• No results found

PRAKTYKTEORETIESE PERSPEKTIEWE OP DIE NARRATIEWE BENADERING TEN OPSIGTE VAN DIE

1 INLE IDING

In d ie sa m e le win g b e sta a n d isko e rse o o r a lle a sp e kte va n d ie le we . K o tzé e n K o tzé (1 9 9 7 :3 3 ), in 'n h e e nwysin g n a d ie we rk va n Mich a e l W hite (1 9 9 2 ,1 9 9 5 ), wys d a a ro p d a t m e n se in n a rra tie f le e f. Hie rd i e n a rra tie f b e sta an u it h u l e rva rin g s wa t h u l o p so 'n wyse ra n gs kik (o o r t yd h e e n ) d a t d it vir h u lle h e lp o m sin te m aa k va n h u l le we n s e n o m ge win g. Hi e rd ie n a rra tie we we e r sp ie ë l n ie o n s le we n s n ie . Dit ko n stitu e e r d it, vo rm e n sl yp d it ( 1 9 9 7 :3 5 ). On s e ie ve rh a le e n d ié va n a n d e r ge e sin e n b e te ke n is a a n o n s le we n s e n b e p a a l wa tte r ve rh a le o n s in slu it e n vo rm e n d op o n s la a t in we r k (1 9 9 7 :3 4 ). S te p h e n Co ve y (1 9 9 2 :9 9 ) wys o p s y b e u rt d a a ro p d a t a lle d in ge (s y wo o rd ke u se : 'a l l t h in gs' ) t we e m a a l ge ske p wo rd , m a a r d a t d ie e e rste ske p p in g n i e n o o d we n d ig b e wu ste lik ge s kie d n ie .

Ma a k h ie rd ie d isko e rse o o r d ie ge sin sle we , o o r m a n we e s, vro u we e s , kin d we e s, o u e r we e s, u itge sp ro ke o f on u itge sp ro ke (in ge b e d in ge sin sle d e se o n twikke lin g), d ie ste mm e va n d ie o n de rske ie ge sin sle d e st il? On d e rd ru k d it, e n in d ie n we l in wa tte r m a te , e lke ge sin sl id se e ie ve rh a a l?

P a rr y (1 9 9 1 :3 7 -5 3 ) wys d a a ro p d a t e lke m e n s se ve rh a a l o n lo sm a a klik ve rb i n d is a a n an d e r se ve rh a le , a so o k a a n gro te r ve rh a le . E lke e n is 'n h o of sp e le r in sy e ie d ra a ib o e k. T e rse lf de rtyd is h u lle " o p ge ro e p " e n " in ge tre k" in d ie d ra a ib o e ke va n a n d e r m e n se . Die in d ivi d u se ve rh a a l ka n sle gs vo rd e r a s e lke ro lsp e le r sy o n d e rste u n e n d e ro l in a n d e r se ve rh a le ve rto l k. A s h u l tro u , b e h o u b e id e h u l e ie ve rh a le . Hu l b e h o u d ie se n tra le I yn . V o l ge n s P a rr y (1 9 9 1 :3 7 -5 3 ) ka n m e n s n e t h o op d a t e lke e n 'n p u n t sa l b e re ik wa a r 'n ge sa m e n tli ke ve rh a a l b e gin o n tvo u wa t te ge l yk 'n in te gra le d e e l va n e lke e n se in d ivid u e le ve r h a a l is. 'n K risis in 'n ge sin o n tsta a n wa n n e e r e e n o f m ee r va n d ie sp e le rs n ie m e e r d ie ro l ve r wa gtin ge wa t a n d e r ge sin sle d e te n o p sigte va n h u lle ko e ste r, in d ie ge sin s ve rh a a l wi l n a ko m n ie. W an n e e r d it ge b e u r, vo rd e r n ie m a n d se ve rh a al n ie .

In d ie d aa rste l va n p a sto ra le b e ra d ing m e t d ie ge aff e kte e rd e kle u te r va n MIV /V IGS - ge ïn f e kte e rd e o u e rs, sa l d ie ve r wa gtin gs wa t ge sin sle d e va n m e ka a r h e t, o n tgin m o e t wo rd . D it m o e t ge sk ie d in o o re e n ste mm in g m e t e lke e n se b e re id h e id o m we l a a n d a a rd ie ve r wa gt in gs te vo ld o e n , of ne t ee rs d a a ro o r te pra a t. P a rr y (1 9 9 1 :3 7 -5 3 ) wys o p d ie b e la n grikh e id d a a rva n o m te r wil le va n h ie rd ie sto rie ve rb i n d in gs, 'n so vo lle d ig e n ge d e ta ile e rd e ve rh a a l a s m o o n tlik va n h u l ve r wa gt in gs te id e n tif ise e r. Fa m ilie s wi l h ê d a t ge sin sle d e m o e t ko n fo rm e e r e n ee n wo rd in d ie ve rh a le va n d ie a n d e r ge sin sle d e , se lf s te n ko ste va n d ie lid se e ie ve rh a a l. S o d o e n de ka n d it ge b e u r d a t va n d ie ge sin sle d e se sie n in ge e n b e h o ef te s o n de rd ru k wo rd te n gu n ste va n 'n so ge n a a m d e " gro te r" ge sin s ve rh a a l. Hi e rte e n m o e t ge wa a k wo rd in d ie sk r yf va n 'n n u we ge sin s ve rh a a l.

E k m e e n Co ve y se kle m o p d ie f e it da t m en se ko -ko n stru e e r a a n o n s n a rra tie we , is va n wa a rd e . H y le i m e n se om a lge m ee n a a n va a rd e p ra ktyke (m e n s so u d it o o k d is ko e rse ko n n o e m ) in h u l e ie le we n s te b e vra a gte ke n . Dit is vir m y p o sitie f d a t h y m e n se kry o m te d ro o m o o r h o e h u lle ge si n n e ka n Iyk e n n ie m a a r n e t vo o rt te p lo e te r e n m e ka a r e n ge sin we e s a s va n se lf sp re ke n d te a a n va a r n ie . E k wo n d e r e gte r o f d ie n a d in k o o r e n b ep la n va n h o e e k my ge sin wil h ê n ie d a lk in 'n d o m in a n te d isko e rs ka n o n ta a rd wa t m e n se so d a n ig p o lisie e r d a t h u l le ie ts va n d ie vre u gd e va n ge sin we e s ve rlo o r n ie . Da a rm e e b e d o e l ek d a t e k m y vo o rt d u re n d ka n m e e t a a n h ie rd ie id e a a l va n m y, s o n d e r o m te b e sef d a t e k d it d a lk o n we rk lik o f o n b e re ikb a a r vir m yse lf ge m a a k h e t. A s e k m yse lf d a n ke e r o p ke e r we e g e n te lig b e vi n d , ka n d it m ee b rin g d a t e k sie lso n g e lu kkig wo rd .

Co ve y (1 9 9 2 :1 0 1 -1 0 8 ) se ge d a gte o m 'n ge s in sm issie st e llin g te la a t o p ste l, h e t o o k wa a rd e . Dit h e r in n e r a a n wa t A lice Mo r ga n (2 0 0 0 :7 3 -7 5 ) “ ve r d igtin g” n o e m in n a rra tie we te ra p ie . Mo r ga n (2 0 0 0 :8 5 -9 9 ) tre k sa a m m e t klië n te a ksie p la n n e te e n d ie p ro b le e m o p . E k is va n m e nin g d a t ge sin sm iss ie ste llin gs ge b ru ik ka n wo rd a s te ra p e u tie se e n ge sp re ksd o ku m e n te te e n sa m e le win g sd i sko e rse wa t m e n se se ge sin sle we b e p e rk.

In d ie vo l ge n d e a f de lin g wo rd d ie n a rra tie we b e n a d e rin g to t ’n te ra p e u tie se m od e l vir d ie MIV /V IGS - ge a ff e kte e rd e f am ilie b e sp re e k.