Kosten lokale depositie

Inleiding

Lokale depositiemaatregelen zijn maatregelen die alleen op bepaalde plaatsen worden genomen. Het gaat om luchtwassers, verplaatsen van bedrijven en het stoppen van bedrijven. Ook effectgerichte maatregelen worden gezien als lokaal, maar ze worden in een andere paragraaf besproken.

Omdat het stoppen van bedrijven als een autonome ontwikkeling wordt beschouwd, worden hier geen kosten aan toegerekend. Onderstaande heeft dus betrekking op de maatregelen luchtwassers en het verplaatsen van bedrijven. Effectgerichte Maatregelen (EGM) komen in 6.7.3 aan bod. Het effect van stoppende bedrijven wordt in de berekening van depositiereductie in het model overigens als eerste doorgerekend, omdat het ‘gratis’ is.

De beschrijving in deze documentatie gaat over de bepaling van kosten van de maatregelen en over de inschatting van het effect van de maatregelen op de stikstofdepositie. Dit effect is belangrijk omdat daarmee zo bepaald wordt of ook nog andere maatregelen nodig zijn. Voordat de invoer tot stand komt, worden een reeks berekeningen uitgevoerd. In de volgende paragraaf worden de stappen die achtereenvolgens gezet zijn beschreven.

Rekenstappen

Opvragen gegevens uit de landbouwtellingen

Met gegevens uit de landbouwtelling (CBS) worden twee databestanden aangemaakt. De BDL- stuurfile, die daarvoor is opgezet, EHS.BDP staat in Bijlage 3. BDL is de opvraagtaal waarmee de landbouwtelling voor WUR-LEI ontsloten is. De twee bestanden zijn EHS_1.rap en EHS_2.rap.

'EHS_1.rap' bevat per landbouwbedrijf de volgende informatie:

Nummer bedrijfsnummer

Gemeente gemeentenummer bedrijf (CBS)

Negtype negtype bedrijf

Nge Nederlandse Grootte Eenheid

opv_type_&&1 opvolgerssituatie

lt_hfd leeftijd hoofdondernemer (jr)

lt_opv leeftijd opvolger (jr)

leeftijd_jongste_&&1 leeftijd jongste ondernemer (jr)

Hacult oppervlakte cultuurgrond (ha)

Hagras oppervlakte grasland (ha)

‘EHS_2.rap' bevat per bedrijf de volgende informatie:

Nummer bedrijfnummer

Rundvee aantal stuks rundvee

vleeskalveren aantal vleeskalveren

vleesvarkens aantal vleesvarkens

Zeugen aantal zeugen

vleeskuikens aantal vleeskuikens

leghennen aantal leghennen

Kippen aantal overige pluimvee

Konijnen aantal konijnen

Het toevoegen van informatie over kosten van lokale depositiemaatregelen

Nu volgen enkele stappen met als doel het toevoegen van informatie over kosten en emissies (en te behalen reducties van emissies) van lokale depositiemaatregelen, het gaat hier om de het plaatsen van luchtwassers en het verplaatsen van rundveebedrijven. Deze informatie, afgeleid uit literatuur- gegevens, wordt vertaald naar de informatie van de bedrijven die in de vorige stap is afgeleid. In MS excell is een bestand opgezet: EHSdieren. Deze spreadsheet bevat vier tabbladen: 1. Kosten,

2. Emissie,

3. Kostenemissie en 4. EHS_1

Ad 1

Het tabblad kosten bevat de kosten (euro per dierplaats per jaar) van het plaatsen van luchtwassers per jaar per dierplaats en het verplaatsen van rundveebedrijven; voor beide maatregelen is een minimale en een maximale situatie gegeven. De kosten worden gepresenteerd voor de categorieën dieren uit EHS_2.rap (zie Opvragen gegevens uit de landbouwtellingen). De gegevens over de kosten zijn afkomstig uit Van Horne et al (2006, Pluimvee en varkens) en Smits et al. (2005, vleeskalveren) Ad 2.

Het tabblademissie bevat de ammoniakemissie bij het plaatsen van luchtwassers in een situatie met en zonder luchtwassers, en ook de winst (reductie van de ammoniakemissie in kg N per dierplaats) die met deze maatregelen wordt behaald. Deze informatie wordt eveneens gepresenteerd voor de categorieën dieren uit EHS_2.rap (zie Opvragen gegevens uit de landbouwtellingen).

Ad 3.

Het tabblad kostenemissie bepaalt de kosten per eenheid reductie van de ammoniakemissie (euro per kg N per jr.), door de resultaten van het tabblad kosten te delen door de resultaten van het tabblad emissie, te weten de reductie van de ammoniakemissie.

Ad 4.

In het tabblad EHS_1 wordt de informatie uit de vorige tabbladen aan de informatie per bedrijf gekoppeld. Het tabblad bevat de informatie uit EHS_1.rap en EHS_2.rap, met daaraan toegevoegd de per bedrijf berekende kosten voor luchtwassers (minimaal en maximaal, in euro per jaar), bedrijfsverplaatsing, en de als gevolg van de maatregel bereikte reductie van de emissie van ammoniak (kg N).

Opvolgingssituatie bedrijven en berekening emissies

Het tabblad EHS_1 vormt de invoer voor de volgende stap, waarbij de opvolgingssituatie en de ammoniakemissies met elkaar worden verbonden. Deze stap wordt via een SPSS-berekening uitgevoerd. De stuurfile van SPSS staat in Bijlage 3: EHSDIER.sps.

EHSdier.sps berekent achtereenvolgens:

• De minimale en de maximale kosten voor de reductie van de emissie van ammoniak per bedrijf; • De opvolgingsituatie per bedrijf, aan de hand van rekenregels op basis van de bedrijfsgrootte

(nge) en de leeftijd van de ondernemers op het bedrijf. De bron van de rekenregels is beschreven in Van Bommel et al. (2007). Bedrijven die stoppen worden geïdentificeerd;

• De ammomniakemissie die door het stoppen van de bedrijven wordt weggenomen;

• Een klasse-indeling voor intensieve veebedrijven (varkens, pluimvee, konijnen, edelpelsdieren); • Een bepaling van het effect op de ammoniakemissie van het plaatsen van luchtwassers op gro-

tere intensieve veebedrijven, door de totale reductie te corrigeren voor de emissie op de kleinere bedrijven (waarbij luchtwassers naar verwachting niet zullen worden geplaatst), met daarop- volgende een correctie van minimale en maximale kosten voor luchtwassers voor dit effect; • Telt daarna de resultaten per gemeente op en schrijft ze weg (SPSS procedure ‘Case

Het gaat om de volgende resultaten:

• emissiestoplt (ammoniakemissie bij stoppende bedrijven) • emissierund (ammoniakemissie bij rundvee)

• emissieklein (ammoniakemissie overige veecategorieën, zonder luchtwassers te plaatsen (op de kleine bedrijven))

• emissieluchtwas (ammoniakemissie na plaatsing luchtwassers) • kostverplaatsmin (minimale kosten verplaatsen)

• kostminluchtwas (minimale kosten voor plaatsen luchtwassers) • kostverplaatsmax (maximale kosten verplaatsen)

• kostmaxluchtwas (maximale kosten voor plaatsen luchtwassers)

Berekeningen op gemeenteniveau

De bovengenoemde resultaten worden vervolgens naar Ms Excell overgebracht (gekopieerd), naarde file gemeenten.xls. Ze worden in het tabblad ‘SPSS uitkomsten’ gezet

In dit tabblad wordt de totale ammomniakemissie uit stal en opslag toegevoegd door het optellen van emissiestoplt (ammoniakemissie bij stoppende bedrijven), emissierund (ammoniakemissie bij rundvee), emissieklein (ammoniakemissie overige veecategorieën, zonder luchtwassers te plaatsen (op de kleine bedrijven)) en emissieluchtwas (ammoniakemissie na plaatsing luchtwassers).

Daarna worden in een nieuw tabblad, gemeenten, de resultaten van de volgende berekeningen opgenomen (per gemeente):

1. Het percentage emissie op kleine intensieve veebedrijven en op stoppende bedrijven, van de totale emissie van ammoniak uit stal en opslag.

2. Het percentage emissie op bedrijven waar luchtwassers kunnen worden geplaatst, van de totale gemeentelijke emissie van ammoniak uit stal en opslag.

3. Het percentage emissie op veebedrijven die kunnen worden verplaatst, van de totale emissie van ammoniak uit stal en opslag.

4. De minimale kosten per kg gereduceerde ammoniakemissie door luchtwassers. 5. De maximale kosten per kg gereduceerde ammoniakemissie door luchtwassers.

6. De minimale kosten per kg gereduceerde ammoniakemissie door verplaatsing bedrijven. 7. De maximale kosten per kg gereduceerde ammoniakemissie door verplaatsing bedrijven.

Tot slot worden in een volgend tabblad, gemeenten (gem), de gemiddelde kosten van verplaatsing en luchtwassers berekend voor iedere gemeente, aan de hand van de resultaten van tabelblad gemeenten.

Vertaling kostendatabase, inclusief aanvullende berekeningen.

Alle berekende informatie op gemeenteniveau wordt vervolgens samengebracht in een tabblad in MS excell.

Ten slotte worden drie omrekenfactoren toegevoegd aan de informatie per gemeente voor gebruik in de berekeningen. Dit betreft de velden ‘vanemissie’, habasis en ‘molberekening’. Deze factoren zijn voor alle gemeenten gelijk.

‘Habasis’ is overal 0,0625. Dit is de omrekeningsfactor (zonder eenheid) van het ruimtelijk niveau van de databaseinputfiles (GIS), afkomstig van Alterra en de WOT Natuur en Milieu naar een hectare, het niveau waarop de landbouwgerelateerde berekeningen worden uitgevoerd.

De parameters vanemissie en molberekening hangen nauw samen. Ze zijn beide nodig in de omrekening van N emissie (de eenheid van ammoniakemissie zoals in het voorgaande steeds is aangehouden) naar mol depositie (de eenheid waarin in de KE database de depositie is uitgedrukt. Vanemissie is overal 0,00000793, molberekening is 2512,94159473206.

Per gebied met dezelfde natuurdoeltypen plus de bufferzone van 250 meter is de hoeveelheid ammoniakemissie bepaald die samenhangt met het voorkomen van stallen, te weten stalemissie plus emissie vanuit opslag. Hiertoe zijn de LEI-ammoniakemissiegegevens per 500 x 500 meter toebedeeld aan locaties met stallen binnen die 500 x 500 meter (Van Hinsberg

et al

.,2004). Locaties met stallen zijn afgeleid uit gegevens over bebouwingen in agrarisch gebied in het LGN5bestand (De Wit

et al

., 1999). Dit bestand is visueel gecontroleerd met een databestand over stalgegevens uit het GIAB (Naeff, 2003). In locaties met de meeste aanwezigheid van bebouwing in agrarisch gebied is ook de meeste emissie verondersteld.

Op basis van berekeningen met het model OPS is een schatting gemaakt van de mate waarin de emissie de depositie op die natuur verhoogt, uitgaande van het oppervlak van een natuurgebied en de ammoniak emissie in een straal daaromheen. Deze afgeleide rekenregel uit OPS is gebruikt om lokale emissies om te zetten in schattingen van de omvang van lokale deposities.

N Depositie (mol/jr) = emissie (kg n/jr) * ((vanemissie*molberekening*Habasis)(mol/kg))

Het resultaat is tabel [Kosten lokale depositie], zie tabel 6.7. Hieronder de tabelbeschrijving, de volledige tabel is te vinden in Bijlage 4.

Tabel 6.7: Tabel [Kosten lokale depositie].

Gemeente Stoppen Luchtwasser Verplaatsen Kosten lucht Kosten verplaats Beschrijving Cbs code percentage

emissie op totaal percentage emissie op totaal percentage emissie op totaal gemiddelde kosten luchtwasser gemiddelde Kosten verplaatsing

Eenheid _- euro/kg euro/kg

Datatype _{integer double double double Valuta Valuta}

In document Instrumentarium Kosten Natuurbeleid (IKN) : status A (pagina 38-41)