200. De synodevaders benadrukten dat christelijke gezinnen door de genade van het huwelijkssacrament de belangrijkste pijlers van gezinspastoraal zijn, vooral door “hun vreugdevol getuigenis als echt-genoten, gezinnen, huiskerken”.225 Bijgevolg “komt het erop aan de mensen te laten ervaren dat het Evangelie een vreugde is die ‘het hart en het hele leven vult’, omdat wij in Christus ‘bevrijd zijn van zonde, verdriet, innerlijke leegte en eenzaamheid’ (Evangelii gaudium, 1).
In het licht van de parabel van de zaaier (cf. Mt 13,3-9), bestaat onze
225 Relatio Synodi 2014, nr. 30.
opdracht erin mee te werken aan het zaaien. De rest is Gods werk. En we mogen ook niet vergeten dat de Kerk die predikt over het gezin een teken van tegenspraak is”,226 maar gehuwde koppels zijn dankbaar als de herders hen motiveren tot een sterke liefde, hecht en duurzaam en in staat om alle hindernissen op hun weg het hoofd te bieden. De Kerk verlangt om gezinnen nabij te zijn met een nederig begrip en het is haar wens “om alle gezinnen te begeleiden opdat zij de beste weg ontdekken om de moeilijkheden die ze ontmoeten op hun le-vensweg te overwinnen”.227 Het volstaat niet een algemene zorg voor gezinnen op te nemen in grote pastorale projecten. Opdat gezinnen steeds meer actieve subjecten van gezinspastoraal zouden worden, is er “een inspanning van evangelisatie en catechese”228 nodig, gericht op de binnenkant van het gezin, die hen daarbij richting biedt.
201. Daarom wordt van de Kerk “een missionaire bekering ge-vraagd: we mogen ons niet beperken tot een theoretische verkondiging die niets te maken heeft met de echte problemen van de mensen”.229 De gezinspastoraal “moet laten aanvoelen dat het Evangelie van het gezin tegemoet komt aan de diepste verwachtingen van de menselijke persoon: eenieders waardigheid en de volledige vervulling in weder-kerigheid, gemeenschap en vruchtbaarheid. Het komt er niet alleen op aan regels op te stellen, maar ook waarden voor te stellen die be-antwoorden aan de noden van hen die vandaag moeten leven in de meest geseculariseerde landen”.230 “De synodevaders hebben ook de noodzaak onderstreept van een evangelisatie die in alle openheid de culturele, sociale, politieke en economische beïnvloeding aan de kaak stelt, zoals bijvoorbeeld het overdreven belang dat gehecht wordt aan
226 Ibid., nr. 31.
227 Relatio finalis 2015, nr. 56.
228 Ibid., nr. 89.
229 Relatio Synodi 2014, nr. 32.
230 Ibid., nr. 33.
de economische logica, die een authentiek gezinsleven belemmert en leidt tot discriminatie, armoede, uitsluiting en geweld. Daarom moeten de dialoog en de samenwerking met de sociale structuren worden aan-gegaan en moeten leken die zich als christenen engageren op het cul-turele en sociaalpolitieke veld aangemoedigd en gesteund worden”.231 202. “De parochie biedt de belangrijkste bijdrage aan de gezinspas-toraal. Zij is een familie van gezinnen waar de inbreng van kleine gemeenschappen, kerkelijke verenigingen en bewegingen harmoni-eus op elkaar afgestemd wordt”.232 Samen met een specifieke pasto-raal voor de gezinnen voelt men de nood aan “een meer aangepaste vorming van priesters, diakens, religieuzen, catechisten en andere pastorale werkers”.233 In de antwoorden op de wereldwijd verstuurde vragenlijst onderstreepte men dat de gewijde bedienaars vaak een ge-paste vorming missen om met de hedendaagse complexe problemen van gezinnen om te gaan. In die zin kan de ervaring van de lange oosterse traditie met getrouwde priesters ook nuttig zijn.
203. Seminaristen zouden een uitgebreidere interdisciplinaire ming over verlovingstijd en huwelijk moeten krijgen, en niet een vor-ming in de kerkelijke leer. De vorvor-ming maakt het hen ook niet altijd mogelijk om psychologisch en affectief tot persoonlijke ontplooiing te komen. Sommigen dragen moeilijke gezinssituaties met zich mee door de afwezigheid van de vader of door een gebrek aan emotionele standvastigheid. Tijdens hun vorming moeten de toekomstige pries-ters groeien zodat ze het psychische evenwicht verwerven dat voor hun zending vereist is. Familiale banden zijn fundamenteel om een ge-zond gevoel van eigenwaarde bij seminaristen te versterken. Daarom is
231 Ibid., nr. 38.
232 Relatio finalis 2015, nr. 77.
233 Ibid., nr. 61.
het belangrijk dat gezinnen deel uitmaken van de seminarieopleiding en van het leven van de priester om ze op een realistische manier te versterken. In die zin is de combinatie van een tijd doorgebracht in het seminarie en een tijd op de parochies gezond. Het bevordert het con-tact met de concrete werkelijkheid van gezinnen. Tijdens hun pastora-le inzet als priester zulpastora-len ze immers vooral gezinnen ontmoeten. “De aanwezigheid van leken en gezinnen, in het bijzonder van vrouwen in de priesteropleiding, bevordert de waardering van verscheidenheid en complementariteit van de verschillende roepingen in de Kerk”.234 204. De antwoorden op de vragenlijsten beklemtoonden ook de noodzaak om met psychopedagogen, huisartsen, specialisten, maat-schappelijk werkers, jeugdrechters en advocaten in familierecht de opleiding voor lekenverantwoordelijken voor de gezinspastoraal uit te bouwen, en daarbij open te staan voor de inbreng van de psychologie, sociologie, seksuologie, ook met inbegrip van therapie. Deskundi-gen, vooral in begeleiding, kunnen helpen om pastorale initiatieven af te stemmen op reële situaties en concrete zorgen van gezinnen.
“Cursussen en programma’s, speciaal bestemd voor pastorale verant-woordelijken, kunnen ook helpen om het voorbereidingstraject van het huwelijk te integreren in de bredere dynamiek van het kerkelijke leven”.235 Een goede pastorale vorming is belangrijk “vooral in het licht van dringende bijzondere situaties die te maken hebben met huiselijk geweld of seksueel misbruik”.236 Dit alles vermindert op geen enkele manier, maar vervolledigt eerder de fundamentele waarde van geestelijke begeleiding, van de rijke geestelijke bronnen van de Kerk en van het sacrament van de verzoening.
234 Ibid.
235 Ibid.
236 Ibid.