Huishoudelijke hulp in het kader van de Wmo is gericht op inwoners die vanwege een ziekte, beperking of ouderdom hun huishouden niet (helemaal) zelf kunnen doen. Huishoudelijke hulp kent in de gemeente Rheden 2 vormen, namelijk de algemene voorziening HHT en de maatwerkvoorziening Dagelijkse ondersteuning.
Huishoudelijke Hulp met Toeslag (HHT)
Als de inwoner het huishouden niet helemaal zelfstandig kan doen, maakt men mogelijk aanspraak op de algemene voorziening huishoudelijke hulp met toeslag. Het gaat daarbij om de volgende huishoudelijke taken:
Schoonmaakwerkzaamheden, Wassen/verzorging van kleding, Maaltijden bereiden Boodschappen doen, Klein huishoudelijk onderhoud.
De regeling HHT is bestemd voor inwoners die geen aanspraak (meer) maken op een Wmo-maatwerkvoorziening ondersteuning, zoals overbelaste gezinnen, inwoners die tijdelijke (transfer)zorg nodig hebben in verband met ziekte of een ongeval, zelfstandig wonende ouderen, die zo lang mogelijk zelfstandig willen blijven wonen en mantelzorgers.
Dagelijkse ondersteuning (DO)
Gaat de hulpvraag verder dan huishoudelijke hulp, bijvoorbeeld omdat ook ondersteuning nodig is in de vorm van begeleiding of persoonlijke verzorging, dan kan men in aanmerking komen voor de maatwerkvoorziening Dagelijkse Ondersteuning.
Dagelijkse ondersteuning bestaat uit activiteiten die zijn gericht op het bereiken van de volgende resultaten bij een cliënt, voor zover nodig om deze cliënt te ondersteunen:
(a) de cliënt kan wonen in een schoon huis;
(b) de cliënt kan dagelijks beschikken over voedsel;
(c) de cliënt kan beschikken over schone, draagbare en doelmatige kleding;
(d) de cliënt kan de dagelijkse gebruikelijke zorg (niet zijnde opvoeding) voor de kinderen bieden;
(e) de cliënt kan maximaal zelfstandig functioneren waarbij opname in een instelling dus niet nodig is en verwaarlozing voorkomen wordt;
(f) de cliënt wordt gestimuleerd en begeleid in de maatschappelijke participatie en sociale contacten van;
(g) de cliënt wordt begeleid en ondersteund bij (administratieve) handelingen.
De voorziening dagelijkse ondersteuning is bedoeld voor cliënten die kampen met psychosociale problematiek en voor ouderen met afnemende regiemogelijkheden en een hulp bij het huishoudenbehoefte.
Hulpmiddelen
Er zijn tal van hulpmiddelen die kunnen helpen in het dagelijks leven. Sommige moeten cliënten zelf betalen, andere vallen onder de Wet maatschappelijk ondersteuning (Wmo).
Ook voor hulpmiddelen geldt dat de gemeente ervan uitgaat dat inwoners zo lang mogelijk zelf de regie over hun leven voeren op het gebied van zelfstandig wonen en verplaatsen in en om het huis. Daar waar mensen dit zelf onvoldoende kunnen regelen, kunnen ze mogelijk in aanmerking voor een maatwerkvoorziening in de categorie hulpmiddelen Wmo , zoals een rolstoel of een scootmobiel.
Woonvoorzieningen
Voor mensen met toenemende beperkingen en geen verhuismogelijkheden biedt de gemeente maatwerk in woningaanpassingen aan indien de noodzaak daartoe na onderzoek ter plaatse kan worden aangetoond. Denk hierbij aan douche en toiletaanpassingen, een traplift, keukenaanpassingen en aanpassingen in de toegang tot de woning. Soms wordt een woning geheel verbouwd ten behoeve van een gehandicapte bewoner. Het project Mijn huis mijn toekomst probeert mensen te motiveren dit soort aanpassingen in de woning al te laten doen voor ze echt nodig zijn.
Bijlage 1: Het Rhedens Model
In de Sociale Visie wordt dit model als volgt omschreven:
We hebben in 2008 al geconcludeerd dat kijken vanuit de burger de belangrijkste basis is2, een conclusie die we hebben vormgegeven in ons Rhedens Model. De kracht van dit model zit in de eenvoud, het gaat om het vinden van de weg. Wie kent dat spelletje niet waarmee je moet proberen het kogeltje via het labyrint naar het midden te krijgen of vice versa?
Ondersteuning en begeleiding door familie en vrienden Vrijwillige ondersteuning in persoonlijke en buurtnetwerken Georganiseerde vrijwillige ondersteuning en begeleiding Gemeente
Professionele ondersteuning en begeleiding
Er duiken sindsdien steeds meer cirkelmodellen op die de burger in het midden zetten. Dat zijn echter merendeels uienmodellen met gesloten schillen die we kunnen afpellen. Het vernieuwende van ons Rhedense model is dat we daarin helder laten zien dat de zoektocht van een burger om de juiste ondersteuning te vinden vaak een hele moeizame is, de
2Bevestigd in het rapport van de WRR “Vertrouwen in burgers”, op 22 mei 2012 aangeboden aan de regering.
poortjes zijn niet op elkaar aangesloten. De ringen zo te draaien dat de poorten op elkaar aansluiten is de uitdaging voor de komende tijd.
De cirkels van het Rhedens Model
Het Rhedens Model is de onderlegger voor ondersteuning aan en begeleiding van mensen in een kwetsbare positie. Het Model bestaat uit vier cirkels, waarbij het hart wordt gevormd door de eerste cirkel. De ene vorm van ondersteuning sluit de ander echter niet uit, soms is professionele ondersteuning een voorwaarde om de mantelzorg dan wel vrijwillige ondersteuning goed te volbrengen. Op deze manier kan de volgende opsomming worden gelezen:
1. Het uitgangspunt vormt de eigen potentie en kracht van onze inwoners èn de mogelijkheden en kracht van hun netwerk van familie en vrienden. Mensen zijn primair zelf verantwoordelijk voor hun eigen leven. Als zij daarbij hulp nodig hebben, doen zij normaal gesproken een beroep op hun meest nabije netwerk: familie en vrienden.
2. Als mensen een ondersteunings- of begeleidingsbehoefte hebben, waarin zijzelf en hun nabije netwerk niet kunnen voorzien, komt de volgende ring in beeld: de vrijwillige ondersteuning of begeleiding vanuit kennissen of vanuit de buurt. Hierbij komen bijvoorbeeld de buren in actie, de kerk of de sportvereniging.
3. Mensen kunnen daarnaast ook een beroep doen op de georganiseerde vrijwillige ondersteuning. Hier komen de vrijwilligers in beeld die een specifieke dienst leveren;
ze hoeven de betreffende persoon niet persoonlijk te kennen. Denk bijvoorbeeld aan de vrijwilligers die een klusje opknappen of de vrijwilligers die mantelzorgers tijdelijk ontlasten.
4. Tot slot: als vrijwilligers en mantelzorgers niet of moeilijk kunnen voorzien in de noodzakelijke ondersteuning, kunnen mensen een beroep doen op professionele ondersteuning of begeleiding. Dan komen de beroepskrachten van de thuiszorg in actie, de begeleiders van de GGZ of de consulenten van een re-integratiebedrijf.
Het is hiermee niet gezegd dat het één noodzakelijk voorafgaat aan het ander. Het kan ook zo zijn dat de inzet van professionele hulp noodzakelijk is om het de mensen makkelijk te maken om bijvoorbeeld te mantelzorgen of vrijwillig een handje te helpen.
De gemeente heeft hierin een regisserende rol, dat wil zeggen op de verbindingen tussen de verschillende ondersteuningsvormen en initiatieven.
De centrale ambitie van de gemeente Rheden is om ervoor te zorgen dat de binnenste cirkels rondom mensen zo sterk mogelijk zijn, opdat het beroep op de buitenste cirkels zo klein mogelijk is. Daarnaast is het de ambitie van de gemeente Rheden dat de naastgelegen cirkels naadloos op elkaar aansluiten. Het bevorderen van sociale netwerken in de wijk en
het ondersteunen van mantelzorg zijn gemeentelijke aandachtspunten om de binnenste cirkels te versterken. Komt men terecht in de professionele circuits dan streeft de gemeente ernaar mensen zoveel mogelijk via algemene voorzieningen te ondersteunen en als dat niet mogelijk is, is maatwerk aan de orde.