2.3 Programma Economie
2.3.3 Economie
Inleiding
Midden-Groningen heeft zowel een industrieel als landelijk karakter. Na de stad Groningen heeft onze gemeente de meeste werkgelegenheid in onze provincie. We willen een aantrekkelijke gemeente zijn voor bedrijven om te ondernemen en voor inwoners om hier te werken en te wonen.
Naast stedelijke voorzieningen met aantrekkelijke centra, biedt onze regio veel landelijk gebied en natuur voor rust en recreatie. Toeristische bestedingen vormen een belangrijke economische factor.
Ambities
Gemeente Midden-Groningen wil werk maken van brede welvaart. Sociaal-economische versterking is belangrijk. We willen een veerkrachtige en toekomstbestendige economie. We willen een economie die bijdraagt aan welvaart en welzijn. Een economie waar zoveel mogelijk mensen aan het werk zijn. Dat geeft een wenkend perspectief. Want een baan geeft financiële zekerheid. En het betekent sociale contacten en leidt tot positieve eigenwaarde. Niet voor niets is het doel om de werkloosheid terug te brengen tot 3,9% binnen de periode van het NPG. Daarom willen we ook ruimte bieden aan de economische ontwikkeling in onze gemeente. Daarvoor zijn voldoende en toekomstbestendige werklocaties van belang. Binnen de gemeente werken we vanuit verschillende werkvelden aan een aantrekkelijk vestigings- en ondernemersklimaat in Midden-Groningen. We zien de volgende doelen:
• We willen het bedrijfsleven in Midden-Groningen behouden en versterken;
• We willen een goede balans tussen landbouw, natuur en leefomgeving;
• We willen toekomstbestendige winkelcentra;
• We willen een volwaardige vrijetijdssector ontwikkelen.
Trends en ontwikkelingen Economie en coronavirus
De impact van de coronacrisis is in heel Nederland voelbaar. Dat leidde in het 2e kwartaal van 2020 tot een daling van het aantal banen en een stijgende werkloosheid. Inmiddels is de werkzame beroepsbevolking weer even groot als begin 2020. Ook de krapte op de arbeidsmarkt neemt weer toe. Het CPB verwacht dat eind 2021 de economie terug is op het oude niveau van voor de
pandemie. Wel verwacht het CPB een lichte stijging van de werkloosheid in 2022. Dit komt door de afbouw van de steunpakketten voor Corona. De effecten van het coronavirus op langere termijn zijn lastig te voorspellen. Dat hangt bijvoorbeeld af van een mogelijk inhaaleffect en de economie verder groeit. In 2020 is de economie in de provincie Groningen met 5% gekrompen. Dat komt met name door de verminderde gaswinning. De belangrijkste/grootste sector in onze gemeente is de industriële sector. Vooralsnog lijkt het erop dat nu de economie weer aantrekt de industriële sector relatief weinig hinder van de coronacrisis ondervindt. Heel anders is dat in de vrijetijdssector, die is het hardste getroffen door de geldende maatregelen. Met name bedrijven in horeca, evenementen en ambulante handel. De detailhandel is bezig met een inhaalslag, maar blijft ook afhankelijk van maatregelen vanuit het Rijk.
Werklocaties
De vraag naar bedrijventerreinen blijft onverminderd doorgaan. Niet alleen in onze gemeente, maar in de hele Regio Groningen Assen. In de gemeente Midden-Groningen is een toenemende vraag naar met name nieuwbouwlocaties, waardoor we op de huidige bedrijventerreinen krap in ons jasje komen te zitten. Met nieuwbouwlocaties kunnen we ruimte bieden aan de groeiambities van onze ondernemers, maar ook voor het verplaatsen van (industriële) bedrijven in verband met
herstructurering van huidige werklocaties. Daarnaast bieden nieuwe locaties ruimte aan nieuwe bedrijven. Tegelijkertijd heeft de transitie naar een circulaire economie en de energietransitie ook ruimte nodig.
Landbouw
De gemeente heeft een grote landbouwsector die de gevolgen ervaart van de steeds wisselende regelgeving omtrent onder andere stikstof. Agrariërs maken zich zorgen over investeringen en bedrijfsopvolging. In de landbouw is een tendens gaande om meer richting ‘natuurinclusief’ te bewegen, wat moet leiden tot een grotere diversiteit aan dieren en planten. Noord-Nederland heeft op dit thema een regiodeal gesloten met de Rijksoverheid.
Detailhandel
De dynamiek in de detailhandel is groot. Vraag en aanbod zijn sterk in ontwikkeling. Ontgroening en vergrijzing veranderen de samenstelling van de bevolking. Door de veranderende economische bestedingsmogelijkheden per doelgroep en de toenemende mobiliteit en vrije tijd worden steeds hogere eisen gesteld aan het aanbod. De markt verandert structureel. De opkomst van het gebruik van internet voor het doen van aankopen is de afgelopen jaren sterk blijven stijgen. In 2007 bedroegen de bestedingen ongeveer 5 miljard, in 2013 ruim 10 miljard euro, en in 2018 inmiddels ruim 23 miljard euro. De groei is de afgelopen jaren steeds sneller gegaan. Ondanks de
aanhoudende populariteit van e-commerce, is de verwachting dat er behoefte blijft aan fysieke winkels. Wel neemt in Nederland de regiofunctie van middelgrote gemeenten af.
Recreatie en toerisme
Regio Groningen heeft last van een negatief imago, wat lastig te doorbreken is. Een omschrijving van het imago is lastig te geven, het gaat om het gevoel dat iemand bij een regio heeft zonder er te zijn geweest. Bezoekers van Groningen geven de provincie een rapportcijfer 7.7, terwijl niet-bezoekers van Groningen de provincie met een 6,2 waarderen (rapport ‘Het imago van toeristisch Groningen 2019’ SWECO). De belangrijkste reden is dat Groningen ‘ver weg’ is, ook is er een sterke associatie met aardbevingen als men aan Groningen denkt. Corona lijkt hierin een positieve
ontwikkeling teweeg hebben gebracht, doordat toeristen in eigen land bleven en meer mensen in 2020 en 2021 de provincie Groningen hebben 'ontdekt'. De provincie Groningen zag het aantal overnachtingen in het derde kwartaal van 2020 met 33% toenemen (CBS).
Doelstellingen
a. We willen een excellente dienstverlener zijn voor ondernemers en instellingen.
Bedrijven die zich hier willen vestigen of bestaande bedrijven die willen uitbreiden, faciliteren wij optimaal. Hetzelfde geldt voor bedrijven die onderling en/of met onderwijs- en kennisinstellingen willen samenwerken ten behoeve van innovatie, ontwikkeling en arbeidsmarkt.
Indicatoren
Bedrijfsvestigingen per 1000 inwoners van 15-74 jaar Bron: waarstaatjegemeente.nl
Jaar Midden-Groningen Nederland
2020 100,20 135,20
Banen per 1000 inwoners van 15 - 64 jaar Bron: waarstaatjegemeente.nl
Jaar Midden-Groningen Nederland
2020 574,50 795,90
Werkloosheidspercentage Bron: CBS
Jaar Midden-Groningen Nederland
2020 4,40 % 3,80 %
Acties
We bieden een aanspreekpunt en onderhouden contacten met het bedrijfsleven.
We communiceren actief over ontwikkelingen en regelingen.
We zetten in op een duurzame aansluiting tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt van met name industrie, bouw en zorg
Vervolg geven op de ruimtelijk-economische visies voor de A7-corridor
We geven een vervolg aan de Ruimtelijk-economische visie A7/N33 corridor en de Ruimtelijke visie A7-zone en vaarverbinding, die beiden in 2021 zijn opgesteld. We richten ons op:
• het beschikbaar hebben van voldoende bedrijventerreinen
• het optimaal benutten van bestaande bedrijventerreinen
• het bewaken van het ruimtelijke kwaliteit
Doelstellingen
b. We willen meer regionale waarde voor de landbouwsector.
Noord-Nederland als koploper van een vitaal platteland! Vanuit deze ambitie werken landbouw, natuur en onderwijs sinds eind 2019 samen in de Regio Deal Natuurinclusieve Landbouw, met als doel de omslag naar een landbouwvorm die zowel voedsel produceert als de omgeving versterkt. Via de samenwerking in Agenda voor de Veenkoloniën wordt uitvoering gegeven aan het actieplan dat is opgesteld als onderdeel van de Regiodeal Natuurinclusieve landbouw.
Acties
We participeren in de regionale samenwerking Agenda voor de Veenkoloniën.
Doelstellingen
c. We concentreren de detailhandel tot compacte centra.
In de gemeente is sprake van een fors overaanbod aan vierkante meters voor detailhandel. Het is gewenst en noodzakelijk om zoveel mogelijk het aantal vierkante meters terug te dringen, zodat de leegstand van winkelpanden op een acceptabel niveau blijft. Daarom willen we verdere
concentratie van het aanbod in compacte centra. Zo houden we de centra aantrekkelijk.
Acties
We inventariseren de detailhandel buiten de winkelgebieden.
We begrenzen de winkelgebieden in de gemeente.
We faciliteren winkeleigenaren om de detailhandelsfunctie te veranderen naar een andere passende bestemming.
We faciliteren het platform detailhandel.
Doelstellingen
d. We positioneren Midden-Groningen als een recreatiebestemming waar het voor iedereen goed toeven is.
We willen de potentie van recreatie en toerisme betere benutten. Gemeente Midden-Groningen heeft op het vlak van recreatie en toerisme veel te bieden. We hebben in ons gebied prachtige, aaneengesloten natuur. Er zijn meren, kanalen, goed ontsloten waterwegen voor waterrecreatie en een goed fiets- en wandelnetwerk. Daarnaast is er veel en goed beleefbaar cultuurhistorisch erfgoed, zoals borgen, molens, kerken, boerderijen en architectonisch bijzondere gebouwen.
Acties
We ontwikkelen een visie vrijetijdseconomie.
We stimuleren dag - en verblijfrecreatie door het project 'Midden-Groningen op de kaart' in het lokale programma Nationaal Programma Groningen.