B OPENBAAR LEVEN
B.5 REFERENDARIS VAN KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN (1875-1901)
B.5.5 ALGEMEEN KUNSTBELEID
B.5.6.3 KUNST- EN CULTUURTENTOONSTELLINGEN
B.5.6.3 KUNST- EN CULTUURTENTOONSTELLINGEN
B.5.6.3.1 Algemeen
B.5.6.3.1 Algemeen
759 Stukken betreffende jaarlijkse salontentoonstellingen en driejaarlijkse
tentoonstellingen van levende meesters, mede bedoeld voor aankoop door het rijk.
1875-1910.
Aanwezig zijn: Den Haag 1875, Rotterdam 1876, Apeldoorn 1876, Amsterdam 1877, Rotterdam 1879, Arnhem 1879, Amsterdam 1880, Den Haag 1880, Apeldoorn 1884, Den Haag 1884, Amsterdam 1886, Den Haag 1887, Rotterdam 1888, Amsterdam 1889, Rotterdam 1891, Rotterdam 1895, Den Haag 1896, Zwolle 1896, Den Haag 1898, Amsterdam 1899, Den Haag 1900, Amsterdam 1903, Amsterdam 1910.
761 Ingekomen krantenknipsels en convocaten en invitaties van tentoonstellingen van plaatselijke teken- en kunstverenigingen.
1877-1916.
- Kunstzaal Krasnapolsky, Amsterdam, 1884, 1887, 1894;
- Decoratieve tentoonstelling, Amsterdam, 1898;
- Tentoonstelling oud-Javaanse en brahmaanse kunst, Amsterdam, 1915;
- Kunstzaal Doelenstraat, Amsterdam, 1916;
- Heraldische tentoonstelling, Arnhem, 1879;
- Kunsttentoonstelling, Arnhem, 1890;
- Tentoonstelling in Kunsten en Wetenschappen, Den Haag, 1893;
- Haagsche Kunstkring, Den Haag, 1890. 1892-1893, 1895, 1897. 1905;
- Heraldische tentoonstelling, Driebergen, 1911;
- Pictura, Groningen, 1880;
- Den Helder, 1880;
- Sociëteit Momus, Maastricht, 1890, 1896;
- Schilderijententoonstelling, Middelburg, 1880;
- Kunstclub Cercle des Beaux Arts, Rotterdam, 1897;
- Tentoonstelling van oude schilderkunst, Utrecht, 1894;
- Pictura, Zutphen, 1877.
--- Inv.nr. 760 is vervallen.
B.5.6.3.2 Amsterdam
B.5.6.3.2 Amsterdam
762 Stukken betreffende zijn bemiddeling bij een tentoonstelling van Amsterdamse oudheden in het voormalige Oudemannenhuis.
1875-1876.
763 Stukken betreffende de bestelling door de hertog van Mecklenburg Schwerin van een replica van een gildenbeker van St. George uit het South Kensington Museum, geëxposeerd op een tentoonstelling in Amsterdam.
juli-augustus 1880.
764 Ter documentatie verzamelde krantenknipsels en convocaten betreffende kunsttentoonstellingen in Amsterdam.
1883-1916.
765 Krantenknipsels over de Rembrandttentoonstelling in het gemeentemuseum en de tentoonstellingen in het Rijksmuseum bij gelegenheid van de inhuldiging van koningin Wilhelmina in Amsterdam.
1897-1899.
766 Krantenknipsels over een tentoonstelling van het Nederlands Zeewezen in Amsterdam.
1900.
B.5.6.3.2 Den Haag
B.5.6.3.2 Den Haag
767 Krantenknipsels betreffende een tentoonstelling van een oud-Hollands interieur door de antiquair G. Teunissen en van een tentoonstelling van tekeningen van Nederlandse en buitenlandse meesters door de Hollandsche Teekenmaatschappij in de Academie voor Beeldende Kunsten.
1874, 1876.
768 Krantenknipsels en prospectus van een heraldieke tentoonstelling in de Gothische Zaal te 's-Gravenhage
1880
769 Krantenknipsels en ingekomen brieven over een door het Koninklijk Huis
ondersteunde tentoonstelling van oude meesters in de Gothische Zaal ten behoeve
van de slachtoffers van de watersnood.
1881.
770 Ingekomen uitnodigingen voor tentoonstellingen van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor aquarellisten, met krantenknipsel.
1882-1883.
B.5.6.3.3 Elders in Nederland, alfabetisch op plaatsnaam geordend
B.5.6.3.3 Elders in Nederland, alfabetisch op plaatsnaam geordend
771 Ingekomen brief van C. van Byland, houdende bezwaren tegen de motivatie van minister J. Heemskerk Azn. om stukken uit rijksmusea voor de Arnhemse
tentoonstelling te weigeren.
10 december 1884.
772 Stukken betreffende bemiddeling van De Stuers bij de uitleen van voorwerpen voor een Historische Tentoonstelling van Friesland in Leeuwarden.
1876-1877.
773 Feuilleton van de Leeuwarder Courant, houdende een beschrijving van een tentoonstelling van antieke goud- en zilversmeedwerken (dl.I-III, V-VI).
augustus-september 1900.
774 Krantenknipsel over een kunst- en oudhedententoonstellingen in Naarden.
november 1881.
Zie ook inv.nr. 760.
775 Krantenknipsels over een tentoonstelling van Zaanlandse oudheden en merkwaardigheden in Zaandam.
1874.
776 Plattegrond van een tentoonstelling van beeldhouwwerken en architectonische ornamenten in pleister.
Z.j.
Niet raadpleegbaar
Het origineel kan niet zonder opzetten aan het publiek beschikbaar worden gesteld. Een kopie is bijgesloten.
Aan de achterzijde een agenda over lopende zaken.
B.5.6.3.4 Buitenland en internationaal.
B.5.6.3.4 Buitenland en internationaal.
779 Ingekomen convocaten en krantenknipsels met correspondentie betreffende tentoonstellingen in België, Duitsland en Groot-Brittannië
1873-1909.
Ontbreekt
777 Ingekomen circulaires over internationale kunst- en cultuurhistorische
tentoonstellingen in België, met krantenknipsels en correspondentie. 1873-1912 en z.j.
N.N. Het betreft:
- Feuilleton van de Indépendance Belge, houdende een verslag van de retrospectieve tentoonstelling van de Nederlandse Maatschappij voor Weldadigheid. mei 1873;
- Brieven en krantenknipsels over een tentoonstelling van tekeningen van Nederlandse levende meesters in Brussel, april-september 1875;
- Ingekomen brief van de Nederlandse consul in Brussel over de toekenning van de Orde van de Nederlandse Leeuw aan exposanten aldaar. 1877;
- Circulaire voor een heraldisch-genealogische tentoonstelling in Wenen. 1878;
- Krantenknipsels over een tentoonstelling van oude kunst in Leuven. 1881;
- Ingekomen circulaire voor een tentoostelling over wapen-, zegel- en geslachtkunde te Berlijn.
1882;
- Ingekomen circulaires en invitaties voor een schilderijententoonstelling van oude meesters in Brussel, met krantenknipsels. 1882;
- Krantenknipsel over een tentoonstelling van Hollandse kunst in Londen. 1886; Krantenartikel van A.A. Vorsterman van Oyen over de heraldieke tentoonstelling in Gent. 1888;
- Krantenknipsel over een internationale tentoonstelling in Berlijn. 1892;
- Ingekomen mededelingen van Max Rooses, burgemeester van Antwerpen, over een door deze georganiseerde tentoonstelling over Anthony van Dijck, met krantenknipsels. 1899;
- Krantenknipsels over een tentoonstelling van oude kunstnijverheid in Brussel;
- Ingekomen circulaires van het comité voor een tentoonstelling over oude gilden in Luik. 1899-1900;
- Krantenknipsel over ondersteuning van de tentoonstelling voor Decoratieve Kunst te Turijn. 1901;
- Ingekomen circulaire van een tentoonstelling Kortrijk door de eeuwen heen. 1902;
- Ingekomen circulaire van een tentoonstelling van oude kunst in het land van Luik. 1905;
- Stukken betreffende een Internationale kunsttentoonstelling te Brussel. 1910;
- Krantenknipsels over een tentoonstelling van miniaturen in Brussel. 1912:
- Ingekomen circulaire van een tentoonstelling van oude kant in Brussel. z.j.
778 Ingekomen brief van de kunstschilder A.W. Bakker Korff, om bemiddeling bij de inzending van een schilderij naar de internationale tentoonstelling te Brussel.
8 april 1875.
Niet raadpleegbaar
De brief is ernstig beschadigd; het origineel kan niet zonder restauratie aan het publiek beschikbaar worden gesteld.
780 Stukken betreffende de samenstelling van de commissie en de afvaardiging van De Stuers naar de internationale tentoonstelling in Antwerpen en de internationale conferenties over de ruil van reproducties van kunstvoorwerpen te Antwerpen en Brussel.
1884-1886.
B.5.7 Musea
B.5.7 MUSEA
De hieronder beschreven stukken hebben betrekking op:
– de oprichting, bouw en personele en materiële voorzieningen in rijksmusea, in het bijzonder het in 1885 geopende Rijksmuseum;
– de aankoop en distributie van daarin te plaatsen kunstvoorwerpen;
– particuliere verzamelingen en musea, zie hoofdstuk B.5.7.15 en B.5.7.16.
De Stuers hield een administratie bij van de museuminventarissen van het Rijksmuseum, die zich thans nog bevindt in het archief van het ministerie van Binnenlandse Zaken, afdeling Kunsten en Wetenschappen (toegangnummer 2.04.013), en wel in registers met vermelding van de afdelingen van het museum. In het hier beschreven archief komt veel verspreide correspondentie voor over aangeboden kunstwerken, alsmede een administratie van zijn eigen voorschotbeleid. Dat zijn expertise ook personele consequenties had, blijkt uit zijn onenigheden met de museumdirectie van het Mauritshuis (kwestie Bredius, inv.nrs. 978-985) en de directie van het Prentenkabinet van het Rijksmuseum (kwestie Hofstede de Groot, inv.nrs. 907-909).
Bij zijn aantreden trof De Stuers de volgende musea aan:
– in Den Haag: een Koninklijk Kabinet van schilderijen en een Koninklijk Kabinet van Zeldzaamheden in het Mauritshuis;: het laatste bevatte curiosa, historische herinneringen en etnografica. Verder een Koninklijk Kabinet van Penningen, Munten en Gesneden Steenen en het aan het Rijk nagelaten Museum Meermanno-Westrheenianum, en de Gevangenpoort, waar een door het Rijk aangestelde conciërge rondleidingen gaf;
– in Amsterdam: het Rijksmuseum in het Trippenhuis, dat een afdeling voor schilderijen en voor prenten kende;
– in Leiden: een Rijks Etnografisch Museum, een Museum voor Oudheden en een
Rijksmuseum voor Natuurlijke Historie en het Rijksprentenkabinet, die zich tot zelfstandige museumeenheden hadden ontwikkeld;
– in Haarlem: de verzameling eigentijdse kunst in het paviljoen Welgelegen.
De Stuers wijzigde vooral de organisatie van het Mauritshuis en het Rijksmuseum. Er werd een nieuw rijksmuseum gebouwd, dat in 1885 gereed kwam. Dat museum kende drie afdelingen: het Rijksmuseum voor Schilderijen, het Prentenkabinet en het Nederlands Museum. Het paviljoen Welgelegen werd opgeheven en zijn collectie ging over naar het Rijksmuseum. Het gebouw zou twee nieuwe musea huisvesten: een Museum voor kunstnijverheid en een Koloniaal Instituut (voorloper van het Koninklijk Instituut voor de Tropen).
Het Mauritshuis bleef in stand, maar werd voortaan alleen Koninklijk Kabinet voor Schilderijen.
Het Koninklijk Kabinet voor Zeldzaamheden werd opgeheven. De collectie werd verdeeld over het Rijksmuseum (Nederlandsch Museum) en de Leidse verzamelingen.
In de positie van de Leidse verzamelingen kwam geen verandering.
Zie ook:
1. B.W.F. van Riemsdijk, 'De Stuers en de Rijksmusea' in: Het levenswerk van Jhr. Mr. Victor de Stuers, Utrecht 1913, 19-31.
2. F.J. Duparc, Een eeuw strijd om Nederlands erfgoed, 's-Gravenhage 1975.
B.5.7.1 Algemeen
B.5.7.1 ALGEMEEN
785 Notawisseling met secretaris-generaal P.F. Hubrecht over de vindbaarheid van instructies voor museumdirecteuren.
oktober 1875.
782 Staatje, houdende een overzicht van de verschenen Nederlandse museumcatalogi over de jaren 1870-1872.
ca. 1875.
783 Staatje, houdende een overzicht van belangrijke musea in het buitenland met het jaar van hun openstelling tot 1872.
ca.1875.
Niet raadpleegbaar
Het stuk is vervuild en ingescheurd; een stuk tekst is verloren gegaan. Een beter leesbare kopie is bijgesloten.
784 Ontwerpen van een nota aan de minister over het aankoopbeleid van schilderijen voor musea en het museumbeleid, en aantekeningen.
ca. 1875 .
788 Afschriften en samenvattingen van instructies voor de directie van het Museum voor Schone Kunsten te Antwerpen, het Koninklijk Museum voor oudheden, wapens en artillerie te Brussel, het Koninklijk Museum voor Schilder- en Beeldhouwkunst te Brussel en van musea in Duitsland, in het bijzonder het Koninklijk Museum te Berlijn en de Gemäldegalerie in Dresden.
ca.1875.
786 Stukken betreffende onenigheden met referendaris H. Vollenhoven, chef van de afdeling Onderwijs, over beheer van de musea en universitaire verzamelingen te Leiden.
1875-1881.
792 Krantenknipsels naar aanleiding van de jaarlijkse museumverslagen, met
ingekomen brief van W. Six, minister van Binnenlandse Zaken over de vermelding van gegevens over musea in de Staatsalmanak.
1875-1909.
787 Stukken betreffende verzoeken van buitenlanders om introductie voor
museumbezoek, voor inlichtingen over kunst en kunstvoorwerpen in Nederland of
om toestemming tot reproductie, met introductiebrieven van kunstexperts.
1875-1912.
789 Aantekeningen van De Stuers over te houden inspecties van de rijksmusea in Den Haag.
1876.
790 Nota van De Stuers aan de adjunct-commies J. Tideman naar aanleiding van het voorgenomen bezoek van de keizer van Brazilië aan een aantal
rijksmuseuminrichtingen.
9 juli 1877.
791 Salarisstaatje van oppassers, werkzaam in de museumgebouwen in Haarlem en Amsterdam.
ca. 1879.
793 Ingekomen brief van Caulin in Parijs, houdende inlichtingen over de organisatie van het museumwezen in Frankrijk.
29 augustus 1882.
794 Stukken betreffende de publicatie van boeken met fotografische reproducties van kunstwerken van Nederlandse meesters uit het Rijksmuseum, het museum van Haarlem en het Mauritshuis in Den Haag door Ad. Braun & Co te Parijs.
1885-1887.
795 Ontwerp van een nota, bestemd voor de Eerste Kamer, over vragen inzake het
"eenzijdige" aankoopbeleid van kunstwerken door het rijk.
19 januari 1888.
796 Bladen, houdende de begrotingspost van musea voor de Leidse verzamelingen voor 1891 en 1897.
1890, 1896.
Achterop één van de bladen bevinden zich sigillografische tekeningen van De Stuers.
797 Aantekeningen van De Stuers over de wijzigingen van de openingstijden van de rijksmusea over de jaren 1875-1894.
ca. 1895.
781 Staatje, houdende een overzicht van de schilderijenkabinetten in Holland in 1804.
z.j.