Inleiding

De inwoners van Kontich kunnen een beroep doen op een netwerk van thuiszorgdiensten in de mate dat ze zelf bepaalde taken niet meer aankunnen. De algemene visie hierachter is dat de betrokkenen zo lang en zo zelfstandig mogelijk in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven. Daarom werken de diensten vanuit een aanvullend aanbod waarin de

zelfredzaamheid en de aanwezige mantelzorg worden gestimuleerd en ondersteund. Enkel waar nodig worden de taken echt overgenomen.

De thuiszorgdiensten gaven in 2016 met 504 verschillende dossiers effectief hulp aan 368 cliëntsystemen (kan een gezin zijn of een alleenstaande).

Daarnaast waren er 62 hulpvragen waarin de verantwoordelijken thuiszorg tussenkwamen,d doch zonder dat effectieve hulp werd verleend:

 24 hulpvragen kwamen niet in aanmerking voor de eigen thuisdiensten en werden waar nodig doorverwezen.

 20 aanvragen voor gezinszorg en 18 aanvragen voor schoonmaakhulp stonden op de wachtlijsten en gingen om diverse redenen uiteindelijk niet door. De voornaamste redenen waren dat derden de hulpvraag doorgaven en de betrokkenen zelf de hulp niet wensten of omdat er op een andere manier of door een andere dienst hulp werd geregeld.

Over de dagdagelijks vragen en informatieve contacten, vooral via mail en telefoon doch zonder verdere concrete hulpvraag werden geen cijferegevens bijgehouden.

In 2016 handelden 504 effectieve dossiers over 368 cliëntsystemen. Daarbij kregen 107 gezinnen hulp van twee of meerdere thuiszorgdiensten. Juist deze combinatie geeft een netwerk van thuiszorg en aangepaste hulp op maat en was als volgt:

 261 cliëntsystemen ontvingen hulp van één dienst;

 85 cliëntsystemen zaten in twee thuiszorgdiensten;

 17 hadden hulp van drie verschillende diensten;

 3 gezinnen hadden hulp van vier diensten;

 2 gezinnen had hulp van vijf diensten.

In 2016 werd volgende verdeling per dienst geregistreerd:

 dienst voor gezinszorg: 89 effectief geholpen gezinnen;

 schoonmaakdienst: 200 effectieve dossiers, waarvan 39 in de reguliere schoonmaakhulp met facturatie en 161 met dienstencheques;

 karweihulp: 9 cliëntsystemen;

 warme maaltijden: 42 dossiers met effectieve bedeling;

 minder mobielen centrale: 163 leden-gebruikers (in de minder mobielen centrale worden 2 leden in eenzelfde gezin ook als 2 dossiers geteld);

2011 2012 2013 2014 2015 2016

aantal cliëntsystemen 387 389 409 407 391 368

aantal dossiers totaal 535 547 566 574 543 504

dienst gezinszorg 83 87 94 100 92 89

schoonmaakhulp 212 207 222 210 212 200

karweihulp 27 19 19 27 17 9

personenalarm 35 31 25 20 2 0

warme maaltijden 43 54 50 49 49 42

minder mobielen centrale 134 148 155 167 170 163

thuiszorgtoelage 1 1 1 1 1 0

Zowel in 2015 als in 2016 was er een duidelijke daling. In 2016 daalde het aantal cliëntsystemen met 23 gezinnen en met 39 dossiers tegenover 2015. Deze daling was verdeeld over alle thuiszorgdiensten en het sterkst in schoonmaakhulp (-12 dossiers) en evenredig verdeeld over karweihulp (-8 dossiers), warme maaltijden (-7 dossiers) en minder mobielen centrale (-7 leden). Zowel personenalarm als thuiszorgtoelage waren in afbouw en hadden in 2016 geen dossiers meer. Bij geen enkele dienst werd een stijging vastgesteld.

Verder in het verslag worden de cijfers per dienst uitgewerkt.

De thuiszorg wordt gecoördineerd door 1,5 VTE maatschappelijk werkers in de functie van verantwoordelijke thuiszorg en door 0,4 VTE diensthoofd thuiszorg.

Net als de vorige jaren werden tweedejaarsstagiaires maatschappelijk werk van de Karel de Grote Hogeschool te Antwerpen begeleid. De stage van Emilie Dom van 23 november 2015 tot 5 februari 2016 en van Indra Van Noyen van 21 november 2016 tot 6 februari 2017.

Naast de diverse specifieke taken per dienst en de cliëntbegeleidingen, brengt het netwerk van thuiszorgdiensten veel administratie mee. De begeleiding van het personeel bestaat ondermeer uit werk- en verlofregelingen, functionerings- en/of evaluatiegesprekken, dienstvergaderingen, individuele begeleidingen en aangepaste bijscholingen.

0 100 200 300 400 500 600 700

2011 2012 2013 2014 2015 2016

Dossieroverzicht thuiszorg

aantal cliëntsystemen aantal dossiers totaal

Voor alle aanvragen thuiszorg gebeurt een huisbezoek en opvolgende herzieningsbezoeken met sociaalfinancieel onderzoek in functie van iedere concrete hulpvraag. De verdere

opvolging gebeurt via individuele contacten met de cliënten en met andere hulpverleners.

Eventuele intensievere begeleiding van cliënten gebeurt in samenwerking met de sociale dienst. Nieuwe aanvragen, herzieningen, stopzettingen en aanvragen zonder gevolg komen maandelijks in het bijzonder comité voor de sociale dienst.

Elke dienst heeft zijn eigen reglementering, formulieren en bijdragebepaling. De interne reglementen en aanvraagprocedure zijn geharmoniseerd. Per beneficiant is er een individueel dossier, al dan niet voor meerdere diensten.

De maandelijkse facturatie en de dispatching van de ritten minder mobielen centrale gebeuren in samenwerking met het onthaal op de sociale dienst. Het dossierbeheer, de opmaak van werkregelingen en de facturatie worden ondersteund door het

informaticasysteem Genius II van Cipal. Het subsidiesysteem van de dienst gezinszorg en aanvullende thuiszorg is gekoppeld met Vesta, de databank van de Vlaamse overheid. De loonadministratie gebeurt door de personeelsdienst. De administratieve verwerking van de dienstencheques gebeurt door het secretariaat.

Tussen de verantwoordelijken thuiszorg, coördinator Gezel en het diensthoofd is in kader van onderlinge informatieoverdracht systematisch zowel individueel als gezamenlijk overleg.

Daarnaast doen zij aan preventiewerking en informatieverstrekking via voordrachten, folders, gepubliceerde artikels en een informatiebrochure thuiszorg.

De medewerkers blijven op de hoogte van de wijzigende wetgevingen, de evoluties in de thuiszorg, de vermaatschappelijking van de zorg en de systematische kwaliteitsbewaking en -verbetering. Dit wordt opgevolgd met de nodige bijscholingen, intern en extern overleg, het gebruik maken van externe expertises en samenwerking.

Sinds 2011 vormen de dienst gezinszorg en de reguliere schoonmaakhulp een geïntegreerde dienst gezinszorg en aanvullende thuiszorg, dit in toepassing van het woonzorgdecreet. Omwille van de eenvormigheid werd ook de schoonmaakhulp met dienstencheques hierop afgestemd, zowel in de werking als naar de medewerkers toe.

Voor personeelsleden die na 1 januari 2011 in dienst kwamen in de thuiszorg werden door de hogere overheid binnen de nieuwe rechtspositieregeling uitzonderingen opgelegd op de jaarlijkse vakantie, feestdagen en dienstvrijstellingen.

De thuiszorg heeft meerdere samenwerkingsovereenkomsten:

- Sinds 23 maart 1998 een samenwerkingsprotocol met Palliatieve Hulpverlening Antwerpen, dat augustus 2007 hernieuwd werd.

- Sinds juni 1998 zit de thuiszorg in de begeleidingscommissie St. Maarten campus Duffel en Mechelen. Daarvoor onderschreef de thuiszorg een samenwerkingsprotocol binnen het bredere ‘Vlaamse Ziekenhuizen Case-Management Project’. De

begeleidingscommissie komt jaarlijks tweemaal samen in functie van de

samenwerking tussen ziekenhuizen en thuiszorg bij ontslag uit een ziekenhuis.

- Sinds 1998 participeren de verantwoordelijken thuiszorg aan de regionale samenwerking van minder mobielen centrales in arrondissement Antwerpen en volgen zij de jaarlijkse vergaderingen met het overkoepelende Centrum voor Positieve Aanwending - Taxistop.

- De thuiszorg is van bij de start actief betrokken in de werking van Gezel en is afgevaardigd in de stuurgroep. De mogelijkheden van multidisciplinair overleg en zorgplannen en de middagvormingen georganiseerd door Gezel worden actief gebruikt in de thuiszorg.

- Sinds februari 2006 is er een samenwerkingsovereenkomst tussen het Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap en het OCMW over het schoonmaakhulp met dienstencheques, met afbakening van ieders doelgroep.

- Er is een samenwerking met De Hazelaar, zowel via de Centrumraad als informeel.

Sinds 1999 is er een samenwerkingscontract tussen het Lokaal Dienstencentrum De Wilg en het OCMW van Kontich.

- In 2010 werd OCMW Kontich partner bij het project ‘Dichtbije zorg op afstand’, een project van vzw De Hazelaar i.s.m. het Wit-Gele Kruis voor ondersteunende

herinneringstelefoons, waarbij de thuiszorg de overlegvergaderingen volgt en cliënten verwijst naar het project. Dit project werd in 2015 overgedragen aan de Christelijke Mutualiteit.

- In 2008 werd Project Vermist van politiezone Hekla uitgebreid van de instellingen naar thuiszorg. Dit gebeurde samenwerking met de thuiszorg van OCMW Kontich, Gezel en andere partners. Sinds 2009 werd Project Vermist geïmplementeerd in de werking van de thuiszorg. In 2015 werden de steungroep en de plenaire

vergaderingen door Hekla stopgezet. De documenten van het Project blijven beschikbaar, maar zonder verdere structurele ondersteuning.

- OCMW Kontich is sinds 2011 betalend lid van vzw Nachtzorg Antwerpen. De gegevens van nachtzorg zijn opgenomen in de informatiebrochure thuiszorg en beneficianten worden vanuit de thuiszorg gericht doorverwezen.

- Sinds najaar 2015 volgde het diensthoofd thuiszorg in kader van de

vermaatschappelijking van de psychiatrische zorg de uitwerking van functie 1

‘Preventie, promotie, vroegdetectie en vroeginterventie geestelijke gezondheidszorg’

binnen project 107 van Regio Mechelen.

- In 2016 ging geen regionaal thuiszorgoverleg door tussen de verantwoordelijken voor de thuiszorgdiensten van de OCMW’s van zorgregio Mortsel (Boechout, Edegem, Hove, Kontich, Lint en Mortsel).

- Op 25 april 2016 besliste de raad voor maatschappelijk welzijn tot deelname van de dienst gezinszorg en aanvullende thuiszorg aan het ‘consortium’ in kader van het federaal ‘Plan van geïntegreerde zorg voor chronisch zieken’. Het pilootproject MoReS (Mortselse Regionale Samenwerking) werd alsnog niet goedgekeurd. Het zoeken naar gezamenlijke zorgafstemming tot geïntegreerde zorg werd regionaal verder gezet binnen het dagelijks bestuur van deel-SEL TGZ-Mortsel. De thuiszorg van OCMW Kontich maakt hiervan deel uit.

In 2015 gebeurde door Logo Antwerpen in kader van Gezonde Gemeente en ‘Gezond en gedragen personeelsbeleid’ voor alle medewerkers van gemeente en OCMW een bevraging.

In 2016 werden de resultaten van deze bevraging teruggekoppeld in de thuiszorgdiensten en werden de medewerkers bevraagd over hun interesses voor concrete gezondheidsacties.

Van augustus 2014 tot september 2015 werd onder begeleiding van VVSG in kanton Kontich de haalbaarheid onderzocht van een regionale dienst voor gezinszorg. Op 22 september 2015 besliste de raad voor maatschappelijk welzijn om niet te participeren in verder

onderzoek. Gedurende 2016 werd intern verder gezocht naar een lokaal gepast antwoord op de vele uitdagingen en evoluties in de thuiszorgsector. Op basis van meerdere studiedagen ging op 18 februari 2016 een interne ‘denktank’ door. Vanuit alle verzamelde informatie bracht het diensthoofd thuiszorg de presentatie ‘Thuiszorg: evoluties, uitdagingen en toekomstbeeld’: op 23 maart 2016 in het managementteam van het OCMW, op 29 maart 2016 voor de raad voor maatschappelijk welzijn, op 12 mei 2016 voor de

gemeenteraadscommissie persoonsgebonden aangelegenheden en op 14 juni 2016 in de stuurgroep lokaal sociaal beleid.

Het geheel resulteerde in een concreet plan van aanpak voor de thuiszorg periode 2017 – 2019, goedgekeurd in de raad voor maatschappelijk welzijn van 28 november 2016 met concrete acties voor volgende uitdagingen:

- Stijgende vergrijzing

- Vermaatschappelijking van de zorg - Digitalisering en technologische evoluties - Evolutie eerstelijnssamenwerking

- Vlaamse Sociale Bescherming

- Financiële uitdagingen en vermarkting van de zorg.

Tegelijk werd beslist om vanaf 2017 te starten met een beleidsgroep ter voorbereiding van een opvolgend plan van aanpak tegen eind 2019 in kader van een bredere transitie van de thuiszorg voor de periode 2020 – 2025.

Op dezelfde raad van 28 november 2016 werd het nieuwe “Mantelzorgplan” binnen de thuiszorg van OCMW Kontich goedgekeurd. Dit wordt met ingang van 1 april 2017 een nieuw aanbod binnen de thuiszorgdiensten, specifiek ter ondersteuning van mantelzorgers in kader van de vermaatschappelijking van de zorg.

Op 15 februari 2016 gaf het diensthoofd thuiszorg een voordracht bij de Seniorenraad over de evoluties in de thuiszorg. Op 29 september 2016 gaf het diensthoofd een voordracht aan de lokale afdeling van CD&V-senioren over Mantelzorgondersteuning. Beide voordrachten gebeurden zowel in kader van informatieoverdracht als in functie van samenwerking en van ondersteuning van de mantelzorg.

In document OCMW KONTICH. Jaarverslag 2016 (pagina 99-103)