Rivier de IJssel is een aftakking van rivier de Rijn. De totale lengte van de IJssel is ongeveer 125 kilometer. De loop van de rivier volgt de vallei tussen de Veluwe in het westen en de Sallandse Heuvelrug in het oosten. De stad Deventer en de plaatsen Olst en Wijhe nemen een belangrijke plek in langs de IJssel. Deventer ligt in de Overijsselse regio Salland (Rivieren in Nederland, 2013). Salland is een uniek vakantiegebied in de provincie Overijssel. De regio is gelegen tussen de rivier de IJssel en het Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug. Salland is een streek met gezellige dorpen en de oude Hanzestad Deventer en heeft veel afwisselende natuur (Salland Natuurlijk Gastvrij, 2013).
WANDELROUTES
De regio Salland heeft een eigen wandelnetwerk. Er zijn 735 kilometer aan gemarkeerde wandelpaden en 140 gemarkeerde wandelroutes. Een overzichtskaart van het wandelnetwerk is verkrijgbaar bij recreatiebedrijven, boekhandels en VVV kantoren. (Salland Natuurlijk Gastvrij, 2013). De natuurgebieden en uiterwaarden langs de IJssel hebben een bijzondere natuur en zijn daarom geliefd bij natuurliefhebbers om te wandelen. Verder werkt Staatsbosbeheer aan plannen om natuurgebieden langs de IJssel beter toegankelijk te maken. Dit gebeurd door nieuwe laarzenpaden aan te leggen en delen van het wandelstreekpad “Hanzestedenpad” te verbeteren (IJssel, 2013).
FIETSMOGELIJKHEDEN
Fietsmogelijkheden langs de IJssel zijn er genoeg. Een voorbeeld van een fietsroute is de pontjesroute langs de IJssel van 42 kilometer. Deze fietsroute gaat langs de westgrens van Salland langs de rivier de IJssel. Een andere route langs de IJssel is de Landgoederen langs de IJssel route. In Salland zijn veel landgoederen waar historische landhuizen bewaard zijn gebleven. Deze fietsroute komt langs vele van deze landgoederen. Deze route is ontwikkeld door het Sallands Bureau voor Toerisme (Fietswandelweb, 2008-2013). In Salland is het ook mogelijk om een elektrische VVV-fiets te huren (VVV Deventer, s.a.).
VAARMOGELIJKHEDEN (MOTORBOOT)
Op de rivier de IJssel zijn diverse rondvaartmogelijkheden om de rivier te ontdekken. Bijvoorbeeld Rederij Celjo in Deventer. Hier kan een boot worden afgehuurd voor een besloten feest, of er kan een dagtocht gemaakt worden. Ook bij de VVV Deventer zijn er diverse mogelijkheden voor grote en kleine groepen. Ook is het mogelijk om zelf met een bootje te gaan varen (IJssel, 2013).
KANOVAREN
Rivier de IJssel is een uitstekende rivier om te kanoën. In de omgeving van Deventer zijn verschillende organisaties waar een kano gehuurd kan worden en er zijn verschillende kanotochten mogelijk. Bijvoorbeeld bij Kanoverhuur Deventer. Hier zijn verschillende kano’s te huur en routes met verschillende moeilijkheidsgraad en lengte mogelijk (Kanoverhuur Deventer, 2013).
ZWEMMOGELIJKHEDEN
De IJssel beschikt over diverse rivierstrandjes. Met name de IJssel bij Deventer is in de zomermaanden erg populair, ondanks waarschuwingen van de Rijkswaterstaat. Rijkswaterstaat raadt zwemmen in de IJssel af. De IJssel kan erg gevaarlijk zijn. Door plaatselijke sterke stroming kunnen zwemmers worden
meegezogen of in een draaikolk terechtkomen. Verder kunnen ook de grote schepen voor gevaren zorgen. Vrachtschepen bijvoorbeeld veroorzaken een zuiging in de onderstroom van de rivier, waardoor zwemmers onder water gesleurd kunnen worden. Ook is het gevaarlijk om van bruggen en sluizen af te springen, en kan de temperatuur van het water heel erg koud zijn (RTV Oost, 2013).
VISMOGELIJKHEDEN
De IJssel is een zeer bekende rivier onder de sportvissers. De gemiddelde diepte van de rivier is vier meter. Met name in het voorjaar komen sportvissers naar de IJssel om er te vissen op witvis die in die tijd de rivier op trekt. Ook Brasem en Blankvoorn worden in die tijd veel gevangen. De IJssel is een rivier met veel verschillende vissoorten als snoek, baar en karper. Langs de IJssel zijn veel visstekjes te vinden, ook bruggen zijn goede stekjes (Anglermaps, 2012).
HORECAGELEGENHEDEN
Langs de IJssel zijn verschillende horecagelegenheden te vinden. Bij Deventer zijn er hotels te vinden direct aan de rivier de IJssel. Bijvoorbeeld het IJsselhotel van Sandton. Dit hotel is gelegen langs de IJssel en het centrum van Deventer is te bereiken via een pontje (Sandton, 2012). Een restaurant aan de IJssel is de Bar Bistro De Tobbe in Deventer. Dit restaurant dankt zijn naam aan de ligging van de rivier. Verder zijn er langs de IJssel diverse cafeetjes te vinden om een drankje te drinken (Youropi, 2013).
STREEKPRODUCTEN
De bewoners van het platteland in de regio Salland maken mooie streekproducten. De producten variëren van boerenkaas, kwark, yoghurt en karnemelk tot bijzondere bloemen en planten. Andere producten zijn eerlijk kwaliteitsvlees van rund, lam of varken (Salland Natuurlijk Gastvrij, 2013).
GEORGANISEERDE EVENEMENTEN
De stad Deventer is een echte evenementenstad. De bekendste evenementen van Deventer zijn het internationale straattheaterfestival ‘Deventer op Stelten’, de Deventer Boekenmarkt en het Charles Dickens Festijn (Salland Natuurlijk Gastvrij, 2013). Ook in de gemeente Olst-Wijhe worden jaarlijkse diverse culturele-, sport-, theater-, muziek-, en andere soorten evenementen georganiseerd (Gemeente Olst-Wijhe, 2012).
ATTRACTIES
De regio Salland heeft een divers aanbod aan attracties. Bijvoorbeeld Avonturenpark Hellendoorn met ruim dertig attracties en shows. In Nijverdal is Kartplaza Actionworld gevestigd. Hier is een indoor kartbaan te vinden. Verder is er een bowlingbaan, Lasergames en Paintballterrein (Salland Natuurlijk Gastvrij, 2013).
CULTURELE ACTIVITEITEN
Stichting Theater langs de IJssel houdt zich bezig met het organiseren van culturele activiteiten in het IJsselgebied tussen Deventer en Zwolle. Het gaat hierbij om bijzondere culturele activiteiten met theater, muziek, film, beeldende kunst en literatuur (Stichting Theater langs de IJssel, 2012).
Bijlage VII Het Groene Hart
Het Groene Hart is een binnen de Nederlandse Randstad gelegen relatief dunbevolkt veenweidegebied. Rond het Groene Hart liggen Rotterdam, Den Haag, Zoetermeer, Leiden, Haarlem, Amsterdam en Utrecht. Het Groene Hart van Holland is één van de twintig Nationale Landschappen. Elk Nationaal Landschap heeft een unieke combinatie van cultuurhistorische en natuurlijke elementen. Binnen het Groene Hart van Holland bestaat dit uit uitgestrekte weiden, veengebieden, grote plassen, meren en rivieren, maar ook historische dorpen en steden, forten en boerderijen, een rijk landleven met streekproducten (Groene Hart, 2013).
DE STUURGROEP
De Stuurgroep wil de aantrekkingskracht van het Groene Hart als gebied van recreatie en toerisme vergroten. De Stuurgroep voelt zich verantwoordelijk voor de toekomst van het Groene Hart als geheel. Zij volgt de ontwikkelingen en ondersteunt die waar nodig. Initiëren, versterken en versnellen zijn daarbij kernbegrippen. Daar past een Stuurgroep bij waarin de verantwoordelijke overheden (waterschappen, provincies en gemeenten) vertegenwoordigd zijn. Daar past ook een aanpak bij die uitgaat van het ondersteunen van initiatieven van partners in het gebied. De Stuurgroep ziet de toekomst van het Nationaal Landschap Groene Hart op recreatief gebied als volgt: een aantrekkelijk metropolitaan landschap dat intensief gebruikt wordt door de ruim zeven miljoen recreanten en toeristen uit de Randstad. Er liggen uitstekende wandel-, fiets- en vaarnetwerken. De verbindingen met de grote steden zijn geoptimaliseerd. Het aanbod aan voorzieningen is het gehele jaar interessant, gevarieerd en concurrerend. Duurzaamheid staat centraal bij ontwikkeling. Binnen dit kader krijgen initiatiefnemers de kans om publiekstrekkers te ontwikkelen. In toenemende mate is het mogelijk meerdere dagen in het Groene Hart te verblijven.
Een van de kernprojecten is waterrecreatie. Het project is er op gericht om de bestuurlijke knelpunten op te lossen en tegelijkertijd het initiatief bij partijen in het gebied te laten. Aan de volgende 10 projecten wordt gewerkt:
1. Stad Land verbindingen 2. Oversteekbaarheid ARK
3. Kwaliteit recreatieve vaarwegen 4. Afstemming brug- en sluisregimes 5. Sloepenroutes en knooppuntsystemen
6. Kaarten, gidsen en App's 7. Kanovaren
8. Water TOP's en transferia 9. Vaararrangementen
10. Aanlegvoorzieningen en havens (Groene Hart, 2013).
Hieronder worden de verschillende projecten verder uitgelegd.
1. STAD LAND VERBINDINGEN
Diverse grote steden zijn direct via het water verbonden met het Groene Hart. Deze steden investeren ook in het versterken van de stad-landverbindingen over het water. Goed voorbeeld is Den Haag waar recent de Curqiushaven is vernieuwd voor recreatief vaarverkeer, voor meerdere bruggen in de stad een groen zone is ingesteld en er zijn nieuwe rondvaartarrangementen ontwikkeld naar Zoetermeer en automuseum Louwman. Ook Rotterdam, Amsterdam, Utrecht en Leiden zijn bezig de vaarverbindingen naar het Groene Hart en vanuit het Groene Hart naar de stadscentra verder te versterken. Rond Amsterdam wordt ook op promotioneel gebied samengewerkt bij het in de markt zetten van nieuwe toeristische arrangementen waar ook varen onderdeel van uit maakt. Vanuit het programmabureau nadrukkelijk de samenwerking gezocht met de grote steden om deze over het water beter te ontsluiten met goed functionerende stad-land vaarverbindingen.
2. OVERSTEEKBAARHEID ARK
Over de oversteekbaarheid van het Amsterdam Rijnkanaal (ARK) zijn op initiatief van het programmabureau meerdere bijeenkomsten belegd met Rijkswaterstaat, provincie Utrecht en betrokken gemeenten. Geconstateerd is dat bij de kruisingen Driemond en Maarsen technische oplossingen kunnen worden gevonden. Voor de knelpunten Nieuwersluis en Leidse Rijn is het wenselijk tot een gebiedsproces te komen. Het programmabureau overlegt op korte termijn met partijen over de verdere aanpak om te komen tot veilige oversteekmogelijkheden. Deze zijn noodzakelijk om de aan beide zijden van het kanaal gelegen recreatieve vaargebieden met elkaar te verbinden.
3. KWALITEIT RECREATIEVE VAARWEGEN
Het programmabureau is bezig met de voorbereiding van een versnellingskamer om tot een goede afstemming te komen in het vaarwegbeheer en het van daaruit behouden van een zo groot mogelijk voor de recreatievaart bevaar aantal wateren.
4. AFSTEMMEN BRUG- EN SLUISREGIMES
Als resultaat van de versnellingskamer brug- en sluisregimes heeft de provincie Zuid-Holland verschillende pilots gestart om de openingstijden van bruggen en sluizen in overeenstemming te brengen met de richtlijnen van de BRTN. Een eerste pilot is op 10 juni gestart voor de ronde Nieuwkoop - Grecht - Oude Rijn. Inmiddels is bekend dat deze pilot ook in 2014 wordt voortgezet. Tegelijkertijd start de provincie met een tweede pilot rond het Aarkanaal en een derde pilot op het Vliet of Rijn-Schiekanaal. Daarnaast zijn er lossen knelpunten zoals de spoorbrug in de Dubbele Wiericke en de Spoorbrug Weesp.
5. SLOEPENROUTES EN KNOOPPUNTSYSTEMEN
In Utrecht is het Recreatieschap Midden-Nederland gestart met de lang verwachte uitbreiding van het al bestaande sloepennetwerk Hollandse Plassen. Tegelijkertijd wordt in de Gooi- en Vechtstreek een sloepennetwerk ingericht over de Vecht, Loosdrechtse Plassen en meerdere historische trekvaarten. Het ontwikkelen van sloepennetwerken vindt ook veel navolging aan de randen van het Groene Hart in Noord- en Zuid-Holland. Ook in Laag Holland, Westland-Midden-Delfland, de Bollenstreek, Zuid- Kennemerland komen netwerken tot ontwikkeling conform de leidraad zoals die in het Groene Hart is ontwikkeld. Het programmabureau jaagt de ontwikkeling van sloepennetwerken in het Groene Hart aan en probeert waar nog witte vlekken zijn deze te vullen door het zoeken van initiatiefnemers en ondersteunen bij het bij elkaar brengen van partijen en rondkrijgen van de financiering. Daarnaast zet het programmabureau in op het zorgen voor een goede aansluiting van het sloepennetwerk met omliggende gebieden en steden. Verwachting is dat al in 2014 een groot deel van het Groene Hart gedekt is meteen aaneengesloten sloepennetwerk dat ook goed aansluit op omliggende gebieden en aanhaakt op stad-landverbindingen met omliggende grote steden.
6. KAARTEN, GIDSEN EN APP'S
Met de ANWB is overleg gevoerd over het over en weer beschikbaar stellen van data voor waterkaarten en APP's. Daarnaast worden diverse private initiatieven rond het ontwikkelen van APP's en kaarten actief gevolgd met als doel tot een zo hoogwaardig mogelijke informatievoorziening richting de waterrecreant in het Groene Hart te komen.
7. KANOVAREN
In samenwerking met de Groene Hart Academie, de kanobonden en meerdere gemeenten wordt gewerkt aan het versterken van het kanonetwerk. Daarbij wordt ook bij de ontwikkeling van sloepennetwerken, aanlegvoorzieningen en TOP's het gebruik van de kano meegenomen. De kanobonden geven zelf ook nadrukkelijk aan graag mee te liften met deze ontwikkelingen en dat met beperkte aanvullingen, zoals aanlegvoorziening met een lage uitstap, het kanovaren in het Groene Hart een stevige impuls kan krijgen.
8. WATER TOP'S EN TRANSFERIA
In het Groene Hart groeit het aantal Toeristische overstapplaatsen (TOP's) en worden de faciliteiten van bestaande TOP's verder uitgebreid. Bij de TOP's die dicht bij open water liggen worden steeds vaker ook de vaarmogelijkheden expliciet aangegeven. Daar is dan de mogelijkheid een boot te huren, of je eigen boot te water te laten, en van daaruit te gaan varen door het Groene Hart. In met name Noord- Holland en Utrecht komen binnenkort nog meerdere nieuwe TOP's tot ontwikkeling waarbij indien ze aan het water liggen ook de vaarmogelijkheden, naast wandelen en fietsen, nadrukkelijk onder de aandacht worden gebracht. In Zuid-Holland is geen grote uitbreiding meer voorzien omdat hier al een groot aantal TOP’s in werking is, waarbij ook de vaarmogelijkheden zijn aangegeven.
9. VAARARRANGEMENTEN
Het Programmabureau is in samenwerking met de Rabobank, ANWB, HISWA en meerdere bedrijven gestart met het verder verkennen van het idee te gaan varen met "witte sloepen" en alternatieve arrangementen te ontwikkelen om een sloep op locatie A te huren en op locatie B in te leveren.
10. AANLEGVOORZIENINGEN EN HAVENS
Het programmabureau heeft er voor gekozen in de Gooi- en Vechtstreek te starten met het verbeteren van de aanlegvoorzieningen. Het gebrek aan kwalitatief hoogwaardige aanlegvoorzieningen is een aandachtspunt in het hele gebied. Tijdens een versnellingskamer in de Gooi- en Vechtstreek zijn 10 kansrijke locaties voor het ontwikkelen nieuwe of vergaand te verbeteren bestaande aanlegvoorzieningen geselecteerd. Voor het ontwikkelen van deze locaties is inmiddels subsidie aangevraagd en gedeeltelijk al verkregen. Daarnaast worden afzonderlijke initiatieven gesteund zoals de ontwikkeling of uitbreiding van jacht- en passantenhavens en de aanleg van passantenplekken bij enkele gemeenten.