Cumulatie van problemen

Variantieanalyse

Er is voor een analyse van de cumulatie van problemen en het verband hiervan met de huisvestingssituatie gebruik gemaakt van afzonderlijke items⁴¹. De resultaten van de Anova en post-hoc analyse zijn integraal ondergebracht in bijlage 5 (tabel1). De post-hoc analyse geeft geen aanleiding om significante resultaten alsnog te verwijderen. Wel is de groep preventief gehechten die zegt vóór detentie in een (vorm van) begeleid wonen te hebben verbleven zeer klein (n=5, tegenover n=162 voor een vaste verblijfplaats, n=44 met een tijdelijke woonplek en n=41 zwervenden). Op deze groep gaan wij daarom niet verder inhoudelijk in.

Alleen van de items waarop de preventief gehechten met verschillende woonsituatie significant van elkaar bleken te verschillen, is in onderstaande grafiek 1 het gemiddelde aangegeven.

41 Oorspronkelijk is uitgegaan van een werkwijze waarbij een somscore van alle problemen zou worden vastgesteld. Dit bleek niet uitvoerbaar omdat in de meeste interviews een of enkele vragen niet zijn beantwoord, waardoor er voor een dergelijke exercitie een klein aantal interviews resteerde. Ook het gebruik van de gemiddelde per schaal 1 t/m 12 was niet mogelijk, omdat voor enkele schalen van de OASys-vertaling de interne consistentie (cronbach’s alpha) te laag bleek.

De grafiek laat zien, dat de gedetineerden met voorheen een vaste woonsituatie op

verreweg de meeste fronten de gunstigste situatie rapporteren, en dat de gedetineerden die een zwervend bestaan leidden of in een vorm van opvang verbleven, de meeste problemen rapporteren. De gedetineerden die voor hun detentie tijdelijk inwoonden vormen een middengroep. Over het algemeen lijkt er dus op veel gebieden sprake van een meer ernstige situatie bij een minder vaste woonsituatie, hetgeen een indicatie is voor co-morbiditeit van huisvestingproblemen met andere problemen.

Psychiatrische problematiek komt in deze secundaire analyse niet naar voren als een probleem dat vaker wordt gerapporteerd door zwervende gedetineerden of gedetineerden in opvang.

Grafiek 1 Significant in ernst verschillende problemen van gedetineerden met een verschillende woonsituatie. 0,00 0,20 0,40 0,60 0,80 1,00 1,20 1,40 1,60 1,80 2,00

Score aantal veroordelingen =/> 18 jaar

Score aantal verzekerde bewaringen =/> 21

jaar

Huidig delict vast patroon?

Buurt /woonomgeving problematisch?

Huisvesting problematisch?

Arbeidsverleden problematisch?

Financiële situatie

Financieel management Ernstige geldproblemen

Huidige relaties met naaste familie

Huidige partnerrelatie / tevredenheid zonder

partner

Delictgerelateerde kennissen/activiteiten

Roekeloosheid en risicovol gedrag

Score voornaamste drug laatste 6 maanden

voor detentie

Frequentie gebruik voornaamste drug laatste 6

maanden voor detentie

Motivatie om drugmisbruik aan te pakken

Drugmisbruik is hoofdactiviteit

Sociale isolatie

Impulsiviteit

Correlatie

In bijlage 5 zijn in tabel 2 de correlaties tussen de scores op de significant verschillende items opgenomen. Het aantal significante verbanden tussen een problematische

woonsituatie en andere problemen is talrijk, maar het verband is lang niet altijd sterk. Zo is bijvoorbeeld zichtbaar, dat er wel een significant positief verband is tussen een

problematische woonsituatie en harddruggebruik, maar dit verband is niet zeer sterk. Het komt dus ook regelmatig voor dat gedetineerden die een zeer slechte woonsituatie hebben of die zwerven, niet verslaafd zijn. En ook komt voor, dat verslaafde gedetineerden

voorheen een goede woonsituatie hadden.

Wanneer we ons beperken tot de middelgrote en hoge correlaties (tussen .30 en .49 en vanaf .50, zie bijlage 5), die bovendien met de woonsituatie verband houden, zien we een aantal verbanden.

Indien de huisvestingssituatie meer problematisch is: - is de buurt/woonomgeving ook meer problematisch; - is het arbeidsverleden meer problematisch;

- zijn er meer problemen met goed omgaan met geld (financieel management) hetgeen sterk samenhangt met een slechte algehele financiële situatie; - zijn er meer problemen in de relaties met naaste familie welke samengaan met

minder vaardigheden om goed met geld om te gaan;

- en is de sociale isolatie van de gedetineerde groter hetgeen samengaat met meer problemen met de naaste familie.

We zien hier een samenspel van problemen die gerelateerd zijn aan het niet goed kunnen omgaan met problemen in zowel de materiële als relationele sfeer. Anders gezegd: relatief veel zwervende gedetineerden en gedetineerden die gebruik maken van maatschappelijke opvang, zijn (waarschijnlijk, dit is een hypothese) door deze vaardigheidsgebreken, in combinatie met het ontbreken van sociale steun, zodanig in de problemen geraakt, dat ook het vinden en vasthouden van een stabiele woonomgeving niet meer is gelukt. Dit

samenspel hangt wel samen met harddruggebruik en het plegen van veel delicten, maar dit verband is minder sterk.

Discriminantanalyse

Op de resterende items na post-hocanalyse is tenslotte een discriminantanalyse uitgevoerd⁴², om na te gaan op welke problemen de groepen met een verschillende

woonsituatie het meest duidelijk van elkaar verschillen. De analyse brengt naar voren dat de vier groepen het meest duidelijk van elkaar verschillen op twee items.

1. Het aantal veroordelingen vanaf 18 jaar (laadt hoog op beide van 2 functies).

42 Stepwise toevoeging van variabelen. Voor deze analyse is het item ‘huisvesting problematisch’ niet

geselecteerd, aangezien de interviewinstructie aangeeft dat bij een niet-vaste woonsituatie een hogere score (meer problematiek) moet worden gegeven dan bij een vaste situatie.

2. Huidige relaties met de naaste familie (laadt hoog op een van beide functies)⁴³. Deze twee variabelen geven een beeld van twee groepen zwervenden en gebruikers van maatschappelijke opvang:

- een groep veelplegers (die, zoals blijkt uit de correlaties in tabel 2, vaak drugsverslaafd zijn) die ook veel problemen hebben met hun naaste familie;

- een groep gedetineerden die wel problemen hebben met de naaste familie, maar geen veelplegers zijn.