Om het onderzoek compleet te maken zal er ook een interview worden gehouden bij een van de bedrijven die in het vorige hoofdstuk al is beschreven. Doel van het interview is achterhalen waarom het gekozen bedrijf op deze manier de inkoop van eigen aandelen heeft gedaan. Ook zal er worden gevraagd waarom het inkoopprogramma het meest voor de hand ligt in plaats van investeringen. In dit hoofdstuk zullen verschillende vragen besproken worden met een toelichting erbij wat het doel van deze vraag is. In de bijlage staan de interviewvragen zonder toelichting zoals ze gesteld gaan worden bij het daadwerkelijke interview.
14.1 Keuze van bedrijf
Zoals al in de inleiding van het hoofdstuk is geschreven zal een van de bedrijven worden gekozen die in hoofdstuk 12 zijn beschreven. De keuze valt op TNT Groep, omdat er bij deze organisatie een aantal zaken nog niet helemaal duidelijk is. Zo roept de inkoop van eigen aandelen vragen op waarom er geen overname wordt gedaan terwijl een aantal jaren geleden al geprobeerd is een Deens postbedrijf over te nemen. Ook is het van belang te weten hoe de werknemers hebben gereageerd op de inkoop van eigen aandelen. Vinden zij het een goed idee of verzetten deze zich tegen de plannen omdat er mogelijk bezuinigingsrondes worden aangekondigd? In de volgende paragraaf zullen de interviewvragen worden uitgewerkt en per vraag zal worden aangegeven met welk doel deze vraag gesteld wordt.
14.2 Interviewvragen met toelichting
In deze paragraaf zal aandacht worden besteed aan het opstellen van de interviewvragen. Ook zal hier duidelijk worden gemaakt met wel doel de vragen worden gesteld. Het is namelijk belangrijk aan te geven waarom het van belang is om de informatie waarnaar gevraagd wordt te weten. Er zijn verschillende invalshoeken die met het onderzoek aan bod komen. Te denken valt aan de context die beschreven is in de eerste 8 hoofdstukken. De vragen zullen nu een voor een behandeld worden.
Interviewvragen en doel van interview
Het doel van het interview is achterhalen wat de achtergrond van het inkoopprogramma is, in kaart brengen wat de diepere redenen achter de inkoop is, hoe het proces is verlopen en tegen welke regels ze aanlopen. De vragen zullen nu een voor een behandeld worden in de bijlage komen de vragen te staan zonder toelichting. Wat is de belangrijkste reden om eigen aandelen in te kopen?
In het vorige hoofdstuk is wel ingegaan op de reden en de achtergrond maar in het interview is het de bedoeling nader in te gaan op de mogelijke redenen van inkoop van eigen aandelen. Zo kan het zijn dat de inkoop wordt gebruikt om het belang van de staat in de organisatie te verminderen of doordat ze geen
investeringsmogelijkheden hebben. Ook teveel geld in kas kan een reden zijn dus met andere woorden interessant om nog eens nader op in te gaan.
Hebben jullie ook nog andere belangrijke redenen om aandelen in te kopen en wat vinden jullie niet belangrijk? Het is ook voor de volledigheid belangrijk om te weten of er ook nog andere reden zijn om eigen aandelen in te kopen op de beurs. Ook kan er bij de gegevensanalyse een volgorde worden gemaakt met betrekking tot de belangrijkheid. Op deze manier wordt achterhaald wat de werkelijke achtergrond is van de inkoop van eigen aandelen.
Een aantal jaren terug probeerde TNT een Deens bedrijf over te nemen, waarom doen jullie die overname nu niet in plaats van een inkoopprogramma?
Omdat door de verkoop van de logistieke tak van deze organisatie veel geld in kas is zou dit geld worden gebruikt om een overname te kunnen doen. Aangezien TNT aantal jaren geleden bezig was met de overname van een Deens bedrijf roept het gelijk de vraag op waarom deze beoogde overname nu niet wordt gedaan. Ook kan mogelijk op deze manier worden achterhaald of er andere belangen in het spel zijn die deze overname belemmeren. Daarom van belang om deze vraag te stellen.
Hoe keken de aandeelhouders tegen de inkoopplannen aan?
Het is ook handig om te weten of de aandeelhouders in eerste instantie positief waren of dat pas nadat de argumenten voor de inkoop bekend waren geworden. Ook is het interessant om te horen hoe de aandeelhouders die tegen zijn toch over zijn gehaald om toch voor het inkoopprogramma te stemmen en wat de organisatie doet bij degenen die tegen de inkoop blijven.
Stelden de aandeelhouders nog bepaalde voorwaarden tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders? Het gaat hier om speciale eisen die de aandeelhouders kunnen stellen tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders. Te denken valt aan voorwaarden over prijs en condities bij eventuele tussentijdse afbreking van het inkoopprogramma. Ook de mogelijke periode waarbinnen de aandelen kunnen worden gekocht kan als voorwaarde worden gesteld bij een inkoopprogramma. Op deze manier kunnen de speciale voorwaarden in kaart worden gebracht.
Wat was algemeen gesproken de mening van de werknemers over het inkoopprogramma?
Het kan zijn dat werknemers vraagtekens hebben bij een dergelijk inkoopprogramma vraagtekens kunnen hebben. Zo kunnen ze in geval van teveel geld in kas het vreemd vinden dat er een bezuinigingsronde met ontslagen vallen terwijl er voldoende geld is om het huidige werknemersbestand te kunnen handhaven. De vraag is hoe is dit door de organisatie gecommuniceerd naar aanleiding van mogelijke vragen door de werknemers. Aansluitend op de vorige vraag hoe is er omgegaan met eventuele vragen van de werknemers?
Werknemers kunnen weerstand hebben tegen veranderingen. Ook bij het inkopen van aandelen kunnen er vragen zijn van werknemers. Het is in het kader van het onderzoek belangrijk om te weten hoe er met de werknemers gecommuniceerd wordt.
Hoe is het inkoopproces verlopen?
Met deze vraag wordt bedoeld of het inkoopprogramma vlekkeloos en volgens plan verloopt of dat er
omstandigheden zijn die het proces vertragen. Ook kan het zijn dat er dwarsliggende aandeelhouders zijn die het proces bewust willen vertragen. Dus belangrijk om te weten welke mogelijke ongunstige omstandigheden er zijn die het inkoopproces nadelig beïnvloeden.
Waren er nog fiscale consequenties aan het inkoopprogramma verbonden?
Niet alleen van belang is of er belasting moet worden betaald of dat er vrijstelling voor de belasting is. Ook is het van belang onder welke belasting de inkoop valt. Er zijn verschillende mogelijkheden en het is van belang precies te weten welke regels er gelden voor de inkoop van eigen aandelen. Daarnaast kan op deze manier ook
achterhaald worden of er problemen waren met de fiscale regels. Te denken valt aan mogelijke inkoop via zogenaamd tweede loket of andere regels die in Hoofdstuk 7 zijn besproken.
Wat waren de juridische regels van de inkoop die van toepassing waren op de inkoop?
Hier gaat het om de regels welke zijn toegepast bij het inkoopprogramma. Ook kan het zijn dat het bedrijf mogelijk problemen heeft gehad met het toepassen van bepaalde regels en welke regels juist niet relevant waren.
Daarnaast wordt hier rekening gehouden met de Europese regels. Onder welke omstandigheden wordt een inkoopprogramma afgebroken?
Dit is ook erg interessant om te weten. Voornamelijk de voorwaarden die worden gesteld om het
inkoopprogramma af te breken. Ook kan het zijn dat het aantal beoogde aandelen eerder is bereikt dan volgens de afspraken gepland is. Daarnaast is het ook belangrijk om te weten hoe de aandeelhouders met deze informatie omgaan.
Aansluitend op de vorige vraag op welke manier wordt deze stopzetting naar buiten gebracht?
Hierbij gaat het om de regels die bij een tussentijdse onderbreking van het inkoopprogramma worden toegepast. Wordt ook de reden van de onderbreking aangekondigd. Zijn er dwingende redenen om het programma stop te zetten die de buitenwereld en de markt dan moeten weten.
Wordt er in de toekomst nog een inkoopprogramma gedaan en onder welke omstandigheden?
Wel een vraag die niet zo eenvoudig kan worden beantwoord. Hooguit kunnen ze antwoorden dat ze eventueel een inkoopprogramma aankondigen als er aan bepaalde criteria is voldaan. Ook kunnen ze aangeven of het huidige inkoopprogramma afdoende is om het probleem waarom deze inkoop plaatsvindt op te lossen.
Dit is het geplande interview dat zal worden afgenomen bij TNT. De antwoorden zullen vraag voor vraag worden ingevuld tijdens het interview. In het volgende hoofdstuk zullen de vragen worden beantwoord naar aanleiding van het interview met een van de medewerkers van TNT.
14.3 Uitwerking interview
Met de vragen uit het vorige hoofdstuk zal het daadwerkelijke interview worden afgenomen. Het bedrijf dat uitgekozen is heet TNT Groep. Het interview heeft plaatsgevonden op 6 augustus 2007. Er is gesproken met mevrouw S. Post. Positief is dat de afhandeling van het interview vlot is afgehandeld. Een minder sterk punt is dat door tijdgebrek van de geïnterviewde de antwoorden op het interview soms erg kort zijn. Ook was er geen gelegenheid om dieper op de antwoorden in te gaan. Er zal nu per vraag het antwoord worden uitgewerkt wat gegeven is op basis van het interview. Aansluitend zal in het volgende hoofdstuk de resultaten van het interview verder worden uitgewerkt.
Antwoorden van het interview
1. Wat is voor jullie de belangrijkste reden om eigen aandelen in te kopen?
De belangrijkste reden om eigen aandelen in te kopen is om geld terug te geven aan de aandeelhouders. Investeerders willen dit graag en bovendien is het ook fiscaal aantrekkelijk omdat het mogelijk is om belastingvrij de aandelen in te kopen.
2. Hebben jullie ook nog andere belangrijke redenen om aandelen in te kopen en wat vinden jullie niet belangrijk? Er zijn geen andere redenen genoemd die belangrijk zijn om eigen aandelen in te kopen.
3. Een aantal jaren terug probeerde TNT een Deens postbedrijf over te nemen, waarom doen jullie die overname nu niet in plaats van een inkoopprogramma?
Het antwoord is dat het bedrijf simpelweg te duur is. TNT vindt het niet aantrekkelijk om dit bedrijf over te nemen. Als er een goede acquisitiekandidaat wordt deze wel overgenomen. Vorig jaar heeft TNT drie bedrijven
overgenomen.
4. Hoe keken de aandeelhouders tegen de inkoopplannen aan?
De aandeelhouders keken positief tegen de plannen aan temeer omdat er al afspraken waren gemaakt om geld terug te geven aan de aandeelhouders. De aandeelhouders stelden geen vragen.
5. Stelden de aandeelhouders nog bepaalde voorwaarden tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders?
Er zijn geen voorwaarden gesteld bij de inkoop van eigen aandelen. Dit blijkt ook uit het antwoord op de vorige vraag.
6. Wat was algemeen gesproken de mening van de werknemers over het inkoopprogramma? Deze vraag is niet relevant voor TNT. Het gaat vooral om wat de investeerders willen.
7. Aansluitend op de vorige vraag hoe is omgegaan met de eventuele vragen van de werknemers?
Deze vraag is niet meer relevant gegeven het antwoord op Vraag 6.
8. Hoe is het inkoopproces verlopen?
Het inkoopproces is zonder problemen verlopen. Hierbij kan worden opgemerkt dat het outsourced is aan ABN AMRO onder vermelding van Safe Harbour rules.
9. Waren er nog fiscale consequenties aan het inkoopprogramma verbonden?
Dit viel onder de fiscale vrijstelling zodat er geen fiscale consequenties zijn verbonden aan de inkoop van eigen aandelen.
10. Wat waren de juridische regels van de inkoop die van toepassing waren op de inkoop?
Hier werd als antwoord gegeven dat de gebruikelijke juridische regels zijn gevolgd om het inkoopprogramma mogelijk te maken.
11. Onder welke omstandigheden wordt een inkoopprogramma afgebroken?
Geen omstandigheden aanwezig en genoemd waarop het inkoopprogramma zal worden afgebroken. 12. Aansluitend op de vorige vraag op welke manier wordt deze stopzetting naar buiten gebracht? Niet relevant gegeven het antwoord op de vorige vraag.
Er is net een nieuw programma aangekondigd van 500 miljoen euro en ze geven aan dat er nieuwe programma’s kunnen volgen.
14.4 Gegevensanalyse interview
Naar aanleiding van antwoorden van het interview volgt hier nog een analyse van de resultaten van het interview. De gegevens worden alleen verder geanalyseerd als een antwoord op een vraag daar aanleiding toe geeft. Het eerste antwoord, dat vragen oproept is het antwoord op de eerste vraag dat inkoop van eigen aandelen fiscaal aantrekkelijk is. Er zijn twee mogelijke verklaringen voor dit antwoord. De eerste verklaring is dat het inkoopprogramma met een fiscale vrijstelling plaatsvindt. De tweede mogelijkheid zit hem in het feit dat door een inkoopprogramma het eigen vermogen wordt verkleind en gedeeltelijk het vreemd vermogen wordt vergroot. Hierdoor treedt de hefboomwerking op en de rente op vreemd vermogen kan worden afgetrokken van de belasting. De reden dat de fiscale aantrekkelijk is, luidt: doordat het inkoopprogramma niet alleen via een fiscale vrijstelling plaatsvindt maar ook doordat de verhouding tussen het vreemd vermogen en het eigen vermogen is aangepast door het inkoopprogramma hoeft er minder dividendbelasting te worden betaald door minder eigen vermogen.
Een tweede antwoord dat vragen oproept gaat over het antwoord van TNT dat ze in 2006 drie bedrijven hebben
overgenomen. De vraag is welke drie bedrijven dat zijn geweest. De drie bedrijven zijn:50 Het Spaanse
binnenlandse distributiebedrijf TG+, Postcon Deutschland AG en het Indiase Speedage. Hieruit blijkt dat de overtallige middelen niet zonder meer worden teruggegeven aan de aandeelhouders. Er worden ook belangrijke overnames gedaan zoals deze drie bedrijven en er zijn nog meer acquisitiekandidaten aanwezig zoals Hoau Group.
Een derde punt is de outsourcing aan ABN Amro. Dit gaat gepaard met safe harbour rules. Dit is er opgericht om
handelsbelemmeringen tussen de Verenigde Staten en Europa te voorkomen.51 Ook is het zo dat de
persoonsgegevens beschermd moeten worden bij de inkoop van eigen aandelen. Deze overeenkomst is niet direct te kwalificeren als inkoop van eigen aandelen via tweede loket, omdat bij inkoop van eigen aandelen via tweede loket de fiscale vrijstelling niet geldt. Het doel van het inkoopprogramma is dan ook niet gericht op de omzeiling van de belasting. De fiscale vrijstelling geldt alleen als ABN AMRO feitelijk risico loopt bij de inkoop van de aandelen voor TNT. Dit betekent dan ook dat ABN AMRO feitelijk eigenaar is van de aandelen alvorens ze deze aandelen aanbiedt aan TNT. Anders zou het probleem ontstaan dat TNT alsnog dividendbelasting moet betalen over het inkoopprogramma. Aanvullend wordt er nog aan andere voorwaarden voldaan voor vrijstelling die toepassing voor de inkoop van eigen aandelen. Zo worden de ingekochte aandelen officieel verhandeld op Euronext en het bedrag van inkoop zijn aanzienlijke bedragen zoals 1,4 miljard euro of 500 miljoen euro. De vrijstelling geldt alleen als het inkoopbedrag aanzienlijk is. Verder mag het 4 jaar voor de inkoop het geplaatste kapitaal niet zijn vergroot.
50Achtergrondinformatie is afkomstig van tnt.com(2007) http://group.tnt.com/annualreports/annualreport06/annual-overview/ov_01_nl.html(11-08-2007)
51 Voor meer informatie wordt verwezen naar computable.nl(2007) http://www.computable.nl/artikel.jsp?archive=1&id=1352353(15-08-2007)
Als laatste wordt er aandacht besteed aan de juridische regels. In eerste plaats gelden de Nederlandse regels maar ook de Europese regels omdat TNT een invloedrijke markt heeft in Europa. Zo laat TNT elke week zien hoeveel aandelen er ingekocht worden en tegen welke prijs. Dit is ook verplicht gesteld in de Europese regels. Ook houdt TNT zich strikt aan de regels van openbaarmaking om te voorkomen dat er misbruik van voorkennis wordt gemaakt. Daarnaast moet TNT zich houden aan de handelsvoorwaarden zoals de prijs waarbij de prijs niet hoger mag zijn dan de laatste onafhankelijke transactie en dat het volume van inkoop niet groter mag zijn van 25 procent van het gemiddelde dagvolume. Als laatste kan er vermeld worden dat TNT zich ook aan de
verbodsperiode heeft gehouden omdat anders de handel nietig is. Aansluitend zal in een tabel worden getoond Vraag Antwoord Wat is de belangrijkste reden om eigen aandelen in te
kopen?
Geld terug geven aan aandeelhouders met als extra voordeel dat het fiscaal voordelig is.
Een aantal jaren terug probeerden jullie een Deens postbedrijf over te nemen waarom doen jullie dat nu niet?
Dit bedrijf was te duur. Als er een goede
acquisitiekandidaat is dan wordt deze overgenomen. Zo hebben ze in 2006 drie bedrijven overgenomen. Deze drie bedrijven zijn TG+, Postcon Deutschland AG en het Indiase Speedage.
Hoe keken de aandeelhouders tegen de inkoopplannen aan?
Ze keken er positief tegen aan en stelden geen aanvullende voorwaarden.
Hoe is het inkoopproces verlopen? Het inkoopproces is zonder problemen verlopen en het
was geoutsources aan ABN AMRO. Waren er nog fiscale consequenties aan het
inkoopprogramma verbonden?
Nee het kon allemaal met een fiscale vrijstelling. Wat waren de juridische regels van de inkoop die van
toepassing waren op de inkoop?
De gebruikelijke juridische regels die hiervoor gelden. Wordt er in de toekomst nog een inkoopprogramma
gedaan en onder welke omstandigheden?
Er is net een nieuw programma aangekondigd van €500 miljoen en daarna eventueel anderen. Figuur 14.1 Samenvatting interview.