Interview 8: Joost van Liere & Sophie Peters Name: Joost van Liere & Sophie Peters

Organisation: NOS

Function: Internet editor Jeugdjournaal & Content strategist (freelancer) Date: 20-06-2017

Location: NOS, Journaalplein 1, Media park, Hilversum

Jip: Ik doe een onderzoek bij de publieke omroep, dus de NPO en alle verschillende omroepen die daar ondervallen. Waar ik naar kijk is hoe de traditionele waarden, die wij als samenleving belangrijk vinden dat de publieke omroep die vertegenwoordigd, hoe die in de transitie naar een meer digitale omgeving en het gebruik van meer sociale kanalen, hoe die waarden veilig gesteld kunnen worden. Want er zijn nogal wat veranderingen in de samenleving en het media gebruik, die vragen om een nieuw beleid. Ik wil dus echt kijken of de onafhankelijkheid, betrouwbaarheid, diversiteit, al die waarden gewaarborgd kunnen worden in een digitale omgeving. Dat is in grote lijnen waar het onderzoek over gaat. Er zijn natuurlijk een aantal thema’s die ik heb en die ik aan jullie voor ga leggen. Het idee is dat jullie het merendeel van de tijd aan het woord zijn, en ik zal met gerichte vragen het gesprek proberen te sturen naar thema’s die voor mijn onderzoek relevant zijn. Ik heb al een heel aantal omroepen gesproken en zelfs binnen de NOS heb ik al een gesprek gehad, maar dat was met een redacteur van de binnenland redactie, dus die had nogal moeite om uitspraken te doen over de strategie er de NOS heeft wat betreft de sociale kanalen, en toen ben ik via haar in contact gekomen met Joost en die heeft vervolgens jou, Sophie, er weer bij betrokken. Joost: Ja wij kunnen natuurlijk ook maar namens een deel van de organisatie praten, het is natuurlijk een grote organisatie, er zijn weer anderen namens de NOS voor voornamelijk de Facebook en Twitter pagina bezig en wij richten ons iets meer op jongere en jeugd, maar daar gebeurd kwa sociale media misschien wel het meest.

Jip: Ja dat is interessant. Mag ik dan beginnen om te vragen of jullie je kort zouden kunnen introduceren?

Sophie: Jazeker, ik ben Sophie. Ik ben als externe betrokken bij de NOS en dat betekend dat ik sinds December hier wordt ingehuurd om het Youtube kanaal, nu specifiek voor jongeren, maar de wens is om breder om over heel Youtube te gaan nadenken, om dat succesvoller te maken dan dat

het nu is. Als in hoe bereiken we meer mensen en hoe maken we dat groter en kunnen we een Youtube kanaal bouwen in plaats van er video’s opzetten en dat mensen het kijken.

Jip: Oké, daar ben ik heel geïnteresseerd naar. En wat is dan je achtergrond?

Sophie: Ik heb een commerciële achtergrond, ik heb commerciële economie als studie gedaan en daarna heb ik vijf jaar lang bij een entertainment producent gewerkt als productie/redactie en vervolgens de hele online conceptontwikkeling en uitvoering van die concepten, dat was Niehe media, productiehuis van Ivo Niehe. Daarna ben ik bij Talpa global gaan werken en daar heb ik social media strategie voor global geschreven. Dus als iemand The Voice koopt, wat moet hij dan doen op social media in allerlei landen en hoe ga je daar dan mee om. En toen ben ik zelfstandig gegaan en heb ik een tijdje bij Vrouw van de Telegraaf gezeten en doe ik nu allerlei verschillende dingen, maar toch blijft social media advies mijn ding waarmee ik het vaakst grote klussen doe. Jip: En toen ben je gescout door de NOS?

Sophie: Ja. Toen vroegen ze inderdaad of ik hier mee wilde kijken. Nou dat mee kijken is wel iets uitgebreider geworden dan alleen maar meekijken, maar daar ben ik nu mee bezig.

Jip: Oké, dan heb ik wel de goede te pakken denk ik.

Sophie: Ja ik denk het wel, maar ik heb dus niet zo heel veel tijd, ik moet helaas over een kwartiertje weg.

Jip: Ja dat is niet erg, ik vind het al fijn om je even te spreken en dan gaan we zometeen gewoon direct over tot de belangrijke thema’s. Maar misschien is het eerst handig als Joost zich nog even kort introduceert, want dan heb ik een meer compleet beeld van wie er precies voor me zitten. Joost: Ja ik ben Joost van Liere en ik ben bij het Jeugdjournaal verantwoordelijk voor alles wat er online gebeurd, dus dat gaat over de site en de app, maar ook Instagram en Youtube, dus alle sociale media. Voor het Youtube kanaal NOS Mashup, ben ik tijdelijk de eindredacteur en ik heb mee gedacht, en denk mee, over de invulling van NOS kort, het Instagram kanaal van de NOS voor jongeren.

Jip: Oké. Goed. Normaal probeer ik een beetje het gesprek te sturen, maar uiteindelijk mijn hoofdvraag, maar gezien de tijd.

Sophie: Ja daar mag je nu wel meteen mee beginnen.

Jip: Ja nou jij denkt dus mee over de online strategie van de NOS, ik ben hier ook bij de NPO geweest en heb natuurlijk allerlei plannen gelezen over hoe gebruik te maken van sociale kanalen van derden. Wat ik daar wijzer van ben geworden is dat vooralsnog de NPO als beleid heeft om de

en radio kanalen. Dus niet de content verplaatsen naar de kanalen van derden. Is dat iets wat je herkent?

Sophie: Ja het verhaal herken ik sowieso wel. Misschien is het wel goed om te zeggen dat Mashup, dus specifiek het Youtube kanaal, dat is nu begonnen als experiment, dus het is ook vanuit NOS lab geïnitieerd, stel dat we wel gebruik gaan maken van de functionaliteit van zo’n kanaal, en natuurlijk ben je dan afhankelijk van het platform in plaats van dat je het zelf in handen hebt, maar goed het is dus een experiment, dus ik weet niet alle volledige besluitvormingsprocessen, maar eigenlijk zijn we nu wel iets andersom aan het doen. Met Youtube zijn we echt bezig met specifiek content te maken die het goed doet op Youtube, die we vervolgens wel integreren in de website, maar dat is stap twee. Dus dat is nu wel omgedraaid.

Joost: Mag ik daar nog wat in aanvullen? Jip: Ja tuurlijk, graag zelfs.

Joost: Want het is deels waar. Maar ik denk wel dat je het ook al op de Facebook pagina van de NOS ziet, die super groot is, dat er steeds vaker toch wel video’s aangepast worden, of specifiek voor social gemaakt worden. Dan gaat het om text in beeld en een dergelijke opbouw.

Sophie: En ook interactief.

Joost: Wat we doen voor Instagram, NOS kort, dat wordt specifiek gemaakt voor Instagram, dat zijn video’s van 15 seconden en die zijn alleen daar te zien en op Snapchat maken we ook snapplines voor jongeren, dus daar kunnen ze iedere dag naar een verhaaltje voor jongeren kijken, bestaande uit verschillende snapps, en dat zie je ook alleen daar. Dus er wordt al wel op verschillende platformen exclusieve social content gemaakt. Vooral denk ik nu nog voor de doelgroepen die we traditioneel wat moeilijker bereiken, dus tussen de 12 en 25.

Jip: Dus de gedachte is wel inderdaad om die doelgroep daar te voorzien van hun nieuws?

Joost: In ieder geval daar op een eerste manier die doelgroep in hun omgeving kennis te laten maken en vertrouwd te maken met de NOS.

Jip: Met als achterliggende gedachte om ze dan toch uiteindelijk binnen te halen bij de NOS? Joost: Ik weet niet of je het zo moet stellen, maar in ieder geval wel bekend moet maken met de NOS en ze ook op die manier betrouwbare informatie op die platformen te bieden.

Sophie: Dat je de betrouwbare bron bent, en beschikbaar bent via alle kanalen waar jij je nieuws wilt nuttigen.

Joost: Het is niet zo zoals je vroeger wel eens keek naar, wat misschien bij sommige omroepen nog wel meer gebeurt, om zoveel mogelijk views uiteindelijk weer op de eigen site te krijgen. Zo zou ik dat zeker als het om jongeren bereik gaat niet zie.

Jip: Je bent eigenlijk verhuist naar hun kanalen? Sophie: Nou het is erbij gekomen eigenlijk. Joost: Ja het is extra.

Jip: En zit er een groot verschil tussen de content die je maakt voor die kanalen en die je maakt voor je eigen kanaal?

Joost: Ja dat is een gigantisch verschil. Sophie: Ja zeker.

Jip: En zijn daar nog bedenkingen bij? Want je kan natuurlij zeggen van ja mijn publiek zit daar, dus wij moeten daar ook zitten. Maar je moet ook heel voorzichtig zijn met naar die kanalen verhuizen en je te afhankelijk van die grote spelers te maken. Speelt dat nog mee in de strategie? Sophie: Ik kan daar niet echt perse iets namens de NOS iets over zeggen, maar ik heb wel mijn eigen mening daarover en dat is dat als je zoveel mogelijk mensen wil bereiken met je nieuws, dan moet je gewoon daar zijn waar zij met hun telefoon de hele tijd zijn en niet om 20:00 op tv. Jawel, ook, maar dat zijn dus andere mensen dan deze doelgroep.

Joost: Ik denk dat als je dat redactie breed bekijkt, dat je alle meningen hierover wel tegen zult komen. En dat dit een discussie is die zeker nu, en al een paar jaar, in ontwikkeling is, en die zal ook nog wel een paar jaar door gaan. Het schuift wel meer de kant op dat het gewoon ook sterk kan zijn als je content exclusief ergens anders brengt.

Jip: Ja maar je geeft wel aan dat de content anders is, maar dat komt natuurlijk ook dat de omgeving anders is, veel sneller en commerciëler. Je hebt misschien te maken met andere concurrenten?

Joost: Zou je denken, maar ik vind zeker op Youtube dat je merkt dat er echt de ruimte is voor rustigere en langere content. Ik zie dat niet als een knieval. Het daagt het wel uit soms om op een andere manier je verhaal te vertellen, maar vaak wordt het daardoor ook wel ietsjes beter en kan je ook, wat je bijvoorbeeld op televisie doet, je kan echt leren van dingen die je online doet op Youtube of Snapchat. Dus ik denk dat het elkaar kan versterken. Ook de traditionele inhoud.

Sophie: Het gaat ook heel erg om vorm daarin. De vorm waarin je iets verteld. Een snappline is natuurlijk totaal iets anders dan een acht uur reportage. Dus uiteindelijk vertel je misschien hetzelfde verhaal, maar zou je het niet aan elkaar linken. Dus vorm is daarin ook heel belangrijk. Joost: Ik merk nu een verhaal dat mensen bijvoorbeeld heel erg met televisie associeren, zoals het Zapp weekjournaal, waarbij het gewoon 5 minuten heel rustig over iets inhoudelijks gaat, dat heb ik

Jip: Ja en wat doet het met je eigen website en kanalen? Want als je de dingen die je voor tv maakt ook op Youtube zet, merk je nog dat je dan mensen mist die niet meer naar jou komen? Of zit je met een doelgroep die überhaupt niet naar tv kijkt?

Sophie: Ik denk dat wij daarin te maken hebben met een doelgroep die niet specifiek een artikel op de website gaat lezen, die hebben gewoon een ander media gebruik.

Joost: Het gaat dus voor de duidelijkheid om het jongeren kanaal hier. Sophie: Ja precies. Maar NOS breed…

Joost: Is dat moeilijk om te zeggen, ik heb alleen cijfers van het Jeugdjournaal specifiek. En daar zie je dat de site en app redelijk stabiel blijven terwijl de andere kanalen groeien. Maar je ziet niet dat het ten koste van de eigen kanalen gaat, ik zie nog geen dalende cijfers. Maar welke invloeden daar nou allemaal aan ten grondslag liggen is lastig. Het media gebruik verandert, televisie gebruik verandert. Het is moeilijk om te zeggen wat precies wat veroorzaakt, maar ik zie geen daling in de traditionele bezoekcijfers, en wel een stijging in de cijfers van social.

Jip: Het is natuurlijk interessant dat jullie echt die jongeren voorzien in hun nieuwsbehoefte. Want de manier waarop zij de media gebruiken, zo zal het alleen maar meer en meer worden. Terwijl de iets oudere generatie eerder nog meer tv te kijken.

Joost: Maar persoonlijk denk ik wel, als we dat voor jongeren heel goed doen op Youtube, Instagram en Snapchat, dat diezelfde jongeren sneller voor een NOS app kiezen als ze een nieuws app op hun telefoon willen, terwijl ze dat anders misschien niet gedaan hadden. Dat als ze het op televisie voorbij zien komen, het sneller serieus nemen omdat ze het al kennen, in plaats van zich buiten gesloten te voelen.

Sophie: En het gaat veel breder om een merk associatie, dan om perse een stukje content.

Joost: We proberen de NOS gewoon op heel veel plekken zo goed mogelijk neer te zetten en we denken dat Instagram, Snapchat en Youtube heel interessant daarvoor zijn. En het zijn belangrijke plekken om je werk goed te doen.

Jip: En het feit dat hoe meer je daar op in gaat zetten, hoe meer afhankelijk je gaat worden van die Amerikaanse commerciële bedrijven, is dat een gevaar? Of is dat een realiteit?

Sophie: Nou ten eerste, het komt niet in de plaats van je eigen kanalen, dus de oudere doelgroep bindt je sowieso nog aan de betrouwbare traditionele kanalen zoals de site, tv en radio. En ik denk dat deze specifieke doelgroep wel de toekomst is en die breid zich daarna wel weer uit met de platforms van onszelf. Maar ik denk niet dat je daar niet kan zijn. Dan besta je gewoon niet in die belevingswereld. Dus of het een gevaar is? Ik snap wel wat de insteek is, het is van een Amerikaans commercieel bedrijf, dat is natuurlijk ook zo, je bent volledig afhankelijk van wat zij wel en niet toe

staan. Maar als je iets wilt doen wat zij niet toe staan, dan doe je het misschien alsnog op je eigen kanalen.

Joost: Ja we lopen in de praktijk tot nu toe niet heel veel hier tegen aan, dat we dingen maken die we van deze grote spelers niet mogen doen. Maar ik denk wel dat het heel belangrijk blijft om je eigen uitingen en site en app zo goed mogelijk te blijven doen en daarmee zoveel mogelijk mensen te bereiken. Want stel dat het verandert.. Facebook wil nu geen tepel laten zien, en wie weet is het over een tijdje wel iets met mannen die elkaar handen vast houden, en ja dan wil je daar niet afhankelijk van zijn. Die discussies zijn er natuurlijk wel, maar we lopen er op dit moment niet heel erg tegenaan. Op het moment dat je daar exclusief op gaat inzetten maak je jezelf heel erg afhankelijk.

Jip: Ik begrijp dat jullie er misschien niet direct tegen aanlopen, maar ik had een voorbeeldje bij BNN VARA, daar waren ze er tegen aan gelopen dat de app die zij wilde maken voor Spuiten en Slikken, daar zat te veel naakt in dus hij kwam niet in de Appstore, dat is zo’n dilemma. Je bent volledig afhankelijk van de normen en waarden die Apple opstelt.

Joost: Ik geloof dat NOS op 3 een keer een dag geblokkeerd is geweest omdat er een foto met naakt in zat.

Sophie: Ik moet weg helaas.

Jip: Geen probleem, fijn dat je er even bij kon zitten.

Sophie: Laat maar weten als je nog een keer uitgebreider in gesprek wil. En veel succes met je onderzoek! Doei.

Joost: Dus daar wordt over gepraat. Er is ook tot nu toe nooit de discussie geweest of we alleen maar voor de sociale kanalen zouden moeten gaan, dat zeker niet, het is altijd een combinatie. Jip: Nee maar ik merk wel dat er ten opzichte van de beleidsplannen die er in 2016 werden gepresenteerd, toen was het nog wel wat voorzichtiger en dat is nu al wel wat ruimer. De NPO zelf is ook minder streng, de handhaving op hoever gaan de omroepen op social is beperkt.

Joost: Ja en we hebben bij de NOS dat we vrij korte items maken over het algemeen. Dus we hebben iets meer vrijheid dan wanneer je hele televisie programma’s maakt. Minder beperkingen van de NPO.

Jip: Jullie hebben iets makkelijker praten. Joost: Ja.

Joost: Daarvoor zit je niet helemaal met de juiste aan tafel, want dat gaat met name over Facebook live, ik kan er wel iets over zetten wat we met NOS kort doen. We hadden laatst tijdens de eindexamens, eindexamen spreekuren. Dan schoven er iedere dag twee docenten aan waar je je vragen aan kon stellen over het vak waar de volgende dag een examen gedaan zou worden. Dus dat is niet keihard nieuws, maar wel een levend onderwerp binnen de doelgroep. En na de aanslag bij het concert van Ariana Grande hebben we met een deskundige gezeten. Dus dat zit voor jongeren vaak meer in de tweede lijn. Dus duiding op het nieuws.

Jip: Ja maar waarom een live aanbod op een sociaal kanaal? Wat heeft dat voor extra toegevoegde waarde. Live op televisie snap ik heel erg goed, want dan moet je wel op een bepaald tijdstip voor de tv gaan zitten om het te volgen, maar op sociale media is die noodzaak er niet zo.

Joost: Nee behalve dat het wel heel makkelijk is om dan wel meteen heel veel mensen te bereiken op social. NOS kort heeft 165.000 jongeren die dat volgen, Instagram is heel snel met het aangeven van deze gaan nu live, we kondigen het ook van te voren aan als we live gaan, je zit dan meteen met een paar duizend jongeren aan tafel. Ze kunnen vragen stellen en dan doen we meteen iets met die vragen. We hebben het op Youtube ook een paar keer gedaan, dat we op een plek zijn waar veel jongeren graag willen zijn op dat moment, en dan gaan we live en dan kunnen kijkers vragen stellen. En dat is super handig want die techniek is er al, je hebt direct het bereik.

Jip: Ja maar ik zou het dan logischer vinden als je dat dan aankondigt op je Instagram of Facebook, maar de livestream op je eigen platform doet. Dan kan je al die mensen bereiken en kan je ze ook