• No results found

Appendix 4. Beeldgeving van de oorlog in Sierra Leone als oorlog in Afrika

4.2. Taal van burgeroorlog (language of civil war)

4.2.2. Militaire eenheden

Naast de leiders is tevens gekeken of de militaire tak van de groepen wordt beeldgegeven als een militaire eenheid. Er is hierbij gekeken of groepen werden gekenmerkt in het nieuws door middel van termen die duiden op militaire eenheden binnen de groepen. Termen die de militaire eenheden aanduiden, zijn bijvoorbeeld het leger, militairen, milities, troepen, soldaten, offensief en een ....-macht (bijv. vredesmacht).

In tabel 1 is te zien dat dergelijke termen vooral worden gebruikt voor de ‘westerse’ legers in het conflict, evenals voor het regeringsleger van Sierra Leone. In de beeldvorming over het Sierraleoonse leger wordt vervolgens echter geïmpliceerd dat het leger geen homogeen geheel is en geen landelijk gestructureerde hiërarchie heeft. Dit wordt onder andere verbeeld doordat het regeringsleger uit een samenraapsel van verschillende kleinere legertjes bestaat (ANP 2000 06 17). Bij de westerse legers wordt aan de andere kant een beeld geschetst van een samenhangend leger, met een duidelijke structuur van leiderschap. Het beeld van frictie binnen het nationale leger van Sierra Leone wordt versterkt door verschillende beelden van het privéleger van J. Koroma (ANP 2000 06 11) en van de West Side boys. Ze worden gezien als een groep oud-soldaten van het leger die zich tegen de regering heeft gekeerd (ANP 2000 08 9). Dit staat in contrast met het Britse leger en het VN-leger, die hun strategieën van hoger hand krijgen opgelegd door president Blair47 (ANP 2000 09 5), of waarbij een landelijke generaal de missie leidt (ANP 2000 09 7; 2000 07 2). In relatieve zin wordt het ‘westerse’ leger van Groot-Brittannië in het nieuws het meest gerelateerd aan een militaire structuur. Zoals in tabel 1 te lezen is, wordt er in 67% van de alinea's waarin de groep voorkomt, naar militaire eenheden of naar de legerleiders van het land of organisatie verwezen. Verder valt uit de tabel te concluderen dat de VN en de regering van Sierra Leone, inclusief het regeringsleger ongeveer evenveel, resp. in 36% en 33,5% van de alinea's, worden gerelateerd aan termen die refereren aan leiders of militaire eenheden binnen de oorlog.

Tabel 1. Taal van burgeroorlog: militaire structuur Soort groep Naam groep Aantal alinea's waarin

groep voorkomt Leiders – commandanten Militaire eenheden Totaal militaire structuur

Percentage alinea's gerelateerd aan militaire structuur

Sierra Leone West Side Boys 16 3 3 8 37,5%

Regering Sierra Leone2 113 14 27 38 33,6%

Strasser 7 2 2 2 28,6% RUF 104 11 3 14 13,5% Rebellen3 62 6 - 2 3,2% SLPA J Koroma 3 2 1 3 4 milities3 3 - 3 3 4 Privelegertjes3 1 - 1 1 4 Troepen3 1 - 1 1 4 Westers Groot-Brittannië 91 21 50 61 67,0% VN 193 29 47 69 35,8% Nederland 25 5 2 6 24,0% VS 27 5 1 5 18,5% Rusland 4 1 3 3 4 Bron: ANP 06-2000 / 06-2002 1.leger/troepen/militie/militairen/soldaten/offensief/...-macht

2. regering en regeringsleger samengevoegd

3. onbenoemde groep

appendices Bij de tegenstanders van westerse legers en het regeringsleger worden de voorgenoemde termen voor militaire eenheid bijna niet genoemd, en wordt gebruik gemaakt van termen die meer passen in een soort ‘taal van rebellie’ om legereenheden aan te duiden. Hier worden groepsnamen als 'rebellen' en 'opstandelingen' onder verstaan. In tabel 2 zijn de groepen opgesomd die aan de verschillende termen van rebellie worden gerelateerd. Bij de onbenoemde groepen rebellen en opstandelingen is de naam voor de groep zelf een term gerelateerd aan rebellie. In vergelijking met tabel 1 valt op dat de groep ‘rebellen’ daarnaast in zijn geheel niet wordt gerelateerd aan termen die een westerse militaire eenheid doen vermoeden. In geen enkele alinea is er bij de groep ‘rebellen’ sprake van een leger of een andere term, die wel wordt gebruikt om een militaire eenheid van een meer westers leger te benoemen.

Zowel het RUF als de West Side Boys worden veel minder aan de termen gerelateerd die worden gebruikt voor westerse militaire eenheden. Bij beide groepen wordt tevens vaker gebruik gemaakt van termen van rebellie. In het geval van het RUF wordt er in drie alinea's gebruik gemaakt van de ‘westerse’ terminologie voor een militaire eenheid, terwijl in 62 alinea's wordt verwezen naar groepstermen als rebellen.

Bij de West Side Boys wordt eveneens drie keer verwezen naar ‘westerse’ termen voor militaire eenheid, terwijl er in dertien van de zestien alinea's wordt verwezen naar termen van rebellie. Er is dus een verschil te zien in de legeraanduiding tussen het RUF en de West Side Boys enerzijds, en het Britse leger, de VN en in zekere mate de regering van Sierra Leone anderzijds.

Tabel 2. Taal van rebellie in militaire structuur Soort groep Naam van groep Totaal aantal

alinea's Totaal termen rebellie Percentage van totaal Sierra Leone Rebellen1 62 62 100,0%

West Side Boys 16 13 81,3%

RUF 104 62 59,6% Inwoners Sierra Leone 18 1 5,6% milities1 3 1 2 opstandelingen1 1 1 2 Bron: ANP 06-2000 / 06-2002 1. onbenoemde groep

Doordat dit verschil echter voorkomt tussen de strijders die in de oorlog gezien worden als tegenstanders van westerse groepen, is er waarschijnlijk meer sprake van een effect van de ‘rechtvaardiging’ van de oorlog voor de westerse lezers, dan van mogelijke post-koloniale beeldvorming die op alle groepen in het land wordt geprojecteerd.

De beelden van rebellie dragen in het nieuws vooral bij aan het weergeven van de ’tegenstanders’ in het conflict als ‘andere, tegenovergestelde’ groepen van de westerse legers (Lazar & Lazar, 2004). De beelden van rebellie dragen tevens bij aan de ‘rechtvaardiging’ van westerse inmenging tegen deze groepen. Dit komt doordat met dergelijke termen een bepaalde ideologie wordt geïmpliceerd. Door de tegenstanders wel aan een ideologie te verbinden wordt het beeld gegeven dat de rebellen worden gedreven door politieke macht. De ‘westerse’ legers worden echter vooral verbonden aan niet-ideologische termen, waardoor het in het nieuws lijkt dat de westerse groepen worden gedreven door universele waarden als vrede (Lazar & Lazar, 2004).