Henny Bouman: HB
Marco Middelwijk: MM
MM: Ik heb gelezen dat prestocking en forward defense termen zijn die nu weer relevant zijn met de nieuwe politieke situatie in Oost-Europa, tot in hoeverre klopt dat?
HB: Daar heb ik de afgelopen 3 dagen een conferentie over gehad, in het NAVO kader. Het is een heel actueel onderwerp op dit moment.
MM: wordt er dan ook gekeken naar de Koude Oorlog?
HB: nee het is meer dan een analyse van het heden. Dus als je bijvoorbeeld nu kijkt naar Europa. Wat je ziet is dat de hele infrastructuur in Europa, zeker in het noorden. De Baltische Staten zijn op dit moment, als je kijkt naar de verdediging van Europa, zeg maar met de hele lijn van Estland tot aan Turkije. Zie je eigenlijk dat de focus ligt op de Baltische Staten. Dat heeft alles te maken met de annexatie van de Krim, heeft te maken met de Oekraine, de dreiging die daar heerst. Dus ja, als je in de Baltische Staten , als je daar met de mensen praat. Die hebben gewoon echt het idee dat Poetin morgen kan binnenvallen. Dat is hun wereld. Polen overigens idem dito. Polen investeert gigantisch aan de krijgsmacht. Ze spenderen ook ruim 2 procent aan defensie, een van de weinige NAVO landen. Die landen doen dit, alleen maar vanuit het gevoel, Poetin gaat een keer komen. En wat we de afgelopen jaren, tijdens het Warschaupact periode hebben ervaren, dat nooit meer! We vechten ons liever kapot, dat is hun belevingswereld.
Nou als je dan vervolgens naar die landen kijkt, en je kijkt hoe loopt de hele infrastructuur, zoals hoe staan de wegen, spoorwegen, vliegvelden en zeehavens erbij. De benodigde infrastructuur om je logistiek te verplaatsen, dan zie je dat het niet eenvoudig is. Estland, de zeehavens en luchthavens zijn beperkt, liggen op ongunstige locaties. De spoorwegen in die landen hebben een andere
spoorbreedte, dus je hebt een overslagpunt. De wegen, als je kijkt hoe daar de wegen lopen, die zijn allemaal van havens gaan ze horizontaal richting Rusland. Daarvoor zijn ze ontworpen. Dus als je kijkt van midden Europa naar Noord Europa, daar lopen geen wegen. Die gaan allemaal horizontaal dan verticaal.
Als je dan kijkt, hoe ga ik dan mijn logistiek ontplooien, dat is niet eenvoudig. Of je nou via de lucht, zee of over land gaat, je loopt allemaal tegen problemen aan. En dan zie je, van ja, als we straks onze NAVO troepen daar gaan ontplooien. Stel dat je vooruit moet, niet alleen met EFP, dus niet alleen met een aantal brigades. Overigens, dat zijn vrij grote brigades, ze hebben ook een lucht- en een zee component en zelfs Special Forces. Opgebouwd uit 4 element. Vervolgens dat is FGTF en dan komen de following Forces, die kan je wel het gebied inbrengen. Maar die moeten allemaal ondersteund worden, dus als er dertig dagen verstreken zijn, zijn hun voorraden op en moet er dus eigenlijk al een sustainment flow in stand zijn. Dat ga je dus niet lukken met de huidige infrastructuur.
Dus wat je nu ziet is dat we eigenlijk weer aan prestocking moeten doen. We moeten dan dus de Forward Logistical Bases gaan inrichten.
HB: ja dat klopt. De Amerikanen doen dat al. De Amerikanen zijn al infrastructuur aan het realiseren in Polen. Die zijn al grote loodsen aan het bouwen etc, ben er recent nog geweest. Dus die gaan daar met name munitie, dat is de belangrijkste factor, opslaan. Fuel is een andere problematiek.
MM: Wordt er dan geen gebruik gemaakt van het CEPS?
HB: Kijk we hebben nog de pijplijn organisatie, maar die is niet voldoende. Maar een groter probleem is dat alle civiele maatschappijen die betrokken zijn in Oost-Europa met brandstof, worden beheerst voor 80 procent door Rusland. Maar als je kijkt naar al die raffinaderijen, zit er allemaal Russische belangen in. Dat zijn natuurlijke de rijke oligarchen, die hebben natuurlijk ten tijde de val van het Warschaupact al die staatsbedrijven voor een dubbeltje kochten, en nu kopen ze die voetbal clubs.
MM: hebben deze oligarchen dan zoveel invloed in Oost-Eruopa?
HB: nouja ze hebben niet directe invloed op de infrastructuur, maar de brandstof die door de
infrastructuur heen loopt wel. Dus op het moment dat er een conflict is kan het maar zo zijn dat ze de kraan dicht draaien. Dan sta je daar met je NAVO troepen, zonder peut. Zo simpel is het.
Dus ook voor munitie en brandstof, zie je, dat men toch denkt aan om voorraden aan te leggen.
MM: tijdens de Koude oorlog, was het vaak problematisch om voldoende voorraden aan te leggen, zeker om de NAVO norm van 30 dagen te halen, hoe zit dat vandaag? Heeft bijvoorbeeld Nederland daar al voorraden liggen?
HB: Nee, kijk, dan zie je dus dat heel veel landen wel de commitment met de NAVO aangaan en eenheden sturen. Maar niet happig zijn om dertig dagen aan voorraden sturen. Deze hele discussie is dus nu heel actueel.
MM: dus de Amerikanen hebben dus al sites daar gerealiseerd, zijn de Forward Logistical Bases al gerealiseerd van NAVO breed?
HB: Ja, deels zijn die al gerealiseerd maar ze zijn er nog bezig.
MM: groot probleem tijdens de Koude Oorlog was dat met de realisatie van de FStSn werd vertraagd omdat men niet land kon onteigenen, of ja zeer moeizaam dit gebeurde.
HB: Wat ik eerder al zei, dat de angst daar heerst in Oost Europa. Dus als de Amerikanen zeggen, prima wij komen daar met een aantal divisies, maar dan moet je wel zorgen dat wij daar loodsen kunnen bouwen om daar onze spullen neer te leggen. Dan zeggen die landen: waar had je het in gedachten? Zeg maar waar je het hebben wilt?
MM: dus het maatschappelijk draagvlak is daar dus gunstig voor deze projecten.
HB: absoluut, de belangen zijn daar anders. Dus in Polen bouwen ze gewoon hele nieuwe kazernes met alles erop en eraan.
HB: nee, voor die EFP bataljons, wordt logistieke voorraad gecreeerd. Het is wel erg beperkt, dat komt door een andere oorzaak. De portemonnee van de andere landen die bijdragen aan het EFP is anders dan die van de Amerikanen.
MM: gaat dat niet via het NAVO fonds?
HB: Nee want de EFP is eigenlijk een nationaal initiatief. Want die 4 frameworknations: vier landen die gezegd hebben we pakken de lead: Engeland, Canada, Amerika en Duitsland. En die vier landen hebben op een gegeven moment gezegd, prima, wij gaan eenheden stationeren, welke landen doen mee? Nederland heeft op een gegeven moment tegen de Duitsers gezegd, wij willen wel met jullie samenwerken in Litouwen. Die eenheden hebben eigenlijk volgens de norm, dertig dagen daar nodig. Maar die hebben ze niet, dat is wel duidelijk, ze hebben beduidend minder.
MM: Ik ga elke keer terug verwijzen naar de Koude Oorlog, want daar vergelijk ik het elke keer mee. HB: dat is prima!
MM: Toen hadden we West-Duitsland verdeeld in sectoren waarin een voorste eenheid het vertragende gevecht uitvoerde om tijdwinst te behalen zodat de hoofdmacht kon worden gemobiliseerd en verplaatst. Maar nu ligt de grens nog een stuk oostelijker.
HB: Maar die eerste ontplooiing van de Very High Readiness Joint Task Force VJTF, die binnen 48 uur kan worden ingezet, die is volledig preplanned. Dat is mijn verantwoordelijkheid, mijn werk. Dus wij hebben precies gepland, hoe en wat door de lucht, zee, spoor of weg gaat. Welke wegen, welke havens, alles is tot in detail gepland.
MM: destijds ging al het transport over de weg en was er bijvoorbeeld met de West-Duitse politie afgesproken om de wegen vrij te houden. Zijn er nu ook dat soort afspraken?
HB: Er zijn nu afspraken met de Host Nations en met de Transitnations, landen waar je doorheen gaat, over het gebruik van de weg, luchtruim en etc. Is dat allemaal je van het en in kannen en kruiken? Nee. Dat is 1 van de reden waarom we op dit moment het project hebben, vanuit de EU, free mobility.
MM: een soort Schengen?
HB: dat noemen bewust niet zo, want dat levert politiek nogal wat problemen op. Bij ons noemen we het dan military mobility. En vanuit de NAVO is er aansluiting naar de EU gezocht. Waarom? Omdat de EU veel investeert in Europa. In Polen bijvoorbeeld worden veel wegen, bruggen en spoor betaald door de EU. Maar de NAVO zegt, goh, als we nou die brug. Die kost 6 miljoen, als wij van die brug 7 miljoen van maken zodat ie ook gelijk geschikt om tanks erover te laten rijden, dan betalen wij die 1 miljoen extra. En zet er dan ook een bord bij met wat de classificatie van die brug is, dan hebben we een win win situatie. Dat gebeurt er op dit moment, alleen op een te kleine schaal.
Er loopt nu een NAVO project, dat heet Enablement to Secure a War. En dit project, het woord zegt het al, moet het mogelijk maken om NAVO troepen door Europa vrijelijk te laten ontplooien.
MM: Is dat vooral bedoeld voor Amerikaanse, Canadese en Britse troepen die via Nederland helemaal naar Polen toe moeten?
HB: Vanuit Nederland is er alleen nog niet veel geregeld hoor.
MM: Maar een paar weken geleden heeft van Bijleveld aangekondigd in Washington dat Nederland de poort is voor het Amerikaanse leger naar Europa.
HB: Dat klopt, dat heeft ze aangeboden. Toen ze terug kwam naar Nederland, zei iedereen tegen haar, shit wat heb je nou gezegd? Dus er ligt nog niks concreets op tafel. Het is een initiatief vanuit
Nederland, ik heb het vorige week nog met generaal McGuire besproken en NL heeft zelfs gezegd, we willen zelfs de aircover doen, daar waren de Amerikanen heel blij mee. Maar hoe heel intern NL ontwikkeld daarvoor worden, staat nog in de kinderschoenen.
Er wordt wel meer geïnvesteerd in materieel, zoals de aanschaf van 200 flatcars. Maar wat denk je van het bemannen van de strategisch verkeerspunten bv. Op het moment de VJTF ontplooit, dan is het nog gewoon vredestijd. Dat is een van de dingen waar je tegen aanloopt. Als die VJTF vooruitgaat, is het nog geen oorlog is. Het hele NATO Response Force concept is bedacht als deterrence. Eerst was de assurance het begrip, he wat hadden een verzekering van een NAVO eenheid. Maar dat was niet voldoende, dus we moeten iets meer de tanden laten zien, zodat we van assurance tot deterrence gaan. En van daar uit gaan we het uitbouwen, daar komt de EFP vandaan. Op 11 en 12 juli is Brussel de volgende summit. Dus we zijn volop aan het werken naar die datum. Dan zul je zien dat er een volgende stap gezet wordt. Dan zullen de EFP bataljons verder uitgewerkt worden om ook naar de zee en lucht componenten te kijken. Maar dat wordt aankijken wat wordt gerealiseerd om de deterrence nog meer kracht te geven, aangezien dit hele feestje miljarden gaat kosten.
MM: is de dreiging vanuit Rusland zo acuut dat er steeds meer wordt geïnvesteerd in het afschrikken? HB: Wat we willen voorkomen, is dat Poetin op conventionele manier, de grens overschrijdt met een NAVO land. Waarom? Omdat dat een schending is van een lands nationale soevereiniteit, dat betekent automatisch article five. En dat is nou precies wat we met zijn allen willen voorkomen. Dus deterrence is gebaseerd op maximaal de tanden te laten zien. Dat we de capaciteit hebben en bereid zijn om maximaal oorlog te voeren. Met als doel om dat juist te voorkomen. Dat is dus ook een van de grootste reden dat Poetin dat niet doet. Maar dan krijg je hybrid warfare en in het verlengde daarvan cyber warfare. Daar moeten we dan ook wel wat aan doen. Maar zo lang het daar bij blijft vind iedereen het wel prima, zolang er maar geen inbreuk is op de soevereiniteit is op een van de landen, ter voorkoming van het in werking treden van article five.
Kijk in verleden hadden we genoeg eenheden die gerust met elkaar voor 5 jaar konden knokken op een vierkante meter, even heel simpel gezegd. Als je het daarna nog niet zat was dan kon er misschien een atoomwapen of iets uitbreken. Maar we konden het voor een lange tijd met
conventionele wapens volhouden totdat iedereen op een gegeven zei: laten we er maar mee kappen want dit heeft geen zin meer. Dit is even heel simplistisch wat ik zeg. Maar wat is nou gevaarlijk aan vandaag de dag? Stel de oorlog breekt uit, dan zijn we na drie maanden door de eenheden heen en is men de oorlog nog niet zat. Wat is dan de volgende stap? Dan grijpt men waarschijnlijk naar nucleaire wapens.
(…)
MM: tijdens Koude Oorlog werd er grote oefeningen gehouden waarbij logistiek vaak niet volledig meedeed, is dat nu anders?
HB: Simpel voorbeeld, in november/december heb ik een oefening gedraaid in Noorwegen, Javelin 2017, en dat was zeg maar een major joint plus, ofterwijl, de meest grootschalige oorlog die je maar kunt bedenken, met zeg maar een Joint Force Commander (JFC), in dit geval Brunssum, die er vanuit ging dat zeg maar Poeitin inderdaad de Oekraine bezet had. Dat hele oefening scenario is dat niet zo 1 op 1, de lijnen zijn dan opgeschoven, in deze oefening had Poetin Noorwegen bezet. Want met dit soort oefeningen worden er andere kaarten gebruikt en namen omdat dit anders politiek te gevoelig ligt. De JFC had 5 onder commandanten: land, maritime, air, special forces en logistiek. En dat is Joint Logistic Support Group, en daar ben ik commandant van. In de oefening waren alle logistieke
eenheden op Joint niveau. Land, maritime, air hebben hun eigen logistiek, maar daarboven heb je nog logistiek die dat op Joint niveau doet. De omvang van de logistiek eenheden waren 15000 man. Alleen maar logistieke eenheden die niks anders doen dan allemaal zorgen dat de sustainment flow, de aanvulling die je nodig hebt na de dertig dagen, om die flow in stand te houden. En dan zie je dat de sealines en airlines of communication heel belangrijk zijn.
In oktober is er een enorme grote oefening in Noorwegen, Trident Juncture, daarin worden er vanuit de NAVO, mega veel brigades daadwerkelijk ontplooien in Noorwegen, Dat is een schaal waarin in de laatste 50 jaar niet meer is voorgekomen. Ruim 15 brigades, die als onderdeel van de
afschrikstrategie, gaan oefenen om ingezet te worden. Ik ben ook heel benieuwd hoe dat gaat.
Je ziet ook weer om de logistiek mogelijk te maken dat het achtergebied weer belangrijk wordt. Dat begrip was sinds de Koude Oorlog in onbruik geraakt. Je moet het achtergebied veiligstellen en beheersen om je aanvoerlijnen veilig te stellen. Hiervoor is weer aandacht binnen de NAVO, kortom logistiek is weer helemaal hot binnen de NAVO.