Mogelijke oplossingen (aanbevelingen van LHBT-ouderen)

Op de deelvraag: “Wat willen of kunnen LHBT-ouderen zelf betekenen in een mantelzorgnetwerk voor LHBT-ouderen?” werd bij de analyse van de interviews ook de mogelijke rol van overheid of gemeente, de rol van professionals en werden zelfs marktinitiatieven belicht. Vandaar dat er nu een vierdeling volgt rond eventuele oplossingen die volgens de geïnterviewden geboden kunnen worden. Oplossingen die LHBT-ouderen en burgers zelf willen of kunnen leveren in een mantelzorgnetwerk Oplossingen kunnen volgens de geïnterviewden gevonden worden in diverse netwerken:

Wijk- of buurtgerichte netwerken, als oudere kun je contact maken met je buren jong en oud en hulp bieden en vragen via het internet. Deze netwerken kunnen voortkomen vanuit het verenigingsleven of de kerk die men bezoekt. Ook kunnen telefooncirkels als netwerk dienen, voor onderling contact en controle.

“Dus vandaar dat je op tijd moet beginnen denk ik met een netwerk om je heen te verzamelen en ook te kijken naar leeftijd, dat je ook diversiteit aan mensen om je heen hebt. Het hoeft niet per se te zijn met het doel om ehm, het kan gewoon vanuit een sportclub dat je contacten onderhoudt in de buurt, bij een buurtfeestje, buurtbarbecue. Ja, het hoeft niet zo heel moeilijk te zijn.”

Vanuit burgerinitiatief kunnen woonvormen gevormd worden van jongere en oudere mensen die elkaar hulp willen en kunnen bieden. Men noemt daarbij ook een ruil- of puntensysteem of een pool voor diensten. Buddy-schap wordt ook nog benoemd als eventueel burgerinitiatief.

“Ja, het mooiste zou zijn dat er woonvormen ontstaan, waarin die mantelzorg makkelijker wordt georganiseerd.” “Door de zorg te delen met de mensen die daarvoor geïnteresseerd zijn en mensen die daar ook wonen.

Die misschien nu nog niet die zorg nodig hebben, maar misschien over 10 jaar wel, maar die wel in die situatie willen wonen. Je kan ook jongere mensen proberen te interesseren om mantelzorg te gaan verrichten voor ouderen. Dat hoeft niet gelijk het wassen te zijn, maar kan ook gewoon, helpen met een evenement. Helpen met ritjes naar de dierentuin of dat soort dingen. In die woongemeenschap zelf heb je gradaties van mensen die het al of niet nodig hebben, maar die wel kiezen voor die situatie om samen te wonen en zorg te delen als dat nodig is.”

Oplossingen die de overheid of gemeente zou kunnen leveren in een mantelzorgnetwerk

Als oplossing of initiatieven die de overheid zou kunnen leveren noemen de geïnterviewden de volgende oplossingen:

Investeer als overheid in buddyzorg voor ouderen die geen toegang hebben tot mantelzorg. Zo zijn er ouderen die binnen zorginstellingen geen mantelzorg hebben en daardoor mogelijk vereenzamen. De overheid zal kunnen investeren in nieuwe woonvormen waar jongeren en ouderen door elkaar heen wonen.

“Ja, het creëren van nieuwe woonvormen, van sociale woonvormen voor ouderen, die als wanneer de grijze golf voorbij is, makkelijk zijn om te turnen tot studentenhuisvesting of weet ik veel wat. Maar in ieder geval, dat je daarop inzet. De politiek zal een besluit moeten nemen, dat ze de maatschappij er beter op in gaan richten.”

Van de overheid wordt ook voorlichting verwacht voor oudere burgers over mogelijkheden die de Wmo biedt. Minder bureaucratie in de zorg, waardoor er meer tijd overblijft voor een praatje met de zorgvrager is ook een wens.

“Ik zou het heel leuk vinden als ik af en toe eens een keer een lotgenoot zou tegenkomen, of een homocontact zal hebben. Dat je die vraag kunt stellen, zonder dat die ander dan van zijn stoel af valt, bij wijze van spreken. Dat hij gewoon daar voor open staat. En ik denk dat dat iets is wat je zou kunnen bereiken, door zeg maar, de ingang, de poort, om daar al voorlichting te geven. In de zin van dat mensen in ieder geval weten dat ze op een andere manier ook met mensen kunnen omgaan.”

Oplossingen die (zorg) professionals zouden kunnen leveren in een mantelzorgnetwerk

De professionals kunnen volgens de geïnterviewden ook een rol hebben bij de oplossing van een ontbrekend mantelzorgnetwerk. Professionals kunnen telefooncirkels opzetten en daarbij als contactpersoon functioneren. De regie dient echter wel zoveel mogelijk teruggeven te worden aan de zorgvrager, hoe minder zorg er geleverd moet worden, hoe fijner het is voor de zorgvrager. Als professional kan men een burger bijstaan in het faciliteren van eetcafés voor en door ouderen.

“Hoe meer regie je terug kan geven hoe minder zorg er geleverd hoeft te worden, hoe fijner die ander zich daar bij voelt.”

Het tijdelijk overnemen van de zorg, waardoor de mantelzorger even een paar uur voor zich zelf heeft wordt ook op prijs gesteld.

“Nou dat is een onderdeel van mijn werk geweest, als iemand ziek is en die partner, die vrouw bijvoorbeeld, die verzorgt die man, ik, kom maar een moment op de dag om die man te wassen, en de verpleegkundige handelingen toe te passen. Maar die vrouw is de mantelzorg, één van mijn taken is om te letten dat die niet overbelast raakt. Kan ze het wel aan?”

Binnen de zorg kunnen professionals meer aandacht leren geven aan het belang van (seksuele) diversiteit, zodat bijvoorbeeld LHBT-ouderen zich sneller uitgenodigd voelen om zich zelf te laten zien.

“Is het mogelijk om in die thuiszorg die mensen gemobiliseerd te krijgen dat ze meer zicht krijgen op diversiteit bij de cliënten die ze hebben? Kun je wat breder kijken? En niet om homo’s tegemoet te komen, maar gewoon zodat mensen, dat gevoel kunnen krijgen: ‘Hé er wordt naar mij geluisterd, zonder dat ik meteen in een richting wordt geduwd.’ Maar dan moet je als hulpverlener wel openstaan voor diversiteit. Dus kijk eens of wij een workshop kunnen maken, om te kijken hoe het zit met hun eigen diversiteit.”

Oplossingen in de vorm van marktinitiatieven

Als een oplossing wordt er een applicatie op het web genoemd, zoals vraag- en aanbodsites als Marktplaats en Ebay of de contact- of datingsites zoals: Grindr (voor mannen) en Brenda (voor vrouwen). Bij de twee laatst genoemde applicaties ziet men hoeveel contactzoekende

gevoelsgenoten zich in de buurt van de persoon bevinden. Een applicatie dus waar je als zorgvrager of zorgbieder in contact met elkaar kunt komen.

“Je kan het een beetje vergelijken met Marktplaats. Maar dan in een groter groepsverband. Stel dat hier zo in de buurt twintig homo’s wonen, die ken ik allemaal niet. Die wonen allemaal op zich, hoe kan ik nou weten dat die andere homo daar ineens zijn been gebroken heeft en dat daar een boodschap voor gedaan moet worden. Je kan dus ook een mantelzorggroep krijgen van roze mensen. En dat kun je ook stedelijk doen, de grootte daar wil ik van af zien. Maar je moet wel aangemeld zijn, dus het is niet zo, dat ik zomaar daar een beroep op kan doen.”

Voor mensen met voldoende inkomsten zijn er al diverse organisaties voor particuliere

dienstverlening die ingekocht kunnen worden. Daarnaast zijn er ook de maaltijdbezorgdiensten waar ouderen maaltijden kunnen inkopen en laten bezorgen. De boodschappendiensten worden ook genoemd als een reeds bestaand marktinitiatief.

Het bedrijfsleven kent in sommige gevallen zoals bij Phillips een vereniging voor de gepensioneerde werknemers (PVGE: Philips Vereniging Gepensioneerden Eindhoven). Deze verenigingen kunnen misschien een aandeel bieden in de mantelzorg voor gepensioneerde werknemers.

In het artikel over de Duitse verzorgingsstaat bepleit Görres dagverpleging bij bedrijven, zodat kinderen de zorgvragende ouders overdag mee kunnen nemen (Van der Wal, 2013).