8 . 1 Inleiding
De vrijetijdsbesteding van jongeren is sterk afhankelijk van de leeftijd . Jonge
ren die basisonderwijs volgen hebben vaa k interesses binnenshuis, spelen op straat en vinden het leuk om lid te zijn van een sportvereniging. Jongeren in d e leeftijd van 1 4 tot e n met 20 zijn i ntensief bezig met hun persoonlijke ontwikkeling en hun plaats i n de maatschappij en belan g rijker: de plaats i n h u n sociale g roep. H et is algemeen bekend dat het georganiseerd sporten vanaf het 1 2e jaar afneemt. De vrijetijdsbesteding vanaf die leeftijd is vaa k ongeorganiseerd e n speelt zich af op straat, bij vrienden thuis en in uit
gaansmogelijkheden . Dit is bij Antilliaanse jongeren niet anders . De geïnter
viewde jongeren32 geven aan graag o p straat vrienden te ontmoeten. Spor
ten zouden zij in ongeorganiseerd verband willen doen, bijvoorbeeld i n een sporthal . Sporten waarin zij interesse tonen zijn voetballen en basketballen . De jongeren reageren wisselend op het bestaan van de jeugdcentra . Er wordt de voorkeur gegeven aan het " hangen " op straat. Het bezoeken van een jeugdhonk is vooral uit verveling , en is een goed alternatief bij slecht weer.
D activiteiten voor vrijetijdsbesteding voor (alle) jongeren worden vooral aan
geboden door het jongerenwerk. Daarn aast zijn er de reguliere sportvereni
gingen, de uitgaansgelegenheden in Vlaardi ngen . Winkelcentra zijn onbedoeld een voorziening waar jongeren graag h u n tijd doorbrengen .
Het jongerenwerk heeft 2 jongerencentra (Europe en Chili-out) waarvan 1 centrum o p d insdag en donderdag avond een aanbod doet van vrij oefenen met d iverse muziekinstrumenten (X-change project) . Daarnaast is er een sportwerker in dienst van het jongerenwerk die succesvolle programma's d raait op h et gebied van buurtsporten i n de wijk Holy. I n enkele buurthuizen zijn er activiteiten i n het kader van tienerwerk, maar die activiteiten zijn be
perkt en n iet in het bijzonder gericht o p allochtone groepen.
Het bereik van het jongerenwerk met betrekking tot de Antilliaanse doelgroep i s beperkt . Naar schatting kennen de jongerenwerkers zo'n dertig Antilliaanse jongeren . I n Vlaardingen wonen 1 1 7 Antilliaanse jongeren tussen de 1 0 en
1 4 jaar ( 4,3% van de totale jeugd in d i e leeftijdscategorie in Vlaardingen) en 266 jongeren tussen 1 5 en 24 jaar ( 3 , 2 % van de total e jeugd in die leeftijds
categorie in Vlaardingen.33
8 . 2 Ervaringen en wensen van d e doelgroep
Ervaring en wensen van jongeren
De oudere jeugd (tussen de 1 5 e n 24 jaar) geeft aan het leuk te vinden o m m uziek t e m a ken. Deze wens wordt i ngevuld door het jongerenwerk met het project X-change in het jeugdcentrum Europe.
Vrienden ontmoeten is voor jongeren een belangrijke vorm van vrijetijdsbe
steding . De geïnterviewde Antilliaanse jongeren geven aan dit vooral op straat te wi llen doen, en eventueel in h et jeugdcentrum . Uitgaan doen ze wel eens i n het centrum van Vlaardingen (SamSam/Medocs), maar de voorkeu r gaat u i t n a a r Rotterdam.
Noot 32 Voor dit onderzoek is gesproken met 5 jongeren in dl! leeftijd van 1 5 tot en met 20 jaar.
Noot 33 Cijfers per 1 oktober 2002.
Antillianen in Vlaardingen, heden en toekomst? DSP - groep
Pagina 44
Vlaardingen hoeft wat deze jongeren betreft niets te verbeteren aan het uit
gaansleven, omdat zij Vlaardingen meer beschouwen als de plek waar zij willen wonen, en Rotterda m als een plaats om uit te gaan. Vorige jaar heeft deze groep een g root feest georganiseerd in jeugdcentrum Europe . Dit feest was erg geslaagd, er waren ongeveer 1 50 bezoekers, en is voor herhaling vatbaar . Zij benadrukken dat ze het voor een keer wel leuk vinden o m een feest te hebben met de Antilliaanse gemeenschap in Vlaardingen, maar de voorkeur gaat uit naar een feest met alleen jongere n . Opvallend is dat de jongeren aangeven wel een kerk te willen bezoeke n . Voorwaarde is wel dat er een d uidelijke bekende gemeenschap is die dezelfde kerk bezoekt, net als op de Antillen .
Antilliaanse meisjes bezoeken zelden een jeugdcentrum . Er is weinig zicht op de wensen van deze g roep. De Antilliaanse meisjes die zijn geïnterviewd vin
den de wensen o p het terrein van vrijetijdsbesteding moeilij k aan te geven . Zij geven aan vooral vriendinnen te bezoeken en soms naar een fitnesscentrum te gaan of te zwemmen .
I n dit onderzoek zijn de wensen van de jongeren tussen de 1 0 en 1 4 jaar vooral gebaseerd o p de wensen van moeders . Een aantal moeders heeft aan
gegeven enthousiast te zijn over projecten zoals Duimdrop en Thuis op Straat dat zij kennen van Rotterdam . Algemeen kan gezegd worden dat voor deze leeftijdscategorie de gemeente als taak o p zich kan nemen om de openbare ruimte en speelvoorzieningen voor alle jeugd, ook jonger dan 1 0 jaar onder de loep kan nemen bij de ( her) ontwikkeling van het speelruimtebelei d .
Ervaringen e n wensen van moeders
De meerderheid van de geïnterviewde moeders heeft aandacht gevraagd voor het o ntbreken van betaalba re sportvoorzieningen en activiteiten voor jeugd in de b u u rt . De moeders hebben geen van allen een auto . Dit geeft problemen doordat veel sportverenigingen aan de rand van Vlaardingen lig
gen . Twee moeders vertellen dat kinderen i n het weekend soms niet naar voetbal kunnen, omdat de moeders n iet beschi kken over vervoer en zelf moeten werken .
Verder is de contributie van verenigingen genoemd als knelpunt. Niet alleen is de contributie hoog voor de alleenstaande moeders, ook wisten verschillende moeders n iet dat het betalen van contributie verplicht is i n Nederland. Een moeder met een zoon van 1 4 jaar vertelt:
"Ik wist niet dat je zo veel contributie moest betalen. Op de Antillen betaal je ongeveer 1 0 gulden per jaar voor voetbal en dan krijg je ook schoenen en een shirt . . . . Ik ben niet de enige Antilliaanse ouder die niets wist van contributie, alle Antilliaanse ouders van zijn team hebben zo een brief gehad van de deurwaarder. A I die kinderen zitten nu weer thuis ".
Bijstandsgerechtigden, of werkenden i n loondienst die net boven het mini
mumloon verdienen kunnen een beroep doen op het sociaal fonds van de gemeente Vlaardingen. Bijstandsgerechtigden kunnen een bijdrage vragen voor het· betalen van contributies en sportkledi n g . Werkenden kunnen het
zelfde verzoe k i ndiene n . Afh a n kelijk van de d raag kracht wordt een bijdrage uit het sociaal fonds wel of niet toegekend. Bijstandsgerechtigden maken over het algemeen goed gebruik van deze voorzieni n g . Niet bijstandsgerech
tigden d ie gebru i k maken van deze voorziening zijn vooral ouderen . De geïn
terviewde Antilliaanse werkenden blijken niet op de hoogte van deze voorzie
ning .
Antillianen in Vlaardingen. heden en toekomst? DSP · groep
Pagina 45
Zes geïnterviewde Antilliaanse moeders hebben één of meer kinderen ouder dan 1 0 jaar. Drie van hen hebben aangegeven moeite te hebben met de op
voeding - met name met het gedrag van jongens boven de 1 4 jaar. Als voor
beelden van moeilijk gedrag zijn genoemd : ' oudere kinderen die thuis n iets doen ' , ' passief gedrag ' , ' zoon wil niets ' , ' c ri minele vrienden ' . Een van de moeders is o p d e hoogte van een project waarbij jongens begeleiding krijgen van een Anti l l iaanse coach . Zij zegt zeer blij te zijn als haar zoon deze bege
leiding zou krijgen, maar dat haar de zoon niet wil meewerken aan begelei
d i n g .
8 . 3 Ervaringen e n wensen van professionals
De jongerenwerkers hebben sinds het sportwerk en het project X-change meer contact met Antilliaanse jongeren. De ervaring van de jongerenwerkers is dat deze groep moeilijker bereikbaar is dan bijvoorbeeld Turkse of Marok
kaanse jongeren. Het duurt lang om het vertrouwen te winnen en de jonge
ren zijn erg gesloten . De groep Antilliaanse jongeren mengt zich moeilij ker met andere groepe n . Het gevoel van de Antilliaanse jongeren dat zij gediscri
mi neerd worden door andere g roepen speelt hierbij een grote rol .
Zij hebben d e indruk dat het met d e meeste Antilliaanse jongeren die zij ken
nen wel goed gaat. De meeste jongeren hebben een baan of zitten op schoo l . Jongeren van 2 1 tot 2 5 jaar komen n iet naar d e jeugdcentra . D e jongeren
werkers denken dat zij dat niet doen omdat er geen drank wordt geschonken en geen drugs mag worden gebruikt. Van de groep die rondhangt in de wijk Holy wordt vermoed dat zij d rank en softdrugs gebruiken . Het jongerenwerk heeft niet echt contact met deze groep.
De jongerenwerkers willen graag meer activiteiten doen voor diverse groe
pen, en via de inzet op groepen werken naar meer integratie van allochtone groepen i n de Nederlandse samenlevi n g .
Toeleiding v a n jongeren naar sportverenigi ngen z o u via h e t sportwerk in de buurt gerealiseerd kunnen worden . Of de toeleiding slaagt is sterk afhan kelij k van d e inzet van sportverenigingen om de vereniging voor Anti lliaanse jonge
ren aantrekkelijk te maken . Er zijn geen i nterviews gedaan met vertegen
woordigers van sportverenigingen omdat dit buiten de onderzoeksopdracht valt.
Antillianen in Vlaardingen, heden en toekomst? DSP -groep
Pagina 46