4
NV KV V ACTIVITEITENVERS LA G 201 3
104
PrIOrITAIrE GEBIEdEN vOOr PrAkTIJkGErIChT vErPLEEGkuNdIG ONdErzOEk
de gezondheid van kinderen en adolescentenHet groeiend aantal kinderen en jongeren met stress, pestgedrag, misbruik-gerelateerde en andere psychosociale ziektebeelden noodzaakt onderzoek naar hun omgeving en gezondheid. De kennis over de preventie van deze aandoeningen, en over de manier waarop ondersteuning kan verleend worden aan deze kinderen en hun omgeving dient te verbeteren.
Geestelijke gezondheidszorg
De nood aan kennis over de preventie van mentale stoornissen, geweld en levensstijl-gerelateerde aandoeningen zoals alcohol en drugmisbruik, stress of obesitas, is erg hoog. Er heerst een enorm gebrek aan kennis uit onderzoek over de noden van verstandelijk gehandicapten en hun naasten aan zorg en ondersteuning. Er is ook een gebrek aan kennis betreffende huisvesting en goede leefomstandigheden voor mensen met een mentale handicap.
Ouderenzorg
In de zorgverlening aan ouderen dienen wetenschappelijke, reflectieve en ervaringsgerichte kennis beter geïntegreerd te worden. De nood aan onderzoek bij ouderen is sterk gecorreleerd met de demografische trend van toenemende veroudering van de bevolking. Verpleegkundig onderzoek naar vraaggerichte zorg en een goede, aangepaste zorgomgeving voor ouderen dient te verbeteren.
mantelzorg
Samen met veroudering, neemt het aantal chronisch zieken toe. Als iemand getroffen wordt door een chronische ziekte, dan worden ook de naasten en familieleden belast. Het verwerven van kennis omtrent de noden en leefomstandigheden van familieleden en mantelzorgers is dringend aangezien zij in toenemende mate zorg zullen (moeten) overnemen.
verschillende etnische en culturele achtergronden
Ons land is een multiculturele samenleving geworden. In toenemende mate zullen verpleegkundigen zorg moeten verlenen aan patiënten met andere culturele achtergronden. Om patiëntgerichte zorg te verlenen zal het nodig zijn meer en betere kennis te hebben over de problemen die deze patiënten en hun naasten ondervinden in een land met een vreemde taal en cultuurverschillen. Dit is een zo goed als braakliggend verpleegkundig onderzoeksterrein.
Prioriteiten voor een veilige gezondheidszorg
Om veilige gezondheidszorg te leveren dienen de middelen in de gezondheidzorg efficiënt en oordeelkundig gebruikt te worden. Het stellen van prioriteiten hierin gebeurt echter vaak op een niet transparante wijze, zonder gebaseerd te zijn op kennis uit onderzoek en zonder rekening te houden met de activiteiten inherent aan veilige zorgverlening. Er bestaat een grote behoefte binnen multidisciplinair onderzoek om kennis over het stellen van dergelijke prioriteiten, op verschillende niveaus, te systematiseren. Ook de identificatie en evaluatie van de ethische aspecten van de besluitvorming dienen beter onderzocht en besproken te worden.
Nationale (en internationale) kwaliteitsregistratie
Nationale registratie van kwaliteit biedt de unieke gelegenheid om na te gaan in welke mate de geboden zorg overeen komt met de verwachtingen van patiënten inzake veilige behandeling en zorg. Verder vormt dergelijke registratie ook de basis voor grootschalig dossieronderzoek met daaraan gekoppelde
NV KV V ACTIVITEITENVERS LA G 201 3
105
verbeteracties. Maar we missen in belangrijke mate evidence-based verpleegkundige variabelen en indicatoren, hetgeen de mogelijkheid tot het ontwikkelen van verbeteracties in de verpleegkunde alsnog beperkt. Voor vergelijkingen op nationaal niveau bestaat er in de verpleegkunde een reële nood aan relevante uitkomstmaten.
verpleegkundige informatica
Verpleegkundig onderzoek levert een belangrijke bijdrage in het multidisciplinair onderzoek naar de impact van informatie technologie op individuen en de mogelijkheden die deze technologie biedt in de gezondheidszorg. Het creëren van elektronische hulpmiddelen die het dagdagelijkse leven van patiënten en hun naasten vergemakkelijken is daarom een belangrijk onderwerp voor verpleegkundig onderzoek.
Door goed ontwikkelde en geïmplementeerde informatie en communicatie technologie (ICT) kan de toegankelijkheid tot de gezondheidszorg verbeteren wat kan leiden tot een kosteneffectiever gebruik van middelen. Documentatie over, en communicatie tussen patiënten en zorgverleners, en tussen zorgverleners onderling, zal echter beter en veiliger verlopen als we beschikken over een eenheid van taal en terminologie in verpleegkunde.
verpleegkundig perspectief
Het vergelijken van verpleegkundig onderzoek uit verschillende landen is erg belangrijk om te komen tot evidence-based nursing in de geglobaliseerde wereld van de gezondheidszorg. Door internationale samenwerking, kan het Belgisch verpleegkundig onderzoek een rol spelen in de uitbreiding van de kennis omtrent factoren die bijdragen tot een wereldwijde verbetering van de gezondheidszorg. De inspanningen ten aanzien van de wereldwijde gezondheidszorg zijn een belangrijke factor in het bereiken van de millennium doelstellingen – de VN doelstellingen om de armoede wereldwijd te halveren tegen 2015. De vaardigheden van verpleegkundigen en vroedvrouwen zijn cruciaal voor deze ontwikkeling. Verpleegkundig onderzoek heeft een groot potentieel en speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van kennis over de allerbeste zorg voor alle patiënten, ongeacht etniciteit, klasse, leeftijd, geslacht of religie.
Interventie en implementatieonderzoek
In verpleegkundig onderzoek worden interventies gebruikt om nieuwe verpleegkundige methoden en modellen voor het leveren van veilige zorg te testen. Effectieve en duurzame gezondheidszorg wordt bereikt door het systematisch identificeren van noden en het aangaan van strategische samenwerkingsverbanden tussen onderzoek en klinische activiteiten. Onderzoek zou bovendien zodanig moeten opgezet worden dat het kennis genereert én dat het de toepassing van nieuwe kennis in de praktijk versneld. Dergelijk methodologie is bedoeld om de kloof te verkleinen tussen wat we weten en wat we doen.
meta-analyse en meta-synthese
Evidence-based verpleegkundige zorgverlening wordt bevorderd door de meta-analyse en meta-synthese van gepubliceerde wetenschappelijke studies. De bedoeling is om onderzoeksresultaten en conclusies uit de geaccumuleerde wetenschappelijke literatuur samen te vatten en te verspreiden. Dit is ook een belangrijk domein van verpleegkundig wetenschappelijk onderzoek. Het gebrek aan kwaliteitsvol fundamenteel verpleegkundig onderzoek bemoeilijkt echter vaak de ontwikkeling van meta-analyses en meta-syntheses. Door verpleegkundigen toegang te verlenen tot de bestaande meta-analyses en meta-syntheses wordt de implementatie van evidence-based nursing mede mogelijk gemaakt. (ontdek: www.portal4care.be; www.cdlh.be; www.ebmpracticenet.be www.gezondheidenwetenschap.be).
NV KV V ACTIVITEITENVERS LA G 201 3
106
rEFErENTIEs
Cooke L, Smith-Idell C, Dean G, et al. (2004). Research to Practice: a practical program to enhance the use of evidence-based practice at the unit level. Oncology Nursing Forum, 13:825-832.
Geurden B, Stern C, Piron C, Gobert M. (2012). How relevant is the Cochrane Database of Systematic Reviews to nursing care? International Journal of Nursing Practice, 18: 519–526.
Hannes K, Vandersmissen J, De Blaeser L, Peeters G, Goedhuys J, Aertgeerts B. (2007). Barriers to evidence-based nursing: a focus Group study. Journal of Advanced Nursing, 60:162-171.
Kitson A, Robertson-Malt S, Conroy T. (2013). Identifying the Fundamentals of Care within Cochrane
Systematic reviews: The role of the Cochrane Nursing Care Field Fundamentals of Care Node. International Journal of Nursing Practice, 19(2):109-115.
Mazurek Melnyk B, Fineout Overholt E, Fishbeck Feinstein N, Hong L, Small L, Wilcox L, Kraus R.
(2004). Nurses’ perceived knowledge, beliefs, skills and needs regarding evidence-based practice: implications for accelerating the paradigm shift. Worldviews on Evidence-Based Nursing, 3:185-191.
McCaughan D, Thompson C, Collum N, Sheldon TA, Thompson DR. (2002) Acute care nurses’
perceptions of barriers to using research information in clinical decision-making. Journal of Advanced nursing, 39:46-60.
Verhaeghe S, Debyser B, Denys K, Vanderplancke T, Geurden B, De Maesschalck L. (2011).
Wetenschappelijk onderzoek in de verpleegkunde: enkele kritische kanttekeningen. NVKVV, Zorg Onderzocht, Elma Multimedia, Mechelen.
Windle PE. (2006). Moving Beyond the Barriers for Evidence-Based Practice Implementation. Journal of PeriAnesthesia Nursing, 21:208-211.