6.1 Aantal en wijze van afhandelen van geschillen
Per 1 januari 2013 waren er nog 5 geschillen hangende uit 2012.
In 2013 zijn er 19 nieuwe geschillen ingediend. Totaal 24 geschillen, waarvan 8 geschil-len zijn ingetrokken (1 geschil is bemiddeld tijdens de zitting en 1 geschil is ingetrokken na mediation). In 14 geschillen heeft de Commissie uitspraak gedaan en 2 geschillen waren op 31 december 2013 nog in behandeling. De 2 hangende geschillen zijn in 2013 bij de Commissies ingediend, hiervan is er 1 op zitting geweest in 2013 met een uitspraak in 2014.
De 14 uitspraken komen uit de volgende sectoren: 11 uit het primair onderwijs, 1 uit het speciaal onderwijs en 2 uit het voortgezet onderwijs. Het betroffen 7 instemmings-geschillen, 5 interpretatiegeschillen en 2 adviesgeschillen.
De 2 hangende geschillen zijn een instemmingsgeschil en een adviesgeschil, beide afkomstig uit het primair onderwijs.
De samenvattingen van de uitspraken bevinden zich achter in dit jaarverslag. De vol-ledige, geanonimiseerde, uitspraken zijn gepubliceerd op de website van Onderwijsge-schillen.
Geschillen kunnen eindigen door een uitspraak van de Commissie, door een bemid-delingsvoorstel van de Commissies waarmee partijen instemmen, door intrekking door de partij die het geschil heeft aangemeld, al dan niet na mediation.
Totaal aantal geschillen in 2013: 24
ingetrokken voor de zitting, waarvan 1 na mediation 7
ingetrokken tijdens de zitting 1
behandeld op zitting in 2012 met uitspraak in 2013 1 behandeld op zitting in 2013 met uitspraak in 2014 1
hangende geschillen op 31 december 2013 2
Mondelinge behandelingen
Ieder geschil wordt behandeld door een Commissie die bestaat uit drie personen:
een voorzitter, een lid voorgedragen door de landelijke besturenorganisaties en een lid voorgedragen door de personeelsvakorganisaties en de ouder/leerlingenorganisaties.
Zowel bij instemmingsgeschillen (artikel 32 lid 3 Wms), bij reglementsgeschillen (artikel 33 lid 3 Wms) als bij adviesgeschillen (artikel 34 lid 3 Wms) kan de Commissie aan partijen een bemiddelingsvoorstel voorleggen. Bij de mondelinge behandeling van geschillen beoordeelt de Commissie altijd of de verschillen tussen partijen over-brugbaar zijn door het voeren van nader overleg of door een bemiddelingsvoorstel.
De praktijk laat echter zien dat partijen, als zij eenmaal op de zitting bij de Commissie zijn aanbeland, er de voorkeur aan geven dat de Commissie een uitspraak doet in het geschil.
De zittingen vonden alle plaats te Utrecht, op de volgende data:
5 februari 2013 1 geschil
5 maart 2013 2 geschillen
15 april 2013 1 geschil
23 mei 2013 1 geschil
5 juni 2013 1 geschil
24 juni 2013 3 geschillen
5 juli 2013 3 geschillen
25 september 2013 1 geschil
7 november 2013 1 geschil
29 november 2013 1 geschil
18 december 2013 1 geschil (ingetrokken na bemiddeling op zitting)
6.2. Soorten geschillen
De Commissie kan de volgende soorten geschillen behandelen (artikel 31 WMS):
• instemmingsgeschillen
• adviesgeschillen
• geschillen over het onthouden van instemming aan het medezeggenschapsstatuut en het medezeggenschapsreglement
• interpretatiegeschillen
• overige geschillen voor zover het medezeggenschapreglement daarin voorziet
17 De 24 geschillen die in 2013 hangende waren, zijn naar soort als volgt verdeeld:
Interpretatiegeschillen zijn geschillen waarbij partijen van mening verschillen over een of meer bepalingen in de WMS, het medezeggenschapsstatuut of het medezeggen-schapsreglement.
Het komt geregeld voor dat bij instemmings- of adviesgeschillen ook sprake is van een verschil van mening over het bepaalde in de Wms, het statuut of het reglement. Maar geschillen over nakoming van verplichtingen uit de Wms of reglementen, waarvoor de Ondernemingskamer bevoegd is, worden vaak aan de Commissie voorgelegd in de vorm van een interpretatievraag over het betreffende voorschrift.
6.3. Indieners van de geschillen
Op grond van de Wms kunnen instemmingsgeschillen alleen door het bevoegd gezag worden ingediend; adviesgeschillen alleen door een medezeggenschapsorgaan terwijl interpretatiegeschillen en reglementsgeschillen zowel door het bevoegd gezag als door een medezeggenschapsorgaan kunnen worden ingediend.
De geschillen die in 2013 bij de Commissie aanhangig waren zijn ingediend:
Door het bevoegd gezag:
• 14 instemmingsgeschillen
• 1 interpretatiegeschil
• 1 reglementsgeschil
Door de MR:
• 3 interpretatiegeschillen
• 2 adviesgeschillen
Door de oudergeleding MR:
• 1 interpretatie/adviesgeschil
• 1 adviesgeschil
Door de deelraad:
• 1 interpretatie/adviesgeschil
Soorten geschillen Primair onderwijs Speciaal onderwijs Voortgezet onderwijs Primair / Voortgezet onderwijs
14 Instemmingsgeschillen 8 1 4 1
6 Interpretatiegeschillen 5 1
3 Adviesgeschillen 3
1 Reglementsgeschil 1
18
6.4 Onderwerpen van de geschillen
Uit het primair onderwijs
• Instemmingsgeschil tussen bevoegd gezag en de MR over de overdracht van de school en fusie effectrapportage
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de personeelsgeleding van de GMR over het plan van aanpak invoering functiemix
• Interpretatie/adviesgeschil tussen de oudergeleding van de MR (OMR) en het bevoegd gezag over vooraf in de gelegenheid stellen advies uit te brengen en regeling gevolgen beëindiging werkzaamheden
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de GMR over de overdracht van de school
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de MR over een voorgenomen besluit inzake de vaststelling van het schoolplan (ingetrokken)
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de MR over fusie (ingetrokken, na mediation)
• Adviesgeschil tussen de MR en het bevoegd gezag over sluiting van de school
• Reglementsgeschil tussen het bevoegd gezag en de MR over vaststelling van een nieuw medezeggenschapsreglement (ingetrokken)
• Interpretatiegeschil tussen de MR en het bevoegd gezag over een beëindigingsovereenkomst met een directeur
• Interpretatiegeschil tussen de MR en het bevoegd gezag over adviesrecht MR bij ontslag van de schoolleiding
• Instemmingsgeschil tussen bevoegd gezag en de MR aangaande voorgenomen fusie en verandering grondslag school
• Interpretatiegeschil tussen de MR en het bevoegd gezag over uitbreiding werkzaamheden van de school
• Instemmingsgeschil bestuur van het samenwerkingsverband en MR centrale dienst over vaststelling samenstelling van de formatie
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de OMR over wijziging beleid m.b.t. toelating van leerlingen (aanmeldprocedure)
• Adviesgeschil tussen MR en bevoegd gezag over benoeming schoolleiding
• Adviesgeschil tussen PMR en bevoegd gezag over opheffing school (hangend)
19 Uit het voortgezet onderwijs
• Interpretatiegeschil tussen de MR en het bevoegd gezag over de vaststelling van de notitie OPDC in het samenwerkingsverband (ingetrokken)
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de MR over een benoemingsprocedure (ingetrokken)
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de PMR over invoering van de salarisschaal LD (ingetrokken)
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de (P)DMR over formatie, wijziging taakbelasting personeel en wijziging leerplan
• Interpretatiegeschil en adviesgeschil tussen de DMR en het bevoegd gezag over beëindiging werkzaamheden school en voorgenomen besluit tot opheffing van de school
• Instemmingsgeschil tussen bevoegd gezag en de GMR over vaststellen vakantieregeling (ingetrokken)
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de GMR over harmonisatie beleid (ter zitting ingetrokken)
Uit het speciaal (voortgezet) onderwijs
• Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de PGMR over voorgenomen besluit tot vaststelling van een reiskostenregeling voor de ambulante begeleiders (hangend)
20
6.5 Overzicht van de uitspraken in 2013
De Commissie heeft in 2013 uitspraak gedaan in:
• 1 instemmingsgeschil uit het (voortgezet) speciaal onderwijs
• 5 instemmingsgeschillen uit het primair onderwijs
• 1 instemmingsgeschil uit het voortgezet onderwijs
• 4 interpretatiegeschillen uit het primair onderwijs
• 2 adviesgeschillen uit het primair onderwijs
• 1 interpretatie/adviesgeschil uit het voortgezet onderwijs
Vergelijking met 2012:
• 2 instemmingsgeschillen uit het primair onderwijs
• 5 instemmingsgeschillen uit het voortgezet onderwijs
• 5 interpretatiegeschillen uit het primair onderwijs
• 2 adviesgeschillen uit het primair onderwijs
• 1 adviesgeschil uit het voortgezet onderwijs
• 1 interpretatie-, advies- en instemmingsgeschil uit het primair onderwijs (4 geschillen gevoegd behandeld)
Vergelijking met 2011:
• 4 instemmingsgeschillen uit het primair onderwijs
• 4 instemmingsgeschillen uit het voortgezet onderwijs
• 1 instemmingsgeschil uit het speciaal onderwijs
• 1 instemming-/interpretatiegeschil uit het voortgezet onderwijs
• 2 interpretatieschillen uit het primair onderwijs
• 3 advies-/interpretatiegeschillen uit het primair onderwijs
Vergelijking met 2010:
• 1 instemminggeschil uit het primair onderwijs
• 3 instemminggeschillen uit het voortgezet onderwijs
• 2 adviesgeschillen uit het voortgezet onderwijs
• 5 interpretatiegeschillen uit het primair onderwijs
• 4 interpretatiegeschillen uit het voortgezet onderwijs
Vergelijking met 2009:
• 1 instemminggeschil uit het primair onderwijs
• 3 instemmingsgeschillen uit het voortgezet onderwijs
• 6 interpretatiegeschillen uit het primair onderwijs
• 6 interpretatiegeschillen uit het voortgezet onderwijs
Vergelijking met 2008:
• 2 instemminggeschillen uit het primair onderwijs
• 2 instemmingsgeschillen uit het voortgezet onderwijs
• 5 interpretatiegeschillen uit het primair onderwijs
• 6 interpretatiegeschillen uit het voortgezet onderwijs
21
Indiener Soort geschil Onderwerp Uitspraak
Bevoegd gezag Instemmingsgeschil
V(S)O Artikel 10 onder h Wms (overdracht van de school
en fusie-effectrapportage) 13.01 / 105596
d.d. 4 januari 2013
Bevoegd gezag Instemmingsgeschil PO
Artikel 12 ld 1 onder i Wms (vaststelling of wijziging beleid personeelsbeoordeling, functiebeloning en functiedifferentiatie)
13.02 / 105620 d.d. 20 maart 2013
Bevoegd gezag Instemmingsgeschil
PO Artikel 10 onder h Wms (overdracht van de school) 13.03 / 105648 d.d. 28 maart 2013
Oudergeleding MR Interpretatiegeschil PO
Artikel 11 Wms (vooraf in de gelegenheid stel-len advies uit te brengen) en artikel 13, aanhef en onder a Wms (regeling gevolgen beëindiging werkzaamheden)
13.04 / 105633 d.d. 15 april 2013
MR Adviesgeschil PO Artikel 11 onder c Wms ( beëindiging van de
werk-zaamheden van de school) 13.05 / 105764
d.d. 16 juni 2013
Bevoegd gezag Instemmingsgeschil
centrale dienst swv PO Artikel 12 lid 1 onder b Wms (vaststelling
samen-stelling van de formatie) 13.06 / 105853
d.d. 28 juni 2013
Bevoegd gezag Instemmingsgeschil
PO Artikel 10 onder h Wms (fusie school) en artikel 13
onder b Wms (verandering grondslag school) 13.07 / 105783 d.d. 9 juli 2013
Bevoegd gezag Instemmingsgeschil VO
Artikel 12 onder b Wms (samenstelling van de formatie), artikel 12 onder h Wms (wijziging taak-belasting personeel) en artikel 10 onder b Wms (wijziging leerplan)
13.08 / 105777 d.d. 8 augustus 2013
MR Interpretatiegeschil PO Artikel 11 onder h Wms (aanstelling en ontslag
schoolleiding) 13.09 / 105768
d.d. 19 augustus 2013
Deelraad MR
Interpretatie/adviesge-schil VO Artikel 11 onder c Wms (beëindiging
werkzaam-heden school) 13.10 / 105863
d.d. 21 augustus 2013
MR Interpretatiegeschil PO Artikel 11 onder h Wms (aanstelling en ontslag
schoolleiding) 13.11 / 105780
d.d. 11 september 2013
MR Interpretatiegeschil PO
Artikel 11, aanhef en onder c Wms (beëindiging, belangrijke inkrimping of uitbreiding van de werk-zaamheden van de school, dan wel vaststelling of wijziging van het beleid terzake)
13.12 / 105822 d.d. 26 september 2013
Bevoegd gezag Instemmingsgeschil PO
Artikel 11 onder j Wms (wijziging beleid m.b.t.
toelating van leerlingen) en artikel 13 onder g Wms (vaststelling schoolgids)
13.13 / 105919 d.d. 6 november 2013
MR Adviesgeschil PO Artikel 11 onder h Wms (benoeming schoolleiding) 13.14 / 105970 d.d. 9 december 2013
6.6 Beroep bij de Ondernemingskamer tegen uitspraken van de Commissie
Tegen de uitspraak van de Commissie staat beroep open bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam (artikel 36 lid 3 Wms). In haar uitspraken en de bege-leidende brief bij de uitspraken vermeldt de Commissie de mogelijkheid van beroep bij de Ondernemingskamer, de termijn waarbinnen het beroep moet worden ingesteld (1 maand), en het adres van de Ondernemingskamer waaraan het beroepschrift gericht moet worden. Zowel het bevoegd gezag als het medezeggenschapsorgaan dat partij was bij de uitspraak, kan beroep instellen.
Ook kan een medezeggenschapsorgaan vorderingen tot naleving door het bevoegd gezag van de verplichtingen jegens het medezeggenschapsorgaan, voortvloeiend uit de Wms, indienen bij de Ondernemingskamer (artikel 36 lid 1 Wms).
Van geen van beide mogelijkheden is in het verslagjaar gebruik gemaakt.
6.7 Enkele bepalende overwegingen en beslissingen in de uitspraken van de Commissie
1. Informatieverstrekking aan de MR moet toegankelijk zijn
De in artikel 8 lid 1 Wms opgelegde verplichting aan het bevoegd gezag tot het tijdig verstrekken van alle inlichtingen die de MR voor de vervulling van zijn taak redelijker-wijze nodig heeft, houdt in dat de (financiële) gegevens die als informatie verstrekt worden, toegankelijk moeten zijn.
4 januari 2013, 105596
2. De verplichting tot het vooraf vragen om advies of instemming betekent niet dat niet eerder overleg met anderen gevoerd kan worden
De MR moet om advies worden gevraagd op een tijdstip dat het advies van wezenlijke invloed kan zijn op de besluitvorming. Dit is het geval als er in het proces van de besluit-vorming nog geen onomkeerbare stappen zijn gezet en het advies van de MR nog van wezenlijke invloed kan zijn op de besluitvorming. Gebruikelijke voorbereidingshandelin-gen, zoals het voeren van overleg met anderen, zijn nog niet het voorgenomen besluit.
15 april 2013, 105633
3. Het verzoek aan de gemeenteraad tot opheffing van de openbare school is een besluit met betrekking tot beëindiging van de werkzaamheden van de school Het verzoek van een openbaar schoolbestuur aan de gemeenteraad tot opheffing van de openbare school, is aan te merken als een besluit met betrekking tot de beëindi-ging van de werkzaamheden van de school, waarvoor de MR adviesrecht heeft (artikel 11 aanhef en onder c Wms).
10 juni 2013, 105764
4. Besluit tot beëindigingsovereenkomst met directeur wegens onoverbrugbaar verschil van visie valt onder adviesrecht MR ten aanzien van het ontslag van de directeur Ieder besluit tot ontheffing van een functionaris uit een directiefunctie valt onder het ad-viesrecht van de MR (artikel 11 onder h Wms). Het vrijwillig vertrek van de directeur valt er niet onder. Het akkoord van de directeur om een beëindigingsovereenkomst aan te gaan is niet aan te merken als een vrijwillig vertrek op initiatief van de directeur. Aan het vertrek ligt immers een onoverbrugbaar verschil van visie op het te voeren beleid ten grondslag, hetgeen in het licht van de bepalingen van de Wms bij uitstek iets is waarbij de medezeggenschap betrokken hoort te zijn.
19 augustus 2013, 105768
23 5. Geen vervangende instemming van de Commissie als het besluit toch niet zal
worden uitgevoerd
Instemmingsgeschil over voorgenomen besluiten inzake formatieplan, taakbelasting en wijziging van het leerplan. Het bevoegd gezag heeft ter zitting aangegeven dat het dit voorgenomen besluit niet ten uitvoer zou brengen. In dat geval ontbreekt (proces) belang bij een uitspraak en is het verzoek om vervangende instemming van de Com-missie niet ontvankelijk.
8 augustus 2013, 105777
6. Overplaatsing van de directeur valt onder adviesrecht van de MR ten aanzien van het ontslag van de directeur
Evenals bij ontslag, is bij overplaatsing op initiatief van het bevoegd gezag sprake van het vertrek van een lid van de schoolleiding. In een dergelijk geval dient de MR in staat gesteld te worden invulling te geven aan zijn medezeggenschapsrecht om advies te geven over dit vertrek (artikel 11 onder h Wms).
11 september 2013, 105780
7. De gevolgen van een fusie moeten inzichtelijk zijn bij het vragen van instemming Het bevoegd gezag wenste het eerste jaar te gebruiken om aan de fusie invulling te geven. Vanwege de onzekerheid over de mogelijke gevolgen van de fusie heeft het be-voegd gezag onvoldoende invulling gegeven aan zijn uit artikel 8 Wms voortvloeiende verplichting om de MR voldoende informatie te verschaffen die hij voor de vervulling van zijn taak nodig heeft.
9 juli 2013, 105783
8. Formeren van een extra kleutergroep kan een belangrijke uitbreiding van de werkzaamheden van de school zijn waarvoor de MR adviesrecht heeft De uitbreiding met een kleutergroep per jaar heeft op termijn een grootte van de school tot gevolg die afwijkt van hetgeen in het schoolplan als beleid is opgenomen. Er is sprake van een belangrijke uitbreiding als het gaat om een wezenlijke, structurele of in kwantitatief opzicht aanzienlijke uitbreiding. Een geplande uitbreiding van het aantal leerlingen met 26% in twee jaar is aanzienlijk te noemen.
26 september 2013, 105822
9. Het niet opvolgen van een ongevraagd advies kan geen adviesgeschil opleveren Het niet vragen van het vereiste advies aan de deelraad betreft het niet naleven van een verplichting, voortvloeiend uit de Wms. Een vordering tot naleving dient te worden gericht aan de Ondernemingskamer van het gerechtshof te Amsterdam.
Een ongevraagd advies als dat van de deelraad kan niet leiden tot een adviesgeschil bij de Commissie.
21 augustus 2013, 105863
10. Terugtreden MR-leden mag niet leiden tot onmogelijkheid van besluitvorming in de MR
Het vertrek van vier personeelsleden uit de MR kan niet tot gevolg hebben dat iedere besluitvorming binnen de MR vanaf dat moment onmogelijk zou zijn geworden, terwijl niet is gebleken dat de desbetreffende leden van de MR dit gevolg hebben beoogd. In deze bijzondere omstandigheden is het besluit van de vier nog actieve ouderleden van de MR om een adviesgeschil aan de melden, als rechtsgeldig genomen.
9 december 2013, 105970
24