Toekomstvisie 2030/Bestuursakkoord 2018-2022/Perspectiefnota 2020
Ontwikkelagenda maatschappelijke ondersteuning
In 2020 hebben is naast de visie Sociaal domein (SD) gewerkt aan het beleidskader Welzijn en de beleidsnota Toekomst van dagbesteding en begeleiding. Beide beleidsnota’s zijn een doorvertaling van de visie SD naar een specifiek beleidsterrein binnen het sociaal domein en de Wmo. In beide trajecten is in de beleidsontwikkeling intensief opgetrokken met
maatschappelijke partners en de Adviesraad Sociaal Domein.Met deze recent vastgestelde beleidsnota’s en de visie SD die bijna staat, is het voor zowel de interne organisatie als voor alle externe partners duidelijk dat we ingezet wordt op de beweging naar de voorkant: van maatwerkvoorzieningen naar vrij toegankelijke voorzieningen. In 2020 had de gemeente vrij toegankelijke locaties voor dagbesteding en begeleiding specifiek een impuls willen geven.
Door de corona crisis zijn deze locaties echter gedurende de eerste lock-down gesloten geweest. Daarna zijn ze beperkt opengesteld voor de reeds bekende vaste en kwetsbare bezoekers. Het cruciale element van de laagdrempelige vrije inloop ontbrak hierdoor op alle locaties. Hierdoor is de gewenste impuls uitgebleven, net als de maatschappelijke en financiële effecten.
Wijkgerichte aanpak
Om te komen tot een wijkgerichte aanpak willen we gebruik van beschikbare data op buurt- en wijkniveau, uit lopende onderzoeken en bestaande dashboards. In 2020 is verkend welke data beschikbaar is. De conclusie is dat er al heel veel gemonitord wordt. Dit zijn nu alleen nog allemaal losse puzzelstukjes die langzaam een gehele puzzel moeten gaan vormen. Ook komt er via de wijkmakelaars informatie en ontwikkelingen vanuit de wijken.
De ondersteuning aan wijken vanuit welzijn bestaat uit het wijkwerk en maatschappelijke accommodaties, waaronder de activiteitencentra en dorpshuizen. De centra bieden een plek dichtbij huis waar bewoners zich vertrouwd en welkom voelen. Vanuit het sociaal domein
wordt ingezet op het versterken van de sociale basis en de sociale infrastructuur in Oosterhout. De gemeente is en blijft met Surplus Welzijn in gesprek om de rol van de activiteitencentra in de wijk te verstevigen.
Voor alle drie activeitencentra geldt dat deze momenteel onderdeel uit maken van
herontwikklingsvisies, waarbij met name voor Bunthoef in samenwerking met Thuisvester de mogelijkheden voor een nieuw te ontwikkelen actviteitencentrum worden onderzocht onder een te ontwikkelen appartementencomplex. De Slotjes maakt onderdeel uit van de
toekomstvisie Slotjesveld en activiteitencentrum Dommelbergen, maakt onderdeel uit van de toekomtsvisie Arkendonk.
Verder zijn er in 2020 samen met de maatschappelijke partners de voorbereidingen getroffen voor het tweejarig actie-leeronderzoek dat, ondersteund door een subsidie van ZonMw (Zorg onderzoek Nederland Medische Wetenschappen), in 2021 van start gaat. Jongeren die hulp en ondersteuning krijgen vanuit de Jeugdwet ervaren verschillende knelpunten in de
overgang naar volwassenheid. De focus van het onderzoek ligt op werken aan bestendige domeinoverstijgende hulp en ondersteuning in de wijk voor jongeren rond 18 jaar.
Ook is, ondersteund door een subsidie van ZonMw, in de periode 1-2-2020 tot 1-10-2020 een Wijk GGZ-er ingekocht om meer vat te krijgen op het vroegtijdig bereiken van personen met een psychische kwetsbaarheid en verward gedrag en hen, ondanks een vaak in eerste instantie zorgmijdende houding, eerder toe te leiden naar passende zorg. Eind 2020 is de pilot positief geëvalueerd en is een inkooptraject gestart om de inzet van een wijk GGZ-er in Oosterhout structureel te borgen.
Opgave financiële beheersbaarheid sociaal domein
Op 1 april 2020 is het nieuwe contract Hulp bij het Huishouden (HbH) ingegaan. De
aanbesteding heeft echter niet geleid tot de besparing op de uitgaven HbH. Dit vanwege de aanhoudende stijging van cliënten en de tarieven van de gecontracteerde aanbieders HbH.
Het nieuwe scootmobielbeleid is uiteindelijk in juni 2020 ingegaan en eind 2020 is te zien dat het aantal cliënten met een eigen scootmobiel is gestabiliseerd. Uit de evaluatie eind
december 2020 bleek dat er in de periode voor corona en tussen de eerste en tweede golf goed gebruik werd gemaakt van de scootmobielpool, maar dat het niet nodig is geweest het aantal scootmobielen in de pool op te hogen.
Wegens de coronamaatregelen heeft de mantelzorgwaardering in 2020 een andere vorm gekregen dan de nieuwe invulling uit het opgestelde beleid. Uitvoering gevend aan een motie van de gemeenteraad, zijn mantelzorgers in 2020 gewaardeerd met cadeaubonnen welke zij bij lokale ondernemers konden besteden.
De kosten van de nieuwe opzet voor onafhankelijke cliёntondersteuning (inclusief
voorliggende voorzieningen voor mensen met een beperking) is beperkt door middel van het vaststellen van een maximaal budget per jaar. Dit heeft geleid tot een besparing in 2020.
Op basis van gesprekken is in beeld gebracht naar welke cursussen in de afgelopen periode behoefte is geweest en is er overlap tussen aanbieders uitgehaald. Dit heeft geleid tot een herschikking van het wenselijke aanbod aan cursussen in 2020. Tevens zijn in 2020 alle cursussen die door de gemeente worden ingekocht, samengebracht in een integraal overzicht van alle vrij toegankelijke mogelijkheden voor inwoners met een ondersteuningsvraag. Dit document is bedoeld voor professionals en vrijwilligers om te kunnen informeren en doorverwijzen.
In 2019 is in het kader van de zero-based maatregelen en de beheersmaatregelen Wmo een aantal keuzes gemaakt die effect hebben op het takenpakket van Surplus Welzijn. De wijzigingen in het subsidiecontract zijn op 1 januari 2020 ingegaan. De noodzakelijke besparing conform begroting 2020 is gerealiseerd.
Ombuigingen
WMO fase 3
De harde eis tot besparing van € 6 ton is - gelet op hetgeen er in 2019 en 2020 al is opgezet, uitgevoerd en bespaard - voor 2021 losgelaten. Wel is fase III in 2020 opgestart met het onderzoeken van meer mogelijkheden tot kostenbeheersing binnen de Wmo. Er is met name gekeken naar mogelijkheden in de toegang naar de voorzieningen, zoals bij Hulp bij het Huishouden en woonvoorzieningen. Er zijn in 2020 een aantal projecten gestart, waaronder
‘HbH, strakker sturen aan de voorkant’. Daarnaast is er in 2020 een extern bureau
aangetrokken om deze initiatieven door te rekenen, een onderzoek uit te voeren naar overige handelingsperspectieven en een analyse uit te voeren om de Oosterhoutse
gemeentestructuur te vergelijken met andere gemeenten. De uitkomsten hiervan worden 1e kwartaal 2021 verwacht.
Overige ontwikkelingen
Beschermd wonen en maatschappelijke opvang
In 2020 is het ‘beleidskader regionale maatwerkvoorziening beschermd wonen Regio Breda 2021 – 2025’ voorbereid, zodat alle gemeenten in de beschermd wonen regio Breda per 1-1-2021 financiële en inhoudelijke verantwoordelijkheid hebben kunnen nemen voor beschermd wonen. Het Rijk heeft besloten de doordecentralisatie van maatschappelijke opvang niet tegelijkertijd te laten plaatsvinden met die van beschermd wonen. Het Rijk neemt in 2026 een besluit over het wel of niet doordecentraliseren van maatschappelijke opvang. Hierbij wordt rekening gehouden met de ervaringen van de doordecentralisatie beschermd wonen. De gemeente Breda blijft totdat een ander besluit wordt genomen onze centrumgemeente voor maatschappelijke opvang. Gezien de inhoudelijke samenhang (van de doelgroep) met beschermd wonen blijven we als regiogemeente echter wel inhoudelijk aangehaakt bij ontwikkelingen en activiteiten op het terrein van maatschappelijke opvang.
Integrale crisiszorg
Sinds maart 2020 kunnen inwoners uit Brabant bij het meldpunt crisiszorg West-Brabant terecht als zij zich zorgen maken over iemand in hun omgeving. Het Meldpunt is 24 uur per dag, 7 dagen per week telefonisch bereikbaar. De professionals van het Meldpunt geven advies en kijken samen met de melder wat er gedaan kan worden. Als er acute hulp nodig is, schakelen ze de juiste crisisdienst in. Het meldpunt was sinds eind 2019 al bereikbaar voor professionele hulp- en zorgverleners.
Geweld hoort nergens thuis
In 2020 is uitvoering gegeven aan het regionaal programma geweld hoort nergens thuis met als doel huiselijk geweld en kindermishandeling te voorkomen, terug te dringen, de schade ervan te beperken en de vicieuze cirkel van geweld te doorbreken. Er zijn trainingen en themabijeenkomsten georganiseerd voor onder andere gespreksvoering, gefaseerde ketenaanpak en het toepassen van de verbeterde meldcode. Ook zijn ervaringsdeskundigen betrokken bij casuïstiek en is gestart met het realiseren van een kwaliteitsverbetering in preventie en aanpak van complexe scheidingen en het versterken van het samen werken aan veiligheid. Het programma loopt door in 2021.
Volksgezondheid
Het thema gezondheid is gepositioneerd in de ontwerp-omgevingsvisie waarin het werken aan een gezonde leefomgeving als kernpunt staat benoemd.
In 2020 heeft het college het Lokaal Sportakkoord vastgesteld. Moove werkt samen met sportverenigingen om een laagdrempelig sportaanbod te ontwikkelen dat past binnen het onderwijs en de beweeglessen. In 2020 is verdere uitvoering gegeven aan de werkagenda gezondheid. Zo zijn alle scholen in de gemeente Oosterhout ondersteund met het rookvrij maken van het schoolplein, zijn alle speeltuinen in onze gemeente rookvrij gemaakt, zijn watertappunten gerealiseerd bij scholen en is de samenwerkingsovereenkomst met Stichting Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) met drie jaar verlengd.
Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord gevestigd te Tilburg (RAV) Doel (openbaar belang) Het verlenen of doen verlenen van ambulancezorg
Financiële bijdrage 2020 € 0 Ontwikkelingen 2020
Jaarrekening
Het jaar 2020 stond in het teken van de COVID-19-pandemie. De crisis had een groot effect op de reguliere dienstverlening. De hoge pieken in het ziekteverzuim hadden hun neerslag op de inzetbaarheid van medewerkers en daardoor de paraatheid en de prestaties. In maart en april was er een groot ritaanbod van Corona besmette patiënten naar het ziekenhuis, en van overplaatsingen vanuit de Brabantse
ziekenhuizen naar elders in het land. Het reguliere ambulancevervoer nam af, waardoor de ritproductie achterbleef op het reguliere niveau.
Wel was er sprake van een stijging van de gemiddelde duur van de hulpverleningen wegens de extra tijd voor beschermingsmiddelen, schoonmaak en het pandemieprotocol. Door dit alles was er in 2020 een verslechtering van de prestaties. Het achterblijven van de prestaties, ondanks de uitgevoerde paraatheidsuitbreidingen, is te wijten aan de gevolgen van de Covid-19-crisis. Om de
personeelscapaciteit te waarborgen tijdens de crisis werden de meeste neventaken tijdelijk gestopt.
Openbare Gezondheidszorg West Brabant (GROGZ) gevestigd te Breda
Doel (openbaar belang) Inhoud geven aan de voor de deelnemende gemeenten noodzakelijke en de door de deelnemende gemeenten gewenste samenwerking op het terrein van de openbare gezondheidszorg en de preventieve gezondheidszorg
Financiële bijdrage 2020 € 1.846.220 Ontwikkelingen 2020
Jaarrekening
Ondanks dat 2020 sterk in de greep was van het Coronavirus, is er steeds een balans gezocht tussen de coronaprocessen en het reguliere werk. De GGD kreeg de opdracht om zorg te dragen voor de regionale aanpak voor zorg aan kwetsbare patiënten i.v.m. COVID-19. In het voorjaar zijn hiervoor vanuit de hele GGD en de GHOR collega’s ingezet. Dit zorgde er, in combinatie met de landelijke
coronamaatregelen voor, dat een groot deel van de reguliere taken stil kwam te liggen.
Middels het programma Corona Next Step wordt het reguliere proces van de GGD inmiddels zoveel mogelijk ontlast. Dit heeft ervoor gezorgd dat het reguliere werk in de tweede helft van 2020 weer kon worden opgepakt. Op alle vlakken zijn de directe gevolgen van de coronacrisis op de koers van de GGD merkbaar. De gemiste tijd en inzet op de doelen die vooraf waren gesteld in de Beleidsbegroting 2020 kunnen veelal niet meer ingehaald worden. Ook de implementatie van de strategische thema’s van de Agenda voor de Toekomst heeft
Openbare Gezondheidszorg West Brabant (GROGZ) gevestigd te Breda
gedurende de drukste coronaperiode nauwelijks aandacht gekregen.
Als gevolg van de coronacrisis is er versneld ingezet op beeldbellen met cliënten om zo contactmomenten op een verantwoorde manier door te laten gaan. Er is gebruik gemaakt van webinars om de gemeenteraden op de hoogte te houden van de actuele stand van zaken omtrent corona in onze regio.
De invoering van de Omgevingswet is uitgesteld naar 1 januari 2022.
Er is deelgenomen aan gemeentelijke bijeenkomsten om te adviseren over een gezonde leefomgeving in de omgevingsvisie. Ook startte er in oktober een projectleider Omgevingswet voor GGD HvB en GGD WB.
De landelijke coronamaatregelen hadden ook een grote impact op de uitvoering van de taken binnen het basispakket van de
Jeugdgezondheidszorg. Daardoor konden deze taken niet op de normale manier worden uitgevoerd. Middels het geven van zorg op afstand, chat en beeldbellen is dit dit gedurende het jaar grotendeels ondervangen. Hierbij is er prioriteit gegeven aan de niet-uitstelbare zorg en kwetsbare gezinnen. De samenwerking met netwerkpartners
rondom de kinderen is versterkt om zo een sluitend vangnet te vormen voor de kwetsbare gezinnen.
De onderwerpen uit het Nationaal Preventieakkoord (alcohol, roken en overgewicht) zijn in 2020 vooral via de digitale kanalen onder de aandacht gebracht. Ook is in 2020 gewerkt aan de regionale campagne rondom een rookvrije generatie, waarvoor de GGD landelijke subsidie heeft ontvangen. De uitvoering hiervan gaat in 2021 plaatsvinden.
Gemeentelijke indicatoren
• Burgerindicatoren
Score 2018
Score 2019
Score 2020
Bron Voorzieningen voor senioren in de gemeente. 6,4 6,6 6,9 Burgerij-enq.
Welzijnsvoorzieningen in de gemeente 6,9 6,9 -- Burgerij-enq
Gezondheidszorg in de gemeente 7,3 7,4 7,5 Burgerij-enq
Is mantelzorger (zorgt voor een familielid of bekende) 26% 27% 24% Burgerij-enq
Doet vrijwilligerswerk 16% 20% 16% Burgerij-enq
Voorzieningen/toegankelijkheid in de gemeente voor
mensen met een functiebeperking 6,4 6,5 6,0 Burgerij-enq