerd is naar eigen inzicht in te vullen en is niet in de planning opgenomen.
Opmerkingen: Wel moet er rekening worden gehouden met ongewenste verjonging van deze boomsoort binnen zone 2, de omvormingszone. Deze moet dan ook actief bestreden worden. De Japanse lariksen in deze opstand mogen blijven staan in het kader van cultuurhistorie, echter, het is niet de bedoeling dat de soort zich verder uit zal breiden, verjonging word verwijderd en er is geen sprake van eventuele aanplant van deze soort. Benodigd materieel: Mankracht voor het trekken of steken van verjonging van Japanse lariks, of een persoon met een kettingzaag.
Opstand: 05A
Deze opstand bestaat uit een menging van verschillende uitheemse naaldboomsoorten, dit creëert een donker bos. Voor de bosbeleving is dit een mooie variatie. Daarnaast is het een relict van de bosbouwgeschiedenis van het landgoed.
Soort: Japanse lariks, douglas, fijnspar, (zomereiken in de rand). In de onderbegroeiing komt wilde lijsterbes, ruwe berk, fijnspar, robinia, hulst, zomereik, douglas, Amerikaanse vogelkers en sporkehout voor.
Maatregelen: In deze opstand wordt regulier bosbouwbeheer gevoerd.
Opmerkingen: Deze opstand is door de onderverdeling in zones opgedeeld in twee delen, waardoor de maatregelen binnen deze opstand zowel in zone 1 als in zone 2 besproken zullen worden. Per zone wordt er alleen ingegaan op de maatregelen binnen de betreffende zone. In deze
Benodigd materieel: Afhankelijk van de reguliere werkzaamheden.
Opstand: 05H
Soort: Japanse lariks met in de onderstandige boomlaag douglas en in de onderbegroeiing wilde lijsterbes, tweestijlige meidoorn, ruwe berk, sporkehout, fijnspar, Japanse lariks.
Deze Japanse lariksen, aangeplant in 1957, staan aan de rand van zone 1 en liggen aangrenzend aan een opstand met fijnsparren. Deze opstand word binnen zone 1 gehouden als een relict van de
bosbouwgeschiedenis van het landgoed. Daarbij heeft de Japanse lariks ook de bijzondere eigenschap om als naaldboom jaarlijks al zijn naalden te laten vallen met de bijbehorende kleuren wisselingen. Dit maakt dat binnen de donkere naaldhoutbossen deze lichtere en ‘kleurrijke’ soort voor de recreant een aangename afwisseling geeft.
Maatregelen:
Er hoeven dus geen omvormingsmaatregelen plaats te vinden, er kan verder worden gegaan met de reguliere beheermaatregelen. Wel moet er beheer gericht zijn op houtopbrengst, om het beeld van de
bosbouwgeschiedenis te versterken.
Benodigd materieel: Afhankelijk van de reguliere werkzaamheden. Opstand: 05S
Soort: Douglas en enkele beuken met in de onderbegroeiing sporkehout, beuk, wilde lijsterbes, hulst en douglas.
Deze opstand bestaat uit een douglassen opstand aangeplant in 1960, het is een vitale opstand met de kenmerken van een naaldbos, donker en weinig onderbegroeiing. Hierdoor is het mogelijk om tot ver in de opstand te kunnen kijken. Deze opstand wordt behouden als bosbouwgeschiedenis binnen het landgoed. Dit heeft twee redenen, het perceel ligt naast het pad en dat maakt dat het voor de recreant goed zichtbaar is. Daarnaast ligt in het gebied een dassenhol en Natuurmonumenten wil ten alle tijde verstoring voorkomen. Maatregelen: Het reguliere beheer kan worden doorgevoerd wanneer de aanwezigheid van het dassenhol in acht wordt genomen. Hierbij wordt geadviseerd om de aanwezige opstand zo lang mogelijk in stand te houden en dunningen alleen uit te voeren wanneer dit noodzakelijk is.
Benodigd materieel: afhankelijk van de reguliere werkzaamheden. Opstand 05Q
Soort: Fijnspar
De boomlaag van deze opstand bestaat uit fijnsparren (aangeplant in 1971) in de boomfase, met daartussen een enkele beheerste berk, zomereik en grove den. In de struiklaag groeit wilde lijsterbes, zomereik en sporkehout. Er staat relatief veel dood hout in deze opstand. De helft van deze opstand zal omgevormd worden, de andere helft valt onder zone 1 en zal behouden blijven als cultuurhistorische waarde (zie kaart). In deze beschrijving wordt alleen het deel in zone 1 beschreven.
Maatregelen: In principe zijn er geen maatregelen opgesteld voor deze opstand, omdat deze binnen zone 1 ligt en het reguliere beheer daarom door gevoerd zal worden. Echter, gezien de fase waarin deze bomen zich bevinden wordt er geadviseerd om binnen nu en 5-10 jaar een dunning uit te voeren, zodat de opstand vitaal blijft.
Benodigd materieel: Afhankelijk van het reguliere beheer en een harvester of een persoon met een kettingzaag voor het uitvoeren van de geadviseerde dunning.
Zone 2
Opstand 03FPNV: Gedegradeerd wintereiken- beukenbos
De huidige situatie in deze opstand bestaat uit Japanse lariksen in de boomlaag, aangeplant in 1971, waarvan het kronendek niet gesloten is door eerdere dunning in deze opstand. In deze opstand is in het verleden een kapgat gemaakt waarin met name verjonging optreedt van Japanse lariks, fijnspar, berk, douglas en
sporkehout. In de opstand zelf is sprake van verjonging van Japanse lariks en sporkehout. Een enkele berk groeit in de tweede boomlaag, als gevolg van spontane verjonging. De bodem is op sommige plekken bedekt met bochtige smele.
De PNV voor deze opstand bestaat uit gedegradeerd wintereiken- beukenbos.
In de huidige situatie ontbreekt de zomereik volledig in deze opstand, de boomlaag bestaat volledig uit Japanse lariks en daaronder groeit een enkele onderstandige berk. Ook de beuk komt niet in de boomlaag voor in deze opstand. In de struiklaag komen sporkehout, wilde lijsterbes, ruwe berk, douglas, zomereik, Japanse lariks en Amerikaanse vogelkers voor. Wilde lijsterbes, sporkehout, zomereik en ruwe berk zijn soorten van de PNV. Het advies voor deze opstand is het kappen van de totale oppervlakte aan Japanse lariksen, echter in twee fases, waarbij gebruik wordt gemaakt van twee kapvlaktes. Dit komt de ontwikkeling van de gewenste lichtboomsoorten ten goede. De aanwezige inheemse boomsoorten zullen tijdens de werkzaamheden zo veel mogelijk worden gespaard. Wel wordt er ongewenste spontane verjonging van Japanse lariks verwacht, deze verjonging zal actief worden bestreden, zodat de gewenste inheemse loofboomsoorten zich goed kunnen ontwikkelen. Gewenste inheemse verjonging zal in eerste instantie vrij worden gesteld en gehouden, overige verjonging zal zich nog enkele jaren kunnen ontwikkelen om het bosbeeld niet volledig kaal te laten zijn. Zodra de gewenste verjonging wat groter is, zal de uitheemse ongewenste verjonging worden gekapt, zodat het geen zaad zal gaan zetten.
Soort: Japanse lariks
Maatregel: Blessen van de te kappen bomen in de opstand, zodat de harvester goed kan werken. Kappen van alle aanwezige uitheemse naaldboomsoorten, voornamelijk Japanse lariks, in twee vlakken (kapvlaktes). Tijdens de eerste ingreep wordt de reeds aanwezig uitheemse verjonging verwijderd met een kettingzaag. Inheemse loofhout wordt gespaard. Na de zaagwerkzaamheden zal de ongewenste uitheemse verjonging worden beheerd door middel van kappen voor deze zaad gaan zetten. Inheemse verjonging zal in een eerder stadium worden bevoordeeld door deze de ruimte te geven. Om de ontwikkeling van inheemse boomsoorten te stimuleren zal er ook bosplantsoen worden aangeplant. Na het vellen zullen de takresten op rillen worden geschoven waarna er enkele veren aan worden geplant. Klepelen van het takhout zou een massale,
ongewenste verjonging van Japanse lariks op gang kunnen brengen. Ongewenste uitheemse verjonging zal naar eigen inzicht, naar aanleiding van monitoring, worden verwijderd.
Opmerkingen: Let op horstbomen van de havik! Horstbomen zullen gespaard blijven in verband met de Flora- en faunawet.
Benodigd materieel: De te kappen bomen zullen voor de werkzaamheden worden geblest. Een harvester en een forwarder zijn nodig voor het kappen en afvoeren van het hout. Voor het verwijderen van ongewenste opslag rondom de inheemse opslag zal gebruik worden gemaakt van mankracht, deze jonge boompjes zullen worden getrokken. Bij het gebruik van een bosmaaier zou aanwezige inheemse verjonging te makkelijk beschadigen. In een later stadium, vóór de uitheemse verjonging zaad zal zetten, zullen de jonge bomen
worden geveld met een kettingzaag. Om de takresten op rillen te schuiven is een trekker met takkenschuif nodig. Voor het aanplanten van de jonge bomen is bosplantsoen en plantmateriaal nodig.
Wanneer: Voor de werkzaamheden is deze opstand in tweeën gedeeld. Deel 03F1 zal in fase 1 worden gekapt, waarbij de reeds aanwezige, uitheemse verjonging in de gehele opstand zal worden verwijderd. 03F2 zal in fase 5 worden gekapt.
Opstand 05A
PNV: Gedegradeerd wintereiken- beukenbos en wintereiken- beukenbos
Deze opstand bestaat voor een deel uit een donker fijnsparrenbos (aangeplant in 1966) met een gesloten kronendak. In dit deel van de opstand groeit geen spontane verjonging, de bodem wordt enkel bedekt door een moslaag. Er komen in deze opstand dan ook nauwelijks tot geen soorten van deze PNV’s voor. In het andere deel van deze opstand groeien douglassen en fijnsparren (aangeplant in resp. 1957 en 1948), echter, dit gedeelte van de opstand valt niet in zone 2 en zal dan ook niet omgevormd worden (zie fasenkaart/figuur). Het deel van de opstand in zone 1 kent een rijkere onderbegroeiing dan het deel in fase 2. Deze soorten zijn daarom in deze beschrijving buiten beschouwing gelaten. Enkele Japanse fijnsparren groeien ook in deze opstand, afkomstig uit de aangrenzende opstand.
Het gedeelte van de opstand waar enkel fijnsparren groeien ligt op de overgang tussen twee mogelijke PNV’s en de potentiële vegetatie zou dan ook enigszins kunnen verschillen binnen dit stuk. Er is een gering
hoogteverschil in dit gedeelte van de opstand, maar dit is zeer minimaal. Een deel van het stuk met fijnsparren zal eveneens behouden blijven in het kader van cultuurhistorie van het landgoed. Het overige deel zal in twee ingrepen gekapt worden waarbij gebruik gemaakt wordt van kapvlaktes (zie fasekaart/figuur). Ook in deze opstand is spontane, ongewenste verjonging te verwachten vanuit de aangrenzende opstanden waar Japanse lariks groeit. Deze opslag zal worden tegengegaan door middel van trekken of steken of in een later stadium kappen. Dit is afhankelijk van de dichtheid van de opkomende ongewenste verjonging en de mate waarin deze de gewenste verjonging overheerst. Gezien het feit dat er nog geheel geen sprake is van onderbegroeiing of opslag is het te overwegen om enkele jonge bomen aan te planten, zodat de aanblik niet volledig kaal is. Soort: Japanse lariks, douglas, fijnspar, (zomereiken in de rand)
Maatregel: Het kappen van de fijnsparren in dit deel van de opstand zal in twee fases (kapvlaktes) gebeuren. Daarnaast het verwijderen van ongewenste verjonging en het aanplanten van bosplantsoen. Omdat de opstand wordt omringd door opstanden met voornamelijk uitheemse naaldboomsoorten, zal het takhout na de
omvorming op rillen worden geschoven en zal er groter bosplantsoen (veren) worden ingeplant. Opmerkingen: Deze opstand is door de onderverdeling in zones opgedeeld in twee delen, waardoor de maatregelen binnen deze opstand zowel in zone 1 als in zone 2 besproken zullen worden. Per zone wordt er alleen ingegaan op de maatregelen binnen de betreffende zone.
Benodigd materieel: De te kappen bomen zullen worden geblest voor de werkzaamheden, zowel voor de eerste ingreep als voor de tweede ingreep, in verband met het deel overstaande bomen. Voor het kappen en afvoeren van het hout zullen een harvester en een forwarder worden ingezet. Daarnaast zal voor het beheren van de verwachte ongewenste verjonging gebruik worden gemaakt van mankracht voor het steken of trekken van de jonge bomen in een vroeg stadium, om gewenste verjonging te bevoordelen. In een later stadium kan men een kettingzaag inzetten om deze verjonging tegen te gaan, voordat deze zaad zal zetten. Voor de aanplant van de veren is bosplantsoen en plantmateriaal nodig.
Wanneer: Deze opstand is voor de boswerkzaamheden opgedeeld in drie delen, 05A1, 05A2 en 05A3, waarbij 05A3 in zone 1 valt, en in deze beschrijving dan ook verder buiten beschouwing zal blijven. 05A1 zal in fase 3 worden geveld en 05A2 zal in overleg met de omgeving worden omgevormd. Opstand 05K
PNV: Wintereiken- beukenbos
Soort: opstand met voorheen douglas, nu kaalslag met verjonging van wilde lijsterbes, ruwe berk, grove den, sporkehout, douglas en een enkele amerikaanse vogelkers.
Deze opstand bestond tot voorheen uit douglassen (1957), deze zijn enkele jaren terug gekapt en de ontstane kapvlakte heeft zich al goed ontwikkeld. Veel inheemse soorten als wilde lijsterbes, sporkehout, ruwe berk, Amerikaans krentenboompje, grove den en andere soorten zijn in deze voormalige opstand aanwezig. In de kruidlaag groeit ook bochtige smele. Er is een dichte struiklaag ontstaan, die veel dekking biedt voor grotere zoogdieren.
De meest kenmerkende soorten van de PNV Wintereiken- beukenbos komen voor in deze opstand, de PNV is zich reeds aan het ontwikkelen. Ruwe berk, wilde lijsterbes en braam zijn soorten van deze PNV.
Deze opstand valt in zone 2, maar omdat deze opstand reeds is omgevormd is het met name van belang dat uitheemse opslag zal worden verwijdert, zodat deze geen kans krijgt zich uit te breiden in deze opstand. Maatregel: Verwijderen van uitheemse, ongewenste verjonging door middel van steken of trekken of met gebruik van een kettingzaag.
Opmerking: In deze opstand zijn reeds enkele jonge bomen aangeplant. Benodigd materieel: vrijwilligers of persoon met een kettingzaag
Wanneer: Deze opstand wordt in fase 2 meegenomen in de werkzaamheden.
Opstand 05L
PNV: Berken- zomereikenbos en wintereiken- beukenbos Soort: Grove den, ruwe berk
Deze opstand bestaat in de boomlaag uit grove dennen, geplant in 1940 en ruwe berken in mindere mate en een enkele onderstandige fijnspar, afkomstig uit de aangrenzende opstand. De struiklaag bestaat uit
sporkehout, ruwe berk, wilde lijsterbes en een enkele Amerikaanse vogelkers en beuk. Daarnaast bedekt adelaarsvaren een deel van de opstand.
In de boomlaag missen zomereiken als kenmerkende soort van deze PNV, dit komt echter door de aanplant van de grove dennen in het verleden. De soorten van de struiklaag komen wel voor.
Maatregel: Het verwijderen van uitheemse, ongewenste verjonging, zoals Amerikaanse vogelkers of
uitbreidende fijnspar. Ook de reeds aanwezige opslag van douglas langs de rand moet verwijderd te worden. Opmerking: geen
Benodigd materieel: Met een kettingzaag kunnen deze soorten worden verwijderd, voor het verwijderen van Amerikaanse vogelkers is het aan te raden om deze volledig te trekken.
Wanneer: De werkzaamheden in deze opstand zullen plaatsvinden in fase 2.
Opstand 04D
PNV: Gedegradeerd wintereiken- beukenbos
Deze opstand bestaat uit een strook douglassen langs een pad, aangeplant in 1958, waar in het verleden al eerder in is gedund. De opstand is monotoon en de struiklaag bestaat uit douglas, wilde lijsterbes, wilde kamperfoelie, Japanse lariks, douglas, sporkehout en een enkele Amerikaanse vogelkers en beuk. Daarnaast groeit er ook braam (in de lichtere delen), brede stekelvaren en mos bedekt op sommige plekken de bodem. Het voorkomen van brede stekelvaren kan hier wijzen op lichte verrijking van de bodem, die ontstaan is tijdens de landbouw die in het verleden is bedreven op het landgoed.
De PNV van deze opstand is gedegradeerd wintereiken- beukenbos. Geen van de kenmerkende boomsoorten van het PNV gedegradeerd wintereiken- beukenbos is aanwezig. Als soort uit de struiklaag komen wilde lijsterbes en sporkehout voor. Ook wilde kamperfoelie komt als soort van deze PNV voor.
Soort: Douglas
Maatregel: In verband met de aangrenzende beukenlaan zal deze opstand gedund worden. Het dunnen van deze douglassen zal plaatsvinden in meerdere fases (zie kaart). Tweemaal zal er een dunning plaatsvinden waarbij ongeveer 30% van de bomen zal worden gekapt, waarna een eindkap plaats zal vinden. De eerste dunning zal gericht zijn op de strook langs de laan, zodat hier wat meer groeiruimte ontstaat voor de
beukenlaan en deze geleidelijk kan wennen aan meer licht. De aanwezigheid van een vossengat/dassenburcht vereist echter de nodige aandacht. Het advies is om werkzaamheden pas plaats te laten vinden wanneer met zekerheid is vastgesteld dat het vossengat/de dassenburcht niet meer bewoond is. Mocht er geen sprake meer zijn van aanwezigheid van de das/vos, dan kan de aangegeven planning aangehouden worden. Na de laatste ingreep kan men naar eigen inzicht beslissen of de aanplant van jonge bomen noodzakelijk is. Ongewenste verjonging zal verwijderd na de werkzaamheden, met name ook de Amerikaanse vogelkers.
Opmerkingen: Er is een dassenburcht of vossenhol aanwezig in deze opstand, niet zeker of deze bewoond is, verder onderzoek noodzakelijk. De bomen die kort langs de laan groeien zullen zeer geleidelijk worden gekapt, zodat de beukenlaan niet direct in het zonlicht komt te staan. Dit gebeurt om te voorkomen dat de beuken zullen sterven aan zonnebrand.
Benodigd materieel: Omdat er sprake is van een dunning zal er een persoon worden ingezet om de opstand te blessen, voor zowel de eerste als de tweede ingreep. De bomen langs de laan zullen worden gekapt door een persoon met een kettingzaag, een harvester zal de overige bomen kappen. Een forwarder zal het hout afvoeren.
Wanneer: De eerste werkzaamheden in deze opstand zullen plaatsvinden in fase 2, de tweede dunning zal plaatsvinden in fase 4 en de eindkap zal plaatsvinden in fase 6 (zie kaart).
Opstand 05Q
PNV: Gedegradeerd wintereiken- beukenbos, berken- zomereikenbos
De boomlaag van deze opstand bestaat uit fijnsparren (aangeplant in 1971) in de boomfase, met daartussen een enkele beheerste berk, zomereik en grove den. In de struiklaag groeit wilde lijsterbes, zomereik en
sporkehout. Er staat relatief veel dood hout in deze opstand. De helft van deze opstand zal omgevormd worden in overleg met de omgeving, hiervoor zijn verschillende scenario’s geschreven, zie hoofdstuk 8.3. De andere helft valt onder zone 1 en zal behouden blijven als cultuurhistorische waarde (zie kaart). In deze beschrijving wordt alleen het deel in zone 2 beschreven.
Grove dennen en berken zijn reeds aanwezig als soorten van dit potentiele bostype, echter, de meerderheid bestaat uit uitheemse naaldboomsoorten. De mogelijke PNV zal zich in deze opstand dan ook nog volledig moeten ontwikkelen na omvorming.
Soort: fijnspar
Maatregel: Voor de ontwikkeling van dit deel van de opstand is overleg met het publiek mogelijk. Er zijn drie omvormingsscenario’s waaruit men, in overleg met de gebruikers en de omgeving kan kiezen. Deze scenario’s zijn in hoofdstuk 8.3 te vinden.
Opmerkingen: de helft van de opstand valt onder zone 1 en zal in het kader van cultuurhistorie worden behouden. Hier wordt het reguliere beheer gevoerd.
Benodigd materieel: Afhankelijk van het gekozen scenario zal men het nodige materiaal inzetten. Wanneer: De werkzaamheden in deze opstand zullen plaatsvinden in de in overleg met de omgeving en gebruikers bepaalde fase. De werkzaamheden voor deze opstand staan open voor overleg met de omgeving en gebruikers. Hier is voor gekozen omdat het een opstand met een Europese boomsoort betreft en bovendien ligt deze opstand tegen zone 1 aan, waardoor het niet storend zou zijn om werkzaamheden later uit te voeren.
Opstand 05T
PNV: Gedegradeerd wintereiken- beukenbos en berken- zomereikenbos
De huidige situatie van deze opstand bestaat uit een boomlaag van Japanse lariks, aangeplant in 1946 en enkele ruwe berken. Het kronendak is niet volledig gesloten. In de struiklaag groeit een enkele Amerikaanse vogelkers, sporkehout, wilde lijsterbes, ruwe berk, Japanse lariks en fijnspar. In de kruidlaag groeit bochtige