Student
Naam student: Jeroen de Boer Profiel: RMP Studentnummer: 500504167 Groep: R07 E-mailadres:jeroen.de.boer3@hva.nl
Telefoonnummer: 06-53941649
Paraaf voor akkoord student:
Datum: 05-06-2012 / aanpassing 27 juni 2012
Naam eerste begeleider: Peter Bosma Naam tweede begeleider: Harold Pflug
Paraaf voor akkoord docent-begeleider en tweede docent: Datum: 05-06-2012
Paraaf voor akkoord afstudeercommissie: Datum:
Gegevens opdrachtgever:
Bedrijf: Evangelische Gemeente Zutphen(hierna te noemen: EGZ)
Naam begeleider vanuit het bedrijf: Cor van de Water / Jaap Kolenberg Functie: Bestuurslid / Webmaster
De probleemsituatie
De EGZ (Evangelische Gemeente Zutphen) is in 1983 ontstaan uit verschillende huisgemeenten in Zutphen. De kerkgemeente komt iedere zondagmorgen samen in de van oorsprong katholieke Emmanuelkerk te Zutphen. De EGZ is een actieve kerkgemeente met 120 vaste leden, en een schommelend aantal bezoekers.
geconstateerd dat deze website niet gebruiksvriendelijk, doeltreffend en aantrekkelijk is. Henk de Oude (lid van de EGZ) heeft kleinschalig onderzoek gedaan naar de media binnen de EGZ (2012). De website kwam daar het minst positief uit. Op de website wordt een grote hoeveelheid informatie (ruim 30 pagina’s) gepresenteerd, op een manier die niet duidelijk gestructureerd is. De navigatiestructuur is niet overzichtelijk, want alle categorieën en pagina’s staan in één lange rij gepresenteerd. Wanneer een bezoeker informatie zoekt over een specifiek onderwerp, zal hij of zij het betreffende onderwerp op moeten zoeken in een lijst van verschillende pagina’s. De website voldoet daarmee niet aan de criteria van het ccc-webmodel (gebaseerd op het ccc- tekstmodel van Renkema (2006), waarin wordt gesteld dat de kwaliteit van een tekst meetbaar is middels drie criteria op vijf niveaus) van Hans van Driel in ‘Digitale communicatie’ (2005). Een mogelijke oorzaak kan zijn dat de vormgeving verband houdt met de gebruiksvriendelijkheid, deze hypothese zal ik in mijn onderzoek toetsen.
Mijn opdrachtgever, Cor van de Water is bestuurslid van de EGZ. Hij kan de resultaten van mijn onderzoek gebruiken om samen met de websitebeheerder keuzes te maken om de website te verbeteren.
Wanneer is het probleem ontstaan?
Feitelijk gezien is het probleem ontstaan bij het in gebruik nemen van de eerste website van de EGZ: deze was niet veel anders dan de ‘vernieuwde’ website, die in februari 2010 in gebruik werd genomen. Aan de website zelf is niets tot weinig veranderd, terwijl er vele malen meer informatie op wordt aangeboden.
Waarom is het een probleem?
Bovengenoemdesituatie is een probleem omdat de website informatie moet bieden aan zowel leden van de kerkgemeente als ook bezoekers van de website. Alle informatie die op de website wordt aangeboden moet gemakkelijk te vinden zijn. De website moet namelijk niet alleen gaan dienen als communicatiemiddel voor de kerkgemeente, het moet ook een visitekaartje zijn voor bezoekers.
Waar doet het probleem zich voor?
Het probleem doet zich voor op de website van de EGZ.
Hoe/waardoor is het probleem ontstaan?
Het probleem is ontstaan doordat de (eerste) website niet is opgezet door professionals. Later is deze website vernieuwd. De gebruiksvriendelijkheid en de overzichtelijkheid is er echter erg op achteruit gegaan. Mede omdat er steeds informatie bij komt en er zelden wat verwijderd wordt, verliest de website haar overzicht. Deze belangrijke eigenschappen waren al niet tot weinig aanwezig, maar zijn verminderd na de vernieuwing.
Probleemstelling
Hoe kan de website van de EGZ doeltreffend, aantrekkelijk en gebruiksvriendelijk worden gemaakt voor zowel de leden als de bezoekers van de website?
Doelstelling
Inzicht brengen in de mankementen van de website van de EGZ en de mogelijkheden om hier verbetering in aan te brengen, advies te geven over het toepassen van deze verbeteringen in de vorm van een adviesrapport.
De website heeft twee doelgroepen, en daarmee is er ook verschil in welke informatie wordt aangeboden. De bezoekers hebben geen toegang tot privacygevoelige informatie zoals
adresgegevens en foto’s. De leden hebben een account met inlogcode, waarmee zij wél toegang hebben tot deze gegevens.
Deelvragen
Deelvraag 1:
Wat zijn de belangrijkste overeenkomsten en verschillen tussen de website van de EGZ en haar best-practices van websites van overige kerkelijke organisaties?
(De best-practices zijn: Berea Zutphen, Christelijk Gereformeerde Kerk Zutphen, Evangelische Gemeente Zeewolde, Schuilplaats.net.)
- Is er sprake van verschillen in de structuur van de website?
- Wordt er bij de best-practices dezelfde hoeveelheid informatie aangeboden? - Wat is het doel van de best-practices?
- Beogen de best-practices dezelfde doelgroepen?
Deelvraag 2:
Op welke wijze kan het gebruik van een ander medium (magazine, nieuwsbrief, social media) binnen de EGZ bijdragen aan de doeltreffendheid van de EGZ-website?
- Welke media heeft de EGZ op dit moment in gebruik? - Welke media zou de EGZ nog in kunnen zetten?
- Hoe kan een ander medium bijdragen aan de doeltreffendheid van de EGZ-website? (conclusie)
Deelvraag 3:
Hoe gebruiksvriendelijk/doeltreffend/aantrekkelijk is de website van de EGZ nu?
(Past de lay-out bij de doelgroep? Is de domeinnaam gemakkelijk te onthouden? Is er sprake van een overzichtelijk menu? Past de uitstraling bij de doelgroep? Is er een mogelijkheid om contact te zoeken? Staan er ‘dode’ links op de website?)
(http://creartions.nl/site/seo-blog/website-usability/)
Deelvraag 4:
Wat is precies de doelstelling van de website, waar zou zij voor kunnen/moeten dienen?(Deze deelvraag valt uiteen in de volgende vragen:
- Wat zijn de intenties van de maker? - Wie zijn de leden van de EGZ? - Wat doet de EGZ?
- Wat moet de website kunnen en wat niet?
- Welke content moet op de website aanwezig zijn en welke niet? - Welke ‘tone of voice’ dient gebruikt te worden op de website?
Ook wil ik bij deze deelvraag gebruik maken van kwalitatief diepte-interview met een professional)
Deelvraag 5:
Wat zijn de wensen van de bezoeker/gebruiker? (Wat zijn de meningen van de gebruikers?) - Wat zijn de verwachtingen van de bezoeker/gebruiker met betrekking tot:
- De content? - De opbouw?
- De (navigatie)structuur? - De presentatie?
- De formulering (tone of voice)?
- Wat is het doel van de bezoeker/gebruiker?
- Wat zijn de wensen van de bezoeker/gebruiker met betrekking tot: - De content?
- De opbouw?
- De (navigatie)structuur? - De presentatie?
Matrix deelvragen/methode van onderzoek
Deskresearch Fieldresearch Internationale
component Kwantitatief onderzoek Kwalitatief onderzoek Deelvraag 1 X Deelvraag 2 X Deelvraag 3 observatie Deelvraag 4 X diepte-interview Deelvraag 5 enquête
Verantwoording methode van onderzoek
1. In mijn onderzoek wil ik de volgende wijzen van informatie verzamelen gebruiken: - Deskresearch: het grootste deel van het onderzoek (deelvraag 1,2,4) zal van achter mijn bureau plaatsvinden. Mijn ondervindingen met betrekking tot de website, het raadplegen van bronnen en de vergelijkingen die ik maak tussen de website en haar best-practices vallen onder deskresearch. De website-analyse vindt plaats middels de methode van ‘de Internet Scorecard 2.0’, geschreven door Geert Jan Smits en Joost Steins Bisschop (2011). Tevens zal het verbeteradvies op deze methode gestoeld zijn.Als toevoeging op ‘de Internet Scorecard 2.0’zal ik de website beoordelen door middel van de criterialijsten van Creartions(2010) - Enquêtevragen: De EGZ heeft ongeveer 120 leden, met daarnaast een groep van terugkerende niet-leden, bestaand uit ongeveer 50 mensen. 90 leden hebben zich op de website van de EGZ geregistreerd. Om er achter te komen wat precies de wensen en de belangen van de bezoekers en gebruikers zijn, doe ik eerst een pre-test (met open vragen) onder 45 leden van de EGZ. Vervolgens stel ik op basis daarvan een enquête op, die ik zal afnemen onder de 90 gebruikers van de website. Bij het ontwikkelen, het afnemen en het analyseren van de enquête en de uitslagen maak ik gebruik van hoofdstuk 4 en 5 van het boek ‘Wat is Onderzoek?’ van Nel Verhoeven.
- Observatie: de gebruiksvriendelijkheid van websites is te testen middels observatie. Mijn plan is om een vijftal mensen te observeren die scenario’s doorlopen. De deelnemers krijgen de opdracht om acties uit te voeren op de website (zoals het zoeken van informatie, het versturen van een contactformulier, etc.), terwijl zij hardop denken. Ik zal vervolgens de resultaten vergelijken met de resultaten van best-practices. (zie deelvraag 4)
Het boek ‘Wat is Onderzoek?’ van Nel Verhoeven zal ook bij het observatieonderzoek geraadpleegd worden.
- Kwalitatief diepte-interview: ik zal door middel van een open (gestructureerd) interview zal ik professionals om hun mening vragen omtrent de gebruiksvriendelijkheid, de aantrekkelijkheid en de doeltreffendheid van de website van de EGZ.
2. Kwaliteit van de onderzoekinstrumenten:
De enquête zal afgenomen worden onder alle gebruikers van de website. De respons zal geen 100% zijn maar naar verwachting zal de respons voldoende zijn om een betrouwbaar
onderzoek te kunnen leveren.
3. Verantwoording van de steekproef:
De populatie is te splitsen in twee groepen: enerzijds zijn er de gebruikers, dit zijn leden van de EGZ, en bezoekers. De EGZ heeft rond de120 leden. Van deze 120 leden zijn er 90 geregistreerd op de website. Ik wil bij alle 90 gebruikers een enquête afnemen. Ik hoop op een zo hoog mogelijke respons, en ga er vanuit dat een respons van 50 haalbaar is. Daarnaast zijn er natuurlijk de bezoekers, maar omdat deze niet te achterhalen zijn is het niet mogelijk om ook deze mensen deel te laten nemen aan de enquête.
4. Beschrijving van de data-analysemethode:
De data-analysemethode is kwantitatief, want ik ben van plan geen of weinig gebruik te maken van open vragen. De resultaten van de enquête zullen dus cijfermatig zijn.Ik heb gekozen voor de enquête omdat ik de meningen van zo veel mogelijk gebruikers wil
achterhalen. Met een enquête is dit mogelijk, bij kwalitatief onderzoek is het slechts mogelijk een select aantal gebruikers te ondervragen.
Concept hoofdstukindeling Inhoud Titelblad Voorwoord Management samenvatting Inhoudsopgave 1 Inleiding
1.1 Aanleiding van het onderzoek 1.2 Doelstelling
1.3 Probleemstelling
1.4 Opbouw van het rapport
2 Methoden en technieken 2.1 Onderzoeksontwerp 2.2 Operationalisatie
2.3 Analysemethode 3 Kennisoverzicht 3.1 Begripsafbakening 3.2 Opdrachtgever 3.3 Relevante theorieën 3.4 Doelgroepanalyse
4 Best practices van kerkelijke websites (deelvraag 1)
5 Andere media binnen de EGZ (deelvraag 2)
6 Hoe gebruiksvriendelijk/doeltreffend/aantrekkelijk is EGZonline? (deelvraag 3) 6.1 Theorie met betrekking tot de usability-test
7 De intenties van EGZonline (deelvraag 4)
8 Resultaten van de eigen onderzoeksmethoden
9 De wensen van de bezoeker/gebruiker (deelvraag 5) 9.1 Verloop van dataverzameling en respons
9.2 Kwantitatieve en kwalitatieve resultaten
10 Conclusie
10.1 Conclusies van de resultaten
11 Herhaling en beantwoording probleemstelling
Literatuurlijst Bijlagen
Uitgeschreven waarnemingen observatie Uitgeschreven interviews met professionals
Vorm beroepsproduct
De vorm van het beroepsproduct is een adviesrapport. De omvang van dit advies zal – naar schatting – rond de 10 pagina’s bedragen. Ik heb gekozen voor een adviesrapport omdat in dat geval duidelijk is wat de beheerder van de website stapsgewijs kan veranderen om de website te verbeteren. In het adviesrapport zal een plan van aanpak voor het verbeteren van de
navigatiestructuur opgenomen zijn. De doelgroep van het adviesrapport is het bestuur van de EGZ en de beheerder van de website.
Naast het adviesrapport maak ik tevens een dummy van de verbeteringen in de website.
Tijdsplanning
5 juni: Definitief Plan van Aanpak inleveren
18 juni: Concept-hoofdstukken die ik tot op dat moment heb geschreven ter goedkeuring naar afstudeerdocent
13 juli: Enquêtevragen ter goedkeuring naar docent Observatieplan ter goedkeuring naar docent 19/22 juli: Afnemen enquête en observeren
27 juli: Analyse van onderzoeksresultaten af
13 aug. Hoofdstukken over eigen onderzoek ter goedkeuring mailen 2 okt. Definitieve eindopdracht inleveren
Afspraken over de begeleiding
Ik vind het prettig om regelmatig verslag uit te moeten brengen en feedback te ontvangen over hetgeen ik tot op dat moment heb gemaakt. Uiteraard zal ik zelf inschatten op welke punten ik feedback nodig denk te hebben.
Bronnen (literatuurlijst)
1. Auteur en titel: Michels, W.J. (2006) Communicatie handboek. Groningen/Houten: Wolters- Noordhoff.
Belangrijkste bevinding:
Nuttig boek wat mij verder kan helpen omtrent communicatie in zijn algemeenheid, maar ook met het analyseren van de communicatiemiddelen. Daarbij helpt het boek me om een communicatieplan te schrijven (5.1-5.8). Het deel van de website dat slechts beschikbaar is voor leden van de EGZ maakt deel uit van de interne communicatie van de EGZ. Voor de planmatige aanpak van dit gedeelte raadpleeg ik het hoofdstuk interne communicatie (6.1-6.6).
2. Auteur en titel: Smits, G.J. & Steins Bisschop, J. (2009) De Internet Scorecard 2.0. Amsterdam: Pearson Education Benelux.
Belangrijkste bevinding:
Dit boek beschrijft het doeltreffend analyseren van (met name commerciële) websites. De analysemethode van de Internet Scorecard (ISC) maakt gebruik van vier
perspectieven die in nauw contact staan met de te kiezen strategie. Deze werkwijze helpt om de vertaalslag te maken van strategie naar concrete doelstellingen.
‘De Internet Scorecard 2.0’ zal dienen als naslagwerk bij het (her)ontwikkelen van de online-strategie (2.7) en het gebruik van de Internet Scorecard-methode (3.1- 3.8).
3. Auteur en titel: Verhoeven, N. (2004) Wat is onderzoek? Amsterdam: Uitgeverij Boom. Belangrijkste bevinding:
Het boek ‘Wat is onderzoek?’ zal me helpen met het opstarten van mijn onderzoek rondom de media in de EGZ. Zowel in het vaststellen van het onderzoekstype (4.4) als in het in praktijk brengen hiervan (5.1-5.5). Ook vind ik in dit boek belangrijke
handvatten en nuttige tips omtrent het samenstellen van het onderzoeksrapport (10.1- 10.3)
4. Auteur en titel: Driel, van H. (2005). Digitale communicatie; Boom onderwijs Belangrijkste bevinding:
Dit boek telt twee hoofdstukken die belangrijk zijn binnen mijn onderzoek:
‘Websiteanalyse’ beschrijft de drie fasen waarin de kwaliteit van de online communicatie wordt getoetst. ‘De beoordeling van de kwaliteit van websites’ beschrijft hoe onderzoek kan worden gedaan naar hoe gebruikers tegenover de website staan. Een aantal
analysemethoden uit deze hoofdstukken ga ik gebruiken, zoals ‘de hardopdenkmethode’, en de vragenlijst.
5. Auteur en titel: Beaird, J. (2007) The Principles of beautiful web design; Sitepoint Belangrijkste bevinding:
Het eerste hoofdstuk is getiteld ‘Layout and composition’, en belicht het vormgeven van een website in de breedste zin van het woord. Het beschrijft de ingrediënten van een goede, mooie en mede daardoor ook doeltreffende website. Dit hoofdstuk vertelt veel over hoe de anatomie, de structuur en de layout van een website geanalyseerd dienen te worden.
6. Auteur en titel: www.creartions.nl (2010) White paper Website Usability v. 1.0
Belangrijkste bevinding:
Een nuttig paper die kort en bondig uitleg geeft over onderzoek naar website usability. In het artikel bevinden zich diverse criterialijsten, die ik ga gebruiken in mijn onderzoek, als toevoeging op de analysemethode van ‘de Internet Scorecard 2.0’.