FRITS. Hm 'n sul dan

want

^ik wordt er niet

meer

wijs uit.

Zeg dan maar wat

je er

van

denkt....

van Hans

en Olga. Eerlijk.

FRITS

(weer aarzelend). Eerlijk.... beteekent

waar

en

waar

is meedoogenloos, hard, grof.

LINE. Zeg

haar

dan

hard en grof.

Wat denk

je

van

Olga?

FRITS. Goed

dan. Die Olga nu, die is 'n kreng pardon. ^{.. .} laten

we

zeggen eenkanalje. ... of eigenlijk.. ..

'n nest.

LINE. En Hans?

FRITS. Een

idioot.

LINE

(lachend).

Temper

je die kwalifikatie niet?

FRITS. Hm

^{'n sul dan.}

LINE. En

ik?

FRITS.

'n Gans.... Zóó'n groote kerstgans.. .. Je

moest

je

schamen

Lientje,

om

jaloersch te zijn. Jullie huwelijk is 'n. ... ideaal huwelijk.

Er

zijn waarachtig niet veel

mannen

als

Hans

enniet veel

vrouwen

als jij.

LINE

(bitter).

Dat

schijnt, anders zou hij tenminste er niet altijd zoo'n moeite

mee

hebben er

nog

een tevinden.

FRITS

(oprecht ernstig). Lientje, je trekt je de zaak te veel aan, werkelijk veel

meer dan

ze

waard

is. Je verbeeldt je toch niet dat Hans,

met

al zijn avontuurtjes, een

vrouw

zoekt.... en

dan nog

wel een die jou overtreft?

LINE

(hartstochtelijk). [Als ik dat geloofde, dan....

31

(zachter) ik begrijp het alleen

maar

niet, en ik wil het toch zoo graag begrijpen. Ik. .. . ik

wou

dat ik

hèm

eens on-trouw

kon

worden.

FRITS

(lachend). Line,

wat

'n taal!

LINE

(weemoedig lachend). Ja ^{heusch, dat}

meen

^ik.

Dan

wist ik tenminste

wat

je in zoo'n geval voelt. ...

nü kan

ik het niet begrijpen.

FRITS.

Zal 't je uitleggen, kind. 't Is toch zoo dood-eenvoudig.

Hans

houdt

van

jou en jij van

hem.

...

LINE

(ongeduldig). Natuurlijk, natuurlijk.

Maar

ik

houd

niet tegelijk van den burgemeester en

jouw

assistent en

van

den candidaat-notaris.... en

ook

niet

van

den dirigent

van

't bataljonscorps en niet van baron van Zuilenburgof

van

zijn rentmeestsr.... en niet

van

.... dat is 't, ik zou het niet

kunnen.

... en ik begrijp het

ook

niet.

FRITS. Goddank

dat je mij er niet bij

noemt.... van wege

't gezelschap

meen

ik. Overigens zou ^ik het

van

jou

ook

niet begrijpen, 't Is je aard niet;

maar Hans

z'naard

is het wel, en

omdat Hans nu eenmaal

egoïst is....

LINE

(heftig). Ik ben

óók

^{egoïst; ik} wil egoïst zijn.

FRITS. Dat

is

nu

juist zoo glad mis Jij behoort onzelfzuchtig lief te hebben.

LINE

(bitter).

En

een

man

behoeft dat niet?

Een man kan

dat misschien niet?

FRITS

(geresigneerd lachend).

O

zeker,

sommigen,

Lientje. .. .

maar Hans

niet.

LINE. Maar

hoe. .. . hoe verklaar je dat?

FRITS

(schouderophalend). Atavisme

noemen

ze dat in de wetenschap.

Hans

is een kannibaal, of tenminsteeen patriarch ....

LINE

{half lachend).

Een mooie

troost (zacht) Frits, geloof me, ik ben niet jaloersch,

maar.

... ik

wou

dat

Hans

anders was, een béétje anders maar.

FRITS. Hoor

eens Lientje, als je

van iemand

houdt,

moet

je al zijn eigenschappen accepteeren.... vooralniets willen veranderen.... niets verdraaien, niets verknoeien.

Je respekteert toch

immers ook

wel een lammergier en

32

een kanarie elk in

hun

aard?

Moet

een gier kwinkeleeren als een Saksische Hohlroller?

Moet

een pimpelmees

weg-vliegen

met

een

lam

in z'n

klauwen?

LINE.

Frits,

wat

sla je

weer

door; zijn dat

nu

vergelij-kingen?

FRITS.

Ik zeg je, de

menschen

zijn geestelijk veel

meer

verschillend

dan

de dieren lichamelijk. ... en een

mensch

die

na

z'n geboorte

nog

wezenlijk verandert,wordt eengier die klontjes eet.

En wat

zou er

nu aan Hans

teveranderen zijn zonder

hem

direkt ongenietbaar te

maken?

Zijn kinderlijkheid, zijn ijdelheid, zijn goedgeloovigheid, zijn humeurigheid, zijn lichtzinnigheid, zijn sentimentaliteit, zijn... .?

LINE

(half boos).

Een

aanlokkelijk beeld dat je

me

geeft

van

mijn

man

en ....

jouw

vriend.

FRITS.

Eerbied

moet

je

hebben

voor 'n

mensch

zijn eigenschappen.

Maar

vooral voor zijn ondeugden. Bij

Hans

in de eerste plaats. Bij

Hans moet

je ze niet alleen eer-biedigen,

maar

kultiveeren. Ja ^{werkelijk, dat}

meen

ik, je

moet hem daarom

niet klein zien,

maar

goed begrijpen dat alle grootheid

maar

een wonderlijke combinatie is

van

kleinheden. Overigens is

Hans

ontegenzeggelijk een belachelijke....

LINE

(stampend).

Dat

heb je

nu

al een paar keergelucht, dat

mocht

je

dan

toch eerst wel eens motiveeren.

FRITS.

O, direkt, graag (gaat gemakkelijk zitten, kalm) Daarvoor hoef ik alleen

maar

een kort overzicht te geven

van Hans

z'n.... z'n

amou....

ja,

nou

't juiste

woord

te vinden.

LINE

(driftig).

Dat

is héél niet noodig.^... ikwil'tniet.

FRITS. Kom,

je wilt niet? Ik zal anders heusch niet te veel goeds

van

ze zeggen.

LINE.

Ik wil niets

van

ze weten, niets.

Ze kunnen me

niet schelen, die schepsels.

FRITS

(kalm voortgaand).

Dat kunnen

ze wèl (Line luistert kwasi onverschillig,

maar

geeft telkens teekenen van ongeduld)

Daar had

je eerst die Beatrice. ... hoe heette

33

ze

ook

^{weer, die}

van

het

dak

gevallen

musch

raet haar weeige vromigheid en mystiekerigheid. .. . heelemaal niet in zijn lijn,

godbewaarme

^....

maar

alleen

om

haar

naam werd

ze door

hem

al direct verhemeld.... en

omdat

hij net zoo'n beetje in

Dante

en de praerafaëllieten ploeterde.

Enfin, dat liep gelukkig al heel

gauw

mis.

Toen kwam

dat incident

met

die rustieke barones die een park

met

wilde varkens hield. In dien tijd leende hij

Rousseau van me

en las de Bucolica en Hooft.

Een maand

latergingz'n

Amaryl

d'r

van

door

met

haar palfrenier. ...

Wat

ze gelijk had....

was

een véél passender partij voor haar. Nou,

wat was

't daarna? Die melankolieke

burgemeesters-vrouw met

haar leege leven dat hij, uit pure goedigheid en verkeerd begrepen romantiek, zoo'n beetje probeerde te vullen.... Onzin! lukt nóóit.... 'n vrouwenziel is je reinste danaïdenvat!.... Of

hadden we

^eerst

nog

die idylle

met

dat modelletje. . .. datlievekind

met

die diepe, onschul-dige oogen dat jelui zoo bestolen heeft?....

Toen

de typiste bij de kredietbank,

óók

al

om

haar oogen. ... (wee-moedig) ja, oogen zijn gevaarlijk.... óf de

mannen,

óf de

vrouwen moesten

blind zijn.

Dat

bleef geloofikalleen

maar

bij verholen

hunkerende

blikken

van

achter de tralies

van

haar loketje.... vrij platonisch.

En nu

eindelijk 01-ga.... och, die iseigenlijk volstrekt nietdeminste. ^...

Maar nu

vraag ik je Lientje, zeg

nu

eerlijk, heb je

nu

werkelijk

ook maar

de minste, de allerminste reden

om

jaloersch tezijn?. ...

Op

dat zoodje?

LINE

(gedwongen kalm).

Ben

je klaar

met

je inventaris?

FRITS.

Nee, ik heb die hysterische pianiste

nog

ver-geten, daar zag hij

óók

al iets mooisin.. ..

m'n

hoofder af als ze

meer temperament had dan

een pianola.

LINE.

't Is goed dat ik je zelf verlof gaf

om

grof te zijn.

(plotseling wanhopend) Frits, voel je

nu waarom

ik

Hans

anders zou willen hebben? O, niet

om

mijnentwil alleen....

maar ook

voor

hem

zelf, voor

hem

vooral, (trotsch) Ik ben niet

bang

datzijn liefdevoormij zal breken; als ik nietzéker

was

van

hem,

zou ik haar

dan nog

'n dag hier dulden?.. ..

De Tuinder Droomen ?

34

Maar

wel is mijn angst dat mijn liefde zal

doodgaan

....

omdat

ik

hem

.... klein .... en... . belachelijk zal

gaan

vinden. O, alsikwist dathijnaast mij een mooie, échteliefde had....

FRITS.

Of twee.. ..

LINE

(heftig). Of drie.

In document .J DERÜBIBLIOTHEEK. '*» i DE TUIN DER DROOMEN. ti-s2 COMEDIE DER LIEFDE. ?wïm NICO VAN SUCHTELEN S77T8M 1900Z ROBA IN VIJF BEDRIJVEN PH. (pagina 34-38)