Onderzoeksmethode

Om de financiële opvoeding van Marokkaanse ouders in kaart te brengen en om vervolgens handvatten te kunnen aanreiken aan de coaches van Bureau Frontlijn Jeugdinterventieteam, is gekozen voor een beschrijvend kwalitatief behoefteonderzoek.

Het onderzoek bestaat uit een documentonderzoek; een literatuurstudie; een semi gestructureerd interview met een specialist; een observatie bij een cursus die werd gegeven door een deskundige;

semi gestructureerde interviews met Marokkaanse ouders, Marokkaanse jongeren en met de coaches van Bureau Frontlijn. De interviews zijn afgenomen in maart en april 2011. In verband met privacy redenen zijn alle namen van de ouders en jongeren geanonimiseerd.

3.1. Dataverzamelingstechnieken 3.1.1. Kwalitatieve inhoudsanalyse

Via een kwalitatieve inhoudsanalyse is gebruik gemaakt van documenten en literatuur (Migchelbrink, 2009), waarbij gericht is gezocht op de volgende zoektermen: geld, geldproblemen, kredietcrisis, Marokkaanse cultuur, financiële opvoeding en ‘geld en gedrag’. Deze informatie is gevonden in literatuur en via websites, databanken en jaarverslagen van relevante instanties, organisaties en instituten.

3.1.2. Individuele ondervraging

Naast documenten en literatuur is gebruik gemaakt van individuele ondervraging. In het boek van Migchelbrink (2009), dat zich richt op praktijkgericht onderzoek in zorg en welzijn, wordt aangegeven dat de kracht van de individuele ondervraging ligt in de mogelijkheid om diep in te kunnen gaan op de gedachten van de geïnterviewde. Er is gekozen om de ondervragingen face to face (mondeling) via een half gestructureerde vorm van interviewen af te nemen, omdat er in verband met taalproblemen soms een flexibele manier van vragen stellen nodig was.

Bij ouders waarbij de Nederlandse taal een belemmering opleverde, is – met toestemming van de ouder(s) – gebruik gemaakt van een coach die zowel Arabisch als Berbers spreekt. Ouders die moeite hebben met de Nederlandse taal geven aan dat ze dit prettig vinden. Er is gekozen voor face to face ondervraging, zodat ook gelet kon worden op non-verbale informatie. Hierdoor kan de onderzoeker checken of de vragen worden begrepen door de geïnterviewde en of de onderzoeker de

geïnterviewde goed begrijpt.

3.1.3. Observatie

Via de Gemeentelijke Kredietbank Rotterdam heeft de onderzoeker een workshop bijgewoond. De workshop werd door een deskundige gegeven aan professionals (medeopvoeders) in Schiedam. Later is deze workshop ook aan de coaches van het Jeugdinterventieteam gegeven en heeft de

onderzoeker de coaches geobserveerd. Daarbij werd een ongestructureerde methode van observeren toegepast, omdat de onderzoeker ter plekke wilde zien wat er tijdens de cursus werd besproken en hoe de deelnemers hierop zouden reageren.

18 3.2. Praktijkonderzoek

Om een beeld te krijgen van de financiële opvoeding binnen Marokkaanse gezinnen die wonen in Rotterdam Noord zijn verschillende half gestructureerde interviews afgenomen. Er werd gestart met een interview met een specialist, daarna volgden de interviews met Marokkaanse ouders,

Marokkaanse jongeren en coaches van Bureau Frontlijn. Verder is het Nibud bezocht en is er geobserveerd tijdens twee workshops die door een deskundige werden verzorgd.

3.2.1. Semi gestructureerd interview specialist

Er is een semi gestructureerd interview afgenomen bij een specialist van het Nibud. De specialist is financieel hulpverlener en maatschappelijk werkende, hij heeft veel kennis op het gebied van financiële opvoeding en allochtone ouders. Gevraagd is naar zijn ervaringen die hij onder andere opdoet bij het geven van de workshop ‘Geld en Opvoeden’.

3.2.2. Observatie tijdens workshops door een deskundige

Er is geobserveerd tijdens twee workshops die werden verzorgd door een deskundige van de

Gemeentelijk Kredietbank Rotterdam. De deskundige is trainer en voorlichter en verzorgt workshops aan professionals. De deskundige verzorgt ook workshops aan jongeren en ouderen. Er is

geobserveerd tijdens een workshop die werd gegeven aan professionals in Schiedam en tijdens een workshop die werd gegeven aan de coaches van Bureau Frontlijn. Het doel van de observatie was om te kunnen beoordelen of de inhoud van de workshop waardevol was voor de coaches en in hoeverre er sprake was van positieve interactie tussen coaches en trainster/voorlichter.

3.2.3. Semi gestructureerd interview bij de coaches (deskundigen)

Er zijn semi gestructureerde interviews afgenomen bij de coaches van het Jeugdinterventieteam van Rotterdam Noord van Bureau Frontlijn met een vast dienstverband. Alle gesprekken zijn via een geluidsopname opgenomen en na uitwerking verwijderd. Voor de interviews zijn deelvragen opgesteld, met daaronder subvragen. De interviewvragen zijn in de bijlage terug te vinden. Het doel was om te achterhalen welke problemen de coaches ervaren bij het begeleiden van de Marokkaanse ouders die Bureau Frontlijn komen, maar ook welke rol de coaches kunnen spelen bij het bieden van hulp aan de ouders.

3.2.4. Semi gestructureerd interview bij de ouders

Er zijn in totaal vier interviews afgenomen bij de Marokkaanse ouders. In één van deze interviews werden vader en moeder samen geïnterviewd. Twee van deze interviews waren met de ouders van twee jongeren die ook zijn geïnterviewd voor dit onderzoek. Voor de interviews zijn deelvragen opgesteld, met daaronder subvragen. De interviewvragen zijn in de bijlage terug te vinden. Om in contact te komen met Marokkaanse ouders die wonen in Rotterdam Noord is er eerst telefonisch contact geweest met de coach die het gezin begeleidt, waarna in overleg met de ouders een afspraak werd ingepland voor het interview. Vervolgens is er met de begeleidende coach een huisbezoek afgelegd en werd het interview afgenomen. Voor het interview werd gevraagd of de ouders toestemming gaven voor een geluidsopname. Afgesproken is dat de geluidsopname na uitwerking gewist zou worden. Twee van de vijf ouders stemden toe met een geluidsopname.

19 3.2.5. Semi gestructureerd interview bij de jongeren

Er zijn in totaal vijf interviews afgenomen bij jongeren van Marokkaanse afkomst: vier jonge mannen (17 – 18 jaar) en één jonge vrouw (22 jaar). Voor de interviews zijn deelvragen opgesteld, met daaronder subvragen. De interviewvragen zijn in de bijlage terug te vinden. De jongeren zijn verschillend benaderd. Vier jongeren zijn face to face aangesproken en uitgenodigd voor een interview, één jongere is via zijn eigen coach benaderd, waarna er een afspraak is gepland. Vier van de vijf jongeren zijn naar het kantoor van Bureau Frontlijn gekomen, terwijl één jongere liever in zijn eigen woning werd geïnterviewd. Voor het interview werd gevraagd of de jongere instemde met het opnemen van het gesprek. Twee van de zes jongeren gaven toestemming voor een geluidsopname.

Deze is na uitwerking verwijderd.

20