Samenwerking met andere diensten

8.3.1. Buitenlandse inspectiediensten

Met de buitenlandse inspectiediensten voert het netwerk correspondentie:

- enerzijds om informatie te bekomen betreffende de dossiers in behandeling, (bedrijfsgegevens, strafrechtelijke verantwoordelijken, werknemers, reëel bestaan van de onderneming (=

postbusbedrijf), ….

- anderzijds om hen mee te delen dat bepaalde ondernemingen uit hun land loonregularisaties voor hun werknemers hebben uitgevoerd als gevolg van de controle op de loons- en

arbeidsvoorwaarden van Toezicht Sociale Wetten, zodat zij kunnen nagaan of aanvullende bijdragen inzake sociale zekerheid en bedrijfsvoorheffing worden betaald.

Sinds september 2011 worden de meeste vragen m.b.t. de buitenlandse ondernemingen via het IMI- platform aan de buitenlandse inspectiediensten gesteld.

IMI (= Internal Market Information System) is een nieuw communicatieplatform, een informatiesysteem voor de interne markt van de Europese Commissie.

Burgers en bedrijven in Europa profiteren dagelijks van de voordelen van de interne markt van de Europese Commissie. Evenwel kan de interne markt maar soepel functioneren als de overheden van de EU-landen goed samenwerken. IMI komt hierbij goed van pas.

Het is een beveiligde online-toepassing, waarmee nationale inspectiediensten snel en gemakkelijk met hun partners in het buitenland kunnen communiceren.

IMI helpt de gebruikers om:

- de juiste instantie te vinden in een ander land

Toezicht op de sociale wetten 142 Activiteitenverslag 2016 Bijgevoegde tabel toont aan met welke landen in 2016 een uitwisseling van gegevens gebeurde via IMI:

Verzoeken aan … 2016 Portugal 167 Slowakije 17 Roemenië 102 Duitsland 13 Polen 92 Frankrijk 9 Bulgarije 59 Luxemburg 8 Slovenië 35 Litouwen 7 Hongarije 32 Letland 7 Italië 32 Griekenland 5 Spanje 26 Tsjechië 3 Nederland 22 Cyprus 2

Verenigd Koninkrijk 18 Ierland 1

Toezicht op de sociale wetten 143 Activiteitenverslag 2016 Besluit:

de samenwerking en uitwisseling van gegevens met Polen, Nederland, Duitsland, Portugal en Luxemburg verloopt zeer goed.

de communicatie met andere landen verloopt soms iets stroever, met name inzake: - de voorziene antwoordtermijn,

- de taal waarin het antwoord wordt gegeven, - de kwaliteit van de antwoorden.

Met bepaalde landen is er (veel) minder contact.

In 2015 kreeg het Netwerk zelf ook een aantal vragen vanuit het buitenland binnen. Dit blijkt uit de volgende tabel:

2016

Land Aantal vragen Aantal antwoorden

Bulgarije 1 1 Slovakije 1 1 Polen 1 2 Portugal 3 2 Nederland 1 1 Spanje 2 2 Luxemburg 1 1 Tsjechië 2 2 TOTAAL 12 12

Het netwerk stelt alles in het werk opdat de voorgelegde informatie-aanvragen zo snel als mogelijk worden behandeld en afgesloten.

8.3.2. Samenwerking met Belgische diensten

Er bestaat een goede samenwerking met de Sociale Inspectie, de RSZ, de RVA en de Politiediensten, hetzij via doorzending van gegevens hetzij via samenwerking bij acties (ut supra – rubriek 3.9).

8.3.3. Samenwerking met de cel Vervoer van Toezicht op de Sociale Wetten

De cel vervoer heeft zich vanaf 2012 toegelegd op het fenomeen van de uitvlagging van Belgische transportondernemingen waarbij er in de nieuwe EU-lidstaten een transportonderneming opgericht wordt en met werknemers internationale of nationale transporten uitgevoerd worden tegen een kostprijs die ver onder de Belgische kostprijs ligt. De werknemers die deze transporten uitvoeren worden altijd (ver) onder het Belgisch minimumloon van de sector betaald en in een aantal gevallen is er mogelijks sprake van mensenhandel. In een (groot) aantal gevallen is er in het land van herkomst geen enkele transportactiviteit en is er zo goed als geen (administratief) personeel tewerkgesteld (= postbusbedrijven). Het gevolg/oorzaak hiervan is dat er een malaise binnen de Belgische transportwereld heerst die zich vertaald in een inkrimpende vloot.

De twee vervoerscellen Vlaanderen en Wallonië doen deze inspecties in nauwe samenwerking met andere bevoegde diensten (FOD Mobiliteit, Douane, Federale Politie, Sociale inspectie, Netwerk TSW, Auditoraat, enz).

Het Netwerk staat de cel Vervoer bij tijdens de (baan)controles aangezien zij kennis heeft opgebouwd inzake het verhoor van de buitenlandse werknemers en het onderzoek naar buitenlandse ondernemingen en hun activiteiten aldaar. Intussen hebben de cellen Vervoer zelf ook contacten met de buitenlandse inspectiediensten (via IMI) ter ondersteuning van de in België gevoerde onderzoeken naar deze uitvlagging.

Toezicht op de sociale wetten 144 Activiteitenverslag 2016 8.3.4. Actieplan Sociale dumping SIOD

Het is van belang om de onwettig gedetacheerde werknemers doelgericht op te sporen op verschillende arbeidsplaatsen (= front office controle). Deze doelgericht opgespoorde onderzoeken werden vanaf 2014 voornamelijk uitgevoerd door de arrondissementscellen onder toezicht van de Sociale inlichtingen en opsporingsdienst (SIOD). Deze cellen beschikken over een toereikend aantal sociaal inspecteurs om grootschalige inspecties uit te voeren op de werkvloer.

Volgens het door de SIOD opgestelde, en door de politieke overheden goedgekeurde, “ACTIEPLAN VOOR DE INSPECTIEDIENSTEN 2014” dienden de arrondissementscellen 1.500 controles sociale dumping uit te voeren, gewijd aan het opsporen van onwettig gedetacheerde werknemers welke worden tewerkgesteld op bepaalde arbeidsplaatsen. Vanaf februari 2014 gingen deze controles van start.

De arrondissementscellen werden bijgestaan door de gespecialiseerde cellen sociale dumping, zijnde het Netwerk van TSW en Cel Grensoverschrijdende Tewerkstelling van de Sociale Inspectie.

Een cel “sociale dumping” werd opgericht met als taak de behandeling van ingewikkelde dossiers en het ondersteunen van de arrondissementscellen. Deze cel wordt bemand met sociaal inspecteurs uit de diverse inspectiediensten (TSW, SI, RSZ, RSVZ).

Het is belangrijk te onderstrepen dat deze laatste inspecteurs meestal back office tussenkomen in de behandeling van de onderzoeken (dikwijls lastig en tijdrovend omwille van de aangetroffen fraudemechanismen) die worden gevoerd als verder gevolg op de doelgerichte opsporingscontroles van onwettig gedetacheerde werknemers verricht op diverse arbeidsplaatsen (= front office controle).

In dit kader werd ook een Strategisch comité voor de strijd tegen de sociale dumping opgericht. De opdracht dit Comité voor de strijd tegen de sociale dumping, samengesteld uit diverse partijen (TSW, SI, RSZ, RSVZ, RVA, een vertegenwoordiger van het College van Procureurs-generaal en vertegenwoordigers van 3 Beleidscellen) bestaat uit de supervisie van de acties van de arrondissementscellen (1.500 controles) en van de cel “sociale dumping”.

Vanaf juli 2014 voeren de gespecialiseerde cellen sociale dumping eigen controles uit op vooraf via datamining en –matching vastgelegde targets (= werkplaatsen). Door deze targetting, die uitgevoerd wordt door gespecialiseerde dataminers en via specifieke criteria, ligt het percentage vastgestelde inbreuken hoger dan voorheen.

8.3.5. Controle-prioriteiten

De gespecialiseerde cellen sociale dumping, die provinciaal gestructureerd zijn, verlenen aan volgende vormen van detacheringsfraude prioriteit:

- de valse statuten (de gedetacheerde werknemers onder het statuut van zelfstandige terwijl zij werken onder het gezag van een werkgever – veel voorkomend in de sectoren bouw,

voedingsnijverheid en informatica);

- gedetacheerde werknemers voorzien van formulieren A1 zonder dat voldaan is aan de detacheringsvoorwaarden;

- de “constructies” op het vlak van detachering: de frauduleuze detachering wordt verricht via ondernemingen en filialen van ondernemingen opgericht in verschillende Europese landen; - postbusondernemingen

- firma’s die zich “specialiseren” in detachering (voorbeeld: detacheringsbureaus, uitzendondernemingen);

- werknemers die trapsgewijs zijn gedetacheerd via ondernemingen (de zogenaamde “portage salarial”) die optreden als tussenpersoon tussen de gebruikende onderneming van de ontvangende Staat en de “detacherende” onderneming;

- de in België gedetacheerde werknemers waarvoor de minimumlonen en de arbeids- en rusttijden niet worden nageleefd.