2.2 Programma Sociaal
2.2.4 Jeugd
2.2.4 Jeugd
Inleiding
Als gemeente dragen we bij aan de leefbaarheid in de gemeenschap. In het hoofdstuk jeugd beschrijven we de doelstellingen en acties voor 2022. Deze hebben een basis binnen de Jeugdwet, Wet maatschappelijke ondersteuning en de Wet Publieke Gezondheid maar zijn sterk verbonden met andere wetten en opdrachten binnen het sociaal domein. In Midden-Groningen wonen
ongeveer 12.000 jeugdigen onder de 18 jaar. We willen dat al deze jongeren zich positief, veilig en gezond kunnen ontwikkelen. Om dit te realiseren willen we de sociale basis versterken. Als er ondersteuning nodig is, dan organiseren we dat dichtbij, integraal en op maat.
Om de sociale basis te versterken, pakken we verschillende activiteiten op. Denk hierbij aan het lokaal organiseren van een deel van jeugdhulp, het ontwikkelen van een stevige basis rondom de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling en het doorontwikkelen van de gezinsverzorging.
Ambities
Elke jeugdige in de gemeente Midden-Groningen groeit op in een veilige, veerkrachtige omgeving.
Trends en ontwikkelingen
Het Rijk heeft de opdracht gegeven om een regiovisie te ontwikkelen
De gemeente is verantwoordelijk voor kwalitatief goede zorg. De zorg moet echter ook in de toekomst betaalbaar blijven. Met de Norm voor Opdrachtgeverschap maken gemeenten afspraken binnen de jeugdregio en leggen deze samenwerking duurzaam vast. Het doel is om te zorgen voor voldoende zorg op elk gebied, transformatie van zorg en minder bureaucratie.
De regiovisie geeft een helder kader voor wat we gezamenlijk doen (regionaal en bovenregionaal) en waar ruimte ligt om lokale ontwikkelingen door te voeren. De regiovisie wordt naar verwachting in 2022 ingevoerd.
Aandacht voor data-gedreven beleid
Binnen Midden-Groningen hebben we de tool voor monitoring van data verder ontwikkeld. De data die we verzamelen bieden ons al veel inzicht. Financieel en inhoudelijk kunnen we monitoren wat er gebeurt. Langzamerhand willen we toewerken naar meer kennis over onze inwoners en het resultaat van de ondersteuning. Dat geeft ons het inzicht om te kunnen voorspellen en bij te sturen.
Binnen jeugdhulp zullen we deze ontwikkeling terugzien in onze lopende projecten en de ontwikkeling van data-gedreven beleid.
Extra Rijksmiddelen voor jeugdhulp in 2022
Het kabinet en de VNG hebben afgesproken dat er meer middelen beschikbaar komen voor 2022. Dit is op basis van het oordeel van de Commissie van Wijzen. Gemeenten moeten ook maatregelen nemen om te komen tot een bezuiniging van 214 miljoen euro op de landelijke jeugdzorguitgaven.
Het nieuwe kabinet zal besluiten over een structurele oplossing voor de huidige tekorten in de jeugdhulp.
Toegenomen aandacht rondom de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling
Jaarlijks worden er landelijk naar schatting gemiddeld 125.000 kinderen tot 17 jaar mishandelt. Van alle Nederlanders ouder dan 16 jaar geeft 8% aan in 2020 slachtoffer geweest te zijn van huiselijk geweld. Al deze mensen die in aanraking komen met huiselijk geweld en/of kindermishandeling hebben een grote kans op het ontwikkelen van psychische, fysieke en sociale problemen. Vanuit de Rijksoverheid is er prioriteit gegeven aan de aanpak van deze problematiek in de vorm van Geweld Hoort Nergens Thuis en Scheiden zonder Schade.
Vanuit het Nationaal Programma Groningen starten de eerste projecten voor jeugd.
Vanuit het NPG wordt er gewerkt aan een goede toekomst voor iedereen. Ook voor de jeugdigen in Midden-Groningen starten er allerlei projecten. De projecten richten zich op het vergroten van de zelfredzaamheid, het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden en op een positieve ontwikkeling.
Doelstellingen
a. Investeren in laagdrempelige opvoed- en opgroeiondersteuning
Door te (blijven) investeren in voorzieningen die kinderen en hun ouders ondersteunen bij het opgroeien en opvoeden, willen we voorkomen dat kleine problemen groot worden. We zetten in op het normaliseren en het gebruik maken van de krachten en talenten van ouders en kinderen.
Indicatoren
Aantal deelnemers "Nu niet Zwanger"
Cijfers OJG
Aantal jongeren met een JIM.
Aantal bereikte moeders via "Moeders van"
Aantal bereikte jongeren via "Jongerenwerk"
Jongerenwerk+.
Acties
We continueren de inzet Ondersteuning Jeugd en Gezin
De huidige inzet van de Ondersteuners Jeugd en Gezin (OJG) blijft. Op basis van
monitoringsgegevens voeren we gesprekken met de OJG-ers, huisartsen en de sociale teams om te kijken hoe we de meerwaarde van OJG-ers kunnen vergroten. Accare onderzoekt de mogelijkheid om meer groepsgerichte activiteiten aan te bieden voor hun doelgroep vanuit de huidige inzet.
We voeren het project Jongerenwerk+ uit en ontwikkelen het regulier jongerenwerk door de koppeling met dit project
Vanuit het NPG-project Jongerenwerk+ komt er een nieuwe werkwijze. De kwetsbare doelgroep wordt door methodisch werken verder geholpen in hun situatie. Hierbij vindt goede monitoring plaats, om te kunnen sturen waar nodig. Omdat het reguliere jongerenwerk niet los staat van dit
project, zal deze methodiek en de wijze van monitoren ook worden ingezet bij het reguliere jongerenwerk.
We concretiseren de doelen van de lokale coalitie Kansrijke Start Midden-Groningen
Met alle partners van de lokale coalitie stellen we een plan op voor 2022 waarin we gaan werken aan een aantal concrete speerpunten.
We nemen aanvullende diensten af van de GGD rondom jeugd.
De GGD heeft het grootste deel van de kinderen tot 18 jaar in beeld. Ze kunnen hierdoor makkelijk signaleren en laagdrempelig ondersteuning aanbieden. De afspraken die we maken leggen we vast in een dienstverleningsovereenkomst (DVO). We evalueren de extra inzet op basis van
monitoringsgegevens en sturen bij waar nodig.
We voeren het NPG-project Moeders van Midden-Groningen uit
Door vroegtijdig en intensief in te zetten bij de meest kwetsbare zwangere vrouwen (en hun partner) nemen we risicofactoren weg en beperken daarmee de kans op huiselijk geweld en kindermishandeling.
Doelstellingen
b. Ontwikkelen van een aanpak rondom huiselijk geweld en kindermishandeling
We gaan inzetten op het vergroten van de kennis rondom onveiligheid in gezinnen. Door beter te kijken wat er in een gezin speelt en waar de risico's op onveiligheid liggen, willen we deze risico's verkleinen. Op het moment dat er onveiligheid speelt, gaan we dat inzetten wat nodig is om te komen tot duurzame veiligheid.
Indicatoren
Aantal meldingen Zorg voor Jeugd Groningen.
Aantal adviesvragen Veilig Thuis.
Aantal meldingen Veilig Thuis.
Aantal betrokken kinderen bij hg/km.
Aantal overdrachten van Veilig Thuis naar sociaal team.
Score zelfscan.
In 2022 wil de gemeente Midden-Groningen op alle kwaliteitsstandaarden een voldoende scoren.
Score Zelfscan gemeente Midden-Groningen 2021:
Acties
We ontwikkelen een gezamenlijke gemeentelijke visie op huiselijk geweld en kindermishandeling
Samen met alle betrokken instanties die te maken hebben met huiselijk geweld en
kindermishandeling ontwikkelen we een gezamenlijke visie. Het gaat hier o.a. om de afdelingen Jeugd, Wmo, schuldhulpverlening, OOV.
We ontwikkelen een duidelijke opdracht voor de sociale teams rondom huiselijk geweld en kindermishandeling
We geven een duidelijke opdracht aan de sociale teams om huiselijke geweld en kindermishandeling tegen te gaan. Daardoor is het duidelijke welke expertise in huis moet zijn en wat we van hen verwachten. Zaken huiselijk geweld en kindermishandeling spelen worden beter opgepakt. De veiligheid in het betreffende gezin/huishouden wordt beter gewaarborgd.
We bevorderen de deskundigheid van de professionals in de sociale teams
We zetten in op trainingen rondom systeemgericht en traumasensitief werken. We voeren de implementatie van de Meldcode uit, herintroduceren Zorg voor Jeugd en zorgen dat in elk sociaal team een aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindermishandeling is.
We verbeteren de samenwerking met ketenpartners
We zorgen voor een goede ketensamenwerking rondom (on)veiligheid. Hierbij maken we goede afspraken met de JGZ, Veilig Thuis, de gecertificeerde instellingen en de Raad voor de
Kinderbescherming. De afspraken leven we na.
We zorgen voor voldoende passend hulpaanbod voor betrokkenen rondom huiselijk geweld en kindermishandeling
We brengen in kaart welk aanbod nu beschikbaar is binnen onze gemeente. Op basis daarvan kijken we welk aanbod effectief is en welk aanbod mist. Hier betrekken we verschillende partners bij.
We geven voorlichting aan inwoners over huiselijk geweld en kindermishandeling
We doen mee aan publiekscampagnes, motiveren het onderwijs om structureel voorlichting te geven over het thema veiligheid en vergroten de positieve opvoedvaardigheden van ouders in kwetsbare situaties.
We voeren het NPG-project JIM uit
De JIM-methodiek wordt ingevoerd voor jeugdigen waar uithuisplaatsing dreigt en voor thuiszitters.
We willen door beter aan te sluiten bij de jeugdige inzetten op de krachten en risicofactoren wegnemen.
Doelstellingen
c. Verbeteren van de jeugdhulp
We gaan (een deel van) jeugdhulp op een andere manier organiseren. We doen dat met aanbieders, ketenpartners en natuurlijk inwoners en cliënten. Met betere jeugdhulp bedoelen we dat de gezinnen het verschil merken. We verwachten dat als gezinnen ondersteuning krijgen, dat deze bijdraagt aan de veerkracht van het gezin. Kortom we willen graag dat het beter gaat nadat jeugdhulp is ingezet en dat gaan we meten. Daarbij beginnen we klein, zodat we kunnen bijsturen als dat nodig is. We werken aan de verdere ontschotting tussen Wmo, Jeugd en Participatiewet.
Indicatoren
Aantal unieke cliënten met minimaal 1 jeugdhulpindicatie.
Saldo in en uitstroom Jeugdhulp ten opzichte van het vorige jaar.
Aantal unieke cliënten gezinsverzorging.
Gemiddelde rapportcijfer hulp.
Acties
We organiseren een deel van de jeugdhulp lokaal
Middels de uitvoeringsagenda jeugd hebben we de ruimte gekregen om een deel van de jeugdhulp lokaal te organiseren. We doen dat taakgericht. Dat geeft ons de mogelijkheid om het in
partnerschap met aanbieders aan te pakken. In dit project zoeken we naar samenhangende doelgroepen binnen jeugdhulp die een specifieke aanpak verdienen.
We zorgen dat de gezinsverzorging structureel ingebed is in het beschikbare hulpaanbod
In 2020 zijn we gestart met een pilot voor Gezinsverzorging. Dat is een vorm van praktische hulp die helpt om de basis op orde te krijgen in kwetsbare gezinnen. In 2022 gaan we zorgen dat de
ondersteuning onderdeel wordt van structureel aanbod. Tegelijkertijd gaan we door middel van een
nieuwe manier van monitoren zorgen meer inzicht in het effect van ondersteuning. Daarmee kunnen we de dienst, maar ook andere vormen van jeugdhulp versterken.
We maken ruimte in budgetten voor transformatiedoeleinden
Gedurende een jaar doen er zich kansen voor om de transformatie te versnellen of om problemen te voorkomen. Dat geldt voor zowel jeugd als Wmo. We willen binnen het sociaal domein graag ruimte om deze ontwikkelingen op te kunnen vangen. Denk daarbij aan het voorkomen van wachtlijsten, maar ook aan de kosten om de uitvoeringsagenda lokaal te faciliteren.
We verfijnen de monitoringstool en gebruiken deze als basis voor datagedreven werken In 2022 blijven we doorgaan met het monitoren van ontwikkelingen van jeugdhulp. We zorgen dat we de ontwikkelingen tijdig signaleren en dat we bijsturen waar nodig. Naast het volgen van de kostenontwikkeling, willen we ons prognose model verder ontwikkelen tot een objectief meetinstrument van bepaalde resultaten. Dan gaat het bijvoorbeeld om het effect van de jeugdhulp.
We werken samen met alle Groninger gemeenten aan een dekkend landschap van (hoog-specialistische) jeugdhulp
De uitvoeringsagenda jeugd beidt ons de ruimte een deel van de jeugdhulp lokaal te organiseren.
Tegelijkertijd hebben we samen met de Groninger gemeenten de verantwoordelijkheid om een dekkend en goed functionerend jeugdhulp landschap te behouden. De keuzes die gemeenten maken hebben invloed op de mogelijkheden voor andere gemeenten, voor aanbieders (en hun
medewerkers) en inwoners van de provincie. Het is daarom belangrijk dat we de samenhang in Groningen bewaken. We blijven daarom in gesprek met andere gemeenten, aanbieders en andere ketenpartners om de risico's de signaleren en beheersmaatregelen te nemen. We doen dit op alle niveaus; bestuurlijk, directie en ambtelijk.
We ontwikkelen het toezicht op jeugdhulp
We ontwikkelen een werkproces voor het toezicht op jeugdhulp. We gaan opgavegericht werken.
Dat doen we in samenhang met het toezicht op de Wmo, Beschermd Wonen en op calamiteiten en geweld. We starten op kleine schaal, zodat we ervaring opdoen en het toezicht op jeugd steeds verder kunnen uitbouwen.
We versterken de verbinding onderwijs en zorg
We gaan starten met kinderopvang+ . We zorgen dat de pilot Visvijver een structurele borging krijgt. We brengen de behoeftes op het snijvlak onderwijs-zorg in kaart en op basis daarvan kijken we welke ontwikkelingen nodig zijn.
Uitvoeren van de Omgekeerde toets
Als een individuele casus niet binnen de normale procedure past hebben we de omgekeerde toets.
We kijken eerst wat er nodig is en daarna hoe we dat binnen (of buiten) de kaders kunnen bereiken.
Onderzoeken van andere mogelijkheden voor verdergaande ontschotting
We werken vanuit een maatschappelijke probleemanalyse. Vanuit deze analyse onderzoeken we de oplossingen. De leefwereld van de inwoner staat centraal. Dat betekent dat we ons niet focussen op de jeugdhulpaspecten maar op het hele gezin en de wereld waar ze in leven. Daar horen onder andere het onderwijs, de GGD en andere relevante partijen bij.