Onder aanbieding mede van een nieuw conceptbesluit, in oeenstemming met den inhoud van dit schrijven, strekkende ter ver-vanging van het door den directeur van Justitie overgelegde, heb ik de eer UHEdG. in overweging te geven in den zin van het bovenstaande der regeering te adviseeren.
1 „Uit den aard der zaak" is te boud gesprokeD. — Noot van de commissie.
I . C o n c e p t - o r d o n n a n t i e . '
De gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië doet te weten : Dat hij het noodig achtende voorzieningen te treffen ter verze-kering eener behoorlijke rechtsbedeeling onder de krachtens artikel 1 van Staatsblad 1878 n°. 14 in het genot harer eigene rechtsple-ging gelaten inheemsche bevolking buiten de hoofdplaats van het gewest Palembang.
Lettende op de artt. 2 0 , 2 1 , 2 9 , 3 1 , 33 en 74 van het Reglement op het beleid der Regeering in Nederlandsch-Indië;
Heeft goedgevonden en verstaan : ARTIKEL 1.
De inheemsche bevolking in de residentie Palembang buiten de hoofdplaats van dat gewest blijft gelaten in het genot harer eigene rechtspleging, onder de navolgende- bepalingen :
ARTIKEL 2.
De rechtsbedeeling berust bij : 1. de rapat-marga,
2. de kleine rapat, en 3. de groote rapat.
ARTIKEL 3.
.—' In elke marga en midji-doesoeti is eene rapat-marga gevestigd.
Deze houdt minstens eenmaal 's weeks zitting op een door den betrokken besturenden ambtenaar vastgestelden dag in de balei of daarmede gelijksoortige volgens de adat gebruikelijke publieke ver-gaderplaats, op de standplaats van den voorzitter en voorts daar, waar zulks in het belang vau de justiciabelen door den betrokken afdeelingschef wordt noodig geoordeeld.
ARTIKEL 4.
^ , Zij bestaat uit de doesoenhoofden (proatius) en kamponghoofdeu (penggawa's) der marga of midji-doesoen als leden en wordt voorge-zeten door het betrokken margahoofd of hoofd der midji-doesoen
1 Deze concept-ordonnantie, hoewel nimmer vastgesteld, wordt in de prac-tijk sedert jaren gevolgd. — Noot van de commissie.
129 PALEMBANG
Qaii wel door hunne wettige vervangers en bijgestaan door den üiarga-schrijver als griffier.
A R T I K E L 5.
Tot liet wettiglijk houden van de rapat-rnarga wordt vereischt de tegenwoordigheid van den voorzitter, van ten minste twee leden
ei van den marga-schrijvcr. Bij staking van stemmen heeft de voor-zitter eene beslissende stem.
ARTIKEL 6.
Van de uitspraken der rapat-marga wordt door den marga-schrijver
aanteekeniug gehouden in een register, waarvan het model d o o r -een Resident van Palembang wordt vastgesteld en dat maandelijks
aaQ den Controleur der betrokken afdeeling wordt gezonden, die daarop zoodanige bemerkingen vermag te maken als hem in het belang der rechtsbedeeling nuttig en noodig voorkomen.
A R T I K E L 7.
Be rapat-marga neemt, behoudens hooger beroep op de kleine
r ap a t , kennis van :
1. alle burgerlijke geschillen tusschen of tegen leden der 'uheemsche bevolking buiten de hoofdplaats der Residentie Palem-bang , wanneer de waarde in geschil niet meer beloopt dan f 5 0 . —
e& beide partijen in dezelfde marga woonachtig zijn ;
2. van alle overtredingen, begaan door genoemde personen en volgens de van ouds bestaande volksinstellingen en gebruiken strafbaar gesteld met eene geldboete van niet meer dan twaalf rijksdaalders.
A R T I K E L 8.
Van de uitspraken der rapat-marga kan binnen acht dagen, nadat deze ter kennisse van den veroordeelde is gebracht, bij den voor-zitter hooger beroep worden aangeteekend.
A R T I K E L 9.
In elke afdeeling en onderafdeeling, bestuurd door een Controleur bij het Binnenlandsch Bestuur, is eene kleine rapat gevestigd.
A R T I K E L 10.
Deze kleine rapat bestaat uit den Controleur der betrokken — afdeeling of onderafdeeling als leider en uit marga-hoofden, hoofden
van midji-doesoens en doesoenhoofden of hunne wettige vervangers als leden, bijgestaan door den aan den Controleur toegevoegden mlaudscheu schrijver of een door den Resident vân Palembang aan te wijzen inlandsch beambte als griffier of substituut-griffier.
9
A E T I K E L 1 1 .
De kleine rapat houdt zitting zoo dikwijls als — en op plaatsen waar — zulks door den leider in het belang der justiciabelen wordt noodig geacht.
A E T I K E L 12.
Tot het wettiglijk houden van de kleine rapat wordt vereischt de tegenwoordigheid van den leider, den griffier of substituut-griffier en ten minste drie leden.
A E T I K E L 1 3 .
Van al hetgeen ter terechtzitting is voorgevallen wordt door den griffier of substituut-griffier aanteekening gehouden in een register, waarvan het model door den Eesident van Palembang wordt vast-gesteld en dat door leider, griffier of substituut-griffier en de zitting genomen hebbende leden wordt onderteekend. Dat register wordt maandelijks afgesloten en aan den Eesident van Palembang gezonden, die daarop zoodanige bemerkingen vermag te maken, als hem in het belang der rechtbedeeling nuttig en noodig voor-komen.
A E T I K E L 14.
De Eesident van Palembang wijst den Ambtenaar a a n , die bij afwezigheid, belet of ontstentenis Van den bij artikel 10 aangewezen Controleur, bevoegd is als leider der kleine rapat op te treden.
A E T I K E L 15.
• De kleine rapat neemt, voor zoover haar gebied zich uitstrekt, behoudens de gevallen waarin de berechting krachtens de voor-schriften dezer ordonnantie aan andere -rechtbanken of rechters is opgedragen, kennis van :
1. alle burgerlijke geschillen tusschen of tegen leden der inheemsche bevolking buiten de hoofdplaats P a l e m b a n g , wanneer de waarde in geschil niet meer beloopt dan f 1 0 0 . — ;
2. van alle klachten tegen genoemde personen ter zake van over-tredingen , waarop geeue zwaardere straf is gesteld dan eene geld-boete van f 1 0 0 . — of tenarbeidstelling aan de publieke werken voor den kost zonder loon van drie maanden, dan wel gevangenis-straf van acht dagen met of zonder verbeurdverklaring.
Tevens zijn zij bevoegd bij wanbetaling binnen den legalen termijn van 14 dagen van de door de rapat-marga opgelegde geldboeten de subsidiair te ondergane straf op te leggen, met dien verstande dat voor elk bedrag van f 2 . 5 0 of daar beneden de duur der straf nooit langer mag zijn dan vijf dagen.
131 PALEMBANG A R T I K E L 16.
Ue uitspraken van de kleine rapat zijn aan geenerlei voorziening onderworpen en gaan dadelijk in kracht van gewijsde.
A R T I K E L 17.
Groote rapats zijn gevestigd op de hoofdplaatsen der afdeelingen
e u onderafdeelingen, waarvan het dagelijksch bestuur wordt gevoerd door een Controleur bij het Binnenlaudsch Bestuur.
A R T I K E L 18.
De groote rapat houdt zitting op de plaats harer vestiging en
voorts op zoodanige plaatsen als door den Eesident van Palembang
W(>rdt nuttig en noodig geacht.
A R T I K E L 19.
Zij bestaat zoowel uit marga-hoofden als uit hoofden van midji- — doesoens der afdeeling of onderafdeeling of hunne wettige vervangers
a's leden en wordt geleid door den plaatselijken Controleur bij het
"iimenlandsch Bestuur en bijgestaan door den aan dezen toegevoeg-ueu inlandschen schrijver of een door den Eesident van Palembang
a an te wijzen inlandsen beambte als griffier of substituut-griffier.
In de afdeelingen, aan het hoofd waarvan Assistent-Eesidenten
Zljn geplaatst, zijn deze bevoegd, bij alle in hun ressort gevestigde groote rapats als leider op te treden.
De Eesident van Palembang heeft diezelfde bevoegdheid ten
aanzien van alle groote rapats in zijn'gewest.
ARTIKEL 20.
Tot het wettiglijk houden van de groote rapat wordt vereischt de tegenwoordigheid van den leider en ten minste drie leden,
zoornede van den griffier of substituut-griffier.
A R T I K E L 2 1 .
De leider is belast met het in geschrift brengen van het vonnis „ dat door h e m , den griffier of substituut-griffier en de leden, die Pij de behandeling der zaak hebben zitting genomen, wordt onder-t e k e n d .
Van al hetgeen ter terechtzitting voorvalt wordt door den griffier
°f substituut-griffier aanteekening gehouden in een register, waarvan -^
het model wordt vastgesteld door den Eesident van Palembang en dat door den leider, de zitting genomen hebbende leden en den griffier of substituut-griffier wordt onderteekend.
Van veroordeelingen tot de straf vau dwangarbeid beneden het jaar wordt geen afzonderlijk vonnis opgemaakt, doch alleen a a n t e e -kening gehouden in het daarvoor bestemd bovenbedoeld register.
A R T I K E L 22.
De resident van Palembang wijst den ambtenaar a a n , die bij afwezigheid, belet of ontstentenis van den bij artikel 19 alinea 1 aange-wezen Controleur, bevoegd is als leider der groote rapat op te treden.
A E T I K E L 2 3 .
De groote rapat neemt, voorzoover haar gebied zich uitstrekt, kennis van alle burgerlijke eu strafzaken , waarin personen behoorende tot de inheemsche bevolking buiten de hoofdplaats Palembang als gedaagden of beklaagden zijn betrokken, behoudens de gevallen, waarin hare berechting krachtens de voorschriften van deze ordon-nantie aan andere rechtbanken of rechters is opgedragen.
A E T I K E L 24.
De door de groote rapats gewezen vonnissen worden, alvorens in kracht van gewijsde te g a a n , onderworpen aan de goedkeuring en de bekrachtiging van den Ëesident van Palembang, d i e , wanneer hij geen genoegen met de uitspraak neemt, de zaak opnieuw doet behandelen door de betrokken groote rapat en wanneer hij zich ook met die tweede uitspraak niet vereenigt, ter zake de beslissing van den Gouverneur-Generaal inroept.
De leider doet hem te dien einde ten spoedigste het in artikel 21 bedoeld register en c. q. vonnis- toekomen, vergezeld van zijne consideration en advies.
A E T I K E L 2 5 .
De in de artikelen 3 , 9 en 17 bedoelde rapats doen uitspraak overeenkomstig de in de binnenlanden van de Residentie Palembang van ouds bestaande volksinstellingen en gebruiken, voor zooverre deze niet in strijd zijn met algemeen erkende beginselen van billijk-heid en rechtvaardigbillijk-heid, doch nemen, wat den vorm der rechts-pleging aangaat, zooveel mogelijk in acht wat in dit opzicht in het reglement op het rechtswezen in de Residentie Palembang (Staatsblad 187 8 n°. 14) ten aanzien van den landraad en van het magistraatsgerecht is voorgeschreven.
Bij de toepassing van straffen zullen zij zich zoo veel mogelijk hebben te regelen naar de door het Gouvernement van Nederlandsch-Indië vastgestelde strafbepalingen.
A E T I K E L 26.
Alle boeten, door de rapats opgelegd, komen ten bate van 's lauds k a s , met uitzondering evenwel van die, opgelegd ter zake van overtredingen, strafbaar gesteld bij de van ouds bekende volks-instellingen en gebruiken.