Operationalisering theoretische kernelementen

Als uitgangspunt in deze thesis is verondersteld, dat er een verband bestaat tussen de kwaliteit van samenwerking en het succes van ontwikkeling van MMV. In het theoretisch kader is beschreven dat openheid, voortgang, bescherming van kernwaarden en aandacht voor inhoud belangrijke kernelementen zijn die invloed hebben op het samenwerkingproces. Echter omdat dit betrekkelijk vage begrippen zijn, moeilijk waarneembaar in de praktijk ,worden in deze paragraaf de begrippen geoperationaliseerd. Complexe, abstracte begrippen worden omgezet in nauwkeurig omschreven begrippen.

De operationalisatie van de theoretische kernelementen vindt plaats in tabel 5. De opsplitsing van de vier kernelementen en de bijbehorende variabelen zijn eerder behandeld in het theoretisch kader en gebaseerd op het werk van De Bruijn, Ten Heuvelhof en In ‟t Veld (2008). De derde kolom geeft aan hoe vanuit de theorie het wenselijk is geacht om aan samenwerking binnen netwerken vorm te geven. Tenslotte zijn de variabelen in de laatste kolom omgezet tot interviewvragen. De antwoorden, gerelateerd aan de casestudies vormen de basis voor de inventarisatie van de successen en knelpunten.

Kernelementen Indicatoren Theoretische wenselijke invulling Interviewvragen

Openheid Betrokken partijen Wanneer alle partijen vanaf begin af aan

betrokken zijn bij de samenwerking zal het draagvlak voor samenwerking worden vergroot.

Waren alle partijen vanaf het eerste moment betrokken bij de ontwikkeling van het MMV of zijn er partijen later afgevallen of later aangesloten?

Inhoudelijke keuzes Wanneer betrokken partijen tijdens de samenwerking mee kunnen beslissen over de ontwikkeling van de MMV, zullen partijen eerder geprikkeld worden tot samenwerking

Welke rol heeft de corporatie aan de betrokken partijen gegeven tijdens de ontwikkeling van het MMV?

Transparantie Samenwerking waarin aandacht is voor transparantie, omtrent proces, belangen en middelen, stimuleert het vertrouwen van betrokken partijen en daarmee de voortgang van het proces.

Was voor de betrokken partijen duidelijk hoe de procesgang verliep, dan wel zou verlopen?

Gaven de betrokken partijen duidelijk aan welke belangen een rol speelden gedurende de ontwikkelingsfase van het MMV?

Was duidelijk welke middelen de betrokken partijen zouden inzetten om de ontwikkeling van het MMV mogelijk te maken?

Bescherming

kernwaarden Bescherming van de kernwaarden Betrokken partijen geven vanaf het begin af aan welke kernbelangen beschermd moeten worden. Wanneer tijdens het proces met deze kernbelangen rekening wordt gehouden, zal de samenwerking eerdere tot

Werden de belangen van de betrokken partijen goed beschermd, benoemd en erkend in het besluitvormingproces?

stand komen. Commitment aan het

proces Wanneer partijen zich niet aan het resultaat hoeven te committeren , ontstaat meer veiligheid en ruimte in de samenwerking

Committeerden de partijen gedurende de ontwikkeling zich aan het proces of aan de inhoud?

Exit-regels Wanneer er tussentijds een mogelijkheid bestaat om uit de besluitvorming te stappen, zullen partijen zich veiliger voelen en daardoor sneller committeren.

Hadden de betrokken partijen gedurende de ontwikkeling van een MMV de mogelijkheid om uit het besluitvormingsproces te stappen?

Voortgang Besef van urgentie Wanneer problemen ,die ten grondslag

liggen aan de ontwikkeling van het MMV en de bijbehorende oplossing, door alle partijen wordt erkend, zal men meer druk voelen om samen te werken

Werd de noodzaak tot ontwikkeling van het MMV door uw organisatie gevoeld? Waar blijkt dit uit? Vooruitzichten op

winst Als partijen de overtuiging hebben dat samenwerking voldoende aantrekkelijk is, zal de samenwerking tussen partijen worden bevorderd.

Waren er tijdens het proces voldoende mogelijkheden tot winst voor uw partij?

Quik -wins creëren Wanneer tussentijds winsten worden gecreëerd, worden partijen geprikkeld om zich actief te blijven inzetten voor de samenwerking.

Waren er voor partijen voldoende mogelijkheden om tussentijds winsten te behalen?

Zorg voor een zware en krachtige bemensing

Deelnemers die een hoge positie binnen de eigen organisatie innemen of in de eigen organisatie gezag genieten, kunnen de samenwerking bevorderen.

Hadden de betrokken personen gedurende de ontwikkeling van het MMV een positie binnen de eigen organisatie die bevorderlijk wasn voor de samenwerking? Hoe kwam dit tot uiting?

Bestuurders die krachtig optreden en bereid zijn knopen door te hakken, zullen de ontwikkeling van het MMV bespoedigen.

Was er tijdens de ontwikkeling van het MMV bereidheid en kracht om knopen door te hakken?

De organisatie van

het conflict Een gelaagde structuur maakt het mogelijk om conflicten tijdens de samenwerking te doseren

Hoe zag de organisatie structuur eruit?Werd er tijdens de

samenwerking gebruik gemaakt van een gelaagde organisatiestructuur? (stuur/project/werkgroep. Benutting

“Command en Control”

Wanneer gebruik zal worden gemaakt van hiërarchische structuren, zal de

samenwerking tussen betrokken partijen sneller tot stand komen.

Op welke wijze heeft de overheid ondersteuning gegeven aan de ontwikkeling van het MMV?

Inhoud Experts en

belanghebbenden: gescheiden en vervlochten

Om het proces van voldoende inhoudelijke kwaliteit te voorzien, kan een beroep worden gedaan op experts. Deze kunnen met hun inhoudelijke kennis de besluitvorming faciliteren. Zij kunnen zin en onzin tijdens de besluitvorming van elkaar scheiden.

Waren experts betrokken bij de ontwikkeling van het MMV? En hoe is met hun inbreng gegaan?

Randvoorwaarden zijn vooraf duidelijk bepaald.

Wanneer aan het begin van het proces helder is hoe de inhoudelijke kaders in globale lijnen moet worden vormgegeven, zal de samenwerking beter verlopen.

Waren de inhoudelijke

randvoorwaarden bij aanvang van het project in grote lijnen duidelijk? Wanneer gedurende de besluitvorming

aandacht wordt besteed aan de inhoudelijke samenwerking in de fase van exploitatie, zal de samenwerking beter tot uiting komen.

Werd hierbij aangegeven welke meerwaarde de samenwerking moest opleveren ten opzichte van de bestaande situatie? Zo, ja op welke wijze?

Het proces verloopt van inhoudelijke variëteit naar selectie

Gedurende het proces komen verschillende ideeën en opties ter sprake. Naarmate het proces vordert, vallen steeds meer varianten af, waardoor men tot een steeds nauwere selectie komt.

Werd het proces gekenmerkt door een verloop van inhoudelijke variëteit naar selectie.