De keuze voor seks maak je zelf niet je vrienden

Adolescenten brengen een groot deel van de tijd door met leeftijdsgenoten. Binnen vriendengroepen worden verschillenden onderwerpen besproken en gelden bepaalde normen en waarden. Deze paragraaf legt de focus op het onderwerp seksualiteit binnen de vriendengroep door middel van het stellen van de volgende vraag: “Wat voor invloed hebben vrienden op de ontwikkeling van de seksuele beleving en in hoeverre is deze in overeenstemming met de seksuele voorlichting?

Aan de adolescenten werd gevraagd wat er allemaal wordt besproken met vrienden over vriendinnetjes en vriendjes, verkering en verliefdheid. Allereerste werd duidelijk dat deze thematiek alleen met beste vrienden of vriendinnen werd besproken, dit zijn geen onderwerpen waar kennissen of klasgenootje mee gemoeid zijn. Adolescente jongens spreken minder gedetailleerd over vriendinnetjes of verkering in vergelijking met adolescente meiden. Jongens bespreken meer in de vriendengroep of een meisje wel of niet bij een vriend past. Ze geven kritiek als een van vrienden er minder is doordat hij verkering met een meisje heeft. En vrienden geven advies als een meisje een slechte reputatie heeft. Jongens hebben het wel over welke meiden leuk zijn, maar het blijft meer oppervlakkig. De adolescente meiden bespreken ook welke jongen leuk is, maar gaan toch iets verder door op de details. Zo worden relaties meer besproken, over hoe het gaat, hoe ver ze al zijn gegaan op seksueel gebied. Kim: “Euhm ja eigenlijk alles, alles over relaties, over seks en ruzie en weet ik het allemaal maar wat alles.” Anne Miek: “Ja over van dat we hebben gezoend en dat was heel leuk bla bla (harde lach).”

Adolescenten jongens nemen sommige informatie over die wordt uitgewisseld. Bijvoorbeeld informatie over dat een meisje niet bij ze past of dat er allerlei negatieve verhalen over het meisje circuleren, dit kan mogelijk invloed hebben op de keuze om wel of geen verkering te vragen. Jongens gebruiken deze informatie om dit in overweging te nemen maar uiteindelijk maakt iedere jongen wel zijn eigen keuze. Bij adolescente meiden wordt ook stellig volgehouden dat er zelf wordt besloten of bepaalde jongens leuk zijn.

Meiden geven duidelijker aan dat er meer besloten wordt vanuit een eigen mening. En als

vriendinnen negatief zijn over jongens die zij leuk vinden, nemen de meiden deze mening niet meteen over. Ze proberen vriendinnen er van te overtuigen de leuke jongen in kwestie ook positieve kanten heeft. dat er ook positieve kanten aan die leuke jongen zijn.

Een tweede onderwerp waar naar gevraagd is, is de uitwisseling van informatie over seksueel gedrag (knuffelen, zoenen, seks etc.). Onder de jongens worden deze onderwerpen bijna niet met vrienden besproken, het is meer iets wat jongens voor zichzelf houden. En als er dan al over wordt gesproken is het oppervlakkig en gaat het meer over of je ‘het’ al gedaan hebt ( het hebben van seks). Vaak is het bespreken van seksueel gedrag een onderwerp om stoer over te doen, beaamt Tim: “Nou dat is meestal als iemand dat heel stoer begint te vertellen dan denk wel van laat maar lekker lullen. Maar dat echt echt bespreken dat valt wel mee eigenlijk, de meesten houden wat echt is gebeurd voor zich en sommige houden een stoer verhaaltje. Maar ja dat heb je met jongens altijd wel.” Of deze uitgewisselde informatie over seksueel gedrag daadwerkelijk door de jongens wordt overgenomen, blijkt niet het geval te zijn. Younes geeft deze veronderstelling goed weer, “Euhmm ik zelf niet zo snel dat ik het direct zou overnemen, maar dat je wel, ik weet niet als je vrienden zelf seksuele ideeën hebben dat ik dat niet direct zou overnemen, maar ik kijk wel naar wat vrienden vertellen wat ik zelf zou willen overnemen. Ik kijk naar mijn persoonlijke ideeën en of deze ideeën van vrienden hierin aanvulling kunnen geven.” Adolescente meiden praten uitgebreider over seksueel gedrag ten opzichte van adolescente jongens. Meiden wisselen meer ervaringen uit over zoenen en soms al wel over seks. Nogmaals wordt duidelijk dat dit alleen met de beste vriendinnen wordt besproken. Ondanks dat er informatie wordt uitgewisseld nemen meiden ideeën over seksueel gedrag niet over. De adolescente meiden kijken net als de jongens naar zichzelf, en besluiten zelf wanneer ze er klaar voor zijn om seksueel actief worden in relatie.

Een derde onderwerp gaat over de uitwisseling van informatie over seksuele gezondheid ( soa’s, zwangerschappen en gebruik voorbehoedsmiddelen) onder vrienden. De helft van de adolescente jongens bespreekt dit niet. De ander helft bespreekt het wel en ervaart deze thematiek ook niet als vervelend om te bespreken, omdat het niet om persoonlijke informatie gaat maar algemene voorlichting. Foutieve informatie binnen een vriendengroep over seksuele gezondheid wordt

gecorrigeerd. Jan geeft weer hoe dat gebeurt: “Ja zeker dat gaat al gauw hè als je der achter komt dat als iets wat iemand zegt niet helemaal kan kloppen dan Google vriend hier! Jan vertelt hiermee dat internet op telefoons wordt gebruikt om foutieve informatie te corrigeren in vriendengroepen. Ook adolescente meiden is gevraagd hoe met vriendinnen gesproken wordt over seksuele gezondheid. De meeste meiden bespreken met elkaar dat het belangrijk is om veilig seks te hebben, en je niet te laten ompraten dat seks zonder condoom lekkerder is. De meiden hebben wel het idee dat ze elkaar kunnen corrigeren als er foutieve informatie bekend is over seksuele gezondheid. Anne Mieke vertelt dat ze niet weet of alle informatie die er binnen haar vriendinnen groep circuleert juist is.

Geconcludeerd kan worden dat binnen vriendengroepen af en toe op kleine schaal informatie uitgewisseld wordt over ervaringen van seksueel gedrag, van zoenen tot seks, als dat al van toepassing is. Ook word informatie uitgewisseld over welke jongen of welk meisje is of waarom zij wel of niet bij elkaar passen. Vaak vinden zowel jongens als meiden de uitwisseling over ervaringen persoonlijk en dit hoeft niet altijd gedeeld te worden met vrienden, zeker niet met klasgenootjes of bekende. Over

seksuele gezondheid wordt weinig uitgewisseld, het enige wat uitgewisseld wordt is informatie over veilige seks. Informatie uitwisseling over seksuele normen en waarden over wanneer je voor de eerste keer met iemand naar bed gaat of wanneer je er klaar voor bent beslissen adolescenten zelf en laten zich niet door vrienden beïnvloeden. Als deze informatie uitwisseling van vrienden vergeleken wordt met de seksuele voorlichting in het onderwijs, wordt alleen een overeenkomst met het onderwerp seksuele gezondheid gevonden. Dus dat zowel in het onderwijs aandacht besteed wordt aan seksuele gezondheid als in sommige vriendengroepen. Aan ervaringen van seksueel gedrag en normen en waarden van relaties, of wanneer iemand leuk is, wordt in het onderwijs geen aandacht besteed.