Eindconclusie

In dit hoofdstuk wordt een antwoord gegeven op de centrale onderzoeksvraag:

Is het vanuit het oogpunt van rechtsgelijkheid en rechtszekerheid voor de gemeente Amsterdam aan te bevelen om bij de beoordeling van nadeelcompensatieverzoeken inzake infrastructurele maatregelen, de Handleiding nadeelcompensatie bij infrastructurele maatregelen te volgen?

Tegen de achtergrond van hetgeen dat in deze scriptie uiteen is gezet is een eenduidig antwoord op de centrale onderzoeksvraag lastig te formuleren. Wat voor mij vaststaat is dat nadeelcompensatie een fascinerend onderwerp binnen het bestuursrecht betreft, mede vanwege de tot nu toe versnipperde praktijk. Op dit moment mist het nadeelcompensatierecht in Nederland mijns inziens uniformiteit. Aan de hand van hetgeen ik in dit onderzoek uiteen gezet heb constateer ik dat de rechtsgelijkheid en rechtszekerheid in meer of mindere mate in het geding zijn.

De uiteindelijke keuze om vanuit het oogpunt van rechtsgelijkheid en rechtszekerheid bij de beoordeling van nadeelcompensatieverzoeken inzake infrastructurele maatregelen de Handleiding te volgen ligt bij de gemeente Amsterdam. Het betreft een politiek gekleurde keuze waarbij de gemeente Amsterdam moet beslissen wat zij de ondernemers in haar stad wil bieden. Daarbij moet zij bedenken of coulant of juist minder coulant moet worden gehandeld en hoeveel aandacht zij bij het behandelen van nadeelcompensatieverzoeken aan haar financiële situatie wil besteden. Naar aanleiding van het onderzoek dat ik voor deze scriptie heb verricht luidt mijn antwoord op de centrale onderzoeksvraag als volgt:

Aan de hand van dit onderzoek heb ik onder andere kunnen constateren dat het in Nederland ontbreekt aan rechtsgelijkheid voor wat betreft het behandelen van nadeelcompensatieverzoeken. In de ene gemeente is de burger ‘voordeliger’ uit dan in de andere gemeente, waar juist een hoge omzetdrempel geldt. Daarnaast hebben sommige gemeenten nog heel helemaal geen regeling inzake nadeelcompensatie opgesteld, iets wat de rechtszekerheid niet ten goede komt. In die situatie heerst er ook onduidelijkheid voor de rechter, want ook die moet bekijken welke methode moet worden toegepast.

Als de gemeente Amsterdam besluit om de AVN in lijn te brengen met de Handleiding of wellicht een beleidsregel op te stellen waarbij de Handleiding gevolgd wordt, dan moet zij bedenken of aan de omzetdrempel van 8% moet worden vastgehouden. Die keuze is politiek gekleurd en vraagt een afweging van wat de gemeente aan de bewoners van Amsterdam wil geven. Een coulante gemeente die een omzetdrempel van 8% hanteert, of een gemeente die de hand wat meer op de knip houdt en kiest voor de methode uit de Handleiding. Aan de hand van eigen onderzoek van de secretaris van de Adviescommissie en één van de leden van de Adviescommissie is namelijk gebleken dat de toepassing van de Handleiding voor de gemeente gunstiger kan uitpakken. In situaties waar nu een drempel van 8% geldt, kan dan voor een drempel van 10% gekozen worden. Dit resulteert de toekenning van minder hoge bedragen aan nadeelcompensatie. Daarnaast geeft de Handleiding ook meer ruimte voor de gemeente om verzoeken af te wijzen, waarmee ook kosten worden bespaard.

Wanneer ik het voorgaande in overweging neem kan ik de gemeente Amsterdam vanuit het oogpunt van rechtsgelijkheid en rechtszekerheid aanbevelen om de Handleiding te volgen. Tevens heb ik hieronder een aantal aanbevelingen voor de gemeente Amsterdam uiteen gezet die zij kan meenemen in een eventueel verder onderzoek aangaande de AVN in lijn te brengen met de Handleiding of het eventueel opstellen van een beleidsregel waarin de Handleiding gevolgd wordt.

6.2 Aanbevelingen

• De AVN lijkt duidelijk, maar kan duidelijker. Om onduidelijkheid bij toekomstige aanvragers te voorkomen is het opnemen van een uitgebreidere omschrijving van het standaard kortingspercentage van 20% aan te bevelen. Het percentage kan concreet genoemd worden, waarbij vermeld wordt dat hier door het bestuursorgaan vanaf geweken kan worden. Op die manier wordt eventuele verwarring onder aanvragers hopelijk zoveel mogelijk weggenomen en zijn zij, voordat zij een verzoek indienen, zelf beter in staat om te berekenen of zij recht hebben op nadeelcompensatie. Het voorgaande komt de rechtszekerheid wellicht ten goede.

• Uit een onderzoek van de secretaris van de Adviescommissie en één van de leden van de Adviescommissie is gebleken dat de toepassing van de Handleiding tot gunstigere uitkomsten voor de gemeente kan leiden. Als de gemeente Amsterdam meer zicht wil krijgen op het verschil in uitgaven in de situatie waarin de AVN wordt toegepast en de situatie waarin de

Handleiding wordt toegepast, zou het voor de hand liggen hier een project voor op te zetten waarbij dit op grotere schaal onderzocht kan worden. Doormiddel van de uitkomsten van dat onderzoek kan besloten worden of het op financieel gebied wellicht ook een uitkomst kan zijn om de Handleiding te volgen.

Literatuurlijst

Literatuur

Ettekoven, van 2013

B.J. van Ettekoven, Wat is normaal?, oratie UvA 2013, p.8-9, p. 20.

Horlings 2008

E.H. Horlings, ‘Een (on)billijke drempel bij het toekennen van nadeelcompensatie’, O&A 2008/6, p. 211 e.v.

Lubach 2014

Lubach, in: Op het grensvlak: Opstellen aangeboden aan prof. mr. drs. B.P.M. van Ravels 2014, p. 73.

Ravels, van 2008

B.P.M. van Ravels, ‘De nieuwe redelijkheid bij tegemoetkomen in planschade’, O&A 2008/49, p.138

Ravels, van 2011

B.P.M. van Ravels, ‘“Harde en snelle” regels bij de afbakening van het normale maatschappelijke risico?’, in: T. Barkhuysen, W. den Ouden & M.K.G. Tjepkema (red.),

Coulant compenseren?, Deventer: Kluwer 2011, p. 377, p. 379.

Redactie O&A 2019

Red., ‘Samenvatting op hoofdlijnen van de Handleiding nadeelcompensatie bij infrastructurele maatregelen’, O&A 2019/2.

Tjepkema 2010

M.K.G. Tjepkema (2010) Nadeelcompensatie op basis van het égalitébeginsel. Een onderzoek naar nationaal, Frans en Europees recht. (diss UL). Deventer: Kluwer.

Tjepkema & Velden, van der 2018

Tjepkema & Van der Velden (red.), Handleiding nadeelcompensatie bij infrastructurele

maatregelen 2018, Den Haag: Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, p.

12, p. 14, p. 16-17, p. 23, p. 43, p. 53, p. 57-66

Tjepkema & Mijnheer 2019

M.K.G. Tjepkema & K. Mijnheer, ‘Nut, noodzaak en toekomst van de Handleiding nadeelcompensatie bij infrastructurele maatregelen’, O&A 2019/3, par. 2, par. 4.1-4.5

Jurisprudentie

Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State

ABRvS 5 september 2001, ECLI:NL:RVS:2001:AD3527, BR 2002/173, met noot B.P.M. van Ravels (Souterrain Grote Marktstraat/Kalvermarkt Den Haag).

ABRvS 5 december 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BY5105, met noot B.J.P.G. Roozendaal (De

Wouwse Tol), O&A 2013/36

ABRvS 5 december 2012, AB 2013/221, met noot M.K.G. Tjepkema

ABRvS 11 december 2013, ECLI:NL:RVS:2013:2317 (Hollandse Brug I)

ABRvS 28 mei 2014, Gst. 2014/74, met noot E.J.M. Groenendijk & Ch. Lagerweij-Duits

ABRvS 28 mei 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1868, met noot B.J.P.G. Roozendaal (De Wouwse

Tol II), O&A 2014/81

ABRvS 28 mei 2014, AB 2014/361, met noot M.K.G. Tjepkema.

ABRvS 18 juni 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2162 (Hollandse Brug II)

ABRvS 30 juli 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2865, AB 2014/362, met noot M.K.G. Tjepkema (HOV-lijn Utrecht).

ABRvS 15 juni 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1650, AB 2016/363, met noot M.K.G. Tjepkema (AH Cassandraplein).

ABRvS 15 juni 2016, ECLI:NL:RVS:2016:1652, AB 2016/365, met noot M.K.G. Tjepkema (Supermarkt Haarlem).

Rechtbank Midden-Nederland

Rb. Midden-Nederland 16 april 2018, ECLI:NL:RBMNE:2018:1541 (rechtsoverweging 6).

Parlementaire stukken Handelingen EK 2012/2013, nr. 15, item 2, blz. 3-7. Handelingen EK 2012/2013, nr. 15, item 6 blz. 53-57 Kamerstukken I 2017/18, 32621, nr. E. Kamerstukken II 2002/03, 28916, A, p. 23 Kamerstukken II 2010/11, 32621 nr. 3, p. 12 MvT Kamerstukken II 2017/18, 34775-VI, nr. 118 Staatscourant nr. 66154, 12 december 2018. Adviezen

Advies van de Adviescommissie beoordeling normaal maatschappelijk risico in het kader van het verbod op laagcalorisch gas, 11 oktober 2019, kenmerk Adviescommissie: 303094, blz. 3 e.v. en blz. 31 e.v.

Websites

Brief van 15 januari 2013, https://www.assurance.nl/Uploaded_files/Zelf/brief%20VNO- NCW-MKB-Nederland-17-1-2013.pdf (voor het laatst geraadpleegd op: 03-08-2020).

Gemeente Amsterdam, ‘Schadeloket Algemene Nadeelcompensatie’, https://www.amsterdam.nl/bestuur-organisatie/organisaties/organisaties/schadeloket-

algemene/ (voor het laatst geraadpleegd op: 03-08-2020).

Van Bragt, ‘De weg naar een nieuwe benadering van het normaal maatschappelijk risico’, 20 juni 2018, www.saoz.nl/nieuws/de-weg-naar-een-nieuwe-benadering-van-het-normaal- maatschappelijk-risico (voor het laatst geraadpleegd op: 03-08-2020).

Van Bragt, ‘De voorgestelde nieuwe NMR benadering afgezet tegen een praktijkvoorbeeld’, 29 juni 2018, www.linkedin.com/pulse/de-voorgestelde-nieuwe-nmr-benadering-afgezet- tegen-een-van-bragt/ (voor het laatst geraadpleegd op: 03-08-2020).