Henri Causé sculp. Van loijbos delin.
Den besten draet Is goeden raet.
Ick sal geheel de saeck plat, om die in te scherpen, Door een versieringh' gaen u voor de oogen werpen;
Dat door gelyckenis kan dringen in 't verstandt, Dat vat ons eermen 't weet, en kryght de overhandt. De fabel is als volght. In 't Koninckryck van Creten, (Dat heden en van outs soo, altyt is geheten)
In Creten was te sien den doolhof, wyt vermaert, Die menich droeven sal, en dooy-laegh heeft gebaert, De baen liep vande baen, en door de krinckel-wegen, Als gy lanck hadt gedwaelt, quaemt gy u selven tegen:
Die voorgonck, quam te rug; die achter gonck, quam voor, Men sagh hoe dat den wegh sich op den wegh verloor. En naer dit blint gedool, en dees verweerde gangen, Soo wiert gy onversients van een wreet dier gevangen:
Een dier, een wonder dier, van twee by een geknocht, Dat niet als jeudich vleesch, en edel bloet en socht. Dit perck moet Theseus deur, wat sal hy aen gaen vangen, Op dat hy uyt gevaer magh richten syne gangen?
Want soo hy hier of daer begaet de minste fout, Daer is geen bidden veur, den heldt is seker kout. Dees vreeselycke beest sal hem in 't lyf gaen vroeten, En maelen kleyn als stof syn handen, beenen, voeten: De vreetheyt van het dier, den honger is te groot,
Men vint noch buyt, noch hayr, een weynig naer syn doot. Maer siet eens syn geluck! Met een bobyntje gaeren, Dat Ariadne gaf, wist hy de saeck te klaeren,
Hy goncker deur en deur, gestiert door haeren raet; Den uytganck vanden hof die vont hy op een draet. Gy die dees fabel leest, die d' oude dichters schryven; Laet niet, bid ick, u oogh langh op de schellen blyven.
Daer steeckt een leeringh in, soo gy de note kraeckt, Een leeringh' die tot dienst, der jonckheyt is gemaeckt. Den doolhof, die gy siet met syn gevlochte slaegen, Die rondtsom is doorwerckt met onverwachte laegen;
Dat is der jonckheyts loop, dat is haer eygen baen, Wat wonder datter veel verdraeyde wegen gaen? O! Mal en domme jeucht, die met steeckblinde schreden Gaet inden echten staet en inde sorgen treden!
Weet gy wel wat gy doet? Gy doolt, gy faelt, gy dwaelt, Gy seylt, en u compas en heeft geen vaste naeldt. Ah die soo sonder raet en blindelinx loopt henen, Wat haelt die ongelucks, wat loopt die blauwe schenen?
Wat twist en valter niet, wat menich huyskrakeel, En vreesden men geen schand' sy speelden seffens beel. Hier klaegt men dag voor dag, daer doetmen niet als pratten, Daer komt men over een, als honden met de katten;
En ginder wort gestoockt soo lustich het groen hout, Siet hoe een blinde min haer na den bant berouwt. Gewis den echten staet, daer wonder buyen rysen,
En is geen jongelic-werck, maer eyscht den raet der wysen; Die met een ryp beleydt op alles nemen acht,
En sonder dit beleydt soo stort gy inde gracht.
Die hier van vast wil gaen, moet sich al scherp bevraegen; En volght syn ouders raet, en volgh', den raet der maegen:
Doch boven al dient Godt gebeden voor de trouw; Die is, geloovet vry, den gever vande vrouw. Soo wie dan vande jeucht lust inden hof te komen,
Die dient van 't eerst tot 't lest acht op den draet genomen; Die voege synen ganck naer dat het gaeren wyst, Op dat hy naer den geest niet haest en sit en gryst.
Hier moet ick uwen lof, ô Theodoos, verklaeren,
Tot stichtingh' vande jeucht, tot licht der groender jaeren; Want schoon datgy al vol hadt eenentwintich jaer, Maseur bestiert de saeck, en soeckt u echte paer. Gelyck het bieken gaet aen al de bloemkens vraegen, Wat vette wasch dat sy, wat honich dat sy draegen:
Soo was sy inde weir, soo vloogh haer kloeck verstandt, Op dat sy kennen mocht de puyck van heel het landt. Noch sy en hadt niet eer haer driften in gaen binden, Voor dat sy vondt de bloem die ergens was te vinden.
En op dat dit groot werck te beter lucken mocht, Soo hadt sy menichmael Godts segen oock versocht. Sy sey in haer gebedt, met traenen op de wangen: O heer! O grooten Godt! wilt stieren myne gangen:
Laet d' Engel Raphaël my leyden dagh voor dagh; Op dat ick, die ick soeck, geluckich vinden magh.
'Ken sie naer gelt, noch goet, noch oock naer hooge staeten, Veel min naer een wulps hooft; door lusten uytegelaeten:
Ick soeck een eerbaer maeght, ick soeck een edel plant, Met schoonheyt in't gesicht, met kloeckheyt in't verstant. Ick soeck een Keyserin, tot welvaert vande landen, En die op uw' autaers doet eeuwich wieroock branden;
Ick soeck een die den Vorst magh toegeheylicht syn, Om droef als hy droef is, en bly met bly te syn. Laet hier toe, grooten Godt, dan uwen segen daelen; Want watmen elders soeckt, dat is by u te haelen.
Toont een die weerdich is den trourinck aende hant, Tot vreucht van gans het hof, tot troost van heel het lant.