Docent:
Jeroen Vis Datum Les 1: Tijd: Klas: 5-VWO Aant. leerlingen: 23
Les- onderwer p
• Kennis van gebruik van een stappenplan bij rekenkundige economische problemen
Begin-
situatie • Leerlingen hebben de afgelopen periode geleerd over de onderwerpen markstructuren, marktevenwicht, welvaart en overheidsbeleid voor beïnvloeding van marktevenwicht.
Leskern
(lesdoelen) • Het kunnen omschrijven van een stappenplan bij rekenkundige problemen
Docent- doelen
• Leerlingen de waarde laten inzien van probleemoplossingsvaardigheden.
• Hardop denkend voordoen van het oplossen van een probleem en leerlingen actief aantekeningen de aanpak van de docent laten verwerken.
• Leerlingen de stappen die de leerkracht heeft gezet laten schematiseren en met medeleerlingen en de docentlaten vergelijken en evalueren.
Boek (+
blz.) • Hinloopen, J. & Adriaansen, P. (z.j). Praktische Economie: Markt en overheid VWO. ’s-Hertogenbosch: Uitgeverij Malmberg. (blz 7-90).
Media, spullen,
hulp • Powerpoint presentaties, beamer en white board met markers.
Tijd Les-fase Doel Docentactiviteiten activiteiten Leerling- activiteiten Leer-
8 min 1 Aandacht verkrijgen en voorkennis ophalen
Ik heet de leerlingen welkom en open de les met het benoemen van de lesdoelen en de agenda. Ik vraag de leerlingen waarom een
systematische aanpak bij een rekenkundige problemen zoals we vaak op een examen terugzien handig kan zijn. Ik vul de antwoorden van de leerlingen klassikaal aan en zorg hiermee voor betekenis van de les. Luisteren en beantwoorden van vragen. Herinneren, omschrijven, begrijpen. 1
min 2 Instructie geven Ik geef instructie voor het maken van aantekeningen over mijn aanpak tijdens mijn modelling oefening.
Leerlingen luisteren naar de instructie.
Begrijpen. 10
min 3 Uitleg en Oefening 1 Ik doe opgave 1-a en 1-b hardop denkend voor op het white board. Leerlingen maken aantekening van de aanpak van de docent Analyseren, beschrijven. 1
min 4 Instructie geven Ik geef instructie voor het vergelijken van de aantekeningen met de buur en te komen tot een stappenplan.
Leerlingen luisteren naar de instructie.
Begrijpen. 5
min 5 Oefening 2 Ik controleer of leerlingen hun aanpak in tweetallen uitwisselen en samenwerken aan een stappenplan.
Leerlingen wisselen hun aanpak in tweetallen uit en werken samen een stappenplan uit. Vergelijken, begrijpen, creëren. 1 min 6 Instructie geven
Ik geef instructie het stappenplan te vergelijken met een ander tweetal en
Leerlingen luisteren naar de instructie.
te komen tot één verbeterd stappenplan.
3
min 7 Oefening 3 Ik controleer of er goed in viertallen gewerkt wordt. Leerlingen vergelijken hun stappenplannen in viertallen en werken samen 1 geoptimaliseerd stappenplan uit. Vergelijken, begrijpen, creëren. 7
min 8 Uitleg Ik geef alle viertallen een beurt om hun stappenplan samen te vatten en laat hierna het stappenplan van Vernooij zien en benoem de overeenkomsten en verschillen met de stappenplannen van de viertallen. Ik raad leerlingen aan om
aantekeningen te maken van het stappenplan van Vernooij.
Leerlingen luisteren en maken aantekeningen. Begrijpen, beschrijven. 4
min 9 Afsluiting en controle van de uitleg
Ik bevraag een aantal leerlingen over wat ze geleerd hebben en bepaal of de lesdoelen zijn bereikt. Ik zorg in ieder geval dat de lesdoelen nog een keer worden benoemd.
Leerlingen geven aan wat ze hebben geleerd en uit welke stappen een stappenplan voor hen bestaat. Evalueren.
Docent:
Jeroen Vis Datum Les 2: Tijd: Klas: 5-VWO Aant. leerlingen: 23
Les- onderwerp
• Oefenen met het gebruik van een stappenplan bij rekenkundige economische problemen
Begin- situatie
• Leerlingen hebben de afgelopen periode geleerd over de onderwerpen markstructuren, marktevenwicht, welvaart en overheidsbeleid voor beïnvloeding van marktevenwicht. • In de vorige les hebben leerlingen een aanpak van een rekenkundige oplossingen in een
stappenplan geschematiseerd.
Leskern
(lesdoelen) • Het kunnen omschrijven van een eigen stappenplan bij rekenkundige problemen
Docent- doelen
• Leerlingen de waarde laten inzien van probleemoplossingsvaardigheden.
• De docent laat leerlingen nieuwe probleemsituaties oplossen en hun aanpak verfijnen en let bij het oefenen en verfijnen van de probleemoplossingsaanpak op het geven van de juiste ruimte en feedback.
Boek (+ blz.) • Hinloopen, J. & Adriaansen, P. (z.j). Praktische Economie: Markt en overheid VWO. ’s-
Hertogenbosch: Uitgeverij Malmberg. (blz 7-90)
Media, spullen, hulp
• Powerpoint presentaties, white board met markers, beamer, document met
stappenplan van Vernooij (23x), document met opgave 1-c en uitwerking van 1-a en 1-b (23x), document met uitwerkingen van opgave 1-a, 1-b en 1-c (23x)
Tijd fase Les- Doel Docentactiviteiten activiteiten Leerling- activiteiten Leer-
5
min 1 Aandacht verkrijgen en
voorkennis ophalen
Ik heet de leerlingen welkom en open de les met het benoemen van de lesdoelen en de agenda. Ik vraag de leerlingen waarom een
systematische aanpak bij een rekenkundige problemen belangrijk is. Ik vul de antwoorden van de leerlingen klassikaal aan en zorg hiermee voor betekenis van de les.
Luisteren en beantwoord van vragen. Herinneren, omschrijven, begrijpen. 1
min 2 Instructie geven Ik geef instructie voor het individueel maken van opgave 1-c en deel het stappenplan van Vernooij uit.
Leerlingen luisteren naar de instructie.
Begrijpen. 15
min 3 Oefening 1 Ik loop rond en monitor de voortgang. Leerlingen maken de examenopgave 1-c individueel.
Berekenen, toepassen. 1
min 4 Instructie geven Ik geef instructie voor het vergelijken van het antwoord en de aanpak met de buur en te komen tot een gezamenlijke aanpak en antwoord bij verschillen in antwoord. Leerlingen luisteren naar de instructie. Begrijpen. 8
min 5 Oefening 2 Ik hou overzicht of leerlingen hun antwoorden en aanpak controleren en bij verschillen in antwoorden ook samen aan de hand van een
systematische aanpak proberen te komen tot hetzelfde antwoord.
Leerlingen wisselen hun antwoord en aanpak in tweetallen uit en proberen indien nodig aan de hand van een systematische aanpak te Vergelijken, berekenen, toepassen.
komen tot hetzelfde antwoord. 1 min 6 Instructie geven
Ik deel de door mij uitgewerkte antwoorden van opgave 1-c uit en geef de instructie om hun eigen aanpak met die van de docent te vergelijken en op basis van hun eigen aanpak en die van de docent een nieuw eigen stappenplan te creëren.
Leerlingen luisteren naar de instructie.
Begrijpen.
8
min 7 Oefening 3 Ik controleer of leerlingen op basis van hun eigen stappenplan en die van de docent een eigen
stappenplan construeren.
Leerlingen vergelijken hun stappenplannen met die van de docent en werken een eigen stappenplan uit. Vergelijken/ creëren. 1 min 8 Afsluiting en controle van de uitleg
Ik sluit de les af door de opdracht te geven het gemaakte stappenplan voor een bepaald tijdstip te mailen. Op deze wijze kan ik al gemaakte stappenplannen op kwaliteit controleren. Leerlingen luisteren naar de instructie. Begrijpen.
Docent:
Jeroen Vis Datum Les 3: Tijd: Klas: 5-VWO Aant. leerlingen: 23
Les- onderwerp
• Oefenen met het gebruik van een stappenplan bij rekenkundige economische problemen
Begin- situatie
• Leerlingen hebben de afgelopen periode geleerd over de onderwerpen markstructuren, marktevenwicht, welvaart en overheidsbeleid voor beïnvloeding van marktevenwicht. • In de vorige les hebben de leerlingen met een stappenplan om rekenkundige problemen
op te lossen geoefend en hun eigen versie van een stappenplan gecreëerd.
Leskern
(lesdoelen)
• Het kunnen omschrijven wanneer het gebruiken van een heuristiek waarde heeft. • Het kunnen toepassen van een eigen stappenplan (heuristiek) bij rekenkundige
problemen.
Docent- doelen
• Leerlingen de waarde laten inzien van probleemoplossingsvaardigheden
• De docent laat leerlingen nieuwe probleemsituaties oplossen en hun aanpak verfijnen en let bij het oefenen en verfijnen van de probleemoplossingsaanpak op het geven van de juiste ruimte en feedback.
Boek (+ blz.) • Hinloopen, J. & Adriaansen, P. (z.j). Praktische Economie: Markt en overheid VWO. ’s-
Hertogenbosch: Uitgeverij Malmberg. (blz 7-90)
Media, spullen, hulp
• Powerpoint presentatie met video, white board met markers, beamer, kopieën van de door de leerlingen gemaakte stappenplannen met eventuele feedback erop (23x), document met opgave 1 en uitwerking van 1-a en 1-c (23x), document met uitwerkingen van opgave 1-d (23x)
Tijd fase Les- Doel Docentactiviteiten activiteiten Leerling- activiteiten Leer-
5 min 1 Aandacht verkrijgen en voorkennis ophalen
Ik heet de leerlingen welkom en open de les met het benoemen van de lesdoelen en de agenda. Ik laat de stappenplannen die de leerlingen hebben gemaild in vogelvlucht langs komen als aandachtsrichter en om voorkennis op te ophalen. Luisteren. Herinneren, begrijpen. 6 min
2 Uitleg Ik laat een filmpje zien over verschillende methodes van probleemoplossing en wanneer welke methode van
probleemoplossing geschikt is. Ik herhaal de verschillen tussen trial- and-error, algoritme en heuristiek.
Leerlingen kijken naar het filmpje en luisteren naar docent
Begrijpen.
1
min 3 Instructie geven Ik geef instructie voor het individueel maken van opgave 1-d en deel kopieën van de eigen gemaakte stappenplan uit.
Leerlingen luisteren naar de instructie. Begrijpen. 13 min
4 Oefening 1 Ik loop rond en monitor de voortgang. Leerlingen maken de examenopgave 1- d individueel. Berekenen en toepassen. 1
min 5 Instructie geven Ik geef instructie voor het vergelijken van het antwoord en de aanpak met de buur en te komen tot een gezamenlijke aanpak en antwoord bij verschillen in antwoord. Leerlingen luisteren naar de instructie. Begrijpen. 5 min
6 Oefening 2 Ik hou overzicht of leerlingen hun antwoorden en aanpak controleren en bij verschillen in antwoorden
Leerlingen wisselen hun antwoord en
Vergelijken, begrijpen,
ook samen aan de hand van een systematische aanpak proberen te komen tot hetzelfde antwoord.
aanpak in tweetallen uit en proberen indien nodig aan de hand van een systematische aanpak te komen tot hetzelfde antwoord. berekenen, toepassen. 1 min 7 Instructie geven
Ik deel de uitwerkingen van 1-a t/m 1-d uit en geef instructie voor het evalueren en bespreken van de uitwerking van opgave 1-c en 1-d en te bepalen wat de leerlingen hebben geleerd van deze opgave.
Leerlingen luisteren naar de instructie.
Begrijpen.
5
min 8 Oefening 3 Ik hou overzicht of leerlingen daadwerkelijk opgave 1-c en 1-d evalueren en opschrijven wat ze hebben geleerd. Leerlingen schrijven op wat ze geleerd hebben van 1-c en 1-d door de uitwerking zonder cijfers uit te schrijven. Evalueren. 3
min 9 Uitleg en afsluiting Ik bevraag de leerlingen over wanneer een heuristiek/ stappenplan waarde heeft en wanneer niet. Ik benoem dat evaluatie van de
probleemoplossing de laatste stap is in het
probleemoplossingsproces. Ik bevraag de leerlingen nu over hun laatste versie van het stappenplan.
Leerlingen geven aan wanneer een heuristiek waarde heeft en wanneer niet. Leerlingen geven aan uit welke stappen een stappenplan voor hen bestaat.
Omschrijven, begrijpen.
Docent:
Jeroen Vis Datum Les 4: Tijd: Klas: 5-VWO Aant. leerlingen: 23
Les- onderwerp
• Oefenen met het gebruik van een stappenplan bij rekenkundige economische problemen
Begin- situatie
• Leerlingen hebben de afgelopen periode geleerd over de onderwerpen markstructuren, marktevenwicht, welvaart en overheidsbeleid voor beïnvloeding van marktevenwicht. • In de vorige lessen hebben de leerlingen met een stappenplan om rekenkundige
problemen op te lossen geoefend en hun eigen versie van een stappenplan gecreëerd.
Leskern
(lesdoelen) • Het kunnen toepassen van een eigen stappenplan (heuristiek) bij rekenkundige problemen.
Docent- doelen
• Leerlingen de waarde laten inzien van probleemoplossingsvaardigheden.
• De docent laat leerlingen nieuwe probleemsituaties oplossen en hun aanpak verfijnen en let bij het oefenen en verfijnen van de probleemoplossingsaanpak op het geven van de juiste ruimte en feedback.
Boek (+ blz.) • Hinloopen, J. & Adriaansen, P. (z.j). Praktische Economie: Markt en overheid VWO. ’s-
Hertogenbosch: Uitgeverij Malmberg. (blz 7-90)
Media, spullen, hulp
• Powerpoint presentatie met video, white board met markers, beamer, kopieën van de door de leerlingen gemaakte stappenplannen met eventuele feedback erop (23x), document met opgave 1 en uitwerking van 1-a en 1-f (23x), document met opgave 2 (23x) en document met uitwerking opgave 2 (23x).
Tijd fase Les- Doel Docentactiviteiten activiteiten Leerling- activiteiten Leer-
5
min 1 Aandacht verkrijgen en
voorkennis ophalen
Ik heet de leerlingen welkom en open de les met het benoemen van de lesdoelen en de agenda. Ik bevraag de leerlingen over de waarde van een stappenplan en herhaal wanneer welke probleemoplossingsstrategie te gebruiken. Luisteren en vragen beantwoorde n. Herinneren, begrijpen, 5
min 2 Voorkennis ophalen en uitleg
Ik bevraag leerlingen kort over het begrip duopolie om de benodigde voorkennis op te en geef daarin indien nodig wat extra uitleg.
Luisteren en vragen beantwoorde n. Herinneren, begrijpen. 1 min 3 Instructie geven
Ik geef instructie voor het individueel maken van opgave 2-a t/m 2-c en deel kopieën van de eigen gemaakte stappenplan uit. Leerlingen luisteren naar de instructie. Begrijpen. 24
min 4 Oefening 1 Ik loop rond en monitor de voortgang. Leerlingen maken de examenopgav e 2-a t/m 2-c individueel. Berekenen en toepassen. 5 min 5 Uitleg en afsluiting
Ik bevraag de leerlingen over wat ze afgelopen 4 lessen hebben geleerd en benadruk waarom veel oefenen van het stappenplan belangrijk is en wanneer een stappenplan waarde heeft. Ik geef het afmaken van 2-a t/m 2-c aan de hand van een stappenplan als huiswerk op.
Leerlingen geven aan wat ze afgelopen 4 lessen hebben geleerd.