In ons programma ‘Sport en bewegen’ richten we ons op alle Groningers, van jong tot oud. Want sporten en bewegen is goed voor iedereen. We streven ernaar om zoveel mogelijk mensen aan het sporten te krijgen en te houden. Sporten is een doel op zich. Het heeft over het algemeen een positief effect op hoe men zich voelt. Daarnaast waarderen we sport als een middel. Als middel om overgewicht te bestrijden, integratie te bevorderen en sociale samenhang te vergroten. Sporten kan het risicogedrag van jongeren helpen ombuigen en het zelfbeeld van mensen positief beïnvloeden. Sport en spel zijn belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen.
Groningen is City of Talent. We willen kinderen de kans geven hun sporttalenten te ontdekken. De zeer talentvolle sporters willen we de mogelijkheden bieden hun talent verder te ontwikkelen.
Relevante beleidsnota's
De bewegende stad, inspiratienota, januari 2014 Sportaccommodatiebeleid, najaar 2013
Drie punten plan sport, informatie en discussie, juli 2013 Bewegen voor kinderen: slim, fit en gezond, juni 2013 Talent voor Topsport, april 2013
Sportmonitor 2010, februari 2012
143 DEELPROGRAMMA'S
1. Sportieve infrastructuur
2. Deelname aan sport
144
Evaluatie 2015
We hebben in 2015 onze doelen bijna allemaal gehaald. Sportpark Corpus Den Hoorn is heringericht, de voorbereidingen voor sportcomplex Europapark liggen op schema, we hebben veel accommodaties verduurzaamd en de gebruikers zijn tevreden over de kwaliteit van de accommodaties en de dienstverlening.
Op 1 augustus werd een nieuw tarievenstelsel voor de sportverenigingen ingevoerd: lagere huur, geen subsidies meer voor huur van de accommodaties. Voor de verenigingen was het effect per saldo nul. De overschrijding van het subsidiebudget hebben we incidenteel gedekt.
We hebben constructief overleg gevoerd met de Sportkoepel. De Sportkoepel is intensief betrokken bij het opstellen van het concept Meerjarenprogramma Sport dat we in december presenteerden. We hebben een begin gemaakt met de uitvoering van het programma sport in de openbare ruimte. In overleg met de buurt en de gebruikers hebben we plannen ontwikkeld voor de Oosterhaven, de Vrydemalaan en de Hunze. Het aantal combinatiefunctionarissen is uitgebreid tot 23, het aantal schoolsportverenigingen is gegroeid tot acht. Het aantal basisscholen waar de kinderen twee uur per week gymles krijgen van een vakdocent is gegroeid tot 18 van de 37. We hebben zes topsport-talentevenementen gesubsidieerd en er zijn inmiddels acht RTC's voor topsporttalenten.
145
Deelprogramma 5.1 SPORTIEVE INFRASTRUCTUUR
We willen dat zoveel mogelijk Stadjers in beweging komen en plezier beleven aan sporten en bewegen. Er zijn veel mensen die graag zouden willen sporten en bewegen maar dit nog niet doen. Ons sportbeleid is erop gericht om sportaanbieders prikkels te geven om deze groep te stimuleren tot sporten en bewegen. Het effect van het beleid is namelijk het grootst als we inzetten op het stimuleren van de aanbodzijde. We zetten in op een laagdrempelig aanbod om te bewegen, letterlijk en figuurlijk: van openbare ruimte en sportaccommodaties tot sterke sportverenigingen en andere sportorganisaties voor alle Stadjers. Met laagdrempelige voorzieningen om te sporten en te bewegen, met sportorganisaties en met sport- en beweegprojecten versterken we de kwaliteit van de leefomgeving. Lage drempels voor
iedereen betekent dat we extra aandacht hebben voor de kwetsbare ouderen en minderheden, mensen met een beperking en kinderen die opgroeien in een gezin met een laag inkomen.
GELD
Het lastentotaal van deelprogramma Sportieve infrastructuur bedraagt 20,6 miljoen euro. Deze lasten worden gedekt uit bezoekers/verhuur opbrengsten, onttrekking uit de reserves, overige inkomsten en een bijdrage uit de algemene middelen.
BELEIDSVELDEN
Accommodaties
Verenigingen en subsidies
Openbare ruimten
Beleidsveld Accommodaties
Het beleidsveld is er op gericht om goede aantrekkelijke sportaccommodaties aan te bieden waardoor zoveel mogelijkStadjers in beweging kunnen komen. We willen de accommodaties duurzamer maken en zo efficiënt mogelijk benutten.
Doelen Wat wilden we bereiken?
We wilden dat zoveel mogelijk Stadjers plezier beleven aan en genieten van sport door hen accommodaties aan te bieden die in goede staat zijn en voldoen aan de vraag:
Minimaal een 7 (zeven) scoren op het klanttevredenheidsonderzoek onder individuele gebruikers en verenigingen die gebruik maken van de gemeentelijke accommodaties;
Het percentage tevreden jongeren 9-17 jaar over sportvoorzieningen minimaal op het niveau houden van 2010 (68%). Bron: monitor Leefbaarheid en Veiligheid.
146 MEETBAAR RESULTAAT indicator Realisatie 2014 Beoogd 2015 Realisatie 2015 Klanttevredenheid verenigingen (alle accommodaties) 7 7 7 Klanttevredenheid gebruikers sporthallen 7 7 7 Klanttevredenheid gebruikers Zwembaden en Kardinge 7 7 7
Activiteiten Wat hebben we hiervoor gedaan?
Exploiteren en beheren gemeentelijke sportaccommodaties
Conform de wens van de verenigingen hebben we het subsidiestelsel voor de huur van gemeentelijke accommodaties afgeschaft. Voor seizoen 2015 – 2016 geldt een verlaagd tarief dat in dit seizoen kostenneutraal uitpakt. De overschrijding van het subsidiebudget hebben we incidenteel gedekt.
Klanttevredenheidsonderzoeken
De gebruikers waren ook in 2015 tevreden over de kwaliteit van de accommodaties en de
dienstverlening. We hebben drie klanttevredenheidsonderzoeken gedaan: onder de gebruikers van de zwembaden en Kardinge, de gebruikers van de sporthallen en de besturen van de verenigingen (over alle accommodaties). We scoren in de drie onderzoeken gemiddeld iets hoger dan een 7.
Uitvoeren nota sportaccommodaties
Met enkele verenigingen zijn we in gesprek gegaan over hun wens een nieuw clubgebouw te bouwen. Daarbij willen we recht van opstal verlenen aan de vereniging. Samen met het Waarborgfonds voor de sport willen we borg te staan voor leningen, die verenigingen aangaan.
Herinrichting Sportpark Corpus den Hoorn
De herinrichting sportpark Corpus den Hoorn is afgerond. De natuurgrasvelden zijn gerenoveerd, er zijn drie kunstgrasvoetbalvelden aangelegd en een kunstgrascombinatieveld voor rugby/american
football/voetbal. Er is een fietsbrug over de wielerbaan aangelegd, zodat de bereikbaarheid van het sportpark is vergroot.
De discussie over een clubverzamelgebouw op dit sportpark is eveneens afgerond. De verenigingen hebben de wens uitgesproken ieder hun eigen identiteit te willen behouden op het sportpark, dus er is niet ingezet op een verzamelgebouw. De verenigingen bouwen zelf en de gemeente zal ze daarin zoveel mogelijk faciliteren.
Voorbereiding bouw Europapark Sporthal en Spelhal De Wijert
We hebben met het Noorderpoortcollege afspraken gemaakt over de bouw van sporthal Europapark. De gemeente is opdrachtgever. Het Noorderpoortcollege staat garant voor de huur van de hal voor gebruik door de school, buiten schooltijden zal de hal verhuurd worden aan sportverenigingen en andere
147
gebruikers. Er komt niet alleen een sporthal, maar ook een turnhal en een dojo. De bouw start in 2017. De spelhal de Wijert maakt onderdeel uit van het nieuwe Multifunctioneel Activiteitencentrum de Wijert, waar ook de openbare bibliotheek wordt gehuisvest. De bouw start in september 2016.
Uitvoeren jaarschijf 2015 van het Meerjarig Investerings- en Onderhoudsprogramma (MIP/MOP) .
We hebben nog geen uitvoering gegeven aan de renovatie van 2 velden op sportpark Stadspark en 1 veld op sportpark Kardinge, waarvoor uw raad al een investeringskrediet beschikbaar heeft gesteld. Reden daarvoor is dat we op verzoek van Velocitas (sportpark Stadspark) en GVAV-Rapiditas (sportpark Kardinge) onderzoeken of het haalbaar is een kunstgrasveld aan te leggen in plaats van een natuurgrasveld te renoveren.
Daarnaast heeft uw raad een krediet beschikbaar gesteld om een van de ijsmachines van Kardinge te vervangen, omdat deze eerder dan gepland (2016) aan vervanging toe was.
Er is een project opgestart om de tribune Esserberg te renoveren, samen met sportvereniging Be Quick. Het is een werkleertraject waar jongeren zonder startkwalificatie een diploma kunnen halen dat toegang geeft tot een vervolgopleiding. De uitvoering van het project is in volle gang.
In overleg met de vereniging GHBS is een waterveld aangelegd, waarmee de bestemming van het verstrekte krediet (semi-waterveld) is gewijzigd. Uw raad heeft daarmee ingestemd.
De vloeren van de 4 squashbanen (oude) in sportcentrum Kardinge zijn eerder dan gepland vervangen, omdat deze gevaar opliepen voor de gebruikers. Vervanging was gepland in 2016.
Subsidiëren zwembad Hoogkerk
We geven de stichting openluchtzwembad Hoogkerk een structurele subsidie voor de exploitatie van het bad. Het bad heeft uit de gereserveerde middelen voor groot onderhoud in 2015 nieuwe badranden en nieuwe badhokjes laten aanleggen.
Overige duurzaamheidsmaatregelen
De biomassa installatie op Kardinge waarbij houtsnippers worden gebruikt, is volop in gebruik genomen na de aanloopfase in 2014.
Bij de ingang van Kardinge is een opvallende waaier met zonnepanelen aangebracht.
Er is led verlichting aangebracht in de gymzaal aan de Canadalaan en in de ijshal van Kardinge.
Communicatie
2015 was het jaar van intensief overleg met de verenigingen die zijn vertegenwoordigd in de Sportkoepel Groningen. Dit heeft een grote bijdrage geleverd aan het onderdeel verenigingssport van het concept meerjarenprogramma sport en bewegen 2016 – 2020.
Dit actiegerichte plan geeft aan wat we de komende jaren gaan doen samen met onze partners in de sport. We hebben het concept op 15 december 2015 vastgesteld.
Veel praktische zaken en de inroostering worden met de gebruikers besproken op de parkoverleggen, de zwembadoverleggen en de sporthaloverleggen.
Conclusie Wat hebben we bereikt?
We hebben onze doelen bijna allemaal bereikt: vervanging van velden, afronding renovatie sportpark Corpus Den Hoorn, diverse duurzaamheidsmaatregelen, verdere voorbereiding sportcomplex Europapark en MFA De Wijert, intensief overleg met de Sportkoepel, de vaststelling van het concept
148
Een aantal velden op sportpark Kardinge en Stadspark is nog niet gerenoveerd, omdat we op verzoek van de clubs onderzoeken of het mogelijk is kunstgras aan te leggen.
Beleidsveld Verenigingen en subsidies
Voor het aanbod van sporten zijn we grotendeels afhankelijk van de sportverenigingen. In de stad zijn 315 sportverenigingen die ongeveer 70 verschillende sporten aanbieden. We ondersteunen sportverenigingen omdat zij een belangrijke basis vormen voor de sportinfrastructuur in de stad. Hiermee versterken we de mogelijkheden voor sportverenigingen om mensen mee te laten doen in de samenleving door middel van sporten, maar ook als vrijwilliger.
Doelen Wat wilden we bereiken?
Wij wilden sportverenigingen versterken en stimuleren zich om te vormen tot “moderne” verenigingen. Dit zijn verenigingen die samenwerking zoeken met andere partners, meer kwaliteit bieden, zich
maatschappelijk extra inzetten, speciale aandacht hebben voor de jeugd, voor leden met een beperking, aandacht hebben voor signalering en doorverwijzing of voor duurzaamheid.
In 2015 wilden we:
per 1 augustus 2015 het nieuwe subsidie- en tarievenstelsel invoeren;
de criteria voor het “predicaat” moderne vereniging vaststellen;
dat in 5 wijken een moderne sportvereniging functioneert. MEETBAAR RESULTAAT indicator Realisatie 2014 Beoogd 2015 Realisatie 2015 Moderne sportverenigingen 5 8
Activiteiten Wat hebben we hiervoor gedaan?
Uitvoeren subsidie- en tarievenstelsel
Op verzoek van de verenigingen hebben we per 1 augustus de subsidies voor gebruik van gemeentelijke sportaccommodaties afgeschaft. De tarieven zijn evenredig omlaag gebracht, zodat het netto effect voor de verenigingen nul is.
Faciliteiten voor de moderne vereniging
De moderne sportvereniging heeft invulling gekregen in de vorm van de schoolsportvereniging; zie deelprogramma.
Daarnaast zijn we met de verenigingen op sportpark Kardinge in gesprek gegaan over de verbinding tussen sportverenigingen en de wijk (=Beijum). Dit onderwerp was in meer algemene zin ook onderdeel van het overleg met de Sportkoepel en het heeft een plaats gekregen in het concept
149 Conclusie Wat hebben we bereikt?
We hebben onze doelen bereikt, waarbij we opmerken dat ze in overleg met de sportkoepel deels op een andere manier uitgevoerd zijn dan we hadden voorzien. De accommodatie subsidies zijn afgeschaft. Er is dus geen nieuw subsidiestelsel ingevoerd en de bijbehorende criteria voor het predicaat "moderne vereniging" zijn ook niet vastgesteld.
Beleidsveld Openbare ruimten
In 2014 is de nota ‘De bewegende stad’, vastgesteld. In het collegeprogramma heeft het college
aangegeven extra aandacht te willen besteden aan het sporten en bewegen in de openbare ruimte. Veel Stadjers sporten en bewegen in gemeentelijke en niet gemeentelijke sportaccommodaties. De meeste sport- en beweegactiviteiten spelen zich echter af in de openbare ruimte. Bovendien is de drempel om in beweging te komen lager als de ruimte waar gesport kan worden dicht bij huis is, of de openbare ruimte uitdaagt om te bewegen (zoals bankjes voor ouderen). De openbare ruimte betreft ook het water in de stad. Daarnaast willen we de sportparken meer openbaar maken.
Doelen Wat wilden we bereiken?
We wilden dat er meer aandacht is voor een sportieve inrichting van de openbare ruimte. Daarnaast wilden we dat de bestaande sportieve ruimte (sportparken) meer openbaar toegankelijk wordt, zodat nog meer Stadjers gaan sporten en bewegen.
In 2015 wilden we:
Dat minimaal 70% van de inwoners van 18 jaar en ouder tevreden is over de speelmogelijkheden in de buurt;
Dat minimaal 78% van de jongeren 9-17 jaar tevreden is over speel- en klimtoestellen;
Dat het percentage tevreden jongeren van 9-17 jaar over voorzieningen buiten spelen groeit van 63% in 2010 naar 67% in 2015;
Beginnen met de uitvoering van maatregelen uit de visie kerngebied Kardinge. MEETBAAR RESULTAAT indicator Realisatie 2014 Beoogd 2015 Realisatie 2015
Vernieuwde aanpak aanleg
speelplekken n.v.t. 3 0
Meer openbaar maken
sportparken n.v.t. 1 0
Activiteiten Wat hebben we hiervoor gedaan?
Vernieuwde aanpak aanleg speelplekken
In het kader van ‘De Bewegende Stad’ hebben we speelplekken die aan groot onderhoud toe waren opnieuw ingericht, met aandacht voor meerdere leeftijdsgroepen. Zie verder hieronder bij Sport in de openbare ruimte.
150
Openbaar maken van Sportparken
De herinrichting van sportpark Corpus Den Hoorn biedt kansen om het park meer open te stellen en doorgaande fietsroutes aan te leggen door het park. Hierover zijn we in gesprek gegaan met de betrokken verenigingen en de omliggende wijken.
We zijn op de sportparken Kardinge en Westend in overleg met de verenigingen om de functionaliteit en maatschappelijke rol te vergroten. Dit heeft nog niet geleid tot concrete stappen.
Onderhoud en beheer Meerschap Paterswolde
We nemen samen met Haren en Tynaarlo deel aan de gemeenschappelijke regeling Meerschap Paterswolde, dat zorgt voor onderhoud en beheer van het Paterswoldsemeergebied.
Zie ook programma 9, deelprogramma 1, beleidsveld Stadsparken.
Sport in de openbare ruimte
Vanaf 2015 hebben we jaarlijks 300 duizend euro beschikbaar voor sporten en bewegen in de openbare ruimte (De Bewegende Stad). We hebben in 2015 drie plannen voorbereid, in intensief overleg met bewoners en gebruikers. Zo wordt aan de Hunze de speeltuin uitgebreid met een hardloopcircuit en een fitnessplek, wordt aan de Vrydemalaan een locatie met elementen voor Calasthenics/Workout aangelegd en aan de Oosterkade een speelplek met een Workout.
In het voorjaar van 2016 vind de aanleg plaats. Het geld is daarvoor gereserveerd.
Tijdens inspiratiefestival Let’s Gro was er aandacht voor sport en bewegen in de openbare ruimte in combinatie met kunst en cultuur: schommels Wannaplay op Grote Markt; Waagplein: Sport en beweegplein: freestyle football, pumptrack en airwalker.
Conclusie Wat hebben we bereikt?
We hebben een begin gemaakt met het sportiever inrichten van de openbare ruimte en het openbaar maken van sportparken.
151
Deelprogramma 5.2 DEELNAME AAN SPORT
De kern van ons sportbeleid is dat iedere Stadjer het plezier in sport en bewegen kan of heeft ervaren en te allen tijde de keuze voor sport en bewegen kan maken. Daarnaast willen we dat in onze stad de vele talentvolle sporters hun talenten verder kunnen ontwikkelen.
GELD
Het lastentotaal van deelprogramma Deelname aan sport bedraagt 1 miljoen euro. Deze lasten worden gedekt uit decentralisatie uitkeringen via het gemeentefonds en een bijdrage uit de algemene middelen.
BELEIDSVELDEN
Stimulering sportdeelname
Topsport en talentontwikkeling
Beleidsveld Stimulering sportdeelname
In dit beleidsveld hebben we onze activiteiten op het gebied van het stimuleren van sportdeelname gebundeld. We geven prioriteit aan de jeugdigen tot 15 jaar. Het is onze ambitie dat de jeugd tot 15 jaar de sportieve basis meekrijgt om op vroege of latere leeftijd zijn talent voor sporten en bewegen te ontdekken. Daarmee vergroten we de kansen op een leven lang plezier in sporten en bewegen, op een actieve en gezonde leefstijl en op de versterking van de sociale ontwikkeling en de schoolprestaties. We zetten vooral in op kinderen die (meestal om financiële redenen) niet aan het sporten komen. Daarom concentreren we ons op de wijken waar dat het meest nodig is.
Doelen Wat wilden we bereiken?
We wilden in 2015 minimaal vijf scholen hebben met het predicaat "sportieve school". Het aantal combinatiefunctionarissen wilden we uitbreiden tot 23 fte.
Activiteiten Wat hebben we hiervoor gedaan?
Coördineren en stimuleren sportstimulering algemeen
We ondersteunden het schoolvoetbal-, het schoolkorfbaltoernooi en de schoolatletiekdag.
Met de Sporthopper bieden we alle kinderen van de basisschool de mogelijkheid kennis te maken met een aantal sporten.
In het programma Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG) stond een gezonde leefstijl centraal: gezonde voeding en gezond bewegen.
We hebben subsidies verstrekt aan het breedtesportprogramma rond topsportevenementen. Meer kinderen dan in 2014 hebben een zwemdiploma behaald (zie programma jeugd en onderwijs). We hebben Bswim hebben ingevoerd: "natte gymnastiekles".
Cofinancieren en coördineren uitvoering Bslim3
Er zijn inmiddels 18 scholen waar een brede vakdocent twee keer in de week lessen bewegingsonderwijs geeft. Daarmee voldoen we ruim aan de norm vanuit het ministerie gesteld. We maken een kwaliteitsslag
152
door een leerlingvolgsysteem van bewegen in te voeren.
Uitbreiden aantal combinatiefuncties
Het beoogde aantal van 23 combinatiefuncties voor 2015 was eind 2014 al bereikt. De 3,8 fte voor talentontwikkeling/topsport zijn onderdeel van deze 23.
Visie op Bewegingsonderwijs en schoolsportverenigingen
Het programma Bewegen voor kinderen is onderdeel van Bslim3. Kinderen krijgen twee keer per week les van een vakdocent en er is minimaal 1 uur per week buitenschools sportaanbod. Dit doen we inmiddels in zes wijken, op 18 van de 37 basisscholen. Het naschoolse aanbod wordt aangeboden via schoolsportverenigingen: een vorm van samenwerking tussen meerdere scholen en sportverenigingen in een wijk. Eind 2015 waren er acht schoolsportverenigingen.
Uitreiken predicaat Sportieve school
In 2013 hadden we twee "sportieve scholen" die voldeden aan de criteria van de landelijke campagne "Sportieve School". Zoals we al gemeld hebben in de rekening 2014 hebben we dit aantal niet uitgebreid omdat we onze eigen aanpak ontwikkeld hebben met de schoolsportverenigingen. Scholen die meedoen aan een schoolsportvereniging zijn in feite sportieve scholen.
Conclusie Wat hebben we bereikt?
We hebben onze doelen bereikt: uitbreiding aantal scholen met twee keer per week les van een vakdocent, acht schoolsportverenigingen, 23 combinatiefuncties en een gevarieerd aanbod van stadsbrede
sportstimulering
Beleidsveld Topsport en talentontwikkeling
Topsport en breedtesport horen bij elkaar. Topsport stimuleert Stadjers om zelf te gaan sporten en heeft zo een stimulerend effect op de breedtesport. Topsport is een instrument voor city-marketing. Topsport heeft ook betekenis voor de economie van de stad: de verkoop van sportmaterialen en –kleding en de
bestedingen van deelnemers en toeschouwers van evenementen. Groningen heeft veel kennis op het gebied van topsport en talentontwikkeling en veel talentvolle sporters en sportopleidingen. Groningen wil City of Talent zijn, ook voor de sport. Stadjers moeten de kans krijgen hun sporttalenten te ontdekken en vervolgens te ontwikkelen. Dat geldt vooral voor de zeer talentvolle sporters. We richten ons vooral op de talenten die de stap naar topsporter nog moeten maken, niet op topsporters die al aan de top zitten. Doelen Wat wilden we bereiken?
We wilden bereiken dat talenten in 2020 gemiddeld een hogere status hebben dan in 2010, dat de sportkennis tussen partners nóg beter wordt uitgewisseld en dat talenten optimale begeleiding krijgen. In 2015 wilden we:
Minimaal twee topsportevenementen subsidiëren die een podium bieden voor talenten;
3,8 fte aan combinatiefunctionarissen inzetten voor topsport en onderwijs;
Regionale trainingscentra (RTC’s), topsporttalentscholen en individuele talenten voorrang geven bij de toewijzing van accommodaties, voor zover dat wettelijk mogelijk is;
153
RTC’s zijn trainingscentra van een sportbond, verspreid over het land. Groningen heeft RTC’s voor